LESONTWERP ALGEMENE VAKKEN / VOEDING-VERZORGING Naam: Nele Mertens Campus Heverlee Hertogstraat 178 3001 Heverlee Tel. 016 375600 www.khleuven.be Vakkencombinatie: aardrijkskunde / biologie Stagebegeleider DLO: Mevrouw Ruth Wouters School: TSM Bovenbouw Onderwijsvorm: BSO Richting: Basis Mechanica Klas: 3BMC Lokaal: B114 Aantal leerlingen: 9lln Les gegeven door: Nele Mertens Vak: PAV Onderwerp: Veiligheid Vakmentor: Meneer Pieter De Graef Datum/Data: 13 en 14 november 2014 Lesuur/-uren: 3 lesuren BEGINSITUATIE - Afgelopen week zijn we gestart met de bundel veiligheid. Voornamelijk de termen pictogrammen, soorten waarschuwingsborden, gebodsborden, redding borden en verbodsborden zijn uitvoerig besproken. - De leerlingen hebben mij reeds 6lesuren gehad dus ze kennen mijn manier van lesgeven al wat beter. Enkele leerlingen hebben mij al wat willen testen maar heb dit kunnen afblokken. Het is een leuke klas die soms wel te onstuimig kan zijn. Je moet zien op welke moment dit kan en wanneer niet. Als je hen dat duidelijk maakt, aanvaarden ze het meestal wel. DIDACTISCHE VERANTWOORDING - Het zijn maar een aantal uren deze week door feestdagen wat het moeilijker maakt om een nieuw onderdeel te beginnen. Ik heb er een stukje actualiteit in gestopt om volgende les met een nieuw stukje binnen het thema veiligheid te kunnen starten. - Er wordt in deze les voornamelijk gedoeld op het herhalen van de kennis die vorige week gezien is. Binnen PAV gaat men voornamelijk attitudes aanleren maar ook relevante kennis voor hun beroepsleven, mag geëvalueerd worden. - Een nieuwe werkvorm in deze bundel is de cartoonanalyse. Deze hebben ze al eerder gedaan maar nog niet binnen het thema veiligheid. Ze moeten nagaan wat ze zien en ook zelf nadenken wat zij vinden van deze weergave. De betekenis gaan ze individueel achterhalen maar ze worden wel geholpen door een instructiekaart die hen uitleg geeft over de verschillende stappen die ze zullen moeten zetten. - Deze lessen bestaat voornamelijk uit individueel werken. De leerlingen mogen op deze manier op hun eigen tempo werken aan oefeningen en hebben ze ook een zicht of ze de kennis en vaardigheden onder de knie hebben. De meeste opdrachten staan wel op punten omdat het vaardigheden zijn die ze reeds hebben kunnen inoefenen of omdat het kennis is die na afloop van de vorige lessen, gekend zou moeten zijn. EINDTERMEN & LEERPLANDOELEN Situering in de eindtermen: 1 kunnen informatief luisteren en lezen. 3 zijn mondeling assertief: ze kunnen informatie inwinnen, samenvatten en meedelen. 6 hanteren gepaste taal en omgangsvormen. 19 kunnen onder begeleiding gebruikmaken van informatie- en communicatietechnologie (ICT). 21 kunnen individuele opdrachten van beperkte omvang onder begeleiding organiseren, uitvoeren en evalueren. 25 kunnen hulp inroepen. VVKSO, Leerplan Project Algemene Vakken Alle studierichtingen, September 2012, BRUSSEL D/2012/7841/014. Situering in het leerplan: Het leerplan PAV is opgebouwd rond algemene doelstellingen die in de verschillende thema s verwerkt moeten zitten. In deze lessenreeks komen volgende leerplandoelstelling aan bod: 1 en in concrete situaties relevante en toegankelijke informatie vinden en selecteren uit: o gesproken teksten; o geschreven teksten; o beeldmateriaal; o ICT-bronnen; o tabellen, grafieken, diagrammen en kaarten. 1
2 en in concrete situaties relevante en toegankelijke informatie gebruiken: o concrete informatie uit gesproken teksten; o concrete informatie uit geschreven teksten; o concrete informatie uit beeldmateriaal; o concrete informatie uit ICT-bronnen; o concrete informatie uit tabellen, grafieken, diagrammen en kaarten. 11 Onder begeiding opdrachten van beperkte omvang en van relatief korte duur individueel realiseren via volgende stappen: o de organisatie o de uitvoering o de reflectie o de bijsturing 13 De eigen mening en gevoelens uiten. 27 Belangrijke wereldproblemen bondig omschrijven. ALGEMEEN LESDOEL Donderdag 13/11 Leerlingen kunnen onder begeleiding de betekenis van een cartoon analyseren adhv de KIAMmethode. Vrijdag 14/11 Leerlingen kunnen de besproken veiligheidsborden plaatsen in hun dagelijks leven en een 3 e lesuur verklaring ervoor geven. Vrijdag 14/11 Leerlingen kunnen de besproken veiligheidsborden plaatsen in hun dagelijks leven en een 6 e lesuur verklaring ervoor geven. SCHOOLAGENDA Donderdag 13/11 Vrijdag 14/11 3 e lesuur Vrijdag 14/11 6 e lesuur Cartoonanalyse pictogrammen Herhaling signalisatieborden Oefeningen signalisatieborden BRONNEN (Noteer alle gebruikte bronnen, volgens BIN.) VVKSO, Basismechanica 2 e graad, September 2006, BRUSSEL D/2006/0279/068. DE GRAEF, P., e.a., 3BSO Veiligheid - Veilig is hier heilig, onuitg., schooljaar 2014-2015, 33 pagina s. LEERMIDDELEN & MEDIA Donderdag 13/11 - Krijt,, computer, digitale versie lege en ingevulde werkblaadjes - Instuctiekaart, timer op computer Vrijdag 14/11 Krijt,, computer, digitale versie lege en ingevulde werkblaadjes 3 e lesuur computer, computers achteraan klas Vrijdag 14/11 - Krijt,, computer, digitale versie lege en ingevulde werkblaadjes 6 e lesuur - Timer op computer, computers achteraan klas 2
Leerdoelen Leerlingen kunnen en in concrete situaties relevante en toegankelijke info vinden en selecteren. (Lpd1) en in concrete situaties relevante en toegankelijke info gebruiken. (Lpd2) De eigen mening en gevoelens uiten. (Lpd13) opdrachten van beperkte omvang en relatief korte duur individueel realiseren via: organisatie, uitvoering, reflectie en bijsturing. (Lpd11) Lesfasen & timing donderdag 13/11 5 25 Lesfase 2: 10 Didactisch lesontwerp KRACHTIGE LEEROMGEVING Onderwijs- en leeractiviteiten Media Leerinhoud Lln komen binnen en vullen agenda in. Vorige week hebben jullie aan elkaar een presentatie gegeven over veiligheidssignalisatie en vandaag gaan we daar nog extra oefeningen over maken. CARTOON Veiligheidssignalisatie (Oef 1) - Lln leest de opgave voor. - Lkr ligt nog extra toe en deelt de instructiekaarten uit. Het is een taak dus moet worden afgegeven wanneer gezegd. Timer opzetten dat ze weten hoe lang ze nog mogen werken - DIFF: Lln die klaar zijn, mogen aan de computer gaan zitten en extra oefeningen maken. (Zie p.20 eerste twee links) Taken worden opgehaald!! Met de volgende oefening gaan we de besproken signalisatieborden eens van dichterbij bekijken. HERHALINGSOEFENING signalisatieborden (Oef2) - Lln leest de opdacht voor. Ze moeten de oefening volledig zelf maken, en geen vragen stellen waar ze het antwoord op in de opgave kunnen terug vinden of dat ze moeten weten uit de vorige lessen. Wordt aangeduid wanneer ze toch een onnuttige vraag stellen en echt niet verder kunnen. Dan behalen ze het lpd immers niet. - Lln halen p17-18 uit hun cursus. Stoppen hun cursus in hun rugzak! - Krijgen deze les nog tot het einde van de les om er aan te werken. In totaal een 40min om er aan te werken dus aftrekken van volgende lestijd. Taken worden ook op het einde van de les opgehaald zodat ze niet gaan overschrijven. Agenda op Instructiekaart cartoonanalyse Computers achteraan in de klas opzetten 3.5 Oefeningen op veiligheidssignalisatie 1. Betekenis van een cartoon Kijken Interpreteren Actualiteit Mening 2. Herhaling signalisatieborden (oplossingen zie werkblaadjes) 3
opdrachten van beperkte omvang en relatief korte duur individueel realiseren via: organisatie, uitvoering, reflectie en bijsturing. (Lpd11) 3 e lesuur vrijdag 14/11 30 Lln komen binnen en vullen agenda in voor hele dag. Gisteren zijn jullie begonnen met het maken van een taak, en vandaag krijg je nog tijd om deze af te werken. HERHALINGSOEFENING signalisatieborden (vervolg Oef2) - Lkr deelt taken opnieuw uit. Nog eens duidelijk stellen van regel rond onnuttige vragen en wegstoppen cursus. Zijn er lln die klaar zijn omdat ze bepaalde borden niet meer weten, aanduiden welke ze gaan opzoeken en dan cursus laten nemen. - Timer wordt op scherm getoond en wnr tijd afloopt moet de taak af zijn en wordt ze afgegeven. Taken worden opgehaald!! Agenda op 10 - DIFF: Lln die volledig klaar zijn met de taak mogen aan de computer gaan zitten en extra oefeningen maken. (Zie p.20) - DIFF: Lln die volledig klaar zijn met de taak en de computers zijn volzet, maken het kruiswoordraadsel op p.19 opdrachten maken aan de hand van ICT-bronnen. (Lpd2) 6 e lesuur vrijdag 14/11 15 We gaan verder met wat we eerder vandaag aan het doen waren, namelijk oefeningen op signalisatieborden maken. HERHALINGSOEFENING signalisatieborden (Oef3-4) - Lln die hun kruiswoordraadsel af hebben, gaan aan de computer zitten (liefst per 2) - DIFF: Lln die met alles klaar is, mag de eerste begrippen van het kruiswoordraadsel op bord zetten. Verbetering van het kruiswoordraadsel Computers opzetten 3. Kruiswoordraadsel (Oplossingen zie werkblaadjes) Belangrijke wereldproblemen bondig omschrijven vanuit actuele voorbeelden. (Lpd27) Lesfase 2: 25 Om het deeltje over signalisatieborden af te ronden, heb ik nog iets extra bij. We gaan eens kijken naar veiligheid in de media en in de wereld. ACTUALITEIT IN PAV Veiligheid in de wereld Hoe kan je een pictogram het beste omschrijven? Hoe ziet het eruit? Waarom gebruikt men zo weinig mogelijk woorden maar tekeningen? - Ppt met veilige en niet-veilige werkomstandigheden. Lln geven aan welke van de twee het is en lkr geeft bij sommige meer uitleg. Ook kan er aan de lln een uitleg worden gevraagd. Ppt werkomstandig -heden in de wereld Extra: veiligheid in de wereld. (zie ppt in bijlage) 4
BORDSCHEMA Achterkant bord Oplossingen kruiswoordraadsel 1. Huiswerk 2. Etiket 3. Corrosief 4. Aanraken 5. Blussen 6. Voetgangers 7. Recipiënt 8. Struikelgevaar 9. Nooduitgang 10. Veiligheidsbril 11. Onbevoegden 12. Radioactieve 13. Milieu 14. Brandblusapparaat 15. Inademen 16. Pictogram Werk steeds veilig PROJECTIE 5