CONCEPT MEMO Aan : Deelnemers kennistafel Basisnet Van : Merle de Lange en Simone van Dijk Project : kennistafel Basisnet Betreft : Deelnemerslijst kennistafel Basisnet Datum : Verslag kennistafel Basisnet 17 maart 2016 Agenda Starttijd Eindtijd Onderwerp Samenvatting 10:00 Opening Simone van Dijk opent de bijeenkomst. 10:00 11:00 Actualiteitenrondje Jaap: Negatief EV advies gegeven ten aanzien van een cruiseschip dat aan de wal in Rotterdam zou moeten worden voorzien van brandstof (LNG). Argumenten: GR boven oriëntatiewaarde, transport LNG door woonwijk, betanking duurt 24 uur, bij calamiteit kunnen de hulpdiensten het incident niet aan. casus voor volgende bijeenkomst (Jaap en Linard). Jaap: er komt een nieuwe studie ten aanzien van LNG in Rotterdam, Hart van Rotterdam. Jaap: Wet- en regelgeving loopt achter op de economische groei van LNG. De rekenmethodiek voor het beoordelen van de EV risico s van LNG zijn daardoor ook nog niet volledig/juist. Linard: Zijn bedrijf (Gate Terminal) opent een exportterminal voor LNG. Het bunkeren zal dan met schepen plaatsvinden. Op dit moment gebeurt dat nog met tankauto s. Linard: LNG nationaal platform: AVIV heeft een onderzoek uitgevoerd naar het modelleren van de brandstof LNG in het rekenprogramma RBMII. Conclusie: conservatieve benadering t.o.v. de stofcategorie GF3, maar minder gevaarlijke dan GF3 onderwerp voor de volgende bijeenkomst (Basisnet en LNG: Hans de Waal) Hans: Het nationaal veiligheidsprogramma LNG komt met een website waarin alle onderzoeken beschikbaar zijn ten aanzien van LNG. Waaronder: Handreiking LNG voor veiligheidsregio s omgevingsdiensten en gemeenten, Protocolkaarten LNG en Handleiding voor bestuurders. Hans: Er komt een nieuwe handreiking voor het vervoer van gevaarlijke stoffen over de weg en een handreiking tunnel incidentenbestrijding. Hans: op 9 juni vindt er een Expertmeeting Spoorveiligheid plaats bij het IFV in Arnhem. Henk: Chemelot gaat meer ketelwagens voorzien van GPS. Wens is er om hiervan een Safety Deal te maken met de overheid. Dit systeem zou ook geschikt kunnen zijn voor monitoring Basisnet. Hans: naar aanleiding van de resultaten van het onderzoeksrapport
van het incident in Tilburg heeft er een overleg met de vervoerders plaatsgevonden. De aanbevelingen uit het onderzoek zullen de vervoerders overnemen. Jelle: buitenwereld grijpt incident Tilburg aan om het Basisnet aan te passen (verlaging plafonds, andere routes). Dit baart DB Schenke zorgen. Daarnaast geeft het onderzoek aanleiding om de railwereld en de chemiewereld meer met elkaar te verbinden (techniek en bedrijfsvoering). Jelle: DB Schenker heeft een eigen onderzoek laten uitvoeren naar aanleiding van het incident Tilburg. De maatregelen die daaruit volgden zijn overgenomen: 1. geen boekingen 1 uur voor vertrek 2. Procedures aangepast 3. Verplichte veiligheidstraining voor personeel. Algemeen: ERTMS is nog niet op alle sporen met VGS aanwezig. Er is de wens om het veiligheidsniveau op het spoor te vergroten. Op welke wijze willen wij dit bereiken? Om dit te bereiken is het belangrijk er aan I&M één signaal wordt afgegeven en de problematiek helder geschetst moet worden. bestuurlijke tafel spoorveiligheid, datum moet nog gepland worden. Verona: monitoringsrapportages van weg en water zijn vrijwel gereed. Het spoor wordt nog toegevoegd (medio 2016). onderwerp voor volgende (thema)bijeenkomst. Peter: NOS heeft wob verzoek ingediend bij I&M voor de realisatiecijfers van het spoor. NOS maakt analyse van deze cijfers (Q2, Q3 en Q4 2015). 11:00 11:30 Stand van zaken Omgevingsveiligheidsbeleid 11:30 11:45 Pauze 11:45 12.15 Vervolg: Stand van zaken Omgevingsveiligheidsbeleid 12:15 13:00 Lunch 13:00 13:45 Ervaringen Basisnet van de overheid Arie-Jan Arbouw van I&M heeft een toelichting gegeven op de stand van zaken rondom het Omgevingsveiligheidsbeleid. De belangrijkste conclusies zijn: 1 juli aanbieding omgevingsveiligheidsbeleid/omgevingswet aan de Tweede Kamer. Planning halen is zware opgave. Plasbrandaandachtsgebied wordt het brandaandachtsgebied. Of dit alleen gaat gelden voor de huidige PAG-zones is nog in onderzoek. Aanwijzen explosieaandachtsgebied o.bijv. aantal tankwagen per jaar Toxisch aandachtsgebied: 200/300 meter, alleen voor spoor. Enkele trajecten aanwijzen. Zeer kwetsbare objecten (ZKO s ) worden een nieuwe groep objecten. Het betreft objecten zoals ziekenhuizen, kinderopvang en verzorgingstehuizen. Uitwerking invulling schillen vindt plaats in een regeling. Deze is nog in ontwikkeling. Hierbij zal aandacht gegeven worden aan het maken van een koppeling met de personendichtheid om tot een gelijkwaardige situatie te komen als onder het huidige groepsrisicobeleid. Carry van der Beld (gemeente Venlo) heeft een presentatie gegeven over de ervaring van de gemeente Venlo met het Basisnet. De belangrijkste bevindingen zijn: - 2 -
Basisnet en publiek: EV-specialist moet regelmatig uitleg geven over artikelen van de pers, omwonenden en politiek. Meestal zijn deze artikelen niet juist doordat er verkeerde relaties worden gelegd en daarmee onjuiste conclusies. Basisnet en RO: Pluspunten: perspectief, vuistregels uit de HART, afkapgrens VGR (niet voor alle situaties is een VGR nodig). Minpunt: Verruiming van de riekwijdte. Het invloedsgebied kan een groot gebied bestrijken waardoor ook nog op grote afstand van de risicobron naar EV gekeken moet worden, terwijl deze situaties er meestal niet toe doen. Mogelijke oplossing: standaardteksten formulieren voor ruimtelijke plannen op grote afstand van risicobronnen. Regio Gelderland (Omgevingsdienst Veluwe-IJssel)werkt hier al mee. De behoefte is om dit landelijk op te pakken. Hiervoor is al een initiatief gestart vanuit Brandweer NL. Casus basisnettoets: ontwikkeling van een bedrijventerrein met o.a. ruimte voor transportsector. Vergunningaanvraag voor emplacement. Hierbij is de vraag of de situatie vergund kan worden, kijkend naar de ruimte op het Basisnet. Antwoord I&M: Mag, maar het kan tot gevolg hebben dat er onvoldoende ruimte hiervoor is in het Basisnet. Indien daarvan sprake is, moet bij I&M risicoruimte worden aangevraagd. De kennistafel is van mening dat het onduidelijk is welke procedure er nu doorlopen moet worden in deze situaties. Wens is dat I&M hierin duidelijkheid schept onderwerp voor themabijeenkomst Casus de Graasj wordt onderwerp voor de volgende bijeenkomst. 13:45 14:30 Ervaringen Basisnet DB Schenker Jelle Rebbers (DB Schenker) heeft een presentatie gegeven over wat zijn bedrijf doet en welke relatie dat heeft met het Basisnet: DB Schenker heeft een Rail tak in Nederland. Gemiddeld rijden er 180 treinen per dag. Met name concurrentie met het wegvervoer. Op het gebied van veilig werken heeft het bedrijf 5 principes: 1. Gezond werken 2. Veiligheid mag tijd kosten 3. Samenwerken. 4. Elkaar aanspreken en 5. Veiligheid van binnenuit. DB Schenker is blij met het Basisnet. Door het Basisnet is er balans tussen RO en het vervoer van gevaarlijke stoffen. Basisnet heeft geleid tot een verschuiving van de transporten gevaarlijke stoffen over het spoor. Voorheen via Utrecht/Amersfoort en nu via de Betuweroute. Uitdaging die DB Schenker ziet, is met name de aansluiting van de Betuweroute op Duitsland. Hierdoor neemt het transport toe. Het is een gemis dat I&M niet meer aanwezig is bij discussies/debat rondom het Basisnet in het Brabantse. 14:30 14:45 Pauze 14:45 15:30 Basisnet en emplacementen Peter Robbe van Prorail heeft een presentatie gegeven over het Basisnet en emplacementen: Bewustwording dat het risico van een incident met gevaarlijke stoffen op het spoor in vergelijking tot de risico s van dagelijkse bezigheden (zoals douchen, lunchen, autorijden) zeer laag is. Een spoorwegemplacement is een terrein dat voorzien is van meer sporen dan de vrije baan. Deze sporen kunnen gebruikt worden voor het - 3 -
kruisen of inhalen van treinen, het rangeren, het laden en lossen van goederen of voor het opstellen van materieel. Emplacementen maken onderdeel uit van het Basisnet. Dit kun je herkennen aan onder andere de elementen wissels (W), kopmaken (K)en lage snelheid (L). Het gaat hierbij om alle naast elkaar liggende sporen waarover treinen die rechtdoor rijden hun weg in dezelfde rijrichting kunnen vervolgen. Een voorbeeld van een bottleneck in het Basisnet is de situatie Roosendaal. Doordat de vergunning van het emplacement Roosendaal een maximum stelde aan het kopmaken van het aantal treinen moesten de treinen met gevaarlijke stoffen vanuit Vlissingen naar Essen eerst doorrijden tot Lage Zwaluwhoeve om kop te maken. Dit had tot gevolg dat de treinen met gevaarlijke stoffen twee keer het traject Roosendaal Lage Zwaluwe moesten passeren om richting Essen te kunnen gaan (heen en terug). Voor het Basisnet had dit de consequentie dat het traject Roosendaal Lage Zwaluwe een verhoogd risicoplafond kreeg (2-3 meter). Deze presentatie leent zich uitstekend voor de themabijeenkomst 15:30 16:00 Themabijeenkomst Het voorstel was om de themabijeenkomst te laten plaatsvinden op 17 mei. De kennistafel is echter van mening dat dit nog te vroeg is, omdat dan nog niet de resultaten van de monitoring van het Basisnet beschikbaar is. De kennistafel stelt voor om de bijeenkomst in september te laten plaatsvinden. Deze datum en de datum voor de volgende bijeenkomst zullen nog worden vastgesteld. 16:00 Afsluiting Simone sluit de bijeenkomst af. - 4 -
Deelnemerslijst Nr. Naam Organisatie Tel-nummer E-mail Afw. 1. Hans Spobeck Landelijk expertisecentrum Transportveiligheid 06-43463487 hans.spobeck@ifv.nl 2. Piet Timmers RIVM 030 2742914 piet.timmers@rivm.nl X 3. Margreet Spoelstra RIVM 030 2747558 Margreet.Spoelstra@rivm.nl X 4. Verona Visser Infomil verona.visser@rws.nl 5. Anita van Mulken Provincie Limburg 06 52555026 ai.van.mulken@prvlimburg.nl X 6. Liesbeth Spoelma Omgevingsdienst Veluwe IJssel 06 524 72 251 l.spoelma@ovij.nl 7. Peter van Veen Veiligheidsregio Rotterdam Rijnmond 06 22220977 Peter.van.veen@veiligheidsregio-rr.nl 8. Cees Mars Brandweer Amersterdam-Amstelland 020 5556474 c.mars@brandweeraa.nl 9. Astrid de Haes Transport en Logistiek Nederland (TLN) 088 4567205 adehaes@tln.nl X 10. Macco Korteweg Vereniging van de Nederlandse Chemische Industrie Maris (VNCI) 070 3378748 kortewegmaris@vnci.nl 11. Peter Robbe Prorail 06 31756186 Peter.robbe@prorail.nl 12. Pehr Teulings Vereniging Vloeibaar Gas (VVG) 06 34861180 teulings@vvg-nederland.nl 13. Thomas Reitsma Eigen Vervoerders Organisatie (EVO) 06 23031571 t.reitsma@evo.nl X 14. Leo Noordam DCMR 010 2 468 167 leo.noordam@dcmr.nl 15. Jaap van der Want Gemeente Rotterdam jh.vanderwant@rotterdam.nl 16. Martijn Huijskes Havenbedrijf Rotterdam 0110 252 15 48 MM.Huijskes@portofrotterdam.com X 17. Henk Bril Sabic 046 7222751 henk.bril@sabic.com 18. Edwin Prison Gemeente Sittard Geleen 046 4778707 edwin.pirson@sittard-geleen.nl X 19. Corné van Gils Omgevingsdienst Midden- en West-Brabant 013 206 03 57 c.vangils@omwb.nl 20. Linard Velgersdijk Gate terminal B.V. 06 12435062 linard.velgersdijk@gateterminal.com 21. Wim Derksen Provincie Noord-Brabant 06-1830-3266 wderksen@brabant.nl X 22. Jelle Rebbers DB Schenker Rail Nederland N.V. 030 235 8347 Jelle.Rebbers@dbschenker.com 23. Marien Reijerkerk Transport en Logistiek Nederland 088-45 67 181 mreijerkerk@tln.nl X 24. Stefan Musch ODNZKG Stefan.Musch@ODNZKG.nl 25. Carry van der Beld Gemeente Venlo 06 52563211 c.vandenbeld@venlo.nl 26. Simone van Dijk Royal HaskoningDHV, voorzitter 088 3482925 simone.van.dijk@rhdhv.com 27. Merle de Lange Royal HaskoningDHV, secretaris 088 3483479 merle.de.lange@rhdhv.com Agendaleden 28. Marlouce Biemans Provincie Zuid-Holland 0615194705 mle.biemans@pzh.nl x 29. Mary Stokhof Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid 06-10329330 ml.stokhof@ozhz.nl x - 5 -