Samenhang en samenvatting vgrp+, Waterplan, BRP

Transcriptie

1 Samenhang en samenvatting vgrp+, Waterplan, BRP Uden gastvrij voor water Kenmerk: JV 14 september 2011 Ingenieursbureau Moons 1

2 Inhoudsopgave 1 SAMENHANG SAMENVATTING KOERSWIJZIGINGEN AFVALWATERZORGPLICHT HEMELWATERZORGPLICHT GRONDWATERZORGPLICHT SAMENWERKEN IN DE WATERKETEN COMMUNICATIE PERSONEEL EN FINANCIËN... 6 Ingenieursbureau Moons 2

3 1 Samenhang Dit document bevat de samenhang en samenvatting van de plannen die betrekking hebben op de riolering en de zorg voor water in de gemeente Uden. In onderstaande figuur staat beknopt de inhoud en de essenties van de plannen. Structuur en samenvatting De plannen kunnen los van elkaar worden gelezen en gehanteerd, maar hebben een directe relatie met elkaar. vgrp+ WP BRP Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan+ Dit plan bevat beleid, strategie, planningen, organisatie, kostenberekeningen en financiering van alle maatregelen (uit vgrp, BRP en WP) op het gebied van water en riolering. De plus staat voor de opname van de visie en onderdelen van het Waterplan in het vgrp Waterplan Dit plan bevat de visie op water en riolering in een vernieuwd perspectief. Het schetst het ideaalbeeld voor het watersysteem en de aanpak voor de komende jaren om te voldoen aan gemeentelijke en wettelijke eisen en wensen in het jaar Basisrioleringsplan Dit plan bevat een inventarisatie van het gemeentelijk rioolstelsel en beschrijft maatregelen om de riolering te laten voldoen aan gemeentelijke en wettelijke eisen en wensen. Dit plan dient als basis voor het vgrp+. Essenties: - Bezuinigen door doelmatiger beheer (vaker repareren i.p.v. vervangen) - Bestaande formatie OW aanpassen aan werkzaamheden telemetrie - Intentie tot afkoppelen van verhard oppervlak vanaf Taakstellende bezuiniging van ,- door structurele verlaging rioolheffing met 8,- tot 181,- - Jaarlijks aan riolering toerekenen van ,- extra kosten voor vegen van wegen Essenties: - Introductie motto: "Uden gastvrij voor water" - Organisatie waterloket - Bewustwording burger - Vinger aan de pols - Uitwerken stedelijke wateropgave - Completeren ecologische verbindingszones - Stimuleren infiltratie - Stimuleren duurzaam inrichten en gebruik water en riolering - Financiën opgenomen in vgrp+ Essenties: - Uitgangspunt bij capaciteitbepaling stelsel is maximaal 1 x per 2 jaar wateroverlast - Stelsel ontlasten door afkoppelen verhard oppervlak - Maatregelen treffen om de berging in het stelsel te vergroten en de vuilemissie te verlagen - Financiën opgenomen in vgrp+ Figuur 1: Beknopte inhoud en essentie plannen Ingenieursbureau Moons 3

4 2 Samenvatting Volgens de wet Milieubeheer zijn Nederlandse gemeenten verplicht een Gemeentelijk Rioleringsplan op te stellen. Sinds de introductie van de Wet gemeentelijke watertaken op 1 januari 2008, heeft de gemeente naast de zorgplicht voor stedelijk afvalwater, ook de zorgplicht voor hemelwater en grondwater. Hiermee is de zorgplicht verbreed. De gemeente Uden kiest ervoor het Waterplan en het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) samen te voegen tot één Verbreed Gemeentelijk Rioleringsplan (vgrp+). De plus staat voor de opname van de visie en onderdelen uit het Waterplan in het vgrp. In 2005 is voor de kernen Uden en Volkel en in 2007 voor de kern Odiliapeel een Basisrioleringsplan opgesteld. Het team Water en Rioleringen heeft de afgelopen jaren een inhaalslag gemaakt op het gebied van rioolbeheer. Om hiervan optimaal gebruik te maken kiest de gemeente ervoor om voor het begin van de planperiode van het vgrp+ het Basisrioleringsplan geactualiseerd te hebben. 2.1 Koerswijzigingen Ten opzichte van het in het verleden gevoerde rioleringsbeleid is voor de komende planperiode ( ) een koerswijziging voorzien. Enerzijds komt dit door de verbreding van de zorgplichten, anderzijds doordat het fysieke rioolsysteem en de kwaliteit ervan nu bekend zijn en dat het beheer van de riolering gestuurd kan worden op kwaliteit en risico. Bij het maken van afwegingen staat doelmatigheid voorop en worden beheerkosten gereduceerd. De afschrijvingstermijn van de riolen is veranderd van 60 naar 70 jaar, die van de pompen is veranderd van 15 naar 20 jaar. De afschrijvingstermijnen zijn ten opzichte van de voorgaande planperiodes aangepast op basis van praktijkervaring en geoptimaliseerde berekeningen. De gemeente Uden heeft vanaf 1 januari 2012 de intentie tot afkoppelen van verhard oppervlak (indien mogelijk en doelmatig). In de kern Uden is tot 2012 op basis van een bestuurlijke aanwijzing niet afgekoppeld. 2.2 Afvalwaterzorgplicht In het kader van de afvalwaterzorgplicht zijn in het jaar 2011 maatregelen uitgevoerd de knelpunten wat betreft wateroverlast ter plaatse van de Tijgerstraat te Volkel en Klemvogel te Uden op te lossen. In de komende planperiode zal het stelsel verder geoptimaliseerd worden op basis van maatregelen die voortvloeien uit het Basisrioleringsplan. Hierdoor zal de hoeveelheid water die overstort op het oppervlaktewater verminderen ten opzichte van de huidige situatie. De kwaliteit van het oppervlaktewater zal hierdoor verbeteren. Ingenieursbureau Moons 4

5 Naast de noodzakelijke vervanging van ongeveer 2300 meter hoofdriolering per jaar verbetert Uden de riolering door het uitvoeren van reparaties en het vervangen van de drukriolering in het buitengebied. De gemeente is voornemens om foutieve aansluitingen (van regenwater) op de drukriolering op te sporen en af te laten koppelen. Met het opstellen van een gemalenbeheerplan zet Uden de eerste stap in de richting van efficiënter gemalenbeheer. Door meer te meten aan de riolering, krijgt de gemeente Uden steeds meer inzicht in het functioneren van het stelsel in de praktijk. Hierbij speelt uitwisseling van gegevens met het waterschap Aa en Maas een belangrijke rol. 2.3 Hemelwaterzorgplicht In het kader van de doelstellingen op het gebied van duurzaamheid en de toekomstige klimaatveranderingen kiest de gemeente Uden vanaf 2012, waar dat mogelijk en doelmatig is, voor afkoppelen van hemelwater. Deze keuze past uitstekend bij de gemeente, omdat Uden beschikt over een bijzonder watersysteem. 'De wijst' is uniek in Europa en heeft een grote cultuurhistorische, aardkundige en landschappelijke waarde. Het streven naar een duurzaam en veerkrachtig watersysteem komt tot uiting in het vanuit het Waterplan geïnitieerde motto: Uden, gastvrij voor water. Door het uitvoeren van het beleid op het gebied van kolkenreiniging en straatvegen, voorkomt Uden overbodige vervuiling van de riolering, hetgeen een aanzienlijke kostenbesparing oplevert op het gebied van rioolreiniging. 2.4 Grondwaterzorgplicht Voor zover bekend, komt grondwateroverlast binnen de gemeente Uden slechts bij een aantal individuele gevallen voor. Voor de komende planperiode heeft de gemeente de ambitie om de nieuwe zorgplicht in te vullen door het verkrijgen van inzicht in het grondwatersysteem door middel van grondwatermonitoring. Tevens steekt de gemeente energie in het inventariseren van het drainagesysteem en het opstellen van een onderhoudsplan voor dit systeem. 2.5 Samenwerken in de waterketen Als gevolg van de financiële en economische crisis worden gemeenten en waterschappen vanaf 2010 geconfronteerd met een grote bezuinigingsopgave. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) en de Unie van Waterschappen (UvW) hebben hiertoe een gezamenlijke aanpak voor de afvalwaterketen (riolering en afvalwaterzuivering) uitgewerkt. De VNG en de UvW stellen voor de bezuinigingsopgave voor gemeenten en waterschappen via een intensieve samenwerking vorm te geven. Bovenstaande komt tot uiting door samenwerking tussen de gemeente Uden en waterschap Aa en Maas op het gebied van afvalwaterlozingen, het inrichten van een waterloket voor burgers, bedrijven en medewerkers van de gemeente Uden en diverse projecten uit het Afvalwaterakkoord Dinther. Ingenieursbureau Moons 5

6 2.6 Communicatie Een belangrijke doelstelling van dit plan is verbetering van de communicatie tussen betrokken partijen in het kader van het vervullen van de gemeentelijke zorgplichten. Zowel interne communicatie tussen medewerkers en afdelingen van de gemeente Uden als externe communicatie met bijvoorbeeld het Waterschap en burgers is van belang. Aandachtspunt is verder de vinger aan de pols te houden om ervoor te zorgen dat de gestelde doelen (planning/ambities) worden gerealiseerd. Om de doelstellingen te bereiken is een procedure opgesteld voor deze planperiode. 2.7 Personeel en financiën Ontwikkelingen op het gebied van riolering, de koerswijzigingen en de verbreding van de zorgplicht hebben er toe geleid dat uitbreiding van taken ontstaat. Ten behoeve van de meerjarenbegroting is in dit vgrp+ voor de komende planperiode gerekend met een totale bezetting van 7.0 fte t.b.v. rioleringswerkzaamheden. Het vgrp+ heeft een houdbaarheid van vier jaar ( ). Binnen die periode is het naar de mening van de gemeente Uden verantwoord om de bezuinigingsvoorstellen te honoreren. De bezuinigingsvoorstellen bestaan uit: - Structurele verlaging van de rioolheffing van ,- per jaar. - Extra toerekenen van kosten voor vegen van wegen ten bedrage van ,- per jaar. De meerjarenbegroting in het vgrp+ omvat exploitatiekosten, kapitaallasten, kosten voor rioolvervangingen, projectkosten en personele kosten. Hierbij is rekening gehouden met de verbreding van de zorgplichten en de koerswijzigingen. De uitgaven inclusief de voorgestelde bezuinigingen zijn volledig gedekt door het innen van rioolheffing bij burgers en bedrijven. De afgelopen planperioden heeft de gemeente inschattingen moeten maken op basis van onzekerheden (kwaliteit stelsel onbekend). Dit heeft tot gevolg gehad dat een buffer is ontstaan. De kwaliteit van het stelsel is inmiddels bekend en de gemeente blijkt voldoende middelen te hebben. De komende planperioden wordt deze buffer afgebouwd tot een acceptabel niveau. Ingenieursbureau Moons 6