i,\ Gemeente 1 Bergen op Zoom --:>-~ l llllllll Il lllllll llll lllll 11111 11 1111111 1 111 11111 1111 Onderwerp Nummer voorstel Datum voorstel Portefeuillehouder( s) Contactpersoon Afdeling Contactpersoon Email Contactpersoon Telefoon Programmanummer en -naam : Jaarstukken 2016 : : 18april2017 A.J.M. Coppens : Drs. J.E. Dik : Middelen, Financiën : J.E.Dik@bergenopzoom.nl : (0164) 277531 : 5. Financieel domein Voorstel: 1. De jaarstukken 2016, bestaande uit het jaarverslag, de jaarrekening en het bijlagenboek, vast te stellen; 2. Het voordelig rekeningsaldo ad 447. 262,- te storten in de algemene reserve; 3. Een blokkering in de algemene reserve op te nemen van 973.000,- voor de afkoop van het 100-jarig onderhoud aan de sluisdeur. Deze blokkering kan opgeheven worden na vaststelling van het onderhoudsplan civiele kunstwerken (Beleidskader 2018); hierin is het onderhoud aan de sluisdeur opgenomen; 4. Voor de kredieten die nog niet in uitvoering zijn genomen, zoals benoemd in de paragraaf rechtmatigheid onder het kopje 'kredieten' 1 tot en met 15, de krediettermijn te verlengen; 5. De kredieten die benoemd zijn in de paragraaf rechtmatigheid onder het kopje 'kredieten' 16 en 17, op basis van de verlopen termijn, te laten vervallen; 6. De meerkosten van het krediet A7220197 Riolering Randweg Zuidwest tracédeel 1 fase 2 ten laste van het product riolering brengen; 7. De voorziening pensioen gemeentebestuur op te hogen met een bedrag van 460.177 en een voorziening wachtgeld en WW-verplichtingen te vormen voor een bedrag van 460.000; 8. De voorziening sportaccommodaties formeel opheffen; 9. De boekwaarde verspreid perceel stedelijke vernieuwing af te boeken naar 'O' zodat de boekwaarde weer marktconform is; 10. Kennis te nemen van de jaarverslagen: a. Jaarverslag 2016 Kamer sociale aangelegenheden b. Jaarverslag 2016 Algemene kamer van de bezwaarschriftencommissie c. Jaarverslag 2016 Handhaving d. Jaarverslag 2016 Welstand Type voorstel: ~ Kaderstellend 0 Controlerend
Gemeente~ Bergen op Zoom l llllllll Il lllllll llll lllll 11 11 11111 1111 111 111111111111 --"?- ~---... ~ Rest Zijn in het voorstel één of meer van de volgende aspecten van toepassing? Ja Nee Zijn doelen en/of effecten beschreven 0 ~ Financiële consequenties 0 ~ Inspraakverordening van toepassing ~ 0 Communicatieparagraaf: Het voorstel is met belanghebbenden kortgesloten. Samenvatting: De jaarstukken 2016 zijn opgesteld en worden ter besluitvorming aan de gemeenteraad aangeboden. Er is een voordelig rekeningresultaat behaald van 447.262 waarvan wordt voorgesteld om het in de algemene reserve te storten. Ook wordt voorgesteld om een bedrag van 973.000 in de algemene reserve te blokkeren voor het eeuwigdurend onderhoud aan de sluisdeur. Van enkele kredieten wordt gevraagd de termijn van uitvoering te verlengen, van een tweetal kredieten wordt voorgesteld om deze te laten vervallen. Er is één krediet overschreden (Riolering Randweg Zuidwest tracédeel 1 fase 2). Voorgesteld wordt om de meerkosten ten laste van het product riolering te brengen. Daarnaast wordt voorgesteld om de voorziening sportaccommodaties op te heffen en een voorziening wachtgeld en WW-verplichtingen te vormen. De boekwaarde van een verspreid liggend perceel binnen stedelijke vernieuwing is afgeboekt zodat de boekwaarde weer marktconform is. Als laatste worden een viertal jaarverslagen ter kennisname aangeboden. Bijlagen: (geef aan of een bijlage is bijgevoegd of ter inzage is gelegd; benoem en nummer deze bijlagen) [~JIL~se ~ r. 1 : o~~~fiiti~l~-9 :=:=----=-~~-~~~-~- - --- :: =:~ - = -=:=~=~:::~-~:---- -- -~-l:~u9~~~i~ciil'.~!~ï~~~- e 1 J J ~??E5-!~~~8.Q?Q1 _... _........ 1 Bijgevoe_gd 12 _ J_êiJ!99 e.q~o_e.~j??~-~k-~e.~ _?2 _1 I ê_ ij9_~xt?~g-~ ===: =~=- -!--3 - _.L ~??IYe.r:?l?g?Q_1 ~?rne.rs._c:i~i91e.??_qge.1e.ge.q~e.ge.q 1 Te.r iq?;?9_e.. - - 4 1 Jaarverslag 2016 algemene kamer van de 1 Ter inzage......, Çe.?'.Y\'?arsc_~rifteQ~c:l~_tn!5-5-_i_e..... _ 5 L~991Y8.1"5-1?9?Q1 M Qg_~?.0~.9............. _... LTe.r i_q~?9_~ --- : 6... i_}??iy8.1"5-l?g?q~ lf'{e.t5-! Qg...... J Te.r iq~?98. 9
l lllllll Il ll llll lll ll ll lll llllll lllll llll lllll llll lll Datum raadsvergadering Nummer : 21juni2017 : Onderwerp : Vaststelling jaarstukken 2016 Aan de gemeenteraad, Voorstel 1. De jaarstukken 2016, bestaande uit het jaarverslag, de jaarrekening en het bijlagenboek, vast te stellen; 2. Het voordelig rekeningsaldo ad 447.262,- te storten in de algemene reserve; 3. Een blokkering in de algemene reserve op te nemen van 973.000,- voor de afkoop van het 100-jarig onderhoud aan de sluisdeur. Deze blokkering kan opgeheven worden na vaststelling van het onderhoudsplan civiele kunstwerken (Beleidskader 2018); hierin is het onderhoud aan de sluisdeur opgenomen; 4. Voor de kredieten die nog niet in uitvoering zijn genomen, zoals benoemd in de paragraaf rechtmatigheid onder het kopje 'kredieten' 1 tot en met 15, de krediettermijn te verlengen; 5. De kredieten die benoemd zijn in de paragraaf rechtmatigheid onder het kopje 'kredieten' 16 en 17, op basis van de verlopen termijn, te laten vervallen; 6. De meerkosten van het krediet A7220197 Riolering Randweg Zuidwest tracédeel 1 fase 2 ten laste van het product riolering brengen; 7. De voorziening pensioen gemeentebestuur op te hogen met een bedrag van 460.177 en een voorziening wachtgeld en WW-verplichtingen te vormen voor een bedrag van 460.000; 8. De voorziening sportaccommodaties formeel opheffen; 9. De boekwaarde verspreid perceel stedelijke vernieuwing af te boeken naar 'O' zodat de boekwaarde weer marktconform is; 10. Kennis te nemen van de jaarverslagen: a. Jaarverslag 2016 Kamer sociale aangelegenheden b. Jaarverslag 2016 Algemene kamer van de bezwaarschriftencommissie c. Jaarverslag 2016 Handhaving d. Jaarverslag 2016 Welstand Inleiding De jaarstukken 2016 zijn opgesteld en liggen ter besluitvorming voor aan uw raad. Dit is het laatste Planning & Control document over het jaar 2016. De jaarstukken bestaan uit het jaarverslag, de jaarrekening en het bijlagenboek en zijn qua indeling en vormgeving gelijk aan de begroting 2016. Met de jaarstukken wordt verantwoording afgelegd over de al dan niet behaalde resultaten van de beleidsvoornemens uit de begroting en de latere besluiten en bijstellingen. Deze verantwoording wordt afgelegd
l llllllll Il lllllll llll lllll 111111111111111111111111111111111 door middel van de bekende 3W-vragen (Wat wilden we bereiken?, wat hebben we ervoor gedaan? en wat heeft het gekost?). Het jaar 2016 is afgesloten met een voordelig resultaat van 447.262. Voorgesteld is om dit resultaat toe te voegen aan de algemene reserve. Ook wordt voorgesteld om een bedrag van 973.000 te blokkeren binnen de algemene reserve voor het eeuwigdurend onderhoud aan de sluisdeur. Voor deze laatste is van Rijkswaterstaat een bijdrage van 973.000 ontvangen voor de afkoop van het onderhoud. Voorgesteld wordt om dit volledige bedrag tijdelijk te blokkeren in de algemene reserve. Bij de herziening van het onderhoudsplan civieltechnische kunstwerken wordt de sluisdeur meegenomen. Op dat moment wordt bezien welk bedrag hiervoor benodigd is en of een deel van het bedrag kan vrijvallen. In de jaarstukken is de paragraaf Verbonden Partijen opgenomen. De gegevens die medio april beschikbaar waren zijn verwerkt in voorliggende stukken. Op 21 juni worden zowel de jaarstukken 2016 als de verbonden partijen behandeld. Op het moment dat de stukken het besluitvormingstraject ingaan ontvangen wij van verbonden partijen de ontwerpbegrotingen met daarin de actuele gegevens. Deze gegevens nemen wij uiteraard op in het raadsvoorstel Verbonden Partijen. Gelijktijdig met de jaarstukken 2016 zijn enkele jaarverslagen ter kennisname aangeboden. Beoogd maatschappelijk effect/doelstelling Conform wet- en regelgeving (waaronder het Besluit Begroten en Verantwoorden (BBV) en onze financiële verordening) zijn voorliggende stukken opgesteld. Zoals benoemd zijn de jaarstukken het laatste document van de Planning & Control cyclus. Bij vaststelling van de jaarstukken 2016 wordt het jaar afgerond. Uitwerking voorstel Het jaar 2016 is afgesloten met een voordelig resultaat van 447.262. Dit is lichtelijk hoger dan in het 2e Concernbericht is gerapporteerd. De afwijking is ontstaan door wijzigingen die niet meer meegenomen konden worden in het 2e Concernbericht. Het voordelige rekeningsaldo is het resultaat na verwerking van diverse mutaties in de algemene reserve. In de inleiding van de jaarstukken is een financiële samenvatting opgenomen, waarbij het resultaat 2016 is verklaard. In het overzicht van baten en lasten is per programma inzichtelijk wat de realisatie 2015 was, de primitieve begroting 2016, de wijzigingen in 2016 en de realisatie 2016. Ook is in dit overzicht de stortingen en onttrekkingen in de algemene reserve opgenomen, evenals het bedrag onvoorzien en de vennootschapsbelasting (beiden 'O'). Ook zijn de overschrijdingen per programma kort toegelicht. De belangrijkste ontwikkelingen van 2016 zijn onderstaand kort toegelicht. Voor een verdere toelichting wordt verwezen naar de jaarstukken. Bij het opstellen van de jaarrekening is rekening gehouden met de bevindingen van de Provincie inzake de disconteringsvoet (2%) van de verliesvoorziening en het presenteren van de grondexploitaties op nominale waarde. 2
l llllllll Il lllllll llll lllll 111111111111111111111111111111111 Niet vrij toegankelijke zorg Jeugd In 2016 is overgegaan op een gewijzigde contractvorm, de resultaatgerichte contracten die op regionaal niveau met diverse zorgaanbieders van Jeugdzorg zijn afgesloten. In tegenstelling tot de contracten met een vaste vergoeding of vergoeding op basis van ureninzet zijn in 2016 de contracten gewijzigd naar contracten waarbij wordt afgerekend per cliënt op basis van vooraf overeengekomen resultaten. Er is sprake van 50% gegarandeerde betaling bij de start van het traject en 50% bij succesvolle afronding van het traject. De eerste 50% is als last in 2016 opgenomen en de tweede 50%, bij niet afgeronde trajecten, is als niet uit de balans blijkende verplichting opgenomen. Dit houdt in dat het nog af te rekenen deel van de arrangementen in 2017 tot lasten leidt. Voor een uitgebreide toelichting verwijzen wij naar programma 2 Sociaal Domein. Grondexploitaties Bij de jaarafsluiting grondbedrijf 2015 (RVB16-0025) is al geanticipeerd op de wijzigingen in het BBV over de nieuwe notitie grondexploitaties. Deze notitie is in maart 2016 gepubliceerd. De economische crisis, de invoering van de Vennootschapsbelasting en de aankomende omgevingswet waren aanleiding om de verslaggevingsregels aan te scherpen c.q. te wijzigen. De ingezette lijn bij de jaarafsluiting grondbedrijf 2015 is voortgezet. Via het raadsvoorstel jaarafsluiting grondbedrijf 2016 (RVB17-0018), waarin de herzieningen van de grondexploitaties zijn toegelicht alsmede het verslag bouwgrondexploitaties en het meerjarenprogramma grondbedrijf, is besloten om een aantal wijzigingen in de grondexploitaties en overige onderdelen van het grondbedrijf door te voeren. In hoofdlijnen komt het er op neer dat de grondexploitaties ScheldeVesting en Markiezaten zijn opgeknipt in afzonderlijke grondexploitaties. Er is op diverse grondexploitaties tussentijds winst genomen voor een totaalbedrag van 16,3 mln. en de verliesvoorzieningen zijn opgehoogd met 17,2 mln. Daarnaast is de disconteringsvoet van de verliesvoorziening verlaagd en zijn de overige wijzigingen ten aanzien van het grondbedrijf verwerkt (overzetten van niet in exploitatie genomen gronden, betaalplannen en verspreide panden en percelen naar materiele vaste activa). In de paragraaf Grondbeleid wordt ingegaan op de financiële effecten. Kredietrapportage De kredietrapportage is onderdeel van het bijlagenboek van de jaarstukken 2016. In de kredietrapportage zijn de lopende en de af te sluiten kredieten gepresenteerd. Evenals de uitgaven en inkomsten van het boekjaar 2016. In de nota Investeren en Afschrijven is expliciet opgenomen dat kredieten binnen twee jaar na aanvraag in uitvoering moeten zijn genomen. Indien dit niet het geval is, vervallen deze kredieten tenzij een verlenging van de termijn wordt voorgesteld door het college aan de gemeenteraad. Ook is in de nota opgenomen dat een overschrijding groter dan 0, 1 mln. expliciet worden vermeld. In de paragraaf rechtmatigheid is een aantal kredieten opgenomen waarvan de termijn wordt verlengd. In het kader van de rechtmatigheid van uitgaven, is deze verlenging van termijnen aan uw raad ter besluitvorming voorgelegd (beslispunt 4). Ook is in de paragraaf rechtmatigheid vermeld dat één krediet is overschreden. Het betreft meerkosten voor het krediet Riolering Randweg Zuidwest tracédeel 1 fase 2 voor rioleringswerkzaamheden ten bedrage van 0,54 mln. Ook dit is ter besluitvorming aan u voorgelegd (beslispunt 6). 3
1111111111111111111111111111111111111111111111 lllll llll llll Daarnaast kunnen twee kredieten, te weten GEP-leiding bypass stamriool en Modernisering GBA (gemeentelijke basis administratie) komen te vervallen (beslispunt 5). Deze worden te zijner tijd meegenomen in het Meerjaren Investeringsplan (MIP). Voor meer informatie verwijzen wij u naar de paragraaf rechtmatigheid opgenomen in de jaarstukken. Individueel Keuze Budget (IKB) Vanwege de invoering van het IKB vanaf 1 januari 2017 moet het over juni tot en met december 2016 opgebouwde vakantiegeld als last op de jaarrekening van 2016 drukken. Het gaat om een totaalbedrag van 1, 1 mln. Dit vloeit voort uit de verslaggevingsregels die daarover door de commissie BBV zijn vastgesteld. Dit bedrag is niet één op één te herleiden uit de jaarrekening. Het maakt onderdeel uit van de salariskosten die op de programma's zijn verantwoord. Niet in alle gevallen leidden deze kosten tot een overschrijding. De uitbetaling van het vakantiegeld vindt plaats in 2017. Vennootschapsbelasting Met ingang van 2016 zijn gemeenten ook vennootschapsbelastingplichtig voor hun ondernemingsactiviteiten. Gemeenten moeten zelf nagaan voor welke activiteiten zij eventueel vennootschapsbelastingplichtig zijn. Uit onderzoek blijkt dat het merendeel van onze activiteiten geen ondernemingsactiviteiten betreffen. Voor een enkel onderdeel wel (parkeren), maar hiervoor geldt een vrijstelling. Met de activiteiten van het grondbedrijf gaan we vooralsnog niet door de zgn. ondernemerspoort. Dit kan in de toekomst anders zijn. In het overzicht van baten en lasten is opgenomen dat over het jaar 2016 geen vennootschapsbelasting hoeft te worden betaald. Ophogen voorziening pensioen gemeentebestuur en vormen voorziening wachtgeld en WW verplichtingen Om de voorziening pensioenen gemeentebestuur op het peil te brengen dat nodig is om aan de toekomstige verplichtingen te voldoen dient een aanvullend bedrag van 460.177 in de voorziening gestort te worden. Het BBV heeft ten aanzien van wachtgeld expliciete uitspraken gedaan. De uitgaven mogen niet meer lopen via de exploitatie (zoals tot en met 2015 het geval), maar moeten via de voorziening plaats vinden. Het is verplicht een voorziening te treffen voor het totale bedrag aan wachtgeldverplichtingen op het moment dat de verplchting ontstaat. Op 31 december 2016 is er een resterende wachtgeldverplichting van 460.000 voor voormalig bestuurders. Voorgesteld is om dit bedrag in de nieuw te vormen voorziening te storten. In de voorliggende jaarstukken zijn beide stortingen in de voorzieningen verwerkt. Deze storting was niet geraamd en komt via het rekeningresultaat ten laste van de algemene reserve. Opheffen voorziening sportaccommodaties De voorziening sportaccommodaties is opgeheven. De budgetten die via de voorziening liepen worden rechtstreeks verantwoord op het product Sport. Dit is in de begroting 2017 verwerkt. De voorziening sportaccommodaties is echter niet formeel door middel van een raadsbesluit opgeheven. Door akkoord te gaan met beslispunt 8 wordt de voorziening alsnog formeel opgeheven. 4
\) Gemee?Ite :}..,,,_- Bergen op Zoom ---::::- ~---... l llllllll Il lllllll llll lllll 11111 1111 111 1 111 11111 111 Afboeken boekwaarde verspreid perceel stedelijke vernieuwing Met het opstellen van de jaarstukken 2016 is de boekwaarde van een verspreid perceel (voormalige locatie Van Kaam) vallend binnen stedelijke vernieuwing afgeboekt naar een nihil saldo, zodat de boekwaarde weer marktconform is. Consequenties van het voorstel Accountantsverklaring De accountantscontrole heeft volgens planning plaatsgevonden. Het rapport van bevindingen wordt u separaat toegezonden. De accountant licht het rapport in de auditcommissie toe. De accountant heeft een goedkeurende verklaring afgegeven. Deze is ook opgenomen in de jaarstukken. Structurele effecten vanuit de jaarrekening Momenteel wordt bezien welke financiële resultaten die volgen uit de jaarstukken 2016 een structureel karakter kennen. Deze worden meegenomen bij het opstellen van het Beleidskader 2018 of het 1eof2e Concernbericht 2017. Diverse overige jaarverslagen Afspraak is dat jaarverslagen zoveel mogelijk gelijktijdig aan u worden aangeboden. U treft dan ook de volgende jaarverslagen 2016 ter kennisname aan: a. Jaarverslag 2016 Kamer sociale aangelegenheden b. Jaarverslag 2016 Algemene kamer van de bezwaarschriftencommissie c. Jaarverslag 2016 Handhaving d. Jaarverslag 2016 Welstand Risico paragraaf Geïdentificeerde risico's 6. Financiën x 7. Juridisch x 8. Plannin x x 10. Capaciteit organisatie en samenwerking partners x Beheersmaatregelen risico's hoog 5
l lllll lll Il lllllll llll lllll 111 11111 111 11 111111111111111 111 -Risico Effect Beheersmaatre el 1. Verantwoordelïke Alternatieven Niet van toepassing. Een ontwerpbesluit bieden wij u hierbij ter vaststelling aan. Het college van burgemeester en wethouders van Bergen op Zoom, -1 6
t\ Gemeente,- Bergen op Zoom ---:>-~ l llllllll Il ll llll llll lllll 111 11111 11 111 11111111 111 111 De raad van de gemeente Bergen op Zoom; gezien het voorstel van het college van 18 april 2017, nr. ; gelet op de bepalingen in de gemeentewet; BESLUIT: 1. De jaarstukken 2016, bestaande uit het jaarverslag, de jaarrekening en het bijlagenboek, vast te stellen; 2. Het voordelig rekeningsaldo ad 447.262,- te storten in de algemene reserve; 3. Een blokkering in de algemene reserve op te nemen van 973.000,- voor de afkoop van het 100-jarig onderhoud aan de sluisdeur. Deze blokkering kan opgeheven worden na vaststelling van het onderhoudsplan civiele kunstwerken (Beleidskader 2018); hierin is het onderhoud aan de sluisdeur opgenomen; 4. Voor de kredieten die nog niet in uitvoering zijn genomen, zoals benoemd in de paragraaf rechtmatigheid onder het kopje 'kredieten' 1 tot en met 15, de krediettermijn te verlengen; 5. De kredieten die benoemd zijn in de paragraaf rechtmatigheid onder het kopje 'kredieten' 16 en 17, op basis van de verlopen termijn, te laten vervallen; 6. De meerkosten van het krediet A7220197 Riolering Randweg Zuidwest tracédeel 1 fase 2 ten laste van het product riolering brengen; 7. De voorziening pensioen gemeentebestuur op te hogen met een bedrag van 460.177 en een voorziening wachtgeld en WW-verplichtingen te vormen voor een bedrag van 460.000; 8. De voorziening sportaccommodaties formeel opheffen; 9. De boekwaarde verspreid perceel stedelijke vernieuwing af te boeken naar 'O' zodat de boekwaarde weer marktconform is; 10. Kennis te nemen van de jaarverslagen: a. Jaarverslag 2016 Kamer sociale aangelegenheden b. Jaarverslag 2016 Algemene kamer van de bezwaarschriftencommissie c. Jaarverslag 2016 Handhaving d. Jaarverslag 2016 Welstand Aldus vastgesteld in de openbare vergadering van De griffier, De voorzitter, C.J.M. Terstappen 7