Provinciae Staten van Zeeand Postbus 165 AFD. SG AMT. 4330 AD Middeburg AFD. 'I'ERMIJN f i n;;ïum - 9 ju);! 2011 -ydo J S e Onderwerp: aternatief advies voor bef beheer van ganzen Amsteveen, 7 juni 201 Geachte Stateneden, Hierbij sturen wij u ter informatie de brief die wij heden aan het coege van Gedeputeerde Staten hebben gestuurd. In deze brief verzoeken wij het coege met kem om het advies van de Ganzen-7 naast zich neer te eggen en in deze brief presenteren wij tevens ons aternatieve advies inzake het beheer van ganzen. Mocht u naar aaneiding van dit advies nog nadere informatie of een nadere toeichting van onze organisatie wensen, dan zijn wij daarvoor uiteraard atijd beschikbaar. /m;. A.P. de Jong, secretaris Stichting De Faunabescherming Secretariaat: Amstedijk Noord 135 1183 TJ Amsteveen Teefoon (020) 641 07 98 Teefax (020) 647 37 00 Informatie: Teefoon (0317) 3 1 68 79 Teefax (0317) 31 37 49 Penningmeester: I'ostgi~o 3522188 's-gravenrid
Gedeputeerde Staten van Zeeand Postbus 165 4330 AD Middeburg Ondewerp: aternatief advies vcor het beheer van ganzen Amsteveen, 7 juni 201 Geacht coege, Eind mei 201 1 kreeg u een advies toegestuurd van de zogenaamde Ganzen-7 met betrekking tot het toekomstige beheer van de ganzen in ons and. In dit advies wordt ervoor gepeit om in de zomerperiode zeer drastische maatregeen te nemen, waarbij honderdduizenden ganzen moeten worden gedood, om de popuaties van verschiende ganzensoorten terug te brengen tot een ager niveau of zefs tot nu. Wij as organisatie die opkomt voor de beangen van ae in het wid evende dieren, hebben met ongeoof en verbijstering kennis genomen van dit advies. De maatregeen die in dit advies worden genoemd, zuen niet bijdragen aan het doe te weten het beperken van de andbouwschade en het bevorderen van de viegveiigheid. De maatregeen zuen sechts eiden tot vee onnodige sachtoffers. Wij verzoeken u daarom met kem het advies van de Ganzen-7 naast u neer te eggen. Aangezien onze organisatie niet bind is voor de effecten van de aanwezigheid van ganzen in ons and - onze organisatie streefi naar een verantwoord faunabeeid - en bij is met de aanwezigheid van broedende ganzen in Nederand, wien wij u hierbij een aternatief advies aanbieden. De Faunabescherming is ervan overtuigd dat een duurzaam beeid sechts kan worden gereaiseerd via een panmatige benadering op maat, gebaseerd op wetenschappeijke kennis en met respect voor de beangen van mens en natuur. Secmtoriook Amstedijk Noord 35 1153 TJ Amsteveen Teefoon (020) 641 07 98 Teefm (020) 647 37 00 Infovrnatie: Teefoon (0317) 3 1 68 79 Teefax (0317) 3 1 37 49 Pz~ningmeester: Postgiro 3522188 's-graveand
Uitgangspuntan Het uitgangspunt is dat Nederand as detagebied een and is waar ganzen thuis horzn, wekom zijn en zovee mogeijk met rust worden geaien. Daarbij dient geen onderscheid te worden gemaakt tussen hier ovem~interende ganzen en broedvoges. Het optreden van economische schade asmede het w~aarborgen van de viegveiigheid kunnen aaneiding zijn om maatregeen te nemen. Maatrrgeen Om schade aan gewassen te beperken, za de schadebestrijding zich moeten richten op de schadepercren. Wij adviseren daarbij om de ganzen aeen actief te verjagen of te weren op schadegevoeige ge\rvasscn en ge\r/assen met een reatief hoge opbrengst. Daarbij kan bijvoorbeed worden gedacht aan perceen met voegrondsgroenten, perceen met graszaad, perceen mei pas ingezaaid grasand of oogstrijp graangewas. Aeen op deze perceen zou moeten worden toegestaan dat ganzen \,\/orden verjaagd. De schade die ondanks de actieve verjaging toch optreedt za, na taxatie, voedig moeten worden vergoed. Op ae overige perceen, bijvoorbeed perceen met o\/erjarig grasand en uiteraard de perceen met oogstresten en perceen ingezaaid met cjroenbernester, moeten de voges ongestoord kunnen foerageren. Wij deen daarom we dat onderdee van het advies van de Ganzen-7, waarin wordt gested dat 'gras' niet wordt beschouwd as kwetsbaar gewas. Uiteraard dient ae schade die op deze weinig schadegevoeige perceen optreedt, na ~ taxatie, eveneens voedig te worden vergoed. Overigens wijzen wij erop dat het moment van taxatie cruciaa is voor het kunnen bepaen van de eventuee werkeijke schade. Voor graan en gras gedt dat het gaat om de periode dat er wordt geoogst. I Het resutaat za zijn dat er vodoende perceen zijn waar de voges kunnen foerageren. En omdat ze daar gehee met rust worden geaten hoeven de voges geen extra energie te verbruiken die ater weer moet worden gecompenseerd. Per sado zuen de voges dus in totaa minder voedse tot zich hoeven te nemen dan in een situatie waarbij de voges op ae perceen mogen orden ver- en bejaagd. Bovendien zuen de ganzen effectiever van de schadegevoeige perceen kunnen worden verjaagd, omdat er vodoende aternatieve perceen in de omgeving aanwezig zijn waar zij in rust kunnen foerageren en dus naar kunnen uitwijken. Het verjagen en weren zonder een goed aternatief vaar de ganzen naar kunnen uitwijken, is nameijk zinoos (zie: 'Handreiking voor beeid ten aanzien van overzomerende ganzen' van het voormaig ministerie van LNV, september 2007). Sesïrta~inat: Amstedijt Noord 135 1153 TJ Amsteveen Teefoon (020) 641 07 95 Teefax (020) 647 37 00 Informatie: Teefoon (0317) 31 GS 79 Teefax (0317) 31 37 49 P~nningmeester: Postgiro 3522155 's-graveand
Voor de viegveiigheid gedt dat ook daar de verjagingsactiviteiten zich moeten concentreren op de paats waar de veiigheid moet worden gewaarborgd, te weten op en direct rondom de start- en andingsbanen. Daarbij moet aereerst vvorden ingezet op maatregeen om de omgeving van de start- en andingsbanen zo onaantrekkeijk mogeijk te maken voor ganzen. Dâi kan bijvoorbeed door ervoor te zorgen dat er zich daar geen waterpartijen bevinden, of dat deze worden afgedekt, dat er geen pasdras-situaties ontstaan op de omiggende anderijen en dat daar geen voor ganzen aantrekkeijke voedsegevvassen worden verbouvvd. Op de uchthaven zef kunnen diverse technieken worden ingezat, om eventuee toch angsviegende groepen ganzen te verjagen. Geen popuatjebeheer Het is zinoos om te trachten door midde van het doden van ganzen, bijvoorbeed door afschot of het vernietigen van egses, het aanta ganzen terug te dringen. Zoang de omstândigheden, zoas de broedmogeijkheden en het voedseaanbod niet veranderen, zuen ae gedode ganzen binnen korte tijd worden vervangen door nieuwe. In het geva van grote popuaties zoas die van de grauwe gans, bijkt ook in de praktijk afschot nauweijks enig effect op de aantaen te hebben (zie onder andere 'Overzomerende ganzen in Nederand: grenzen aan de groei?' SOVON 2006). Opengevaen paatsen worden sne ingenomen door ganzen van eders, vanuit de nabije omgeving tot zefs vanuit hee West-Europa. Bovendien zorgt iedere vorm van bestrijding van de ganzen voor een vee groter broedsucces van de overbijvende ganzen. Inzet geweer onnodig Bij het verjagen van de ganzen van de schadegevoeige perceen is de inzet van nietdodeijke verjagingsmiddeen overigens afdoende. Bij een proef in Friesand werd zowe gebruik gemaakt van verjaging as van bejaging. Bij het verjagen werd hoofdzakeijk gebruik gemaakt van aarmpistoen met opschroefbare schietbuis, waarmee speciae vogeafv~eermunitie kan worden gebruikt. De ervâringen daar eerden dat voora knaers en uchthuiers het meest effectief zijn (zie: 'Onderzoek Stuurbaarheid van ganzen', Oord Faunatechniek, Wittete 2000). Bovendien beek dat bij het verjagen van de ganzen geen verschi in effectiviteit tussen het vogeafweerpistoo en het geweer kon worden aangetoond (zie: 'Zijn overwinterende ganzen te sturen?', IBN-rapport 437, Wageningen 1999). Overigens stet ganzenonderzoeker Groot Bruinderink dat het verschijnen van de (herkenbare-) mens op zich in verreweg de meeste gevaen a vodoende is om de ganzen te verjagen, zonder pistoo en zonder geweer! (zie: 'Wide ganzen en cutuurgrasand in Nederand', G.J. Groot Bruinderink, Wageningen 1987) Duideijk is dat de inzet van het geweer niet een significant beter verjagend efiect heeft dan de inzet van 5ecretarimt: Amsteidijk Noord 135 1183 TJ Amstev~en Teefoon (020) G41 07 98 Teefax (020) 647 37 00 ifirmatie: Teefoon (0317) 31 GS 79 Teefax (0317) 31 37 49 Penningmeestzr: Postgiro 3522155 's-graveand
aternatieven. Uit een vergeijkend onderzoek naar het effect van verschiende verjagingsmethoden (met en zonder geweer, aeen in de ucht schieten, of een enkee voge uit de groep doden) is gebeken da er geen aantoonbaar verschi was in de tijdsduur waarna de voges op de pek des onheis terugkeerden (zie: Brief van het voormaig Rijksinstituut voor Natuurbehevr gericht aan het ministerie van Landbouw en Visserij (nr: 88/70/sepbsj, 11 januari 1988). Wij deen daarom ook de mening van de Ganzer;-7 dat ondersteunend afschot geen verpichting meer mcg zijn voor he uitkeren van een schadevergoeding. Aternatieve middeen die op de schadegevoeige perceen kunnen worden ingezet zijn: het pcatsen van vcggen, fash harnj's, schrikintsn, knaapparaat en roofvoge\/iegers, het actief verjagen met behup van een vogeafv~eerpistoo enof het in opvaende keding over het percee open eventuee samen met een hond. Ook kunnen smaakstoffen worden toegepast. Op keine perceen kunnen de voges worden geweerd door het spcnnen van draden. En in het geva vcn andbouwperceen naast broedgebieden kunnen age, eventuee tijdeijke, rasters worden gepaatst. Ons verzoek Geet op het voorgaande verzoeken wij u dringend om bij het toekomstige beeid ten aanzien van ganzen in uw provincie niet in te zetten op popuatiebeheer, maar om te kiezen voor effectieve mactregeen die aeen worden ingezet in situaties waarbij er sprake is van beangrijke andbouwschade of een dacd\b/erkeijk gevaar vcor de ucht\/erkeers\/eiigheid. bocht u naar aaneiding vari dit advies nog naaere informatie of een nadere toeichting van onze organisatie w~ensen, dan zijn wij daarvoor uiteraard atijd beschikbaar. /'. 'L L ' L t mw. A.P. de Jong, secretaris Stichting De Faunabescherming Sec~tariaat: Amstedi~k Noord 35 1183 TJ Amsteveen Teefoon (020) G41 07 95 Teefax (020) G47 37 00 Infirmatie: Teefoon (O317) 3 G8 79 Teefax (0317) 3 137 49 Penningmeestzi.: Postgiro 3522188 's-graveand