Externe validering van een chronic obstructive pulmonary disease (COPD) diagnostische vragenlijst

Transcriptie

1 Externe validering van een chronic obstructive pulmonary disease (COPD) diagnostische vragenlijst Daniel Kotz Maastricht University Department of General Practice School for Public Health and Primary Care (CAPHRI) CAHAG Utrecht, 9 november 2007 D. Kotz,

2 Externe validering van een chronic obstructive pulmonary disease (COPD) diagnostische vragenlijst 2007 Oct 24 [Epub ahead of print] D. Kotz,

3 Achtergrond Onderdiagnostiek van COPD. Effectiviteit van vroegdiagnostiek van COPD zou verbeterd kunnen worden m.b.v. vragenlijsten. "COPD diagnostic questionnaire" werd ontworpen om patiënten op te sporen met een hoog risico op luchtwegobstructie: Price et al. Respiration, 2006; 73: Price et al. Chest, 2006; 129: Vragenlijst geïmplementeerd in de richtlijn van de International Primary Care Airways Group (IPAG). D. Kotz,

4 Items vragenlijst 1. Leeftijdsgroepen, jaren > Body Mass Index < > Pack-years < > Weer is invloed op hoesten (ja) 3 5. Slijm ophoesten zonder verkoudheid (ja) 6. Slijm ophoesten s ochtends (nee) 7. Piepende ademhaling (ja) 4 8. Last (gehad) van allergieën (nee) Totaal: 0-38 Risco categorieën: < 16.5 = laag = matig > 19.5 = hoog D. Kotz,

5 Sensitiviteit & specificiteit COPD (FEV 1 /FVC<0.70) Vragenlijst (totaalscore >16.5) ja nee ja nee Berekeningen gebaseerd op: Price et al. Chest, 2006 D. Kotz,

6 Sensitiviteit & specificiteit Vragenlijst (totaalscore >16.5) COPD (FEV 1 /FVC<0.70) ja nee ja nee Sensitiviteit (terecht +) SN=125/155=80.6% Berekeningen gebaseerd op: Price et al. Chest, 2006 D. Kotz,

7 Sensitiviteit & specificiteit Vragenlijst (totaalscore >16.5) COPD (FEV 1 /FVC<0.70) ja nee ja nee Sensitiviteit (terecht +) SN=125/155=80.6% Specificiteit (terecht -) SP=381/663=57.5% Berekeningen gebaseerd op: Price et al. Chest, 2006 D. Kotz,

8 Sensitiviteit & specificiteit Vragenlijst (totaalscore >16.5) COPD (FEV 1 /FVC<0.70) ja nee ja nee Sensitiviteit (terecht +) SN=125/155=80.6% Specificiteit (terecht -) SP=381/663=57.5% 1-Specificiteit (fout +) 1-SP=282/633=42.5% Berekeningen gebaseerd op: Price et al. Chest, 2006 D. Kotz,

9 ROC AUC =1.0 ROC AUC =0.5 ROC-curve Om te discrimineren tussen wel/geen COPD moet een diagnostische test een hoge sensitiviteit combineren met een hoge specificiteit. Price et al: ROC AUC =0.82 D. Kotz,

10 Doelstelling Bepalen van de externe validiteit van de COPD diagnostic questionnaire onder huidige rokers (>= 10 pack-years) uit de algemene populatie van Nederlands en Belgisch Limburg. Onderdeel van een RCT over vroeg opsporen van COPD en stoppen-met-roken. [ISRCTN ] Gouden standaard: spirometry volgens ATS/ERS criteria. COPD = post-bd. FEV 1 /FVC<0.70. D. Kotz,

11 Kenmerken samples Kenmerken Originele sample n=818 Validatie sample n=676 Leeftijd in jaren, gemiddelde (SD) 58.2 (11.2) 52.3 (7.3) Geslacht man, N (%) 403 (49.3) 397 (58.7) Body Mass Index, kg/m 2, gemiddelde (SD) 28.3 (5.7) 25.4 (4.2) Huidige roker, N (%) 364 (44.5) 676 (100) Pack years, gemiddelde (SD) 25.6 (24.3) 40.4 (19.3) FTND, gemiddelde (SD) niet vermeld 4.5 (1.4) FEV 1 post-bd., gemiddelde (% pred.) 94.4 (17.0) 88.2 (16.4) FVC post-bd., gemiddelde (% pred.) 95.8 (15.5) (15.8) FEV 1 /FVC post-bd., gemiddelde (% pred.) 98.2 (9.7) 89.5 (11.9) COPD, N (%) 155 (19.0) 278 (41.1) data geëxtraheerd uit Price et al., Respiration 2006; 73: D. Kotz,

12 Kenmerken samples Kenmerken Originele sample n=818 Validatie sample n=676 Leeftijd in jaren, gemiddelde (SD) 58.2 (11.2) 52.3 (7.3) Geslacht man, N (%) 403 (49.3) 397 (58.7) Body Mass Index, kg/m 2, gemiddelde (SD) 28.3 (5.7) 25.4 (4.2) Huidige roker, N (%) 364 (44.5) 676 (100) Pack years, gemiddelde (SD) 25.6 (24.3) 40.4 (19.3) FTND, gemiddelde (SD) niet vermeld 4.5 (1.4) FEV 1 post-bd., gemiddelde (% pred.) 94.4 (17.0) 88.2 (16.4) FVC post-bd., gemiddelde (% pred.) 95.8 (15.5) (15.8) FEV 1 /FVC post-bd., gemiddelde (% pred.) 98.2 (9.7) 89.5 (11.9) COPD, N (%) 155 (19.0) 278 (41.1) data geëxtraheerd uit Price et al., Respiration 2006; 73: D. Kotz,

13 Kenmerken samples Kenmerken Originele sample n=818 Validatie sample n=676 Leeftijd in jaren, gemiddelde (SD) 58.2 (11.2) 52.3 (7.3) Geslacht man, N (%) 403 (49.3) 397 (58.7) Body Mass Index, kg/m 2, gemiddelde (SD) 28.3 (5.7) 25.4 (4.2) Huidige roker, N (%) 364 (44.5) 676 (100) Pack years, gemiddelde (SD) 25.6 (24.3) 40.4 (19.3) FTND, gemiddelde (SD) niet vermeld 4.5 (1.4) FEV 1 post-bd., gemiddelde (% pred.) 94.4 (17.0) 88.2 (16.4) FVC post-bd., gemiddelde (% pred.) 95.8 (15.5) (15.8) FEV 1 /FVC post-bd., gemiddelde (% pred.) 98.2 (9.7) 89.5 (11.9) COPD, N (%) 155 (19.0) 278 (41.1) data geëxtraheerd uit Price et al., Respiration 2006; 73: D. Kotz,

14 Resultaten Externe validatie sample: D. Kotz,

15 Resultaten Externe validatie sample: ROC AUC =0.65 SN (terecht +) = 89.2% SP (terecht -) = 24.4% 1-SP (fout +) = 75.6% 1-SN (fout -) = 10.8% (voor afkappunt 16.5) D. Kotz,

16 Resultaten Externe validatie sample: ROC AUC =0.65 SN (terecht +) = 89.2% SP (terecht -) = 24.4% 1-SP (fout +) = 75.6% 1-SN (fout -) = 10.8% (voor afkappunt 16.5) D. Kotz,

17 Discussie Verschil in rookstatus: 100% huidige rokers (Price et al. 45% huidig, 55% ex). Acute effecten van roken: piepen, kortademigheid, hoesten, slijm ophoesten [Langhammer, J Epidemiol Community Health, 2000] Vragenlijst discrimineert waarschijnlijk tussen huidige/ex-rokers i.p.v. tussen wel/geen COPD. D. Kotz,

18 Conclusie In een hoog risico populatie (huidige rokers op middelbare leeftijd met meer dan 10 pack years) is de COPD diagnostic questionnaire waarschijnlijk geen bruikbaar diagnostisch instrument om patiënten te identificeren met een verhoogd risico op luchtwegobstructie. D. Kotz,

19 Aanbevelingen Gebruik vragenlijst heeft op dit moment geen meerwaarde. Her-analyse van de originele data, wel separaat onder huidige en ex-rokers (split sample). Algemeen: een diagnostisch instrument voor COPD zou ontworpen moeten worden in huidige en ex-rokers afzonderlijk een diagnostisch instrument zou altijd extern gevalideerd moeten worden vóór implementatie in (inter)nationale richtlijnen en in de dagelijkse praktijk. D. Kotz,

20 Dankwoord Participerende onderzoekers en assistenten: C.P. van Schayck, G.J. Wesseling, M.J.H. Huibers, K. van der Meer, A. van de Voorde, E. de Goeij, et al. Sponsoren: D. Kotz,