Directie Wijk & Stad Ingekomen stuk D9 (PA 10 maart 2010) Strategie & Programmeren Aan de gemeenteraad van Nijmegen Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen Telefoon (024) (024) 329 91 11 Telefax (024) 329 96 10 E-mail gemeente@nijmegen.nl Postadres Postbus 9105 6500 HG Nijmegen Datum 23 februari 2010 Ons kenmerk P200/10.0003757 Contactpersoon Wijnand Kok Onderwerp presentatie middeleeuws Nijmegen in New York Datum uw brief Doorkiesnummer (024) 3299142 Geachte leden van de raad, In het kader van de uitvoering van de Altijd Nijmegen-campagne benutten wij de historische momenten die bijdragen aan de profilering van de stad. Op zondag 28 februari en maandag 1 maart a.s. presenteert Nijmegen zich in New York City. Aanleiding zijn twee tentoonstellingen over middeleeuwse miniaturen in twee topmusea. Het betreft de tentoonstelling over de gebroeders van Limburg in het Metropolitan Museum en de tentoonstelling over het getijdenboek van Catherina van Kleef in de Morgan Library&Museum. Verbindende schakel is middeleeuws Nijmegen. In samenwerking met beide musea, Nederlands bureau voor Toerisme in NYC, St. Gebroeders van Limburg en museum Het Valkhof laat Nijmegen zich zien met re-enactors, educatieve programma s, fotoshoots en presentaties. Daarnaast onderzoeken wij met de Radboud Universiteit de uitbouw van de samenwerking met Albany en de State University New York. Ter informatie hebben wij uitnodiging en programma voor de presentatie in New York bijgevoegd. Hoogachtend, college van Burgemeester en Wethouders van Nijmegen, De Burgemeester, De waarnemend Secretaris, mr. Th.C. de Graaf drs. R.J.M. van Wuijtswinkel MPA Aantal Bijlagen: 2 www.nijmegen.nl bijlage 1 presentatienycbriefraad.doc
Nijmeegs erfgoed in topmusea New York This season lightning is striking New York twice, juichte de New York Times vorige maand in een voorbeschouwing op twee exposities van middeleeuwse miniaturen die de komende maanden in de topmusea van de Big Apple zijn te zien. Het wereldberoemde Metropolitan Museum of Art en The Pierpont Morgan Library & Museum in New York presenteren dit voorjaar gelijktijdig de getijdenboeken van Katherina van Kleef en Jean de Berry. Beide manuscripten behoren tot de belangrijkste middeleeuwse kunstwerken die wereldwijd bewaard zijn gebleven. Het is vooral de pracht aan geschilderde miniaturen die de getijdenboeken zo uniek maken. Omdat de beide werken tegelijkertijd worden gerestaureerd, zijn alle bladzijden nu los te zien. Daardoor zijn de miniaturen eenmalig in hun geheel te bewonderen voor het publiek. De verbindende schakel tussen de werken en de tentoonstellingen is Nijmegen, de oudste stad van Nederland. Katherina van Kleef werd in 1417 vlak buiten Nijmegen geboren, trouwde met de hertog van Gelre en was rond 1442 opdrachtgever voor het wereldberoemde getijdenboek dat naar haar is genoemd. Katherina gebruikte het boek onder andere op de Valkhofburcht, waar ze met regelmaat woonde. De kunstenaar die het van miniaturen voorzag is onbekend, maar geldt als een absolute meester. Dat geldt ook voor de drie broers Van Limburg, die de miniaturen schilderden voor het al even beroemde getijdenboek van Jean de Berry, de Belles Heures. Zij werden kort voor 1400 in Nijmegen geboren, getogen en opgeleid tot kunstenaars. Kunstkenners wereldwijd beschouwen zowel hun werk, als dat van de Meester van Katherina van Kleef als een voorbode van de hoogtijdagen van de Nederlandse schilderkunst in de Gouden Eeuw. De unieke tentoonstellingen en de directe link met Nijmegen is aanleiding voor de Gemeente Nijmegen, het Nijmeegse Museum Het Valkhof, de Stichting Gebroeders Van Limburg, het Metropolitan Museum of Art en The Morgan Library & Museum in New York om in onderlinge samenwerking enkele presentaties te organiseren waarin middeleeuws Nijmegen centraal staat. Op zondag 28 februari en maandag 1 maart presenteert Nijmegen zich op diverse locaties in New York om zo de aftrap te geven voor de tentoonstelling The Art of Illumination: The Limbourg Brothers and the Belles Heures of Jean de France, Duc de Berry in het Metropolitan Museum of Art. De anderer tentoonstelling Demons and Devotion: The Hours of Catherine of Cleves in The Morgan Library & Museum is al te zien sinds 22 januari, maar ook daar zal Nijmegen zich presenteren. Roger Wieck, conservator van The Morgan Library & Museum: It has proven to be a great success; both the New York press and the general public have responded enthusiastically to this incredible work of art. Such a result would never have been possible without the extraordinary cooperation between the City of Nijmegen and The Morgan Library & Museum". Een groep van zo n 30 Nijmeegse re-enactors reist samen met burgemeester Thom de Graaf naar New York om de tentoonstellingen én de stad Nijmegen extra onder de aandacht te brengen van het Amerikaanse publiek. De re-enactors brengen in prachtige middeleeuwse gewaden de miniaturen in de getijdenboeken tot leven. Zo reist ook Katherina van Kleef naar New York. Uit de administratie van haar huishoudelijke uitgaven, die bewaard bleef in het Gelders Archief, kon de context worden gereconstrueerd waarbinnen het getijdenboek tot stand kwam. Daardoor is ook bekend dat zij een jurk van kostbare bloedrode stof terugstuurde naar de kleermaker omdat ze niet tevreden was over de afwerking. Precies in deze jurk is Katherina tot tweemaal toe afgebeeld in haar getijdenboek, en in een zorgvuldige reconstructie van dezelfde jurk brengt een re-enactor haar in New York tot leven. Het publiek in New York krijgt zo de kans om niet alleen miniaturen te bewonderen in het Metropolitan Museum of Art en The Morgan Library & Museum, maar komt de personages in hartje New York in levenden lijve tegen. De groep maakt onder meer een tour door de stad om te poseren tegen de achtergrond van hedendaags New York. Een groter contrast met de wolkenkrabbers is niet denkbaar. Re-enactment is populair in de Verenigde Staten. Beide musea verwachten voor de Nijmeegse reenactors dan ook grote belangstelling van de Amerikaanse media. Wherever they go, the splendidly attired citizens of Nijmegen bring the Middle Ages to life. Their upcoming visit to New York will announce the opening of the Belles Heures exhibition on 1 March 2010 in a most arresting way, aldus Tim Husband, conservator van The Metropolitan Museum of Art. De expositie van miniaturen van de gebroeders Van Limburg in het Nijmeegse Museum Het Valkhof maakte in 2005 veel enthousiasme los in Nederland en in het bijzonder in Nijmegen. De stad herontdekte de culturele rijkdom van middeleeuws Nijmegen. Hieruit ontstond het Gebroeders van
Limburgfestival. Dit festival is in zes jaar tijd uitgegroeid tot het grootste middeleeuwse festival van Nederland, met 400 re-enactors en 60.000 bezoekers. Bij de succesvolle tentoonstelling De wereld van Katherina, die Museum Het Valkhof in 2009 organiseerde, bleek dat ook (inter)nationaal de belangstelling voor het middeleeuwse erfgoed van Nijmegen groot is. --------------------------------------------------------------------- NOOT VOOR DE REDACTIE: informatie over de musea en de tentoonstellingen vindt u in de bijlagen. Hierin is ook het programma opgenomen. De bijgevoegde foto s kunt u rechtenvrij gebruiken voor artikelen over de tentoonstellingen en het bezoek van de Nijmeegse delegatie aan New York. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de afdeling Persvoorlichting van de gemeente Nijmegen, +31 (0)24-3292380 of persvoorlichting@nijmegen.nl
Programma Zondag 28 februari 2010 13.00 uur 14.00 uur Metropolitan Museum of Arts, vestiging The Cloisters, Publiekspresentatie aan de hand van 15 Nijmegenaren in middeleeuwse kostuums in de Fuentiduena Chapel door prof. Desiree Koslin, Fashion Institute of Technology in New York. De re-enactors zijn het exacte evenbeeld van de personages uit de miniaturen van de gebroeders van Limburg. 14.00 uur 15.00 uur Metropolitan Museum of Art, vestiging The Cloisters, Mogelijkheid voor publiek en pers om met re-enactors te fotograferen in middeleeuwse setting van The Cloisters. 15.00 uur 16.00 uur Metropolitan Museum of Art, vestiging The Cloisters, Publiekspresentatie van nog eens 15 middeleeuwse kostuums in de Fuentiduena Chapel door prof. Desiree Koslin, Fashion Institute of Technology in New York 15.00 uur -17.00 uur The Morgan Library & Museum Meet Catherine of Cleves and her illuminator Bezoekers kunnen miniaturen bekijken en tevens Katherina van Kleef ontmoeten. Ook is er een demonstratie van het maken van miniaturen door de Engelse re-enactor Alex Summers. 18.00 uur - 20.00 uur Pierpont Morgan Library & Museum (Gilder Lehrman Hall en The Gilbert Court) Presentatie: De oudste stad van Nederland verbindt de getijdenboeken van Met en Morgan, met aansluitend: the Mayor s reception. De burgemeester nodigt relaties van Nijmegen, The Morgan Library & Museum en het Metropolitan Museum of Arts uit voor een presentatie en receptie. Sprekers: William M. Griswold, directeur The Morgan Library & Museum, New York Thom de Graaf, burgemeester van Nijmegen Ruud Priem, conservator Museum Het Valkhof, Nijmegen Roger Wieck, conservator The Morgan Library & Museum, New York Katherina van Kleef en haar hofdame arriveren tijdens de receptie als mistery guest Maandag 1 maart 2010 8.00 uur - 18.00 uur Albany (SUNY universiteit en stadhuis) Bezoek aan Albany door burgemeester De Graaf en delegatie van Radboud Universiteit Nijmegen 11.30 uur 12.00 uur Entree Metropolitan Museum, Fifth Avenue Photoshoot voor Amerikaanse pers van 31 Nijmeegse re-enactors (als onderdeel van press viewing van expositie The Art of Illumination: The Limbourg Brothers and the Belles Heures of Jean de France, Duc de Berry) 12.00 uur 15.00 uur Diverse locaties in Manhattan Photoshoot van 31 Nijmeegse re-enactors op diverse locaties (Times Square, Central Park, Fifth Avenue)