Sneltesten voor respiratoire virussen: geschikt voor point-of-care? 13 juni 2017 Werkgroep Algemene Medische Microbiologie

Transcriptie

1 Sneltesten voor respiratoire virussen: geschikt voor point-of-care? 13 juni 2017 Werkgroep Algemene Medische Microbiologie Andrea Bruning, MD PhD AIOS Medische Microbiologie

2 Overzicht Introductie - Point-of-care testen voor respiratoire virussen Point-of-care diagnostiek voor respiratoire virussen in het ziekenhuis in de huisartsenpraktijk Sneltesten voor respiratoire virussen geschikt voor point-of-care? Take Home Messages

3 Introductie: virale sneltesten - I Luchtweginfecties komen wereldwijd veel voor en zijn één van de voornaamste redenen om een dokter te consulteren; 1 De meeste luchtweginfecties worden door virussen veroorzaakt; 2 Diagnostiek voor luchtweginfecties wordt steeds sneller en beter toename in point-of-care testen, ook voor respiratoire virussen. 1. NHG standaard: Acuut hoesten 2. Jain et al (2016), NEJM

4 Introductie: virale sneltesten - II Systematic review en meta-analyse: 1 - > 50 verschillende sneltesten voor respiratoire virussen; - meeste kunnen ofwel influenza ofwel RSV aantonen; - matige sensitiviteit, redelijk tot goede specificiteit; - veel sneltesten ontworpen voor point-of-care gebruik, maar een klein deel van de studies ook daadwerkelijk uitgevoerd op de point-of-care ; - nieuwere (moleculaire) sneltesten gevoeliger, maar nog maar weinig kwalitatief goede studies beschikbaar. 1. Bruning et al (2017), CID

5 Introductie: virale sneltesten - III Systematic review en meta-analyse 1 : 1. Bruning et al (2017), CID

6 Point-of-care diagnostiek bij de huisarts Naast validatie onderzoek zijn ook huisartsgeneeskundige studies naar de klinische meerwaarde van de POC-testen en studies naar de doelmatigheid van de POCT noodzakelijk om een goede inzet van POCT in de huisartsenpraktijk te waarborgen (Richtlijn, POCT in de huisartsenzorg, juli 2015)

7 De studie Rapid diagnosis of respiratory viral infections in primary health care: the PrimariPOC study Onderzoek naar het gebruik van een diagnostische point-of-care test naar (virale) verwekkers van luchtweginfecties in de eerste lijn 1 1. Bruning et al (2017), Family Practice

8 De PrimariPOC studie Setting: middelgrote huisartsenpraktijk Periode: november 2015 tot en met maart 2016 Patiënten: alle patiënten van alle leeftijden die zich met luchtwegklachten (hoesten, piepen, verkoudheid, temperatuur > Celsius) presenteren bij de huisarts Interventie: - neus-keel-wat - korte vragenlijst Uitkomst: epidemiologie van virale luchtweginfecties in de eerste lijn, diagnostische accuratesse en geschiktheid van deze test in de eerste lijn

9 PrimariPOC : de sneltest Influenza A/B Respiratoir syncytieel virus Parainfluenzavirus 1, 2, en3 Human metapneumovirus Adenovirus Humaan bocavirus Streptococcus pneumoniae

10 PrimariPOC : de sneltest

11 PrimariPOC : patiënt karakteristieken Totaal aantal patiënten Leeftijd (mediaan, IQR) Geslacht man vrouw Medische voorgeschiedenis respiratoir cardiaal Jaarlijkse influenza vaccinatie ja nee onbekend 366 patiënten 45 jaar (21 60 jaar) 150 (41.0%) 216 (59.0%) 129 (35.2%) 58 (45.0%) 21 (16.3%) 87 (23.8%) 273 (74.6%) 6 (1.6%)

12 PrimariPOC : klinische symptomen Symptoomduur < 7 dagen klachten > 7 dagen klachten Klachten Hoesten Rhinitis Hoofdpijn Wheezing Keelpijn Koorts (> celsius) Spierpijn 366 patiënten 204 (55.7%) 162 (44.3%) 329 (89.9%) 290 (79.2%) 198 (54.1%) 167 (45.6%) 116 (31.7%) 85 (23.2%) 158 (43.2%)

13 PrimariPOC : epidemiologie ,7 Geen virus Rhinovirus FLU A HCoV FLU B RSV 20 hmpv ,7 8,5 BoV PIV ,6 4,1 4,1 1,4 1,3 1,1 0,3 Adenovirus EV

14 PrimariPOC : epidemiologie

15 PrimariPOC : de sneltest Virus maripoc RT-PCR 1 % (95% conf. interval) Positief Negatief Sensitiviteit Specificiteit FLU A Positief Negatief ( ) 98.9 ( ) FLU B Positief Negatief ( ) 99.5 ( ) FLU A OF B Positief Negatief ( ) 99.2 ( ) RSV Positief Negatief ( ) 100 ( ) 1. Jansen et al (2011), JCV

16 PrimariPOC : de sneltest Virus Over-all Ct-waarde < 30 Sensitiviteit Specificiteit Sensitiviteit Specificiteit FLU A 54.2% 98.9% 85.7% 97.5% FLU B 72.2% 99.5% 78.6% 99.1% RSV 50.0% 100% 85.7% 99.7%

17 PrimariPOC : waardering patiënten

18 PrimariPOC : waardering huisartsen Volgens 6/8 huisartsen heeft deze sneltest toegevoegde waarde in de huisartsenpraktijk Voordelen: - tastbare diagnose - reductie voorschrijven antibiotica en aanvullend lab - gewaardeerd door patiënten Nadelen: - extra handeling - kosten

19 Conclusies Toename in sneldiagnostiek, zowel in het ziekenhuis als in de huisartspraktijk; Diagnostische sneltest voor luchtweginfecties heeft in theorie toegevoegde waarde en werd zeer gewaardeerd door de patiënten; Máár: sensitiviteit van de testen echter nog te laag en kwaliteit vaak niet in de juiste setting onderzocht Daarom nieuwe sneltesten nodig die: - voldoende sensitief zijn; - betaalbaar/ kosten-effectief zijn; - op de point-of-care geëvalueerd worden of ze ook daadwerkelijk invloed op patient outcome hebben.

20 Take Home Messages Point-of-care diagnostiek is niet eenvoudig! Point-of-care diagnostiek is méér dan alleen een sneltest uitvoeren aan het bed van de patient. Succesvolle implementatie van point-of-care testen vereist inzicht in en aanpassing van logistiek, laboratorium organisatie, personeel en de point-of-care zelf.

21 Acknowledgements Medische Microbiologie: K.C. Wolthers M.D. de Jong Kindergeneeskunde: D. Pajkrt Huisartsgeneeskunde: H.C.P.M. van Weert W.L.M. Willems