De therapeutische relatie,cognitieve stoornissen en recovery: Wat moet de professional daar nu mee? Best beschikbare evidentie voor nut therapeutische relatie? Prof. Dr. C.A.J. de Jong: NISPA (Addiction and Addiction Care) nispa.dejong@gmail.com www.nispa.nl Vincent van Gogh, 25 jaar alcohol en cognitie, 12 december 2014 De therapeutische relatie,cognitieve stoornissen en recovery: Wat moet de professional daar nu mee? De therapeutische relatie: Wat heb ik daar (nu) mee? PubMed A: Substance related disorder* (Mesh) 2224402 B1: Physician-Patient Relation* (Mesh) 63178 B2:Nurse-Patient relation* (Mesh) 10561 C: Cognitive disorder* OR dysfunctioning 181794 D: Review: A + B1 + B2 + C 51 E: D + autonomy 0 F: D + sense of agency 0 Wat doet een huisarts?? 1975 1977 1
Traditionele medische taken Rembrandt: De barmhartige Samaritaan Lucas10: 30-37 ( met innerlijke ontferming ) De één zoekt een verloskundige voor zijn gedachten, de ander zoekt iemand die hij helpen kan: zo ontstaat een goed gesprek. In het bos tussen Ossenbroek en Barendonk loopt een beekje. Een bruggetje verbindt de oevers. Vanaf het bruggetje zie ik hoe het water stroomt en takjes en blaadjes meevoert. Soms blijft er een blaadje steken achter een obstakel. Ik pak een takje en duw het blaadje niet naar voren, maar opzij terug in de stroom. Aan de andere kant van de brug zie ik het blaadje tevoorschijn komen. Misschien stroomt het wel naar de zee! Ik loop verder het bospad af. Hans Bakker in zijn kritiek op het boek: Huisarts en somatische fixatie, 1981 (red. R. Grol) 2
In de spreekkamer zijn er in een gesprek tussen therapeut en patiënt altijd minstens vier aanwezig! Overdracht Werkalliantie Realiteit Therapeutische Relatie Vrij naar Harry Stroeken Ontwikkeling van de therapeutische relatie Ontwikkeling van de therapeutische relatie Pretherapie Therapie Posttherapie Pretherapie Therapie Posttherapie Doelen Verwachtingen Wensen Behoeften Evaluatie 3
Behavior Feelings Thoughts Self reflection Therapeutic Alliance Motivational Interviewing Behavior Feelings Thoughts Interpersonal therapy Change Wat gebeurt er met de therapeutische relatie als je als huisarts psychotherapie uitvoert? Wat gebeurt er met de therapeutische relatie als de patient verslaafd is?? De medische consumptie neemt af De huisarts wordt zichtbaarder Geen indicaties dat de huisarts-patiënt relatie wordt verstoord 1983 is a substance abuser has a substance use disorder 4
Therapeutische Relatie Meten is Weten? Wat vinden patiënten (n=126) en professionals in de verslavingszorg (n=90) van de therapeutische relatie met hun therapeut (Barrett-Lennard s RI )? De patiënt schat de positieve stijl van de therapeut hoger in dan de therapeut en de negatieve stijl juist lager 1993 Helping Alliance Questionnaire Kun je de therapeutische relatie simpeler betrouwbaar en valide meten (dan met de BL-RI)? Wat is de invloed van interventies op de therapeutische relatie? Ja, met de Helping Alliance Questionnaire: 11 vragen, 2 factoren: cooperation en helpfulness, patiënt en therapeut versie. Shared decision making verbetert de therapeutische relatie (RCT) E-Therapy en face-to-face behandeling resulteren in een goede en vergelijkbare therapeutische relatie (case-control) 1999 2001 2006 2008 2011 Traditionele medische taken 5
Remoralisatie Remediatie Rehabilitatie Recovery Remoralisatie: Hoop geven Remediatie: Bevorderen KLINISCH HERSTEL Rehabilitatie: Verbeteren functioneren op vele terreinen Recovery: Bevorderen PERSOONLIJKE HERSTEL, Er zijn als de patiënt zijn eigen leven vorm geeft Personal Recovery Hoe gedemoraliseerd zijn verslaafde patiënten? A deeply personal, unique process of changing one s attitudes, values, feelings, goals, skills and roles. It is a way of living a satisfying, hopeful and contributing life even with limitations caused by the illness. Recovery involves the development of new meaning and purpose in one's life as one grows beyond the catastrophic effects of mental illness. Remoralisatie: HOOP GEVEN Remediatie: Bevorderen symptomatisch herstel Rehabilitatie: Verbeteren functioneren op vele terreinen Recovery: Er zijn als de patiënt zijn eigen leven vorm geeft Remediatie: BEVORDEREN KLINISCH HERSTEL Rehabilitatie: Verbeteren functioneren op vele terreinen Recovery: Er zijn als de patiënt zijn eigen leven vorm geeft VOLG DE RICHTLIJN, MAAR BLIJF OOK ZELF NADENKEN! EBM: Bekwaam je in zoeken en beoordelen van recente literatuur 6
Rehabilitatie: VERBETEREN FUNCTIONEREN OP VELE TERREINEN Recovery: Er zijn als de patiënt zijn eigen leven vorm geeft Recovery: ER ZIJN ALS DE PATIËNT ZIJN EIGEN LEVEN VORM GEEFT, MAAR.. HOE DOE JE DAT??????? VRAAG HET DE PATIËNT!!! 2014 Twee kernvragen in de ontmoeting met de patiënt Wat is er aan de hand, volgens jou? Wat gaan we er aan doen, volgens jou? Twee kernvragen in de ontmoeting met de patiënt Wat gaan we er aan doen, volgens jou? Wat is er aan de hand, volgens jou? Wat gaan we er aan doen, volgens jou? Behandelingsovereenkomst sluiten volgens Shared Decision Making op basis van doelen Joosten EAG. Let's Decide Together: Shared Decision-Making in Addiction Health Care. Nijmegen: Radboud University; 2009. 7
Twee kernvragen in de ontmoeting met de patiënt Twee kernvragen in de ontmoeting met de patiënt Wat is er aan de hand, volgens jou? Wat gaan we er aan doen, volgens jou? Wat is er aan de hand, volgens jou? Of WAT IS JOUW VERKLAREND MODEL? Wat gaan we er aan doen, volgens jou? Recovery: ER ZIJN ALS DE PATIËNT ZIJN EIGEN LEVEN VORM GEEFT, MAAR.. HOE DOE JE DAT??????? VRAAG HET DE PATIËNT??? Kan dat wel als er cognitieve stoornissen zijn??? 2014 Iedereen is autonoom, maar autonomie is een conditie die nooit volledig gerealiseerd wordt (M. Schermer, 2001) Iedereen is autonoom, maar autonomie is een conditie die nooit volledig gerealiseerd wordt (M. Schermer, 2001) En die in de loop van het leven kan afnemen! 8
Hoe beoordeel je de mate van autonomie?? Wie neemt de beslissingen bij beperkte autonomie?? Werkt ondersteunende decision making?? Wat kun je NU in de klinische praktijk als de patient zijn recovery ter hand neemt?? Assessment Besluitvorming Assessment: Instrument voor Kwalitatief Onderzoek Wat is jouw Verklarend Model? Therapeut? Patiënt Etiologie Begin van de ziekte Pathofysiologie Beloop, ziekenrol, ernst Behandeling Therapeut! Patiënt 9
Besluitvorming: 2015 2017 10