Doorgaande leerlijn taal voor alle kinderen Els Loman
Doelen Verdieping in de inhouden van de domeinen van taal van de referentieniveaus www.taalenrekenen.nl 2
Waar Wil Je Heen? Alice kwam bij een tweesprong. Welke kant moet ik op? vroeg ze. Waar wil je naar toe? informeerde de Kollumer kat. Dat weet ik niet, antwoordde Alice. In dat geval, zei de kat, maakt het niet uit. Lewis Caroll: Alice in Wonderland 3
Sociaal-emotioneel Lichamelijke opvoeding Geschiedenis - Begrippenlijst en taalverzorging - Mondelinge taalvaardigheid - Schrijfvaardigheid - Leesvaardigheid Taal Wat Wie Kinderen Onderwijsdoelen Wie? Hoe? Wat? Tekenen Biologie Wereldoriëntatie - Getallen - Meten en Meetkunde - Verbanden - Verhoudingen Rekenen/Wiskunde 4
Bewust Belang Betrokken -Bekwaam Visie Urgent ie Plan Middel en Competen ties = Ontwikkel ing Urgent ie Plan Middel en Competen ties = Verwarrin g Visie Plan Middel en Competen ties = Weerstan d Visie Urgent ie Middel en Competen ties = Chaos Visie Urgent ie Plan Competen ties = Frustratie Visie Urgent ie Plan Middel en = Angst 5
Leren en ontwikkelen Passie Visie Actie Wat? Hoe? Wie? 6
Zelf-Determinatie Theorie (Deci & Ryan, 1985, 2000) Drie psychologische basisbehoeften die volgens de ZDT bepalend zijn voor de motivatie voor leren en ontwikkelen Zelf-bepaald motief Competentie Relatie Autonomie 7
Taken onderwijs: Optimaliseren van ontwikkeling en de prestaties van kinderen/leerlingen/studenten Kwalificatie Socialisatie Persoonsvorming 8
9 Begrijpend lezen: tekst + lezer + leesdoel/situatie
Verschillen tussen leerlingen Voorkennis INTELLIGENTIE leertempo Belangstelling motivatie Behoefte aan begeleiding Sociaal gedrag Leervoorkeur (leerstijl, meervoudige intelligenties) Creativiteit Beheersingsniveau Leersnelheid Concentratievermogen Leer-/gedragsmoeilijkheden Cultuur Interesses 10
Opbouw referentieniveaus REFERENTIEKADER 1 1F 2 1S 2F 3 2S 3F 4 Fundamentele niveaus Streefniveaus 3S 4F 4S Algemeen maatschappelijk niveau Drempels 13
Taal VWO HAVO en MBO-4 VMBO, MBO-2 en MBO-3 4F 3F 2F 1F (S)BO en PRO
Rekenen (S)BO en PRO (S)BO 3F 2F 1F 1S 2S 3S Functioneel rekenen Abstractie, generalisatie, formalisatie Bron: SLO
Taaldomeinen Mondelinge taalvaardigheid Leesvaardigheid Schrijfvaardigheid Begrippenlijst en taalverzorging 16
Gemeenschappelijke taal
Producten Passende perspectieven Wegwijzer taal/rekenen Leerroutes taal/rekenen Profielschetsen taal/rekenen Doelenlijsten rekenen Maatwerkaanpassingen taal (zoekfilter)
Passende Perspectieven 3 groepen leerlingen die vanwege kind factoren 1F waarschijnlijk niet halen op 12-jarige leeftijd Per groep een uitspraak over wat leerlingen moeten kennen en kunnen (taal/rekenen) i.v.m. uitstroombestemming -> Leerroutes 19
Doelgroepen en leerroutes Rekening houdend met: cognitieve capaciteiten en/of specifieke beperkingen doorstroom vervolgonderwijs (uitstroombestemming/ontwikkelingsperspectief) bandbreedte Groep 1 Groep 2 Leerroute 1 (vmbo-tl/gl en hoger) Leerroute 2 (vmbo bb/kb) Leerroute 3 (PrO en VSO arbeid) Leerlingen zitten in alle vormen van primair onderwijs, dus zowel regulier als, speciaal (basis) onderwijs.
Leerroutes Handvatten voor: realistische verwachtingen over het niveau het maken van verantwoorde keuzes in de plannen OGW/HGW aan die onderdelen die er toe doen gezien de vervolgopleiding (keuzes gebaseerd op functionaliteit van taalvaardigheden voor leerlingen in het vervolgonderwijs) 21
Uitstroombestemmingen en leerroutes
Passende perspectieven - taal
Vergelijk leerroutes schrijven Leerroute 1 - Verschil informeel/formeel hanteren - Schrijfproducten zijn verzorgd: weinig - tot geen spel- grammatica en interpunctiefouten Leerroute 2 Informatie zodanig ordenen dat de lezer de gedachtegang kan volgen Enige samenhang in tekst aanbrengen Redelijk accuraat gebruik van eenvoudige zinsconstructies Leerroute 3 Leesbare berichtjes aan familie, vrienden en bekenden Correspondentie, formulieren invullen, berichten schrijven Taalverzorging staat ten diensten van functionaliteit
Om gestelde onderwijs doel met dit kind of deze leerling te kunnen behalen heeft dit kind of deze leerling 1. Instructie nodig die 2. Opdrachten nodig die. 3. Materialen nodig die 4. Een leeromgeving nodig die.. 5. Spel nodig dat.. 6. Feedback nodig die.. 7. Groepsgenoten nodig die. 8. Een leerkracht nodig die.. 9. Hulp of ondersteuning nodig die 10.Overige
Als leerkracht of docent heb ik met dit doel voor ogen nodig dat ik 1. kennis heb van. 2. vaardigheden kan inzetten om.. 3. ondersteuning krijg tijdens.. 4. materialen tot mijn beschikking heb waarmee 5. collega s heb die 6. begeleiding krijg van een ib er die 7. ondersteuning heb van een leidinggevende die 8. meer handen in de klas heb in de vorm van 9. ouders die 10.externe experts/ondersteuning kan vragen die
Handelingsgericht werken 6) Uitvoeren van het groepsplan realiseren waarnemen 1) Evalueren groepsplan en verzamelen leerlingengegevens in groepsoverzicht 2) Signaleren van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften 5) Opstellen van het groepsplan 4) Clusteren van leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften plannen begrijpen 3) Benoemen van specifieke onderwijsbehoeften van leerlingen
Contactgegevens Els Loman E.loman@cps.nl 06 215 00 643