Voorontwerp Decreet Gereglementeerde boekenprijs

Transcriptie

1 Vrijdag 30 ktber 2015 Vrntwerp Decreet Gereglementeerde bekenprijs Ecnmische cntext - De gereglementeerde bekenprijs kmt er p vraag van de sectr m de bekenmarkt, die het al vele jaren niet makkelijk heeft, te ndersteunen. Hierver werd uitgebreid verleg gepleegd zwel binnen de sectr nderling als met de plitiek. De rzaak van de meilijke psitie van nze bekensectr ligt nder meer bij de sterke cncurrentie tussen kleine bekhandels, ketens en buitenlandse spelers, waarbij steeds meer uitznderlijke krtingen wrden gegeven. Z kan er een neerwaartse prijsspiraal ntstaan die een nrmaal rendement vr de kleinere bekhandel meilijk maakt. Dit kan niet enkel de psitie van de bekhandel maar k van de bekenprducent in gevaar. Uitgevers en bekhandels dienen te kunnen rekenen p een vldende marge m een breed assrtiment te behuden. Temeer mdat de cnsument de reële waarde van een bek vaak niet meer kan inschatten. Maar een daling van het rendement gaat bvenal ten kste van de breedte en de diversiteit van het aangebden gamma. - De invering van een GBP is geen ecnmische maar een culturele maatregel. De GBP valriseert het bek in eerste instantie als een cultuurprduct en pas in ndergeschikte rde als een prduct met ecnmische waarde. Uiteraard heeft de GBP k een ecnmische impact p de bekensectr. - Het inveren van een GBP met in eerste instantie bijdragen tt een divers en breed beschikbaar aanbd aan beken vr zwel de bekhandel als de uitgever dr tijdens een bepaalde peride via een gereglementeerde prijs de marges k p de bestsellers te garanderen. Op die manier krijgen zwel de uitgevers als bekhandels meer ruimte m te investeren in het aanhuden/uitbreiden van een zeer divers en kwalitatief aanbd. - Daarnaast verwacht men dat de GBP de kwaliteitsbekhandel een zekere bescherming kan bieden. Dr de GBP verliezen de mass markets een deel van hun cncurrentieel vrdeel (= lagere prijszetting) ten pzichte van de bekhandel. Dit zu een (ptentiële) meerverkp vr de bekhandels kunnen genereren en z de dalende trend van het aantal bekhandels kunnen afremmen/keren. - Tt slt, maar niet in het minst, gaat men er vanuit dat de GBP zekerheid geeft aan de cnsument ver de prijs van een bek, zdat die zich bij een aankp veel meer kan laten leiden dr kwalitatieve aspecten (klantvriendelijkheid, service, aanbd, specialisatie, ) ipv financiële. - Samengevat Vr de auteur: Mgelijk grtere ryalties (nu gemiddeld 10%) Meer kans m meilijkere verkpbare beken gepubliceerd te krijgen Betere prfessinele begeleiding 1

2 Vrijdag 30 ktber 2015 Vr de uitgever/imprteur: Behud van afzetmgelijkheden Mgelijk grtere winstmarges Meer middelen m te investeren in meilijkere verkpbare publicaties = risicspreiding Vr de bekhandelaar: Gelijke startkansen ivgl met grtere ketens Kan zich prfileren p kwaliteit = service, vakkennis, keuzediversiteit, Vr de cnsument: Prijstransparantie Mgelijks grter kwaliteitsaanbd Grtere keuze tussen de verschillende bekhandels Regeerakkrd en Vlaams Parlement De gereglementeerde bekenprijs wrdt tweemaal vermeld in het regeerakkrd: - P22: Met een gereglementeerde bekenprijs, in de vrm van een maximaal krtingsplafnd gedurende de eerste zes maanden, geven we de sectr ademruimte m te blijven investeren in een rijk en divers bekenaanbd. - P134: We veren een gereglementeerde bekenprijs in, zdat bij de verkp van nieuwe beken gedurende de eerste zes maanden een maximaal krtingsplafnd geldt, m de bekensectr ademruimte te geven m te blijven investeren in een rijk en divers bekenaanbd. Uit de hrzittingen in het Vlaams parlement is gebleken dat er een breed draagvlak bestaat m een GBP in te veren. Vrntwerp Decreet Het ntwerp intrduceert een bekenprijswetgeving met geplafnneerde krtingen gedurende een beperkte peride van 6 maanden p de Vlaamse bekenmarkt. He werkt het systeem van een GBP? - De uitgever stelt vr beken die hij vr het eerst in de Vlaamse Gemeenschap in een bepaalde uitvering in het handelsverkeer brengt een prijs vast. - Vr beken die in de Vlaamse Gemeenschap wrden geïmprteerd, stelt de imprteur een prijs vast. - Het basisgegeven is dat na het bepalen van een vaste prijs dr uitgever f imprteur, de verkper een maximale krting van 10% mag geven. Hierp wrdt wel vrzien in bepaalde uitznderingen (zie verder). - Die prijs wrdt drgegeven aan een dr de Vlaamse regering aangestelde instantie die zal instaan vr het bijhuden en updaten van een makkelijk tegankelijke website waarp de referentiedatabank vr de gereglementeerde bekenprijs vr iedereen cnsulteerbaar is. 2

3 Vrijdag 30 ktber 2015 Daar zullen a de datum van beschikbaarheid van het bek, ISBN-nr, prductvrm (paperback, hardcver, ) de prijs, eventuele krtingen/acties, taal, de einddatum van de GBP, wrden vermeld. - Cntrle? Er wrdt gepteerd m geen actieve cntrle p het terrein te veren. Wel zal er p basis van klachten wrden gewerkt. Daarbij heeft de klager verschillende pties. Een eerste is het pstarten van de klassieke weg waarbij vlgens het ecnmisch recht een klacht kan wrden ingediend bij de rechtbank van kphandel. Die kan verschillende maatregelen pleggen gaande van een stakingsvrdering, betes etc. Het decreet vrziet k een tweede piste via een geschillencmmissie. (naar analgie met federale geschillencmmissies inzake bvb cnsumentengeschillen). Die kan bemiddelen (lees een minnelijke schikking treffen) maar k indien de partijen daar akkrd mee zijn als arbitragecmmissie ptreden (waarvan de uitspraak k vr de rechtbank afdwingbaar is). Uitznderingen - Het basisgegeven is dat na het bepalen van een vaste prijs dr uitgever f imprteur, de verkper een maximale krting van 10 % mag geven. Er wrden evenwel verschillende uitznderingen vrzien waarp de GBP niet van tepassing is. Deze uitznderingen wrden dr de bekensectr zelf gevraagd: Schlbeken Wetenschappelijke studiebeken: bek dat in vrm en inhud gericht is p infrmatieverdracht in het hger nderwijs en waarvan het gebruik dr de betrkken nderwijsinstellingen is vrgeschreven f aanbevlen Wetenschappelijk-/ vakbek: bek, hfdzakelijk infrmatief, dat bestemd is vr wetenschappelijk f prfessineel gebruik f vr (zelf)studie ten beheve van de berepsuitefening Agenda's en culturele almanakken Antiquarische beken Catalgi van uitsluitend registrerende f psmmende aard Brchures f daarmee gelijk te stellen krte geschriften Beschadigde beken Tweedehandsbeken Kleurbeken Knipbeken Muziekuitgaven Beken uitgegeven in een andere taal dan het Nederlands, tenzij verkp ervan hfdzakelijk bedeld is vr verkp in Vlaanderen De bij wet bepaalde exemplaren van beken vr verplicht dept bij de Kninklijke Biblitheek vr bewaringsdelstellingen - Specifiek vr schlbeken: De markt van schlbeken en wetenschappelijke studie/vakbeken is wezenlijk verschillend van de markt van algemene beken. De diversiteit aan leerplannen en pleidingen en de specifieke infrmatie- en bijschlingsbeheften van prfessinelen, zrgen ervr dat er een gegarandeerd, divers aanbd van schlbeken en wetenschappelijke studie/vakbeken beschikbaar is vr de eindcnsument. 3

4 Vrijdag 30 ktber 2015 Schlbeken en wetenschappelijke studie/vakbeken wrden k dr vertegenwrdigers van de uitgeverijen zelf met de ndige prfessinele expertise tegelicht in de nderwijsinstellingen aan de leerkrachten en dcenten én aan de prfessinelen via delgrepgerichte infrmatie. Daardr is er sprake van een haast rechtstreekse band tussen de uitgever en zijn delpubliek. - Anderzijds zijn er een aantal krtingen p de vastgestelde prijs vrzien. Die gelden vr: De bekenclubprijs met liggen tussen 80 en 100 % van de dr de uitgever f imprteur vastgestelde prijs, wat k het aantal bestelde exemplaren is. Bij aanbd f verkp ten beheve van nderwijsinstellingen, kan de verkper van een bek een krting p de vastgestelde prijs tepassen van ten hgste 15 %. De verkper van een bek kan een krting p de vastgestelde prijs tepassen van ten hgste 15 % bij: 1 aanbd f verkp ten beheve van dr de Vlaamse verheid erkende penbare biblitheken in het kader van de uitefening van hun publieksfunctie, 2 aanbd f verkp ten beheve van biblitheken van nderzeksinstellingen in het kader van de uitefening van hun biblitheekfunctie, 3 aanbd f verkp ten beheve van gevangenisbiblitheken in het kader van de uitefening van hun biblitheekfunctie, 4 Bij aanbd f verkp ten beheve van erkende speciale biblitheken in het kader van de uitefening van hun biblitheekfunctie. - Verder zijn er k afwijkende prijzen vrzien. Dit vr prmtie-acties (actieprijzen) waar bijvrbeeld kan wrden gedacht aan het inleveren van een bn uit een bepaalde krant f magazine f het intekenen p een bek vr f na verschijning. Of de zgenaamde serieprijzen die bv. interessant kan zijn vr een uitgever bij de verkp van een trilgie f een bijzndere gebeurtenis zals de tekenning van een grte literaire prijs aan een bepaald auteur waardr er plts een verhgde interesse ntstaat bij het publiek m een hele serie/set van de hand van de auteur te kpen. Of een zgenaamde cmbinatieprijs die bvb. Kan bestaan uit de verkp van een kinderbek met een luisterbek f een spel f pp gelinkt aan het bek. Welke effecten wrden van de invering van een GBP verwacht? - Een versterking van het kwaliteitsvl aanbd en meer ademruimte vr de kleinere bekhandel. - In het vrntwerp van decreet wrdt vrgesteld m na vier jaar een evaluatie p te maken. - Op basis van de gegevens van het jaar vr de invering van de GBP, zal een rapprt wrden pgemaakt dat als nulmeting dient vr latere evaluaties. - Bedeling is van bij de start een mnitring p te zetten m na te kunnen gaan welk effect de GBP heeft p de sectr. Zwel kwantitatief dr de nulmeeting als kwalitatief dr met de sectr in gesprek te gaan. Dialg met de sectr is belangrijk. De GBP evalueren p enkel kwantitatieve cijfers zu een vertekend beeld kunnen geven. Een stijging f daling van de verkp is immers van veel meer afhankelijk dan van de prijs. Ok het aanbd (bestsellers, verfilmingen), 4

5 Vrijdag 30 ktber 2015 trends en hypes (cfr kkbeken), prmties etc. efenen een invled uit p de prijs van een bek. Dat maakt het meilijk m de invering van een GBP exact te meten. - Vr de tetsing zal nder meer wrden rekening gehuden met de vlgende criteria: - Aantal bekhandels en/f verkppunten met een minimaal aanbd - Aantal Vlaamse uitgeverijen actief p de Vlaamse bekenmarkt - Prductie/afzet/mzet/ aanwezigheid in bekhandel van genres (NUR) en titels van literair-culturele beken en ttale aanbd - Aankp/cllectiebeleid biblitheek: alle titels en specifiek literair-culturele genres - Infrmatie die de bekenkeuze van de eindgebruikers ndersteunt -. Brussel - Binnen het huidige vrntwerp van decreet wrdt een juridische argumentatie pgebuwd die stelt dat verkpers - in zverre Brusselse verkpers k Nederlandstalige beken verkpen - een unicmmunautaire activiteit ntplien die behrt tt de Vlaamse Gemeenschap. M.a.w. het uitgeven, imprteren f verkpen van Nederlandstalige beken vrmt naar de werking van de uitgever, imprteur, verkper f handelaar een activiteit die p zichzelf staat en dr het Vlaams decreet ver de GBP wrdt geregeld. Het decreet is dus van tepassing in het Nederlandstalige taalgebied en wat de uitgave, imprt f verkp van Nederlandstalige beken betreft in het tweetalige gebied Brussel-Hfdstad. - Die zienswijze met ng wrden getetst bij de Eurpese Cmmissie en bij de Raad van State. Franse Gemeenschap - Ok de FG werkt mmenteel aan een bekenprijs. - De gesprekken tussen de FG en VG lpen. Er wrdt nauw samengewerkt met de Franse gemeenschap m te kijken p welke manier de GBP in Brussel z efficiënt mgelijk kan werken. - Binnenkrt wrdt k een technische werkgrep samengesteld. Verschillende fases - Tetsing ntwerp van decreet Eurpese Cmmissie: Verdrag Eurpese Unie gaat uit van een Eurpese vrije markt waarp culturele uitznderingen mgelijk zijn. Vr GBP met wrden nagegaan f deze maatregel een uitzndering kan krijgen naar het vrbeeld Nederland en Frankrijk. - Principiële gedkeuring Vlareg - SARC en Raad van State - Definitieve gedkeuring Vlaamse Regering - Indiening Vlaams Parlement - Parallel: gesprekken met Franse Gemeenschap 5