Transcriptie

1 Acute alvleesklierontsteking (PID): H3 Diagnose en onderzoeken Wanneer u klachten heeft die duiden op een alvleesklierontsteking verwijst de huisarts u naar een maag-, darm- en leverarts voor verder onderzoek. Tijdens uw opname zullen er verschillende onderzoeken plaatsvinden. Welke dat zijn is van tevoren nog niet bekend. Uw arts zal u op de hoogte brengen van de reden van een bepaald onderzoek. Van de verpleegkundige krijgt u, zodra dit bekend is, informatie over het onderzoek zelf, de dag en het tijdstip, eventuele voorbereiding en nazorg. Meestal is een combinatie van onderzoeken nodig. De meest gebruikte onderzoeken zijn: Bloedonderzoek en urineonderzoek: Dit kan veranderingen aantonen onder andere in de waarden van bepaalde alvleesklierenzymen (amylase, lipase). Buikecho: Met behulp van een echo van de buik kunnen de ontstoken alvleesklier en eventueel aanwezige galstenen in beeld worden gebracht. Endo-echografie: Een endografie is een vorm van echo waarbij het echoapparaat vastzit op een flexibele slang, de endoscoop. De arts brengt de slang via de mond, via de slokdarm naar de maag en het eerste deel van de dunne darm, de twaalfvingerige darm. Met dit onderzoek kan de arts soms nog beter inzicht krijgen in de alvleesklier, de galwegen en de alvleeskliergang. 1/5

2 CT-scan of MRI-scan: Met behulp van een CT-scan of MRI-scan kunnen allerlei afwijkingen in de ontstoken alvleesklier nauwkeurig in beeld worden gebracht. De arts kan met behulp van een CT-scan vaststellen of het om de oedemateuze of necrotiserende vorm van alvleesklierontsteking gaat. Röntgenfoto: De arts kan een röntgenfoto aanvragen als er een darmstilstand (ileus) als gevolg van de acute alvleesklierontsteking wordt vermoed. Uitslag Van sommige onderzoeken is de uitslag direct bekend, andere kunnen wat langer op zich laten wachten. In ieder geval geeft alleen de arts of artsassistent/zaalarts u de uitslag van een onderzoek. Maakt u, als u dat prettig vindt, afspraken met hem of haar over wanneer u de uitslag van een bepaald onderzoek kunt verwachten. Op de volgende pagina heeft u ruimte om te noteren wat de arts u heeft verteld, zodat het voor u makkelijker is om uw naasten te informeren. Ook is er ruimte gereserveerd voor het noteren van de controles, zoals temperatuur, polsslag, bloeddruk en uw gewicht. De verpleegkundige noteert de uitslag van het onderzoek ook in uw elektronisch patiënten dossier. Soms roepen uitslagen op een later tijdstip tóch nog vragen op waar u niet aan had gedacht toen de arts nog bij u was. Schrijft u die vragen op zodat u ze kunt stellen bij de volgende visite van de arts. Als de vraag voor u echt dringend is, stel deze dan gerust aan de verpleegkundige. Gesprek aanvragen met uw arts Wanneer u contact wenst met de specialist of arts-assistent/zaalarts voor een persoonlijk gesprek of uitgebreide medische informatie, eventueel met uw familie erbij, dan kunt u dit aanvragen bij de arts of verpleegkundige. Dit gesprek kan dan meestal al de volgende dag in de middag, plaatsvinden. Ook kan het zijn dat de verpleegkundige of arts initiatief neemt voor een gesprek. Bijvoorbeeld in het begin van de opname om uitleg te geven over het ziektebeeld en de behandeling. Als het ontslag in zicht komt volgt er een 2/5

3 gesprek waarin u informatie krijgt over hoe de opname is verlopen en heeft u de mogelijkheid om vragen te stellen. Bij deze gesprekken is een verpleegkundige aanwezig. Zij maakt een verslag van het gesprek. U kunt vragen om een uitdraai van deze gesprekken, zodat u alles op een later tijdstip nog eens na kunt lezen. Uitslagen en onderzoeken Datum Soort onderzoek Uitslag Controles, gewicht en bloeduitslagen Datum en tijdstip Temperatuur Bloeddruk Polsfrequentie Gewicht Bloeduitslagen 3/5

4 Behandeling De behandeling van acute alvleesklierontsteking wordt bepaald door de onderliggende oorzaak. Als de oorzaak bekend is dan is de behandeling in eerste instantie gericht op het wegnemen van de oorzaak. Hieronder de meest gebruikelijke behandelingen: Aanpassing in de voeding: Afhankelijk van de situatie bepaalt de arts of u gewoon kunt eten of dat u voeding via een sonde toegediend krijgt. Sondevoeding is een vloeibare voeding die door een slangetje (voedingssonde) rechtstreeks via de neusslokdarm naar de maag- dunne-darm gaat. Het is soms nodig deze sonde doormiddel van een maagonderzoek, een gastroscopie, te plaatsen. Medicijnen worden voorgeschreven om de hevige pijn te bestrijden: Soms wordt dit via een epiduraal toegediend, dat is een soort ruggeprik. Stoppen met het drinken van alcohol: (Indien de alvleesklierontsteking hierdoor wordt veroorzaakt of wanneer de alvleesklier door een ontsteking met een andere oorzaak extra gevoelig is geworden.) In sommige gevallen kan een endoscopische behandeling (een ERC of ERCP) plaatsvinden: Tijdens een ERC kan de arts met een flexibele buis (een endoscoop) via de mond en de maag tot in de twaalfvingerige darm komen. Met behulp van kleine instrumenten, kan de arts kleine galstenen verwijderen uit de galgang of de afvoergang van de alvleesklier. Ook kan de arts een kleine ingreep uitvoeren, die de afvoer van alvleeskliersap en galvloeistof makkelijker maakt. Deze ingreep, waarbij een klein sneetje gemaakt wordt bij de afvoergang, heet een papillotomie. Een andere mogelijkheid is het plaatsen van een buisje (een stent) in de afvoergang. Ook dit kan meestal tijdens een endoscopische behandeling plaatsvinden. Hierdoor kan de afvoer van alvleeskliersap en galsap verbeteren. 4/5

5 Behandeling van complicaties: Soms leidt een acute alvleesklierontsteking tot ernstige complicaties waarbij belangrijke organen niet goed meer functioneren. Belangrijke lichaamsfuncties, zoals de bloeddruk en ademhaling, moeten dan zorgvuldig worden bewaakt. Ook kan het nodig zijn om hart en nieren te ondersteunen. Voor deze ondersteuning en bewaking kan behandeling op de intensive care afdeling nodig zijn. Behandeling van een pseudocyste: Wanneer er bij een acute necrotiserende alvleesklierontsteking een pseudocyste is ontstaan kan deze klachten veroorzaken. De cyste kan bijvoorbeeld tegen de maag of darm aandrukken en kan dan misselijkheid, braken en pijn veroorzaken. Als de cyste de galwegen dichtdrukt, kan geelzucht ontstaan. Soms ontstaat er een infectie in de pseudocyste. De arts zal dan antibioticum voorschrijven. Soms is ook verdere behandeling van de pseudocyste nodig. De arts kan u hier meer over vertellen. Bij een necrotiserende alvleesklierontsteking kan een ingreep door de MDL-arts (endoscopie), de chirurg (operatie) of de radioloog (plaatsing van een drain) noodzakelijk zijn om geïnfecteerd afgestorven weefsel van de alvleesklier te verwijderen. Als er suikerziekte (diabetes) ontstaat door een alvleesklierontsteking, is behandeling door middel van medicijnen meestal noodzakelijk. Bij ongeveer 10% van de patiënten met acute alvleesklierontsteking ontstaat uiteindelijk een chronische alvleesklierontsteking. 29 november 2018 / 7280 / P 5/5