Schoolplan 2016-2020 Openbare Jenaplanschool Dolfijn - Driebergen
Voorwoord... 2 Inleiding... 3 2 Waar staan we voor?... 5 2.1 WereldKidz, een actief samen lerende stichting... 5 2.2 Missie en visie van Dolfijn... 6 3 Waar gaan we voor?... 7 3.1 Een impressie: wat gebeurde er in de afgelopen vier jaar?... 7 3.2 Wat komt er op ons af?... 10 3.3 Wat zijn onze ambities voor de komende vier jaar?... 10 3.3.1 Drie gezamenlijke ambities van WereldKidz... 11 3.3.2 Uitgangspunten van het jenaplanonderwijs... 11 3.3.3 De ambities van onze school verbeeld... 12 4 Hoe borgen we de kwaliteit en realiseren we onze ambities?... 18 4.1 Onderwijs en begeleiding... 18 4.2 Personeelsbeleid... 18 4.2.1 Integraal personeelsbeleid op bestuurs- en schoolniveau*... 18 4.2.2 Onze personele doelen op hoofdlijnen: wie doet wat?... 19 4.2.3 Gesprekkencyclus en klassenbezoeken... 22 4.3 Kwaliteitsbeleid... 22 4.3.1 Wat verstaan wij onder kwaliteitszorg?... 23 4.3.2 Kwaliteitszorg binnen WereldKidz en dus ook onze school... 23 4.3.3 Verantwoording... 25 4.3.4 Klachtenregeling... 25 4.3.5 Veiligheidsbeleid... 25 4.4 Financiën... 26 4.4.1 Samen verantwoordelijk voor alle kinderen... 26 4.4.2 Passend onderwijs... 27 4.4.3 Sponsoring... 27 4.4.4 Continurooster... 27 Bijlage 1 Overzicht beleidsdocumenten... 28 Bijlage 2 Schooljaarplan 2015-2016: vertaling ambities naar eerste ontwikkelactiviteiten... 29 1
Voorwoord Voor u ligt het schoolplan van Jenaplanschool Dolfijn in Driebergen. In dit schoolplan leest u de richting en keuzes van Dolfijn voor de periode 2016-2020. Deze zijn gestoeld op waar Dolfijn in gelooft: de kracht van kinderen. Kinderen zijn onze grote inspiratiebron en alles wat we in dit plan beschrijven komt ten goede aan die kinderen. Wij vinden het dan ook vanzelfsprekend dat kinderen een grote rol hebben en houden bij het vormgeven van ons onderwijs. Naast die kinderen spelen ook ouders een belangrijke rol op Dolfijn. Volgens ons zorgt een goede samenwerking tussen school en ouders voor gelukkige kinderen en daarmee voor goede prestaties. Volgens het jenaplanconcept is de opvoeding van kinderen namelijk een gedeelde verantwoordelijkheid. Dit zien we terug op Dolfijn in betrokken ouders die zich op allerlei manieren voor de school inzetten. Dat uit zich bijvoorbeeld in een grote opkomst bij de algemene (thematische) ouderavonden, in een goedlopende MR en OR en in waardevolle inhoudelijke gesprekken. Natuurlijk laten we ons ook inspireren door de wereld om ons heen. Wat vraagt die wereld in de toekomst van onze kinderen en hoe kunnen wij daarop aansluiten met ons onderwijs? We willen dat kinderen die van Dolfijn de grote wereld instappen, handvatten hebben om die wereld te begrijpen. Daarin hun aandeel kunnen hebben. Dat betekent dat we nu nadenken over wat onze kinderen in de (nu nog onbekende) toekomst nodig hebben. De ideeën die Peter Petersen (grondlegger jenaplanonderwijs) circa 100 jaar geleden heeft beschreven, zijn nog steeds actueel en bieden genoeg grond om kinderen voor te bereiden op hun toekomst. De ideeën van toen samen met de kennis van nu bieden een solide basis om ons onderwijs te blijven ontwikkelen. Om tot dit schoolplan te komen, hebben we inspirerende gesprekken gevoerd met verschillende betrokkenen. Het was een krachtig samenspel. We bedanken de kinderen die hebben nagedacht over de school van de toekomst, de ouders die focus hebben gegeven en natuurlijk het team dat enthousiast de inhoud mede heeft vormgegeven. Tot slot een uitspraak van een van onze grote inspiratoren, die aangeeft hoe belangrijk de rol van het onderwijs is: Ingrid Waltjen (Schoolleider) Nanette Snijders (Cluster Directeur) 2
1 Inleiding Openbare Jenaplanschool Dolfijn werkt volgens de uitgangspunten van het jenaplanconcept. Vanuit dit concept zorgen we voor activiteiten die kinderen een mooie en leerzame schooltijd bezorgen. De persoonlijke ontwikkeling van het kind staat bij ons voorop: ieder kind is uniek. Op Dolfijn werken we (kinderen, ouders en school) bovendien samen aan een prettig leef- en werkklimaat. Iedereen heeft hierin zijn eigen taak; door deze taken te verbinden komen we verder. Onderwijs op Dolfijn is leren hoe je jouw plek vindt in een steeds veranderende maatschappij én hoe je andere mensen daarvoor de ruimte geeft. Leren lezen, schrijven, taal, rekenen en wereldoriëntatie zijn daarbij erg belangrijk. Maar ook sociale vaardigheden, creativiteit, doorzettingsvermogen, planningsvaardigheden en om kunnen gaan met emoties. Wettelijk verplicht schoolplan valt binnen WereldKidzkaders Dit schoolplan is het vierjarenplan (2016-2020) van onze school. Het is een wettelijk verplicht document waarbij instemming van de MR nodig is en dat we toesturen aan de onderwijsinspectie. Het strategisch beleid van WereldKidz is het kader van dit schoolplan. Binnen dit kader is het schoolplan samen met stamgroepleiders en ouders verder uitgewerkt voor onze school. Samen met de andere WereldKidzscholen ontwikkelen we het onderwijs. In het strategisch beleidsplan van WereldKidz vindt u de gezamenlijke ambities. De ambities zijn in dit schoolplan geconcretiseerd voor onze school in relatie tot onze eigen leerlingenpopulatie, context en historie. Opstellen strategisch beleid: evaluatie, meepraatsessies en rondetafelgesprekken In het najaar van 2014 is het proces gestart om te komen tot een gezamenlijk strategisch beleid. De thema s uit het vorige beleidsplan zijn toen geëvalueerd en de balans is opgemaakt. Het bestuur en de leden van de raad van toezicht hebben vervolgens de hoofdlijnen van het komende beleid in kaart gebracht. Zo ontstond het kader voor de vier meepraatsessies in januari 2015. Ouders en medewerkers hebben tijdens die sessies meegedacht over het gewenste onderwijs voor de komende jaren. Hierop volgden rondetafelgesprekken met samenwerkingspartners als bedrijven, collega-besturen en gemeenten. Het zijn inspirerende bijeenkomsten met een duidelijke opbrengst. Opstellen schoolplan: sessies, avonden en gesprekken met MT, team, ouders en kinderen Begin 2015 zijn we het proces gestart voor ons eigen schoolplan. In eerste instantie heeft het MT (managementteam) zich gebogen over de hoofdlijnen. Samen keken we hierbij naar het te doorlopen proces en droomden we over de toekomst. Inspirerend hiervoor was ons bezoek aan een bijeenkomst over de moderne jenaplanschool. Tijdens een druk bezochte ouderavond hebben we vervolgens met ouders en stamgroepleiders gekeken, aan welke drie speerpunten we de komende vier jaar willen werken. Hierna hebben we deze speerpunten tijdens een studiemiddag met het team uitgewerkt en gedroomd over hoe de school er in 2020 uitziet. De stamgroepleiders zijn enthousiast, positief en hebben een prachtig beeld voor ogen. Verdere bespreking en een klankbordavond met ouders georganiseerd maakten het schoolplan concreter. Uiteraard hebben we ook met de kinderen gesproken. Zij benoemden welke ontwikkelingen ze vonden passen bij Dolfijn en wat goed onderwijs inhoudt. 3
Dit schoolplan is goedgekeurd door de MR. Deze heeft instemmingsrecht over de vaststelling en wijziging van dit schoolplan. Het schoolplan maakt deel uit van onze kwaliteitszorgcyclus. In het schoolplan staan de ambities voor de komende vier jaar. Elk schooljaar vertalen we als team, samen met ouders, de ambities naar activiteiten in een schooljaarplan. Leeswijzer In dit schoolplan leest u in hoofdstuk 2 eerst waar we voor staan. Wat zijn de missie en visie van WereldKidz, onze overkoepelende stichting? En hoe luiden aansluitend onze eigen missie en visie? Vervolgens ontdekt u in hoofdstuk 3 waar we voor gaan. Naast een korte terugblik en een blik vooruit geven we daarin onze ambities weer. Tot slot maken we in hoofdstuk 4 concreet hoe we de kwaliteit van ons onderwijs waarborgen en hoe we onze ambities waarmaken. In bijlage 1 volgt nog een overzicht van beleidsdocumenten en in bijlage 2 vindt u het schooljaarplan 2015-2016. In dit schoolplan staat kort hoe het onderwijs op onze school eruitziet. Meer hierover leest u echter ook in twee andere verplichte documenten: de schoolgids en het onderwijsbegeleidingsplan. Neus vooral eens in deze documenten, als u nieuwsgierig bent naar meer achtergrondinformatie. 4
2 Waar staan we voor? In dit hoofdstuk leest u eerst de missie en visie van Wereldkidz; de stichting waaronder onze school valt. Vervolgens vindt u in paragraaf 2.2 de missie en visie van Dolfijn. 2.1 WereldKidz, een actief samen lerende stichting WereldKidz is een actieve stichting met 29 reguliere basisscholen (19 brinnummers) en één school voor speciaal onderwijs. De scholen bevinden zich in de gemeenten Stichtse Vecht, De Bilt, Zeist, Bunnik, Utrechtse Heuvelrug en Veenendaal. De missie van WereldKidz Kinderen begeleiden in hun eigen ontwikkeling en optimaal voorbereiden op hun toekomst door uitdagend onderwijs. Deze gezamenlijke missie kenmerkt Wereldkidz, omdat zij op alle niveaus binnen haar organisatie én met haar omgeving samen leert. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat samen leren effectief leren is. Ook vinden veel kinderen en medewerkers samen leren prettig. Visie: WereldKidz is samen leren. Samen leren doen we elke dag. Het is te zien in alle groepen waar kinderen dagelijks met elkaar leren. In onze school bereiden leerkrachten het onderwijs met elkaar voor en ze ontwikkelen samen onderwijs. Ouders participeren in werkgroepen en klankbordgroepen om met elkaar over verbetering van het onderwijs na te denken. Samen leren stopt bovendien niet bij het hek rondom het plein. Alle WereldKidzscholen ontmoeten elkaar om samen te leren. Daarvoor participeren we in allerlei netwerken in onze omgeving. Stichting WereldKidz, en daarmee ook onze school, werkt vanuit drie kernwaarden. Kernwaarden: kind centraal samen met ouders innovatief. Deze kernwaarden geven weer dat wij het belangrijk vinden om continu na te denken over het onderwijsaanbod, de pedagogische en didactische begeleiding, de onderwijsmiddelen en organisatie afgestemd op de behoefte van kinderen. Dit doen we samen met ouders. De WereldKidzscholen dragen bij aan de ontwikkeling van kinderen naast dat zij natuurlijk ook veel buiten school leren. Op alle WereldKidzscholen krijgen kinderen: 5
een gestructureerd, uitdagend en weldoordacht onderwijsaanbod; professionele begeleiding; een uitdagende leeromgeving; een sociale context waar het fijn is om samen te leren en kinderen trots zijn op zichzelf. Daarbij is continu aandacht voor de ontwikkeling van de kinderen op de volgende gebieden: 1. sociaal-emotionele vaardigheden; 2. vaardigheden op het gebied van taal, rekenen, creatieve vakken en bewegingsonderwijs; 3. basiskennis op de vakken aardrijkskunde, geschiedenis, cultuur en natuur; 4. 21 st century skills; 5. leren leren. 2.2 Missie en visie van Dolfijn Dolfijn is een openbare jenaplanschool. In jenaplanonderwijs staan de volgende eigenschappen centraal: zelfstandigheid, verantwoordelijkheid, respect, socialiteit en creativiteit. Een kind is zelfstandig als het zonder hulp van een volwassene een doel kan bereiken. Vanaf jongs af aan leren we kinderen verantwoordelijkheid te dragen voor hun leerproces en voor hoe ze handelen. Het werken met een dag- en weektaak is hier een duidelijk voorbeeld van. Kinderen praten ook mee over hun wensen en ideeën op school. We stimuleren de kinderen zo veel mogelijk om met eigen ideeën en oplossingen te komen om problematiek van allerlei aard aan te pakken. Hieruit volgen onderstaande missie en visie. Missie: leer het zelf doen! Visie: In relatie met jezelf, met de ander en met de wereld verantwoordelijk leren zijn voor je eigen inbreng in gesprek, spel, werk en viering. 6
3 Waar gaan we voor? Graag nemen wij u mee in onze ambities voor de komende vier jaar. Voor een helder beeld blikken we eerst terug op de afgelopen vier jaar (paragraaf 3.1). Vervolgens bespreken we in paragraaf 3.2 wat er in de komende jaren op ons afkomt. In paragraaf 3.3 leest u tot slot de ambities. 3.1 Een impressie: wat gebeurde er in de afgelopen vier jaar? Er is veel veranderd de afgelopen vier jaar. Niet alleen op school, maar ook daarbuiten. Dolfijn heeft een nieuw managementteam gekregen, er zijn wisselingen binnen het team geweest en het onderwijs heeft een nieuwe impuls gekregen. Iedereen heeft veel geïnvesteerd in de kwaliteit van het onderwijs. Ook zijn we na een korte periode van tweejarige stamgroepen weer teruggegaan naar driejarige stamgroepen. Hieronder ziet u een impressie in beeld van alle ontwikkelingen. 7
8
9
3.2 Wat komt er op ons af? We leven in de 21ste eeuw in een wereld die zich snel ontwikkelt. Veel kinderen van nu hebben straks banen die nu nog niet bestaan. Zij zullen zich begeven in een samenleving met andere verhoudingen dan wij gewend zijn. Het aanreiken van bestaande kennis alleen is daarom niet meer toereikend voor hun ontwikkeling. Reden voor ons om te werken aan 21st century skills. 21st century skills zijn de vaardigheden die kinderen nodig hebben om hun plek in te nemen in de huidige en toekomstige maatschappij. Voorbeelden daarvan zijn een onderzoekende en ondernemende houding en omgang met media en informatie. Dit vraagt om basisonderwijs dat kinderen letterlijk een basis geeft voor hun toekomst. Een geheel andere ontwikkeling is het teruglopende kind aantal in onze gemeente. Driebergen is een kern in de gemeente Utrechtse Heuvelrug. De Utrechtse Heuvelrug staat bekend als krimpgemeente. Dolfijn speelt in op deze ontwikkeling door extra zorg te besteden aan een duidelijke profilering van de school. We zien ouders en kinderen daarbij als ambassadeurs van ons onderwijs. Ook maakten we een strategische keuze: in 2014 is Dolfijn Zuid bij Dolfijn Noord gekomen. In eerste instantie had dit een tijdelijk karakter. Samen met ouders is besloten dat we in de toekomst één Dolfijn blijven. Dolfijn speelt daarnaast in op de ontwikkelingen rondom passend onderwijs door goede ondersteuning te bieden. Dit staat in het onderwijsbegeleidingsplan van de school en sluit volledig aan bij de visie dat ieder kind uniek is. 3.3 Wat zijn onze ambities voor de komende vier jaar? In deze paragraaf leest u welke ambities volgen uit de huidige situatie en wat er op ons afkomt. Eerst gaan we in op de gezamenlijke ambities van Dolfijn en WereldKidz. Vervolgens bespreken we de zeven uitgangspunten van jenaplanonderwijs. Daarna ontdekt u in woord en beeld de specifieke ambities van onze school. 3.3.1 Drie gezamenlijke ambities van WereldKidz WereldKidz stelt de komende jaren de volgende drie ambities centraal: 21st century skills ontwikkelen Kinderen krijgen adequate begeleiding en uitdagend onderwijs, waarmee zij 21st century skills ontwikkelen. Talenten ontdekken Kinderen krijgen ruimte voor het ontdekken van hun talenten door inspirerend onderwijs. Ook de omgeving heeft hierin een rol. Ouders betrekken Ouders doen op alle niveaus mee binnen de organisatie: dat van individuele leerling, groep, school, cluster en stichting. Meer over deze ambities leest u in het strategisch beleidsplan van WereldKidz. 10
3.3.2 Uitgangspunten van het jenaplanonderwijs Uiteraard willen wij concretiseren hoe wij de gezamenlijke ambities en onze ambities (samen vijf speerpunten) gaan invullen. Hiervoor is het echter wel belangrijk om te weten wat de uitgangspunten zijn van het moderne jenaplanonderwijs. Deze vormen namelijk de basis voor de uitwerking van onze ambities. U leest de uitgangspunten hieronder. 1. Modern met een stevige basis In de moderne tijd is het voor ons als jenaplanschool belangrijk om te zorgen dat onze onderwijsvisie (met de vier onderstaande pijlers) in contact blijft staan met de wereld om ons heen. Jaren geleden zijn de visie en uitgangspunten van het Jenaplanonderwijs bedacht door Peter Petersen in samenwerking met Suus Freudenthal. Deze blijven de leidraad van ons onderwijs. Het is voor ons echter belangrijk de visie van het jenaplanonderwijs te vertalen naar de wereld waarin wij nu leven. Naar onderwijs waarin wij kinderen voorbereiden op hun toekomst. Ons onderwijs geven wij altijd vorm vanuit deze visie. 2. Samen ondernemen In ons onderwijs neemt samen een essentiële plaats in. Hierbij werken wij samen met ouders als gelijkwaardige partners en werken wij in driejarige stamgroepen. Hierin staat het samen en van elkaar leren centraal. Essenties van ons onderwijs zijn: ondernemen, plannen, samenwerken, creëren, presenteren, reflecteren en verantwoorden. 3. Uitgaan van de kinderlijke nieuwsgierigheid en talenten van kinderen De interesses en beleving van kinderen zijn het vertrekpunt van ons onderwijs. De stamgroepleiders op onze school zijn nieuwsgierig naar de inbreng van de kinderen en stimuleren een nieuwsgierige en onderzoekende houding bij de kinderen. Zo wordt de stamgroep een onderzoeksgemeenschap. Wij zorgen op onze school dat er ruimte is voor kinderen om vanuit eigen talent te werken aan onderwerpen waarnaar zij nieuwsgierig zijn en die zij verder willen onderzoeken. De stamgroepleider stimuleert hierbij het verder ontwikkelen en ontdekken van je talenten. 4. Leren doe je zelf en voor jezelf Wij vinden het belangrijk dat kinderen zelfstandig kunnen werken en verantwoordelijkheid nemen voor hun eigen werk. Kinderen werken daarom aan doelen die zij zelf kiezen en monitoren. Kinderen volgen instructies en verwerken hun eigen geplande werk in de blokperiode. 11
5. Midden in de wereld De oriëntering van de wereld is voor ons het hart van het onderwijs. Voor ons is het belangrijk kinderen klaar te maken om deel te zijn van de wereld. Daarin is het belangrijk dat wij de wereld in de school halen en kinderen de wereld in brengen. Ook de basisvakken zijn hierbij gekoppeld aan wereldoriëntatie. 6. Betekenisvol Doordat wij onze basisvakken koppelen aan wereldoriëntatie, maken wij ons onderwijs betekenisvol. Kinderen leren dat zij de kennis vanuit de basisvakken nodig hebben om te kunnen functioneren in de wereld en in de toekomst. Zo ontstaat zogenoemd levend onderwijs. We oefenen in betekenisvolle situaties. Kinderen maken wij bewust van wat ze leren en waarom ze dit leren. 7. Blijven ontwikkelen Onze school deelt ervaringen en inzichten met andere scholen door met andere scholen in contact te komen. Wij zijn een professionele leergemeenschap, waarbij we in dialoog gebruikmaken van elkaars kwaliteiten. Daarnaast is het voor ons belangrijk dat wij altijd blijven ontwikkelen op de kwaliteit van ons onderwijs. Wij organiseren meerdere inhoudelijke studiedagen door het jaar heen en werken daarnaast met expertgroepen en specialisten op inhoudelijke doelstellingen. 3.3.3 De ambities van onze school verbeeld De drie WereldKidzambities (21st century skills, talenten ontdekken en ouders betrekken) vormen samen met visieontwikkeling en onderwijskwaliteit de vijf speerpunten voor ons onderwijs. Op de volgende pagina s ziet u in woord en beeld hoe wij werken aan die vijf speerpunten op weg naar 2020. We hebben bewust gekozen voor de combinatie van woord en beeld, zodat we u via de 21 ste eeuwse vaardigheden een goed beeld geven van onze ambities. 12
2016 http://tule.slo.nl/ 2020 13
2016 http://www.jenaplan.nl/nl/njpv.html 2020 14
2016 https://www.youtube.com/watch?v=cxwncidonrc 2020 15
2016 Succesfactoren ouderbetrokkenheid: - Visie en beleid - Goede communicatie en informatievoorziening - Cultuur en gedrag stamgroepleiders - Gelijkwaardigheid in samenwerking ouders en school Ouderbetrokkenheid 3.0 Peter de Vries https://www.youtube.com/watch?v=i62yboddsrm 2020 16
2016 http://talentstim uleren.nl/thema/ stimulerendsignaleren/rijkeleeractiviteiten/b loom https://w ww.leraar 24.nl/dos sier/6003 #tab=0 2020 17
4 Hoe borgen we de kwaliteit en realiseren we onze ambities? Naast een krachtige set ambities hoort een concretisering van wat we gaan doen. Daarom leest u in dit hoofdstuk concreter hoe we werken aan die ambities en aan onderwijskwaliteit. Eerst leest u waar u meer informatie vindt over de vorm van en begeleiding bij ons onderwijs (paragraaf 4.1). Vervolgens beschrijven we in paragraaf 4.2 ons personeelsbeleid. Daarna leest u in paragraaf 4.3 hoe ons kwaliteitsbeleid eruitziet. Afsluitend bespreken we in paragraaf 4.4 kort een aantal financiële aspecten. 4.1 Onderwijs en begeleiding Voor een beeld van ons onderwijs en de begeleiding raden we aan om onze schoolgids en ons onderwijsbegeleidingsplan te bekijken. Dit zijn aanvullende documenten bij dit schoolplan. In de schoolgids staat hoe we het onderwijs vormgeven en welke methoden wij daarvoor gebruiken. Het onderwijs voldoet aan de wettelijk verplichte kerndoelen en is de concretisering van onze missie, visie en ambities. In ons onderwijsbegeleidingsplan leest u hoe we de kinderen begeleiden. Wij bieden kindgericht onderwijs, waarbij we zo veel mogelijk tegemoetkomen aan de onderwijsbehoefte van elk kind. 4.2 Personeelsbeleid In deze paragraaf gaan we kort in op de vorm en inhoud van ons personeelsbeleid. Hiervoor gaan we eerst in op het integrale personeelsbeleid van WereldKidz. Vervolgens leest u in het kort wat onze personele doelen zijn. Tot slot vindt u in deze paragraaf een omschrijving van de gesprekkencyclus en van klassenbezoeken. 4.2.1 Integraal personeelsbeleid op bestuurs- en schoolniveau WereldKidz hanteert een integraal personeelsbeleid. Op de gebieden formatietoekenning en mobiliteitsbeleid geldt een centraal beleid. Hierin werken alle scholen binnen WereldKidz met elkaar samen. Dit biedt een betere werkgelegenheidsgarantie voor medewerkers en ook een breder loopbaanperspectief. Jaarlijks legt WereldKidz in het bestuursformatieplan vast hoe de formatie wordt toegekend. Dit gebeurt in overleg met de directeuren van alle scholen. De personeelsgeleding van de GMR heeft een belangrijke rol in dit bestuursformatieplan. Onderdeel van het bestuursformatieplan is het mobiliteitsbeleid. Het bestuursformatieplan ligt ter inzage bij WereldKidz. Professionaliseringsbeleid Om de ambities van WereldKidz te verwezenlijken is professionalisering van alle medewerkers van groot belang. In de begroting van WereldKidz en het kostenbudget van de school neemt dit daarom een prominente plaats in. Op WereldKidzniveau worden diverse professionaliseringsactiviteiten met elkaar gedaan, zoals een schoolleidersopleiding, scholing van intern begeleiders, kenniscafés en 18
de Academiedag. Jaarlijks stellen wij als school ook een professionaliseringsplan op gekoppeld aan het schooljaarplan. Hieronder ziet u de verdeling vrouwen en mannen in de schoolleiding van WereldKidzscholen: Type Totaal Percentage Directeur (vrouw) 7 26% Schoolleider (vrouw) 20 74% Directeur (man) 1 25% Schoolleider (man) 3 75% Vrouwen 27 87% Mannen 4 13% Totaal 31 100% 4.2.2 Onze personele doelen op hoofdlijnen: wie doet wat? Jij bent uniek!, zegt het eerste basisprincipe van het jenaplanonderwijs. Tegelijkertijd leef je samen met andere unieke mensen in een snel veranderende maatschappij. Wij leren de kinderen verantwoordelijk te zijn voor zichzelf, anderen en voor de wereld. Het collectieve verantwoordelijk zijn voor alle kinderen zien wij dan ook als voorwaarde voor een goed werkend team. Hieronder leest u hoe binnen Dolfijn de verantwoordelijkheden verdeeld zijn. Bouwteams Op Dolfijn werken de stamgroepleiders samen in bouwen. Ieder bouwteam heeft de leiding over het onderwijs aan de kinderen in een bouw. Op grond van onderwijskundige en pedagogische redenen onderscheiden we op Dolfijn drie bouwen: de onderbouw (groep 1-2), de middenbouw (groep 3-5) en de bovenbouw (groep 6-8). Binnen de bouw worden de taken of verantwoordelijkheden verdeeld. Een bouwteam is collectief verantwoordelijk voor onderwijs en begeleiding aan alle kinderen in de bouw. We bedoelen daarmee dat iedere stamgroepleider niet alleen verantwoordelijk is voor de resultaten van de kinderen in de groep waaraan hij toevallig lesgeeft, maar voor de resultaten van alle kinderen in de bouw. Stamgroepleiders werken in de bouw dus samen om voor alle kinderen het onderwijs optimaal te maken. Ze nemen de belangrijke besluiten over het onderwijs in de 19
bouw. De bouwleden helpen elkaar en leren van elkaar. De bouw heeft daartoe ruime bevoegdheden. Ze kunnen besluiten nemen in het belang van goed onderwijs. Daarbij gaan ze wel uit van de onderwijskundige (jenaplan)identiteit van Dolfijn en van de doorlopende leerlijn in de school. Uiteraard is de bouw ook verantwoordelijk voor het voldoen aan de eisen van het inspectiekader. De bouw legt verantwoording af (onder andere over de resultaten) aan de kinderen, de ouders, de schoolleiding en aan de inspectie. Bouwleider In ieder bouwteam is er een bouwleider. De bouw benoemt deze bouwleider. Elk schooljaar bekijken we de taak van bouwleider en of er een verandering noodzakelijk is. De bouwleider is procesverantwoordelijk en dus niet de leidinggevende van de teamleden. Bouwmanagementteam (BMT) Het BMT is het team van schoolleider en bouwleiders. Het BMT neemt besluiten over de zaken die het bouwteam overstijgen of over zaken die de bouwteams via hun bouwleider delegeren naar het BMT. Ook leert het BMT van wat er in de bouwteams gebeurt. Expertteams Een deel van de professionalisering op Dolfijn vindt plaats in de expertteams. Expertteams bestaan uit een groep stamgroepleiders die zich specialiseren binnen een bepaald gebied. Er zijn drie expertteams op Dolfijn: talentontwikkeling, wereldoriëntatie en begrijpend lezen. Iedere bouw is vertegenwoordigd in het expertteam. Expertteams zijn onderdeel van een professionele leergemeenschap, waarin we met en van elkaar leren. Intern begeleider (IB) Binnen het cluster Jenaplan van WereldKidz werkt een cluster-ib er. Hij is actief op drie niveaus: als coach, kennisdeler en als vertegenwoordiger bij externe overleggen. Schoolleider De schoolleider is de leidinggevende van alle stamgroepleiders van de school en eindverantwoordelijk. Dat doet zij vooral door de bouwteams, de bouwleiders en de individuele medewerkers te ondersteunen, zonder in hun verantwoordelijkheden te treden. Zij houdt functioneringsgesprekken met het team. De schoolleider zit in het cluster-mt, waar zij medeverantwoordelijk is voor het reilen en zeilen van alle scholen in het cluster, waarvan Dolfijn deel uitmaakt. Cluster Jenaplan Dolfijn is onderdeel van het cluster Jenaplan van stichting Wereldkidz. Dit cluster bestaat uit Het Spoor in Zeist en Dolfijn in Driebergen. Binnen het cluster werken de scholen samen vanuit een gezamenlijk MT. Hierin overlegt de clusterdirecteur samen met de beide schoolleiders over gezamenlijke besluiten. In het onderstaande organogram is te zien hoe het cluster is opgebouwd en hoe het bovenstaande hierin terugkomt. 20
21
4.2.3 Gesprekkencyclus en klassenbezoeken Wij besteden op Dolfijn veel aandacht aan professionele ontmoetingen. Ieder teamlid heeft binnen een driejaarlijks gesprekkencyclus twee keer een functioneringsgesprek (met de schoolleider) en één keer een beoordelingsgesprek (met de directeur en de schoolleider). Alle teamleden maken daarnaast een POP (persoonlijk ontwikkelingsplan). Vanuit het POP werkt iedereen aan zijn eigen professionalisering. De individuele en groepsscholingen zijn altijd gekoppeld aan de ontwikkeldoelen van de school. Jaarlijks organiseert de schoolleider (minimaal) twee klassenbezoeken. De eerste maakt zij vooraf bekend, zodat de stamgroepleider zich kan voorbereiden. Het tweede bezoek is onverwacht. Tijdens het nagesprek bespreken de schoolleider en de stamgroepleider de observaties om bij te dragen aan de persoonlijke ontwikkeling van de stamgroepleider. Hierbij richten we ons op de verschillende competenties waaraan een stamgroepleider moet voldoen. Hieronder vallen onder andere interpersoonlijke, pedagogische, vakinhoudelijke, didactische en organisatorische competenties en het samenwerken met collega s en de omgeving. Daarnaast kijken naar de mogelijkheid tot reflectie en ontwikkeling. De schoolleider stimuleert en organiseert dat stamgroepleiders andere groepen bezoeken, collega s consulteren en leren van en met elkaar binnen de bouwen en de school. We werken zo toe naar een professionele leergemeenschap, waar de onderwijsprofessionals individueel en samen leren om het onderwijs aan de kinderen te verbeteren. 4.3 Kwaliteitsbeleid Elke dag werken we samen aan kwaliteit, met als uitgangspunten: elke leerling verdient een excellente leraar; elke medewerker verdient een excellente leidinggevende; met elkaar leren we elke dag; ieder kind verdient het beste onderwijs. Als school hebben we een belangrijke maatschappelijke opdracht: we bieden goed toekomstgericht onderwijs aan kinderen in een pedagogisch verantwoorde omgeving. Ouders/verzorgers vertrouwen ons deze belangrijke taak toe. Dat betekent dat wij deze taak met grote zorgvuldigheid op ons nemen. Daarbij hoort goed kwaliteitsbeleid. Met dit beleid willen we continu de kwaliteit verbeteren en borgen op alle terreinen zoals: onderwijs en begeleiding onderwijsmiddelen en ICT de kwaliteit van de medewerkers, personeelsbeleid en HRM financiën, huisvesting, facilitaire zaken en duurzaamheid Ook biedt het ons de mogelijkheid om verantwoording af te leggen, zowel intern als extern, over behaalde resultaten. Ook over resultaten die niet in cijfers zijn uit te drukken. In deze paragraaf leest u meer over onze kwaliteitszorg. 22
4.3.1 Wat verstaan wij onder kwaliteitszorg? Wij vinden het belangrijk om te werken volgens de zogenoemde PDCA-cyclus (plan-do-check-act). Deze kwaliteitscyclus zorgt ervoor dat we niet alleen mooie plannen maken, maar dat we deze plannen ook uitvoeren, evalueren en waar nodig bijstellen of verder ontwikkelen. Dit betekent dat we op alle niveaus in de organisatie resultaatgerichte plannen ontwikkelen, uitvoeren en evalueren. Iedereen is hier op zijn eigen manier bij betrokken: de teams (leraren, schoolleider, IB er en directeur), de leerlingen, de ouders en verzorgers, de leerlingenraad, de (G)MR, het bestuur en ook de raad van toezicht. Onze uitgangspunten bij kwaliteitszorg zijn: het is een zaak voor alle medewerkers van WereldKidz; een open, nieuwsgierige en onderzoekende houding is noodzakelijk; de zorg is nodig voor alle facetten van WereldKidz en onze school; het is een cyclisch proces van onderhouden en vernieuwen; het werken aan kwaliteit gebeurt systematisch en planmatig; iedere medewerker (van medewerker tot toezichthouder) legt proactief verantwoording af over behaalde resultaten. De niveaus waarop ons kwaliteitszorgsysteem betrekking heeft, zijn: individuele leerling; groep / de leerkracht; school / het team en de schoolleider; scholen in eenzelfde cluster / de medewerkers, schoolleiders en directeur; stichting / de medewerkers, het management, staf en bestuur, de raad van toezicht. De kern van kwaliteitszorg is voor onze school en voor WereldKidz als geheel te vangen in vijf vragen: Doen we de goede dingen? Doen we de dingen goed? Hoe weten we dat? Vinden anderen dat ook? Wat doen we met die wetenschap? 4.3.2 Kwaliteitszorg binnen WereldKidz en dus ook onze school Binnen de stichting en scholen wordt op allerlei manieren gewerkt aan verbeteringen, veranderingen en innovaties. Het motto samen leren staat wel steeds centraal. Voorbeelden daarvan zijn: scholing schoolleiders, kenniscafé s voor alle medewerkers, IB-netwerk, expertisegroepen binnen scholen en clusters, werkgroepen van leraren samen met ouders en de WereldKidz Academiedag dóór en vóór medewerkers. 23
Het primair onderwijs heeft een aantal externe beleidskaders: 1. de Wet primair onderwijs en vandaaruit afgeleid het toezichtskader van de inspectie; 2. de Wet passend onderwijs; 3. de cao; 4. het bestuursakkoord (akkoord Ministerie van OCW met de vertegenwoordiger van de werkgevers, de PO-raad). Op basis van deze externe beleidskaders zijn er interne beleidsdocumenten en plannen opgesteld. Een overzicht hiervan vindt u in bijlage 1. De volgende instrumenten geven ons systematisch informatie over de resultaten op het gebied van onderwijs en personeel: 1. de onderzoeksresultaten van de onderwijsinspectie; 2. Vensters voor PO, met daarin onze ken- en stuurgetallen; 3. het leerlingvolgsysteem ParnasSys, met daarin o.m. de toetsresultaten van het CITO LVS; 4. de eindtoets PO; 5. resultaten uit methodegebonden toetsen en systematische observatie; 6. klassenbezoeken op basis van observatielijsten door schoolleider, directeur en IB er; 7. de kindervragenlijst mede over sociale veiligheid; 8. de oudertevredenheidsvragenlijst; 9. de personeelstevredenheidsvragenlijst; 10. de uitstroomgegevens; 11. de rapportages RI&E en de arbodienst; 12. een (nog te ontwikkelen) interne audit binnen WereldKidz. De informatie uit deze instrumenten vraagt altijd om een grondige analyse. Daarnaast zijn er andere indicatoren voor de kwaliteit van onze school. Bijvoorbeeld: de sfeer binnen de school, het functioneren van de leerkracht en andere medewerkers, de actualiteit van het onderwijsaanbod, de samenwerking met ouders en de ontwikkelingen in de context van de school. Het actief bespreken van al deze informatie en daar samen conclusies en acties aan verbinden, is essentieel om de kwaliteit te verbeteren. Daarom zijn er de volgende overleggen/gesprekken: 1. teamvergaderingen en studiedagen; 2. klankbordgroepen met leerlingen, ouders en/of direct betrokkenen; 3. ontwikkel-, functionerings- en beoordelingsgesprekken directeur/schoolleider met medewerkers (minimaal twee keer per jaar); 4. ontwikkel-, functionerings- en beoordelingsgesprekken directeur met schoolleiders (minimaal twee keer per jaar); 5. ontwikkel-, functionerings- en beoordelingsgesprekken bestuur met directeur (minimaal twee keer per jaar); 6. tweejaarlijkse managementgesprekken (bestuur met directeur en schoolleiders); 7. intern begeleider met directeur, schoolleiders, team en/of individuele leraren. 24
Het is belangrijk dat we het kwaliteitszorgsysteem en het kwaliteitsbeleid ook regelmatig evalueren. Vanuit die evaluaties benoemen we binnen WereldKidz gezamenlijke ontwikkelpunten voor het kwaliteitszorgsysteem. De WereldKidzscholen werken hierin samen. De ontwikkelpunten voor de komende planperiode zijn: 1. vernieuwd en eenduidig veiligheidsbeleid; 2. eenduidig kwaliteitszorgsysteem met onder meer interne audits en tevredenheidsonderzoeken gekoppeld aan Vensters voor PO; 3. heroverweging nieuwe eindtoets; 4. geactualiseerd HRM-beleid met nieuwe instrumenten voor ontwikkeling, functioneren en beoordelen; 5. beleid Opleiden in school voor opleiden studenten en begeleiden startende leraren; 6. eigen normen en ambities per school voor de resultaten van de leerlingen. 4.3.3 Verantwoording Binnen een professionele organisatie is verantwoording vanzelfsprekend. Werken bij WereldKidz betekent dat je je proactief verantwoordt. Daarop is iedereen aanspreekbaar. Verantwoording is vaak de start van samen leren door in gesprek te zijn. Het is de basis voor de verbetering van kwaliteit. Voorbeelden van verantwoording zijn: het bestuur WereldKidz aan de onderwijsinspectie; de directeuren en de teams aan het bestuur van WereldKidz door managementgesprekken en tijdens schoolbezoeken; de MR door rapportages en advies- en instemmingsaanvragen; directeur, schoolleiders en teams aan ouders via klankbordgroepen en ouderavonden; leerkrachten in gesprek met ouders over de ontwikkeling van hun kind; bestuur en directeuren aan gemeenten, ketenpartners en stakeholders; de schoolleider aan de leerlingen in de leerlingenraad; de website, dit schoolplan, het onderwijsbegeleidingsplan, de schoolgids en de informatie op de landelijke site www.scholenopdekaart.nl. 4.3.4 Klachtenregeling De klachtenregeling is te vinden in de schoolgids en op de website van Wereldkidz. 4.3.5 Veiligheidsbeleid Het veiligheidsbeleid voor kinderen en medewerkers bestaat uit twee hoofdonderdelen: sociale veiligheid en fysieke veiligheid. De sociale veiligheid staat hoog in het vaandel bij Dolfijn. Ons doel is om alle kinderen gelukkig naar school te laten gaan. We werken op Dolfijn daarom proactief aan sociale vaardigheden. Dagelijks worden ervaringen gedeeld en situaties besproken. We oefenen samen met de kinderen vaardigheden om ze weerbaarder te maken. In samenwerking met kinderpsychologe Charlotte Visch maken we beleid voor het pedagogisch klimaat en ontwikkelen we een doorgaande lijn binnen de school. 25
We hebben samen de innerlijke overtuiging dat alle kinderen recht hebben op een stimulerende en blije schooltijd. We weten dat kinderen het meest leren, als ze zich gelukkig voelen. Vanwege dit pedagogisch klimaat is op Dolfijn een antipestcoördinator aangesteld. Die is het eerste aanspreekpunt voor kinderen, ouders en teamleden en fungeert als tussenpersoon naar de externe vertrouwenspersoon van Stichting WereldKidz. Uiteraard hebben we ook een antipestprotocol, dit is terug te vinden op de website. Wij meten de sociale veiligheid van kinderen vanaf 2016 jaarlijks met de nieuwe kindervragenlijst van Vensters voor PO. Voorheen was dit één keer per twee jaar. De medewerkerstevredenheid, waarin ook het aspect veiligheid is opgenomen, meten we één keer in de twee jaar. Binnen WereldKidz nemen alle scholen dezelfde tevredenheidsonderzoeken af, zodat we die met elkaar kunnen vergelijken en in gesprek blijven over dit belangrijke thema. Zowel op WereldKidz- als op schoolniveau werken we met een vertrouwenspersoon, waarbij kinderen, medewerkers en ouders terechtkunnen. In de schoolgids leest u wie de vertrouwenspersonen zijn. Bij grensoverschrijdende incidenten leunen we op de expertise van de GGD en de vertrouwensinspecteur van het Ministerie van OCW. Voor de fysieke veiligheid van kinderen en medewerkers zijn er diverse verplichte controles. Hierbij controleren we onder andere de brandveiligheid, de speeltoestellen in de speelzaal en op het schoolplein en de totale werkomgeving van kinderen en medewerkers. Op Dolfijn zijn er drie BHVmedewerkers. Zij bieden zo nodig snel en effectief hulp bij incidenten tot hulpdiensten zijn gearriveerd. Zij worden jaarlijks geschoold. Een van de drie BHV-medewerkers is ook preventiemedewerker. Twee keer per jaar houden we een ontruimingsoefening; één aangekondigd en één onaangekondigd. Daarnaast werken we met de volgende protocollen en registraties: ontruimingsplan; ongevallenregistratie; incidentenregistratie; meldcode huiselijk geweld; protocol toediening medicijnen; klachtenprocedure. 4.4 Financiën WereldKidz ontvangt geld van de overheid voor het onderwijs op de scholen (zie subparagraaf 4.4.1). Daarnaast ontvangt zij vanuit samenwerkingsverbanden middelen om passend onderwijs te bekostigen (zie subparagraaf 4.4.2). Hieronder leest u ook nog een korte opmerking over sponsoring en ons continurooster. 4.4.1 Samen verantwoordelijk voor alle kinderen Stichting Wereldkidz verdeelt de middelen die zij ontvangt over de scholen. Elke school krijgt zo een eigen kostenbudget waarvoor de directeur verantwoordelijk is. De verdeelsleutel daarvoor wordt na overleg met de directeuren bepaald en is te vinden in de begroting en het bestuursformatieplan 26
van de stichting. Dit overleg vindt jaarlijks plaats. Hoe de stichting haar middelen inzet en verantwoordt, staat in de volgende vijf openbare documenten: jaarbegroting: de (meerjaren)begroting van baten en lasten per kalenderjaar; bestuursformatieplan: de inzet van de middelen voor het personeel per schooljaar; schoolformatieplan: de inzet van de medewerkers binnen de school; jaarverslag: de verantwoording per kalenderjaar, waaronder de verplichte jaarrekening; kostenbudget op schoolniveau. 4.4.2 Passend onderwijs Elke school is aangesloten bij een samenwerkingsverband Passend Onderwijs (www.passendonderwijs.nl). Onze school is aangesloten bij samenwerkingsverband ZOUT. De scholen binnen het samenwerkingsverband zijn er met elkaar voor verantwoordelijk dat alle kinderen passend onderwijs krijgen binnen hun regio. Voor extra ondersteuning van kinderen ontvangt WereldKidz middelen van de drie samenwerkingsverbanden waarbij de scholen van WereldKidz zijn aangesloten. Ook kunnen scholen advies en extra ondersteuning krijgen vanuit het samenwerkingsverband. WereldKidz besteedt al het geld vanuit de samenwerkingsverbanden aan de extra ondersteuning van kinderen die het nodig hebben om zich optimaal te kunnen ontwikkelen. In het beleidsplan WereldKidz Extra ondersteuning Passend Onderwijs leest u hoe de stichting de middelen verdeelt. In het ondersteuningsplan van elk samenwerkingsverband leest u hoe de middelen verdeeld worden over de aangesloten schoolbesturen. Ook staat hierin hoe de extra ondersteuning vanuit het samenwerkingsverband en op de scholen voor speciaal onderwijs geregeld is. Het ondersteuningsplan vindt u op onze website. 4.4.3 Sponsoring Op onze school doen we niet aan sponsoring. Het bevoegd gezag van WereldKidz staat niet positief tegenover sponsoring. Als we hierop nieuw schoolbeleid formuleren, moeten de MR en het bevoegd gezag hiermee instemmen. 4.4.4 Continurooster Dolfijn werkt met een continurooster. Dat betekent dat de kinderen op lange dagen (maandag, dinsdag, donderdag hele school, vrijdag groep 5 tot en met 8) de hele tijd op school blijven. De kinderen eten 15 minuten in de groep en spelen 30 minuten buiten. Hierbij zijn een medewerker van tussenschoolse opvang en twee teamleden aanwezig. 27
Bijlage 1 Overzicht beleidsdocumenten Naam beleidsdocument Cyclus Schoolniveau WereldKidzniveau Te vinden op Strategisch beleidsplan vierjaarlijks X www.wereldkidz.nl Schoolplan vierjaarlijks X dolfijn.wereldkidz.nl Bestuursformatieplan jaarlijks X ter inzage WereldKidz Schoolformatieplan jaarlijks X ter inzage op school jaarlijks X ter inzage WereldKidz Kostenbudget jaarlijks X ter inzage op school Jaarverslag jaarlijks X www.wereldkidz.nl HRM-beleid vierjaarlijks X ter inzage WereldKidz Kwaliteitsbeleid vierjaarlijks X www.wereldkidz.nl Veiligheidsbeleid vierjaarlijks X X www.wereldkidz.nl vierjaarlijks X dolfijn.wereldkidz.nl Schooljaarplan jaarlijks X ter inzage op school Jaar- en meerjarenbegroting Schoolondersteuningsprofiel Schoolondersteuningsplan tweejaarlijks X dolfijn.wereldkidz.nl Schoolgids jaarlijks X dolfijn.wereldkidz.nl 28
Bijlage 2 Schooljaarplan 2015-2016: vertaling ambities naar eerste ontwikkelactiviteiten Thema Doel Verantwoordelijk Onderwijskwaliteit 2016 Basiskwaliteit Basiskwaliteit op orde houden en verder ontwikkelen Rekenen Verbeteren rekenopbrengsten Lezen en Verbeteren van spelling de opbrengsten Werken in bouwen Professionele leergemeenschap Schoolleiding Team Team jan febr maart apr mei juni juli aug sept okt nov dec Opbreng st analyse Opbrengst analyse Verbeterplan schrijven Verbeterplan evalueren en borgen Bouwen Evalueren Opstarten met eventuele aanpassingen Thema Doel Verantwoordelijk Visie ontwikkeling 2016 Door Moderniseren ontwikkelen en door Jenaplan visie ontwikkelen Jenaplan concept Team jan febr maart apr mei juni juli aug sept okt nov dec
Eigenaarschap over eigen leerproces Gelukkige kinderen op een gelukkige Dolfijn Verslag nieuwe stijl Kinderen werken vanuit doelen en vaardigheden Een gezond en eenduidig pedagogisch klimaat Kinderen (en ouders) mede verantwoordelijk maken voor leerproces. Schoolleiding Team en schoolleiding Rapportage commis sie Onderzoekende fase Beleidsplan schrijven en borging Tijdspad opstellen en opnemen jaar kalender Verslag mee Samen stellen werkgroep ter voor bereiding implementatie schooljaar 2017-2018 Vast onderdeel BMT/BV Verslag nieuwe stijl en gespreksronde Gespreksronde Evalueren ouders, kind en team Thema Doel Verantwoordelijk Talenten ontdekken Uitdagende Een leeromgeving leeromgeving creëren die creëren kinderen stimuleert hun talenten te ontdekken en ontwikkelen. Bouw, ouders en kinderen jan febr maart apr mei juni juli aug sept okt nov dec Ontwerp leeromgeving per bouw Ontwerp leeromgeving per bouw Creëren Creëren 1
Ieder kind is verantwoordelijk voor zijn eigen leerproces. Eigenaarschap IPC/Kleuterplein Kinderen benoemen onderwijsbehoeften en talenten WO aanbod optimaliseren Team, ouders, kinderen WO expert groep Bezoeken 2 maandelijkse IPC scholingsbijeenkomsten IPC/Kleuterplein vast onderdeel op de bouwvergaderingen Thema Doel Verantwoordelijk Ouderbetrokkenheid Ouder cafés Inhoudelijke betrokkenheid vergroten Kind-ouder gesprekken Talenten van ouders en keuzecursus Ouders, kinderen en school is op de hoogte va de ontwikkeling van het kind Structureel inzetten van talenten van ouders Schoolleiding Team, ouders en kind Kind, ouders, schoolleiding jan febr maart apr mei juni juli aug sept okt nov dec Ouders informeren planning maken Elkaar op de hoogte houden Gesprekronde Oude café 1 Oude café 2 Stamgroepleider neemt contact op met ouders als er zorgen zijn. Ouders nemen contact op met de stamgroepleiders als er zorgen zijn. Kind neemt contact op met ouders/stamgroepleider als er zorgen zijn. Inventariseren talenten ouders Inventariseren talenten ouders Oude café 3 Gesprekronde Evaluatie moment Oude café 4 Plan aanpassen en implementeren. Plan maken om talenten structureel in te zetten 2
Thema Doel Verantwoordelijk 21th century skills 2016 Early bird Schrijven beleidsstuk Engels De Jonge onder zoeker Digitale geletterdheid en sociale media Coop eratieve werkvormen Professionalisering stamgroepleiders Op kleine schaal met kinderen onderzoekend leren. Kinderen ICT vaardig maken Schoolleiding Cluster specialist HBG BMT jan febr maart apr mei juni juli aug sept okt nov dec Training BMT Early Bird Borging Bouwen Terug laten komen op De stamgroepleiders beheersen de juiste vaardigheden Wereld kidz BV Training op sgl-vaardig heden stichting breed is in ontwikkeling Meer informatie volgt later. Beleid stuk af Evalueren en kijken naar nieuw schooljaar Plan maken met tijdspad 2017 Checklist Early Bird afnemen met goed resultaat 3