Aan het bestuur van de GR Drechtsteden Datum: 8 november 2010 Geacht bestuur, Hierbij vragen wij u, ten aanzien van de financiële ontwikkelingen in de Drechtsteden in 2010, of u onze visie deelt en of u hier nader en zo uitgebreid als mogelijk op in wilt gaan niet later dan tijdens de eerstvolgende Drechtstedendinsdag op 7 december 2010. 1. Op dinsdag 2 november heeft het Drechtstedenbestuur (DSB) aan de Drechtraad de 2 e Marap (Managementrapportage) gepresenteerd, een lijvige rapportage van 72 pagina's; 2. Tijdens de presentatie in de Drechtraad op 2 november jl. bleek dat het DSB de 2 e Marap (versie van 29 oktober) had vastgesteld; 3. Als gevolg van de crisis en tegenvallers is er sprake van extra nadelige financiële uitkomsten voor het jaar 2010; 4. Bij de financiële uitkomsten in de 2 e Marap 2010 blijken de totale extra kosten voor de gemeenten die bij de Drechtsteden zijn aangesloten op te lopen tot een bedrag van 9.197.000, onderverdeeld in een schema, zie de navolgende punten 5 t/m 10; 5. Voor de gemeente Alblasserdam zijn de extra kosten geraamd op 419,000; 6. Voor de gemeente Dordrecht zijn de extra kosten geraamd op 6.135.000; 7. Voor de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht zijn de extra kosten geraamd op 298.000; 8. Voor de gemeente Papendrecht zijn de extra kosten geraamd op 624.000; 9. Voor de gemeente Sliedrecht zijn de extra kosten geraamd op 514.000; 10. Voor de gemeente Zwijndrecht zijn de extra kosten geraamd op 1.207.000; 11. Bij navraag bleek dat deze extra kosten bij de gemeenten zelf niet bekend waren; 12. Ergo: er is nog geen dekking voor deze financiële uitkomsten gevonden; 13. In de 2 e Marap staat onder het kopje 2.8 Programma IP&A ( kortweg gezegd het uitrollen van een uniforme werkplek, het realiseren van een rekencentrum en één regionale infrastructuur (Drechtnet) alsmede het uitvoeren van projecten op het gebied van regionale en generieke informatiesystemen ) te lezen dat een aantal kredieten in procedure zijn, waaronder: a. Deelprogramma 1B uniforme werkplek jaarschijf 2010 ad 4 miljoen b. Deelprogramma 2 Regionale I-projecten jaarschijf 2010 ad 2,2 miljoen c. Deelprogramma 1B uniforme werkplek aanvullend krediet ad 7,5 miljoen 14. Op 2 november heeft de Drechtraad ingestemd met de kredieten onder punten 10a en 10b; 15. Echter, het krediet dat onder punt 10c. staat genoemd, behelst een aanvullend krediet, waar de Drechtraad zijn goedkeuring nog niet aan gegeven heeft;
16. Het DSB bracht deze kredietaanvraag op 5 oktober jl. bij de Drechtraad in, maar de Drechtraad heeft toen besloten geen goedkeuring te verlenen waarna de portefeuillehouder er nog nader op terug zou komen; 17. De portefeuillehouder wil deze kredietaanvraag nog dit jaar indienen, vanwege de wens om een goedkeurende accountantsverklaring en de daarmee verband houdende instemming met de begroting van de Drechtsteden van de zijde van de Provincie, maar dan zou deze kredietaanvraag, die aanvullend van aard is, alsnog in de Drechtraad van 7 december a.s. ingebracht moeten worden; 18. Het behelst een kredietaanvraag van 7,5 miljoen aanvullend krediet; 19. De Drechtraad is hiervan vooraf niet in kennis gesteld; 20. De gemeenten zijn hiervan vooraf ook niet in kennis gesteld; 21. In de carrousel tijdens de Drechtstedendinsdag van 2 november jl. is aangegeven dat van dit bedrag het aanvullend krediet reeds 6 miljoen is uitgegeven; 22. In dat geval zou de Drechtraad achteraf zijn goedkeuring gaan verlenen, wat tot hogere kosten voor de gemeenten, als eigenaren van de GR Drechtsteden, zou gaan leiden; 23. Dit lijkt inderdaad het geval te zijn, aangezien in de 2 e Marap valt te lezen dat de begroting naar omhoog is bijgesteld; 24. De begroting van de Drechtsteden beliep in oktober 2010 nog een totaal van 198,584 miljoen; 25. De begroting van de Drechtsteden beloopt, een maand later, in november 2010 reeds een totaal van 204,034 miljoen; 26. Ergo: er is door de Drechtsteden geld uitgegeven waarvoor geen politieke instemming bestond, achteraf probeert het Drechtstedenbestuur dit te lijmen door alsnog goedkeuring van de Drechtraad te verkrijgen, de kosten zijn gestegen en deze worden op de aangesloten gemeenten verhaald, en dit zonder dat hieraan vooraf goedkeuring is gehecht door de gemeenteraden en dus ook niet door de Drechtraad. De D66-regiofractie vindt dit onacceptabel en als waar is dat het geld al is uitgegeven zelfs in strijd met de regelgeving. De D66-regiofractie vraagt het Drechtstedenbestuur op de kortst mogelijke termijn om opheldering. D66-regiofractie GR Drechtsteden
BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN Indiener(s) D66 regiofractie GR Drechtsteden Vraag voor Drechtstedenbestuur Datum 8 november 2010 Onderwerp 2 e marap Toelichting nvt Vraag/vragen 1. Op dinsdag 2 november heeft het Drechtstedenbestuur (DSB) aan de Drechtraad de 2 e Marap (Managementrapportage) gepresenteerd, een lijvige rapportage van 72 pagina's; 2. Tijdens de presentatie in de Drechtraad op 2 november jl. bleek dat het DSB de 2e Marap (versie van 29 oktober) had vastgesteld; 3. Als gevolg van de crisis en tegenvallers is er sprake van extra nadelige financiële uitkomsten voor het jaar 2010; 4. Bij de financiële uitkomsten in de 2e Marap 2010 blijken de totale extra kosten voor de gemeenten die bij de Drechtsteden zijn aangesloten op te lopen tot een bedrag van 9.197.000, onderverdeeld in een schema, zie de navolgende punten 5 t/m 10; 5. Voor de gemeente Alblasserdam zijn de extra kosten geraamd op 419,000; 6. Voor de gemeente Dordrecht zijn de extra kosten geraamd op 6.135.000; 7. Voor de gemeente Hendrik-Ido-Ambacht zijn de extra kosten geraamd op 298.000; 8. Voor de gemeente Papendrecht zijn de extra kosten geraamd op 624.000; 9. Voor de gemeente Sliedrecht zijn de extra kosten geraamd op 514.000; 10. Voor de gemeente Zwijndrecht zijn de extra kosten geraamd op 1.207.000; 11. Bij navraag bleek dat deze extra kosten bij de gemeenten zelf niet bekend waren; 12. Ergo: er is nog geen dekking voor deze financiële uitkomsten gevonden;
- 2 - Portefeuillehouder M.W.M. de Vries Antwoord van J. van Dijk Datum 16 november 2010 Antwoord Het in de punten 1 tot en met 10 gestelde is correct. Zoals op 2 november 2010 is gepresenteerd bestaat de nadelige financiële uitkomst voor de gemeenten, uit een tekort op de bijstandsuitkering ( 7,3 miljoen), extra kosten voor minimabeleid ( 290.000) en het SDD-apparaat ( 647.000) en een bijdrage aan de problematiek rond Zuid-Holland Zuid en het SCD ( 1,0 miljoen). De tegenvallers worden nu in de begroting van de GR Drechtsteden opgenomen, en naar de gemeenten doorbelast, maar zijn bekend. Het tekort op de bijstand is in de 1 e marap becijferd op 7 a 11 miljoen. Het tekort wordt voor een belangrijk deel veroorzaakt door een korting op het Rijksbudget die eind juli 2010 bekend is gemaakt, en destijds ook aan de gemeenten gemeld. Ook de overschrijdingen op het minimabeleid en apparaatskosten zijn bij de 1 e marap gemeld. In de 1 e en 2 e marap is ook opgenomen welke bijsturingsmaatregelen zijn en worden genomen om tekorten en overschrijdingen te beperken. De ZHZ-problematiek loopt al langer. Bij de GRD-jaarrekening over 2009 is al gesproken over de bijdrage van de GRD en daarmee van de Drechtstedengemeenten aan de oplossing daarvan. De uitkomsten uit de 2 e marap leiden daarmee inderdaad helaas tot forse extra kosten bij de gemeenten. Dekking daarvan is een verantwoordelijkheid van de individuele gemeenten.
- 3 - Indiener(s) D66 regiofractie GR Drechtsteden Vraag voor Drechtstedenbestuur Datum 8 november 2010 Onderwerp IP&A kredieten Toelichting nvt Vraag/vragen 13. In de 2e Marap staat onder het kopje 2.8 Programma IP&A ( kortweg gezegd het uitrollen van een uniforme werkplek, het realiseren van een rekencentrum en één regionale infrastructuur (Drechtnet) alsmede het uitvoeren van projecten op het gebied van regionale en generieke informatiesystemen ) te lezen dat een aantal kredieten in procedure zijn, waaronder: a. Deelprogramma 1B uniforme werkplek jaarschijf 2010 ad 4 miljoen b. Deelprogramma 2 Regionale I-projecten jaarschijf 2010 ad 2,2 miljoen c. Deelprogramma 1B uniforme werkplek aanvullend krediet ad 7,5 miljoen 14. Op 2 november heeft de Drechtraad ingestemd met de kredieten onder punten 10a en 10b; 15. Echter, het krediet dat onder punt 10c. staat genoemd, behelst een aanvullend krediet, waar de Drechtraad zijn goedkeuring nog niet aan gegeven heeft; 16. Het DSB bracht deze kredietaanvraag op 5 oktober jl. bij de Drechtraad in, maar de Drechtraad heeft toen besloten geen goedkeuring te verlenen waarna de portefeuillehouder er nog nader op terug zou komen; 17. De portefeuillehouder wil deze kredietaanvraag nog dit jaar indienen, vanwege de wens om een goedkeurende accountantsverklaring en de daarmee verband houdende instemming met de begroting van de Drechtsteden van de zijde van de Provincie, maar dan zou deze kredietaanvraag, die aanvullend van aard is, alsnog in de Drechtraad van 7 december a.s. ingebracht moeten worden; 18. Het behelst een kredietaanvraag van 7,5 miljoen aanvullend krediet; 19. De Drechtraad is hiervan vooraf niet in kennis gesteld; 20. De gemeenten zijn hiervan vooraf ook niet in kennis gesteld; 21. In de carrousel tijdens de Drechtstedendinsdag van 2 november jl. is aangegeven dat van dit bedrag het aanvullend krediet reeds 6 miljoen is uitgegeven; 22. In dat geval zou de Drechtraad achteraf zijn goedkeuring gaan verlenen, wat tot hogere kosten voor de gemeenten, als eigenaren van de GR Drechtsteden, zou gaan leiden; 23. Dit lijkt inderdaad het geval te zijn, aangezien in de 2e Marap valt te lezen dat de begroting naar omhoog is bijgesteld; 24. De begroting van de Drechtsteden beliep in oktober 2010 nog een totaal van 198,584 miljoen; 25. De begroting van de Drechtsteden beloopt, een maand later, in november 2010 reeds een totaal van 204,034 miljoen; 26. Ergo: er is door de Drechtsteden geld uitgegeven waarvoor geen politieke instemming bestond, achteraf probeert het Drechtstedenbestuur dit te lijmen door alsnog goedkeuring van de Drechtraad te verkrijgen, de kosten zijn gestegen en deze worden op de aangesloten gemeenten verhaald, en dit zonder dat hieraan vooraf goedkeuring is gehecht door de gemeenteraden en dus ook niet door de Drechtraad. De D66-regiofractie vindt dit onacceptabel en als waar is dat het geld al is uitgegeven zelfs in strijd met de regelgeving. De D66-regiofractie vraagt het Drechtstedenbestuur op de kortst mogelijke termijn om opheldering.
- 4 - Portefeuillehouder J. P. Tanis Antwoord van J. van Dijk Datum 16 november 2010 Antwoord Het gestelde in de punten 13 tot en met 15 is correct. Naar aanleiding van uw vraag 19 kunnen we u mededelen dat de Drechtraad meermaals geïnformeerd is over de toegenomen investeringslasten van het deelprogramma 1B. Dit moeilijke investeringsbesluit gaat terug naar het PFO Middelen van oktober 2009. Het programmamanagement had zelf op basis van de proefmigratie vastgesteld dat de migratie niet binnen de vastgestelde financiële kaders zou kunnen plaatsvinden. In het PFO van oktober 2009 is de naar aanleiding van de proefmigratie opgestelde uitgebreide risicoanalyse behandeld over de overgang naar de nieuwe Uniforme Werkplek. Bij de beoordeling van die risicoanalyse heeft het PFO gesteund op vier externe audits. Deze zijn de aanvangsaudit voorafgaande aan opstart van het programma uit beging 2008, een audit naar de aanpak en planning van de migratie, een audit naar de inhoudelijke kwaliteit van het geïnstalleerde systeem en een audit naar de kwaliteit van het beheer. Het PFO is aldus tot het oordeel gekomen dat de investeringskosten van uniformering weliswaar hoger zijn dan verwacht, maar niet hoger dan noodzakelijk. Het doorgaan met de standaardisering was in het oordeel van het PFO de beste optie en deze is in besluitvorming gebracht. Als reactie op 20. Kan ik nog opmerken dat de gemeenten dus vanaf oktober 2009 wel degelijk op de hoogte waren via het PFO en ook via hun vertegenwoordiging in het Coördinatieplatform IP&A resp. de NDD. De extra (kapitaal)lasten voortvloeiende uit het extra krediet van 7,5 miljoen zijn reeds in de 1 e marap 2010 GRD aangekondigd en opgenomen in de 2 e marap 2010 GRD. In het PFO is afgesproken dat de gemeenten oftewel hun aantal applicaties en werkplekken konden terugbrengen oftewel de additionele kosten moesten dragen. Op basis van dit inzicht is het programma niet gestopt en hierdoor zal ultimo 2010 inderdaad conform 21. - 6 miljoen van de 7,5 miljoen reeds zijn besteed. Het DSB heeft van meet af aan alle openheid en transparantie betracht, die past bij dit moeilijke dossier. Al op 13 januari 2010 is hierover een raadsinformatiebijeenkomst geweest en de hoogte en de oorzaken van de hogere investeringslasten zijn toen reeds toegelicht. Bij de bijeenkomst op 13 januari 2010 is een vervolgbijeenkomst afgesproken die mede door de gemeenteraadsverkiezingen pas na de zomer heeft plaatsgevonden. Het DSB heeft in haar vergadering van 22 april 2010 de aanvullende kredietaanvraag van 7,5 miljoen goedgekeurd. Het Drechtstedenbestuur heeft dit nader toegelicht in de raadsinformatiebrief van 11 juni 2010 over de portefeuille Bestuur en Middelen. Vervolgens is de Drechtraad daarna in drie achtereenvolgende raadscarrousels geïnformeerd. De stand van zaken van het IP&A-programma, en het aanvullende krediet van 7,5 miljoen is toegelicht in de raadscaroussels op 7 september, 5 oktober en 2 november en ligt nu ter goedkeuring voor in de Drechtraad van 7 december 2010. In de informatie aan de Drechtraad is steeds benadrukt dat in 2010 extra investeringen worden gedaan en moeten worden gedaan, vooruitlopend op de formele toekenning van de kredieten door de Drechtraad. Er is dus hoewel formele besluitvorming nog niet tot stand is gekomen - geen sprake van dat het Drechtstedenbestuur iets achteraf probeert te lijmen (zie 26). Wel heeft het DSB, ondanks de vanaf januari 2010 gepleegde inspanningen, moeite om de informatie rondom dit complexe bedrijfsvoeringdossier met u te delen. Daarom komen wij met een voorstel om met het auditcomité als voorbeeld een I&A-comité in het leven te roepen voor de bestuurlijke en politieke voorbereiding. In punt 24 en 25 wordt de stijging van de gemeentelijke bijdragen tussen de 1 e marap en 2 e marap genoemd. Die stijging wordt echter veroorzaakt door de hogere bijdragen voor de Sociale Dienst en de ZHZ-problematiek, zoals in de eerste vragenreeks genoemd, en niet door de hogere investeringen in de
- 5 - standaard ICT-infrastructuur UW/GRID. Die extra investeringen leiden echter de komende jaren wel tot hogere kosten voor de gemeenten. Wij hebben u daarover separaat reeds uitgebreid geïnformeerd. Ook voor het Drechtstedenbestuur zijn de hogere kosten van standaardisatie van de ICT-infrastructuur in de regio een tegenvaller en er is echter een duidelijke analyse en verklaring waarom die extra investeringen noodzakelijk en onvermijdelijk zijn. Zoals uiteengezet, betreft het voor een groot deel eenmalige uitgaven, die te maken hebben met de overgang naar een standaard in de regio en het oplossen van een aanzienlijke mate van achterstallig onderhoud en beheer incl. de enorme aantallen applicaties die daarvan het gevolg waren. Het kostenperspectief is op de langere termijn gunstig en ook is getuige de goede voortgang van de migratie - het einddoel reëel binnen bereik. De terugverdienperiode van de totale investering bedraagt ca. 5 jaren. M.a.w. na 5 jaren zijn de kosten van ontwikkelen en invoeren van één regionale standaard geabsorbeerd en besparen de Drechtsteden aanzienlijk op de kosten van ICT- Infrastructuur. Afhankelijk van met name de kwaliteit van het toekomstig beheer en het terugdringen van het aantal applicaties kan de besparing oplopen tot 30%. De portefeuillehouder heeft de Drechtraad op 2 november 2010 toegezegd met een plan te komen hoe op deze besparingsdoelen kan worden gestuurd en welke projectmatige initiatieven daar invulling aan geven.