Gemeente Den Haag DSO/2014.405 RIS 276092 VASTSTELLING VOORONTWERP HERINRICHTING BANKASTRAAT HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS, overwegende dat: - in de Bankastraat fietsvoorzieningen gewenst zijn omdat de Bankastraat deel uitmaakt van de sterroute voor de fiets tussen Den Haag Centrum en Scheveningen Bad en geldt als ontbrekende schakel in het hoofdfietsroutenetwerk van Den Haag; - de Bankastraat als zodanig is opgenomen als ontbrekende schakel in het Meerjarenprogramma Fiets 2011-2014; - in het eerste gedeelte van de Bankastraat, tussen Laan Copes van Cattenburch en Bankaplein de asfalt laag moet worden vervangen; - in het gedeelte tussen Bankaplein en Kerkhoflaan het rioolstelsel moet worden vervangen waarbij de daarmee samenhangende kosten (circa 250.000,00) kunnen worden gedekt vanuit het vastgestelde Gemeentelijk Rioleringsplan 2011-2015 (RIS 176551); - op 28 oktober 2008 een burgerinitiatief Bankastraat aan de gemeenteraad is aangeboden dat zich richtte op een herinrichting van de Bankastraat ter bevordering van de verkeersveiligheid en waarbij de gemeenteraad toentertijd heeft besloten (rv 24; RIS 161692) om een aantal maatregelen direct te laten uitvoeren en eveneens heeft bepaald dat bij het uitvoeren van groot onderhoud in de Bankastraat, samen met de initiatiefnemers van het burgerinitiatief, een heroverweging van de huidige openbare ruimte/inrichting dient plaats te vinden. Besluit: I. In te stemmen met de beantwoording van de inspraakreacties volgens bijgaande nota van beantwoording inspraak op het Voorontwerp herinrichting Bankastraat. II. In te stemmen met de uitvoering van de herinrichting van de Bankastraat conform bijgaand Voorontwerp. III. Voor de uitvoering van de werkzaamheden een budget vast te stellen van 1,22 miljoen. IV. Dit als volgt te financieren: a. 70.000,00 uit de Reserve Stedelijke Ontwikkeling programma Verkeer, product Verkeersmaatregelen; b. 200.000,00 uit het budget Groot Onderhoud Wegen; c. 200.000,00 uit de reserve "Werk met Werk"; d. 500.000,00 uit een door het Stadsgewest Haaglanden toegezegde subsidie.
DSO/2014.405 2 V. Om, in het kader van werk-met-werk-maken, de riolering in het hoge deel van de Bankastraat gelijktijdig met de werkzaamheden voor de fietsvoorzieningen te vervangen. De kosten hiervan, ter grootte van circa 250.000,00, worden gedekt vanuit het vastgestelde Gemeentelijk Rioleringsplan 2011-2015 (RIS 176551). Den Haag, 16 september 2014 Het college van burgemeester en wethouders, de secretaris, de burgemeester, mw. A.W.H. Bertram J.J. van Aartsen
DSO/2014.405 3 Toelichting Aanleiding De Bankastraat maakt deel uit van de sterroute voor de fiets tussen Den Haag Centrum en Scheveningen Bad en geldt als ontbrekende schakel in het hoofdfietsroutenetwerk van Den Haag; fietsvoorzieningen zijn hier gewenst. In het eerste gedeelte van de Bankastraat, tussen Laan Copes van Cattenburch en Bankaplein moet de asfalt laag worden vervangen. Dit gedeelte heeft prioriteit in de uitvoeringsplanning. In het gedeelte tussen Bankaplein en Kerkhoflaan moet binnenkort worden overgegaan tot vernieuwing van het rioolstelsel. Op 28 oktober 2008 is een burgerinitiatief Bankastraat aan de gemeenteraad aangeboden. Het initiatief richtte zich met name op een herinrichting van de Bankastraat ter bevordering van de verkeersveiligheid. De gemeenteraad heeft toentertijd besloten (rv 24; RIS 161692) om een aantal maatregelen direct te laten uitvoeren en eveneens bepaald dat bij het uitvoeren van groot onderhoud in de Bankastraat, samen met de initiatiefnemers van het burgerinitiatief, een heroverweging van de huidige openbare ruimte/inrichting dient plaats te vinden. Locatie en projectgebied De Bankastraat ligt in de Archipelbuurt in het stadsdeel Centrum. Het projectgebied betreft de Bankastraat, van het kruispunt met de Laan Copes van Cattenburch tot en met het kruispunt met de Kerkhoflaan. De Bankastraat kan gesplitst worden in de volgende deelgebieden: 1. het eerste gedeelte van de Bankastraat, vanaf het kruispunt met de Laan Copes van Cattenburch tot en met het kruispunt Soendastraat / Sumatrastraat; 2. het tweede gedeelte van de Bankastraat vanaf het kruispunt Soendastraat / Sumatrastraat tot aan Bankaplein; 3. het Bankaplein; 4. het laatste gedeelte van de Bankastraat, vanaf het Bankaplein tot en met het kruispunt met de Kerkhoflaan. Huidige situatie De Bankastraat kent een 50 kilometer per uur verkeersregime. De straat vormt, in twee richtingen, een hoofdroute voor de nood- en hulpdiensten. Ook bus 22 rijdt in twee richtingen op deze route. Daarnaast is de Bankastraat onderdeel van een sterroute voor de fiets. Tussen de Laan Copes van Cattenburch en het Bankaplein bevinden zich (buurt-)winkels, op het brede deel ook horeca en op de hoek met de Sumatrastraat is een supermarktvestiging. Er zijn daarom relatief veel voetgangers aanwezig. De parkeerdruk in de Archipelbuurt ligt onder de 90%. Het ontwerp Profiel Ruimtelijk vindt een kwaliteitsimpuls plaats door een betere indeling van de profielen. De belangrijkste verandering van de profielen vloeit voort uit de status van sterroute voor de fiets. Op het brede deel is ruimte voor het maken van vrijliggende fietspaden, naast brede trottoirs. Het asfaltvlak op het brede deel van de Bankastraat zal daartoe worden gereduceerd door één rijstrook, in de richting van de Laan Copes van Cattenburch, te laten vervallen. Op de smalle delen komen brede fietssuggestiestroken van rood asfalt. Ook op het Bankaplein is er ruimte om het asfaltvlak te verkleinen door de centrale groene cirkel iets te verruimen en de trottoirs iets te verbreden. Onderstaand de twee nieuwe breedteprofielen die de Bankastraat zullen kenmerken.
DSO/2014.405 4 Profiel voor brede deel Profiel voor smalle delen Autoverkeer Het verkeersregime (50 kilometer per uur) verandert niet. In het brede deel zal de hoeveelheid zwart asfalt worden teruggebracht om ruimte te maken voor bredere trottoirs en vrijliggende fietspaden. Tussen parkeerstrook en vrijliggend fietspad worden uitstapstroken toegepast. De zijstraten worden voorzien van een inritconstructie. Op het Bankaplein worden geen inritconstructies aangebracht omdat hier de voorrangssituatie reeds geregeld is middels de rotonde. De uitgaande route richting de Laan Copes van Cattenburch zal in het brede deel van de Bankastraat worden teruggebracht van twee rijstroken naar één rijstrook. Volgens de Haagse Nota Mobiliteit (HNM) hebben fietsers en voetgangers in de Bankastraat prioriteit en telt de doorstroming van het autoverkeer hier minder zwaar. Gezien de pluspunten van het ontwerp, vermindering van zwart asfalt ten gunste van leefbaarheid, verkeersveiligheid en ruimte voor economische activiteiten, is enige vertraging voor de auto in de spits acceptabel. Ook al omdat de buurt met de auto nog andere uitgaande routes kent. In de smalle delen van de straat zullen brede rode fietssuggestiestroken de fietsers faciliteren. Van deze stroken gaat voor motorvoertuigen een remmende werking uit terwijl het passeren van voertuigen in twee richtingen mogelijk blijft. Fiets De Bankastraat is een sterroute voor de fiets. Alleen in het brede gedeelte is ruimte voor de aanleg van vrijliggende fietspaden. In de smalle delen van de Bankastraat zullen fietssuggestiestroken worden toegepast. Het gaat dan om stroken in rood asfalt van 1,75 meter breed aan beide zijden van de rijbaan. De aanwezigheid van fietssuggestiestroken biedt een aantal voordelen boven een situatie zonder fietsvoorzieningen. De voordelen zijn: Comfort. Met suggestiestroken in rood asfalt wordt de aanwezigheid van fietsers benadrukt. Het rode asfalt heeft een duidelijke signaalfunctie; pas op, hier rijden fietsers. Bij tegemoetkomend verkeer zullen automobilisten geneigd zijn achter de fietser te rijden, totdat er ruimte ontstaat om in te halen. Fietsers worden minder snel aan de kant gedrukt door auto s die elkaar passeren. Het comfort voor de fietsers neemt daarmee toe. Herkenbaarheid. Met suggestiestroken wordt de herkenbaarheid van de fietsroute verbeterd. De route wordt duidelijker herkenbaar als een belangrijke fietsroute, dat geldt zowel voor automobilisten als voor fietsers. Ook voor automobilisten die hun auto parkeren, is duidelijk dat zij fietsers kunnen verwachten als zij hun portier openen.
DSO/2014.405 5 Veiligheid. Het toepassen van suggestiestroken zorgt voor een visuele versmalling van de rijbaan. Dit leidt tot een lagere snelheid op de weg. Door fietsers een duidelijkere positie in het profiel te geven, houden automobilisten en fietsers naar verwachting meer rekening met elkaar. Bij het inhalen van fietsers maken automobilisten gebruik van de zwarte (asfalt)rijloper in het midden van de rijbaan (met een breedte van 3,45 meter), waardoor er meer ruimte ontstaat tussen autoverkeer en fietsverkeer. Dit heeft een positief effect op het weggedrag en de verkeersveiligheid. De Fietsersbond is tegenstander van de aanleg van deze fietssuggestiestroken en verwijst naar zijn standpunt bij het ontwerp voor de kleine Weimarstraat: De Fietsersbond is van mening dat het ontwerp geen recht doet aan de status van sterfietsroute en dat het voorstel schijnveiligheid biedt. Wanneer geen vrijliggende fietspaden aangelegd (kunnen) worden vindt de Fietsersbond het voor de fietser veiliger om geen fietssuggestiestroken aan te leggen. Echter, vanwege eerdergenoemde voordelen zijn in het ontwerp fietssuggestiestroken opgenomen. Parkeren Het totale verlies aan parkeerplaatsen blijft beperkt tot acht van de in totaal aanwezige huidige capaciteit van 69 plaatsen. In het eerste gedeelte, tussen Laan Copes van Cattenburch en Sumatrastraat is in totaal een verlies te constateren van vier parkeerplaatsen. In het tweede gedeelte komt één parkeerplaats minder terug, als gevolg van de aanleg van een inritconstructie bij de zijstraten. Op het Bankaplein komen drie parkeerplaatsen minder terug door de herinrichting. Hier wordt het parkeren beter geordend in vakken op trottoirniveau in plaats van ongeordend zonder vakken. In het hoge gedeelte van de Bankastraat blijft de parkeersituatie onveranderd. In het smalle deel worden de parkeerplaatsen tussen de Atjehstraat en het Bankaplein toegevoegd aan het winkelstraatregime. Daardoor worden niet alleen (vijf) parkeerplaatsen voor winkelend publiek toegevoegd, maar is ook sprake van een eenduidig parkeerregime voor het winkeldeel van de Bankastraat. Door de herinrichting van de kop van de Sumatrastraat, voor de Albert Heijn, ontstaat ruimte voor twee extra parkeerplaatsen. Routes openbaar vervoer De HTM gebruikt de Bankastraat momenteel als route voor bus 22. De twee aanwezige bushaltes in het hoge deel van de Bankastraat zijn ingepast in het ontwerp. Kabels en leidingen Onder de grond ligt het nodige aan riolen en andere ondergrondse leidingen en kabels om rekening mee te houden. Over het algemeen genomen liggen de kabels circa 1,5 meter uit de gevel en de riolen op circa 6 tot 8 meter. Het ontwerp houdt hier rekening mee, zodat voorkomen wordt dat bijvoorbeeld bomen bovenop de riolen komen te staan. Riool en waterbeheersing In het hoge gedeelte van de Bankastraat zal de afdeling Riolering van de dienst Stadsbeheer overgaan tot vervanging van het hoofdriool en de huisaansluitingen. Door werk met werk te combineren zijn hier voordelen te behalen. De kosten van deze werkzaamheden worden geraamd op 0,25 miljoen en worden gedekt uit het reeds vastgestelde Gemeentelijk Rioleringsplan 2011-2015 (RIS 176551). Wegbeheer / Asfaltonderhoud De Bankastraat, vanaf het kruispunt met de Laan Copes van Cattenburch tot aan het Bankaplein zal worden voorzien van een nieuwe asfalt laag. Door werk met werk te combineren zijn hier voordelen te behalen. Groen In totaal worden er vijf nieuwe bomen aangeplant, waarvan één in de Sumatrastraat. Drie recentelijk aangeplante acacia s worden verplant en krijgen een nieuwe plaats in de parkeerstrook in plaats van op het trottoir waar ze nu staan. De acacia ter hoogte van huisnummer 44 blijft gehandhaafd. De huidige drie esdoorns aan het begin van de Bankastraat, aan de zijde van de Raamweg, zijn van matige kwaliteit en worden gerooid. Aan de even zijde van de Bankastraat zijn voor de aanplant van bomen ondergrondse technische voorzieningen benodigd omdat ter plaatse een bestaande transportleiding van Dunea loopt.
DSO/2014.405 6 In de smalle delen is, net als in de huidige situatie, geen boombeplanting mogelijk. Op het Bankaplein wordt de groene kern, bestaande uit gras en sierbeplanting, rondom de bestaande fontein gehandhaafd en zelfs iets uitgebreid. Deze groene kern zal worden omsloten door een bredere overrijdbare rand. Op de trottoirs van het Bankaplein worden met opzet geen bomen neergezet omdat deze het zicht op de karakteristieke gevels zouden beperken. Verlichting Het verlichtingsplan wordt in de fase van het Definitief Ontwerp uitgewerkt. In ieder geval zullen de vier klassieke lantaarns rondom de fontein op het Bankaplein worden verplaatst naar het trottoir. Hier vormen zij met de vier reeds aanwezige lantaarns op het trottoir een ring van licht. Verder zullen in de gehele Bankastraat klassieke lantaarnpalen worden aangebracht. Materialisatie Gekozen is voor een rustige en eenduidige materialisering op basis van Residentiekwaliteit. Trottoirs worden uitgevoerd in betontegels (met basaltine natuursteensplit), de schrikstroken in klinkers (betonstraatsteen) en de parkeerstroken in straatbakstenen. Fietsvoorzieningen worden uitgevoerd in rood asfalt, rijbanen in zwart asfalt. Tussen fietspad en trottoir komt een schuine of bolle rand zodat deze overgang makkelijk overrijdbaar is. Verkeersveiligheid Naar aanleiding van het Burgerinitiatief uit 2008, is in 2009 een aantal maatregelen uitgevoerd om de verkeerveiligheid te verbeteren. Deze maatregelen werken goed en hebben, ook volgens vertegenwoordigers van het wijkberaad, het beoogde effect gesorteerd. Ook in het voorliggende ontwerp heeft het onderwerp verkeerveiligheid een prominente plaats gekregen, onder andere door de aanleg van duidelijk herkenbare fietsvoorzieningen en de aanleg van een inritconstructie bij de zijstraten. Door het asfaltvlak op het Bankaplein te verkleinen, in combinatie met de aanleg van fietsvoorzieningen aldaar, wordt de snelheid van het autoverkeer geremd. Kostenraming en financiering Op basis van het voorliggende ontwerp wordt uitgegaan van een kostenniveau van 1.220.000 (exclusief BTW), inclusief voorbereidingskosten. Voor dekking van deze kosten is dekking aanwezig uit een mix van de budgetten Fiets, Wegen en Openbare Ruimte. Daarnaast heeft het Stadsgewest Haaglanden een bijdrage toegezegd. De kosten van de vervanging van het rioolstelsel in het gedeelte tussen Bankaplein en Kerkhoflaan (ter grootte van 250.000), worden gedekt uit het vastgestelde Gemeentelijk Rioleringsplan 2011-2015 (RIS 176551). Totaaloverzicht financiën Totaal (bedragen in euro s) Herinrichting 970.000 Rioleringswerkzaamheden 250.000 Totaal kosten 1.220.000 Financiering: Reserve Stedelijke Ontwikkeling programma Verkeer, 70.000 product Verkeersmaatregelen Groot Onderhoud Wegen 200.000 Stadsgewest Haaglanden 500.000 Reserve Werk met Werk (inzake Openbare Ruimte) 200.000 Bijdrage uit gemeentelijk Rioleringsplan 250.000 Totaal financiering 1.220.000
DSO/2014.405 7 Ambtelijke adviescommissies 1. Vooroverleg over Verkeerszaken (VOV) Het VOV heeft het ontwerp behandeld op 23 mei, 3 juli en 21 november 2013. Door het VOV zijn enkele aanpassingen voorgesteld die, waar mogelijk, zijn overgenomen in het ontwerp. Op 24 april 2014 heeft het VOV positief geadviseerd over het Voorontwerp. 2. Adviescommissie voor de Openbare Ruimte (ACOR) De ACOR heeft op 17 juni 2014 positief geadviseerd over het concept Voorontwerp. Procedures en vergunningen De aanpassing van de openbare ruimte is vergunningsplichtig en zal daarom in de fase van het Definitief Ontwerp een tweede maal ter inzage worden gelegd om belanghebbenden in de gelegenheid te stellen een zienswijze op het ontwerp in te dienen. Beheer Het beheer en onderhoud van de openbare ruimte blijft ook na aanpassing in beheer bij de Dienst Stadsbeheer. De aanpassingen brengen geen meerkosten met zich mee. Samenspraak Het wijkberaad Archipelbuurt is al in een vroeg stadium betrokken bij het proces en de inhoud. Het voorliggende ontwerp is mede gebaseerd op de inbreng van vertegenwoordigers van het wijkberaad. De voorliggende ontwerpvariant is op 20 juni 2013 besproken in het wijkberaad. Het wijkberaad kon zich vinden in het ontwerp en heeft aangegeven betrokken te willen blijven in het vervolg van het project. Inspraak De inspraakperiode omvatte een formele inspraaktermijn van zes weken en aanvullend twee extra weken in verband met de feestdagen. De inspraakperiode liep van woensdag 11 december 2013 tot en met woensdag 5 februari 2014. Het concept Voorontwerp heeft hiervoor, gedurende deze periode, ter inzage gelegen bij het informatiepunt in het stadhuis aan het Spui. Onderdeel van de inspraakprocedure was een informatiebijeenkomst voor belanghebbenden op 14 januari 2014. Tijdens de informatiebijeenkomst is vanuit de gemeente toelichting gegeven op het ontwerp en zijn vragen beantwoord van bezoekers van de bijeenkomst. Tijdens de inspraakperiode zijn zienswijzen ontvangen van belanghebbenden. Deze zijn gebundeld en voorzien van een reactie, zie hiervoor de bijgevoegde Nota van Beantwoording inspraak. Na het besluit van het college worden de insprekers schriftelijk geïnformeerd over de afhandeling van hun inspraakreactie en over het besluit van het college. Naar aanleiding van de ontvangen zienswijzen is het (concept) Voorontwerp op de volgende onderdelen aangepast: Het kruispunt Bankastraat Kerkhoflaan is geoptimaliseerd; de bochtstralen zijn aangepast zodat de verschillende wegvakken beter (rechter) op elkaar aansluiten. Op de hoek Bankastraat Kerkhoflaan is een zebrapad ingepast in het ontwerp. Om het zicht te verbeteren, voor zowel overstekende voetgangers als naderend verkeer, wordt een zogenoemd oortje aangelegd in de parkeerstrook. Auto s kunnen daardoor niet meer tot op de hoek parkeren waardoor voldoende zicht op het zebrapad ontstaat. In de gehele Bankastraat worden klassieke lantaarnpalen geplaatst. Het middeneiland Bankaplein is vergroot en rondom wordt een trottoirband aangelegd die niet overrijdbaar is. De fietssuggestiestroken op het Bankaplein zijn verbreed tot 1,75 meter ter verbetering van de veiligheid van de fietsers. Er is een aantal kleine aanpassingen gedaan om voldoende zicht op de zebrapaden te garanderen. De laad- en losplaats in de Sumatrastraat (voor Albert Heijn) wordt verplaatst naar de Bankastraat (naast Albert Heijn).
DSO/2014.405 8 Bij de Sumatrastraat en Soendastraat worden inritconstructies aangelegd. De openbare ruimte op de kop van de Sumatrastraat is heringedeeld, onder andere toevoeging van een boom, fietsnietjes en twee parkeerplaatsen. Op het punt waar het vrijliggende fietspad overgaat in een fietsstrook (richting smalle deel Bankastraat) zijn zowel de trottoirband tussen rijbaan en fietspad als de middengeleider verlengd. Zo is de fietser ter hoogte van de overgang beter beschermd. Daar waar laad- en losactiviteiten plaatsvinden worden verlaagde trottoirbanden toegepast. De plaatsing van de bomen is geoptimaliseerd in het ontwerp. Aan beide zijden van de brede Bankastraat is een laad- en losplaats ingepast in het ontwerp. Het opstelvak voor fietsers vanaf het Nassauplein is verwijderd. Fietsers worden geacht rechtdoor, naast het autoverkeer, over te steken. Fietsers die linksaf moeten kunnen vervolgens de Bankastraat oversteken. Niet onvermeld mag blijven dat zowel naar aanleiding van de gehouden informatieavond als de ontvangen zienswijzen, intensief overleg is gevoerd met winkeliers uit de Bankastraat en de Archipel & Willemspark OndernemersClub (AWOC). Met name de winkeliers van het brede deel hebben zich verenigd in hun streven naar adequate laad- en losmogelijkheden voor hun winkels. Het voorstel dat zij hebben gedaan is overgenomen door de gemeente. Samengevat komen er nu drie laad- en loszones: één aan elke kant van de brede Bankastraat en nog een in het smalle deel, ter hoogte van de Albert Heijn. De huidige laad- en loszone in de Sumatrastraat, direct voor de toegang tot de Albert Heijn verdwijnt. Ook met vertegenwoordigers van Albert Heijn is overlegd over de wenselijke situatie. Op basis van dat overleg is de openbare ruimte voor Albert Heijn geoptimaliseerd en bestaat ook vanuit Albert Heijn draagvlak voor het ontwerp. Hoewel de venstertijden voor het laden en lossen buiten dit project vallen wordt, op basis van diverse overleggen, voorgesteld deze toch als volgt vast te stellen en vooralsnog voor een periode van één jaar na afronding van de herinrichting. De laad- en lostijden in de strook bij Albert Heijn te bepalen op maandag tot en met zaterdag van 7:00 uur tot 20:00 uur en op zondag van 08:30 uur tot 19:30 uur. De grote laad- en loszone aan de even kant in het brede deel van de Bankastraat van maandag tot en met zaterdag van 7:00 uur tot 13:00 uur en de kleine zone aan de oneven kant op maandag tot en met zaterdag van 7:00 uur tot 18:00 uur. Buiten de venstertijden kunnen de laad- en loszones worden gebruikt voor autoparkeren. Na een jaar zal, in overleg tussen wijkberaad, winkeliers en gemeente, per zone beoordeeld worden of dit regime voldoet waarna al dan niet een aanpassing van de tijden kan volgen. Albert Heijn heeft toegezegd in de komende maanden na te gaan of zij hun logistieke stroom dusdanig kunnen optimaliseren zodat de laad- en lostijden beperkt kunnen worden tot bijvoorbeeld de ochtend, waardoor in de middag deze laad- en loszone kan worden gebruikt voor autoparkeren. Verdere Planning Na vaststelling van het Voorontwerp door het College zal het ontwerp worden uitgewerkt tot een Definitief Ontwerp, de bijbehorende kosten tot op detailniveau worden gecalculeerd en de uitvoering worden aanbesteed. Dit neemt negen tot twaalf maanden in beslag. Vervolgens zal het uit te voeren werk circa zes maanden duren. De daadwerkelijke uitvoering(speriode) is afhankelijk van andere werkzaamheden in de directe omgeving van de Bankastraat.