Pathofysiologie van de spijsvertering Mark Stolk MDL-arts St. Antonius Ziekenhuis
Mondziekten
Mondziekten
Reflux oesofagitis
Reflux oesofagitis
Reflux oesofagitis
Slokdarmkanker
Slokdarmkanker
Buismaag reconstructie
Maag-duodenum ulcus
Helicobacter Protonpompremmers Helicobacter eradicatie (antibiotica)
Maagkanker
Oesofago-jejunostomie Dumping syndroom Maagkanker
Maagkanker
Bariatrische chirurgie Gastric banding Gastric bypass Gastric sleeve
Coeliakie malabsorptie vlok atrofie response op een gluten-vrij dieet serologie (anti ttg, anti endomysium) HLA-DQ typing (DQ2/DQ8) 1:10-20.000
Coeliakie > 50% volwassenen mild, tot ernstig: diarrhee, spieratrofie, buikpijn, groeiachterstand > 50% bot mineralen verlies 0-5% refractair, EATL (lymfoom)
Gluten
Marsh I
Marsh II
Marsh IIIa
Marsh IIIb
Marsh IIIc
Gluten-vrij dieet Histological re cove ry in time recove ry (%) 100 80 60 40 20 0 M III M IIIC M IIIB M IIIA initial pathology (M ars h) 2 y rs 2-5 y rs > 5 y rs
Levercirrhose Laat stadium van fibrose Destructie van de architectuur van de lever Regeneratieve noduli In ver gevorderd stadium irreversibel Aanwijzingen voor reversibiliteit bij behandeling onderliggend lijden
Levercirrhose Risocofactoren chronische leverziekte Hepatitis (B, C) Alcohol DM Transfusies Medicatie Familie Auto-immuun ziekten (AIH, PSC, PBC)
Levercirrhose-klachten Vermoeidheid Bloedingsneiging Oedeem Gewichtsverlies Koorts Diarree Buikpijn Verwardheid Slaapstoornissen
Levercirrhose Spider Naevi Erythema palmare Clubbing nagel Osteoarthropathie Dupuytren Gynaecomastie Testiculaire atrofie Hepatomegalie Splenomegalie Ascites Caput medusae Icterus
Levercirrhose-diagnose Leverenzymen Bilirubine Albumine Prothrombinetijd Elektrolyten Bloedbeeld Virusserologie ANA/AMA/ASMA/ANCA
Levercirrhose-diagnose Echo: in vergevorderd stadium kleine, nodulaire lever. Atrofie rechter kwab, hypertrofie linker kwab CT slechts beperkt inzetbaar
Levercirrhose-oorzaken
Levercirrhose-complicaties Ascites Portale hypertensie Vasodilatatie Laag albumine 2 jaarsoverleving 50% Spontane bacteriele peritonitis Hoge mortaliteit Profylaxe te overwegen
Levercirrhose-complicaties Slokdarmvarices Door portale hypertensie Grote kans op bloeding Hepatorenaal syndroom Hepatorenaal syndroom Acute nierinsufficientie bij levercirrhose Verminderde renale perfusie door splanchnische vasodilatatie en renale vasoconstrictie
Acute pancreatitis
CT scan na 4 dagen acute pancreatitis met uitgebreide oedeemvorming. Grote hoeveelheid peripancreatisch vocht.
Oorzaken pancreatitis Choledocholithiasis Alcohol Idiopathisch Iatrogeen ERCP Medicamenteus Metabool Hyperlipidaemie Hypercalciaemie
Pathofysiologie
Prognostische factoren CT severity index Ranson criteria : leeftijd >55jaar, WBC>16, glucose>11, LDH>350, Asat>250, Ht daling >10%, Ureumstijging> 10 mmol/l, Calcium<2 mmol/l, Base excess < -4, PaO2<8 kpa, neg vochtbalans >6 liter. 100 mortaliteit (%) 80 60 40 20 0 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 aantal pos Ransoncriteria
Complicaties Pancreasnecrose Groot infectierisico 40-70% Bijdrage mortaliteit 80% Sepsis met multi-orgaan falen (MOF) ARDS Nierfalen
Ondersteunende maatregelen Voeding: Niets per os, Intraveneus vocht, Maaghevel bij ileus en braken, Sondevoeding voorbij Treitz of TPV, Vochtbalans!! Pijnbestrijding: Pethidine, Morfine, Epiduraal Electrolyt controle: Kalium, Calcium, Glucose, Lipiden Antibiotica (na bewezen infectie) Drainage van abcessen (chirurgisch, endoscopisch, radiologisch)
Chronische pancreatitis
Oorzaken
Kenmerken Chronische buik- en rugpijn Recidiverende aanvallen van acute pancreatitis Pseudocystevorming Diabetes (type 2) Malabsorptie en steatorrhoe (gewichtsverlies) Icterus door galwegobstructie Cholangitis
Diagnose-CT
Diagnose-EUS Ductus pancreaticus: Irregulair Dilatatie Zijtakjes Hyperechoische wand Parenchym: Lobjes Hyperechoische bandjes Hyperechoische spikkels Cysten Stenen
Behandeling Pijnbestrijding Medicamenteus Plexusblokkade Drainage ERCP-stents Endoecho-stents Chirurgie
Puestov
Pancreascarcinoom Typering: 90% goed tot matig gedifferentieerd mucineus adenocarcinoom Risicofactoren: leeftijd, man (2:1), roken, pancreatitis, koffie, thee, vet, vlees, straling, maagresectie? diabetes? ++ groente en fruit dieet Symptomen: gewichtsverlies 91%, pijn 83%, geelzucht 71%, anorexie, nausea 44%, malaise, braken Diagnostiek: laboratorium onderzoek, CT pancreas (+/- punctie), ERCP (+ brush), endo-echografie (+/- punctie)
CT pancreas
Whipple
Whipple
Survival en Palliatie
Stoornissen darmmotiliteit Gestoord migrerend motor complex
Ogilvie Syndroom
Diverticulitis
Diverticulitis
Diverticulitis Mortaliteit <5%
Diverticulitis Mortaliteit 13%
Diverticulitis Mortaliteit 43%
Diverticulitis Laxeren, residu beperkt dieet Antibiotica? Chirurgie
Inflammatory Bowel Disease M. Crohn (van mond tot anus) Colitis Ulcerosa (alleen colon) Symptomen: buikpijn, diarhee met bloed en slijm, koorts, gewichtsverlies, soms gewrichts-, huid- en oogklachten Diagnose: endoscopie met biopsie, bloedonderzoek, CT, videocapsule, contrastfoto
Colitis ulcerosa M. Crohn
Behandeling Mesalazine (aanval/onderhoud) Prednison (aanval) Imuran/6 mercaptopurine (onderhoud) Methotrexate (onderhoud) Ciclosporine (aanval) Remicade/Humira (aanval/onderhoud) (Sonde)voeding Rust
Behandeling Chirurgie: Subtotale colectomie met ileostoma of pouch Dundarmresecties
Ileostoma
Adenomateuze colonpoliepen
Coloncarcinoom
Coloncarcinoom survival
Einde