Wevelgem, januari 2017 Departement LNE Dienst MER Plan-Mer RUP Ter Biest Wevelgem Kning Albert II-laan 20 bus 8 1000 BRUSSEL Betreft: Plan-Mer RUP Ter Biest Wevelgem Beste, Graag wil ik vlgende pmerkingen maken in het kader van het penbaar nderzek ver de kennisgevingsnta: Verantwrding Een cmmercieel rekenmdel vrmt de basis vr de keuze vr Ter Biest. De manier waarp de criteria wrden verwerkt zijn echter niet transparant. Het zu eerder lgisch zijn dat er een grtere mzet kan gerealiseerd wrden p een site die minder dicht gelegen is bij een bestaande winkel. Ok de keuze m een lcatie slechts vanaf een index-scre van 95% te verwegen is nergens gemtiveerd. Het lijkt vrij ngelfwaardig dat een Ikea in de mgeving van bvb. Reselare f Brugge verlieslatend zu zijn. Brugge heeft een grter bevlkingsaantal en de afstand Brugge-Gent is vergelijkbaar met Wevelgem-Lmme, maar tch scren de lcaties in het Brugse 2 tt 3x slechter? Vrstel van aanvulling in het nderzek: transparantie in cmmerciële berekeningen en verantwrding van de gemaakte uitgangspunten, zdat dit kan gecntrleerd wrden. Vrstel van aanpassing: hiermee gaat k de keuze gepaard m enkel te zeken naar een inplanting in het reginaalstedelijk gebied Krtrijk. Het is dan k lgisch dat k andere mgelijke lcaties bij andere steden nderzcht wrden. Lcatiealternatieven-nderzek De argumenten die gebruikt wrden m vr slechts 1 lcatie de milieu-effecten te nderzeken zijn verre van vertuigend (zie verdere cmmentaar in detail hiernder). Vrstel: Een gede afweging vr een dergelijk grtschalige prject vraagt minstens 5 lcatie-alternatieven, naast het uitwerken van de nulptie. Deze kunnen zich situeren in f palend aan het stedelijk gebied Krtrijk maar k rnd andere steden in de prvincie. Er is geen reden m een mgelijke inplanting strikt binnen de afbakeningslijn van het stedelijk gebied te huden. Indien er tch een bestemmingswijziging met gebeuren, dan kan k de grenslijn van het stedelijk gebied aangepast wrden (cfr. Afbakening kleinstedelijk gebied Knkke, na afbakening in 2012 reeds in 2016 aangepast dr de prvincie). Dit zu het aantal ptentiële zekznes sterk kunnen verhgen. Het beknpt vergelijkend nderzek in de kennisgevingsnta wijst vral uit dat 1. De pen ruimte in de regi Krtrijk erg schaars is en
2. dat dit gaat ver resterende grene pen ruimte waarvan het aansnijden zeker niet wenselijk is. Vrstel: lcatiealternatieven-nderzek niet luter bekijken binnen de afbakeningslijn van het stedelijk gebied. Op p. 39 staat vermeld: de zekznes waar binnen de 3-5j wrdt verwacht dat deze in explitatie zullen gaan, wrden dan k niet weerhuden vr het verdere prces. Deze keuze hangt samen met de ptie m een Ikea in een niet zne-eigen gebied in te planten en dus een ruimtelijk planningsprces vr het wijzigen van de bestemming te meten drlpen. Indien er gekzen wrdt vr een gebied met de juiste bestemming, dan is deze termijn en dit criterium verbdig. Vrstel: dit criterium niet gebruiken m lcaties uit te sluiten Op p. 40 staat vermeld: gezien de site Ter Biest de basislcatie betreft en vldet aan bvenvermelde selectiecriteria, wrdt deze site niet verder besprken in nderstaande tabel. Er is geen reden m deze site niet te tetsen aan de selectiecriteria, want smmige elementen die bij andere nderzchte lcaties als knelpunt beschuwd wrden, kunnen k gesteld wrden bij de zne Ter Biest. Bvb. p basis van de hge verzadigingsgraad van de N8 wrdt de lcatie 7. Leiekant st niet weerhuden; p basis van de stelling dat een geschikte ntsluiting verkeerstechnisch meilijk haalbaar is znder (bijkmende) stagnatie p de mliggende wegen wrdt de site Hg- Krtrijk niet weerhuden. Dezelfde argumenten kunnen k vr de Gullegemstraat gebruikt wrden. Vrstel: k de lcatie Ter Biest p een gelijkwaardige manier tetsen aan de criteria van andere lcaties Onderzchte zne Pttelberg Marke: is bestemd vr grtschalige kleinhandel, de site Van Marcke is 15ha, en ze wrdt als geschikt beschuwd inzake de timing van beschikbaarheid. De mbiliteit (verkeersintensiteit en mening van gemtriseerd en fietsverkeer) zal hier (evenged als in Ter Biest) een knelpunt vrmen, maar deze site bewijst dat het met mgelijk zijn een Ikea in te planten znder daarvr ndzakelijk nieuwe pen ruimte aan te snijden en dat de site Ter Biest niet de enige ptie heft te zijn. Mgelijke lcaties die ng niet bebuwd zijn f vrijkmen en reeds een harde bestemming hebben, zijn bvb. industrieterrein Evlis en de site Barc in Kuurne. De situering binnen 1 km van een p/afrit heft k geen uitsluitend criterium te zijn Planprgramma Er wrden verschillende mgelijkheden pen gehuden vr het invullen van het randprgramma als retail en leisure. Znder cncrete invulling is het echter nmgelijk m de effecten hiervan te bestuderen, zals in een MER-rapprt de bedeling is. Vrstel: vastleggen van het randprgramma, zdat het mgelijk wrdt m de cncrete effecten p milieu en ecnmie te nderzeken. Disciplines: klimaat De regi heeft de beleidsintentie m klimaatneutraal te zijn. Vrstel: daarm zu het lgisch zijn m klimaat als een afznderlijk thema in het MER p te nemen, en de bijkmende CO2-uitstt te berekenen. Inrichtingsvarianten
p. 92: Ikea gaat uit van een gezamenlijke realisatie van een eigen winkel, samen met retail en leisure. De enige argumentatie m dit aan elkaar te kppelen is echter een cmmerciële lgica. Vral de bijkmende retail zal ten kste gaan van bestaande ecnmische activiteit. Dr de cnferentie van burgemeesters werd een mgelijk alternatief vr een wnwarenhuis in de ksel van klaverblad E403-A19 en Gullegemstraat gelanceerd. Deze site is 13ha, dus is znder de luiken retail en leisure wel vldende. Vrstel: een ntwikkeling znder retail en leisure pnemen als een prgrammavariant. Deze prgrammavariant zu dr zijn beperktere ppervlakte het wel mgelijk maken m verschillende lcatie-alternatieven te verwegen (zie hger). Mmenteel wrdt uitgegaan van een Ikea, retail en leisure in 3 gebuwenvlumes en met ngeveer de helft gelijkgrndse parkings. Er kan k een ander cncept uitgewerkt wrden met vlledig ndergrndse parking en de leisure en retail bven elkaar ipv 2 gelijkgrndse gebuwenvlumes. Vrstel: een minder ruimteverslindend prgramma (met 1 gebuwenvlume en vlledig ndergrndse parking) pnemen als inrichtingsvariant. Opnieuw zu z n prgrammavariant dr zijn beperktere ppervlakte het wel mgelijk maken m verschillende lcatie-alternatieven te verwegen (zie hger). Onderzeksgebied mbiliteit p. 100: het studiegebied vr mbiliteit is veel te beperkt. De impact hiervan zal veel ruimer zijn. De Gullegemstraat en het centrum van Wevelgem is mmenteel reeds p verschillende mmenten ververzadigd. Zelfs in de vernderstelling dat 95% van het autverkeer via de autsnelweg kmt, betekent de resterende 5% in abslute cijfers een behrlijk aantal wagens, die de huidige verbelaste verbindingswegen ng verder zullen ververzadigen. Daarnaast zal de bijkmende verkeersintensiteit sluipverkeer genereren, wat nu reeds een grt prbleem is in Wevelgem. Z kan bvb. het traject Wevelgem-Gullegem verlpen via Mrsele als autverkeer de Gullegemstraat wil vermijden en z andere verbindingswegen f wnwijken belasten. Vrstel: het studiegebied met minstens de vlledige deelgemeentes Wevelgem, Gullegem en Bissegem beslaan. Beter ng de vlledige zne binnen 20 minuten rijafstand, wat naar eigen zeggen het priritaire wervingsgebied is. Er is nergens sprake van de verkeersgeneratie dr de tekmstige nieuwe wnwijk Kleine Mlen, wat eveneens een bijkmende belasting betekent vr de Gullegemstraat. Ok andere lpende ntwikkelingen (wngebieden en cmmerciële prjecten) in de aanpalende gemeenten kunnen een rl spelen in de tekmstige mbiliteitssituatie en meten dus meegenmen wrden in het nderzek. Gezien de inplanting in Wevelgem, pal tussen de winkels van Lmme en Gent, gaat Ikea ervan uit dat er uit de directe mgeving klanten kunnen gegenereerd wrden die nu niet f minder frequent naar Ikea zullen gaan. Vanuit de prjectsite is de winkel van Lmme 35,8 km/23 min rijden, de winkel van Gent 53,7km/33 min rijden. Zeker gezien de beperkte afstand tt de winkel in Lmme wil dat zeggen dat vral extra klanten zuden gegenereerd wrden die p beperkte afstand van de nieuwe Ikeavestiging wnen. Dit lijkt in tegenspraak met het uitgangspunt dat 95% van de klanten via de autstrade kmen. Klanten uit Wevelgem, Lauwe/Rekkem, Gullegem, Mrsele, Ledegem, Dadizele,... zullen de lkale wegen gebruiken en niet de autsnelweg.
Dit is een bijkmend argument vr een veel ruimer nderzeksgebied. De uitgeverde tellingen vlstaan niet m de impact van het prject te kunnen inschatten. Vermedelijk werden deze k uitgeverd tijdens de werken aan de A19, waardr deze niet representatief zijn. Tellingen ter plaatse meten k gecmbineerd wrden met reële bezekerscijfers van bestaande Ikea-vestigingen en vrziene herkmst van de klanten (die bekend zuden meten zijn uit de htsptanalyse, zie p. 21). Vrstel: uitbreiding mbiliteitsnderzek met deze elementen De trmpetaansluiting A19-R8 is ng geen realiteit, p vlak van mbiliteit is dit een ndzakelijke vrwaarde vr gelijk welke ntwikkeling die bijkmende verkeersstrmen genereert langs de A19. Mbiliteit: penbaar verver Er wrdt gestreefd naar een percentage van 15% die niet met de wagen naar Ikea kmt. Vandaag is dit slechts 5%. Znder gelfwaardig plan met garanties tt uitvering m deze delstelling k te realiseren dient uitgegaan te wrden van het huidige cijfer van 95% autverkeer. Ok daar kunnen cijfers van andere Ikea-vestigingen ingezet wrden. Mens - ruimtelijke aspecten, hinder p. 154: de effecten p vlak van mbiliteit zijn k relevant vr het thema mens, en daarvr met het studiegebied ruimer zijn (zie hierbven) k het vrkmen van leegstand van cmmerciële ruimte p andere lcaties (bvb. in de centra van de mliggende steden en gemeenten) als gevlg van cncurrentie dr Ikea en de vrziene retail is een ruimtelijk aspect dat met meegenmen wrden. Ok dit aspect gaat ruimer dan het plangebied zelf en de nmiddellijke mgeving. Vrstel: impact p de bestaande handelszaken pnemen als te berdelen criterium Landbuw Als er in natuurgebied natuur zu gerealiseerd wrden, dan wrdt dr de Vlaamse Overheid een landbuweffectenrapprt pgemaakt (zals de Leievallei in het kader van het prject rivierherstel). Het lijkt dan k niet meer dan lgisch dat dit k het geval is als agrarisch gebied een nieuwe, harde bestemming krijgt. Vrstel: een landbuweffectenrapprt laten pmaken vr het vrliggende vrstel, f dit pnemen in de MER-studie. Daarnaast zijn een aantal interne tegenstellingen f kleine futjes in het kennisgevingsdcument terug te vinden, die meten gecrrigeerd wrden: p. 54-57: enerzijds wrdt gesteld dat er in de tekmst een uitbreiding kan kmen, anderzijds wrdt gesteld dat de grenvrzieningen niet in functie van tekmstige reserve is. Op p. 18 staat vermeld: vr elk prject wrdt er samen met lkale en reginale verheden, en andere betrkkenen gekeken naar de plaatselijke cntext en de eigen identiteit van de regi. Het standpunt m naast de Ikea-winkel zelf geen retail te te laten, wrdt in de hele regi gedragen, maar tch is dit in het prject vrzien. Dergelijke beweringen znder inhud zuden beter geschrapt wrden. P. 17: start met bvenvermelde criteria maar is 1 e hfdstuk, dus welke criteria? P. 70: reginale landschappen: het plangebied is wel gelegen in het werkingsgebied van het Stadlandschap Leie en Schelde (geen fficieel reg. landschap, maar wel gelijkaardige werking) P. 85: basismbiliteit is tch niet meer de beleidsbasis in Vlaanderen P. 123: fute verwijzing nderaan
Beknpt samengevat: Transparantie in de cmmerciële berekeningen Minstens 5 lcatie-alternatieven nderzeken, die niet heven gesitueerd zijn binnen de afbakeningslijn van het stedelijk gebied Krtrijk Vastleggen van het vlledige prgramma, zdat de cncrete milieu-effecten kunnen nderzcht wrden Klimaat als afznderlijke milieu-discipline Meerdere inrichtingsvarianten weerhuden, waarnder minstens vlledig ndergrnds parkeren en k een Ikea-wnwarenhuis znder nevenprgramma Onderzek en nderzeksgebied mbiliteit sterk uitbreiden Garanties vr penbaar verver Impact p bestaande handelszaken nderzeken Landbuweffectenrapprt pmaken Met dank vr het bestuderen van deze pmerkingen, (naam & adres)