APF versus de rest Bas van Vliet
Introductie Buck Consultants Bas van Vliet Functie: Director en Senior Actuaris Werkervaring: Ruim 10 jaar werkzaam bij Buck Consultants 20 jaar werkzaam op het gebied van pensioenen en pensioenfondsen Advisering en certificering van pensioenfondsen Advisering aan MKB & corporates Waardering pensioenverplichtingen voor international accounting Uitgebreide kennis van pensioenfondsen en verzekerde regelingen 2
Introductie Buck Consultants Buck Consultants Rotterdam Zeer ervaren pensioenactuarissen in Rotterdam; Kennis over de Nederlandse pensioensector Internationaal netwerk en ervaring met internationale (coördinatie van) pensioentrajecten Vertegenwoordigd in 80 landen Pensioenuitvoeringsbedrijf in Zestienhoven; uitvoering pensioenregeling voor 100K deelnemers Toegewijd, senior-level accountmanagement Websites www.buckconsultants.nl www.deapfspecialist.nl 3
Agenda Buck Consultants = onafhankelijk advies Pensioenlandschap Adviestraject APF als alternatief 4
Welke APF-en zijn er Vergunninghouders In afwachting van een vergunning 5
Ontwikkelingen pensioenlandschap - meer keuze Vanaf 2016 nieuw; een gat in de markt Algemeen pensioenfonds (APF) Alternatief voor (liquiderende) pensioenfondsen Voor werkgevers die voorheen geen toegang hadden tot een pensioenfonds Verwachte verschuiving in de toekomst naar fondsen Tot 2016 Voornamelijk verplichtgestelde bedrijfstakpensioenfondsen Overig: - Ondernemingspensioenfondsen - Beroepspensioenfondsen Voornamelijk Defined Ambition (DA) regelingen Werknemers met een pensioenregeling Verzekeraars Defined Benefit (DB) regelingen Defined Contributions (DC) regelingen Premie Pensioen Instelling (PPI) Alleen voor DC regelingen Bron: DNB 6
Ontwikkelingen pensioenlandschap - nieuwe realiteit Algemeen pensioenfonds (APF) Biedt mogelijkheid tot behoud van DB-regeling - beperkte kostenstijging voor een beter pensioen Extra mogelijkheden DC, hard óf zacht pensioen Alternatief voor (liquiderende) pensioenfondsen Verwachte verschuiving in de toekomst naar fondsen Defined Benefit regelingen Stijging (marktwaarde) premie Gegarandeerd pensioen - Hoge premie vanwege lage rente en kapitaalbuffers Nominaal, dus inflatierisico! Pensioenfondsen Daling / stijging premie Toepassing premiedemping: - premie lager dan marktwaarde pensioen - beoogd pensioen te realiseren door risicovoller te beleggen (renteafdekking) - verlaging verwacht koopkrachtbehoud Toenemend aantal liquidaties Werknemers met een pensioenregeling Bron: DNB Defined contribution regelingen Fors lagere pensioenen: - niet transparant - rente risico - stijging levensverwachting - pech generaties Verbeterde lifecycle s - doorbeleggen na pensioendatum - betere renteafdekking Verzekeraars: introductie marktrentestaffels premie afgestemd op lagere rente (bijv. 2,5% of 2%) 7
Het APF - als alternatief voor verzekerde regelingen Maar.is het niet te mooi om waar te zijn??? Inflatierisico bij verzekerde DB-regelingen is zeer groot, 100% kans op zeer laag levenslang rendement! Het risico van beleggen weegt op lange termijn op tegen soms korten Een euro in een pensioenfonds levert gemiddeld meer op dan een euro in een verzekerde regeling! Het principe van solidariteit zorgt voor risicospreiding (kleinere kans op pech generaties zoals bij DC) Een organisatie én een toezichthouder die maar 1 doel hebben: de verzekerden Dus Slechte reputatie pensioenfondsen, met name BPF en Een APF is geen BPF! Veelal hogere premiestelling Passief beleggen (niet zwarte zwanen ) Lage premie i.c.m. weinig risico - lager risicoprofiel (VEV) Veel keuze grote kans op maat advies Er zijn verschillende kringen waaruit gekozen kan worden Premiestabiliteit Hoge of lage(re) premie - kringen met diverse koopkrachtbehoud Wat passend is elicitatie: meting risicohouding klant Is uw klant straks de enige? Maar, hoe leg ik dit uit aan mijn klant? Hoe groot is de kans op korten en de verwachte hoogte van de korting? Hoe groot is de kans op toeslagen en de verwachte hoogte van de toeslag Hoe gaan deze samen? Zeker niet. Enkele grote partijen hebben reeds gekozen voor een APF! De Efteling, AZL (gedeelde kring) RBS (eigen kring) E-Way (eigen kring) Dat zet wat ons betreft de toon! 8
Het APF - opzet van een adviestraject Het adviestraject APF is een alternatief in de uitvoering dat in een adviestraject moet worden meegenomen Mogelijke start: haalbaarheidsstudie inclusief klantprofiel + o Kwalitatief: voor- en nadelen APF o Elicitatie: meting risicohouding werkgever en werknemers (vertegenwoordiging) - risicohouding klant d.m.v. vragenlijst - beloningsstrategie onderneming inzake pensioen - financiële mogelijkheden / premiewensen qua hoogte & stabiliteit o Kwantitatief overzicht drie meest passende aanbieders (kringen) Indien haalbaar & bij voorkeur WFT traject Beoordeling door adviseur van opzet APF én kring o Verschillen in premiestelling en beleggingsbeleid o Algehele financiële opzet APF en kringen o Interpretatie kringen (ALM & HBT uitkomsten, bv. pensioenresultaat) o Expert opinion noodzakelijk! 9
Het APF - aandachtspunten in een adviestraject Aandachtspunten adviestraject Wegnemen vooroordelen over pensioenfondsen Objectivering keuze uitvoerder Onzekere toekomst, met name gedurende opstartfase (1-2 jaar) o Kinderziektes in organisatie o Onvoorspelbaarheid groei kringen Kostenstructuur o Mogelijke doorbelasting van kosten aan kringen vanuit organisatie Beleggingsbeleid o Passief versus actief o Defensief versus offensief o Renterisico afdekking o Eigen fondsen versus best of class policy Risico en Vereist Eigen Vermogen (VEV) Premiestelling o Inzicht in premiesystematiek, premie nu en over x jaar o Premie en beleggingsbeleid Projectieberekeningen o Asset Liability Management (ALM)-studie op zelfgekozen grondslagen o Haalbaarheidstoets (HBT) uitkomsten 15 en/of 60 jaar, standaard en vereenvoudigd model waardoor goed vergelijkbaar 10
Het APF - als alternatief voor verzekerde DC-regelingen Aspecten APF Verzekeraar / PPI Uitgangspunt Beschikbare premie staffel Beschikbare premie staffel Staffel keuze Shoppen / gegarandeerd pensioen Markrentestaffel (b.v. 2% nog) niet mogelijk - Mogelijkheid voor shoppen buiten het fonds (lijkt te bestaan) - Keuze harde of zachte rechten - Verzekeraar biedt keuze - PPI niet - Geen mogelijkheid tot shoppen bij pensioenfondsen - Alleen harde rechten Kosten Niet persé hoger of lager Niet persé hoger of lager Beleggingsbeleid Keuze in life-cycles Keuze in life-cycles Tussentijds vastklikken Solidariteit Doorbeleggen Nabestaandenpensioen Passende uitvoerder uiteraard afhankelijk van de klant specifieke situatie Theoretisch ja. Wijziging risico profiel én solidariteit! Vanaf inkoop (bij tussentijds vastklikken en op pensioendatum) - Ja, in DC kring, maar DB-pensioen belegt (ook) per definitie door! - 1 Compleet overzicht DB en DC Zachte rechten, kans op gedeeltelijke waardevastheid Ja. Zekerheid én inflatierisico Nee Kans op pech -generaties Verzekeraar wel, PPI niet Nominaal, evt. met vaste klimming APF kent solidariteit / beperking risico van pech generaties Verzekeraar biedt markrentestaffel aan. APF nog niet, maar kan wel Voorkeur APF, maar marktrentestaffel en vaste klimming van NP (nog) niet mogelijk 11
Het APF - als alternatief voor verzekerde DB-regelingen Aspecten APF Verzekeraar Harde vs. zachte rechten Beleggingsbeleid Zachte rechten met mogelijkheid van korten Risicovol(ler) veel keuze in risico defensief en overwegend passief volledige premie rendeert realisatie beoogd waardevast pensioen vanuit overrente verwacht rendement hoger dan risicovrij rendement Harde rechten, gegarandeerd geen korting Risicomijdend gegarandeerd nominaal pensioen beleggingsbeleid risicovrij risicovrij, laag, rendement 100% kans op inflatierisico! Indexatiebeleid Keuze premie / beleggingsbeleid Beperkte keuze en relatief duur Premie Marktwaarde premie of gedempte premie o.b.v.: - verwacht rendement - historische rente Marktwaarde premie Wat met rentestandscorrectieopslag? Kosten Niet persé hoger of lager Niet persé hoger of lager Koopkrachtbehoud vanuit reguliere premie, inclusief korten! Verwachting 15 jaar: 85% - 100% Verwachting 60 jaar: 90% - 100% Realisatie vanuit risicovoller beleggingsbeleid Verwachting 15 jaar: 90% Verwachting 60 jaar: 65% Koopkrachtbehoud thans vanuit aanvullende premie Passende uitvoerder uiteraard afhankelijk van de klant specifieke situatie 12
Het APF - als alternatief voor een BPF Aspecten APF BPF Uitgangspunt Eindloon- of middelloonregeling Middelloonregeling Harde vs. zachte rechten Zachte rechten Zachte rechten Beleggingsbeleid - Keuze voor beleid dat aansluit bij eigen pensioenfonds - Defensief - Overwegend passief belegg.beleid - Beperkte kans op aansluiten op beleid van eigen pensioenfonds - Overwegend hoog renterisico - Deel actief (verslaan benchmark) Indexatiebeleid Keuze premie / beleggingsbeleid Beperkte keuze Premie - Actuarieel - Zuivere of gedempte premie - Meestal ondergrens ingebouwd (hoge(re) premiedekkingsgraad) - Veelal doorsneepremie (o.b.v. verplichtstelling) - Meestal gedempt - Lage(re) premiedekkingsgraad Kosten Niet persé hoger of lager Niet persé hoger of lager Solidariteit Ja, maar niet in de premie Ja, ook (?) in de premie Startpositie financieel Redelijk Overwegend slecht(er) Pensioenregeling Vrije keuze Beperkte keuze, meestal gebonden aan besluiten sociale partners Premievrij maken contract Geen exit-bepalingen behalve (mogelijk) belanghebbendenorgaan Opletten voor verzekeringstechnisch nadeel In sommige gevallen kan een bepaald BPF een goed alternatief zijn Passende uitvoerder uiteraard afhankelijk van de klant specifieke situatie 13
Het APF - als alternatief voor een liquiderend pensioenfonds Aspecten APF BPF Verzekeraar Inkoop opgebouwde rechten Mogelijkheid geen / geringe aanpassing Mogelijkheid geen / geringe aanpassing Overzetten opgebouwde rechten naar gegarandeerd pensioen Kans op korten Harde vs. zachte rechten Zacht, + jongeren Zacht, + jongeren Hard, + ouderen Beleggingsbeleid en indexatiebeleid Governance en rapportage verplichting toezichthouder Toezicht Ondersteuning Keuze voor beleid dat aansluit bij eigen pensioenfonds Governance wordt uit handen genomen Belanghebbendenorgaan, Intern toezicht en bestuur in belang van deelnemer Accountmanager & helpdesk Beperkte kans op aansluiten op beleid van eigen pensioenfonds Governance wordt uit handen genomen Belanghebbendenorgaan, Intern toezicht en bestuur in belang van deelnemer Accountmanager & helpdesk Beperkte keuze en relatief duur (Bijna) geen governance Directie & management van een commercieel bedrijf Accountmanager Passende uitvoerder uiteraard afhankelijk van de klant specifieke situatie 14
Het APF - een niet te missen alternatief op de short list PAK DIE KANS vóór uw klant, voor úw klant, als professional 15
16
Contactgegevens Bas van Vliet - Director and Senior Actuary Bas.van.Vliet@buckconsultants.nl www.buckconsultants.nl www.deapfspecialist.nl +31 (0) 10 205 35 00 +31 (0) 61 336 79 40 17