Correctievoorschrift VWO

Transcriptie

1 Correctievoorschrift VWO 0 tijdvak natuurkunde tevens oud programma natuurkunde, Het correctievoorschrift bestaat uit: Reges voor de beoordeing Agemene reges 3 Vakspecifieke reges 4 Beoordeingsmode 5 Inzenden scores Reges voor de beoordeing Het werk van de kandidaten wordt beoordeed met inachtneming van de artikeen 4 en 4 van het Eindexamenbesuit v.w.o.-h.a.v.o.-m.a.v.o.-v.b.o. Voorts heeft het Coege voor Examens (CvE) op grond van artike id d van de Wet CvE de Regeing beoordeingsnormen en bijbehorende scores centraa examen vastgested. Voor de beoordeing zijn de vogende passages van de artikeen 36, 4, 4a en 4 van het Eindexamenbesuit van beang: De directeur doet het gemaakte werk met een exempaar van de opgaven, de beoordeingsnormen en het proces-verbaa van het examen toekomen aan de examinator. Deze kijkt het werk na en zendt het met zijn beoordeing aan de directeur. De examinator past de beoordeingsnormen en de reges voor het toekennen van scorepunten toe die zijn gegeven door het Coege voor Examens. De directeur doet de van de examinator ontvangen stukken met een exempaar van de opgaven, de beoordeingsnormen, het proces-verbaa en de reges voor het bepaen van de score onverwijd aan de gecommitteerde toekomen. 3 De gecommitteerde beoordeet het werk zo spoedig mogeijk en past de beoordeingsnormen en de reges voor het bepaen van de score toe die zijn gegeven door het Coege voor Examens. VW-03-a---c ees verder

2 De gecommitteerde voegt bij het gecorrigeerde werk een verkaring betreffende de verrichte correctie. Deze verkaring wordt mede ondertekend door het bevoegd gezag van de gecommitteerde. 4 De examinator en de gecommitteerde steen in ondering overeg het aanta scorepunten voor het centraa examen vast. 5 Indien de examinator en de gecommitteerde daarbij niet tot overeenstemming komen, wordt het geschi voorgeegd aan het bevoegd gezag van de gecommitteerde. Dit bevoegd gezag kan hierover in overeg treden met het bevoegd gezag van de examinator. Indien het geschi niet kan worden besecht, wordt hiervan meding gemaakt aan de inspectie. De inspectie kan een derde onafhankeijke gecommitteerde aanwijzen. De beoordeing van de derde gecommitteerde komt in de paats van de eerdere beoordeingen. Agemene reges Voor de beoordeing van het examenwerk zijn de vogende bepaingen uit de regeing van het Coege voor Examens van toepassing: De examinator vermedt op een ijst de namen en/of nummers van de kandidaten, het aan iedere kandidaat voor iedere vraag toegekende aanta scorepunten en het totaa aanta scorepunten van iedere kandidaat. Voor het antwoord op een vraag worden door de examinator en door de gecommitteerde scorepunten toegekend, in overeenstemming met het beoordeingsmode. Scorepunten zijn de getaen 0,,,..., n, waarbij n het maximaa te behaen aanta scorepunten voor een vraag is. Andere scorepunten die geen gehee getaen zijn, of een score minder dan 0 zijn niet geooroofd. 3 Scorepunten worden toegekend met inachtneming van de vogende reges: 3. indien een vraag voedig juist is beantwoord, wordt het maximaa te behaen aanta scorepunten toegekend; 3. indien een vraag gedeeteijk juist is beantwoord, wordt een dee van de te behaen scorepunten toegekend, in overeenstemming met het beoordeingsmode; 3.3 indien een antwoord op een open vraag niet in het beoordeingsmode voorkomt en dit antwoord op grond van aantoonbare, vakinhoudeijke argumenten as juist of gedeeteijk juist aangemerkt kan worden, moeten scorepunten worden toegekend naar anaogie of in de geest van het beoordeingsmode; 3.4 indien sechts één voorbeed, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, wordt uitsuitend het eerstgegeven antwoord beoordeed; 3.5 indien meer dan één voorbeed, reden, uitwerking, citaat of andersoortig antwoord gevraagd wordt, worden uitsuitend de eerstgegeven antwoorden beoordeed, tot maximaa het gevraagde aanta; 3.6 indien in een antwoord een gevraagde verkaring of uiteg of afeiding of berekening ontbreekt dan we foutief is, worden 0 scorepunten toegekend, tenzij in het beoordeingsmode anders is aangegeven; 3.7 indien in het beoordeingsmode verschiende mogeijkheden zijn opgenomen, gescheiden door het teken /, geden deze mogeijkheden as verschiende formueringen van hetzefde antwoord of onderdee van dat antwoord; VW-03-a---c ees verder

3 3.8 indien in het beoordeingsmode een gedeete van het antwoord tussen haakjes staat, behoeft dit gedeete niet in het antwoord van de kandidaat voor te komen; 3.9 indien een kandidaat op grond van een agemeen gedende woordbetekenis, zoas bijvoorbeed vermed in een woordenboek, een antwoord geeft dat vakinhoudeijk onjuist is, worden aan dat antwoord geen scorepunten toegekend, of tenminste niet de scorepunten die met de vakinhoudeijke onjuistheid gemoeid zijn. 4 Het juiste antwoord op een meerkeuzevraag is de hoofdetter die behoort bij de juiste keuzemogeijkheid. Voor een juist antwoord op een meerkeuzevraag wordt het in het beoordeingsmode vermede aanta punten toegekend. Voor ek ander antwoord worden geen scorepunten toegekend. Indien meer dan één antwoord gegeven is, worden eveneens geen scorepunten toegekend. 5 Een fout mag in de uitwerking van een vraag maar één keer worden aangerekend, tenzij daardoor de vraag aanzienijk vereenvoudigd wordt en/of tenzij in het beoordeingsmode anders is vermed. 6 Een zefde fout in de beantwoording van verschiende vragen moet steeds opnieuw worden aangerekend, tenzij in het beoordeingsmode anders is vermed. 7 Indien de examinator of de gecommitteerde meent dat in een examen of in het beoordeingsmode bij dat examen een fout of onvokomenheid zit, beoordeet hij het werk van de kandidaten asof examen en beoordeingsmode juist zijn. Hij kan de fout of onvokomenheid mededeen aan het Coege voor Examens. Het is niet toegestaan zefstandig af te wijken van het beoordeingsmode. Met een eventuee fout wordt bij de definitieve normering van het examen rekening gehouden. 8 Scorepunten worden toegekend op grond van het door de kandidaat gegeven antwoord op iedere vraag. Er worden geen scorepunten vooraf gegeven. 9 Het cijfer voor het centraa examen wordt as vogt verkregen. Eerste en tweede corrector steen de score voor iedere kandidaat vast. Deze score wordt meegedeed aan de directeur. De directeur stet het cijfer voor het centraa examen vast op basis van de reges voor omzetting van score naar cijfer. NB Het aangeven van de onvokomenheden op het werk en/of het noteren van de behaade scores bij de vraag is toegestaan, maar niet verpicht. Evenmin is er een standaardformuier voorgeschreven voor de vermeding van de scores van de kandidaten. Het vermeden van het schooexamencijfer is toegestaan, maar niet verpicht. Binnen de ruimte die de regegeving biedt, kunnen schoen afzonderijk of in gezamenijk overeg keuzes maken. 3 Vakspecifieke reges Voor dit examen kunnen maximaa 76 scorepunten worden behaad. Voor dit examen zijn de vogende vakspecifieke reges vastgested: Een afwijking in de uitkomst van een berekening door acceptabe tussentijds afronden wordt de kandidaat niet aangerekend. VW-03-a---c 3 ees verder

4 De uitkomst van een berekening mag één significant cijfer meer of minder bevatten dan op grond van de nauwkeurigheid van de vermede gegevens verantwoord is, tenzij in de vraag is vermed hoevee significante cijfers de uitkomst dient te bevatten. 3 Het aatste scorepunt, aangeduid met competeren van de berekening, wordt niet toegekend in de vogende gevaen: een fout in de nauwkeurigheid van de uitkomst een of meer rekenfouten het niet of verkeerd vermeden van de eenheid van een uitkomst, tenzij gezien de vraagsteing het weergeven van de eenheid overbodig is. In zo'n geva staat in het antwoordmode de eenheid tussen haakjes. 4 Het aatste scorepunt wordt evenmin toegekend as juiste antwoordeementen foutief met ekaar worden gecombineerd of as een onjuist antwoordeement een substantiëe vereenvoudiging van de berekening tot gevog heeft. 5 In het geva van een foutieve opossingsmethode, waarbij geen of sechts een beperkt aanta deescorepunten kunnen worden toegekend, mag het aatste scorepunt niet worden toegekend. 4 Beoordeingsmode Vraag Antwoord Scores Opgave Vijftig meter vindersag maximumscore 3 uitkomst: t = 3,6 s voorbeed van een berekening: Joep egt de eerste 5,0 meter af in 6,80 s. Dus hij moet nog 35,0 meter afeggen. Dit zijn 35,0 4,0,50 = sagen. De tijd voor één sag is: T =,0 s. f = 0,833 = Dus voor de eindtijd gedt: t = 6,80 + 4,0,0 = 3,6 s. inzicht dat 35,0 meter bestaat uit 4,0 hee sagen gebruik van T = f competeren van de berekening VW-03-a---c 4 ees verder

5 maximumscore 4 voorbeed van een uiteg: Δ f 0,047 De reatieve toename van de sagfrequentie is: = = 0,056. f 0,833 Δ 0,0 De reatieve afname van de sagengte is: = = 0,040.,50 De eerste bewering is dus waar. De 35,0 meter boven water bevat dan 35,0 4,6, 40 = sagen. Dus hij komt niet met zijn handen naar voren uit. Dus is het niet zeker dat Joep een sneere tijd zwemt. Δf Δ inzicht dat vergeeken moet worden met f concusie dat de eerste bewering waar is inzicht dat bepaad moet worden of Joep een hee aanta sagen maakt concusie dat de tweede uitspraak niet waar is 3 maximumscore De sneheid wordt bepaad door de nettokracht. Voor de nettokracht gedt: F netto = F stuw F weerstand. Zoang de nettokracht groter dan nu is, neemt de sneheid toe. (Dus de sneheid is pas maximaa as de nettokracht geijk aan nu wordt.) inzicht dat Fnetto = Fstuw Fweerstand inzicht dat de sneheid toeneemt zoang F netto > 0 4 maximumscore 3 uitkomst: k = 65 Ns m (of kg m ) (met een marge van voorbeed van een bepaing: Er gedt: Fw = kv. Afezen uit figuur en 3 evert: Fw = 800 N bij v= 3,5 ms. 800 Invuen evert: k = = 65 Ns m (kg m ). 3,5 5 Ns m ) afezen van de waarden van de weerstandskracht en de bijbehorende sneheid berekenen van k noteren van de eenheid VW-03-a---c 5 ees verder

6 5 maximumscore 3 De arbeid kan geschat worden met: W = Fs met s = v gem t. Met behup van figuur en 3 is een schatting te maken van de sneheid en 3 de voortstuwende kracht. Dit evert: F = 0,7 0 N en v =,5 ms. Invuen evert: gem gem 3 W = 0,7 0,5 0,5 = 0,9 kj. Dus antwoord c is juist. gebruik van W = Fs met s = vgemt schatten van de gemiddede waarden in figuur en 3 competeren van het antwoord Opgave Wipwap 6 maximumscore 4 uitkomst: v = 6,6 m (met een marge van 0, m) voorbeed van een bepaing: De afstand tussen de paarden is op de foto 4, cm. Dat is op de chip dus 4, 0,547 cm. 7,5 = Voor de vergroting gedt: BB' 0,547,8 0 3 N = = =. VV' Dus gedt: b=,8 0 v. Invuen in de enzenformue geeft: + = v v 0,0 Hieruit vogt: v = 6,6 m. BB' b inzicht dat N = = VV' v in rekening brengen van de factor 7,5 gebruik van + = of inzicht dat b f v b f competeren van de bepaing VW-03-a---c 6 ees verder

7 7 maximumscore 3 uitkomst: s =,3 m (met een marge van 0, m) voorbeed van een bepaing: Op de foto is de afstand tussen de aangeven paen,0 cm. Ter hoogte van de wipwap komt 4, cm overeen met een werkeijke afstand van 3,00 m. Dus,0 cm komt overeen met 3, 00 0,73 m. 4, = Omdat het hek,6 maa zo ver weg staat as de wipwap, gedt op die afstand:,0 cm komt overeen met,6 0,73 =,7 m. Dus de afstand tussen twee paen bedraagt,0,7 =,3 m. bepaen van de omrekenfactor ter hoogte van de wipwap inzicht dat wipwap,6 maa meer vergroot is dan het hek competeren van de bepaing 8 maximumscore 4 F Linda Toeichting: Er is evenwicht dus de som van de momenten is 0. Er gedt dus: M veren = M Linda. Invuen evert: Fveren 0,30= FLinda,50. Hieruit vogt: Fveren =,5 FLinda. inzicht dat beide veren een even grote maar tegengested gerichte kracht uitoefenen inzicht in de factor 5 of gebruik van de momentenwet tekenen van twee vectoren bij de veren met de juiste richting de engte van de getekende vectoren igt tussen 3,5 cm en 4,0 cm VW-03-a---c 7 ees verder

8 9 maximumscore 3 antwoord: v = 3,8 m s (met een marge van voorbeed van een bepaing:, h (m),0 0,5 ms ) 0,8 0,6 0,4 0, 0 0, 0,4 0,6 0,8,0,,4,6,8,0 t (s) De steiheid van de figuur op t = 0, s bedraagt v = 3,8 m s. inzicht dat de sneheid van de kinderen op t = 0, s het grootst is inzicht dat de sneheid geijk is aan de steiheid van de grafiek competeren van de bepaing Opmerking As de kandidaat de sneheid berekent met 0,475 m invut: goed rekenen. πa v = en voor A de waarde T 0 maximumscore 3 uitkomst: m = 68 kg m Voor de triingstijd van een massaveersysteem gedt: T = π. C T C Hieruit vogt: m =. Triingstijd T is af te ezen uit figuur 3. 4π 3 0,77 4,5 0 Dit evert: T = 0,77 s. Invuen evert: m = = 68 kg. 4π gebruik van T = π m C afezen van T (met een marge van 0,0 s) competeren van de bepaing VW-03-a---c 8 ees verder

9 maximumscore 4 uitkomst: Δ E =,0 0 J voorbeed van een bepaing: Bij de eerste voedige triing neemt de ampitude af van 50 naar 40 cm. 3 Voor de veerenergie bij u = 50 cm gedt: E = 4,5 0 0,50 = 563 J. v v 3 Voor de veerenergie bij u = 40 cm gedt: E = 4,5 0 0,40 = 360 J. Om te bijven bewegen met een ampitude van 50 cm, moeten de meisjes een energie everen geijk aan het verschi van deze twee energieën. Dus Δ E = =,0 0 J. inzicht dat extra energie geijk is aan het verschi in de veerenergie gebruik van E v = Cu afezen van de ampitudes (met een marge van cm) competeren van de bepaing Opmerking As de kandidaat de ampitudo na 0,4 s bepaat en het berekende energieverschi vermenigvudigt met een factor : goed rekenen. Opgave 3 Spoe van koperdraad maximumscore serieschakeing van voeding, spoe en stroommeter spanningsmeter parae aan de spoe of aan de voeding VW-03-a---c 9 ees verder

10 3 maximumscore 4 uitkomst: =,5 0 m voorbeed van een berekening: U 0,56 Voor de weerstand gedt: R = = =, 43 Ω. I 0, 3 Voor die weerstand gedt: R = ρ. A Hierin is ρ = 7 0 Ω m en A= πr = π (0,5,5 0 ) =,77 0 m. Invuen evert: =,5 0 m. gebruik van U = IR 9 gebruik van R = ρ met ρ = 7 0 Ω m A gebruik van A = πr competeren van de berekening 4 maximumscore NI Voor het magneetved van een spoe gedt: B = μ0. N Omdat μ 0 constant is, vogt hieruit dat B rechtevenredig is met I. Dus geeft de grafiek van B tegen I een rechte ijn. NI inzicht dat B = μ0 competeren van het antwoord VW-03-a---c 0 ees verder

11 5 maximumscore 4 uitkomst: d = 53 m voorbeed van een bepaing: NI Er gedt: B = μ0. Uit figuur bijkt dat de heing van de ijn geijk is 3 N 3 aan 6,33 0 T A. Dus gedt: μ0 = 6, Met μ 0 =, H m en = 0,0 m geeft dit: N = 007. Dit evert voor de engte van de draad: d = Nπd = 007 π 0,08 = 53 m. N inzicht dat de heing van de ijn geijk is aan μ 0 afezen en omrekenen van de heing inzicht dat d = Nπd competeren van de bepaing 6 maximumscore De weerstand van de draad wordt groter. Dit komt doordat de draad warmer wordt. inzicht dat de weerstand van de draad groter wordt inzicht dat dit komt doordat de temperatuur van de draad stijgt VW-03-a---c ees verder

12 Opgave 4 Sateiet met tether 7 maximumscore 4 Bij een cirkebeweging rond de aarde gedt: F mpz = F g. Aangezien F Invuen van mpz mv mm = en Fg = G evert dit: v r r πr v = evert: T 3 4π r T = en dus GM GM =. r 3 r T = π. GM mv mm inzicht dat Fmpz = Fg met Fmpz = en met Fg = G r r πr gebruik van v = T competeren van de afeiding Opmerking De scorepunten voor het competeren van de afeiding mogen aeen worden toegekend as de afeiding heemaa goed is. In ae andere gevaen mogen geen punten worden toegekend voor het competeren van de afeiding. VW-03-a---c ees verder

13 8 maximumscore 5 antwoord: het hoogteveries per omwenteing is 0,06 km voorbeed van een bepaing: De daasneheid kan bepaad worden door de raakijn aan de grafiek op 400 km te tekenen. Dit evert een daing op van 0,4 km per dag. 3 r De omooptijd is te berekenen met de formue T = π. GM Dit evert: r (6, ,00 0 ) T = π = π = 555 s = 9,54 min. 4 GM 6, ,976 0 In één dag maakt de sateiet 4 60 = 5,56 omwenteingen, dus is het 9,54 0, 4 hoogteveries per omwenteing 0,06 km. 5,56 = inzicht dat de daasneheid geijk is aan de heing van de raakijn op een hoogte van 400 km bepaen van de heing van de raakijn op een hoogte van 400 km (met een marge van 0,05 km per dag) inzicht dat r = RA + h opzoeken van R A, M en G competeren van de bepaing 9 maximumscore 3 B is gericht naar het noorden. Vogens een richtingsrege is F L naar achteren gericht (papier in). Dus beweegt de sateiet in oosteijke richting. aangeven van de richting van het aardmagnetisch ved aangeven van de richting van F L competeren van het antwoord VW-03-a---c 3 ees verder

14 0 maximumscore 3 antwoord: = 5, 0 m voorbeed van een berekening: Er gedt: Fw = FL met FL = BI. Invuen evert: Dit geeft: = 5, 0 m ,7 0 = 8, 4 0,. inzicht dat Fw = FL gebruik van FL = BI competeren van de berekening maximumscore voorbeeden van een antwoord: methode As de sateiet over de magnetische poen van de aarde beweegt, is de stroomsterkte evenwijdig aan de vedijnen, dus er is geen orentzkracht. inzicht dat de stroom evenwijdig aan de vedijnen oopt consequente concusie methode As de sateiet een baan maakt over de magnetische poen van de aarde, is boven de evenaar de orentzkracht gericht oodrecht op de bewegingsrichting. (Dus wordt de sateiet afgebogen en niet versned.) inzicht dat boven de evenaar de orentzkracht gericht is oodrecht op de bewegingsrichting consequente concusie VW-03-a---c 4 ees verder

15 Opgave 5 Radondochters maximumscore 3 As 38 9U vervat naar 86Rn komen in totaa 6 nuceonen vrij. Dit komt overeen met een gehee aanta (4) afadeetjes (en een aanta bètadeetjes). Th vervat naar Rn komen er 0 nuceonen vrij. Dit is niet een As gehee aanta afadeetjes. Dus ontstaat Rn niet uit 90Th maar uit 9 U. inzicht dat gekeken moet worden naar het totae aanta nuceonen dat vrijkomt inzicht dat de vrijkomende nuceonen moeten bestaan uit afadeetjes competeren van het antwoord Opmerking As de kandidaat de vraag toch beantwoordt door de vervavergeijkingen op te schrijven: geen aftrek. 3 maximumscore Er is constante aanvoer. Op een bepaad moment ontstaat er evenwicht, waarbij er evenvee radon- vervat, as dat er bijkomt. Dit gedt ook voor de radondochters, dus per tijdseenheid vervaen er evenvee as dat er ontstaan. (Dus is de activiteit van de radondochters geijk aan de activiteit van radon-.) inzicht dat evenvee deetjes radon- vervaen as er ontstaan inzicht dat dat ook voor de radondochters gedt VW-03-a---c 5 ees verder

16 4 maximumscore 4 7 uitkomst: D =, 0 Gy (of J kg ) voorbeed van een berekening: De energie is de energie die het verva van de twee isotopen met afaverva evert. Dit zijn: poonium-8 en poonium-4. Het aanta kernen poonium-8 is gegeven. Ae aanwezige kernen vervaen na veroop van tijd tot poonium-4. Dit zijn er,60 +,30 +,70 = 4,60 kernen. Invuen evert: E str D = m =,6 0 5,998, ,6 0 7,68,60 0, =, 0 Gy. inzicht dat ae aanwezige isotopen uiteindeijk vervaen as poonium-4 inzicht dat Estr = nedeetje en opzoeken van E deetje omrekenen van MeV naar J competeren van de berekening 5 Inzenden scores Verwerk de scores ae kandidaten per schoo in het programma WOLF. Zend de gegevens uiterijk op 4 juni naar Cito. VW-03-a---c* 6 ees verder einde