LEERVORMEN EQUAL. EvoLeren is een project van Voka Kamer van Koophandel Oost-Vlaanderen



Vergelijkbare documenten
EVALUATIE EQUAL. EvoLeren is een project van Voka Kamer van Koophandel Oost-Vlaanderen

COMPETENTIES EQUAL. EvoLeren is een project van Voka Kamer van Koophandel Oost-Vlaanderen

OPLEIDINGEN EQUAL. EvoLeren is een project van Voka Kamer van Koophandel Oost-Vlaanderen

Workshop HR-scan. Naar een duurzaam HRM beleid

Danger of the knowledge Guru OVER HET BELANG VAN KENNISBEHEER

Fair Tourism BELEIDSNOTA. Grant Agreement No.: UK01-KA

Methoden van het Wetenschappelijk Onderzoek: Deel II Vertaling pagina 83 97

BEDRIJVEN MET SYNDICALE DELEGATIE

Benchmark uw. productielogistiek. Productiebedrijven in Vlaanderen. met uitsterven bedreigd. springlevend

Een Stap voorwaarts in Leiderschap.

Traject Leiderschap

Voorbeelden compententieprofiel mentor

stimuleert ondernemerschap BRochure albert

MyCareNet in uw Apotheek?

Competentieontwikkeling werkt!? De impact op inzetbaarheid en loopbaantevredenheid van medewerkers

Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, hergebruikt, openbaar gemaakt in welke vorm dan ook zonder mijn persoonlijke voorafgaande

Werkplekleren: leren doen doet leren 6 februari 2012

GRAAG STELLEN WIJ ONS AAN U VOOR

Het boek is zeer geschikt voor wie wil nadenken over modern onderwijs en daar is E- Learning een modern onderdeel van.

Iedereen online, van 9 tot 99 jaar. Les Skype: Online bellen. Deze iconen tonen aan voor wie het document is

Opleiding. Uw personeel succesvol motiveren! Duur van de cursus: 1 dag. Opties: Formule In-house (tot 3 deelnemers) Opleiding op maat in het bedrijf

Inspirerend Management. in de zorg. Een modulaire aanpak gericht op de ontwikkeling van nieuw leiderschap

stimuleert ondernemerschap BRochure STEVE

HET CONCEPT: OP TOCHT

Competentietest. Hoe werkt de test?

Word LEERMEESTER in de horecasector

atworkshops Live online & interactief Experts in live, online & interactief leren en samenwerken

E-communication 4 social work

Traject Leiderschap. Aanpak traject

Serious gaming in het basisonderwijs Adviesnota

Audio e-module Ontwerpen van een e-learning

Geld is gestolde energie van mensen Simpel maken Beetje anders (als dat helpt) Bijdragen aan ontwikkeling

Verslag focusgroep ouders met jongeren in secundaire scholen

SPOT EEN JOB! Later wil ik worden. Inhoud. Doelgroep. Vakgebied. Materialen. Doelen STERKE SCHAKELS

Manual: handleiding opstarten Skills Lab

Word LEERMEESTER in de horecasector

Kennismanagement. HiP Consulting Carla Bastiaansen

Factsheet Training Project Leadership Simulatie (PLS)

21st Century Skills Training

Trainingen voor Young Professionals

Lange cursus beschrijving van de cursus: ITIL basics

CarrièreBoost. Jezelf succesvol presenteren op de arbeidsmarkt anno nu

leidraad kwaliteitsvol werkplekleren

SMART trainen. Naar een hoger niveau van de mini-volleybal training. Bert Brinkman, 2001 Terug naar de Volleybal pagina

Leer Opdrachten ontwerpen voor Blended Learning

CarrièreBoost. Praktische begeleiding voor werknemers die zich succesvol willen presenteren op de arbeidsmarkt anno nu

ARCADIS Imagine the result E-learning bij de implementatie van een DMS

Overtuigend en Ontspannen Presenteren

Overtuigend en Ontspannen Presenteren

SWINXS BESCHRIJVING. Wat is het? Voor wie is het? Hoe werkt het?

Evaluatie vormingen welzijn op het werk

LEERACTIVITEIT Het verven van de woonkamer Ent-teach Module 6 Project management

Mag het iets meer zijn?

De type-functies en de bijbehorende competenties

Acrobat 8 voor marketingprofessionals

WORKSHOP DE KLIKFACTOR: HOE ZORG IK VOOR DE KLIK MET MIJN KLANT?

FIT-traject onderwijsvernieuwing met ICT en sociale media. draagvlak inspiratie motivatie vernieuwing 21st century skills borging

Praktische hulp bij de keuze van een ERP pakket in de Bouw. Peter Van Damme

Hulp bij ADHD. Scholingsaanbod

MAAK WERK VAN EEN INNOVATIEVE ORGANISATIECULTUUR IN UW KMO

Dienstenbeschrijving communicatieve vaardigheden

Deel je kennis.

Wie dit niet kan lezen, is niet gek! Laaggeletterdheid bij SITA

e-leren in een KMO, kan dat?

Functiebeschrijving. Subsector:

ONDERWIJSONTWIKKELING - ACTIVERENDE DIDACTIEK

Maakt draagvlak meetbaar V2.0

Basisopleiding. Diensten aan particulieren I f

E-Learning productie. Hulp on the moment of need

Pas op: instrumenten!!

PEOPLE INVESTMENT LEIDERSCHAP ONTPLOOIING INDIVIDUELE TRAINING PERSOONLIJKE COACHING MENTORING GROEPSSESSIES SIMULATIE COUNSELING

De eindgebruiker binnen een IT-project WiiFM - What s in it for me?

Hoe verloopt het geautomatiseerde proces. Geef een WOW gevoel voor je klanten kopen. Geef een WOW gevoel na het kopen

Krachtig Leidinggeven binnen een Social Profit Organisatie.

Voorwoord! Wie wil ik helpen?!

Managementondersteuning in de 21ste eeuw. Marianne Sturman, oprichter van Moneypenny


10 implementatie. Tips voor een succesvolle ERP-

Innovatieve leeroplossingen voor de industrie 4.0

e-communication 4 schools 2 parents 2.0

Een realistische kijk op timemanagement.

Leerstijlen en e-leren

2. Lessen Onderwerpen Lesmateriaal Discussie Naslagwerk Programma... 6

Remind Trainersopleiding

Managers en REC-vorming GEEN VOORUITGANG ZONDER VOORTREKKERS

Functiebeschrijving CLUSTERVERANTWOORDELIJKE NIET-VERPLICHTE HULPVERLENING B4-B5

Over Performance Dialogue

Green Shipping. Hoe kan het Nieuwe Leren hier een bijdrage aan leveren?

Wanneer wordt veranderen een succes?

Van: Werkgroep Beroepsprofiel Bachelor of Engineering. Betreft: Evaluatie Bachelorprofiel Engineering met de techniekhogescholen

ATLEC. Ondersteunende Technologie Leren via Eenvormig Curriculum. State of the Art en Onderzoeksanalyse Samenvatting

Opleiden in het digitale tijdperk Mary Dankbaar

Brochure. Cursus HR en financiën. Inzicht in de balans, begroting en resultaatrekening

ASSESSMENT The Right Profile

ICT INCLUSIEF. Een train de trainer -pakket voor het aanleren van computervaardigheden

Support Engineer There are no translations available.

Begeleiders Handleiding

Deze geaccrediteerde master ontwikkelt en ondersteunt de professionalisering van onderwijskundige leiders in het vo en mbo. In samenwerking met:

Transcriptie:

EvoLeren is een project van Voka Kamer van Koophandel Oost-Vlaanderen I.s.m. volgende projectpartners: BE-ODL, BnS Engineering, IVPV-Universiteit Gent, U&I Learning, VDAB, Voka Kamer van Koophandel West-Vlaanderen, Voka Vlaams Economisch Verbond en Volvo Cars Gent 3 Met de steun van: - ESF (EQUAL): bijdragen tot de ontwikkeling van de werkgelegenheid door het bevorderen van inzetbaarheid, ondernemerschap, aanpasbaarheid en gelijke kansen, en door het investeren in menselijke hulpbronnen. - De Vlaamse Overheid LEERVORMEN EQUAL MEER INFO BIJ Christel Geltmeyer Voka-Kamer van Koophandel Oost-Vlaanderen Noordlaan 21 9200 Dendermonde T 052 33 98 00 E christel.geltmeyer@voka.be

INHOUDSTAFEL 3 Inleiding 3 Checklist 5 Overzicht leervormen 7 Leervorm: Boek (papier, documentatie) 8 Leervorm: Opleidingsvideo 9 Leervorm: E-Learning of the shelve 10 Leervorm: E-Learning tailor-made 11 Leervorm: Kennissystemen 12 Leervorm: Simulaties 13 Leervorm: Coaching 14 Leervorm: Werkplekleren 15 Leervorm: E-coaching 16 Leervorm: Klassikale training 17 Leervorm: Bedrijfssimulatie 18 Leervorm: Theaterleren 20 Leervorm: E-business game 21 Leervorm: Online Class 23 Slotwoord 25 Feedback formulier 27 1

Gebruikte tekens en iconen Ó Bijkomende informatie j Oefening Dit moet u incalculeren Benodigde tijd 30 minuten Geschatte doorlooptijd 30 minuten Benodigde personen Aanvrager of volger van de opleiding Resultaat Leervorm voor uw opleiding Ó Het boekje Leervormen kadert in een reeks van boekjes bij het project EvoLeren, dat kmo s wil begeleiden naar een gestructureerd opleidingsbeleid. Dit is het derde boekje in een reeks van vijf. Hierna volgt het boekje 4. Opleidingen. 2

INLEIDING Opdat medewerkers de vereiste competenties kunnen verwerven, dient u te voorzien in aangepaste opleidingstrajecten. De keuze van een aangepast opleidingstraject vereist dat u vooraf goed nadenkt over uw opleidingsnood, alsook inzicht heeft in de verschillende leervormen. Daartoe gebruiken we een checklist die u helpt nadenken over een concrete opleidingsnood op drie domeinen: j Wat is mijn opleidingsnood? j Wat is het profi el van de persoon die de opleidingsnood heeft? j In welke context moeten we deze opleidingsnood zien? Eens over deze 3 domeinen is nagedacht, is het nuttig om een keuze te maken tussen verschillende leervormen. Deze leervormen hebben we opgedeeld in enerzijds leervormen die individueel, begeleid, of in groep worden uitgevoerd en anderzijds leervormen die al dan niet gebruik maken van e-. Elke leervorm uit het overzicht wordt nadien in een fi che verder uitgewerkt en getoetst aan relevante kenmerken uit de checklist. Zo kan u nagaan of de door u gekozen leervorm de juiste karakteristieken heeft. Eén leervorm volstaat echter zelden om een competentie te verwerven. Meestal maakt een opleidingstraject een combinatie van verschillende leervormen. Zo kan je het inzicht in de werking van een bepaalde machine verwerven via boeken of e-learning, maar om dit inzicht ook in de praktijk toe te passen kan coaching, simulatie of werkplekleren vereist zijn. Veel leerplezier. 3

Ó Kennis, Vaardigheden en houdingen A. Kennis Kennis omvat alles wat we weten, wat we kunnen neerschrijven of tonen als woorden, beelden of structuren. Bijvoorbeeld: De namen, onderdelen en werking van een machine. B. Vaardigheden Vaardigheden zijn dingen die we kunnen doen. Procedures of activiteiten die leiden tot een resultaat. Bijvoorbeeld: De vaardigheid om een machine te bedienen, de vaardigheid om een presentatie te geven. C. Houdingen Houdingen omvatten zaken waarop we moeten letten. Bijvoorbeeld: Veiligheid, ordelijkheid, correctheid, duidelijkheid, Vaardigheden en houdingen veronderstellen altijd kennis. 4

CHECKLIST Stel u bij het omschrijven van uw leerbehoefte enkele vragen rond 3 cruciale thema s. Check uw keuze aan. Bedoeling is om even over deze parameters na te denken. Opleidingsbehoefte: Wat? Welke verandering wil ik teweeg brengen? A Kennis A Vaardigheid A Attitude Welke inhoud wil ik verwerven? A Basis A Gevorderden In welk domein wil ik verandering brengen? A Sociaal A Technisch A Talen, ICT A Bedrijfsspecifi ek Wie? Hoeveel mensen moeten hieraan deelnemen? A Één A Enkele A Veel Wat is hun geografi sche spreiding? A Één locatie A Verschillende locatie, ver verspreid 5

Kunnen deze mensen zelfstandig leren? A Ja A Neen Wat is de informaticakennis? A Kan met een computer/internet werken A Kan niet met een computer/internet werken Context? Hoe zit het met het budget? A Beperkt budget beschikbaar A Voldoende ruim budget beschikbaar Hoe snel heb ik het nodig? A Dringend A Niet-dringend Waar zou ik het laten plaats vinden? A In-house A Out-house Wanneer zou ik het laten plaats vinden? A Binnen de werkuren A Buiten de werkuren 6

OVERZICHT LEERVORMEN Individueel Begeleid In groep Omschrijving De lerende verwerft zelfstandig competenties. De lerende verwerft competenties in samenwerking met een begeleider die opdrachten en feedback geeft. De lerende verwerft competenties samen met anderen. Wanneer kan e- een verschil maken - Vooral geschikt voor het verwerven van kennis. - Flexibiliteit vereist in plaats en tijd. - Snel wijzigende informatie. Voorbeelden zonder e- - Boek (papier, documentatie) - Opleidingsvideo s - Coaching - Werkplekleren - Klassikale training - Bedrijfssimulatie - Theaterleren Voorbeelden met e- - E-Learning of the shelve - E-Learning tailor-made - Kennissystemen - Simulaties - E-coaching - E-Business game - Online class Nota Bene: Deze lijst is geen volledige opsomming! 7

LEERVORM: BOEK (PAPIER, DOCUMENTATIE) Omschrijving: Dit is een veel voorkomende vorm van informeel leren die bijna iedereen dagelijks gebruikt. Het gaat over allerhande informatie die op een papieren drager voorhanden is (boeken, manuals, documenten, tijdschriften, ). De kunst bestaat erin om hier zo snel mogelijk de vereiste informatie uit te kunnen distilleren. Vooral geschikt voor: j Het verwerven van kennis. Dit kan zowel nieuwe of basiskennis zijn, alsook gespecialiseerde kennis in allerhande domeinen. j Verwerven van inzichten in sociale, ICT of praktische vaardigheden. Minder geschikt voor: j Het toepassen van vaardigheden en houdingen. Voorbeelden: j Verwerven van kennis omtrent verschillende fi rewall systemen door het lezen van een vergelijkende studie in een vaktijdschrift. j Het verwerven van een nieuw managementinzicht door het lezen van een boek. Typische deelnemer: Deze leervorm vereist dat mensen zelfstandig kunnen leren. Vaak ook voor mensen die een hogere opleiding genoten hebben. In de eerste plaats vereist het een interesse. Zij die veel informatie moeten verwerven en verwerken (bv: managers, onderzoekers, projectleiders) gebruiken deze leervorm meer dan arbeider en bedienden. Randvoorwaarden/setup: Het voorzien van de juiste informatie bij de juiste mensen. 8

LEERVORM: OPLEIDINGSVIDEO Omschrijving: Opleidingsvideo s zijn video s specifi ek ontworpen om te leren. Ze kunnen bepaalde processen op een gestructureerde manier visueel voorstellen. Ze kunnen ook dingen tonen die op een gewone manier moeilijker waar te nemen zijn. Vooral geschikt voor: j Het aanbrengen van werkinstructies. j Het verwerven van inzicht in sociale vaardigheden. j Het demonstreren van processen. Minder geschikt voor: j Aanleren van talen en ICT. j Verwerven van gedetailleerde kennis. Voorbeelden: j Het visualiseren van werkinstructies voor arbeiders. j Het demonstreren van vergadertechnieken. Typische deelnemer: Een opleidingsvideo wordt meestal gemaakt voor een grotere groep gebruikers. en vraagt van de leerder een relatief beperkte inspanning. Deze vorm is geschikt voor alle doelgroepen (arbeiders, bedienden, managers) Randvoorwaarden/setup: Video s vragen meestal een iets groter budget en implementatietijd, tenzij men de nodige apparatuur klaar heeft staan. Het is ook belangrijk om na te denken hoe de video verspreid en bekeken kan worden. 9

LEERVORM: E-LEARNING OF THE SHELVE Omschrijving: Onder e-learning begrijpen we het leveren van een leerpakket via internet. Of the shelve pakketten behandelen meestal algemene inhouden die voor grote groepen mensen van toepassing zijn. Deze pakketten zijn per defi nitie onmiddellijk beschikbaar en dienen dus niet op maat gemaakt te worden. Vooral geschikt voor: j Verwerven van basiskennis. j Verwerven van inzicht in sociale vaardigheden. j Verwerven van sommige vaardigheden, voornamelijk op het vlak van ICT en talen. Niet geschikt voor: j Het aanleren van bedrijfsspecifi eke informatie. j Het toepassen van vaardigheden en houdingen. Voorbeelden: j Beschikbare offi ce-cursussen. j Uitgebreid talenaanbod op het net via e-learning. j Tegenwoordig is er ook een groot aanbod van sociale vaardigheden via e-learning. j Basiscursus elektronica. Typische deelnemer: Één of meerdere personen kunnen deze leervorm volgen. Het vereist ook de capaciteit om zelfstandig met een computer te kunnen werken. Randvoorwaarden/setup: Kan met een heel beperkt budget (namelijk een inschrijvingskost per persoon). Heeft als voordeel dat werknemers dit kunnen volgen waar en wanneer ze willen (mits internetverbinding) 10

LEERVORM: E-LEARNING TAILOR-MADE Omschrijving: Onder e-learning begrijpen we het leveren van leerpakketten via internet. Tailormade e-learning pakketten dienen op maat van uw bedrijf ontwikkeld te worden en behandelen meestal bedrijfsspecifi eke onderwerpen. Dankzij e-learning heeft u geen verplaatsingen meer nodig naar opleidingscentra. Vooral geschikt voor: j Verwerven van bedrijfsspecifi eke kennis. j Verwerven van bedrijfsspecifi eke ICT-vaardigheden. Niet geschikt voor: j Het aanleren van algemene en basiskennis of vaardigheden. Voorbeelden: j Verwerven van kennis betreffende het doorzoeken van wagens op explosieven. j Het begrijpen van een productieproces. j Leren werken met een bedrijfseigen ERP-software. Typische deelnemer: Tailor-made e-learning heeft enkel zin voor een grote groep mensen die zich geografi sch op verschillende locaties kunnen bevinden. Het vereist ook de capaciteit om zelfstandig met een computer te kunnen werken. Randvoorwaarden/setup: Tailor made e-learning vereist een voldoende ruim budget. Het vraagt tevens een goede voorbereiding en ruime aandacht voor de implementatie. Het heeft als voordeel dat werknemers dit kunnen volgen waar en wanneer ze willen (mits internetverbinding). In sommige gevallen leidt het ontwikkelen van dergelijke leerpakketten ook tot betere standaardisering van bedrijfspecifi eke informatie. 11

LEERVORM: KENNISSYSTEMEN Omschrijving: Kennissystemen zijn gebaseerd op een software die ervoor zorgt dat alle belangrijke informatie binnen een bedrijf gemakkelijk kan worden teruggevonden. Gebruikers kunnen kennis toevoegen aan het systeem die op zich dan weer beschikbaar gesteld kan worden aan (al dan niet) specifi eke groepen. Vooral geschikt voor: j Verwerven en verspreiden van bedrijfsspecifi eke en/of gevorderde, gespecialiseerde kennis. j Toepassen van snel variërende kennis. Minder geschikt voor: j Verwerven van basiskennis. j Verwerven van vaardigheden en houdingen. Voorbeelden: j Een kennisdatabank over leveranciers voor een distributiebedrijf met daarin catalogus, prijs, weblinks, maar ook de historiek van de bestelde producten bij deze leveranciers. j In een farmaceutisch bedrijf: De verzameling van allerhande kennis rond medicijnen en patenten in de medische sector. j Tegenwoordig heeft ongeveer elk bedrijf een kennissysteem nodig. Typische deelnemer: Kenniswerker (iemand die voortdurend veel kennis nodig heeft voor zijn job). Randvoorwaarden/setup: Vereist een grotere groep deelnemers die zelfstandig kunnen werken met informaticatools. Vraagt van de onderneming zowel een fi nanciële investering als een investering in tijd om dit te implementeren. 12

LEERVORM: SIMULATIES Omschrijving: Een simulatie betekent dat je een proces uit de realiteit simuleert op een computer. In een simulatie krijg je de kans om, zonder risico s, in een virtuele realiteit iets te oefenen. Vooral geschikt voor: j Toepassen van vaardigheden en houdingen met een belangrijke impact op de bedrijfsvoering. j Technische en ICT opleidingen. Minder geschikt voor: j Talen. j Het verwerven van kennis. j Sociale vaardigheden. Voorbeelden: j Software simulaties. j Simulaties van bedrijfsprocessen. j Flight- en Car simulators. j Simulatie op PC om veiligheidsregels onder de knie te krijgen. Typische deelnemer: Vereist zelfstandig kunnen werken met computer of machine. Geschikt voor mensen die complexe vaardigheden moeten beheersen Randvoorwaarden/setup: Indien de simulatie beschikbaar is, kan het budget redelijk zijn. Indien de simulatie bedrijfsspecifi ek moet gemaakt worden, vereist dit een groot budget. 13

LEERVORM: COACHING Omschrijving: Coaching betekent het individueel begeleiden van mensen in het verwerven van bepaalde vaardigheden of houdingen door middel van regelmatige bijeenkomsten. Vooral geschikt voor: j Toepassen van kennis, vaardigheden en houdingen in de praktijk. j Coaching kan nuttig zijn in elk domein. Minder geschikt voor: j Verwerven van kennis. Voorbeelden: j Coaching in het toepassen van time management. j Coaching in sales vaardigheden. j Coaching in het gebruik van nieuwe computersoftware. Typische deelnemer: Het gaat hier vaak over een kleine groep deelnemers. Geschikt voor mensen die minder goed zelfstandig kunnen leren en begeleiding nodig hebben. Computervaardigheden zijn niet vereist. Randvoorwaarden/setup: Is tijdsintensief en vereist bijgevolg een redelijk groot budget. Het kan plaats vinden waar en wanneer je het nodig acht. 14

LEERVORM: WERKPLEKLEREN Omschrijving: Werkplekleren betekent leren terwijl je werkt. Het leren zelf verloopt meestal met begeleiding en vindt plaats daar waar men werkt. Vooral geschikt voor: j Verwerven en toepassen van bedrijfsspecifi eke vaardigheden en houdingen. Niet geschikt voor: j Verwerven van basis of generieke kennis en vaardigheden (Talen, ICT). Voorbeelden: j Magazijn: Het implementeren van een modern stockbeheer. j Het leren bedienen van nieuwe machines. j Het inwerken van nieuwe medewerkers. j Helpdesk. j Teamwork in de auto-industrie. Typische deelnemer: Één of verschillende mensen. Nieuwe medewerkers in het bedrijf. Randvoorwaarden/setup: Is mogelijk met een zeer beperkt budget (eigen medewerkers). Je hebt het wanneer je het nodig hebt. Is per defi nitie onmiddellijk beschikbaar, in-house en binnen de werkuren. 15

LEERVORM: E-COACHING Omschrijving: E-coaching betekent het individueel begeleiden via elektronische weg (internet) van mensen in het verwerven van bepaalde kennis, vaardigheden of houdingen door middel van regelmatige bijeenkomsten. Vooral geschikt voor: j Verwerven van vaardigheden in ICT & talen. j E-coaching kan nuttig zijn in elk domein, maar is vooral geschikt wanneer de begeleider en deelnemer zich op grote afstand van elkaar bevinden. j E-coaching is ook bruikbaar om korte interventies uit te voeren naar grote groepen deelnemers die geografi sch verspreid zitten, als een soort helpdesk. Minder geschikt voor: j Verwerven van kennis. j Verwerven van praktische (fysische) vaardigheden en houdingen zoals het bedienen van machines. Voorbeelden: j E-coaching in het gebruik van nieuwe computersoftware. Typische deelnemer: Het gaat hier vaak over deelnemers op verschillende locaties. Geschikt voor mensen die begeleiding nodig hebben. Vereist zelfstandig kunnen werken met een computer. Randvoorwaarden/setup: Is tijdsintensief en vereist bijgevolg een redelijk groot budget Het kan doorgaan waar en wanneer je het nodig acht. 16

LEERVORM: KLASSIKALE TRAINING Omschrijving: Dit is de meest gekende leervorm. Deelnemers komen samen op een bepaald tijdstip in een bepaald lokaal. De trainer of leerkracht doceert, demonstreert of geeft (groeps)opdrachten. Vooral geschikt voor: j Verwerven van allerhande vormen van kennis j Aanleren van ICT, sociale, economische vaardigheden Niet geschikt voor: j Toepassen van bedrijfspecifi eke vaardigheden en houdingen. j Grote groepen deelnemers op verschillende locaties. j Snel wijzigende kennis. Voorbeelden: j Training in MS Word. j Training in leiderschapsvaardigheden. j Training in nieuwe producten. Typische deelnemer: Het gaat hier per defi nitie over een groep deelnemers, meestal zes tot twaalf personen. Geschikt voor mensen die minder goed zelfstandig kunnen leren en begeleiding nodig hebben. Computervaardigheden zijn niet vereist. Randvoorwaarden/setup: Training vereist organisatie, dit wil zeggen nood aan lokalen, trainers, uitnodigingen. Training is de meest geaccepteerde leervorm, maar niet altijd de meest efficiënte. Trainingsbudgetten kunnen vrij gemakkelijk worden begroot. 17

LEERVORM: BEDRIJFSSIMULATIE Omschrijving: Bij een bedrijfssimulatie worden de deelnemers aan het hoofd gezet van een fi ctieve onderneming. Door de juiste beslissingen te nemen op voornamelijk fi nanciële en economische parameters moeten ze in team hun bedrijf zo goed mogelijk laten scoren. De resultaten zijn een afweging van de beslissingen ten opzichte van deze van andere deelnemende ploegen. Na enkele speelrondes wordt het spel afgesloten en heeft men een aantal basis economische en fi nanciële begrippen en hun impact in de praktijk ervaren. Vooral geschikt voor: j Basisbegrippen van ondernemen toepassen in de praktijk. j Teambuilding en sfeer, het samenwerken in groep bevorderen. j Betaalbaar voor grotere groepen, samenwerking tussen verschillende kmo s mogelijk. j Competitieaspect motiveert competitief ingestelde deelnemers. Niet geschikt voor: j Specifi eke en heel diepgaande materie (Bijvoorbeeld: BTW-opleiding - kennisoverdracht). j Kleine aantallen (minimaal vier groepen van twee personen). Voorbeelden: j Een bedrijfssimulatie kan met verschillende groepen deelnemers worden gespeeld. Het startmoment voorziet toelichting over begrippen en spelregels en kan de motivatie aanscherpen. Een gezamenlijk afsluitmoment kan ook gekoppeld worden aan een voorstelling voor een jury waarbij de deelnemers hun presentatietechnieken kunnen oefenen. j Ook voor arbeiders kan deze leervorm een aangename vorm van ontspanning zijn waarbij ze kunnen ontdekken wat bijvoorbeeld de invloed is van een staking op de bedrijfsvoering en het bedrijfsresultaat. 18

Typische deelnemer: Vooral niet specialisten in accountancy. Niet hoger kader, maximaal middle managent, liefst lager management. Bedienden (ook arbeiders mogelijk). Randvoorwaarden/setup: Een ruimte waar alle groepen in rust aan teamwerk kunnen doen. Ontspannen sfeer met mogelijkheid om enkele pauzes te nemen. Veelal maken groepen hun berekeningen in Excel (bijkomend leereffect) of hun presentatie in PowerPoint, die accommodatie moet ook voorzien zijn. 19

LEERVORM: THEATERLEREN Omschrijving: Acteurs brengen visuele beelden (via improvisatie of bedrijfstheater op maat) om deelnemers bewust te maken van eigen handelen en doen. Het is tevens een ideale vorm om samen met anderen te doen. Vooral geschikt voor: j Bewustzijn rond sociale houding en vaardigheden. j Trajecten rond chance management. j Overbrengen van strategische boodschap. j Confrontatie met eigen gedrag- en denkwijzen. Niet geschikt voor: j Verwerven van kennis. j Talen en ICT-vaardigheden Voorbeelden: j Hoe breng je als verkoper je product aan de man? (of althans proberen). j Hoe motiveer je als directe chef je personeel? (of misschien juist niet). j Hoe communiceer je juist als tele-operator met je gesprekspartner? Typische deelnemer: Iedereen kan hieraan deelnemen. Randvoorwaarden/setup: In sommige gevallen betreft het een theaterstuk in een gekende theaterzaal waar deelnemers zich gewoon op inschrijven. In sommige gevallen wordt het theaterstuk voor uw bedrijf op maat gemaakt en vindt het plaats in een lokaal dat hiervoor geschikt is. De kosten van deze aanpak liggen uiteraard hoger. 20

LEERVORM: E-BUSINESS GAME Omschrijving: Bij een E-business game staan de deelnemers aan het hoofd van een fi ctieve onderneming. Door de juiste beslissingen te nemen op voornamelijk fi nanciële en economische parameters moeten ze in team hun bedrijf zo goed mogelijk laten scoren. De resultaten zijn een afweging van de beslissingen ten opzichte van deze van andere deelnemende ploegen. Het spel eindigt na enkele speelrondes. De deelnemers hebben een aantal basis economische en fi nanciële begrippen en hun impact in de praktijk ervaren. ` Het grote verschil met een bedrijfssimulatie is dat een e-business game volledig online wordt gespeeld. Vooral geschikt voor: j Basisbegrippen van ondernemen toepassen in de praktijk. j Teambuilding en sfeer, het samenwerken in groep bevorderen. j Betaalbaar voor grotere groepen, samenwerking tussen verschillende kmo s mogelijk. j Competitieaspect motiveert competitief ingestelde deelnemers. Niet geschikt voor: j Specifi eke en heel diepgaande materie (Bijvoorbeeld: BTW-opleiding kennisoverdracht). j Kleine aantallen (minimaal vier groepen van twee personen). Voorbeelden: Een E-business game wordt volledig op afstand gespeeld. Het is aangewezen is om het startmoment te laten begeleiden, zodat iedereen op de hoogte is van de te gebruiken begrippen. Een gezamenlijk afsluitmoment kan ook gekoppeld worden aan een voorstelling voor een jury waarbij de deelnemers hun presentatietechnieken kunnen oefenen. 21

Typische deelnemer: Vooral niet specialisten in accountancy. Niet hoger kader, maximaal middle managent, liefst lager management. Bedienden (ook arbeiders mogelijk). Vereist zelfstandig kunnen werken met een computer. Randvoorwaarden/setup: Indien met begeleiding, een ruimte waar alle groepen in rust aan teamwerk kunnen doen. Ontspannen sfeer met mogelijkheid om enkele pauzes te hebben. Voor het online gedeelte is een computer met internetvoorziening nodig. 22

LEERVORM: ONLINE CLASS Omschrijving: Een online class is een denkbeeldige klas op het internet waar lesgever en cursisten verbonden zijn via hun computer. Iedereen is aanwezig op hetzelfde tijdstip, maar niet op dezelfde plaats. De lesgever leidt het proces, toont slides, stelt vragen of geeft opdrachten. Deelnemers kunnen vragen stellen, opmerkingen maken, discussiëren enz. Vooral geschikt voor: j Deelnemers op verschillende (meestal verafgelegen) locaties. j Verwerven van bedrijfspecifi eke kennis. Niet geschikt voor: j Toepassen van sociale vaardigheden. j Verwerven van ICT of talenkennis. Voorbeelden: j Toelichten van productmarketing betreffende nieuwe producten aan een geografi sch verspreid sales team. j Toelichten van nieuw concept aan een groep wereldwijd verspreide marketeers. Typische deelnemer: Wordt gevolgd door meerdere personen, geografi sch verspreid, die zelfstandig met een computer kunnen werken. Randvoorwaarden/setup: Online classes kunnen gehuurd worden op het internet. Het budget is vergelijkbaar met klassikale trainingen. De voorbereiding vraagt iets meer tijd, de kosten van virtuele lokalen zijn beperkter dan fysieke lokalen. Tevens bespaart deze leervorm verplaatsingskosten. 23

24

SLOTWOORD Theaterleren, bedrijfssimulaties, e-learning, voor uw kmo hebben deze verschillende leervormen geen geheimen meer. Dit derde boekje rond leervormen is er één in een reeks van vijf boekjes om een kmo bewust te laten omgaan met opleidingen. U kan nu een kijkje nemen in het vierde boekje waar u een beschrijving vindt van de opleidingen die de deelnemers aan dit project doorlopen hebben. Maar eerst willen we nog een aantal mensen bedanken. En die dank gaat in de eerste plaats uit naar twee groepen die gemaakt hebben dat dit boekje er überhaupt kwam. De deelnemende kmo s die het traject van Evoleren doorliepen en er zo voor zorgden dat de methodiek die u hier voorgeschoteld krijgt, getoetst geweest is aan de praktijk. De zaakvoerder(s) en werknemers van Bolton Copy, Covadak, Filad bvba, Laser Works, Liefmans brouwerij, Lucron Bioproducts, Mediwet, Sylva Boomkwekerijen, TTL Camerlynck en Aconcept nv hebben deze leervormen al uitgetest. De tweede groep die we wensen te bedanken zijn onze stuurgroepleden. Ze lagen mee aan de richting en de praktische uitwerking van het hele Evolerentraject. Zonder hun inzet ook hier geen resultaat. BE-ODL, BnS Engineering, IVPV-Universiteit Gent, U&I Learning, VDAB, Voka Kamer van Koophandel West-Vlaanderen, Voka Vlaams Economisch Verbond en Volvo Cars Gent zijn de deskundigen van dienst. Binnen deze stuurgroep wensen we volgende personen uit de werkgroep een pluim op de hoed te steken: Patrick Belpaire (U&I Learning), Gerard Sponselee (BnS Engineering), Erik Kenis (Voka Kamer van Koophandel West-Vlaanderen), Christel Geltmeyer (Voka Kamer van Koophandel Oost-Vlaanderen). Daarnaast willen we ook een aantal personen bedanken voor de expertise in hun bijdrage aan dit boekje nl. Annick Annaert (Acbeth), Rob Frederix (Top Team), Bert Coolen (BE-ODL), Patrick Belpaire (U&I Learning), Laurence Stévigny (Quiwie Productions), Heidi De Groote (Ehsal) en Brigitte Lauwers (SERV). 25

Ook gaat onze expliciete dank uit naar de Vlaamse Overheid en het Europese Sociaal Fonds. Voor een project als dit zijn middelen nodig, en beide instanties deden meer dan hun duit in het spreekwoordelijke zakje. Karel Uyttersprot Gedelegeerd bestuurder KVKOV 26

FEEDBACK FORMULIER Uw ervaringen tellen voor ons! Kopieer daarom snel dit formulier en laat ons uw bevindingen weten. Persoonsgegevens Bedrijf....................................................................................... Naam........................................................................................ Functie...................................................................................... Email........................................................................................ Telefoon..................................................................................... Evaluatie van dit boekje Dit zijn voordelen van deze werkwijze.................................................................................................................................................................................................................................................. Dit zijn nadelen van deze werkwijze.................................................................................................................................................................................................................................................... Dit is uniek.................................................................................................................................................................................................................................................................................. Opmerkingen, suggesties, Geef ons hier uw opmerkingen door, gelieve zo concreet mogelijk te zijn................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................ A 3 Ik heb bijkomende praktische voorbeelden van (een van) de stappen in dit boekje Gelieve deze pagina terug te sturen naar EvoLeren Noordlaan 21 9200 Dendermonde F 052 33 98 01 E info@evoleren.be 27

28