actualiteit bekostiging waterketen Themabijeenkomst Financiën 28-2-2013 dr. ir. Aad J. Oomens Waar kijken we naar? Bestuursakkoord Water Wet HOF (Houdbare Overheids Financiën) Kostenonderbouwing 2
hoofdlijnen heldere verantwoordelijkheden en beperken bestuurlijke drukte financiering primaire waterkeringen doelmatig beheer van de waterketen samenwerken in uitvoering waterbeheer waterschapsbestuur Bestuursakkoord Water - cultuurverandering nodig - normatief gedreven investeringsbeslissingen en gescheiden verantwoordelijkheden oplossen van vraagstukken (korte en lange termijn) onder gezamenlijke verantwoordelijkheid - cruciaal belang - integratie binnen de waterketen mag niet leiden tot suboptimalisatie en kostenverschuiving relatie tussen de waterketen, de inrichting van de openbare ruimte en het watersysteem van belang (regionaal maatwerk)
Bestuursakkoord Water -doelmatig beheer van de waterketen - doelstellingen: kosten beperken (minder meer) verbeteren kwaliteit (beheer verder professionaliseren, kennis bundelen) kwetsbaarheid reduceren (pers. capaciteit bundelen) hoe te realiseren: intensieve samenwerking tussen gemeenten onderling en met het waterschap minder meer opgave.. dit regionaal ver uit te werken en in te vullen!
Waar kijken we naar? Bestuursakkoord Water Wet HOF (Houdbare Overheids Financiën) Kostenonderbouwing 7 Wet HOF (1) momenteel in behandeling bij 2 e kamer implementatie afspraken in Europees verband over emu-tekort en schulden van de overheid Rijksoverheid: kasstelsel gemeenten: baten-lastenstelsel altijd tekort vervangingsinvesteringen en uitbreidingen qua uitwerking nog veel onduidelijk 8
voorbeeld EMU-tekort berekening investering 1.000.000, afschrijven in 50 jaar, 5% rente jaarlijkse kosten lasten/baten stelsel: 20.000 + 50.000 = 70.000 inkomsten uit heffing jaarlijks 70.000 Rijk (kasstelsel): investering 1.000.000 + 50.000 rente kosten jaar 1: 1.050.000, inkomsten: 70.000 -> tekort is 980.000! Emu neemt niet de afschrijvingen, maar de investeringen! Wet HOF (2) onderhandelaarsakkoord (21 jan)vng : o tekortruimte in 2013-2015: -0,5% o tekortruimte in 2016: -0,4% o tekortruimte in 2017: -0,3% Reactie partijen op onderhandelaarsakkkoord Ruimte voor aanpassing is beperkt, dus we moeten er aan geloven 10
bijdrage gemeentelijke watertaken aan EMU-saldo (2012) gemeentelijk investeringen 830 miljoen directe afboekingen 170 miljoen subtotaal: nieuwe kapitaalleningen 660 miljoen afschrijvingen oude investeringen 230 miljoen netto dotaties aan voorzieningen 0 totaal netto EMU-tekort 430 miljoen overeenkomend met 0,07% bron: Stichting RIONED Wet HOF (3) Wet HOF heeft dus vooral invloed op investeringen Riolering: meer direct investeren (en heffing daarop aanpassen) of minder investeren. Lokale uitwerking nog onduidelijk 12
gemengde kosten gezamenlijke kosten 7 stappen 13 Stap 1: voor welke zorgplichten rioolheffing? Stap 2: breng activiteiten in kaart (GRP) Stap 3: zoek activiteiten in productbegroting Stap 4: verdeling gemengde en gezamenlijke kosten Stap 5: toevoegen overige kosten Stap 6: onderzoek bijzonderheden Stap 7: kostenopstelling in meerjarenperspectief 14
Jacco Slomp VNG op RIONED-dag 2013: o Veel procedures over gemeentelijke heffing en leges o Hoge Raad steeds strenger o Wie stelt, bewijst maar. 15 Hoge Raad: bij kostenonderbouwing o Informatieplicht o Begrotingstoets o Controleerbaarheid 16
Gemeente heeft informatie, die moet inzicht verschaffen. Zijn posten wel of niet terecht meegenomen? Kloppen de bedragen? Model kostenonderbouwing. Leg je keuzes vast (argumenten, redenering) 17 Lasten versus baten max 100% Rechter toetst begroting, aandachtspunten o Overhead o Afschrijvingsmethoden o Financiële verordening o Klopt dit met elkaar? 18
GRP moet jaarlijks aansluiten op de begroting Leg keuzes controleerbaar vast VNG ondersteunt bij kostenonderbouwing Uitspraak Hoge Raad inzake Nijmegen: uitstel tot 7 april (riolering maatschappelijk nut, rioolheffing, afschrijvingsmethode). 19 Resumé Bestuursakkoord Water: besparen Wet Houdbare Overheids Financiën: minder investeren / direct afschrijven Kostenonderbouwing: leg keuzes en redeneringen vast! 20