Ingekomen stuk D17 (PA 23 februari 2011) Aan de gemeenteraad van Nijmegen Mariënburg 75 6511 PS Nijmegen Telefoon 14024 Telefax (024) 322 78 48 E-mail gemeente@nijmegen.nl Postadres Postbus 9105 6500 HG Nijmegen Datum 1 februari 2011 Ons kenmerk G340/11.0000468 Contactpersoon Wim van der Velde Onderwerp Stand van zaken woonbeleid Datum uw brief - Doorkiesnummer 3437 Geachte leden van de raad, Hierbij informeren wij u over de voortgang van een aantal thema s uit het woonbeleid. In februari 2010 is het uitvoeringsprogramma van de woonvisie vastgesteld. Voorjaar 2011 zullen wij u een geactualiseerd uitvoeringsprogramma presenteren. In deze brief gaan we achtereenvolgens in op de volgende onderwerpen: 1. Woningbouw 2. Herstructurering 3. Woonruimteverdeling 4. Huisvesting doelgroepen 5. Prestatieafspraken met woningcorporaties 6. Particulier opdrachtgeverschap 7. Duurzaamheid 8. Particuliere markt 1. Woningbouw De woningbouwproductie, het zal u niet verrassen, is ingezakt als gevolg van de conjuncturele omstandigheden. Bij het opstellen van de begroting voor 2010 dachten we 500 woningen te kunnen realiseren. In de voorjaarsmarap hebben we op basis van de toen beschikbare informatie en verwachtingen dat aantal naar beneden bijgesteld tot 400. Het zijn er toch nog 560 geworden. Dit komt doordat 115 onzelfstandige eenheden in de Honinghoeve als zelfstandige woningen zijn opgeleverd en 20 huurwoningen in de Drieskensacker eerder zijn opgeleverd dan gepland. In 2008 en 2009 was de productie resp. 876 en 897. Uit het ISV 3 budget voor goedkope woningbouw is aan twee projecten een bijdrage toegekend: 300.000 aan de Teersdijk en 350.000 aan het project Rosa de Lima. Met de gereserveerde middelen voor goedkope woningbouw uit de ABR van het Ontwikkelingsbedrijf worden goedkope woningen gerealiseerd in het TPG project, de Sperwerstraat en de Horstacker. We hebben besloten de niet bestede middelen vooralsnog niet in te zetten, maar te gebruiken om de ABR te versterken, gezien de risicopositie van het Ontwikkelingsbedrijf. Uw raad dient daar nog over te besluiten.
1 We hebben de voortgang via de woningbouwmonitor scherp in de gaten gehouden en middels het tempoteam de productie zoveel mogelijk op gang proberen te houden. Maar vooral in de koopsector is sprake van uitstel en afstel van de vraag. Banken zijn strenger bij het verstrekken van leningen, en doorstromers kunnen hun oude woning minder vlot verkopen. Door de maatregelen van het kabinet zijn de vooruitzichten ook niet gunstig. De hypotheekrenteaftrek blijft weliswaar in stand maar het consumentenvertrouwen is niet hoog. Daarbij komt dat de investeringsruimte van de corporaties kleiner wordt als de maatregelen van het nieuwe kabinet doorgang vinden: een lage huurverhoging en vooral het meebetalen aan de huurtoeslag. De woningmarkt herstelt maar langzaam van de recessie. Het instellen van een Nijmeegse kwaliteitsprijs voor woningbouw hebben we doorgeschoven naar 2011. 2. Herstructurering en wijkaanpak De herstructurering in Nijmegen is een proces van lange adem en al enige jaren gaande. De activiteiten zijn geconcentreerd in het Willemskwartier, het Waterkwartier, de Wolfskuil, Heseveld en Hatert. Wijken waar in het kader van een integrale wijkaanpak ook de kwaliteit van de woningvoorraad wordt verbeterd, middels renovatie, verkoop en sloop met vervangende nieuwbouw. Een groot aantal projecten zijn de afgelopen jaren opgeleverd. In 2010 zijn herstructureringsprojecten gestart in het Willemskwartier (Brederostraat noord) en het Waterkwartier (Rijnstraat, Lekstraat, Kanaalstraat en renovatie van het Amstelplein). Daar zijn de bouwkranen actief. In 2010 heeft uw raad een besluit genomen over de bouw van het voorzieningenhart in het Waterkwartier. De investeringen in woonmilieuverbeteringen en onderhoud en beheer van de openbare ruimte (totaal 14,3 miljoen) worden verantwoord in het programma openbare ruimte en groen bij de jaarrekening. 3. Woonruimteverdeling We hebben de Monitorrapportage woonruimteverdeling vastgesteld. Hieruit bleek dat de afspraken over lokaal maatwerk, die op 1 januari 2010 afliepen, niet goed door een aantal woningcorporaties zijn nagekomen. Ze zijn daarop door ons aangesproken en hebben beloofd die afspraken alsnog na te komen. Daar zijn ze vanaf september 2010 mee bezig. Het gaat om het labelen van woningen voor minima in rijkere wijken. 2010 was een overgangsjaar zonder afspraken. Begin januari 2011 is met de corporaties afgesproken dat de afspraken uit 2009 over lokaal maatwerk in 2011 met een jaar worden verlengd. Dit is gedaan om niet opnieuw in een jaar zonder afspraken terecht te komen. De afspraken lopen tot eind 2011. Reden hiervoor is dat naar verwachting begin 2012 de nieuwe Huisvestingswet van kracht wordt die weinig ruimte laat voor lokaal maatwerk. Het project aanpak overlast en intimidatie is gecontinueerd in 2010. We hebben dit jaar geen brief aan alle 18-jarigen geschreven om ze er op te wijzen zich in te schrijven als woningzoekende. Uit de ervaringen van de afgelopen jaren blijkt dat het rendement hiervan laag is. Er was geen sprake van een grote stijging van inschrijvingen, en 18 jarigen blijken heel goed zelf de weg naar Entree, via internet, te kunnen vinden. De Regionale huisvestingsverordening zal worden aangepast. Aanleiding is de komst van de nieuwe Huisvestingswet. Dit is een goed moment om de werking van de huidige verordening, die sinds 2007 van kracht is, eens tegen het licht te houden. Het accent van dit proces ligt in 2011. In 2010 is een eerste start gemaakt met het verzamelen van een groot aantal data door Enserve en een eerste peiling van de opvattingen van een groot aantal corporatiemedewerkers en
2 ambtenaren uit de praktijk van de woonruimteverdeling in opdracht van de Stadsregio en Kr8 corporaties. In 2011 zal de Stadsregio de discussie verbreden naar bestuurlijk niveau. Ons college zal dit voorjaar een standpunt bepalen over de woonruimteverdeling in de komende periode. Dit willen we ook met uw raad bespreken. De uiteindelijke besluitvorming ligt bij het bestuur van de Stadsregio. De nieuwe Regionale huisvestingsverordening zal begin 2012 van kracht worden. 2011 wordt daarmee het jaar waarin de lokale en regionale discussie over de woonruimteverdeling zal moeten worden gevoerd en afgerond. 4. Huisvesting van doelgroepen In het Coalitieakkoord is een stevige doelstelling opgenomen voor studentenhuisvesting: 1000 extra tot 2020, bovenop de 1000 tot 2015. Dit is in het bestuurlijk overleg met de SSHN en de instellingen voor hoger onderwijs aan de orde geweest. Afgesproken is om deze ambitie af te zetten tegen een gezamenlijk te bepalen beeld van de ontwikkeling van studentenaantallen en de vraag-aanbodsituatie op de markt voor studentenhuisvesting. Dit gebeurt begin 2011. Het project Sperwerstraat met daarin o.a. 228 studentenwoningen is in aanbouw. In de planvorming voor de TPG locatie wordt nu uitgegaan van een hoger aantal van ca. 350 studentenwoningen in plaats van 190. Via de jaarlijkse kamercampagne zijn in 2010 totaal 160 kamers beschikbaar gekomen. Hiermee zit het aantal aanmeldingen weer op het niveau van 2007. In totaal staat de teller op bijna 1.400 kamers vanaf 2003, maar we weten niet of al deze kamers blijvend voor studenten beschikbaar zijn. De Stichting Huurteams is een succes. Dat blijkt uit een evaluatie van hun werkzaamheden. Hun bijdrage is verhoogd en tot 2015 gecontinueerd ten koste van een huurdersbalie. Uw raad heeft hier mee ingestemd. Het podium voor huurders heeft een redelijk bezochte bijeenkomst georganiseerd met ca. 25 belangstellenden, over wonen en energiebesparing. Wij subsidiëren dit podium met 5.000 per jaar. In 2011 gaan we dit evalueren. De afspraken met de corporaties over realisatie van meer combinaties van wonen en zorg zijn vertraagd als gevolg van de lange besluitvorming over de Stedelijke Raamovereenkomst. Dat wil niet zeggen dat er niets is gebeurd. In 2010 is een SEV experiment gestart, gericht op goede onderbouwing van aantallen aan te passen woningen. In 2011 worden de resultaten bekend. Er zijn 188 woningen met een zorgaanbod opgeleverd in 2010: het project Rosa de Lima, met 73 zorgwoningen, en de Honinghoeve met 115 woningen. We zijn er door capaciteitsgebrek niet in geslaagd om in 2010 een Nijmeegs niveau van aanpasbaar en levensloopgeschikt bouwen vast te stellen. In 2011 zullen we dit voortvarend oppakken. Starters op de koopmarkt zijn ondersteund met 34 goedkope leningen. Het budget was in oktober 2010 geheel besteed. We zoeken naar nieuwe mogelijkheden voor financiering en denken daarbij aan dit jaar vrijkomende BWS middelen. 5. Prestatieafspraken met woningcorporaties Op 13 december 2010 is uiteindelijk de Raamovereenkomst met de woningcorporaties ondertekend. Bij ondertekening is een stemverklaring toegevoegd waarin wordt gewezen op de kabinetsplannen en het beleid van de Europese Commissie, en eventuele aanpassing van de Raamovereenkomst als gevolg hiervan. De Raamovereenkomst wordt uitgewerkt in meer concrete bilaterale overeenkomsten. Daarmee is in 2010 een start gemaakt. Het is niet gelukt om die in 2010 af te ronden. Uw raad heeft er op aangedrongen alle bilaterale afspraken tegelijk te willen behandelen. Dat betekent dat u zult moeten wachten tot de laatste gereed is. Dat zal in de loop van 2011 zover zijn.
3 6. Particulier opdrachtgeverschap In het Coalitieakkoord is opgenomen dat we (collectief) particulier opdrachtgeverschap willen ondersteunen. In de Waalspong is de GEM in 2010 al gestart in het Nijland met 16 kavels individueel en 40 tot 60 kavels via collectief particulier opdrachtgeverschap. In Laauwik zijn 40 kavels in de verkoop. Particulier opdrachtgeverschap krijgt een vervolg in de Vossenpels zuid en de Woenderskamp. In totaal worden er 400 kavels voor particulier opdrachtgeverschap uitgegeven in de Waalsprong. Binnenkort komen we met een notitie op welke wijze wij, in samenwerking met de GEM, particulier opdrachtgeverschap willen stimuleren. Belangrijk punt daarin is dat we particulier opdrachtgeverschap voor meerdere doelgroepen mogelijk willen maken, ook voor mensen met een smalle beurs. Van de 400 kavels in de Waalsprong zijn er 116 bestemd voor goedkope woningen. 7. Duurzaamheid De voorwaarden voor de duurzaamheidslening hebben we versoepeld. Dit heeft niet direct geleid tot meer aanvragen. In 2010 zijn 6 leningen aangevraagd en 5 daadwerkelijk verstrekt. We verwachten dat dit er meer worden door betere promotie, onder andere via de klimaatwinkel. Veel beter loopt de 500 euro regeling voor woningisolatie. In deze regeling met geld van de provincie zijn per medio december 100 aanvragen ingediend waarvan er 80 in eerste instantie zijn gehonoreerd, daarvan wordt in 11 gevallen de subsidie niet uitgekeerd omdat niet aan de voorwaarden is voldaan. In februari 2010 hebben we de energiebeurs groen wonen georganiseerd voor particuliere woningeigenaren. Hier waren 70 bedrijven op het gebied van duurzaamheid vertegenwoordigd. De markt trok ongeveer 800 bezoekers. De aanbesteding van een klimaatwinkel voor informatievoorziening en ondersteuning bij subsidieaanvragen aan particuliere woningeigenaren is gegund aan SOM Nijmegen. We hebben een subsidieregeling opgezet voor particulieren en woningcorporaties die zonnepanelen of zonneboilers willen plaatsen. Het beschikbare budget voor 2010 van 200.000 is in 2010 volledig besteed. We hebben 180.000 GSO middelen gereserveerd voor energiebesparingsprojecten bij woningcorporaties in Dukenburg, Lindenholt en Neerbosch-Oost. Met het geld kunnen 560 woningen worden aangepakt in 2010 en 2011. De communicatie met bewoners voor het eerste project bij van 148 woningen van Woningcorporatie Standvast is gestart in 2010. Het project wordt in 2011 gerealiseerd, net als de overige projecten. In 2010 is voor 100.000 geïnvesteerd in PV systemen in de wijk Hatert (Hatert Zonnekrachtwijk) bij woningcorporaties, aangevuld met 100.000 subsidie van de Provincie Gelderland. In 2010 is het project met 180 panelen (3 flats met 60 panelen) opgeleverd door Woningcorporatie Portaal en is het project bij woningcorporatie Talis met 1728 panelen (216 etagewoningen met ieder 8 panelen) gestart na instemming door meer dan 70% van de bewoners. In het ISV 3 budget hebben 1.700.000 gereserveerd ten behoeve van energiebesparende maatregelen in corporatiewoningen. Een eerste project van woningcorporatie Portaal in Heseveld is in 2010 geselecteerd voor een bijdrage van 300.000,=. De subsidieregeling Groendaken heeft een goede start gemaakt. Door steeds meer mensen wordt om informatie over de subsidie gevraagd. Inmiddels zijn er 16 officiële aanvragen binnengekomen. Eind 2010 waren daarvan 7 projecten afgerond met een oppervlakte aan groendaken van 304 m2 en 8 projecten lopen nog (circa 420 m2). Twee verenigingen van eigenaren en een wijkcomité zijn met plannen bezig (circa 1500 m2).
4 Daarnaast zijn op het stadhuis twee daken vergroend (geld vanuit Groene Allure Binnenstad) en heeft Portaal twee complexen vergroend (Klimaatsubsidie provincie). Ook zijn er een aantal groendaken op nieuwbouw aangelegd door de Universiteit en andere initiatiefnemers. Daarvoor is geen subsidie mogelijk, maar wel belastingaftrek. 8. Particuliere markt Voor wonen boven winkels was in 2010 een budget beschikbaar van 550.000. Hiervoor zijn 3 plannen ingediend met in totaal 35 appartementen. In totaal zijn er 2 projecten met 9 appartementen opgeleverd. Ook in deze sector doen de gevolgen van de recessie zich gelden. Eigenaren zijn moeilijker te bewegen tot het plegen van investeringen. Het beleid rond het omzetten en onttrekken van zelfstandige woonruimte voor kamerverhuur hebben we in 2010 tegen het licht gehouden. Voorjaar 2011 nemen we een besluit in hoeverre het huidige regime moet worden aangescherpt. We hebben ons gebogen over de gevolgen van de Wet kraken en leegstand die op 1 oktober 2010 van kracht is geworden. Ook hierover nemen we in 2011 een definitief besluit. In 2011 werken we met kracht verder aan de uitvoering van het woonbeleid. Hierover zullen we frequent met u van gedachten wisselen. Hoogachtend, College van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester, De Gemeentesecretaris, mr. Th.C. de Graaf drs. B. van der Ploeg