Gastro intestinale problemen.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Gastro intestinale problemen."

Transcriptie

1 DE BEHANDELING VAN COMPLEXE LICHAMELIJKE PROBLEMEN IN DE PALLIATIEVE EN TERMINALE FASE Gastro intestinale problemen. DR. P. VANDECANDELAERE MDL - ARTS

2 (SUB) OBSTRUCTIE PERSISTERENDE HIK DR. P. VANDECANDELAERE MDL - ARTS

3

4 (sub) obstructie? Definitie?

5

6 (sub) obstructie? Definitie? Obstructie: een blokkade of afsluiting

7

8 (sub) obstructie? Definitie? Obstructie: een blokkade of afsluiting in de darm. Subobstructie: gedeeltelijke afsluiting

9

10 (sub) obstructie? Definitie? Obstructie: een blokkade of afsluiting in de darm. Subobstructie: gedeeltelijke afsluiting van de darm. Ileus: een gestoorde werking zonder duidelijke vernauwing.

11

12 (sub) obstructie Wat moet ik weten? Oorzaak?

13 Oorzaak? Endolumineel Vreemd voorwerp Galsteen Bezoar Stoelgang

14 Oorzaak? Endolumineel Wand Tumor van de GI tractus Poliepen Inflammatie /abces

15 Oorzaak? Endolumineel Wand Extern Briden Peritonale tumoren/implants Tumoren van buikorganen Hernia (Ascites)

16 Oorzaak? Endolumineel Wand Extern Paralytisch ileus

17 paralytisch ileus infiltratie van darmmusculatuur, mesenterium of plexus coeliacus door tumor peritonitis carcinomatosa autonome dysfunctie paraneoplastisch co-morbiditeit (bijv. diabetes mellitus, chronische intestinale pseudo- obstructie) ten gevolge van medicatie, bijv. vinca-alkaloden, opioden, setronen (zoals ondansetron, tropisetron, granisetron, palonosetron) of anticholinergica

18 Oorzaak? Locatie?

19 Localisatie symptomen Slokdarm maag duodenum Sterk verminderde intake (faecaloïd) Braken (respiratoir aspiratie) Weinig of geen opzetting Dunne darm Dikke darm Pijn (krampend, continu) Constipatie Afwezigheid van stoelgang of flatus) Opzetting

20 Diagnostiek Anamnese / voorgeschiedenis Symptomen Onderliggend probleem (tumor?) Voorgeschiedenis (heelkunde, radiotherapie) Huidige Medicatie Klinisch onderzoek: Hyper of hypo peristalsis Clangor Opzetting PPA

21 Diagnostiek Technische onderzoeken? Rx abdomen Éénvoudig / pijnloos Staande Wel of niet obstructie Oorzaak?

22 Diagnostiek Technische onderzoeken? Rx abdomen Echo abdomen Éénvoudig / pijnloos Liggende Wel of niet obstructie. Oorzaak?

23 Diagnostiek Technische onderzoeken? Rx abdomen Echo abdomen Ct abdomen (PO contrast?) Oorzaak Andere problemen Risico inschatten (ischemie, perforatie, ) Contrast?

24 Diagnostiek Technische onderzoeken? Rx abdomen Echo abdomen Ct abdomen (PO contrast?) RX / Ct / NMR enteroclysma

25 Diagnostiek Technische onderzoeken? Rx abdomen Echo abdomen Ct abdomen (PO contrast?) RX / Ct / NMR enteroclysma Endoscopie

26 Behandeling Setting? Stadium? Comorbiditeit? Localisatie? Oorzaak?

27 Behandeling : Endolumineel Upper GI: Gastroduodenoscopie. Lower GI: Lavement Colon voorbereiding Coloscopie.

28 Behandeling : wand of extern (=gelokaliseerd probleem)

29 Behandeling : wand of extern (=gelokaliseerd probleem)

30 Behandeling : wand of extern (=gelokaliseerd probleem) Endoscopisch: Stenting

31

32 Behandeling : wand of extern (=gelokaliseerd probleem) Endoscopisch: Stenting Chirurgisch : Resectie en anastomose Bypass Stoma

33 Behandeling : geen gelocaliseerd probleem Niets per os (?)

34

35 Behandeling : geen gelocaliseerd probleem Hevelen Maagsonde PEG sonde (oesofagostomie)

36 Maagsonde? Voldoende dik Zacht materiaal (poly-urethaan/silicone vs PVC) Controleer positie (auscultatie, echo, Rx) Neuszorg!

37 PEG

38 oesofagostomie

39 Behandeling : geen gelocaliseerd probleem Hevelen Maagsonde PEG sonde (oesofagostomie) Medicamenteus

40 Behandeling : medicatie SC / rectaal / transdermaal / nasaal Steroiden : anti inflammatoir, anti emetisch

41 Behandeling : medicatie SC / rectaal / transdermaal / nasaal Steroiden : anti inflammatoir, anti emetisch Somatostatine-analogen : minder secreties, minder braken Octreotide (Sandostatine (LAR) ) Start : 3x 500 mg SC /dag LAR : 30 mg, Q 4 weken, bereiding (!) Lanreotide (Somatuline ) 120 mg SC, Q 4 (2) weken

42 Behandeling : medicatie SC / rectaal / transdermaal / nasaal Steroiden : anti inflammatoir, anti emetisch Sandostatine-analogen : minder secreties, minder braken Anti-emetica : Spasmolytica: prokinetische <-> obstructie (Haloperidol) soms bij krampende pijn cave subobstructie (Hyoscine butylbromide)

43 sub obstructie Behandeling Restenarm dieet Somatostatine analogen. Osmotische laxativa Methylnaltrexone ( relistor )

44 Niet te vergeten Voeding TPN? Vocht? Mondhygiene

45 Preventie Herkennen van subobstructie: aanpassen van dieet Cave patiënten met opioïden

46 (SUB) OBSTRUCTIE PERSISTERENDE HIK DR. P. VANDECANDELAERE MDL - ARTS

47 Hik? - Reflex - Bij de meeste zoogdieren aanwezig - Frequenter bij kinderen (foetus) - Functie :??? - > 48 uren aanwezig = pathologisch

48

49 Behandeling? PPI? Prokineticum Metoclopramide Baclofen lioresal 3x5 mg, tot 3x10 mg Haldol Gabapentine

50

Ileus in de palliatieve setting. Patricia Quarles van Ufford Internist-oncoloog Palliatief consult team Hagaziekenhuis

Ileus in de palliatieve setting. Patricia Quarles van Ufford Internist-oncoloog Palliatief consult team Hagaziekenhuis Ileus in de palliatieve setting Patricia Quarles van Ufford Internist-oncoloog Palliatief consult team Hagaziekenhuis Inleiding Richtlijn palliatieve zorg 2009 www.pallialine.nl Richtlijn ileus Praktijkervaring

Nadere informatie

Misselijkheid en braken

Misselijkheid en braken Misselijkheid en braken Regionaal symposium palliatieve zorg Ruud Schrauwen, MDL-arts GI klachten Table 3 Symptoms referred to during consultations (n=1,794) Symptoms during consultation Number (percentage)

Nadere informatie

Misselijkheid en braken in de palliatieve fase

Misselijkheid en braken in de palliatieve fase Misselijkheid en braken in de palliatieve fase Annemieke Delhaas: oncologie verpleegkundige hospice, consulent PTMN Franca Horstink-Wortel: Specialist ouderengeneeskunde/kaderarts palliatieve zorg, consulent

Nadere informatie

Misselijkheid en braken. Ellen de Nijs, verpleegkundig specialist palliatieve zorg Alexander de Graeff, internist-oncoloog, consulent PTMN

Misselijkheid en braken. Ellen de Nijs, verpleegkundig specialist palliatieve zorg Alexander de Graeff, internist-oncoloog, consulent PTMN Misselijkheid en braken Ellen de Nijs, verpleegkundig specialist palliatieve zorg Alexander de Graeff, internist-oncoloog, consulent PTMN Voorkomen van misselijkheid en braken bij patiënten met vergevorderde

Nadere informatie

Obstipatie bij kinderen. Dr. Ilse Hoffman Kindergastro-enterologie U.Z. Gasthuisberg, Leuven

Obstipatie bij kinderen. Dr. Ilse Hoffman Kindergastro-enterologie U.Z. Gasthuisberg, Leuven Obstipatie bij kinderen Dr. Ilse Hoffman Kindergastro-enterologie U.Z. Gasthuisberg, Leuven Normaal stoelgangspatroon postnataal: 99% defaecatie binnen 48 uren borstvoeding volwassenen: 3x/dag tot 3x/week

Nadere informatie

Inhoudsopgave. Wat is een ileus?...4. Wat is de oorzaak van een ileus?...4. Wat zijn de klachten?...5. Hoe wordt de diagnose gesteld?...

Inhoudsopgave. Wat is een ileus?...4. Wat is de oorzaak van een ileus?...4. Wat zijn de klachten?...5. Hoe wordt de diagnose gesteld?... Ileus Chirurgie Inhoudsopgave Wat is een ileus?...4 Wat is de oorzaak van een ileus?...4 Wat zijn de klachten?...5 Hoe wordt de diagnose gesteld?...7 Welke behandeling is mogelijk?...8 Wat zijn de vooruitzichten?...9

Nadere informatie

Symptoombestrijding in de terminale fase. Dr Peter Burvenich

Symptoombestrijding in de terminale fase. Dr Peter Burvenich Symptoombestrijding in de terminale fase Dr Peter Burvenich Frekwentste symptomen:% Pijn (62) zwakte (39) constipatie (34) nausea en braken (30) dyspnoe (26) angst (20) verwardheid (16) anorexie (14) depressie

Nadere informatie

Misselijkheid & Braken Jan de Heer Huisartsconsulent Palliatieve Zorg

Misselijkheid & Braken Jan de Heer Huisartsconsulent Palliatieve Zorg Misselijkheid & Braken Jan de Heer Huisartsconsulent Palliatieve Zorg Vragen bij de palliatieve helpdesks? Vragen bij de palliatieve helpdesks Pijn 43.5 % Obstipatie 15.1 % Misselijkheid 14.9 % Benauwdheid

Nadere informatie

Obstipatie & Ileus in de palliatieve fase. Jeroen Joosten & Bob Ekdom Consulenten PalliatieTeam Midden Nederland

Obstipatie & Ileus in de palliatieve fase. Jeroen Joosten & Bob Ekdom Consulenten PalliatieTeam Midden Nederland Obstipatie & Ileus in de palliatieve fase Jeroen Joosten & Bob Ekdom Consulenten PalliatieTeam Midden Nederland Vandaag Welke vraag wil je vandaag graag beantwoord zien? 1e deel casus voorleggen; obstipatie

Nadere informatie

Rol van beeldvorming bij evaluatie van Morbus Crohn

Rol van beeldvorming bij evaluatie van Morbus Crohn Rol van beeldvorming bij evaluatie van Morbus Crohn M. Spinhoven, MD B. Op de Beeck, MD A. Snoeckx, MD B. Corthouts, MD R. Salgado, MD Department of Radiology Antwerp University Hospital & University of

Nadere informatie

Oesophaguscarcinoom Chirurgische Behandeling. Sylvia van der Horst, PA chirurgie Maart 2019

Oesophaguscarcinoom Chirurgische Behandeling. Sylvia van der Horst, PA chirurgie Maart 2019 Oesophaguscarcinoom Chirurgische Behandeling Sylvia van der Horst, PA chirurgie Maart 2019 Anatomie oesophagus/ maag Symptomen oesophaguscarcinoom Diagnostiek Behandeling oesophaguscarcinoom Postoperatieve

Nadere informatie

Intestinale obstructie

Intestinale obstructie Overzicht Intestinale obstructie E V A H U F K E N S C E L I N E J O R I S S E N M A A R T E N P A U W E L Y N Epidemiologie Classificatie Etiologie / oorzaken Pathofysiologie Risicofactoren Kliniek Diagnose

Nadere informatie

Nieuwe ESPGHAN richtlijnen bij obstipatie

Nieuwe ESPGHAN richtlijnen bij obstipatie Nieuwe ESPGHAN richtlijnen bij obstipatie Dr. S. Vande Velde Dienst kindergastro-enterologie UZ Gent Prof Dr Van Winckel Prof Dr Van Biervliet Dr De Bruyne 1 Meisje 8 jaar oud Op spoed met mama, al 2 maand

Nadere informatie

Aanpak Nausea en Braken bij Slokdarmtumoren. Isabel Dero Gastroenterologie Sint-Augustinus, Wilrijk

Aanpak Nausea en Braken bij Slokdarmtumoren. Isabel Dero Gastroenterologie Sint-Augustinus, Wilrijk Aanpak Nausea en Braken bij Slokdarmtumoren Isabel Dero Gastroenterologie Sint-Augustinus, Wilrijk 1. Oorzaken nausea en braken -chirurgie: status post-resectie -neoadjuvante/palliatieve radiotherapie

Nadere informatie

Geschreven door Diernet Team zaterdag, 11 december 2010 15:44 - Laatst aangepast vrijdag, 17 december 2010 13:16

Geschreven door Diernet Team zaterdag, 11 december 2010 15:44 - Laatst aangepast vrijdag, 17 december 2010 13:16 Omschrijving Oorzaken Verschijnselen Diagnose Therapie Prognose Omschrijving Chronische diarree is een verandering in de frequentie, consistentie, of het volume van de stoelgang (ontlasting) voor meer

Nadere informatie

Buikpijn- een opvlamming? Dr. F.H.J. Wolfhagen, MDL-arts

Buikpijn- een opvlamming? Dr. F.H.J. Wolfhagen, MDL-arts Buikpijn- een opvlamming? Dr. F.H.J. Wolfhagen, MDL-arts 24 november 2018 IBD en buikpijn Pijn is belangrijk als waarschuwing voor mogelijk schadelijke invloeden Veel voorkomende klacht bij IBD Bij colitis

Nadere informatie

Darmcarcinoom. visie van de radiotherapeut. Dr Sarah Roels

Darmcarcinoom. visie van de radiotherapeut. Dr Sarah Roels Darmcarcinoom visie van de radiotherapeut Dr Sarah Roels Overzicht Inleiding Radiotherapie bij rectumcarcinoom rectaal carcinoom bestralingstechniek effect op tumor neveneffecten Radiotherapie bij darmcarcinoom

Nadere informatie

Een haalbare kaart voor de huisarts?

Een haalbare kaart voor de huisarts? H U I S A R T S & P R A K T I J K B E L E I D B I J M A L I G N E D A R M O B S T R U C T I E Een haalbare kaart voor de huisarts? P. PYPE Maligne darmobstructie is een gevreesde complicatie bij patiënten

Nadere informatie

Ondersteunende en Palliatieve Zorg

Ondersteunende en Palliatieve Zorg Ondersteunende en Palliatieve Zorg MDL scholing April 2019 Anne-Marie Oppelaar, MSc Definitie Palliatieve Zorg Palliatieve zorg is zorg die de kwaliteit van het leven verbetert van patiënten en hun naasten

Nadere informatie

Bijlage bij richtlijn Misselijkheid en braken, hoofdstuk inleiding en begripsbepaling

Bijlage bij richtlijn Misselijkheid en braken, hoofdstuk inleiding en begripsbepaling Bijlage bij richtlijn Misselijkheid en braken, hoofdstuk inleiding en begripsbepaling INLEIDING EN BEGRIPSBEPALING Misselijkheid is een subjectieve gewaarwording, die moeilijk valt te definiëren. Het is

Nadere informatie

COLOSCOPIE EN PREVENTIE VAN DARMKANKER. Hoe kan darmkanker voorkomen worden? - Patiëntinformatie -

COLOSCOPIE EN PREVENTIE VAN DARMKANKER. Hoe kan darmkanker voorkomen worden? - Patiëntinformatie - COLOSCOPIE EN PREVENTIE VAN DARMKANKER Hoe kan darmkanker voorkomen worden? - Patiëntinformatie - Wat is darmkanker? Kanker van de darm (colorectale kanker) is de 3de meest voorkomende kanker bij mannen,

Nadere informatie

De Volgorde van behandelingen voor NET. W. Demey, medische oncologie AZ KLINA, St Jozef Malle. zondag 12 november 2017

De Volgorde van behandelingen voor NET. W. Demey, medische oncologie AZ KLINA, St Jozef Malle. zondag 12 november 2017 De Volgorde van behandelingen voor NET W. Demey, medische oncologie AZ KLINA, St Jozef Malle zondag 12 november 2017 Inleiding Therapie wordt bepaald door: Ziekte (lokalisatie, uitgebreidheid, differentiatie)

Nadere informatie

MRI? ECHO? CT? RX? Wanneer wat aanvragen. Dr. Veerle Das Radiologie AZ Herentals

MRI? ECHO? CT? RX? Wanneer wat aanvragen. Dr. Veerle Das Radiologie AZ Herentals MRI? ECHO? CT? RX? Wanneer wat aanvragen Dr. Veerle Das Radiologie AZ Herentals MRI? Echo? CT? RX? 1. Welke onderzoeken/modaliteiten zijn er? 2. Welk onderzoek bij welk probleem? Typen onderzoeken-modaliteiten:

Nadere informatie

DR. KARIN SCHOTTE MEDISCHE ONCOLOGIE PALLIATIEF SUPPORTTEAM

DR. KARIN SCHOTTE MEDISCHE ONCOLOGIE PALLIATIEF SUPPORTTEAM DR. KARIN SCHOTTE MEDISCHE ONCOLOGIE PALLIATIEF SUPPORTTEAM Definitie: 1. Definitie 2. Pathofysiologie 3. Impact 4. Strekkingen 5. Behandeling 6. Besluit Definitie: 1. (Doods)reutel= 1. Luidruchtige ademhaling

Nadere informatie

Een casus met een staartje

Een casus met een staartje Een casus met een staartje Tatjana Van Der Heggen ASO pediatrie UZ Gent / Groene Hart Ziekenhuis Gouda 9 januari 2017 Meisje, 14 jaar Presentatie 2 dagen acute urineretentie 2x gesondeerd in huisartsenwachtpost

Nadere informatie

Een patiënt met een gemetastaseerd colorectaal carcinooom. Datum Jordanië, 1 e -2 e lijn, 2011 Spreker Ronald Hoekstra Internist-oncoloog ZGT Almelo

Een patiënt met een gemetastaseerd colorectaal carcinooom. Datum Jordanië, 1 e -2 e lijn, 2011 Spreker Ronald Hoekstra Internist-oncoloog ZGT Almelo Een patiënt met een gemetastaseerd colorectaal carcinooom. Datum Jordanië, 1 e -2 e lijn, 2011 Spreker Ronald Hoekstra Internist-oncoloog ZGT Almelo Hr R 50 jaar VG schouderoperatie en operatie cervicale

Nadere informatie

Behandeling van pijn bij kanker. Dr. S. De Wulf Anesthesioloog/pijnbestrijder 21/02/2017

Behandeling van pijn bij kanker. Dr. S. De Wulf Anesthesioloog/pijnbestrijder 21/02/2017 Behandeling van pijn bij kanker Dr. S. De Wulf Anesthesioloog/pijnbestrijder 21/02/2017 Oorzaken en karakteristieken van kanker pijn Somatische ( nociceptieve ) pijn Opioiden, NSAID, blokkades Viscerale

Nadere informatie

COLON (DIKDARM) Colitis: dikke darm ontsteking Coloscopie: endoscopie van de dikke darm Colectomie: verwijderen van de dikke darm

COLON (DIKDARM) Colitis: dikke darm ontsteking Coloscopie: endoscopie van de dikke darm Colectomie: verwijderen van de dikke darm COLON (DIKDARM) Colitis: dikke darm ontsteking Coloscopie: endoscopie van de dikke darm Colectomie: verwijderen van de dikke darm 2 organen waarop stress invloed heeft : hart en darmen Dikke darm loopt

Nadere informatie

Obstipatie. mw. N. Beelen, huisarts mw. B. van Merrienboer, verpleegkundig specialist mw. L. Schipper, MDL arts

Obstipatie. mw. N. Beelen, huisarts mw. B. van Merrienboer, verpleegkundig specialist mw. L. Schipper, MDL arts Obstipatie mw. N. Beelen, huisarts mw. B. van Merrienboer, verpleegkundig specialist mw. L. Schipper, MDL arts Palliatieve Zorg Symposium : Diversiteit en imperfectie in de dagelijkse praktijk 7 November

Nadere informatie

Bejaarden met buikpijn: beeldvorming op basis van een warrig verhaal. Hendrik Mertens Medische Beeldvorming Zaterdag 21 september 2013

Bejaarden met buikpijn: beeldvorming op basis van een warrig verhaal. Hendrik Mertens Medische Beeldvorming Zaterdag 21 september 2013 Bejaarden met buikpijn: beeldvorming op basis van een warrig verhaal Hendrik Mertens Medische Beeldvorming Zaterdag 21 september 2013 Abdominale pijn Veel voorkomende klacht in de geriatrische populatie

Nadere informatie

Risico's reguliere sedatie (dormicum / fentanyl):

Risico's reguliere sedatie (dormicum / fentanyl): Endoscopische verrichting Antegrade ballonenteroscopie Informed consent : Risico's overall: 1,2-1,6 % In diagnostische procedure: 0,8 % In therapeutische procedure 4,3 % Specifiek - pancreatitis: 0,3 %

Nadere informatie

Coloscopie Gastro-Enterologie. Patiënteninformatie

Coloscopie Gastro-Enterologie. Patiënteninformatie Coloscopie Gastro-Enterologie Patiënteninformatie Inhoudstafel 1. Inleiding... 3 1.1. Wat is een coloscopie?... 3 1.2. Welke voorbereiding is er nodig voor een coloscopie?... 3 1.3. Hoe verloopt het onderzoek?...

Nadere informatie

Symptoomcontrole in de terminale fase. Dr. M. De Laat Anesthesie - palliatieve zorg UZ Gent

Symptoomcontrole in de terminale fase. Dr. M. De Laat Anesthesie - palliatieve zorg UZ Gent Symptoomcontrole in de terminale fase Dr. M. De Laat Anesthesie - palliatieve zorg UZ Gent Inleiding Levenskwaliteit prioritair Anticiperen op symptomen en andere problemen Doel: waardige dood, verwerking

Nadere informatie

Casus 2: De pediatrische patiënt OPLOSSING

Casus 2: De pediatrische patiënt OPLOSSING Casus 2: De pediatrische patiënt OPLOSSING Algemene regels Indien er naar een procedure/een verpleegplan wordt verwezen in de casus mag je er van uit gaan dat deze effectief aanwezig is en beschikbaar

Nadere informatie

Meneer is 87 jaar Verblijft in het WZC Weduwnaar 4 kinderen slechts 1 dochter erg betrokken en regelmatig bezoek

Meneer is 87 jaar Verblijft in het WZC Weduwnaar 4 kinderen slechts 1 dochter erg betrokken en regelmatig bezoek Meneer is 87 jaar Verblijft in het WZC Weduwnaar 4 kinderen slechts 1 dochter erg betrokken en regelmatig bezoek Terminale Parkinsonpatiënt 2 x CVA Diabetes type II Volledig hulpbehoevend Rolstoelgebonden

Nadere informatie

Inclusie criteria Ja Nee

Inclusie criteria Ja Nee In- en exclusie criteria Visite datum: 2 0 In- en exclusie criteria Inclusie criteria Ja Nee 1. Naadlekkage na LAR tot maximaal 5 cm vanaf de anus. O O 2. Naadlekkage bevestigd op CT-scan OF endoscopie.

Nadere informatie

Postoperatief opklimmende voeding

Postoperatief opklimmende voeding 1 Postoperatief opklimmende voeding Wetenschappelijke evidentie en praktijk Kelly Van Gasse Klinische diëtiste 2 Inhoudsopgave ERAS Preoperatief beleid Factoren die: De gastro-intestinale functies bepalen

Nadere informatie

Post operatieve follow-up broekprothese J.M. van Baalen, J.D.M. Feuth, S. Eggermont, P.M.Bloemendaal

Post operatieve follow-up broekprothese J.M. van Baalen, J.D.M. Feuth, S. Eggermont, P.M.Bloemendaal Post operatieve follow-up broekprothese J.M. van Baalen, J.D.M. Feuth, S. Eggermont, P.M.Bloemendaal In deze casus is de student als zaalarts verantwoordelijk voor een patiënt die na een buikoperatie als

Nadere informatie

24.4 Braken. Specifiek lichamelijk onderzoek. Specifieke anamnese. Probleemlijst. M. Eeftinck Schattenkerk

24.4 Braken. Specifiek lichamelijk onderzoek. Specifieke anamnese. Probleemlijst. M. Eeftinck Schattenkerk 55-Chirurgie 24.4 01-06-2005 11:47 Pagina 441 441 24.4 Braken M. Eeftinck Schattenkerk Een 55-jarige vrouw wordt door de huisarts naar de afdeling spoedeisende hulp van een ziekenhuis verwezen wegens buikpijn

Nadere informatie

DIENST ALGEMENE HEELKUNDE Onze-Lieve-Vrouwziekenhuis Aalst - Asse - Ninove www.heelkunde-olv.be

DIENST ALGEMENE HEELKUNDE Onze-Lieve-Vrouwziekenhuis Aalst - Asse - Ninove www.heelkunde-olv.be Heelkunde van de dikke darm en de endeldarm U moet een darmoperatie ondergaan. In de meeste gevallen gaat het over een operatie van de dikke darm. Met dit document beantwoorden we een aantal vragen over:

Nadere informatie

Behandeling van misselijkheid en braken bij patiënten in de palliatieve fase. Boudewijn van Etten, chirurg Frans Peters, mdl-arts

Behandeling van misselijkheid en braken bij patiënten in de palliatieve fase. Boudewijn van Etten, chirurg Frans Peters, mdl-arts Behandeling van misselijkheid en braken bij patiënten in de palliatieve fase. Boudewijn van Etten, chirurg Frans Peters, mdl-arts UMCG Cancer Center 16 september 2011 Misselijkheid & braken Bij benigne

Nadere informatie

Verpleegkundige Instructie Palliatieve Zorg Misselijkheid

Verpleegkundige Instructie Palliatieve Zorg Misselijkheid Verpleegkundige Instructie Palliatieve Zorg Misselijkheid 5-Folder misselijk.indd 1 15-07-2008 09:23:15 5-Folder misselijk.indd 2 15-07-2008 09:23:16 1. Hoe herkent u misselijkheid? Misselijkheid is een

Nadere informatie

Symptoomcontrole Basiscursus Artsen PZ. Programma. Algemeen bij symptoomcontrole

Symptoomcontrole Basiscursus Artsen PZ. Programma. Algemeen bij symptoomcontrole Symptoomcontrole Basiscursus Artsen PZ Dr.Peter Demeulenaere Dr.Martine De Laat Dr.Siegfried Provoost Programma Gastro-intestinale symptomen Mondzorg Constipatie diarree Nausea en braken Obstructie - ileus

Nadere informatie

Procare : kwaliteitsbewaking van de behandeling van het rectumcarcinoom in België

Procare : kwaliteitsbewaking van de behandeling van het rectumcarcinoom in België Definitie rectumtumor Procare : kwaliteitsbewaking van de behandeling van het rectumcarcinoom in België Dr L. Deruyter Digestieve Oncologische Heelkunde AZ Sint-Jan Brugge-Oostende Campus Henri Serruys

Nadere informatie

OPERATIES EN NOG VEEL MEER

OPERATIES EN NOG VEEL MEER OPERATIES EN NOG VEEL MEER Hoe heet deze operatie? Hoe heet deze operatie? Hoe heet deze operatie? Hoe heet deze operatie? Hoe heet deze operatie? Hoe heet deze operatie? Hoe heet deze operatie? Hoe heet

Nadere informatie

Coloscopie onder matige sedatie

Coloscopie onder matige sedatie Coloscopie onder matige sedatie 26.003N-20170704 Dr. C. Feys Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat 12 8900 Ieper www.yperman.net U kreeg zonet bij uw huisarts / specialist een afspraak voor een coloscopie

Nadere informatie

Coloscopie. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk

Coloscopie. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk Coloscopie T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont Stalenstraat

Nadere informatie

Appendicitis diverticulitis - dundarmobstructie. Y. Van Nieuwenhove Dienst gastrointestinale heelkunde

Appendicitis diverticulitis - dundarmobstructie. Y. Van Nieuwenhove Dienst gastrointestinale heelkunde Appendicitis diverticulitis - dundarmobstructie Y. Van Nieuwenhove Dienst gastrointestinale heelkunde 1. Antwerpen 2. Brussel 3. Gent 4. Leuven appendectomie 1. Ja 2. neen Hartmann 1. Ja 2. neen sigmoidectomie

Nadere informatie

Coloscopie. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk

Coloscopie. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk Coloscopie T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont Stalenstraat

Nadere informatie

Uw patiënt heeft een positieve ifob-test Illustratie van het medico-chirurgisch traject met casuïstiek

Uw patiënt heeft een positieve ifob-test Illustratie van het medico-chirurgisch traject met casuïstiek Uw patiënt heeft een positieve ifob-test Illustratie van het medico-chirurgisch traject met casuïstiek Dr. Thierry Onghena en Dr. Sofie Rogge AZ Sint-Lucas Gent De artsen van AZ Sint-Lucas hebben deze

Nadere informatie

Echo-endoscopie. Informatiebrochure

Echo-endoscopie. Informatiebrochure Echo-endoscopie Informatiebrochure Inhoudstafel INHOUDSTAFEL... 3 1 INLEIDING... 4 2 WAT IS EEN ECHO-ENDOSCOPIE?... 4 3 VERLOOP... 5 4 VOORBEREIDING... 5 5 DUUR... 5 6 VEILIGHEID EN RISICO S... 6 7 NA

Nadere informatie

Classificatie Post-Operatieve Pancreas Fistel (POPF) vanaf 2016

Classificatie Post-Operatieve Pancreas Fistel (POPF) vanaf 2016 Classificatie Post-Operatieve Pancreas Fistel (POPF) vanaf 2016 POPF: amylase-gehalte in elke hoeveelheid drainvocht > 3x bovengrens van bovengrens normaalwaarde serum (dus normaal 0-220, dan verhoogd

Nadere informatie

https://www.isala.nl/patientenfolders/7280-acutealvleesklierontsteking-pid-h3-diagnose-en-onderzoeken/ Acute alvleesklierontsteking (PID): H3 Diagnose en onderzoeken Wanneer u klachten heeft die duiden

Nadere informatie

Somatostatine. Het gebruik van somatostatine analogen in de behandeling van Neuro Endocriene Tumoren. Marc De Man 29/11/2015

Somatostatine. Het gebruik van somatostatine analogen in de behandeling van Neuro Endocriene Tumoren. Marc De Man 29/11/2015 Somatostatine Het gebruik van somatostatine analogen in de behandeling van Neuro Endocriene Tumoren Marc De Man 29/11/2015 DIGESTIEF ONCOLOOG PATHOLOOG RADIOLOOG NET NUCLEARIST CHIRURG 2 MEDICATIE APD

Nadere informatie

Aanpak schildklierfunctie stoornissen anno dr. MC Blonk, internist-endocrinoloog, MD, PhD

Aanpak schildklierfunctie stoornissen anno dr. MC Blonk, internist-endocrinoloog, MD, PhD Aanpak schildklierfunctie stoornissen anno 2017 dr. MC Blonk, internist-endocrinoloog, MD, PhD Schildklierfunctiestoornissen Hyperthyreoïdie Subklinische hyperthyreoidie Hypothyreoïdie Subklinische

Nadere informatie

Version 7.3.1, 03/2010 BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN

Version 7.3.1, 03/2010 BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN Version 7.3.1, 03/2010 BIJLAGE I SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN 1 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Norit 200, capsules 200 mg, hard 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING De capsule bevat 200

Nadere informatie

Gastroscopie DIENST GASTROENTEROLOGIE GZA

Gastroscopie DIENST GASTROENTEROLOGIE GZA DIENST GASTROENTEROLOGIE GZA Artsen: Dr. P. Borgers Dr. H. Fierens Dr. F. Van de Mierop Dr. Th. Botelberge Dr. I. Maurissen Dr. S. Van Outryve Dr. I. Buytaert Dr. D. Sprengers Dr. J. Wauters Dr. I. Dero

Nadere informatie

Postgraduaat Heelkunde: DARMSUTUREN EN STAPLERS SEGMENTAIRE DUNDARMRESECTIE

Postgraduaat Heelkunde: DARMSUTUREN EN STAPLERS SEGMENTAIRE DUNDARMRESECTIE Postgraduaat Heelkunde: DARMSUTUREN EN STAPLERS SEGMENTAIRE DUNDARMRESECTIE D. Van de putte Gastro-Intestinale heelkunde UZ Gent 19/12/2016 I INLEIDING Gastro-intestinale naden: - hoge (slokdarm-maag)

Nadere informatie

Marijse Koelewijn huisarts

Marijse Koelewijn huisarts PIJN Marijse Koelewijn huisarts Je hoeft tegenwoordig toch geen pijn meer te lijden Moeilijk behandelbare pijn Om welke pijnen gaat het? Welke therapeutische mogelijkheden zijn er? Opzet workshop: Korte

Nadere informatie

Klinische redeneren in de Palliatieve Zorg De consulent kan me nog meer vertellen.

Klinische redeneren in de Palliatieve Zorg De consulent kan me nog meer vertellen. Klinische redeneren in de Palliatieve Zorg De consulent kan me nog meer vertellen. Marc Eyck, kaderhuisarts PZ Florien van Heest, Marleen van Venrooij beide kaderhuisarts en consulent NHG Voorjaarscongres

Nadere informatie

Medische Verwijzing voor Darmfalen Team

Medische Verwijzing voor Darmfalen Team Medische Verwijzing voor Darmfalen Team AAN: TPV & Darmfalen Team, Academisch Medisch Centrum Amsterdam t.a.v. Prof. dr. M.A. Boermeester, gastro-intestinaal chirurg Dr. M.J.M. Serlie, internist-endocrinoloog

Nadere informatie

Congres VLAS 8-11-2012. Dr. Sarah Roels, AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV

Congres VLAS 8-11-2012. Dr. Sarah Roels, AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV Congres VLAS 8-11-2012 Dr. Sarah Roels, AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV Overzicht Inleiding Radiotherapie bij RC colorectaal carcinoom bestralinstechniek effect op tumor neveneffecten symptomen diagnose

Nadere informatie

Tx niet evalueerbaar T0 geen tumor

Tx niet evalueerbaar T0 geen tumor COLON 1. Tumor: 1.1. TNM classificatie: T: primaire tumor Tx niet evalueerbaar T0 geen tumor Tis T1 carcinoma in situ: intra-epitheliaal of invasie lamina propria (niet doorheen muscularis mucosa) subclassificatie

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Micropaque Suspensie 1 g/ml, suspensie voor oraal / rectaal gebruik. Bariumsulfaat

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER. Micropaque Suspensie 1 g/ml, suspensie voor oraal / rectaal gebruik. Bariumsulfaat BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR DE GEBRUIKER Micropaque Suspensie 1 g/ml, suspensie voor oraal / rectaal gebruik Bariumsulfaat Lees goed de hele bijsluiter voordat u dit geneesmiddel gaat gebruiken want er

Nadere informatie

Proctologisch onderzoek anuscopie - rectoscopie. Informatiebrochure

Proctologisch onderzoek anuscopie - rectoscopie. Informatiebrochure Proctologisch onderzoek anuscopie - rectoscopie Informatiebrochure Geachte heer, mevrouw, Uw geneesheer heeft bij u een proctologisch onderzoek afgesproken. Om ervoor te zorgen dat u voldoende geïnformeerd

Nadere informatie

BEHANDELING DIARREE ONDER CHEMOTHERAPIE. Jaarke Vannoote ZOL-Genk 4 december 2015

BEHANDELING DIARREE ONDER CHEMOTHERAPIE. Jaarke Vannoote ZOL-Genk 4 december 2015 BEHANDELING DIARREE ONDER CHEMOTHERAPIE Jaarke Vannoote ZOL-Genk 4 december 2015 INLEIDING SPECIFIEKE CHEMO S 5FU IRINOTECAN Aflibercept ANTI-EGFR inhibitors (Cetuximab, Panitumumab) Small molecule inhibitors

Nadere informatie

ERCP. Sint Augustinusziekenhuis, Wilrijk Tel 03/ 443.36.57. Sint Jozefziekenhuis, Mortsel Tel 03/ 444.12.07

ERCP. Sint Augustinusziekenhuis, Wilrijk Tel 03/ 443.36.57. Sint Jozefziekenhuis, Mortsel Tel 03/ 444.12.07 ERCP Artsen: Dr. P. Borgers Dr. Th. Botelberge Dr. I. Buytaert Dr. I. Dero Dr. B. De Schepper Dr. I. Maurissen Dr. D. Sprengers Dr. F. Van de Mierop Praktijken: Sint Augustinusziekenhuis, Wilrijk Tel 03/

Nadere informatie

Anorexie en gewichtsverlies

Anorexie en gewichtsverlies Anorexie en gewichtsverlies Marja Leermakers-Vermeer, diëtist, Universitair Medisch Centrum Utrecht j.leermakers@umcutrecht.nl Alexander de Graeff, internist-oncoloog/hospice-arts Universitair Medisch

Nadere informatie

DRBR0542. Oesofago-gastroduodenoscopie. bij kinderen

DRBR0542. Oesofago-gastroduodenoscopie. bij kinderen DRBR0542 Oesofago-gastroduodenoscopie bij kinderen Inhoudsverantwoordelijke: dr. J. De Koster, Pediater, 2017 2 Inhoud Inleiding... 4 1. Wat is de functie van de slokdarm-maag-... 5 twaalfvingerige darm?...

Nadere informatie

ERAS & GASTROINTESTINALE HEELKUNDE

ERAS & GASTROINTESTINALE HEELKUNDE ERAS & GASTROINTESTINALE HEELKUNDE q COLORECTALE HEELKUNDE q IMPACT LAPAROSCOPIE DR. RIK VERROKEN, DIENSTHOOFD ABDOMINALE HEELKUNDE AZ NIKOLAAS 21 NOVEMBER 2015 COLORECTALE HEELKUNDE IMPACT OP FAST TRACK

Nadere informatie

G. Gastro-intestinaal stelsel

G. Gastro-intestinaal stelsel Tractus digestivus Slikstoornissen Ba-slikfunctie Geïndiceerd [B] klinisch hoog (het obstakel is hoog of laag gesitueerd) 1 G Slikstoornissen Ba-slikfunctie klinisch laag (het obstakel is laag gesitueerd)

Nadere informatie

Acute pijntherapie voor de geriatrische patiënt

Acute pijntherapie voor de geriatrische patiënt Acute pijntherapie voor de geriatrische patiënt Jona Houthuys promotor: Dr. Gert Poortmans Pijn bij de geriatrische patiënt Prevalentie Evaluatie van pijn Complicaties van pijn vertraagd herstel verminderde

Nadere informatie

Behandeling van pijn bij patiënten met kanker

Behandeling van pijn bij patiënten met kanker Behandeling van pijn bij patiënten met kanker anesthesioloog Dr. T. C. Besse, Prevalentie van pijn bij patienten met kanker Na curatieve behandeling 33% Tijdens behandeling 59% Bij vergevorderde ziekte

Nadere informatie

Richtlijnen voor screening en follow-up bij Familiale Adenomateuze Polyposis (FAP)

Richtlijnen voor screening en follow-up bij Familiale Adenomateuze Polyposis (FAP) Richtlijnen voor screening en follow-up bij Familiale Adenomateuze Polyposis (FAP) 12/09/2007 Overzicht Patiënten met klassieke familiale adenomateuze polyposis (FAP) 1. Endoscopische follow-up na heelkunde

Nadere informatie

WERKEN MET EEN SPUITDRIJVER

WERKEN MET EEN SPUITDRIJVER WERKEN MET EEN SPUITDRIJVER Myriam Arren Verpleegkundig Pijnspecialiste Deskundige in Palliatieve Zorgen Referentiepersoon Ethiek INDICATIE Aanhoudende nausea of braken Ernstige dysfagie Gastro-intestinale

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS. Dulcolax bisacodyl 10 mg zetpillen (bisacodyl)

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS. Dulcolax bisacodyl 10 mg zetpillen (bisacodyl) BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS Dulcolax bisacodyl 10 mg zetpillen (bisacodyl) Lees goed de hele bijsluiter, want deze bevat belangrijke informatie Dit geneesmiddel kunt u zonder voorschrift krijgen.

Nadere informatie

WERKEN MET EEN SPUITDRIJVER. Myriam Arren Palliatief deskundige PHA

WERKEN MET EEN SPUITDRIJVER. Myriam Arren Palliatief deskundige PHA WERKEN MET EEN SPUITDRIJVER Myriam Arren Palliatief deskundige PHA INDICATIE Aanhoudende nausea of braken Ernstige dysfagie Gastro-intestinale obstructie Patiënt is niet meer in staat om orale medicatie

Nadere informatie

Samenvatting in het Nederlands. Samenvatting

Samenvatting in het Nederlands. Samenvatting Samenvatting Dit proefschrift bevat de resultaten van enkele wetenschappelijke studies over magnetische resonantie (MR) enteroclyse en video capsule endoscopie (VCE). Deze twee minimaalinvasieve onderzoeksmethoden

Nadere informatie

Coby Wijnen diëtist VSN

Coby Wijnen diëtist VSN netwerk diëtisten voor spierziekten Coby Wijnen diëtist VSN voeding groei en onderhoud weerstand en conditie lekker en gezellig secundaire gevolgen spierziekten minder bewegen gevolgen voor voeding: gewicht

Nadere informatie

Radiotherapie in de palliatieve setting. Bussels Barbara Dienst Radiotherapie H Hartziekenhuis Roeselare

Radiotherapie in de palliatieve setting. Bussels Barbara Dienst Radiotherapie H Hartziekenhuis Roeselare Radiotherapie in de palliatieve setting Bussels Barbara Dienst Radiotherapie H Hartziekenhuis Roeselare Radiotherapie in de palliatieve setting 25-30% van de radiotherapeutische behandelingen Toename te

Nadere informatie

Bestaande cascoo casus Blokboek buik blz 33 t/m 36 en docentenhandleiding blokboek blz 30 t/m 32

Bestaande cascoo casus Blokboek buik blz 33 t/m 36 en docentenhandleiding blokboek blz 30 t/m 32 Casus 10L Fase A Titel Bloederige diarree Onderwerp Carcinoïd syndroom Inhoudsdeskundige Masclee Technisch verantwoordelijke S. Eggermont Literatuur Bestaande cascoo casus Blokboek buik blz 33 t/m 36 en

Nadere informatie

Postgraduaat Heelkunde: DARMSUTUREN EN STAPLERS SEGMENTAIRE DUNDARMRESECTIE

Postgraduaat Heelkunde: DARMSUTUREN EN STAPLERS SEGMENTAIRE DUNDARMRESECTIE Postgraduaat Heelkunde: DARMSUTUREN EN STAPLERS SEGMENTAIRE DUNDARMRESECTIE D. Van de putte Gastro-Intestinale heelkunde UZ Gent 16/01/2015 I INLEIDING Gastro-intestinale naden: - hoge (slokdarm-maag)

Nadere informatie

Verpleegkundige Instructie Palliatieve Zorg Obstipatie

Verpleegkundige Instructie Palliatieve Zorg Obstipatie Verpleegkundige Instructie Palliatieve Zorg Obstipatie 5-Folder Obstipatie.indd 1 15-07-2008 09:30:32 1. Hoe herkent u obstipatie? 1.1. Definities Obstipatie: Het weinig frequent (minder dan 3x p.w.) en

Nadere informatie

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS. Dulcolax bisacodyl 10 mg zetpillen

BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS. Dulcolax bisacodyl 10 mg zetpillen DULCOLAX BISACODYL BIJSLUITER: INFORMATIE VOOR GEBRUIKERS Dulcolax bisacodyl 10 mg zetpillen (bisacodyl) Lees goed de hele bijsluiter, want deze bevat belangrijke informatie Dit geneesmiddel kunt u zonder

Nadere informatie

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN

SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN SAMENVATTING VAN DE PRODUCTKENMERKEN BIbv pagina 1 van 6 Dulcopearls SPC 0912 1. NAAM VAN HET GENEESMIDDEL Dulcopearls, capsules 2,5 mg 2. KWALITATIEVE EN KWANTITATIEVE SAMENSTELLING Dulcopearls, capsules

Nadere informatie

Echo-endoscopie onder narcose

Echo-endoscopie onder narcose info voor patiënten Echo-endoscopie onder narcose Inhoud 01 Inleiding... 04 02 Wat is een echo-endoscopie?... 05 03 Welke voorbereiding is nodig?... 05 04 Welke bijwerkingen kunnen optreden?... 06 05

Nadere informatie

Richtlijnen verwijzing Spoed - MMB

Richtlijnen verwijzing Spoed - MMB Richtlijnen verwijzing Spoed - MMB HOOFD CVA TIA 1. zonder IV contrast 3. Doppler carotiden Indien NIET TRAUMATISCHE bloeding: 4. Angio- circulus van Willis 1. 3. Doppler carotiden Hersentumoren / meta

Nadere informatie

G. Gastro-intestinaal stelsel. Inhoudsopgave

G. Gastro-intestinaal stelsel. Inhoudsopgave G. Gastro-intestinaal stelsel Inhoudsopgave 1 G 2 G 3 G 4 G 5 G 6 G 7 G 8 G 9 G 1 G 11 G 12 G 13 G 14 G 15 G 16 G 17 G 18 G 19 G 2 G 21 G 22 G 23 G 24 G 25 G 26 G 27 G 28 G 29 G 3 G 31 G 32 G 33 G 34 G

Nadere informatie

PATIËNTENBROCHURE Echo-endoscopie Gastro-enterologie/Hepatologie Endoscopie

PATIËNTENBROCHURE Echo-endoscopie Gastro-enterologie/Hepatologie Endoscopie PATIËNTENBROCHURE Echo-endoscopie Gastro-enterologie/Hepatologie Endoscopie INLEIDING WAAROM WORDT DIT ONDERZOEK UITGEVOERD VOORBEREIDING EN VERLOOP VAN DIT ONDERZOEK MOGELIJKE VERWIKKELINGEN ADDENDUM

Nadere informatie

De laatste levensfase: over stervensscenario s. Iridium, 16 maart 2011. Dr. Gert Huysmans

De laatste levensfase: over stervensscenario s. Iridium, 16 maart 2011. Dr. Gert Huysmans De laatste levensfase: over stervensscenario s Iridium, 16 maart 2011. Dr. Gert Huysmans Oorzaak overlijden Dementie, frailty Orgaanfalen Acuut Kanker - de laatste levensfase - 2 kanker F U N C T I E OVERLIJDEN

Nadere informatie

ERCP DIENST GASTROENTEROLOGIE GZA

ERCP DIENST GASTROENTEROLOGIE GZA ERCP DIENST GASTROENTEROLOGIE GZA Artsen: Dr. P. Borgers Dr. H. Fierens Dr. F. Van de Mierop Dr. Th. Botelberge Dr. I. Maurissen Dr. S. Van Outryve Dr. I. Buytaert Dr. D. Sprengers Dr. J. Wauters Dr. I.

Nadere informatie

pneumonie herhalingscursus BKZ kinderverpleegkundigen 12 april 2018 dr. K.T. (Rien) Verbruggen

pneumonie herhalingscursus BKZ kinderverpleegkundigen 12 april 2018 dr. K.T. (Rien) Verbruggen pneumonie herhalingscursus BKZ kinderverpleegkundigen 12 april 2018 dr. K.T. (Rien) Verbruggen intro definities pathofysiologie kliniek van pneumonie casuïstiek pneumonie - definitie pneumonie = pneumonitis

Nadere informatie

Ileus (Darmafsluiting)

Ileus (Darmafsluiting) Ileus (Darmafsluiting) 1. Inleiding U bent met een ileus (darmafsluiting) opgenomen in het TweeSteden ziekenhuis. In deze folder leest u informatie over de aandoening en krijgt u een aantal richtlijnen

Nadere informatie

24.1 Braken. Specifiek lichamelijk onderzoek. Specifieke anamnese. Probleemlijst. H.G. Gooszen

24.1 Braken. Specifiek lichamelijk onderzoek. Specifieke anamnese. Probleemlijst. H.G. Gooszen 52-Chirurgie 24.1 01-06-2005 11:55 Pagina 423 423 24.1 Braken H.G. Gooszen Een 27-jarige man meldt zich op de afdeling spoedeisende hulp omdat hij gisteravond is gaan braken. Het braken werd voorafgegaan

Nadere informatie

Richtlijn Ileus. Richtlijn ileus, 23-9-2008 1

Richtlijn Ileus. Richtlijn ileus, 23-9-2008 1 Richtlijn Ileus Colofon De eerste versie van de richtlijn ileus werd in 1996 geschreven als onderdeel van de richtlijnen palliatieve zorg van het Integraal Kankercentrum Midden-Nederland. De richtlijn

Nadere informatie

Eosinofilie. Tom Lodewyck 9 februari 2019

Eosinofilie. Tom Lodewyck 9 februari 2019 Eosinofilie Tom Lodewyck 9 februari 2019 Eosinofiel Bilobaire kern, granules die rood-oranje aankleuren met eosine ( eosino-fiel )

Nadere informatie

Delier in de palliatieve fase DR. KARIN SCHOTTE MEDISCHE ONCOLOGIE- PALLIATIEF SUPPORTTEAM

Delier in de palliatieve fase DR. KARIN SCHOTTE MEDISCHE ONCOLOGIE- PALLIATIEF SUPPORTTEAM Delier in de palliatieve fase DR. KARIN SCHOTTE MEDISCHE ONCOLOGIE- PALLIATIEF SUPPORTTEAM 1. Definitie en voorkomen 2. Pathofysiologie 3. Oorzaken 4. Diagnose 5. Behandeling Definitie en voorkomen: 1.

Nadere informatie

Datum diagnose peritoneaal recidief: d d m m m j j j j. Laparotomie met biopten (eventueel in kader van CR/HIPEC) Gebruik onderstaand figuur.

Datum diagnose peritoneaal recidief: d d m m m j j j j. Laparotomie met biopten (eventueel in kader van CR/HIPEC) Gebruik onderstaand figuur. Peritonitis carcinomatosa Datum diagnose peritoneaal : Modaliteit waarmee diagnose is gesteld? Alleen beeldvorming Percutaan cytologisch biopt Percutaan histologisch biopt Diagnostische laparoscopie met

Nadere informatie

50202 stofwisseling uur. Deze tentamenset kunt u na afloop meenemen. Het ANDERE deel ingevuld inleveren bij uw surveillant(e)

50202 stofwisseling uur. Deze tentamenset kunt u na afloop meenemen. Het ANDERE deel ingevuld inleveren bij uw surveillant(e) Universitair Medisch Centrum Faculteit der Medische Wetenschappen Bloktoets Datum Aanvang 50202 stofwisseling 2 29-05-2009 13.00 uur Deze tentamenset kunt u na afloop meenemen Het ANDERE deel ingevuld

Nadere informatie