BESLUIT. Besluit van de directeur-generaal van de Nederlandse mededingingsautoriteit als bedoeld in artikel 37, eerste lid, van de Mededingingswet.

Transcriptie

1 BESLUIT Besuit van de directeur-generaa van de Nederandse mededingingsautoriteit as bedoed in artike 37, eerste id, van de Mededingingswet. Zaaknummer 1423/Arbo Groep Gak - Arbo Management Groep I. MELDING 1. Op 28 jui 1999 heeft de directeur-generaa van de Nederandse mededingingsautoriteit een meding ontvangen van een voorgenomen concentratie in de zin van artike 34 van de Mededingingswet. Hierin is medegedeed dat Gak Bedrijfszorg B.V., onderdee van de Gak groep, voornemens is zeggenschap te verkrijgen, in de zin van artike 27, onder b, van de Mededingingswet, over Arbo Management Groep B.V. Van de meding is mededeing gedaan in Staatscourant 144 van 30 jui Naar aaneiding van de mededeing in de Staatscourant zijn geen zienswijzen van derden naar voren gebracht. Ambtshave zijn vragen gested aan verschiende marktpartijen. II. PARTIJEN 2. Gak Bedrijfszorg B.V., onderdee van de Gak groep (hierna: Gak), is een besoten vennootschap naar Nederands recht. Gak Bedrijfszorg B.V. is een 74%-deeneming van Gak Hoding B.V. Gak Hoding B.V. is n van de twee dochterondernemingen van Gak Groep N.V. Gak Bedrijfszorg B.V. heeft n actieve 100%-dochtermaatschappij, te weten Arbo Groep Gak B.V. (hierna: AGG). 3. Gak verricht werkzaamheden in het kader van de uitvoering van de sociae (werknemers)verzekeringen en daarmee verwante activiteiten. Daarnaast is zij actief op het gebied van assurantiebemiddeing, vereent zij diensten in het kader van de uitvoering van de Agemene bijstandswet en arbodiensten en is zij actief op het gebied van organisatie van gegevensverkeer, automatisering ten behoeve van de uitvoering van de sociae verzekeringen en psychoogisch assessment en interventie, met name ten behoeve van preventie van arbeidsongeschiktheid en rentegratie. AGG is werkzaam as een Arbodienst in de zin van de Arbeidsomstandighedenwet (hierna: Arbowet). 4. Arbo Management Groep B.V. (hierna: AMG) is een besoten vennootschap naar Nederands recht. Haar aandeehouders zijn: NS Groep N.V., de Staat der Nederanden en Phiips Eectronics Nederand B.V. AMG heeft geen dochterondernemingen. 5. AMG evert arbodiensten; zij is een arbodienst in de zin van de Arbowet. III. DE GEMELDE OPERATIE

2 6. De gemede operatie betreft de verkoop door NS Groep N.V., de Staat en Phiips Eectronics Nederand B.V. van ae aandeen in AMG aan Gak Bedrijfszorg B.V. Partijen hebben daartoe een overeenkomst op hoofdijnen d.d. 14 jui 1999 overgeegd. IV. TOEPASSELIJKHEID VAN HET CONCENTRATIETOEZICHT 7. De gemede operatie is een concentratie in de zin van artike 27, onder b, van de Mededingingswet. De hierboven, onder punt 6, omschreven transactie eidt er toe dat Gak Bedrijfszorg B.V. de uitsuitende zeggenschap over AMG za krijgen. 8. Betrokken ondernemingen, in de zin van het Besuit vaststeing formuieren Mededingingswet (Staatscourant 1 van 2 januari 1998), zijn Gak en AMG. 9. Uit de bij de meding ter beschikking gestede omzetgegevens bijkt dat de gemede concentratie binnen de werkingssfeer van het in hoofdstuk 5 van de Mededingingswet geregede concentratietoezicht vat. V. BEOORDELING A. Reevante markten Reevante productmark(en) 10. AGG en AMG zijn actief op het terrein van de arbodiensten. Zij everen dezefde diensten aan werkgevers zoas onder meer: verzuimcontroe en -begeeiding; preventie-activiteiten; verzuimanayse/-overzichten; rentegratie-activiteiten, met name gericht op werkhervatting bij de eigen werkgever; individuee begeeiding en human resource management; medische keuringen; ergonomisch advies. 11. In zaak 1414/PGGM-VGZ - Twaaf Provincin[1] is geconcudeerd dat de markt voor arbodienstverening een scaa van diensten omvat waarvan de door de Arbowet omschreven diensten de kern vormen, maar die mede daarmee verband houdende niet-wetteijke diensten omvat. In hetzefde besuit is in het midden geaten of er sprake is van n markt voor arbodienstverening of van markten voor arbodienstverening per sector. Ook in onderhavig geva behoeft deze vraag geen beantwoording, aangezien de materie beoordeing hierdoor niet wordt benvoed (zie de punten 14 tot en met 16). [1] Besuit van 27 augustus Reevante geografische markt(en)

3 12. De gecertificeerde arbodiensten zoas AMG en AGG hebben as hoofddoe het verrichten van werkzaamheden in de zin van de Arbowet. Deze wet heeft uitsuitend betrekking op werkgevers die in Nederand werkzaamheden (aten) verrichten. Geet hierop richten de arbodiensten zich naar de mening van partijen sechts op de Nederandse markt en verrichten zij daarbuiten geen activiteiten. Vogens partijen is de geografische markt dan ook beperkt tot Nederand. 13. Met partijen kan worden aangenomen dat de markt voor arbodienstverening geografisch beperkt is tot Nederand geet op de in Nederand gedende wet- en regegeving met betrekking tot arbodiensten die afwijkt van die in andere anden en de nationae structuur van de vraag voor dit type diensten. Voorts bijkt, zoas ook in zaak 1414/ PGGM-VGZ - Twaaf Provincin[2] is geconcudeerd, dat de beangrijkste aanbieders van arbodiensten op nationae schaa actief zijn. [2] Zie vorige voetnoot; punt 23. B. Gevogen van de concentratie 14. Op de andeijke markt voor arbodienstverening zijn naast Gak en AMG met name de vogende aanbieders actief: Arbo Unie Nederand (vereniging van zefstandige arbodiensten), ArboNed, Commit Arbo, De Twaaf Provincin Landeijke Arbodienst, Avios Arbozorg en Stigas Arbodienst. 15. Vogens partijen dateert het meest recente onderzoek naar de markt voor arbodiensten van apri 1999.[3] Uit dit onderzoek bijkt dat Gak en AMG op basis van de gezamenijke omzet een marktaandee van minder dan 17,5% hebben. Voorts bijkt uit dit onderzoek dat in ek geva n aanbieder een marktaandee heeft dat overeenkomt met het gecombineerd marktaandee van Gak en AMG. Gegevens die rechtstreeks van partijen en concurrenten zijn verkregen, everen een vergeijkbaar beed op; wanneer wordt uitgegaan van de omzet van de beangrijkste arbodiensten die andeijk actief zijn, dan resuteert een gecombineerd marktaandee van ruim 18% voor de bij onderhavige concentratie betrokken ondernemingen. [3] Bedoed onderzoek is gedaan door Bureau Ode Heuvet & Visser te Nieuwegein. 16. Het beeid van AMG is er op gericht om met name grote bedrijven te voorzien in hun behoefte aan arbodienstverening. Speciaisatie ten behoeve van bepaade sectoren is vogens partijen niet aan de orde. AMG behaade de meeste omzet in de sector dienstverening (34%). Ook bij AGG is van speciaisatie ten behoeve van bepaade sectoren geen sprake, adus partijen. AGG evert met name aan het midden- en keinbedrijf. In het midden- en keinbedrijf wordt in geijke mate aan ae sectoren geeverd zij het in mindere mate aan de overheid. Indien derhave uitgegaan zou worden van afzonderijke markten voor arbodienstverening per sector is het gezamenijke marktaandee van AGG en AMG voor de sectoren industrie, zakeijke dienstverening, gezondheidszorg, hande, bouw en vervoer maximaa 16%. Voor de sector andbouw bestaat er in het gehee geen overap tussen de activiteiten van AGG en AMG. Aeen voor de sector overheid is er sprake van een hoger marktaandee, te weten 27% (AGG: 2% en AMG: 25%). In de overheidssector zijn naast AMG echter nog andere grote aanbieders van arbodiensten actief, waaronder ArboNed en Avios Arbozorg/De Twaaf Provincin Landeijke Arbodienst.

4 Opmerkingen concurrenten 17. Aan marktpartijen is gevraagd of het feit dat een aanbieder van arbodiensten onderdee uitmaakt van Gak, die naast het aanbieden van arbodiensten een reeks andere activiteiten uitvoert, gevogen heeft voor de concurrentiepositie van deze aanbieder. Concurrenten hebben daarop geantwoord dat het door uitvoeringsinsteingen (hierna: uvi's) houden van beangen in arbodiensten om meerdere redenen concurrentievervasend kan zijn. Ten eerste ontstaat een effect op de mededinging doordat uvi's met een arbodienst beginnende bedrijven die zich voor de sociae zekerheid verpicht dienen aan te meden bij een bepaade uvi kanaiseren naar de eigen arbozorg. Ten tweede heeft Gak vogens n van de concurrenten in het kader van haar wetteijke uitvoeringstaak een imagovoorsprong waardoor Gak in de oop der jaren een reatie met bedrijven heeft opgebouwd. Gebruikmakend van deze voorsprong beschikt Gak over een sturings- en promotiemechanisme dat bedoede concurrent as een verstoring van de marktverhoudingen beschouwt. Ten derde is door concurrenten gewezen op het risico van informatieuitwisseing tussen pubieke en private activiteiten en het risico van koppeverkoop. Gak beschikt in het kader van zijn pubieke taak over gegevens aangaande bedrijven en bedrijfstakken weke gegevens as informatie voor zijn arbodiensten kan dienen. Tot sot wijzen enkee concurrenten op het feit dat er ingevoge de Wet rentegratie een fonds is waaruit uvi's as Gak in het kader van hun pubieke taak onder zekere condities geden kunnen haen voor rentegratieprojecten en kunnen bepaen dat die geden door arbodiensten worden besteed. Opmerkingen afnemers 18. De meeste afnemers zijn van mening dat het geen verschi uitmaakt of een aanbieder van arbodiensten onderdee is van Gak, aangezien men de aanbieders van arbodiensten op hun specifieke productdeskundigheid beoordeet. Opmerkingen partijen 19. Partijen hebben het vogende naar voren gebracht. Zij wijzen er op dat de wetgever in het Besuit voorwaarden erkenning uitvoeringsinsteing uitdrukkeijk de mogeijkheid heeft geopend dat een arbodienst dee uitmaakt van een hoding waartoe ook een uvi behoort. De wetgever heeft deze structuur toegestaan binnen de kaders voor de erkenning van de uvi's. Bovendien nemen de aan een uvi geieerde arbodiensten op de markt voor arbodienstverening niet de sterkste positie in: Arbo Unie Nederand en De Twaaf Provincin Landeijke Arbodienst hebben nooit een reatie met een uvi gehad en ook ArboNed is zefstandig. Van de thans bij de uvi van Gak aangesoten werkgevers is minder dan 25% bij AGG aangesoten. Gak geniet in Nederand weiswaar naamsbekendheid, maar vogens partijen is dat niet in ae gevaen een positieve. Voorts heeft Gak met het oog op de uitvoering van de sociae verzekeringswetten een eigen gegevensbestand. Verstrekking van gegevens aan derden is gebonden aan de reges van de Wet Persoonsregistratie en van de Organisatiewet sociae verzekering Het Coege van Toezicht Sociae Verzekeringen (hierna: Ctsv) heeft onderzocht of en geconstateerd dat Gak een strikte scheiding van private en pubieke activiteiten hanteert, geen mogeijkheid tot koppeverkoop heeft en zich houdt aan de reges inzake privacybescherming. Vogens partijen is er geen koppeing van het gegevensbestand van Gak met dat van AGG. Tot sot zou Gak in het kader van de besteding van de rentegratiegeden aan niemand een

5 voorkeurspositie toekennen. Opmerkingen Ctsv 20. Navraag bij het Ctsv bevestigt dat de wetgever bewust het onstaan van arbodiensten in een hodingconstructie met een uvi en private ondernemingen heeft toegestaan. De wetgever heeft een aanta waarborgen ingebouwd in de erkenningsvoorwaarden van een uvi. Deze richten zich met name op de scheiding van financie gedstromen tussen de pubieke uitvoering van de sociae verzekeringswetten en private activiteiten. Het Ctsv wijst er op dat de besteding van rentegratiebudgetten onder verantwoordeijkheid van het Landeijk Instituut Sociae Verzekeringen (hierna: Lisv) paatsvindt waarbij van de uvi's verangd wordt dat zij marktconformiteit kunnen aantonen. Voor de uitbesteding van taken door een uvi heeft zij schrifteijke toestemming nodig. Op de naeving van deze waarborgen en op de naeving van de privacywetgeving ten aanzien van het gegevensbeheer en de gegevensuitwisseing tussen de uvi en de arbodienst houdt het Ctsv toezicht en kan indien noodzakeijk corrigerend optreden richting de uvi. Tot sot behoort het tot de taak van het Ctsv en het Lisv om corrigerend op te treden in geva van wiekeur in boete-opegging of onjuiste informatieverschaffing van uvi's bij inschrijving van nieuwe werkgevers. Beoordeing gevogen ten aanzien van arbodienstverening 21. In de eerste paats moet worden vastgested dat de samenvoeging van de marktaandeen van AGG en AMG ten aanzien van de evering van arbodiensten, zoas hiervoor beschreven in de punten 15 en 16, er op zichzef gezien niet toe eidt dat een machtspositie kan ontstaan of worden versterkt die ten gevoge heeft dat een daadwerkeijke mededinging op significante wijze wordt beemmerd. 22. Ook is niet gebeken dat deze concusie anders zou moeten zijn wanneer rekening wordt gehouden met eventuee synergie-effecten tussen de activiteiten van uvi's en arbodiensten. In de eerste paats za het uit de concentratie resuterende marktaandee ten aanzien van arbodiensten niet bijzonder hoog zijn. In de tweede paats is het niet aannemeijk dat de voordeen die aan de combinatie van arbodienstverening met een uvi zodanig groot zijn dat as gevog daarvan Gak over een economische machtspositie zou komen te beschikken op de markt voor de evering van arbodiensten. Voorts moet er op worden gewezen dat het, gezien hetgeen partijen en het Ctsv daarover naar voren hebben gebracht, niet aannemeijk is dat Gak bij de evering van arbodiensten in ae door concurrenten genoemde opzichten za kunnen profiteren van haar positie as uvi. In aanvuing op hetgeen in punt 20 naar voren is gebracht, moet er op worden gewezen dat naast de specifieke reges voor uvi's ook de agemene reges van Mededingingswet grenzen steen aan het marktgedrag van ondernemingen. Met name dient Gak, voorzover zij aan haar positie as uvi middeen zou wien ontenen om haar positie op de markt voor arbodienstverening te versterken, rekening te houden met het bepaade in artike 24, eerste id, van de Mededingingswet. Beoordeing gevogen ten aanzien van de diensten van uvi's 23. Uit het voorgaande bijkt dat er geen aanwijzingen zijn dat de positie die Gak as uvi inneemt door onderhavige concentratie in beangrijke mate zou kunnen worden versterkt. Dientengevoge is ook ten aanzien van deze activiteit niet gebeken dat een machtspositie kan ontstaan of worden

6 versterkt die ten gevoge heeft dat een daadwerkeijke mededinging op significante wijze wordt beemmerd. VI. CONCLUSIE 24. Na onderzoek van deze meding is de directeur-generaa van de Nederandse mededingingsautoriteit tot de concusie gekomen dat de gemede operatie binnen de werkingssfeer vat van het in hoofdstuk 5 van de Mededingingswet geregede concentratietoezicht. Hij heeft geen reden om aan te nemen dat as gevog van die concentratie een economische machtspositie kan ontstaan of worden versterkt die tot gevog heeft dat een daadwerkeijke mededinging op de Nederandse markt of een dee daarvan op significante wijze wordt beemmerd. 25. Geet op het bovenstaande deet de directeur-generaa van de Nederandse mededingingsautoriteit mede dat voor het tot stand brengen van de concentratie waarop de meding betrekking heeft geen vergunning is vereist. Datum: w.g. A.W. Kist Directeur-generaa van de Nederandse mededingingsautoriteit Tegen dit besuit kan degene, wiens beang rechtstreeks bij dit besuit is betrokken, binnen zes weken na bekendmaking van dit besuit een gemotiveerd beroepschrift indienen bij de arrondissementsrechtbank te Rotterdam, sector bestuursrecht, Postbus 50951, 3007 BM, Rotterdam. Aan de inhoud van deze pagina's kunt u geen rechten ontenen.