IR. TH. G. MARTFJN Rjksnsttuut voor Drnkwatervoorzenng, 's-gravenhage Kwaltetsverbeterng n spaarbekkens csot *j Grondslagen Bassplannen 5 5. Parallelschakelng van een doorstroombekken met spaarbekkens In het voorgaande werd aangenomen dat n een normaal jaar een chlordegehalte van 150 mg/l n het afgeleverde water acceptabel s. Een economsche bedrjfsvoerng met reservors zal, zoals werd uteengezet n Grondslagen bassplannen 3" [1], erop gercht zjn zo snel mogeljk deze grens te bereken en zo mogeljk te handhaven. Bj toepassng van één groot spaarbekken bepalen de mengcondtes n dt spaarbekken het tjdstp waarop de gestelde grens wordt berekt, handhavng vndt plaats door utputtng. Vervroegng van het tjdstp waarop water met een chlordegehalte van 150 mg/l kan worden afgeleverd kan plaats vnden door kunstmatge beïnvloedng van de mengcondtes door parallelschakelng van reservors. In het volgende zal dt worden verdudeljkt voor het geval dat wordt beschkt over één doorstroombekken, waarn het waterpel net vareert (reservor I met chlordegehalte c e ) met een nhoud van 10 % van de jaar- I produkte en één spaarbekken, waarn het waterpel wel mag varëren (reservor II met chlordegehalte c e ) met II een nhoud van 30 % van de jaarprodukte, parallel geschakeld volgens de opstellng van afb. 11. Ten tjde t = 0 zjn bede reservors gevuld met water met een chlordegehalte van 100 mg/l. De resultaten van de bedrjfsvoerng met deze reservors (ze afb. 12) kunnen worden vergeleken met de resultaten bj gebrukmakng van één groot spaarbekken met een nhoud van 40 % van de jaarprodukte (ze afb. 7). In bede gevallen s een pompcapactet van 5 Q m 3 /dag geïnstalleerd, waarmede het spaarbekken na een fase van pelverlagng snel kan worden gevuld. In het normale jaar s aanvankeljk alleen doorstroombekken I n bedrjf; n dt bekken s ten tjde t = 240 dagen het chlordegehalte gestegen tot 150 mg/l. Bj toepassng van één groot spaarbekken met een nhoud van 40 % van de jaarprodukte werd n de doorstroomfase dt resultaat eerst na 298 dagen berekt (ze afb 7). Na 240 dagen wordt naast doorstroombekken I spaarbekken II n bedrjf genomen n de doorstroomfase. Door mengng van water ut de bekkens I en II kan nu zonder pelverlagng het chlordegehalte van het afgeleverde water worden gehandhaafd op 150 mg/l, waarbj a.q u ut reservor I en ß.Q u ut reservor II wordt betrokken en aangevoerd, zodang dat geldt: a.q u.c e 0-Qu-Ce Q.150 en II ß l Intussen zjn c e en c e ook afhankeljk van a en ß. Op I II de berekenng van deze afhankeljkhed s utvoerg ngegaan n Grondslagen bassplannen 3". * Het eerste deel van dt artkel verscheen n nummer 21 van H 2 0, 17 oktober 1968, pag. 482 t/m 488. In het op het normale jaar volgende droge jaar wordt een chlordegehalte van 175 mg/l als acceptabel aangenomen. Van t = 450 tot t = 550 dagen wordt met behulp van doorstroombekken I het chlordegehalte tot deze grens verhoogd. Van t = 550 tot t = 658 dagen wordt va mengng van water afkomstg ut de reservors I en II het chlordegehalte van het afgeleverde water gehandhaafd op 175 mg/l. Ten tjde t = 658 dagen s c e =219 en c e = 175, terwjl het chlordegehalte van I II het rverwater meer dan 175 mg/l bedraagt. Va mengng kan nu geen water meer met een chlordegehalte van 175 mg/l worden afgeleverd. Dt s slechts mogeljk door pelverlagng van reservor II. Aan het ende van het droge jaar bedraagt de nhoud van reservor I 10 x 10 m 3 en van reservor II 10,27x10 m :. De bedrjfsvoerng zoals boven werd beschreven s grafsch weergegeven n afb. 12 (A t/m D). Afb. 12 A geeft het verloop van het chlordegehalte n het afgeleverde water weer. In afb. 12 B s het verloop van de chlordegehalten n de reservors I en II aangegeven, terwjl n afb. 12 C de waarden van a en ß zjn utgezet. Tenslotte geeft afb. 12 D het verloop van de nhouden van bede reservors weer. In paragraaf 3 werd uteengezet dat een mnmum nhoud van 10 % van de jaarprodukte altjd beschkbaar moet bljven. In het beschreven geval wordt aan het ende van het droge jaar nog over 20,27 % van de jaarprodukte beschkt, hetgeen dus rjkeljk veel en net noodzakeljk s. Voorts kan worden opgemerkt dat reser- 658 vor II yon x 100 = 90 % van de beschouwde perode buten bedrjf of n de fase van doorstromng verkeert en derhalve 10 % van de tjd n de fase van pelverlagng. In Grondslagen bassplannen 3" werd uteengezet dat Afb. 11 - Opstellng van reservors n het geval van parallelschakelng van een doorstroombekken (1) en een spaarbekken (II). Maxmale nnamecapactet 5.Q. f Rver ' I -^-o- Q max = 5Qu Zuverng Ou 572 H 2 0 (1) 1968, nr. 25
700 t Afb. 12 - Berekte resultaten n een droog jaar voorafgegaan door een normaal jaar bj parallelschakelng volgens afb. 11 van een doorstroombekken met een nhoud van 10 % van de jaarprodukte (1) en een spaarbekken met een nhoud van 30 % van de jaarprodukte (II). H 2 0 (1) 1968, nr. 25 573
Q 'x 1 > Q <* m c «c 'n c 'm J7 c 'm Q * 0 «.Qu ƒ0",. * K + <V Q * = Q 5 Qu 0C+/3 +f+ d * 1 Qu Ou r L o - -4/è. 73 - Opstellng van reservors n het geval van parallelschakelng van een doorstroombekken (I) met een aantal spaarbekkens (II t/m IV). Maxmale nnamecapactet 5.Q. het met betrekkng tot doorstroombekkens lonend s de beschkbare nhoud te verdelen over zoveel mogeljk reservors. In het volgende s daarom nagegaan welke resultaten kunnen worden berekt nden wordt beschkt over één doorstroombekken met een nhoud van 10 % van de jaarprodukte (reservor I met chlordegehalte c e ) en daaraan parallel geschakeld een aantal spaar- I bekkens; spaarbekkens II en III eder met een nhoud van 10 % van de jaarprodukte en met chlordegehalten van respecteveljk c e en c e. Zoals herna s berekend II III behoeft spaarbekken IV slechts een nhoud van 3,5 % van de jaarprodukte te bevatten om aan onderstaande rchtljnen te voldoen. Opstellng van de reservors als aangegeven n afb. 13. Aanvankeljk zjn alle reservors gevuld met water met een chlordegehalte van 100 mg/l en s alleen reservor I n bedrjf tot het chlordegehalte van het afgeleverde water s gestegen tot 150 mg/l n het normale jaar. Vervolgens komt reservor II mede n bedrjf, eerst n doorstroomfase en daarna n fase van pelverlagng, herna komt reservor III n bedrjf enz. Het s mogeljk dat de spaarbekkens n de loop van de tjd weer kunnen worden gevuld. Dt moet snel kunnen gescheden, vandaar dat een maxmale pompcapactet s geïnstalleerd van 5 Q m : /dag, mede om de resultaten van de bedrjfsvoerngen met de dverse systemen vergeljkbaar te maken. De resultaten van de bedrjfsvoerng volgens dt systeem zjn weergegeven n afb. 14. Het bljkt nu dat met een totale nhoud van 33,5 % van de jaarprodukte aan de gestelde rchtljnen kan worden voldaan, nameljk: 1. maxmale chlordegehalte normale jaar 150 mg/l en droge jaar 175 mg/l; 2. zo geljkmatg mogeljk chlordegehalte n het afgeleverde water; 3. beschkbare nhoud noot klener dan 10% van de jaarprodukte. Tenslotte moet worden opgemerkt dat de aan het ende van het droge jaar aanwezge mnmale beschkbare nhoud van 10 % van de jaarprodukte s geborgen n doorstroombekken I, het chlordegehalte van dt water s hoog en bedraagt 223 mg/l. Op de consequentes van deze laatste omstandghed wordt nader ngegaan n paragraaf 7. 6. Parallelschakelng van een doorstroombekken met spaarbekkens en toepassng van versnelde doorspoelng op dt systeem Het prncpe van de versnelde doorspoelng s besproken n paragraaf 9 van Grondslagen bassplannen 3". Het komt herop neer, dat n peroden van aanbod van rverwater met een laag chlordegehalte de bekkens de geheel zjn gevuld met water met een hoger chlordegehalte dan dat van het rverwater, worden doorgespoeld met rverwater. Inden wordt beschkt over bekkens met een nhoud van 10 % van de jaarprodukte en een klenste gemddelde verbljftjd van 36,5 dag als gewenst wordt beschouwd dan kan de doorspoelcapactet worden vastgesteld op maxmaal 0,274 % van de jaarprodukte per dag = Q u m 3 /dag. In dat geval mmers kan op eder moment eder reservor n bedrjf worden genomen. Er kan ook worden besloten een reservor sneller door te spoelen om het vervolgens enge tjd buten produkte te stellen tenende op het ogenblk van nbedrjf stellng aan de gewenste verbljftjd te kunnen voldoen. Inden dus over een zekere doorspoelcapactet wordt beschkt, bjvoorbeeld 4 Q u m : /dag kan één van de reservors met dt debet worden doorgespoeld of een aantal reservors kunnen met een klener debet worden doorgespoeld. In het onderstaande zal worden nagegaan welke resultaten kunnen worden berekt n een normaal jaar en een opvolgend droog jaar, nden wordt beschkt over één doorstroombekken (I) met daaraan parallel geschakeld twee spaarbekkens (II en III). De reservors hebben eder een nhoud van 10 % van de jaarprodukte. Ten tjde t = 0 geldt voor alle reservors c e = 100. De opstellng van de reservors kan gescheden als aangegeven n afb. 15. Met de dre reservors en de toepassng van het systeem van versnelde doorspoelng kan aan de 3 voorwaarden de aan het ende van paragraaf 5 zjn gememoreerd worden voldaan. Het resultaat van de berekenngen s weergegeven n afb. 16. Aan het ende van het droge jaar zjn de volgende nhouden en chlordegehalten aanwezg: doorstroombekken I V = 10xl0 m ; c e = 229mg/l spaarbekken II V = c e = spaarbekken III V= 2xl0«m ;! c e = 175 mg/l Inden het droge jaar wordt gevolgd door een normaal jaar zal het, aangezen spaarbekken III voor 20 % s gevuld met water met een chlordegehalte van 175 mg/l, onmogeljk zjn water met een chlordegehalte van 150 mg/l af te leveren. Door mddel van de versnelde doorspoelng en mengng zal moeten worden getracht zo snel mogeljk water met dt gehalte te dstrbueren. Er zal dus van enge nawerkng van het droge jaar n het opvolgende normale jaar sprake zjn. Hertegen bestaat geen overwegend bezwaar. In het opvolgende normale jaar dent de gemddelde verbljftjd van het afgeleverde water echter scherp n het oog te worden gehouden. De gemddelde verbljftjd van het water afkomstg ut een bekken s n Grondslagen bassplannen 3" vastgesteld op mnmaal 36,5 dag. In dt artkel s deze ver- 574 H 2 0 (1) 1968, nr. 25
Res ervors n bedrjf 700 t Afb. 14 - Berekte resultaten n een droog jaar voorafgegaan door een normaal jaar bj parallelschakelng volgens afb. 13 van een doorstroombekken met een nhoud van 10 % van de jaarprodukte (1), twee spaarbekkens eder met een nhoud van 10 % van de jaarprodukte (II en III) en één spaarbekken met een nhoud van 3,5 % van de jaarprodukte (IV). H 2 0 (1) 1968, nr. 25 575
T van het water n een reservor met een nhoud V kan worden berekend met de formule Qj % ' -, c «.r K.0 ^ 1 4. 1 Qu, ' r L Qu o *- T V Q waarbj Q het n- en utgaande debet voorstelt. In de fase van pelverlagng kan T worden berekend met de formule T - + - m ^M Sgul., 1 ' r d ng <V Ojt 0^= Q * /* Afb. 15 - Opstellng van reservors n het geval van parallelschakelng van een doorstroombekken (1) met twee spaarbekkens (Il en ll), waarbj versnelde doorspoelng wordt toegepast. bljftjd pas gememoreerd n het begn van deze paragraaf bj de bepalng van de mogeljke doorspoelcapactet. De volgende paragraaf zal geheel zjn gewjd aan een beschouwng over de verbljftjden. Inden een normaal jaar door een zeer droog jaar wordt gevolgd, kan met het n deze paragraaf beschreven systeem n het zeer droge jaar water worden afgeleverd met een chlordegehalte van maxmaal 200 mg/l. Het resultaat van deze berekenng s weergegeven n afb. 17. 7. Verbljftjden In de doorstroomfase geldt dat de gemddelde verbljftjd V j T = Qu t, waarn V het volume van het reservor n de voorafgaande doorstroomfase voorstelt en t het tjdstp na de overgang van doorstroomfase op fase van pelverlagng. Tjdens de fase van pelverhogng wordt aan het n het reservor aanwezge water, herna te noemen het oude water" n versneld tempo, afhankeljk van n, een zekere hoeveelhed neuw water" toegevoegd. De afgevoerde hoeveelhed water Q u s gedeelteljk afkomstg ut het oude water" en gedeelteljk ut het neuwe water". De gemddelde verbljftjd van dt water wordt bepaald door de verhoudng tussen de hoeveelheden neuw water" en oud water" en hun respecteveljke verbljftjden. Nu geldt dat: ten tjde t = 0, V = V en T = T en ten tjde t = t, V = V + (n l).q u.t en T = T. V s herbj het volume van het reservor aan het begn van de fase van pelverhogng terwjl t het tjdstp aangeeft na aanvang van de fase van pelverhogng. In de fase van pelverhogng levert vergrotng van t met dt een stjgng van T met dt volgens de betrekkng: dt = V.(T + dt) + n.qu.dt.dt Q u.dt.t V "TTn l).q u.dt Afb. 16 - Berekte resultaten n een droog jaar voorafgegaan door een normaal jaar bj parallelschakelng volgens afb. 15 van een doorstroombekken en twee spaarbekkens eder met een nhoud van 10 % van de jaarprodukte, onder toepassng van het systeem van versnelde doorspoelng. 300 200 o 400 700 t 576 H 2 0 (1) 1968, nr. 25
Afb. 17 - Berekte resultaten n een zeer droog jaar voorafgegaan door een normaal jaar bj parallelschakelng volgens afb. 15 van een doorstroombekken en twee spaarbekkens eder met een nhoud van 10 % van de jaarprodukte, onder toepassng van het systeem van versnelde doorspoelng. Herut kan de volgende dfferentaalvergeljkng worden opgesteld: -HT = 1, met als oplossng: dt v. (n (n - n 1) n.q u n.t n 1 1 2n f V 0 ƒ (n l).q u.t\~n- 1 _Qu'l V j In paragraaf 6 s het geval geanalseerd, waarbj één doorstroombekken s parallel geschakeld met twee spaarbekkens. De reservors hebben eder een nhoud van 10 % van de jaarprodukte. Inden deze jaarprodukte werd vastgesteld op 100 x10 6 m 3 dan werd aan het ende van het droge jaar het volgende resultaat genoteerd: doorstroombekken I V=10xl0 6 m 3 c e = 229mg/l spaarbekken II V = c e = spaarbekken III V= 2xl0 6 m 3 c e = 175 mg/l De opgestelde maxmale pompcapactet bedraagt 5 Q (n = 5). Inden het droge jaar weer wordt gevolgd door een nor maal jaar kan worden besloten aanvankeljk alleen spaarbekken III n gebruk te nemen, dt s mmers gevuld met water met het laagste chlordegehalte. Er kan worden vastgesteld dat de gemddelde verbljftjd van de aan het ende van het droge jaar aanwezge hoeveelhed water n spaarbekken III 237 dagen bedraagt ofwel T = 237. Inden 5 Q u m 3 /dag n spaarbekken III wordt geled, dan kan de gemddelde verbljftjd T van het afgeleverde water n de fase van pelverhogng van bekken III ten tjde t worden berekend met formule 3, waarn de volgende gegevens moeten worden ngevuld: n = 5 Q = 0,274 x 10 ß V = 2x 10 (; T 0 = 237 In afb. 18 s het resultaat van de berekenng voor n = 5 weergegeven. Het s ook mogeljk dat wordt besloten om 3 Q u m 3 /dag te gebruken om doorstroombekken I door te spoelen en 2 Q m 3 /dag te reserveren voor vullng en produkte ut spaarbekken III. In dt geval (n = 2 voor spaarbekken III) s eveneens n afb. 18 (2n 1).T 0.Q V 0 Q u l + (n - 1).Q U 11 (3) het verloop van T n de fase van pelverhogng van spaarbekken III aangegeven. Ut afb. 18 bljkt dat aan een mnmale gemddelde verbljftjd van 36,5 dag kan worden voldaan nden aan het begn van het normale jaar de gehele beschkbare pompcapactet (n = 5) n denst wordt gesteld van spaarbekken III. Wordt voor spaarbekken III n = 2 gekozen dan daalt T tot 24 dagen hetgeen, gezen de gestelde aannamen, als net aanvaardbaar moet worden verworpen. Tenslotte wordt opgemerkt dat na vullng van spaarbekken III de bedrjfsvoerng met dt bekken kan worden overgeschakeld op de doorstroomfase, waarbj de toevoer en afvoer kan worden bepaald op Q u = 0,274 x 10 6 m 3 /dag. De gemddelde verbljftjd van het afgeleverde water bljft dan gehandhaafd op 36,5 dag. De beschkbare pompcapactet kan nu mede worden aangewend voor versnelde doorspoelng van doorstroombekken I en vullng van spaarbekken II. Uteraard s bj alle berekenngen rekenng gehouden met de n deze paragraaf naar voren gebrachte beschouwngen omtrent de verbljftjden van het water. In het geval dat wordt beschkt over één spaarbekken (ze paragraaf 3) of één doorstroombekken parrallel geschakeld met één spaarbekken (ze paragraaf 5) treden ook n het op het droge of zeer droge jaar volgende normale jaar geen moeljkheden op ten aanzen van de verbljftjden. Anders s dt gesteld met het geval waarbj wordt beschkt over één doorstroombekken met een nhoud van 10 % van de jaarprodukte en dre spaarbekkens, waarvan twee met een nhoud van 10 % en één H 2 0 (1) 1968, nr. 25 577
H Afb. 18 - Gemddelde verbljftjd T van het afgeleverde water ut spaarbekken ll. met een nhoud van 3,5 % van de jaarprodukte (ze laatste deel van paragraaf 5). In dt geval wordt aan het ende van het droge jaar slechts beschkt over het doorstroombekken met een nhoud van 10 % van de jaarprodukte, gevuld met water met een chlordegehalte van 223 mg/l. In het opvolgende normale jaar wordt door de rver water aangeboden met een chlordegehalte van 140 mg/l. Dt kan echter net worden gedstrbueerd vanwege de gernge verbljftjd. De consequente s dat de eerste dag van het normale jaar water zou moeten worden afgeleverd met een chlordegehalte van 223 mg/l. Deze methode moet derhalve als net aanvaardbaar worden verworpen. Zoals n paragraaf 6 werd beschreven brengt de versnelde doorspoelng, toegepast op dt systeem, utkomst. Hermede kon bovenden de nodge nhoud worden beperkt. 8. Samenvattng en concluses In het artkel van prof. r. L. Husman en r. Th. G. Martjn, Kwaltetsverbeterng n doorstroombekkens, Grondslagen bassplannen 3", s een onderzoek ngesteld naar de verschllende methoden waarop met doorstroombekkens de anorgansche kwaltet van Rjnwater, gekarakterseerd door het chlordegehalte, kan worden verbeterd. Utgangspunten van deze stude waren de esen: 1. de mnmale gemddelde verbljftjd van het afgeleverde water moet 1/10 jaar ofwel 36,5 dag bedragen; 2. n een normaal jaar mag het chlordegehalte van het afgeleverde water een grens van 150 mg/l net overschrjden, eveneens als rekenvoorbeeld s deze grens voor het droge jaar vastgesteld op 175 mg/l en voor het zeer droge jaar op 200 mg/l; 3. het chlordegehalte van het afgeleverde water dent zch geljkmatg te wjzgen en bj voorkeur constant te zjn. De auteurs van genoemd artkel kwamen tot de concluse dat om aan deze esen te voldoen moet worden beschkt over een voorraad van 50 % van de jaarprodukte, verdeeld over 5 doorstroombekkens, eder met een nhoud van 10 % van de jaarprodukte met toepassng van het systeem van parallelschakelng en versnelde doorspoelng. In dt artkel s de kwaltetsverbeterng door mddel van spaarbekkens onderzocht. Dt zjn bekkens waarn het waterpel, n tegenstellng tot de doorstroombekkens, wel mag varëren. Als utgangspunten van deze stude s aan de genoemde dre esen nog een verde toegevoegd: 4. de mnmale beschkbare nhoud dent altjd 10 % van de jaarprodukte te bedragen. De volgende systemen van bedrjfsvoerng zjn onderzocht: a. Bedrjfsvoerng met één spaarbekken Ut dt onderzoek s gebleken dat aan de gestelde esen kan worden voldaan nden wordt beschkt over één spaarbekken met een nhoud van 42 % van de jaarprodukte en voorts dat het bj een beschkbare bekkennhoud tussen 10 % en 32 % van de jaarprodukte voordelger s dt bekken als doorstroombekken n te rchten dan als spaarbekken. b. Bedrjfsvoerng met één doorstroombekken met een nhoud van 10 % van de jaarprodukte en hermede parallel geschakeld één spaarbekken Inden de totale nhoud van dt systeem geljk wordt gekozen aan de nhoud van één spaarbekken, dan bljken met de parallel geschakelde bekkens aanmerkeljk betere resultaten berekbaar te zjn dan met slechts één spaarbekken. Nog gunstger resultaten kunnen met het volgende systeem worden berekt. c. Parallelschakelng van één doorstroombekken met een nhoud van 10 % van de jaarprodukte en een aantal spaarbekkens eveneens met een nhoud van 10 % van de jaarprodukte Inden op dt systeem de bedrjfsvoerng met versnelde doorspoelng wordt toegepast, bljkt aan alle esen te kunnen worden voldaan wanneer wordt beschkt over een reservornhoud van 30 % van de jaarprodukte, verdeeld over één doorstroombekken met een nhoud van 10 % van de jaarprodukte en heraan parallel geschakeld twee spaarbekkens ook eder met een nhoud van 10 % van de jaarprodukte. De concluse kan worden getrokken dat bj gebrukmakng van spaarbekkens aan de gestelde voorwaarden kan worden voldaan met een beschkbare nhoud van 30 % van de jaarprodukte, terwjl hertoe bj gebrukmakng van doorstroombekkens een mnmale nhoud van 50 % van de jaarprodukte noodzakeljk was. Tenslotte moet nog worden opgemerkt dat n het geval dat een normaal jaar wordt gevolgd door een droge perode van langere duur dan n de beschouwngen werd betrokken, de toepassng van spaarbekkens tot moeljkheden kan leden de ernstger vormen aannemen dan bj de toepassng van doorstroombekkens het geval s. Bj de dmensonerng van de spaarbekkens s er mmers van utgegaan dat deze aan het ende van een droge perode zjn utgeput tot een toelaatbaar geacht nveau. Voortzettng van de droge perode heeft tot gevolg dat water met een zeer hoog chlordegehalte zal moeten worden afgeleverd, de mengcapactet s aanzenljk geslonken. Anders lgt dt bj de toepassng van doorstroombekkens waar de volle mengcapactet aanwezg bljft en de voortzettng van de droge perode tot mnder hoge chlordegehalten n het afgeleverde water aanledng zal geven. Ut constructef oogpunt zjn spaarbekkens n het nadeel ten opzchte van doorstroombekkens. Als belangrjkste 578 H 2 0 (1) 1968, nr. 25
nadelen kunnen worden genoemd de mogeljke beïnvloedng van de grondwaterstand n de omgevng en de grote taludlengte de tegen golfslag dent te worden beschermd. Aan de andere kant heeft deze stude bewezen dat een klenere oppervlakte door spaarbekkens wordt ngenomen, wanneer een zelfde resultaat wordt nagestreefd als bj toepassng van doorstroombekkens. Uteraard wordt herbj aan geljke depte voor bede bekkensystemen gedacht. In de praktjk zal geval voor geval de meest geëgende oplossng moeten worden bepaald. Overgens kunnen de n dt artkel gegeven berekenngsmethoden worden aangewend voor de beoordelng van eder voorkomend of te ontwerpen systeem van bedrjfsvoerng met spaarbekkens, waarbj mogeljk met andere bedrjfsvoerngen, dan waarvan n dt artkel werd utgegaan, nog betere resultaten worden verkregen. Het rekenwerk dat moest worden verzet om de dverse systemen te kunnen beoordelen was aanzenljk. De auteur ontvng herbj alle medewerkng van de Wskundge Denst van de Technsche Hogeschool te Delft. Lteratuur 1. Husman, L. en Martjn, Th. G., Kwaltetsverbeterng n doorstroombekkens,grondslagen bassplannen 3, H 2 0, 8 februar 1968 nr. 3en 22 februar 1968 nr. 4. 2. Martjn, Th. G., Afvoer- en chlordekaraktersteken van de Rjn n verband met voorraadvormng. Grondslagen bassplannen 1, Water, 23 februar 1967, nr. 4. H 2 0 (1) 1968, nr. 25 579