1. Onze voornaamste kritieken op het voorstel



Vergelijkbare documenten
Les Hernieuwbare energie

Veel gestelde vragen huurbeleid 18 oktober 2012

Resultaten Enquête Bedrijven 2008

Wat betekent de taxshift voor u als zelfstandige of KMO?

1 november 2005 Nr , FZ Nummer 31/2005

Financiering van de ouderenzorg: Wat moet de volgende Vlaamse regering minimaal voorzien?

U heeft ons verzocht, om gezamenlijk, een gedegen voorstel ten aanzien van uw hypotheek uit te brengen.

DE NIEUWE GROENESTROOMCERTIFICATEN...en wat met de netvergoeding?

Sturen op Cijfers in de voetverzorgingsbranche

Sectorvoorstel voor een toekomstbestendig salderingsmodel

Resultaten Enquête Particulieren 2008

De voorraad fossiele brandstoffen is eindig. Op termijn zullen we andere bronnen voor onze energievoorziening moeten gebruiken.

Samenvatting H9 - Schommelingen in de economie

Factsheet Zonnepanelen

GEZOCHT: AVONTUURLIJKE ONDERNEMERS MET HART VOOR MAKELAARDIJ

Zwembadplan Wijk Zwemt! - UITGANGSPUNTEN

1) Voorstel tot afschaffing belasting op drankslijterijen

Een rechtvaardige financiering van de energietransitie. Tien aanbevelingen

Wie verkoopt uw huis?

PV IN VLAANDEREN Status en toekomst

RICHTLIJNEN BIJ HET OPSTELLEN VAN HET RAPPORTERINGMODEL EX ANTE VOOR DE BEHEERDER VAN HET ELEKTRICITEITSTRANSMISSIENET

Persoonlijke offerte voor Dhr. V. Oorbeeld

Oproep erkenning en subsidiëring van groepsgericht aanbod. opvoedingsondersteuning door vrijwilligers

Maak van 2015 jouw persoonlijk professionaliseringsjaar

Kiezen of delen Quick scan van investeringen van gemeente Eindhoven

Overleg BelPV EANDIS INFRAX over netaansluiting

VOOR AL UW VRAGEN EN PROBLEMEN KAN U IN EERSTE INSTANTIE TERECHT BIJ ONS KANTOOR.

dat u gemakkelijker het huurcontract kunt opzeggen als u een koper voor de woning heeft gevonden.

Onderwerp Wijziging van de Verordening tot het kunnen verlenen van een alleenrecht voor Concern voor Werk. Aan de raad. Status: ter besluitvorming

PERSONTMOETING 16 FEBRUARI 2012

Reglement betreffende een Provinciale herkenbaarheid bij elke vorm van provinciale subsidie.

Aansluitingstarieven 2007

Uw partner in hernieuwbare energie

TOELICHTING KOSTEN MOZAÏEKBEHEER OPEN GRASLAND

Aansluitingstarieven

Dossier Ecocheques. Bron: Lex4you op BOL BUDIV vzw Kerkstraat Gentbrugge budiv.be budiv.

Toelichting bij het document opnameverklaring bij opname in een psychiatrisch ziekenhuis

Management review. CO2-reductiesysteem. Rapportage juli 2015 (referentiejaar = 2010) I. Bangma O. Van der Ende

Veelgestelde vragen Zon-Privé gemeente Utrecht

Agendanummer: Begrotingswijz.: Onderwerp : doorontwikkeling windenergie. Aan de raad van de gemeente Waalwijk Waalwijk, 18 september 2012

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN

Mededeling van de Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt. van 29 januari 2008

Voorontwerp Decreet Gereglementeerde boekenprijs

Muiswerk Verhoudingen 1 bestrijkt de basisvaardigheden van het rekenen met verhoudingen, breuken en procenten.

Globale introductie (Dirk De Wit) Spelers en waarden. In de beeldende kunst zijn verschillende spelers actief:

Stichting Animal Fellows. Beleidsplan. Versie februari 2016

Resultaten openbare marktconsultatie. Verkoop klooster Groot Bijstervelt Gemeente Oirschot. BIZOB-2011-SK-OIR-010 CONCEPT 19 april 2012

6 verschillende systemen derdebetaler

/k*je/i v. Voorstel: 1. De werkingsduur van de 'Verordening Starterslening' met (terugwerkende kracht) 1 jaarte verlengen tot

VAN OUDERCOMITÉ NAAR OUDERRAAD

PROVINCIERAAD VAN ANTWERPEN

De macro economische situatie

Nieuwsbrief 1 Groen Licht

De kans is groot dat uw testament niet voldoet aan uw wensen, geen gebruik maakt van

SOCIALE VEERKRACHT INNOVATION GAMES DEAR FUTURE SEPTEMBER 2017

Hergebruikinitiatieven

SusTRIP onderzoek Vakantiewoningen aan de Belgische Kust

Schadeverzekeringen Zakelijk Zorgverzekeringen. o o

V-ICT-OR begeleidt besturen in hun informatiehuishouding voor optimaal verloop van samenvoeging gemeente en OCMW

Eenheidsstatuut arbeiders - bedienden

Huiswerk Informatie voor alle ouders

Aan: de gemeenteraad Vergadering: 06 oktober 2014

Naam van de organisatie: Uw naam: Wat is uw functie? Tot welke sector behoort uw organisatie? Wat is de omvang van uw organisatie?

Beleidsplan 2014 Versie Zomer 2014

Projectaanvraag Versterking sociale infrastructuur t.b.v. burgerkracht in Fryslân

M Het MKB en de BV. Achtergronden van de keuze van ondernemers. Ro Braaksma. Klaas Bangma

PERSBERICHT Brussel, 23 februari 2016

FAQ Innovatieve bedrijfsnetwerken versie 18 november 2015

Energie management actieplan 2015 (2)

Uitwerking Opdracht 1: Vaststellen van het inkoopdoel en de bijbehorende inkoopstrategie

Verbanden 3. Doelgroep Verbanden 3. Omschrijving Verbanden 3

Verklaring de-minimissteun

Reglement renteloze energielening FRGE

AANVRAAGFORMULIER Duurzame warmte voor bestaande woningen

Handleiding Handleiding Communicatie voor. Promotoren. Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling VLAANDEREN

BESLISSING (B) CDC-1225E/8

Persbericht lagere resultaten als gevolg van lagere activiteiten en project kosten

Leerreglement voor de opleiding van jongeren met een b eroepsinlevingsovereenkomst bij werkgevers die vallen onder PC 200

Beschermd Wonen met een pgb onder verantwoordelijkheid van gemeenten

Jaarverslag G.M.M. Bervoets Penningmeester ZDA-gemeente Breda 16 januari 2014 versie 1.1

LAC. Inspiratie LAC water. Organiseer je LAC-zitting. Maak afspraken met de watermaatschappijen. Organiseer je LAC-zitting

Middelen Financiële middelen o De organisatie heeft een actueel beleid met betrekking tot het verkrijgen van de benodigde financiële middelen.

Het Nieuwe Werken: hieperdepiep hoera? De rol van de OR bij de invoering van Het Nieuwe Werken

Subsidies waar weidegang als voorwaarde kan worden gesteld

Stuurbel{rachtiging in de AWBZ

Meerjarenbegroting Stichting Spaarnesant

Lokale subsidies voor energiebesparing en duurzame energie

Pleegkinderen en de Belastingaangifte. Thema-avon d Pleegouder support Zeeland

Reglement goedkope energielening FRGE

Het Grote Geldonderzoek: hoe ga je met je geld om?

Aansluitingstarieven

Subsidietoetsingskader VVE gemeente Raalte Doelstelling subsidie:

EEN ADEQUAAT VERWARMINGSLICHAAM KIEZEN

D i e n s t v e r l e n i n g s d o c u m e n t

Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt. van 7 juli 2015

Een goede toekomst voor uw administratie

5 de federale diagnostiek woon-werkverkeer

Nieuwsbrief 3: Special De Wet werk en zekerheid en het inrichten van regionale vervangingscentra.

Communicatieplan eindopdracht PD

Transcriptie:

PROJECT Hervrming GSC-systeem Datum 30 mei 2012 DOCUMENT Standpuntnta Versie Versie 6 - publiek Situering Deze nta wil de standpunten van PV-Vlaanderen ntwikkelen en verduidelijken ver het vrstel van decreet tt wijziging van het Energiedecreet van 8 mei 2009, zals dit werd uitgewerkt dr de Vlaamse Regering. De nta geldt als leidraad vr externe cmmunicatie. 1. Onze vrnaamste kritieken p het vrstel 1.1. 90 ndersteuning is niet gesteld p crrecte berekening nrendabele tp PV-Vlaanderen steunt het principe dat een crrecte berekening van de nrendabele tp het uitgangspunt met zijn vr het bepalen van de cmpenserende steun per kwh aan hernieuwbare energietechnlgieën. Niettegenstaande het vrstel van decreet stelt uit te gaan van dergelijke berekening, wrdt nergens aangetnd he men tt een ndersteuning van 90 /MWh vanaf 01/08/2012 kmt. PV-Vlaanderen betwist dan k met klem de bewering van de Vlaamse Regering dat de terugverdientijd krter dan 10 jaar zu zijn. Onze stelling wrdt geïllustreerd met nderstaande nweerlegbare berekening. PV-Vlaanderen stelt vast dat in de lineaire beperking van de steun tt 90 geen enkele diversificatie werd ingebracht: grte industriële installaties, installaties vr KMO s, znnepanelen vr particulieren met nieuwbuw (21 % BTW) f wning uder dan 5 jaar (6% BTW) bekmen allen dezelfde ndersteuning. Een verduidelijk bewijs dat de 90 niet p een ernstige berekening is gebaseerd. 1.2. 90 ndersteuning leidt tt investeringsstp Met een ndersteuning van 90 /MWh - en een netvergeding van 50 /kwp - wrdt de terugverdientijd vr een particulier bij nieuwbuw 14,3 jaar en bij een wning van 5 jaar 12,7 jaar. Vr een KMO wrdt dit 13,6 jaar. De in dit mdel gehanteerde cijfers zijn marktcnfrm en huden niet eens rekening met een leninglast. Met dergelijke terugverdientijden zullen KMO s en particulieren niet meer geneigd zijn te investeren in PV. Dit zal de sectr lam leggen. Het vrstel van decreet gaat in de memrie van telichting uit van een verdere permanente daling van de kstprijs van PV-mdules, znder dat dit wrdt aangetnd. In ieder geval, het vrstel buwt nu reeds verder p een daling die wrdt verwacht, eerder dan deze daling af te wachten en dan de banding aan te passen, een lgica die vr de andere technlgieën wel gevlgd wrdt. Vr grte prjecten bven 10kWp die niet genieten van een terugdraaiende teller en waar het injectietarief per kwh veel lager is dan het afnametarief (vierkwadrantenteller), is het ttaal nmgelijk m een rendabel prject te realiseren. Sedert het inveren van het 90 /kwh in Vlaanderen vr prjecten grter dan 250kWp, is geen enkel prject ng gerealiseerd in Vlaanderen, niettegenstaande veel industriele daken zich lenen vr dergelijke tepassing en een perfecte matching zijn van lkale prductie en verbruik. Vlgens nze berekening met de investeringsprijs dalen nder 0,85 /Wp m dergelijk prjecten rendabel te maken. De huidige prijs per Wp vr dergelijke prjecten ligt rnd de 1,5 /Wp. Het is niet z dat grte prjecten minder efficient zijn, integendeel, het is het lage injectietarief en de lage waarde van de GSC dat die prjecten nrendabel maakt. Hiernder wrdt de terugverdientijd van een PV-installatie bij particulieren berekend vlgens diverse scenari s. Enkel bij de allergedkpste panelen, znder leninglast en znder netvergeding (waarvan intussen is bevestigd dat die er zeker kmt), km je nder de 10 jaar. PV-Vlaanderen nta hervrming GSC v6 1/6/2012 1/10

Eenheid Verbuwing Nieuwbuw Vermgen van PV-systeem kwp 3 3 Investeringskst Investeringskst per kwp excl. BTW eur / kwp 2200 2200 Ttale investeringskst excl. BTW eur 6600 6600 BTW % 6% 21% Ttale investeringskst incl. BTW eur 6996 7986 Vervanging mvrmer jaar 10 eur 800 800 Ttale investeringskst eur 7796 8786 Jaarlijkse uitgaven Injectietarief (eur/kwp) 50 150 150 Verzekering 0 0 Ttale jaarlijkse uitgaven 150 150 Jaarlijkse inkmsten Jaarlijkse energieprductie (850 kwh/kwp) kwh 2550 2550 Jaarlijkse inkmsten uit certificaten 0,09 229,5 229,5 Jaarlijkse inkmsten uit terugdraaiende teller 0,21 535,5 535,5 Nett jaarlijkse inkmsten 615 615 Terugverdientijd jaar 12,7 14,3 Vr KMO s is de terugeverdientijd ng langer, zals blijkt uit nderstaande berekening: KMO systeem 10 kw met terugdr teller Eenheid Vermgen van PV-systeem kwp 10 Investeringskst Investeringskst per kwp excl. BTW eur / kwp 2000 Ttale investeringskst excl. BTW eur 20000 Verhgde investeringsaftrek 5% eur -1000 Vervanging 2 mvrmers 5 kw in jaar 10 eur 1600 Ttale investeringskst eur 20600 Jaarlijkse uitgaven Injectietarief (eur/kwp) 20 200 Verzekering (eur/kwp) 7 70 Mnitring, nderhud (jaarlijkse kst /kw) 25 250 Ttale jaarlijkse uitgaven eur 520 Jaarlijkse inkmsten Jaarlijkse energieprductie (850 kwh/kwp) kwh 8500 Jaarlijkse inkmsten uit certificaten 0,09 765 Jaarlijkse inkmsten uit terugdraaiende teller 0,15 1275 Nett jaarlijkse inkmsten eur 1520 Terugverdientijd jaar 13,6 1.3. Het lam leggen van de sectr maakt de ambitieuze delstellingen nhaalbaar Mmenteel wrdt er in Vlaanderen 8,8 % van de strm p basis van hernieuwbare energie geprduceerd. Een kwart daarvan kmt van znne-energie. Als de PV-sectr stilvalt - zals zich laat aanzien - dan betekent dit dat er meer dan drie maal zveel bimassa-installaties en windmlens p het land zullen meten wrden gebuwd. En dit terwijl de regels vr het buwen van windmlenparken nlangs ng werden verstrengd. Als we znne-energie buiten beschuwing laten, werd in 2011 40 % minder vermgen aan bijkmende grene strm installaties geïnstalleerd ten pzichte van 2010. Dit jaar werd er vrlpig 0 kw windenergie geïnstalleerd en slechts 8 kw aan bimassa. Niettegenstaande de sectr al in crisis verkeerde, werd er tch ng 56.314 kw aan znnepanelen geïnstalleerd Als plitici de delstelling willen halen znder PV, dat men dan k de med heeft m de mensen te zeggen waar de nieuwe windmlenparken zullen kmen PV-Vlaanderen nta hervrming GSC v6 1/6/2012 2/10

1.4. Invering vanaf 1 augustus creëert rechtsnzekerheid vr installaties > 10 kwp Het inveren van de maatregel per 1 augustus 2012 creëert rechtsnzekerheid vr installaties > 10 kwp. Deze meten namelijk een netstudie aanvragen, waarvan de drlptijd niet vraf gekend is en die bepaald wrdt dr de netbeheerders. Aangezien met name Eandis zich in het verleden reeds meermaals heeft uitgesprken ten nadele van znne-energie, vrezen wij een willekeurige vertraging bij het afrnden van netstudies. Mmenteel is de gemiddelde drlptijd 1,5 maand maar tijdens de vakantieperide lpt dit p tt 2 maanden. 1.5. Het inveren van een netvergeding is een zéér gevaarlijk precedent Het inveren van netvergeding is een retr-actieve maatregel die investeringsnzekerheid creëert. In een eerste fase vr PV, maar meteen k vr wind, bimassa en WKK. De verheid stelt zich p als een nbetruwbare partner die wat ze vandaag ndersteunt, mrgen kan belasten. Dit zal investeerders en financierders weerhuden m ng te investeren in hernieuwbare energie wat de haalbaarheid van de delstellingen ng verder hyptheceert. Bvendien zal dit het algemene investeringsklimaat in Vlaanderen hyptheceren. Een netvergeding van 50 à 60 /kwp (het in de parlementaire wandelgangen meest gebruikte cijfer) maakt peratinele prjecten verlieslatend en nieuwe prjecten nmgelijk. Prjecten met leningenlast zullen niet meer de return geven die ndig is en bijgevlg zullen de financiële instellingen die zwaar hebben geïnvesteerd in PV (in de eerste plaats Belfius, het vrmalige Dexia Lease) nieuwe financiële meilijkheden kennen. Vlgens een eerste berekening daalt de waarde van het eigen vermgen van een investeerder in een prject met ngeveer 75% bij het inveren van deze injectietarieven. Dat heeft als gevlg dat investeerders (institutinele, privé investeerder, pensienfndsen, e.d.) het geinvesteerd kapitaal zien verdwijnen en als gevlg het vertruwen vr nieuwe investeringen in hernieuwbare energie vlledig verdwenen is. Bvendien maakt de netvergeding de nrendabele tp grter, waardr de ndersteuning hger met f langer zal meten duren. Dit is dus een pure vestzak-brekzak-peratie. 1.6. 6.000 jbs bedreigd, 1.000 bedrijven betrkken De Vlaamse PV-sectr bestaat uit een duizendtal (vral kleine) installatiebedrijven en stelt 6.000 mensen rechtstreeks te werk. De indirecte tewerkstelling is ng ruimer. In tegenstelling tt wat wel eens wrdt beweerd, betreft het lang niet allemaal knelpuntberepen. Niet alleen dreigt dus een tename van de werklsheid, kennis en knw-hw gaan verlren vr de tekmst. Dit betekent bvb dat nderhud en herstelling van bestaande PV-installaties in de tekmst niet meer kunnen verzekerd wrden, met prductieverlies tt gevlg én dus ngmaals een bedreiging vr het halen van de delstelling inzake grene strm. Het verdwijnen van cncurrentie maakt een daling van de prijzen k minder haalbaar, waardr de zgn. grid parity k langer uitblijft. En als die grid parity er dan later tch kmt dan bemeilijkt het weggeslagen veld aan installateurs het hernemen van de markt. 2. Stabiliteit en ambitie p langere termijn 2.1. Steun is tijdelijk ndig en kan p termijn verdwijnen De internatinale prijsevlutie p vrwaarde dat die crrect de leercurve van de industrie vlgt geeft uitzicht p het verbdig wrden van extra steun vr ftvltaïsche installaties p middellange termijn, in functie van de zgenaamde grid parity, dat is het mment waarp de prductie van znnestrm nder bepaalde vernderstellingen aan lagere levelized cst (LCOE) kan gebeuren dan de aankp van elektriciteit. Dit betekent dat een uitdvend steunbeleid kan wrden uitgewerkt, p vrwaarde van een crrecte inschatting van de dynamische grid parity (letterlijk netstrmgelijkheid ): Grid parity verschilt naargelang het type van PV-prject: klein, grt, type eigenaar (bepalend vr de BTW) PV-Vlaanderen nta hervrming GSC v6 1/6/2012 3/10

Grid parity verschilt k in functie van het referentietarief vr elektriciteit: residentieel tarief, beursprijs vr elektriciteit 2.2. Tijdige bekendmaking van aanpassingen aan het steunmechanisme PV-Vlaanderen pleit ervr dat in het kader van veranderlijke investeringsksten een vldende lang traject van (dalende) steun wrdt uitgewerkt, zdat wie een PV-systeem wil aankpen vldende lang vraf uitzicht hebben p de tekmstige steunmaatregelen m prjecten met langere drlptijd (vergunningen, aanbesteding) te kunnen plannen. Aanpassingen van steunbedragen kunnen gebeuren in functie van gewijzigde financiële vrwaarden, maar alleen als de start van de gewijzigde vrwaarden minstens 6 maand vraf aangekndigd wrdt en na de hgerp gevraagde transparante verlegprcedure vr de berekening van gewijzigde nrendabele tppen. 2.3. Vermijden van retr-actieve aanpassingen aan steunmaatregelen De ervaringen met buitenlandse retractieve maatregelen (bvb. in Tsjechië) bewijzen duidelijk dat retractief ingrijpen in het lpende steunmechanismen vr bestaande prjecten nefast is vr het vertruwen van investeerders en leidt tt het stilvallen van nieuwe grenestrmprjecten en vele faillissementen. Daarm mag niet geraakt wrden aan de bestaande vergedingen vr grenestrmcertificaten, mdat dit enerzijds het vertruwen ernstig aantast en anderzijds de financieringsplannen van bestaande ftvltaïsche (en k andere HE) prjecten ingrijpend wijzigt. 2.4. Grens van 250 kva en vrwaarde vr uitbreiding van bestaande PV-prjecten In de huidige regelgeving hebben ftvltaïsche installaties bven 250 kw slechts recht p een arbitrair vastgelegde minimumprijs van 90 eur/mwh vr grenestrmcertificaten, een prijs die zals werd aangetnd - nder de huidige marktprijzen ligt. Dit nderscheid is k gekppeld aan het uitsluiten van de mgelijkheid tt snelle uitbreiding van bestaande PV-installaties p hetzelfde tegangspunt. Er is immers in april 2011 een strenge beperkende vrwaarde vr uitbreiding van PV-systemen tt een ttaal vermgen bven 10 kva: dergelijke uitbreidingen hebben slechts recht p grenestrmcertificaten ten vregste vanaf 3 jaar na de datum van indienstname van het bestaande PV-prject. Beide beperkende vrwaarden zijn bedeld m een stevige rem te zetten p het installeren van grte PVinstallaties, in het licht van de discussie ver de maatschappelijke ksten tegeschreven aan grte PVinstallaties p bedrijfsdaken. Bedrijven die vrafgaand aan de invering van deze uitbreidingsgrens uit ecnmische vrzrg gekzen hebben vr een gefaseerde pbuw en ndertussen gespaard hebben vr een uitbreiding wrden dr de huidige uitbreidingsbeperking afgestraft. Deze eerder arbitraire grens van 250 kw en de strenge beperking vr uitbreidingen is niet langer zinvl in het nieuwe gewijzigde certificatenmechanisme, m vlgende redenen: bedrijven met een grte beschikbare dakppervlakte en een grt strmverbruik wrden nterecht beperkt in hun ambitie m zelf grene strm te prduceren; bvendien is het vaak de enige technisch haalbare mgelijkheid indien een windenergieprject uitgeslten is (wegens niet haalbaar p het vlak van windaanbd en/f ruimtelijke rdening). k bij een strmverbruik dat lager ligt dan de prductie van znnestrm is het zinvl m een ftvltaïsche installatie te kunnen pstellen waarvan de strm geïnjecteerd wrdt p het net: er zijn vldende ptentiële aankpers van deze grene strm, nl. grenestrmleveranciers die daarmee aan de greiende vraag van eindklanten kunnen vlden. Daardr kunnen de kleinere leveranciers p de markt dankzij de gedkpere znnestrm hun cncurrentiepsitie k verbeteren en z de ntereikende marktwerking p de elektriciteitsmarkt remediëren. Bvendien wrdt dr de aparte meting van injectie (van znnestrm) en afname (van cnventinele strm) er tch een nettarief betaald vr elke kwh die niet rechtstreeks intern in het verbruik van het bedrijf gecmpenseerd wrdt: het verkpstarief vr de geïnjecteerde PV-Vlaanderen nta hervrming GSC v6 1/6/2012 4/10

znnestrm ligt immers veel lager dan het verbruikstarief. Ok wrdt er al een capaciteitstarief vr het aangeslten PV-vermgen betaald. Op basis van de gedifferentieerde nrendabele tppenberekening kan de vergeding vr grte PV-prjecten p bedrijven crrect berekend wrden en zal die dr de schaalvrdelen van de investeringen waarschijnlijk lager liggen dan particuliere PV-installaties. 2.5. Geen bvengrens p de PV-marktgrei In het vruitzicht van de steeds dichterbij kmende hrizn van 2020 vr het behalen van de verplichte hernieuwbare energiedelstellingen is het vlstrekt cntraprductief m een eventuele bvengrens in te stellen vr het jaarlijks pgesteld vermgen van PV-installaties. Ervaringen in andere landen (.a. Spanje) bewijzen dat dergelijke bvengrens vr het stilvallen van de PV-sectr zrgt en de belftevlle ntwikkeling van deze grene ecnmiesectr vlledig verstikt. 2.6. De maatschappelijke ksten blijven stabiel bij stijgend vermgen De dalende gegarandeerde prijzen vr grenestrmcertificaten vr ftvltaïsche installaties huden de maatschappelijke uitgaven vr het ndersteunen van investeringen in znnepanelen in de tekmst nder cntrle. Bij gelijkblijvende cmpensatie van de meerkst vr de netbeheerder dr de verkp van de aangekchte grenestrmcertificaten dr diezelfde netbeheerder p de certificatenmarkt vermindert immers de nett meerkst vr de netbeheerder vr nieuwe PV-installaties. In 2012 zal de kst per huishuden (met een gemiddeld jaarlijks verbruik van 3500 kwh) 35 eur per jaar bedragen. Ter vergelijking: in Duitsland bedraagt de drgerekende financiering van de teruglevertarieven vr PV-installaties 63 eur per jaar vr een gemiddeld gezin. Tt 2014 stijgt de kst tt 40 eur per jaar, blijft stabiel tt 2016 en daalt daarna terug. Deze berekeningen zijn gemaakt p basis van een ambitieus greiscenari tt 4400 MWp in 2020, en nder vrwaarde dat de ksten evenredig per kwh wrden drgerekend ver alle verbruikers. 2.7. Drrekening van de maatschappelijke ksten in de leveranciersprijzen De huidige aankpplicht vr netbeheerders m grenestrmcertificaten aan te kpen aan een per decreet vastgestelde minimumprijs (vr strm uit ftvltaïsche installaties maar k vr andere technlgieën) met vervangen wrden dr een verrekening van de ksten vr alle grenestrmcertificaten in de prijs die strmleveranciers aan hun klanten aanrekenen. Dit kan alleen als vlgende vrwaarden vervuld wrden: alle grenestrmcertificaten wrden p de markt wrden verkcht aan marktprijzen die slechts licht kunnen variëren (gekppeld aan een ndergrens en een bvengrens); per technlgie en binnen elke technlgie wrdt p basis van de nrendabele-tp-berekening een vermenigvuldigingsfactr berekend die resulteert in een crrecte ndersteuning per kwh geprduceerde grene strm en verschilt naargelang de technlgie en de categrie van prject de leveranciers krijgen een in te leveren qutum van grenestrmcertificaten dat vldende hg ligt m een crrecte marktwerking van vraag en aanbd te garanderen; er met een mechanisme ingeverd wrden m dit qutum aan te passen in functie van de grei van het aanbd van grene strm. Bvendien met de drrekening van de ksten vr grenestrmcertificaten dr de leveranciers p een transparante, faire en cntrleerbare manier gebeuren, vlgens regels die de verheid pstelt en pvlgt. 2.8. Billijke verdeling van de drrekening De huidige drrekening van de ksten van de grenestrmcertificaten vr PV-installaties gebeurt vr 75% naar de laagspanningsklanten. Dat betekent dat particulieren en KMO s het grtste deel financieren, in tegenstelling tt het relatieve aandeel van deze delgrep in het pgestelde PV-vermgen: eind 2011 bestnd 47% van het pgestelde PV-vermgen in Vlaanderen uit kleine PV-systemen tt en met 10 kw, 15% uit systemen tussen 10 en 250 kw en 38% van het vermgen uit PV-installaties grter dan 250 kw. PV-Vlaanderen stelt vr m de percentages van drrekening in de laagspanningstarieven aan te passen, rekening hudend met een afgetpte maximum bijdrage vr de energie-intensieve industrie. PV-Vlaanderen nta hervrming GSC v6 1/6/2012 5/10

2.9. Overleg ver een gebruikstarief vr het net vr nieuwe PV-systemen Bij een vlledige cmpensatie van het lkale verbruik dr de prductie van znnestrm draagt de eigenaar van een PV-systeem kleiner f gelijk aan 10 kw niet bij aan de ksten vr het gebruik van het plaatselijke distributienet. Nchtans vinden dagelijks fysieke uitwisselingen van elektriciteit plaats bij levering f afname van elektriciteit. Het is lgisch dat daarvr k een vergeding wrdt aangerekend. Dit kan best gebeuren p basis van de nett elektriciteit die aan het net geleverd wrdt f ervan afgenmen wrdt, gerekend ver een peride van één jaar. Vr het genblikkelijk verbruik van znnestrm in het interne residentiële net is geen vergeding ndig. Lkaal geprduceerde PV-strm wrdt lkaal afgenmen, hetzij vr de meter, hetzij na de meter (bij de buur). Die strm kmt dus quasi nit p het Elia-net. Nchtans zal de buur evenveel blijven verder betalen aan transprtksten. Dergelijke vergeding kan alleen ingeverd wrden vr nieuw geïnstalleerde PV-systemen, anders gaat het ver een retractieve maatregel. De hgte van de vergeding met vastgesteld wrden p basis van een gedetailleerde kstenanalyse van de cmpnenten van het distributienettarief. De berekening van een nieuw gebruikstarief vr het net met k gekppeld wrden aan het vrdeel dat de netbeheerder heeft van het ndersteunen van de lkale netspanning dr het verminderen van de plaatselijke spanningsverliezen in het net. 3. Meer aandacht vr de baten van znnestrm 3.1. Eclgische vrdelen De prductie van znnestrm uit ftvltaïsche installaties vermijdt de uitstt van diverse vervuilende gassen die gepaard gaan met klassieke fssiele elektriciteitsprductie. De belangrijkste vermeden uitstt is CO 2. Het pgesteld vermgen aan znne-energie in Vlaanderen cmpenseert evenveel CO 2 als 65 % van het ttale Vlaamse bsbestand. Tegelijk bespaart znnestrm k p de imprt van fssiele brandstffen vr klassieke elektriciteitscentrales. De Vlaamse nderzeksinstelling Vit heeft deze twee financiële besparingen berekend vr de peride 2010-2020, in een laag greiscenari. In ttaal bespaart znnestrm 76 eur/mwh in vermeden CO 2 - uitstt en brandstf. Met een realistisch greiscenari tt 4000 MW in 2020 betekent dit een ttale besparing van 2,15 miljard eur vr de peride 2010 2020. Daarnaast zijn er ng kleinere besparingen dr de vermindering van de uitstt van fijn stf en van andere schadelijke gassen die vrijkmen bij cnventinele elektriciteitscentrales p fssiele brandstffen zals zwavel en stikstfxides. 3.2. Znne-energie: een immens ptentieel vr de Belgische energiend Jaarlijks valt er p Belgische bdem 120 Exajule znne-energie. De ttale jaarlijkse Belgische energiend bedraagt 2,5 Exajule (elektriciteit, verwarming en transprt inbegrepen). Een enrm ptentieel dat kan wrden benut. 3.3. Macr-ecnmische baten vr de Belgische ecnmie De Vlaamse regering heeft gekzen m znnepanelen te ndersteunen, m haar delstellingen vr grene strm p krte en langere termijn te halen. Vlaamse gezinnen en bedrijven zijn massaal ingegaan p de aantrekkelijke regelgeving. In de peride 2006 2011 hebben 180 000 investeerders gezrgd vr in ttaal 5,7 miljard investeringen (incl. BTW). De ttale BTW-inkmsten bedregen ngeveer 650 mi. Verhging van de nafhankelijkheid vr de maatschappij in zijn geheel van energie uit eindige brnnen en uit de daaraan gekppelde imprt uit het buitenland. Eigenaars van een PV-systeem gaan bewuster m met energie en zullen sneller stappen zetten tt ratineler energieverbruik en vraagsturing (dr het aanpassen van het interne elektriciteitsverbruik aan PV-Vlaanderen nta hervrming GSC v6 1/6/2012 6/10

de znnestrmprductie). Het verlagen van de ttale energieksten maakt bedrijven cmpetitiever p de markt en biedt vr Vlaanderen kansen p innvatieve ntwikkelingen in energiebeheer. 3.4. Werkgelegenheid De tewerkstelling in de PV-sectr mvat de directe en de indirecte tewerkstelling. De directe tewerkstelling bestaat hfdzakelijk uit studiebureaus, inverders, grthandelaars, verdelers, verkpers installateurs, dienst na verkp, samen met back ffice jbs vr administratie, bekhuding, magazijnbeheer enz. Dit geldt vr alle cmpnenten van een ftvltaïsche installatie: draagstructuur, znnepanelen, bekabeling, mvrmer, elektrische randapparatuur. Daarnaast is er k ng tewerkstelling in de financiering van PV-systemen: banken, leasing maatschappijen, ntarissen, verzekeringsmakelaars. PV-Vlaanderen schat p basis van een gedetailleerde analyse dat de Vlaamse PV-markt ngeveer 6000 directe VTE en naar schatting 4000 indirecte jbs heeft gecreëerd. Dat betekent vr de verheid k extra inkmsten vr verheid uit jbs en mzet: inkmsten vr RSZ, inkmsten uit belastingen p ln en uit venntschapsbelastingen. 3.5. Demping van de beursprijzen vr elektriciteit Bvendien kan de prductie van piekstrm p znnige dagen de beursprijzen vr elektriciteit verlagen. De CREG heeft dit effect drgerekend vr het jaar 2010. In ttaal bedraagt het vrdeel vr alle eindverbruikers 59 miljen eur per jaar. De vrlpige eindbalans van financiële besparingen dr znnestrm kmt per jaar neer p de sm van BTW-inkmsten, CO2-reductie, brandstfbesparing en beursprijsdemping: in ttaal 225 miljen eur vr het jaar 2010. In Duitsland wrdt hetzelfde effect waargenmen met dalingen van de strmprijs met 20% p znnige dagen. Een gedetailleerde studie heeft het ttale gemiddelde vrdeel berekend p 4 tt 6 eur per MWh die verhandeld wrdt p de strmbeurs. Deze prijsdalingen kmen ten gede van leveranciers en van grte industriële verbruikers die strm aankpen p de sptmarkt. 3.6. Znnestrm biedt financiële zekerheid tegenver stijgende elektriciteitsprijs In een eigen PV-installatie vr de prductie van grene strm betekent dat de investeerder de kstprijs van dit deel van zijn verbruik ver een peride van 20 jaar perfect kent en nder cntrle heeft. Dit is een belangrijk vrdeel in vergelijking met nvrspelbaar stijgende elektriciteitsprijzen. Een eigenaar van een PV-installatie maakt zich gedurende 30 jaar grtendeels nafhankelijk van buitenlandse elektriciteitsleveranciers (die mmenteel 95 % van de leveringsmarkt dmineren). Een PV-installatie is vr particulieren en KMO s vaak de enige vrm van grenestrmprductie die technisch haalbaar is, en snel en gemakkelijk te installeren znder prblemen met ruimtelijke rdening. 3.7. Znnestrm is de enige hernieuwbare energie technlgie waar grid parity binnen bereik ligt Gelet p de internatinale evlutie van de marktprijs én de leercurve, gecmbineerd met de verwachte stijging van de marktprijs vr grijze strm, is het vrijwel zeker dat een PV-installatie ver enkele jaren cmpetitief wrdt met grijze netstrm. Dit kan van geen enkele andere duurzame energieprductietechnlgie wrden gezegd. De ndersteuning te snel te streng afbuwen maakt dat die grid parity met nbepaalde tijd wrdt uitgesteld, waardr de verheid precies het tegendeel realiseert van wat ze begde. PV-Vlaanderen nta hervrming GSC v6 1/6/2012 7/10

4. REFERENTIES Persbericht PV-Vlaanderen Znnige lente det elektriciteitsprijs dalen, 27 maart 2012 CREG, Studie ver de impact van ftvltaïsche znnepanelen p de Belgische elektriciteitsprijs, Studie (F)110506-CDC-1062; mei 2011 http://www.creg.inf/pdf/studies/f1062nl.pdf Vit, Drrekeningen ter ndersteuning van de evaluatie van de steun vr grene strm en WKK, Eindrapprt, juli 2011 http://www2.vlaanderen.be/ecnmie/energiesparen/milieuvriendelijke/evaluatie_steunmechanisme n/vito_drrekeningen_gs_wkk.pdf VREG, Aantal grenestrmcertificaten verkcht aan de netbeheerders aan de wettelijke minimumprijs, rapprt van 1 mei 2012 beschikbaar p deze webpagina: http://www.vreg.be/statistieken-grene-strm PV-Vlaanderen nta hervrming GSC v6 1/6/2012 8/10

5. BIJLAGEN Bijlage 1: Berekening van de maatschappelijke baten De tabel hiernder tnt de financiële pbrengst van de eclgische baten van znnestrm in de peride 2010 2020 vereenkmstig de berekening en de hypthesen van Vit in het rapprt Drrekeningen ter ndersteuning van de evaluatie van de steun vr grene strm en WKK (referentie: zie hger). De berekening van de ttale prductie van znnestrm is gebaseerd p dezelfde aannames als in het Vit rapprt. Hieruit kan geen jaarlijkse prductiefactr wrden afgeleid, mdat het gaat m de ttale prductie ver 10 jaar van een greiend gecumuleerd pgesteld vermgen aan ftvltaïsche installaties. Bijlage 2: Jaarlijkse kst vr de aankpplicht van PV-certificaten De grafiek hiernder tnt de berekening van de jaarlijkse kst van de aankpplicht vr de netbeheerders van de grenestrmcertificaten vr PV. De uitgangspunten zijn de werkelijke marktgrei tt en met december 2011 en een greiscenari tt 4400 MW in 2020 met een jaarlijkse gemiddelde marktgrei van 300 MW (AC-vermgen). De ttale ksten wrden in deze eigen berekening evenredig verdeeld ver alle eindklanten. PV-Vlaanderen nta hervrming GSC v6 1/6/2012 9/10

Bijlage 3: Aantal grenestrmcertificaten verkcht aan de netbeheerders Statistiek van de VREG De VREG heeft p haar website in de rubriek statistieken (referentie: zie hger) een gedetailleerd verzicht staan van de maandelijkse aantallen grenestrmcertificaten vr PV, met psplitsing per minimumprijs. Op basis van deze tabel kan berekend wrden dat alle netbeheerders samen in het jaar 2011 een ttale aankpkst hadden van 389,732 miljen eur vr in ttaal 959 534 certificaten aan verschillende minimumprijzen van 450 eur (datum indienstname tt 31/12/2009) en de lagere prijzen van latere data indienstname. Dat betekent een gemiddelde aankpkst van 406 eur per certificaat (en per MWh). Dr het terug verkpen p de certificatenmarkt (in de vernderstelling dat er geen banking wrdt gedaan en alle certificaten wrden verkcht) levert dit de netbeheerders een gedeeltelijke cmpensatie p van 102,670 miljen eur. De nett kst vr de aankpplicht van de PV-certificaten bedreg dus in 2011 in ttaal 287,062 miljen eur. In het eerste kwartaal van 2012 (januari tt eind april) werden 347804 certificaten aangekcht met een ttale kst van 128,400 miljen eur, f een gemiddelde aankpprijs van 369 eur per certificaat (en per MWh). Kstendrrekening in 2011 Op basis van de statistieken van de VREG geeft de tabel hiernder de kstendrrekening vr 2011 dr de netbeheerders, in de hypthese dat 75% van de ksten ver de laagspanningsklanten wrdt verrekend. Dat levert een kst vr de residentiële eindverbruiker p van 15,4 eur per MWh. Bij een gelijke drrekening per MWh verbruik van alle verbruikers is de kst 7,2 eur per MWh. Het verschil met de gelijke kstenberekening in het scenari van bijlage 2 (aan 9,7 eur/mwh) kmt dr de aanname in bijlage 2 dat alle PV-installaties die in 2011 in dienst werden genmen k vr hun vlledige jaarlijkse znnestrmprductie in de berekening wrden pgenmen (en niet met vertraging in functie van de werkelijke startdatum). Vr een gemiddeld gezin met een verbruik van 3500 kwh per jaar is de ttale werkelijke kst p basis van de VREG-statistieken dus 53,9 eur per jaar, f 4,5 eur per maand per gezin f 2 drankjes p een caféterras KOSTENDOORREKENING DOOR NETBEHEERDERS eenheid bedrag 2011 nett kst GSC vr DNB's mi eur 287 in aanmerking kmende leveringen distr. net mi MWh 40 verbruik laagspanningsklanten = 35% mi MWh 14 75% van nett kst DNB's = drrekening ver laagspanningsklanten mi eur 215 drrekening verbruik laagspanning eur/mwh 15,4 egale drrekening ttaal verbruik eur/mwh 7,2 PV-Vlaanderen nta hervrming GSC v6 1/6/2012 10/10