LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Bryan Bisschops Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: AA - BI Stagebegeleider DLO: H. Verstappen Academiejaar: 2014-2015 School: Onderwijsvorm: A-stroom Richting: 1 ste graad Klas: Lokaal: Aantal leerlingen: Les gegeven door: Bryan Bisschops Vak: Aardrijkskunde Onderwerp: Het verband tussen landbouwtype en fysische omstandigheden in een gebied in Europa met fysische beperkingen. Vakmentor: Datum/Data: 12/12/2014 Lesuur/-uren: BEGINSITUATIE Situering in de lessenreeks Het thema landbouwlandschappen bestaat uit een totaal van 5 lesuren. Deze les is de 3 e les over dit thema. Relevante voorkennis (en/of kennis die nog niet aanwezig is) In ons land is er productie van verschillende soorten landbouw. Soorten landbouw op een thematische kaart aanduiden. Gesteente heeft verschillende eigenschappen (doorlatendheid). Belevings- en ervaringswereld & Actualiteit De lln zien regelmatig een boerderij. Leerniveau van de klasgroep, klassfeer, De klassfeer is geweldig en de lln zijn geïnteresseerd in aardrijkskunde. Opmerking [E1]: Mag uitgebreider: - Bij de situering in de lessenreeks komt ook te staan over wat jouw les zal gaan en wat de leerlingen hierbij zullen leren. - Situeer ook jouw les in het leerplan. Welke lessen komen er vóór jouw les, welke erna? Opmerking [E2]: Eventueel nog: - determineren van landbouwtypes en landbouwlandschappen - landbouwtypes herkennen in het landschap (en vanuit de lucht en op kaart) DIDACTISCHE VERANTWOORDING Welke (vak)didactische principes komen in je les aan bod? (= opsomming) van landbouwtypes (aanschouwelijkheidsprincipe) EINDTERMEN & LEERPLANDOELEN Situering in de eindtermen: (Vakoverschrijdend en/of vakgebonden) Vakoverschrijdende eindtermen Niet van toepassing Vakgebonden eindtermen 19 Met voorbeelden illustreren dat weer en klimaat de plantengroei en de activiteiten van dier en mens beïnvloeden. 21 Een landelijk landschap herkennen, beschrijven naar uitzicht en functies en eenvoudige observeerbare kenmerken ervan vergelijken met een landelijk landschap elders. Situering in het leerplan: Leerplan aardrijkskunde 1 ste graad van het VVKSO, leerplan aardrijkskunde 1 ste graad, Brussel, 2008, D/2008/7841/038 Leerstofthema 4.12 Landbouwlandschappen Leerplandoelstellingen 3 In een gebied met fysische beperkingen in Europa het verband zoeken tussen landbouwtype en fysische omstandigheden.
ALGEMEEN LESDOEL Door middel van het vergelijken van verschillende afbeeldingen duidelijk maken welke invloed de fysische omstandigheden hebben op landbouw. SCHOOLAGENDA (Van de leerlingen. Verwijs naar het werkblad en/of de pagina s in het werk- en/of handboek.) Fysische beperkingen in Europa BRONNEN (Noteer alle gebruikte bronnen, volgens BIN.) Literatuur Coppenholle, J., Van Mol, R., Verstappen, H., Gaeremynck, V. & Van Broeck, C. (2010) Geogenie 2, leerwerkboek. Antwerpen De Boeck nv. (p. 48-72) Internet Brood duurder vanaf september. (2012, 6 augustus). In Vandaag.be. geraadpleegd op 18 november 2014, via http://www.vandaag.be/economie/102516_brood-duurder-vanaf-september.html Zand, leem of klei? (z.d.). In Groen.net. Geraadpleegd op 18 november 2014, via http://www.groen.net/article.aspx?id=15613 Opmerking [E3]: Fysische beperkingen van wat? Beter zou zijn: Fysische beperkingen voor landbouw in Europa Opmerking [E4]: Zorg ervoor dat je meerdere bronnen hebt uit literatuur. Hier moeten minstens 2 verschillen leer(werk)boeken komen te staan die je hebt geraadpleegd. In de bib vind je alle verschillende methodes (Zenit, Meridiaan, Horizon, Geogenie ) waarmee je kan werken. LEERMIDDELEN & MEDIA Aanwezig in het leslokaal Door lesgever mee te brengen Algemeen Proef... smartboard Krijtbord + krijt Computer + beamer Overheadprojector + computerscherm PowerPoint Opmerking [E5]: Ik weet dat je met Geogenie 2 (leerwerkboek) werkt, maar dat weet bv. je vakmentor of stagebegeleider niet. Noteer hier welke werkblaadjes/leer(werk)boek je gebruikt. Door alleen naar je LVB te kijken, weet ik niet exact hoe je je les gaat aanpakken. Ik zou een ppt moeten zien + pagina s in het leerwerkboek.
Didactisch lesontwerp Leerdoelen De 4 factoren die landbouw beïnvloeden opsommen. (C1) Aan de hand van illustraties de oorzaken van een gebied zonder landbouw beschrijven. (C5) Aan de hand van illustraties de landbouwmogelijk heden opsommen voor een gebied Lesfasen & timing Instapfase (5 min) Lesfase 1: Opdracht: beschrijven wat de beperkingen zijn. (5 min) Lesfase 2: Opdracht: beschrijven wat de landbouw- KRACHTIGE LEEROMGEVING Onderwijs- en leeractiviteiten Media Leerinhoud Probleemstelling: Jullie weten dat op verschillende plaatsen in Europa aan verschillende soorten landbouw wordt gedaan. Wat is de reden hiervoor? Onderwijs-leergesprek: Aan de hand van foto s op de PP gaan de lln afleiden welke factoren de landbouw beïnvloeden. Welke factoren beïnvloeden de landbouw op deze foto s? Waarom kan ik niet tussen de gebouwen aan landbouw doen? (bevolkingsdichtheid) (hulpvragen) Waarom wordt er aan mediterrane landbouw gedaan in de zuidelijke gebieden van Europa? (klimaat) Welke bodem is de meeste geschikte voor akkerbouw? (bodem) Waarom is op de berg geen landbouw? Op de zijde van een niet te steile berg kan wel aan landbouw gedaan worden bv. Wijngaarden Oefening Wat is de beperking voor landbouw? Toendra: Te koud, ½ jaar bedekt met sneeuw. In de zomer is de bodem bevroren op 60 cm Hooggebergte: slechte bereikbaarheid, koud, ondergrond Woestijn: droog, behalve in oase Scandinavisch Hoogland: bos Middellandse zeegebieden: mediterrane landbouw: zomer warm, winter mild Atlas pg 40 Oase in Peru Klimaat, reliëf, bodem en bevolkingsdichtheid Rond de evenaar zijn de temperaturen het gemiddeld het hoogte. Ook de temperatuurschommeling is kleiner. Koude gebieden Slechte bereikbaar Droog Opmerking [E6]: Goede herhaling, maar vraag aan de lln ook of ze een voorbeeld kennen van een plaats waar ze aan een specifiek soort van landbouw doen. Vanuit dit onderwijsleergesprek kan je je probleemstelling goed formuleren. Opmerking [E7]: Waar is je ppt? Opmerking [E8]: Bevolkingsdichtheid is nog een vrij nieuw begrip. Ze leerden hier reeds over bij het thema bevolking, maar het is niet zeker dat je meteen het antwoord bevolkingsdichtheid. Stel voldoende hulpvragen Opmerking [E9]: Mogelijke vragen: - Is daar voldoende ruimte? - Wonen daar veel mensen? - De mensen wonen er dicht op elkaar. Hoe noemden we dat ook alweer wanneer mensen op een kleine oppervlakte bij elkaar wonen? - En is die bevolkingsdichtheid hier hoog of laag? - Opmerking [E10]: De zinsstructuur klopt niet. Opmerking [E11]: Hoe ga je deze oefening doen? - klassikaal, individueel, per 2, in groep? - Hoe ga je het verbeteren indien je er een groepswerk van maakt. De informatie ivm toendra, hoogebergte en woestijn komt in de kolom van leerinhoud te staan.
met beperkte landbouwmogelijk heden. (C5) Op een vereenvoudigde landbouwkaart van Europa de bestudeerde landbouwvoorbeel den situeren. (C4) mogelijkhede n zijn. (3 min) Lesfase 3: Situering op de kaart Lesfase 4:.. Spanje, Almeria: Serres (plastic sea) Deze wenk wordt verwerkt in de vorige lesfases m.b.v. een atlas. (atlas pagina 40) Opmerking [E12]: Kolom leerinhoud! Wat is jouw bedoeling bij deze lesfase? Je leerdoelen zijn zeer goed, maar hoe maak je dit gedurende het lesdeel waar? Het moet uitgebreider! Opmerking [E13]: Hier moet je geen nieuwe lesfase voor maken. Noteer gewoon je leerdoel bij de lesfase waarbij ze hoort. Een lesfase is een compleet nieuw deel, met lesovergang. Dat is hier niet jouw bedoeling. enz.. Opmerkingen i.v.m. bijlagen: Steeds kopie toevoegen van ingevuld werkblad of -boek. Indien gebruik gemaakt wordt van transparanten of digitale presentatie: handouts toevoegen (verkleind, zwart/wit). Indien de klasopstelling gewijzigd wordt: plan en/of omschrijving toevoegen.
BORDSCHEMA Opmerking [E14]: Komt er nog een bordschema of werk je enkel met een ppt? Soms kan een schema op bord bij de leerlingen voor een bepaalde structuur zorgen.