Relatie tussen patiëntkenmerken en inhalatietechniek bij astma en COPD patiënten CAHAG conferentie 19 januari 2017 M.T. Lieshout, E.I. Metting, P. Hagedoorn, S. Schokker, E. Van Heijst, T. Klemmeier, M.R. Rodriguez, I. Tsiligianni, T. Van der Molen, J.W.H. Kocks Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld AstraZeneca Zie hieronder Bedrijfsnamen Boehringer Ingelheim Mundipharma 1
Achtergrond Inhalatiemedicatie belangrijk bij behandeling 70-80% 1 incorrecte inhalatietechniek 1. Global Initiative for Asthma (GINA) Moeilijk aan te leren (data Astma/COPD-dienst) Baseline: 37% correct 2 Na 12 maanden: 50% correct 2 2. Metting EI, Riemersma RA, Boetje J, Sanderman R, Molen van der T FAVORABLE RESULTS FROM AN DUTCH ASTHMA/COPD SERVICE FOR PRIMARY CARE Patiëntkenmerken Eerder onderzoek heeft associaties aangetoond met de volgende patiëntkenmerken 3 : Hoog BMI Lager opleidingsniveau Vrouw Geen controle op de inhalatietechniek <1 jaar Weinig controle op het verloop van de ziekte 3. Westerik et al. Characteristics of patients making serious inhaler errors with a dry powder inhaler and association with asthma-related events in a primary care setting 2
Doel Onderzoeken welke patiëntkenmerken samenhangen met een goede inhalatietechniek. Methode Semi-gestructureerde patiënt interviews 12 patiënten van Certe (huisartsenlaboratorium) Met een goede techniek Vragenlijsten Ziekteperceptie (IPQ-K) & General Self-Efficacy 83 patiënten Retrospectieve database analyse Astma/COPD-dienst +/- 14.500 patiënten 3
Resultaten - interviews Minimaal 1 keer instructie ontvangen Huisarts / apotheek / Certe Kennis ziektebeeld Citaat (6): Astma is, voor zover ik weet, zou een aangeboren iets kunnen zijn. Dat betekent dat je erg benauwd kunt zijn. COPD kan komen door onder andere roken, wat ik helaas tot voor acht jaar terug heb gedaan. COPD is naar mijn mening niet te genezen, het zou erger kunnen worden naarmate je ouder wordt en daarom ben ik gelukkig gestopt met roken. Resultaten - interviews Methodes Spiegel / badkamer / ritueel ontbijt / klaarleggen Controle techniek (video-opname) Toch kleine foutjes zichtbaar Citaat (3): Ik moest echt even nadenken, van moet ik nou eerst uitademen of inademen. Ik wist het niet meer. Citaat (4): Ik ben nu best wel een beetje gespannen door de camera, het is nu toch weer anders dan anders he? Jaarlijkse controle is belangrijk 4
Resultaten - vragenlijsten Ziekteperceptie (IPQ-K) Ziekteperceptie 5
Self-Efficacy vragenlijst General self-efficacy; range 10 (laag) tot 40 (hoog) 83 patiënten (67% astma, 33% COPD) Gemiddelde totaal score: p-waarde = ns Goede techniek: mean = 33 (SD) = 4,2 Incorrecte techniek: mean = 31 (SD) = 4,7 Hogere totaalscore = hogere mate van self-efficacy Populatiescore: 29 Resultaten - database Database: 14.500 patiënten Groepen patiënten: Inhaleren bij baseline meting correct (n = 3266) Baseline incorrect, bij follow-up correcte inhalatie (n = 352) 6
Baseline: Leeftijd N = 8151 Correct (n = 3065) Incorrect (n = 5086) 51% Astma 20% COPD 29% Restgroep Baseline meting Variabelen Voldoende Mean (SD) Onvoldoende Mean (SD) P-waarde N Leeftijd 51 (18) 54 (18) <0,000 8151 - Astma 44 (17) 47 (18) <0,000 4133 - COPD 66 (11) 68 (11) <0,001 1592 BMI 27 (6) 28 (6) <0,009 8147 Age of onset 28 (23) 31 (24) <0,000 7703 - Astma 21 (18) 23 (20) ns 1312 - COPD 49 (22) 50 (21) <0,012 3661 ACQ 1 (0,9) 1 (0,9) ns 8543 CCQ 2 (0,9) 2 (0,9) ns 8083 Geslacht V 39% M 36% < 0,003 8151 7
Follow-up na 12 maanden Variabelen Geleerd: Voldoende Mean (SD) Onvoldoende Mean (SD) P-waarde N Leeftijd 59 (16) 60 (17) Ns 766 - Astma 52 (16) 52 (17) Ns 419 - COPD 69 (10) 70 (10) Ns 232 BMI 28 (5) 27 (5) Ns 766 Age of onset 36 (24) 36 (25) Ns 564 ACQ 0,9 (0,9) 0,8 (0,7) Ns 765 CCQ 1,1 (0,9) 1,1 (0,8) Ns 751 Geslacht V 49% M 41% < 0,035 766 Conclusie Interviews: Goede instructie belangrijk Herinnering medicatie vast moment Inzicht ziektebeeld/inhalatietechniek Vragenlijsten: Ziekteperceptie: verschil tussen astma en COPD in ziekte inzicht Self-Efficacy: geen relevante verschillen 8
Conclusie Database analyse: Baseline meting: patiëntkenmerken geassocieerd met goede inhalatietechniek Jongere leeftijd, lagere BMI, vroege age of onset (COPD) Follow-up: geslacht toont associaties met goede inhalatietechniek Bedankt voor uw aandacht Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Esther Metting e.i.metting@umcg.nl Bekijk ook de website: www.irwstudy.com 9