Activiteitenplan Vlksbuurtmuseum 2013-2016 1. Missie, visie, hfddelstelling Het Nederlands Vlksbuurtmuseum werd in 1993 pgericht als Vlksbuurtmuseum Wijk C in de Utrechtse Waterstraat, aan de vet van de Jacbikerk. Een actief, levendig, kleinschalig museum, ntstaan vanuit en gewrteld in de bekende vlksbuurt. En dat zich gestaag ntwikkelde tt vaste speler binnen het brede Utrechtse cultuuraanbd. Van wijkmuseum greide het Vlksbuurtmuseum uit tt lkaal museum. In 2005 werd het museum landelijk gecertificeerd in het museumregister. Vanaf de herpening in 2011 zet het museum zijn ntwikkeling vrt dr psitinering als Nederlands Vlksbuurtmuseum. Een museum ver het dagelijks leven van de gewne man in een vlksbuurt, waarbij de Utrechtse situatie brn en uitgangspunt is, exemplarisch vr vlksbuurten in de rest van Nederland. Krtm: een lkaal verankerd museum, met landelijke uitstraling en kennis p het gebied van vlksbuurten in het algemeen. De museumcllectie bestaat uit vrwerpen, ft s en verhalen, grtendeels verzameld en aangedragen dr buurtbewners en met een accent p de 20 ste eeuw. Een authentieke, veelmvattende cllectie, in samenhang uniek, die symbl staat vr het leven in een vlksbuurt. De participerende manier van werken en verzamelen die het museum hanteert, wrdt beschuwd als vernieuwend en maakt dat het museum sterk betrkken is en wrdt bij bewners uit wijk en stad. Het Nederlands Vlksbuurtmuseum is in Nederland enig in zijn srt. De histrie en het leven van de gewne man wrdt weliswaar belicht in een aantal (deelcllecties van) penlucht- f cultuurhistrische musea, maar dan altijd vanuit het perspectief van landbuw en visserij. Binnen Utrecht is het museum als enige in zijn geheel aan Utrechtse geschiedenis gewijd. Missie De missie van het museum luidt: Het Nederlands Vlksbuurtmuseum maakt het dagelijks leven in een 20ste- eeuwse vlksbuurt tegankelijk en beleefbaar vr een grt en divers publiek. Bezekers wrden even bewners van Wijk C in het begin van de 20ste eeuw. Zij maken kennis met het dagelijks leven in een vlksbuurt, met zijn bewners en geschiedenis. Het Nederlands Vlksbuurtmuseum is een eigentijds belevingsmuseum, waarin het leven van de gewne mens centraal staat. Het Nederlands Vlksbuurtmuseum is laagdrempelig, gastvrij, veelvrmig, verbindend en persnlijk. Vanuit deze kernwaarden en de missie geeft het museum zijn visie vrm. 1
Visie Het Nederlands Vlksbuurtmuseum is in thematiek uniek in Nederland. Het vertelt p een beleefbare en participatieve manier het verhaal ver het dagelijks leven van de gewne man in een vlkswijk. Het accent ligt hierbij p de 20 ste eeuw. Het museum det dat aan de hand van een afwisselend, laagdrempelig en breed tegankelijk activiteitenprgramma, zwel binnen als buiten de museummuren. Het museum neemt daarbij de histrie van de Utrechtse vlksbuurt Wijk C als basis en uitgangspunt, en sluit van daaruit aan bij landelijke sciale, maatschappelijke en culturele thema s, trends en actualiteiten. De Utrechtse hfdthema s vertalen zich p die manier naar alle tijden en meerdere plekken, naar landelijk niveau, vanuit het museum als breed tegankelijk kenniscentrum p het gebied van de vlksbuurt. De museumcllectie zet hedendaagse thema s in histrisch perspectief, aan de hand van tastbare vrwerpen en ral histry. In alle presentaties staat de mens centraal. Het museum richt zich in greiende mate p een, naast lkaal, k reginaal en landelijk publiek. Op bezekers in alle leeftijdscategrieën en vanuit diverse achtergrnd en pleidingsniveau. Het is een werkelijk laagdrempelig museum, waar uiteenlpende individuen en culturen elkaar ntmeten en dat k de drgaans niet- museumbezeker bereikt en raakt. Als nderneming een prfessinele vrijwilligersrganisatie, met een hecht netwerk van relevante samenwerkingspartners, zwel lkaal als natinaal. Hfddelstellingen Het museum vertaalt deze visie in de vlgende hfddelstellingen: drntwikkeling van het Nederlands Vlksbuurtmuseum als belevenismuseum en als kenniscentrum p het gebied van vlksbuurten. De Utrechtse Wijk C wrdt exemplarisch gesteld vr vlksbuurten in andere steden, het museum prfileert zich p natuurlijke wijze landelijk; ntwikkeling en uitvering van een laagdrempelig en breed tegankelijk activiteitenprgramma, in aansluiting p missie en visie en zwel binnen als buiten het museum, waarmee het museum in staat is in te spelen p relevante actuele ntwikkelingen en thematiek, zwel lkaal als natinaal; het structureel aanbieden van een eigentijds educatief prgramma, waarmee het museum nieuwe generaties aanspreekt; uitbuw van thematische samenwerkingen met relevante culturele en maatschappelijke partners, met een accent p het Utrechtse netwerk; een publieksbereik van 12.000 bezekers in 2016, waarvan 50% van buiten Utrecht, met extra aandacht vr gezinnen met kinderen, seniren en leerlingen vanuit het basisnderwijs. Deze hfddelstellingen vrmen de nderlegger van het activiteitenplan 2013-2016. 2
2. Krte terugblik activiteiten en bedrijfsvering 2009-2012 In juni 2011 herpende het Nederlands Vlksbuurtmuseum (vrheen Vlksbuurtmuseum Wijk C) met een nieuwe naam en een grtendeels vernieuwde inrichting. Na jaren van vrbereiding, fndsen-, spnsr- en subsidiewerving werd uitvering gegeven aan een belangrijk deel van het Plan vr Vernieuwing en het Herinrichtingsplan uit 2009. Hierbij werd de museumruimte vergrt dr het betrekken van de benedenverdieping van het aangrenzende pand Waterstraat 29. Beide panden werden nderling verbnden en het buitenterrein uitgebreid. In de museumpstelling werden nder meer de Belevingssteeg en een multimediapresentatie gerealiseerd. Plaatsing van een lift maakte het pand tegankelijk vr mindervaliden. Realisatie van deze plannen betekent een grte stap vruit in de ntwikkeling van het museum. Ondanks ngemak en tijdelijke sluiting tijdens de buwwerkzaamheden trk het museum in 2011 5.600 bezekers, 500 meer dan in de jaren ervr. Een gemeentelijke subsidie vr de tijdelijke aanstelling van een educatief medewerker gaf de educatieve activiteiten van het museum, met prgramma s vr leerlingen in het basisnderwijs en educatieve prgrammering rndm tentnstellingen, een flinke impuls. Regelmatig ntwikkelde het museum publieksactiviteiten in aansluiting p lkale evenementen en thema- activiteiten en werkte daarbij nauw samen met uiteenlpende lkale partners. Ok in het verlengde van landelijke thema- activiteiten, zals de jaarlijkse Week van de Geschiedenis en het Natinaal Museumweekend, ntwikkelde het museum activiteiten. Het verdwijnen van de gemeentelijk gesubsidieerde Vangnetbanen bracht het museum een gevelige slag te. Van 5 medewerkers die via deze regeling in het museum werkten werd afscheid genmen. Naast een nmisbare grep enthusiaste en betrkken vrijwilligers beschikt het museum daarmee nu ver één reguliere berepskracht in dienst van het museum (directeur), en ver een free- lancemedewerker educatie. Het museum ntwikkelt zich de kmende jaren verder dr tt een prfessinele vrijwilligersrganisatie. 3. Ambities 2013-2016 In de kmende beleidsperide ntwikkelt het Nederlands Vlksbuurtmuseum zich verder als belevingsmuseum en als kenniscentrum van de vlksbuurt, waarbij de Utrechtse bakermat exemplarisch is vr vlksbuurten in de rest van Nederland. Dr p de huid van het museum ntwikkelde publieksactiviteiten, dr strategische samenwerking met lkale en natinale rganisaties, dr de inzet van betrkken deskundigen, dr het vinden van alternatieve financieringsbrnnen vr prjecten, dr het verstevigen van samenwerking met de zakelijke markt en de inzet van betrkken, enthusiaste en flexibele vrijwilligers realiseert het museum de kmende jaren een verdere prfessinaliseringsslag en een steviger psitinering. De jaarlijkse subsidiebijdrage van de gemeente vrmt hierbij een uiterst ndzakelijke basis en vliegwiel. Op een belangrijk nderdeel wijzigt het museum van kers. Het ziet af van de realisatie van de laatste fase van herinrichting vlgens het rsprnkelijke plan. Hiervr ntbreken vralsng de 3
financiële middelen (circa 600.000). Fndsenwerving verlpt in deze ecnmisch minder gunstige tijden meizaam en trekt, z leert de recente ervaring, een zware wissel p medewerkers en bestuur. In plaats daarvan ntwikkelt het museum in 2012 een bescheidener, maar deltreffende nu ng ntbrekende histrische presentatie, en verdiept de histrische hfdthema s de kmende jaren in wisseltentnstellingen. Iedere wisseltentnstelling vegt z uiteindelijk weer nderdelen te aan de vaste pstelling. Het museum ziet zich ged in staat zijn ambities p basis van deze werkwijze en de reeds gerealiseerde herinrichting verder vrm te geven. Dr tentnstellingen en evenementen in huis, maar in tenemende mate k met presentaties p externe lcaties, rndm thema s als vlksfeesten, armedebestrijding, vergrijzing, migratie, wnen, werken en werkelsheid, saamhrigheid, gezndheidszrg en lkale histrie. In het Utrechts Archief f het Centraal Museum. Bij banken f verzekeraars. In het kader van de Vrede van Utrecht 2013 en Utrecht Culturele Hfdstad 2018. Als nderdeel van thematische prjecten van cllega- culturele instellingen in de stad. Met buitenprgramma s p het plein vr de deur rndm Kninginnedag en Culturele Zndagen en met intrductieprgramma s vr nieuwe studenten. Met de uitbreiding van buurtwandelingen. Activiteiten die de zichtbaarheid en herkenbaarheid van het museum vergrten, vr stadsbewners en vr bezekers van buiten. Rndm lkale en natinale thema s, geïllustreerd aan de hand van vrbeelden en met gebruikmaking van de specifieke kennis rndm Utrechts Wijk C. Daarnaast zet het museum in p grtschaliger digitale ntsluiting van zijn cllectie en kennis p het gebied van vlksbuurten. Dr het vrmgeven van een web- prtal, waar recreatieve, educatieve en cllectie- gebnden infrmatie ver het museum wrdt gebden, maar die k drlinkt naar websites, archieven en kennis ver vlksbuurten uit andere steden. Het Nederlands Vlksbuurtmuseum als natinaal kenniscentrum krijgt daardr p een geëigende manier verder vrm. Een cmbinatie dus van p maat ntwikkelde, vernieuwende publieksactiviteiten en digitale kennisntsluiting. Gekppeld aan een drlpend aanbd van educatieve prgramma s, wat het museum beschuwt als kernactiviteit. Een kwalitatieve en veelzijdige mix die het museum de kans biedt, binnen de mgelijkheden van de huidige rganisatie en binnen het huidige tijdsgewricht, m zijn publiek (12.000 jaarlijkse bezekers in 2016) ptimaal bij de vlksbuurt te betrekken, m deel te nemen aan en te preven van de veelkleurige aspecten uit het dagelijks leven van de gewne mens. Waardr het museum ng steviger in de stad Utrecht verankert, en natinaal meer zeggingskracht krijgt. 4. Activiteiten 2013-2016 De kmende jaren ntwikkelt het Nederlands Vlksbuurtmuseum activiteiten, die het leven in een vlksbuurt beleefbaar maken, gericht p een breed, zwel jng als ud publiek van binnen en buiten de stad. Meer dan in de vrige beleidsperide treedt het museum met zijn activiteiten naar buiten. 4
Het Nederlands Vlksbuurtmuseum duikt in allerlei vrmen en p allerlei plekken p in de stad. Na een peride waarin de fcus was gericht p een grt prject, de interne herinrichting, stapt het museum nu in een vlgende, dynamische ntwikkelingsfase, gericht p sterkere prfilering, grter publieksbereik en uitbuw van ndernemerschap. Museumcllectie en vaste presentatie In zijn vaste presentatie tnt het museum aan de hand van cllectiestukken en een multimediale presentatie het dagelijks leven in het Utrechtse Wijk C tussen 1850 en 1950. De presentatie brengt de wijk dr een tt de verbeelding sprekende en zintuigen prikkelende vrmgeving tt leven. Met een vernieuwende en genuanceerde kijk p de vlksbuurt, zwel vanuit histrisch perspectief als gelinkt aan hedendaagse prbleemwijken. De museumcllectie bestaat uit een rijke verzameling zeer divers materiaal, merendeels beschikbaar gesteld dr buurtbewners. De cllectie bevat ansichtkaarten, ft s, schilderijen, pentekeningen, schlbekjes, krantenartikelen, kadasterkaarten en reclamemateriaal, en gebruiksvrwerpen uit de vlksbuurt zals kleding, interieur en gezelschapsspellen. Van grte waarde zijn de geluidsbanden van interviews met ud bewners van Wijk C (een belangrijk ral- histry - archief) en filmpnames. Regelmatig stelt het museum cllectiestukken in de vrm van bruiklenen aan derden beschikbaar. Dcumentatie en registratie gebeurt dr deskundige vrijwilligers. Graag verrijkt het museum de museumervaring dr de ntwikkeling van auditurs, zwel binnen als buiten het museum. Met behulp van apps vr I- phnes, inmiddels veel gebruikt en tegepast dr zwel jng als ud. Thematentnstellingen Jaarlijks ntwikkelt het museum twee thematentnstellingen rndm aan de cllectie en museummissie gerelateerde, vaak actuele, nderwerpen. De tentnstellingen kmen dr de inzet van deskundige vrijwilligers en buurtbewners tt stand en zijn gericht p interactie met het publiek. Vaak betreft het een samenwerkingsprject met een lkale culturele f maatschappelijke rganisatie. Jaar Thema Thematentnstellingen 2013 Vrede van Utrecht, tevens Jaar van de Burger Oprer, kracht van het vlk ; veranderingen die met succes f juist niet dr het vlk zijn afgedwngen. Vrede kmt niet alleen dr diplmaten. Feest, kracht van het vlk ; wat is er ndig vr een ged feest? 2014 Familie Van dubbeltje tt kwartje ; een wall f fame, waarin niet alleen grtheden uit de vlksbuurt maar k de plaatselijke helden aan bd kmen. Samen in bad, de veranderingen van de laatste vijftig jaar in het samenwnen. 2015 Eten Van Pieper tt Pasta een verhalententnstelling ver hngertchten, besitas- prblemen, vedselbanken vr je huisdier. De sciale kant van eten in al zijn diversiteit. 2015 Op ieder ptje., ver het belang van 5
geznd en schn vedsel. Hygiëne en ntwikkelingen in het huishuden van de laatste 100 jaar. 2016 Werk Making Mney, ver markante uitgestrven berepen, jbhppen, flexwerk e.d.. De Spinazieacademie, geschiedenis van het vakgericht nderwijs zals de huishud - en ambachtschl. Webprtal vlksbuurten Digitale ntsluiting van infrmatie ver en de cllectie van het Nederlands Vlksbuurtmuseum staat tt nu te in de kinderschenen. Cllectiegegevens staan gedeeltelijk ng in een veruderde database, een gede interactieve publiekswebsite is ng niet gerealiseerd. In het licht van alle ambities richt het museum zich de kmende jaren p de ntwikkeling van een webprtal, die meerdere delen dient. Het biedt bezekers praktische infrmatie ver het museum, een activiteitenverzicht en nieuwsfeiten. Het maakt de cllectie, inclusief het namen- en ftarchief, breder tegankelijk en verbetert daardr de dienstverlening. Het biedt de mgelijkheid een interactieve kaart van Wijk C binnen Ggle Maps te ntwikkelen en z infrmatie en cllectiestukken te verbinden met huisnummer, gebuw f straatnaam. En, last but nt least; dr het linken aan vlksbuurt- dcumentatiebrnnen, - websites en - kennisbanken in heel Nederland maakt het museum zijn ambities als natinaal kenniscentrum vlksbuurten expliciet. Het liefst interactief, dr gebruikmaking van een wiki- applicatie. Randprgrammering: activiteiten rndm actuele thema s, wisselexpsities en vlkscultuur. Naast zijn museale presentaties ntwikkelt het museum de kmende jaren een breed palet aan publieksactiviteiten, zwel binnen als buiten het museum, p uiteenlpende lcaties. Daarbij sluit het museum zich aan bij vr de hand liggende prgramma s, partners en thema s, zwel lkaal als landelijk. Tekmstige jaaragenda s bevatten bijvrbeeld ptredens, lezingen en kleine evenementen en expsities rndm Sint Maarten, Sinterklaas en Kninginnedag, in het verlengde van Culturele Zndagen, het Natinaal Museumweekend en de Museumnacht, de Maand van de Geschiedenis, de Unesc- ratificatie van het Verdrag ter Bescherming van het Immaterieel Erfged, de pening van het nieuwe statinsgebied f het jubileum van een wningcrpratie. Daarnaast ntwikkelt het museum steeds meer prgramma s p maat en arrangementen. Van lezingen tt kinderfeestjes, van wrkshps tt bedrijfsuitjes. Verhuur van museumruimtes buiten peningstijden, bijvrbeeld vr vergaderingen, vrmt nderdeel van deze maatprgrammering. Opleiding van vrijwilligers bij al deze activiteiten vrmt daarbij een aandachtspunt. Educatieve prjecten Het Nederlands Vlksbuurtmuseum ziet educatie als kerntaak en vertaalt die dr het bieden van een veelzijdig educatief aanbd, met name gericht p kinderen. Met prgramma s vr het basisnderwijs. Vr individuele museumbezekers in de vrm van activiteiten in het verlengde 6
van de vaste presentatie en wisselexpsities. Visie en delstellingen p het gebied van educatie wrden verderp tegelicht. De vlksbuurt als verlengstuk van het museum: buurtwandelingen Vanuit de gedachte dat de echte museumcllectie de vlksbuurt zelf betreft, breidt het museum het aanbd aan wandelingen en rndleidingen dr de buurt de kmende jaren uit. Onder leiding van een gids, maar k met behulp van dwnladable apps. Het meer verbinden van het binnen- en buitenmuseum, het publiek met de mwnenden, dr een grtere inzet p uiteenlpende activiteiten, geeft het thema vlksbuurt meer inhud en diepte. Inhudelijke mtivatie en ntwikkeling Dr presentaties p uiteenlpende plekken in de stad, zwel bij culturele en maatschappelijke instellingen als bedrijven, maakt het museum zich beter zichtbaar en kennis ver de Utrechtse vlksbuurten breder tegankelijk. Het betekent het creëren van vernieuwend aanbd, vaak in de vrm van maatwerk, dr flexibel inspringen p kansen en het strategisch aangaan van partnerships. Het museum gaat daarbij experimenten niet uit de weg. Digitale ntsluiting van museum en cllectie brengt landelijke prfilering en kennisverdracht dichter nder handbereik, p een interactieve en participerende manier Partners Het Nederland Vlksbuurtmuseum trekt waar mgelijk thematisch/inhudelijk en prmtineel p met de musea in het Museumkwartier, en versterkt daardr zijn cultuuraanbd en prfilering. Op het gebied van kennisntwikkeling en uitwisseling nderhudt het museum cntacten met instellingen zals De Nederlandse Museumvereniging, Landschap Erfged Utrecht, Instituut Cllectie Nederland, de Kamer van Kphandel, de Vereniging Utrechtse Musea, het Utrechts Archief, het Meertensinstituut, het Nederlands Centrum vr Vlkscultuur, het Nederlands Openluchtmuseum, het Jrdaanmuseum, etc. Op het gebied van educatie werkt het museum p allerlei manieren samen met het nderwijs en aan het nderwijs gerelateerde instellingen, zals het basis- en vrtgezet nderwijs, Universiteit Utrecht, HKU, de Reinwardt Academie en het UCK. Op verheidsniveau heeft het museum nder meer te maken met de gemeente Utrecht, prvincie Utrecht, Wijkbureau Binnenstad, het Ontwikkelbedrijf Gemeente Utrecht (OGU), U- PASbureau en Culturele Zndagen. Vr prjecten det het museum een berep p reginale en landelijke fndsen en spnsren. Met het g p teristische prfilering nderhudt het museum nauw cntacten met de lkale rganisaties p dit gebied (RnDm, Terisme Utrecht, etc.) Ok met het bedrijfsleven en maatschappelijke rganisaties hudt het museum de cntacten warm, zwel vanuit het gpunt van partner- en spnsrships, als vr het aanbd van bedrijfsuitjes f verhuur van museumruimtes. Thematisch vindt het museum aansluiting bij nder meer wningbuwverenigingen, vakbnden, financiële instellingen, energie- en waterleveranciers en verzekeraars. 7
Omwnenden en dnateurs vrmen tensltte een belangrijke en betrkken grep participanten van het museum. 5. Psitinering Het Nederlands Vlksbuurtmuseum is het enige museum in Nederland ver de gewne man in een stedelijke vlksbuurt, en binnen Utrecht het enige museum dat in zijn geheel aan Utrechtse geschiedenis is gewijd. Het is al genemd: het Nederlands Vlksbuurtmuseum zet de gewne man centraal, en maakt een Utrechtse vlksbuurt exemplarisch vr de rest van Nederland. Dr een breed scala aan activiteiten binnen en buiten het museum en inzet van een interactieve website psitineert het museum zich de kmende jaren sterker als landelijk kenniscentrum van vlksbuurten p Utrechtse grndvesten. Z laat het museum bezekers p een nieuwe manier kijken naar het stelsel van buurten en straten dat in de vlkmnd een vlksbuurt heet, met een staaltje innverende nstalgie. Het museum draagt bij aan een beter imag van de vlksbuurt. En andersm trekt het museum publiek dat vanuit pleiding en achtergrnd niet tt de standaard- museumbezeker wrdt gerekend. 6. Internatinale uitstraling De ambities van het Nederlands Vlksbuurtmuseum reiken de kmende jaren primair tt aan de natinale grenzen. Wat niet wil zeggen dat het thema vlksbuurten geen internatinale aansluiting biedt. In het verlengde van de internatinale ambities van stad en prvincie stelt het museum graag zijn kennis en expertise beschikbaar. Als enig Nederlands museum is het Vlksbuurtmuseum aangeslten bij het ICOM (Internatinal Cuncil f Museums)- cmité Internatinal Mvement fr a New Muselgy, waarin zgenaamde cmmunity - musea uit de hele wereld elkaar ntmeten. Het Nederlands Vlksbuurtmuseum ziet mgelijkheden, in het verlengde van de Unesc- ratificatie van het Verdrag ter Bescherming van het Immaterieel Erfged, een internatinaal uitwisselingsprject vrm te geven. 7. Cultuureducatie Educatie vrmt een speerpunt binnen het museumbeleid. Dr middel van zijn educatieve activiteiten, vrnamelijk gericht p jnge bezekers, verdiept en verrijkt het museum de beleving van de vlksbuurt. Het zrgt vr bewustwrding van veranderende tijdsgeest en ns dagelijks leven ten pzichte van hnderd jaar geleden en draagt z bij aan het histrisch besef van kinderen. Ok in de educatieve prjecten staat het dagelijks leven van de gewne mens centraal, vaak letterlijk vertaald in de belevingswereld van een kind dat leeft in de vlksbuurt aan het begin van de 20ste eeuw. Actuele maatschappelijke thema s wrden aansprekend vertaald en in histrisch perspectief geplaatst. Educatieve activiteiten vrmen fwel randprgrammering rndm tentnstellingen en zijn dan met name gericht p gezinnen met kinderen en grtuders met kleinkinderen (intergeneratineel), fwel schlbrede prjecten vr het basisnderwijs. Dit laatste prgramma is lesstfvervangend 8
vr veelgebruikte geschiedenismethdes in het basisnderwijs, met name rndm het thema Grtmeders tijd. Het museum neemt met zijn schlprgrammering deel aan lkale prjecten zals Museum in de Klas Family (UCK). Met de aanstelling van een freelance medewerker educatie gaf het museum educatie de afgelpen jaren kwalitatief en kwantitatief gestalte en een vaste plek in het museumaanbd. Het is ndzakelijk deze externe expertise k de kmende jaren aan het museum te kunnen verbinden, m het museale educatieve aanbd verder te ntwikkelen en te prfessinaliseren. Basis vr het huidige prgramma van educatieve activiteiten vrmen zwel ervaringen met prjecten uit het verleden (zals Bakkersverhalen, waar het nderwijs enthusiast p af kwam), als een gericht beheftenderzek, cncurrentieanalyse en analyse van gebruikte lesmethden binnen het basisnderwijs. Het is duidelijk dat de thematiek en cllectie van het museum aansluit bij verschillende kerndelen van het basisnderwijs, zals rekenen, taal, geschiedenis, riëntatie p jezelf en de wereld. Cncreet bestaat het ttale educatieve aanbd van het museum uit: vier interactieve educatieprgramma s, aangepast aan delgrep, leerstijlen, kerndelen en geschiedenismethdes vr het basisnderwijs; een publieksrute, De Steeg van Jp en Jpie, in het museum; vier maal per jaar een theatrale educatieve dag als publieksactiviteit; p maat gemaakte prgramma s (p aanvraag) vr het vrtgezet nderwijs. Vr basisschlen is het aanbd interessant, vanwege: de cmbinatie van receptief, actief en reflectief leren; de cmbinatie van meerdere kunstzinnige disciplines, waarnder theatrale expressie; het aanbd van lesstfvervangende en lesstfverrijkende prgramma s vr de middenbuw; directe aansluiting p kerndelen in het basisnderwijs. Met het lesprgramma richt het museum zich in principe p alle basisschlen uit de stad Utrecht en p de bredere regi. Met het ttale educatieve aanbd streeft het museum naar nieuwe en meer bezekers en naar een bredere naamsbekendheid. Naar een jaarlijks bereik van 1200 leerlingen vanuit het basisnderwijs in 2016. Het museum werkt p het gebied van educatie samen met nder meer het stedelijke en reginale basisnderwijs; p het gebied van kennis- en ervaringsuitwisseling en samenwerking in prgrammering en prmtie met het Nederlands Centrum vr Vlkscultuur en Immaterieel Erfged, Utrechtse musea en erfgedinstellingen, UCK en Culturele Zndagen. Het museum evalueert de prjecten aan de hand van verslaglegging van reacties van dcenten, museummedewerkers en publiek verwerkt de resultaten dr aanscherping van bestaande en input in nieuwe prjecten. 9
8. Bedrijfsvering Het Nederlands Vlksbuurtmuseum is een prfessinele vrijwilligersrganisatie met 1 werknemer (0,8 fte) en een free- lance medewerker educatie (0,3 fte). Vr alle vrkmende activiteiten en werkzaamheden det het museum een berep p een hechte, betrkken en deskundige grep vrijwilligers. Vrijwilligers ntvangen tt p heden geen vrijwilligersvergeding. Het museum streeft ernaar dat in de tekmst wel te kunnen den, gerelateerd aan grei van de inkmsten. 9. Organisatiestructuur Het Nederlands Vlksbuurtmuseum kent een rganisatiestructuur, waarbij de directie verantwrdelijkheid aflegt aan het museumbestuur. Een belangrijke taak van de rganisatie is het drntwikkelen van het museum als prfessinele vrijwilligersrganisatie, waarvr het museum inmiddels beleid ntwikkelde. Als rganisatiedelstelling streeft het museum ernaar in 2016 de rganisatie verbreed te hebben met de vaste aanstelling van een medewerker marketing/educatie vr minimaal 0,3 fte. Bestuur en directie verhuden zich p een transparante en cnstructieve wijze tt elkaar, en hanteren een werkwijze die zveel mgelijk in het verlengde ligt van de Cde Cultural Gvernance en Cde Culturele Diversiteit. 10. Ondernemerschap Het Nederlands Vlksbuurtmuseum werkt in de kmende beleidsperide p basis van een rganisatiebegrting van circa 181.000 in 2013 tt ruim 204.000 in 2016. Het percentage eigen inkmsten verhgt het museum in die peride van 21,5 % in 2013 tt bijna 30 % in 2016. Verhging van de eigen inkmsten kmt vrt uit een grter publieksbereik en de gunstige effecten daarvan p kaartverkp, museumwinkel- en hrecamzet, verhuur van museumruimtes, etc. Gedeeltelijk kmen deze meerinkmsten ten gede aan het marketingbudget, dat mmenteel vlstrekt ntereikend is. Prjecten en activiteiten (inclusief bijbehrende publiciteitsmiddelen) wrden apart begrt en gedekt uit aan het basisbudget tegevegde inkmsten vanuit fndsen- en spnsrwerving. Het museum hanteert een pragmatische strategie m financiële tegenvallers te beperken: uitgaven wrden alleen gedaan als daar financiële dekking vr is. Vr echte calamiteiten beschikt het museum ver een bescheiden buffer. 11. Publieksbereik Mmenteel ntvangt het Nederlands Vlksbuurtmuseum jaarlijks ngeveer 5.500 bezekers. In 2016 streeft het museum naar een publieksbereik van 12.000 bezekers per jaar. De samenstelling van het publiek is grfweg als vlgt: (ud)bewners van de stad dagjesmensen (gezinnen met kinderen, seniren) 10
grepen (bedrijven en verenigingen) schlen (basisnderwijs). Het museum registreert bezekers aan de hand van kaartverkp. Het museum is ppulair bij 50- plussers en, in tenemende mate, bij gezinnen met kinderen. Ongeveer 36% van de bezekers kmt uit de stad Utrecht, 27% uit de prvincie, 32% uit de rest van het land, 2% uit het buitenland. (3% niet ingevuld) Het museum wil vr jng en ud een gastvrij, laagdrempelig en maatschappelijk betrkken museum zijn. Het is er trts p dat k drgaans niet- museumbezekers, de drempel van het museum verstappen. Uit publieksnderzeken blijkt dat de waardering vr het museum grt is. Dr een afwisselend activiteitenprgramma wrden verschillende publieksgrepen de kmende jaren aangesprken en uitgendigd met het Nederlands Vlksbuurtmuseum kennis te maken f de kennismaking te vernieuwen. Het museum speelt in p trends als vergrijzing, belangstelling vr vlkscultuur en cultureel erfged, p het feit dat de bewnerssamenstelling van vlksbuurten enrm divers is, p de behefte aan educatieve trips (je det iets leuks en je leert k ng wat) en de behefte aan maatschappelijke prfilering dr het bedrijfsleven. Met de educatieve prgramma s spreekt het museum de jngste bezekers aan, seniren vrmen een greimarkt. In grepsverband, f als grtuders met kleinkinderen. Met het g p het publieksbereik vrmt de letterlijke vindbaarheid en zichtbaarheid van het museum een punt van aandacht. Ondanks de ligging van het museum, p lpafstand van het statin en de Utrechtse grachten, lijkt vr veel dagjesmensen het Utrechtse centrum bij De Bijenkrf p te huden. Het museum verwacht met de ntwikkeling van het nieuwe statinsgebied en de herinrichting van de Sint Jacbsstraat een beter lp en meer uitstraling te krijgen. Ok een gede, geactualiseerde bewegwijzering vrmt hierbij een punt van aandacht. Het museum ndigt bezekers uit, dr middel van laagdrempelig publieksnderzek, hun mening, waardering, ervaringen en suggesties naar aanleiding van een museumbezek schriftelijk vast te leggen. De ntwikkeling van een interactieve website maakt het mgelijk gegevens van nieuwe en bestaande bezekers en belangstellenden vast te leggen in een database, en deze grep ptentiële herhaalbezekers met regelmaat te veden met nieuwsfeiten. 12. Marketing Het budget vr publiciteit en marketing van het Nederlands Vlksbuurtmuseum is mmenteel vlstrekt ntereikend. In het verlengde van de ambitie het museum de kmende jaren sterker te prfileren, verruimt het museum vanuit meerinkmsten geleidelijk de marketingmiddelen, en streeft ernaar p prjectbasis marketingactiviteiten en expertise dr externe financiering te realiseren. Het is de ambitie rnd 2016 een vaste medewerker educatie/marketing (minimaal 0,3 fte) aan het museum te verbinden. 11
Mmenteel is het museum vrnamelijk afhankelijk van free publicity. Intensivering van het activiteitenprgramma in de kmende jaren vedt deze vrm van publiciteit ngetwijfeld. Bij grtere tentnstellingen prduceert het museum flders en affiches; incidenteel wrden er zwel lkaal als landelijk geadverteerd. Het museum beschikt daarnaast ver een algemene museumflder, die via instellingen en teristische rganisaties prvinciebreed wrdt verspreid. In diverse museumgidsen wrdt er naar het museum verwezen, net als p verschillende teristische en culturele websites. Dnateurs van het museum ntvangen vier maal per jaar een nieuwsbrief, die k in een breder partnernetwerk wrdt verspreid. De kmende jaren investeert het museum in de ntwikkeling van een interactieve website, die tevens prtal wrdt tt landelijke cllecties en kennis p het gebied van vlksbuurten. Het museum sluit daarnaast waar mgelijk aan en trekt gezamenlijk p in marketingcampagnes van derden, zals die van het Museumkwartier. Het museum past prijsdifferentiatie te in de entreetarieven. Vlwassenen betalen 5 eur entree, MJK/U- pas/dnateurs en kinderen tt 12 jaar hebben gratis tegang tt het museum. Met ingang van 2012 brengt het museum vr schlbezeken een bedrag van 50,00 in rekening; vrheen was deelname aan de educatieve schlprjecten gratis. 12
13 Overzicht activiteiten 2010-2011, geplande aantal activiteiten 2013-2016 2010 2011 2013 Aantal prducties / prgramma's / tentnstellingen Aantal vrstellingen / cncerten In Utrecht 4 3 2 grtere wisselexpsities Buiten Utrecht (in Nederland) In het buitenland TOTAAL 4 3 2 EDUCATIE Aantal educatieve prgramma's 0 2 4 Aantal vrstellingen / wrkshps / 0 2 4 (zie hfdst.7) cncerten (educatief) Aantal schlen 2 22 30 (uitlpend nr 40 in 2016) OVERIGE ACTIVITEITEN Overige activiteiten (zals lezingen, wrkshps, publicaties) namelijk: (mschrijf de activiteit) 36 38 50 (uitlpend naar 70 In 2016) zie hfdst 4 randprgrammering 13
14 Publieksbereik in aantallen 2010 2011 2013 Aantal bezekers aan vrstellingen / cncerten / tentnstellingen Aantal schlieren / leerlingen / verige deelnemers (educatieve prgramma's) Aantal deelnemers aan verige activiteiten 4300 3950 6100 (uitlpend naar 12000 in 2016) 100 950 1000 (uitlpend naar 1200 in 2016) 750 800 900 (uitlpend naar 1500 in 2016) 14