Montessorischool De Gouden Kraal Schoolgids 2015-2016
Welkom op Montessorischool De Gouden Kraal Uw kind wordt heel wat uren per dag aan onze zorg toevertrouwd. Deze schoolgids helpt bij het maken van een keuze voor een school voor uw kind en geeft veel informatie voor alle ouders die al voor onze school gekozen hebben. Kortom: leesvoer over het montessorionderwijs, eigentijdse onderwijsontwikkelingen, activiteiten en afspraken. Natuurlijk kunt u ook een afspraak maken om onze school in bedrijf te zien. U bent van harte welkom voor een persoonlijk gesprek en een rondleiding om de sfeer te proeven. Heeft u eenmaal voor onze school gekozen, dan houden we u regelmatig op de hoogte van alle ontwikkelingen via de digitale nieuwsbrief. Daarbij maken we veel gebruik van foto s van het leven in en om de school. Ook op de website zijn alle nieuwsberichten te vinden. Heeft u nog ideeën of behoefte aan verheldering over een bepaald onderwerp? We horen het graag! Namens het team, Angeline Smits Locatiedirecteur De Gouden Kraal
Inhoud 1. De Gouden Kraal in het kort 1 1.1 De geschiedenis 1.2 Talent Primair 1.3 Het team 2. Over visie, pedagogie en didactiek 5 2.1 Montessori anno nu 2.2 Help mij het zelf doen 2.3 Leren en ontwikkelen 2.4 Effectieve Instructie 2.5 De voorbereide leeromgeving 2.6 Vrijheid en structuur 2.7 Ruimte voor talent 2.8 Combinatiegroepen 2.9 De rol van de leerkracht 2.10 Respect voor elkaar 2.11 Een veilige school 2.12 Schorsing en verwijdering 2.13 Fysieke veiligheid 3. Onderwijs in ontwikkeling 11 3.1 Oplossingsgericht aan de slag 3.2 Verantwoording 3.3 Plannen voor het schooljaar 2015-2016 4. Onderwijsactiviteiten, methodes en organisatie 14 4.1 Sociale vaardigheden en democratisch burgerschap 4.2 Kunst- en cultuurproject 4.3 Culturele vorming en omgevingseducatie 4.4 De kleuters, groep 1-2 4.5 De groepen 3-4, 4-5, 5-6 en 6-7 4.6 Een jaargroep 8 4.7 Overzicht van de methodes en de materialen 4.8 Inzet van ICT 4.9 Veilig omgaan met internet en social media 4.10 Internetprotocol 4.11 Extra activiteiten 4.12 Schoolkamp 5. Leerlingenzorg 23 5.1 Kiezen voor De Gouden Kraal 5.2 Zij-instroom 5.3 Het volgen, registeren en analyseren van de ontwikkeling 5.4 Intern begeleider
5.5 Leerlingenbesprekingen 5.6 Verslagen en oudergesprekken 5.7 Dyslexie 5.8 Zorg op maat 5.9 Hoog- en meerbegaafde leerlingen 5.10 Passend onderwijs 6. Voortgezet onderwijs 29 6.1 Toetsing en advies 6.2 Doorstroom naar het Voortgezet Onderwijs 6.3 Plaatsing 7. Ouders als partners 32 7.1 Betrokken ouders 7.2 Klassenouders 7.3 Vertegenwoordiging in de MR 7.4 Ouderbijdrage 7.5 Klachtenprocedure 8. Wat zegt de wet? 35 8.1 Inspectie voor onderwijs 8.2 Onderwijstijd 8.3 Verlof en verzuim 8.4 Medezeggenschapsraad 9. Teamsamenstelling 37 10. Praktisch ABC 39 Aanmelding en toelating Bereikbaarheid Brandoefening CJG DGK presenteert Eten en drinken Foto en film Gevonden voorwerpen Gym- en zwemrooster GGD / JGZ Gym en zwemmen Halen en brengen Hoofdluis Huiswerk Mobieltjes NSO, naschoolse opvang Ongevallen Oud papier Overblijven Plantje Schooltijden, vrije dagen en vakanties Schooltuin Schoolregels en afspraken Schoolreisjes en kamp Taken Te laat komen Verjaardagen Verlof en verzuim Vervanging leerkracht Verzekering Vervoer Ziekmelding leerling Namen &contactinfo. 47
1. De Gouden Kraal in het kort De Gouden Kraal is een algemeen bijzondere montessoribasisschool in de Huizermaat, een wijk die eind jaren zeventig werd gebouwd aan de oostkant van Huizen, grenzend aan Blaricum. 1.1 Geschiedenis Op 1 december 1971 werd de montessorikleuterschool Pinkelotje opgericht. De groei zat er goed in en al snel bleek dat er uitbreiding nodig was. In 1981 was het moment aangebroken dat de kinderen het nieuwe schoolgebouw aan de Hoofdweg konden betrekken. Een jaar later werd er op deze plek een nieuwe school gebouwd: De Gouden Kraal. In 2012 bestond de school 30 jaar. Dat is uiteraard groots gevierd! Kinderen, ouders en leerkrachten ervaren De Gouden Kraal als een school waar iedereen zich thuis voelt en waar met respect en waardering met elkaar wordt omgegaan. Een veilige en resultaatgerichte school, waar kinderen zich zelfstandig ontwikkelen binnen hun eigen mogelijkheden. Samenwerken neemt hierbij een belangrijke plaats in. In een fijne leeromgeving en met begeleiding op maat stimuleren we het kind om een zelfstandig, sociaal en kritisch mens te worden. 1
Kinderen kiezen weer heel andere woorden om onze school te omschrijven. Een paar citaten: Ik kan op school alle vragen stellen. We doen veel leuke dingen samen, daardoor ken je iedereen. Soms hebben we gesprekken over best wel moeilijke dingen. Maar je hoeft je nergens voor te schamen. De bel gaat hier niet, want we moeten leren zelf op de tijd te letten. Ik leer hier best wel handige dingen voor later. Als je naar binnen loopt zie je kinderen geconcentreerd, samen of individueel, aan het werk. We werken dagelijks met elkaar aan een fijne, rustige werksfeer in de school. De warme, persoonlijke sfeer en de grote betrokkenheid van ouders zijn kenmerkend voor De Gouden Kraal. 1.2 Talent Primair Bestuursinformatie Onze school valt onder het bestuur van de Stichting Basisonderwijs Gooi en Vechtstreek. De werknaam van de stichting is: 'Talent Primair'. Onder Talent Primair vallen 22 basisscholen, openbaar of bijzonder neutraal. Onze scholen worden bezocht door ca. 5.000 leerlingen. In totaal zijn er 25 leslocaties in de gemeenten Blaricum, Bussum, Eemnes, Hilversum, Huizen, Laren, Stichtse Vecht, Muiden, Muiderberg, Naarden, Weesp en Wijdemeren. De meeste scholen zijn openbare scholen: vier scholen zijn Montessorischolen en daarnaast zijn er een Daltonschool en twee Jenaplanscholen. Talent Primair geeft ook Hoogbegaafden Onderwijs op OBS Blaricum. Voor meer informatie over de scholen kunt u op de website van de scholen zelf kijken. Een totaaloverzicht vindt u via de pagina 'onze scholen' op de website www.talentprimair.nl Talent Primair wordt bestuurd door de directeur-bestuurder, die tevens leiding geeft aan het bestuursbureau. De functie van directeur-bestuurder wordt ingevuld door de heer Jules (W.J.J.) van Brecht. Toezicht Het bestuur van Talent Primair staat onder toezicht van een Raad van Toezicht. De Raad van Toezicht bestaat uit bestaat uit maximaal zeven leden, van wie er drie worden benoemd op voordracht van de Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR), één op voordracht van de Stichting Belangenbehartiging Montessori en Jenaplan Onderwijs en drie op voordracht van de gemeenten, waarin de openbare basisscholen van Talent Primair gevestigd zijn. Er is een Gemeenschappelijke Medezeggenschapsraad (GMR) ingesteld, een orgaan voor advies- en instemmingsrecht over bovenschoolse zaken. De GMR behandelt alleen onderwerpen die voor de scholen van gemeenschappelijk (school overstijgend) belang 2
zijn. Als inspraakorgaan heeft de GMR contact met de directeur-bestuurder die ook de primaire gesprekspartner van de GMR is. De GMR bestaat uit 22 leden, 11 personeelsgeleding + 11 oudergeleding. De GMR volgt de Wet Medezeggenschap op Scholen (WMS) en heeft een Medezeggenschapsstatuut en een Medezeggenschapsreglement goedgekeurd. Als laatste is er een Gemeenschappelijk Orgaan. Volgens onderwijswetgeving houden de gemeenteraden toezicht op openbare stichtingen. Voor een zo soepel mogelijk verloop van het toezicht is het van belang dat de gemeenten tot onderlinge afstemming komen en streven naar eensluidende standpunten. Daarom wordt toezicht gecoördineerd via het Gemeenschappelijk Orgaan. Het Gemeenschappelijk Orgaan bestaat uit 10 wethouders van de 10 gemeenten die het openbaar onderwijs hebben overgedragen aan Talent Primair. Missie/Visie Stichting Basisonderwijs Gooi en Vechtstreek stelt het Talent van elk kind Primair. Het is dan ook geen toeval dat we dat tot onze werknaam hebben gemaakt. Talent Primair gaat voor een brede ontwikkeling van onze kinderen. We realiseren kwalitatief goed onderwijs in onze regio. Ons onderwijs is boeiend, passend en opbrengstgericht. Vanuit een ruime mate van autonomie kiest elke school in lijn met de missie en visie van Talent Primair haar eigen onderwijsinrichting. Er is daardoor een ruime keuze voor elke ouder om een school te kiezen die past. Op www.talentprimair.nl vindt u een wat uitgebreidere beschrijving van de missie, visie en kernwaarden van de stichting. Daar vindt u ook ons missiefilmpje. 3
De algemene toegankelijkheid van ons onderwijs Alle scholen van Talent Primair zijn breed toegankelijk voor alle leerlingen, ongeacht afkomst, levensbeschouwing en geloofsovertuiging. Op onze scholen staat de ontmoeting tussen mensen centraal. Daarbij worden verschillen niet verzwegen maar juist actief gebruikt als uitgangspunt voor het onderwijs. De kinderen worden zo voorbereid op onze maatschappij, waarin zij te maken hebben met verschillende opvattingen en gebruiken. Respect, acceptatie en tolerantie zijn begrippen die worden omgezet in een levenshouding. Jaarverslagen De jaarverslagen plaatsen wij altijd begin juli (dat is na goedkeuring van alle gremia) op onze site (zie onze missie; jaarverslagen). Samenwerkingsverbanden Omdat de scholen van Talent Primair zowel in de regio Gooi en Omstreken alsmede in de regio Utrecht gevestigd zijn, is er een samenwerkingsverband aangegaan met twee stichtingen die passend onderwijs in deze regio's verzorgen. 1. Samenwerkingsverband Unita (regio Gooi en Omstreken) www.swvunita.nl 2. Stichting Passenderwijs (regio Utrecht-West) www.passenderwijs.nl De kern van Passend Onderwijs is het uitbreiden van de kansen op de beste ontwikkeling voor ieder kind. Het gaat om het leveren van maatwerk in het onderwijs voor kinderen die extra ondersteuning nodig hebben en voor kinderen die zonder extra ondersteuning onderwijs volgen. Om dit maatwerk te verzorgen is een passend onderwijsaanbod nodig. Passend Onderwijs heeft tot doel om de kwaliteit van dit onderwijs aan leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben te verbeteren en passend te maken. Klachten Talent Primair heeft zich aangesloten bij de Landelijke Klachten Commissie (LKC) voor het openbaar en algemeen toegankelijk onderwijs. Er is een klachtencommissie voor alle scholen van het bevoegd gezag die de klacht onderzoekt en het bevoegd gezag hierover adviseert. Voor de officiële procedure verwijzen wij u naar onze Klachtenregeling en het schema op onze site onder het kopje contact. Adres Zowel het bezoek- als correspondentieadres van het bestuursbureau Talent Primair is: Amersfoortsestraatweg 180c 1272 RR Huizen 035-5257578 info@talentprimair.nl www.talentprimair.nl Voor directe contactgegevens met onze scholen, zie: onze scholen op de website. Voor de medewerkers van het bestuursbureau, zie: over ons op de website. 4
2. Over visie, pedagogie en didactiek 2.1 Montessori vroeger en nu Maria Montessori was een Italiaanse arts en hoogleraar in de antropologie die leefde van 1870 tot 1952. In opdracht van de regering stichtte zij in de sloppenwijken van Rome haar Casa dei Bambini: kinderopvanghuizen. Zij had een voor die tijd geheel nieuwe en zeer moderne aanpak van opvoeding en onderwijs. Zij ging uit van de volgende vragen: Hoe ontwikkelt een kind zich? Wat heeft het kind nodig in zijn ontwikkeling? Kinderen kregen vrijheid in het kiezen en het doen van een activiteit, ze hoefden niet meer stil op een stoeltje te zitten luisteren. Ze mochten zich vrij bewegen in de ruimte en ze kregen de vrijheid om zelf problemen op te lossen. Tot op hoge leeftijd heeft zij haar ideeën getoetst aan de praktijk en zo nodig aangepast aan de ontwikkelingen. 5
2.2 Help mij het zelf te doen Hoewel de visie van Montessori de basis vormt van ons onderwijs, zijn wij geen klassieke, orthodoxe montessorischool. We vertalen haar visie naar deze tijd en maken daarbij gebruik van de huidige onderwijskundige inzichten. Maria Montessori waarschuwde tijdens haar leven voor het gevaar van een vastomlijnde methode. Ze was van mening dat elke tijd om zijn eigen aanpassing vraagt. Zelfstandigheid was en is belangrijk binnen het montessorionderwijs. Kinderen krijgen de vrijheid en de gelegenheid om zelf te ontdekken, te doen en te ervaren. Het uitgangspunt is: Help mij het zelf te doen Leer mij het zelf te doen Laat mij het zelf doen De leerkracht schept voorwaarden voor een veilige en uitdagende leeromgeving. Op onze school worden nieuwe methodes ingezet die de leidraad vormen voor de didactiek en het leerstofaanbod. Deze methodes worden door ons geselecteerd op mate van differentiatie (verschillen in leerniveau van de kinderen). Bij deze methodes horen instructiemomenten en groepslessen. We volgen de leerlingen in hun ontwikkeling aan de hand van het Leerling Volg Systeem (LVS) van het CITO. Ook de instroom van leerlingen van de in 2014 gesloten Jenaplanschool De Werf is van invloed op onze onderwijskundige ontwikkeling. 2.3 Leren en ontwikkelen Maria Montessori heeft materiaal ontwikkeld om de nieuwsgierigheid van kinderen te prikkelen. Dit materiaal is aantrekkelijk vormgegeven en sluit aan bij verschillende ontwikkelingsniveaus. Wij vullen het montessorimateriaal aan met materiaal en methodes die aan dezelfde voorwaarden voldoen. Het moet aantrekkelijk en inspirerend zijn en een kind moet er zelfstandig mee aan de slag kunnen. De kinderen werken individueel en samen, aan hun tafel of op een kleed op de grond. Kinderen van verschillende leeftijden zitten bij elkaar in de groep. Zo kunnen zij van elkaar leren en elkaar helpen. De leerkracht loopt rond, helpt kinderen waar dat nodig is en beantwoordt vragen, zodat kinderen zelf weer verder kunnen werken. Dagelijks krijgen de kinderen instructies met de hele groep of een gedeelte van de groep. 2.4 Effectieve instructie Onderzoek heeft inmiddels aangetoond dat goede instructie het hart is van effectief onderwijs. Kinderen leren door te ontdekken en te onderzoeken, maar zonder een heldere uitleg krijgt het grootste deel van de leerlingen onvoldoende basisvaardigheden mee. Een effectieve instructie bestaat onder andere uit: Het benoemen van het lesdoel: Wat gaan we leren vandaag? Het ophalen van kennis: Wat weten we hier al van? Actieve, gevarieerde werkvormen: iedereen denkt mee en doet mee. 6
2.5 De voorbereide omgeving Onze school moet inspirerend en stimulerend ingericht zijn. De montessorileerkracht besteedt veel aandacht aan het aantrekkelijk maken van het lokaal. Steeds wordt het lokaal anders aangekleed, passend bij de tijd van het jaar of bij een thema waar de kinderen mee bezig zijn. Door deze voorbereide, rijke leeromgeving wordt het kind geprikkeld om te leren. Daarbij gaan we bij de inrichting uit van zelfstandigheid van kinderen. Alles is zo ingedeeld dat kinderen zelf de weg weten en het materiaal kunnen pakken. 2.6 Vrijheid en structuur De kinderen krijgen zoveel mogelijk de vrijheid om zelf hun werk te kiezen en in te delen. De leerkracht let er op dat alle leerstof aan bod komt. Sommige leerlingen krijgen meer sturing en ondersteuning. 2.7 Ruimte voor talent Op De Gouden Kraal gaan we ervan uit dat ieder kind anders is. Ieder kind moet z'n talenten zo goed mogelijk ontwikkelen en leren gebruiken. Naast taal, lezen, rekenen en wereldoriëntatie, besteden we ruim aandacht aan het ontwikkelen van de kunstzinnige, lichamelijke en sociaal-emotionele vorming. We willen de kinderen niet alleen de nodige kennis en vaardigheden leren, maar hen ook aanmoedigen tot zelfstandigheid en tot kritisch denken en handelen. Leren omgaan met elkaar, keuzen kunnen maken en het plannen van je werk zijn belangrijke onderdelen van het onderwijs van nu. 2.8 Combinatiegroepen We werken met combinatiegroepen. Kinderen van verschillende leeftijden vormen samen een groep. Oudere kinderen kunnen de jongere kinderen helpen. Jongere kinderen leren om aan de oudere hulp te vragen. Regels in de groep worden door de oudere kinderen nageleefd, waardoor de jongste kinderen ze overnemen. Zowel het verschil in ontwikkelingsniveau als het verschil in belangstelling speelt een rol. Ze leren spelenderwijs met elkaar samen te leven. Voor het schooljaar 2015-2016 werken wij met de volgende groepsindeling: Onderbouw: groepen 1-2 Midden- en bovenbouw: groep 3-4, 4-5, 5-6 en 6-7, 8 Onze school heeft momenteel zeven groepen. 2.9 De rol van de leerkracht Zonder relatie geen prestatie is een bekende uitspraak in onderwijsland. Ieder kind leert het best als het een goede relatie heeft met de leerkracht. Onze leerkrachten zijn begeleider en geven instructie. Wij staan niet zozeer voor de groep, maar zijn vaak te vinden tussen de leerlingen, bezig met één kind of met een klein groepje. Alle leerkrachten die op een montessorischool van Talent Primair werken hebben een montessoriopleiding afgerond, zijn daarmee bezig, of gaan die in de nabije toekomst volgen. Scholing wordt opgenomen in het Persoonlijk Ontwikkelingsplan van de leerkracht. Naast individuele scholing organiseert de directie ook scholing en studiedagen voor het team, soms in samenwerking met andere scholen. 7
2.10 Respect voor elkaar Op De Gouden Kraal heb ik 2.11 Een veilige school Op onze school horen kinderen op een prettige wijze met elkaar om te gaan. Om dit te waarborgen en sociaal gedrag verder te ontwikkelen wordt hier in speciale lessen tijd en aandacht aan geschonken. Mocht er sprake zijn van pestgedrag, dan wordt daar met de betreffende leerling over gesproken en worden er afspraken gemaakt. Elke klacht hierover wordt vanzelfsprekend serieus genomen. De leerkracht kan het pesten ook in de groep bespreken. Samen ben je beter in staat pestgedrag te bestrijden. Pesten kenmerkt zich door: Machtsverschil: velen tegen één, sterk tegen zwak, oud tegen jong. Herhaling: het gaat niet om een incident. Schade: het slachtoffer ondervindt lichamelijke, geestelijke of materiële schade. Opzet: iemand doet iets expres, het is tegen mij gericht en ik vind het vervelend. Een veilige omgeving betekent dat er een positieve sfeer heerst waarin zowel kinderen zich goed kunnen ontwikkelen, het team op een prettige manier kan werken en er een goed contact is met ouders. In de lessen Sociale Vaardigheid leren kinderen door middel van spelactiviteiten, opdrachten en rollenspelen respectvol met elkaar om te gaan en om te gaan met emoties en gevoelens. Wanneer u als ouder signaleert dat een kind pest of gepest wordt verwachten wij dat u contact opneemt met de leerkracht. De leerkracht pakt het pestgedrag aan. Ook andere ouders zullen zo nodig betrokken worden bij de aanpak. Levert dit proces geen of te weinig resultaat op, dan kan de directeur hierbij betrokken worden. We hebben onze gedragslijn vastgelegd in een Antipestprotocol. In samenspraak met de MR is er een 8
Deurbeleid vastgesteld. Hierin staat beschreven hoe de omgangsregels zijn en hoe wij agressie buiten de deur houden. Wij hebben de volgende afspraken met elkaar gemaakt: Op onze school en in onze klas: komen we op tijd. lopen we rustig. praten we zachtjes en luisteren we naar elkaar. helpen we elkaar. gaan we zorgvuldig met de spullen om. Buiten op het plein: zetten we onze fiets in het rek. zeggen we het duidelijk als we willen dat een spel stopt. luisteren we naar elkaar. helpen we elkaar. gaan we zorgvuldig met de spullen om. 2.12 Schorsing en verwijdering Het protocol Toelating, schorsing en verwijdering van leerlingen, van Talent Primair, wordt gevolgd. Als er sprake is van ernstig ongewenst gedrag van een leerling zijn er vier vormen van maatregelen die genomen kunnen worden. Voordat deze maatregelen in zicht komen hebben er al gesprekken plaatsgevonden met de leerkracht en de directie. 1 Time-out Een ernstig incident leidt tot een time-out. Hierbij wordt een leerling een of meer dagdelen uit de groep geplaatst. Ouders worden hierover direct geïnformeerd. 2 Schorsing Als de time-out maatregel niet heeft gewerkt kan een leerling maximaal 3 weken geschorst worden. De ouders worden uitgenodigd voor een gesprek. Het bestuur van Talent Primair, de inspectie en de leerplichtambtenaar worden op de hoogte gesteld. 3 Crisisplaatsing Het bevoegd gezag (bestuur van Talent Primair) heeft de mogelijkheid over te gaan tot crisisplaatsing als de schorsing tot grote problemen leidt. De leerling wordt dan op een andere school van de stichting opgevangen. 4 Verwijdering Als er meermalen een incident heeft plaatsgevonden dat ingrijpende gevolgen heeft voor de veiligheid en onderwijskundige voortgang van de school, kan overgegaan worden tot verwijdering. 9
2.13 Fysieke Veiligheid Bij een veilige leeromgeving en een veilige school denken we ook aan fysieke veiligheid. In het Veiligheidsplan is de fysieke en mentale veiligheid omschreven. De afspraken omtrent verzekering, het vervoer van kinderen, controle van speeltoestellen en materiaal in de gymzalen, controle van EHBO-dozen, scholing van BHV-ers en de ontruimingsoefening zijn in het plan opgenomen. Het Ontruimingsplan wordt jaarlijks bekeken en aangepast. Vier leerkrachten zijn opgeleid tot bedrijfshulpverlener (BHV-er ), jaarlijks volgen zij een opfriscursus. Regelmatig organiseren wij een ontruimingsoefening die daarna wordt geëvalueerd. U kunt het Veiligheidsplan en het volledige protocol Toelating, schorsing en verwijdering inzien bij de directie en op de website 10
3. Onderwijs in ontwikkeling Werken aan goed onderwijs is een continu proces. Je bent immers nooit klaar. Ons motto daarbij is De kracht van samen leren. Dat doen we door samen te werken, ervaringen en kennis te delen met collega s en gebruik te maken van elkaars sterke kanten. 3.1 Oplossingsgericht aan de slag In het schooljaar 2014-2015 hebben we aan de volgende onderwijskundige activiteiten gewerkt: Er is een training gevolgd door de leerkrachten op het gebied van technisch lezen. Het aantal leesactiviteiten en instructiemomenten is uitgebreid, daarbij is de organisatie van het technisch lezen aangepast. Er is een training gevolgd op het gebied van effectieve instructie. De nieuwe rekenmethode Wereld in Getallen is ingevoerd. Het beleid voor meer- en hoogbegaafde kinderen is uitgevoerd: er is wekelijkse begeleiding en materiaal voor zelfstandige opdrachten in de weektaak. Naast de leerkrachten hebben nu ook de leerlingen de vragenlijst van ZIEN! (sociaal/emotionele ontwikkeling) ingevuld. De leerlingenzorg is verbeterd door met een duidelijke structuur werken. Leerlingen die extra begeleiding nodig hebben worden eerder gesignaleerd. 11
Leerkrachten hebben zich individueel geschoold op het gebied van: montessorionderwijs woordenschatonderwijs morele ontwikkeling coaching van kinderen ICT Met het team evalueren we de behaalde resultaten en stellen we nieuwe doelen voor het komende schooljaar. 3.2 Verantwoording De intern begeleider schrijft een Jaarverslag IB waarin alle facetten van de leerlingenzorg aan bod komen. Daarin is de aanpassing beschreven die gedaan is, naar aanleiding van de huidige onderwijskundige inzichten. De directie schrijft een Schooljaarverslag met daarin alle stappen die gezet zijn op onderwijsinhoudelijk, personeel- en organisatorisch gebied. Jaarlijks schrijven we voor het bestuur van Talent Primair een management rapportage. De directeur/bestuurder van Talent Primair gaat niet alleen in gesprek met de directie, maar ook met de intern begeleider het team en de kinderen. 3.3. Plannen voor het schooljaar 2015-2016 Op de slotstudiedag hebben we met elkaar het Schooljaarplan doorgenomen. Wat is gelukt? Wat gaat goed? Wat kan beter? En tot slot: Hoe gaan we verder? Voor dit schooljaar zijn de volgende ontwikkelingen ingepland: Instructievaardigheden en coöperatieve werkvormen We gaan ons verder verdiepen in de kwaliteit van de instructie. Hoe kunnen we de kinderen nog actiever betrekken, en nóg beter rekening houden met verschillen. Kinderen krijgen zelf zicht op de lesdoelen en op hun ontwikkeling: Wat kan ik al? Wat ga ik leren? Leerkrachten gaan naar collega s van andere scholen voor een kijkje in de keuken. Observeren is leerzaam en je komt op nieuwe ideeën. Werken met leerteams Intern veranderen we onze overlegstructuur. We gaan werken met leerteams waarin onderwijskundige thema s centraal staan. Daarnaast staat er regelmatig een teamoverleg op de planning. Technisch lezen We blijven werken aan het verfijnen van het leesonderwijs en de effectieve instructie in de onder- en middenbouw, om de leesresultaten te verbeteren. De nadruk ligt hierbij op leestechniek en leestempo. Daarbij worden de leerkrachten getraind in het werken met de leesmethodiek van Jose Schraven. Deze methodiek vormt de basis voor het onderdeel spelling in onze nieuwe methode STAAL. Vernieuwde methode voor taal en spelling De nieuwe taalmethode STAAL wordt dit jaar voor het eerst gebruikt. Het team is op een studiemiddag geschoold in het werken met deze methode. 12
Werken met ZIEN! Het invoeren van het leerlingvolgsysteem is vorig schooljaar begeleid. Dit schooljaar gaan we verder met het analyseren en effectief gebruik maken van de gegevens, zowel over de groep als over ieder kind individueel. Leerling- en ouder enquête Dit schooljaar gaan we de gegevens van de ouder- en leerling-enquête en de zelfevaluatie analyseren. Hoe kijkt de leerling naar ons? Wat ziet u als ouder? Wat vinden de leerkrachten? Komt het beeld overeen? Wat gaat goed, wat kan beter? We onderzoeken dit jaar hoe we de leerlingen nog meer kunnen betrekken bij het onderwijs. Verder ontwikkelen van het aanbod voor hoog- en meerbegaafde leerlingen Het vroeg signaleren van hoogbegaafdheid en het begeleiden van deze leerlingen in de groep is voor dit jaar een belangrijk aandachtspunt. Scholing op dit onderwerp staat op de planning. Oriëntatie op eigentijds kosmisch onderwijs Er wordt al met veel creativiteit en inzet aan goede lessen voor kosmisch onderwijs gewerkt. Maar onze methode Da Vinci, is aan vervanging toe. We gaan ons verdiepen in de vraag hoe we de wereldoriëntatie vakken op een inspirerende, eigentijdse manier kunnen vormgeven. Oriëntatie op nieuw materiaal voor begrijpend lezen Er wordt dit jaar een keuze gemaakt voor nieuw materiaal voor begrijpend lezen. 13
4. Onderwijsactiviteiten, methodes en organisatie 4.1 Sociale vaardigheden en democratisch burgerschap Wij voeden onze kinderen op om te functioneren in een democratische samenleving. Sociale vaardigheden zijn daarbij heel belangrijk, evenals het vermogen om kritisch te denken. In het montessorionderwijs wordt er van jongs af aan veel aandacht besteed aan omgangsvormen en gedragsregels. Lessen in sociale vaardigheden ( So-Va lessen ) zijn verweven met de dagelijkse onderwijspraktijk, maar worden ook wekelijks ingepland. Democratisch burgerschap komt in deze lessen, maar ook in thema s of projecten aan bod. We onderscheiden hierin een aantal thema s: Overleg, mening en besluitvorming. Denk hierbij aan algemene lesjes en kringgesprekken. Omgaan met conflicten. Kringgesprek, spelactiviteiten en lessen sociale vaardigheden ( SoVa-lessen ). Verantwoordelijk zijn voor elkaar en voor de gemeenschap. Rustig werken, omgangsvormen, taakverdeling en school- en klassenregels. Uitgaan van diversiteit. In themalessen en cultuureducatie besteden we aandacht aan tolerantie en aan verschillende culturen met daarbij horende gewoontes en regels. In de lessen kosmisch onderwijs (methode Da Vinci) is dit een belangrijk onderdeel. 14
4.2 Kunst- en cultuurproject Jaarlijks plannen we voor een periode van twee weken een groot kunst- en cultuur project in. Dit project kan in het teken staan van een bepaalde kunststroming (bijv. Cobra), een periode (bijv. de Middeleeuwen), een volk (bijv. de Indianen) of een land (bijv. Afrika). De vakgebieden muziek, dans, beeldende vorming, taalonderwijs en wereldoriëntatie komen aan bod in dit project. 4.3 Culturele vorming en Omgevingseducatie De kinderen gaan, bijvoorbeeld in het kader van een speciaal project, jaarlijks naar een museum. Hierbij kan gebruik gemaakt worden van het aanbod van bijvoorbeeld het Singer Museum in Laren, het Rijksmuseum of het Concertgebouw. Via de stichting voor Omgevingseducatie Gooi en Vechtstreek plannen we om het jaar een project in waarin natuuronderwijs en cultureel erfgoed aan bod komen. 15
4.4 Onderwijs in de onderbouw Hoe ziet het onderwijs in de kleutergroepen eruit? Alle ontwikkelingsgebieden komen aan bod Bij het onderwijs aan kleuters komen lichamelijke- en zintuiglijke ontwikkeling, ontwikkeling op het gebied van taal en muziek, het inzicht verwerven in hoeveelheden en getallen en het leren omgaan met elkaar aan bod. Spelenderwijs leren Jonge kinderen leren door te spelen, te ervaren en te doen. In de groepen 1-2 is naast het montessorimateriaal ook bouwmateriaal te vinden en er worden regelmatig afwisselende themahoeken ingericht. Met behulp van het zintuiglijk montessorimateriaal gaan de kinderen verschillen en overeenkomsten opmerken, leren ze begrippen en de daarbij horende namen. Ook de creatieve ontwikkeling is verweven met het dagelijks programma. Taalontwikkeling De taalontwikkeling wordt de hele dag door gestimuleerd, vaak met de eigen beleving als uitgangspunt. In de kring vinden gesprekken plaats. Er wordt voorgelezen en verteld, er worden vraag- en antwoordspelletjes gedaan, gedichtjes geleerd, poppenkast en toneel gespeeld. Engels wordt in de kleutergroepen al op speelse wijze aangeboden met de methode Take it Easy. Aan deze digitale methode werken "native speakers" (Engels sprekenden) mee. Hierdoor raken de kinderen vertrouwd met het Engels. Vroeg starten met het leesproces Aan het voorbereidend en aanvankelijk lezen wordt veel aandacht besteed. Er hangen letters aan de lettermuur en er wordt verschillend materiaal ingezet, zoals de schuurpapieren letters, de letterstempels en de boeken en werkbladen van de methode Leeslijn. Verder is er allerlei materiaal aanwezig om de fijne motoriek te ontwikkelen en ter voorbereiding van het schrijven. De basis voor rekenen Ook wordt er in de kring aandacht besteed aan het voorbereidend rekenen. In spelvorm komen begrippen als meer, minder, evenveel en de rangtelwoorden aan de orde. De getallenlijn en het montessorimateriaal worden hierbij gebruikt. Leren organiseren Het zelf kiezen, klaarleggen en zelfstandig werken met materiaal ontwikkelt het organisatievermogen van het kind: het leert voorbereiden, indelen, werk overzien, werk afmaken en opruimen. Door middel van lesjes met het huishoudelijk materiaal en lesjes in sociale vaardigheden, beleefdheid en hygiëne leren de kinderen zorg te dragen voor elkaar en voor hun omgeving. 16
Beweging Iedere week worden er bewegingslessen in de speelzaal gegeven, in de vorm van dans, spel of gym. Daarnaast spelen de kleuters dagelijks buiten met groot en klein materiaal. Registratie De leerkrachten leggen de voortgang van de leerlingen vast met behulp van registratielijsten. Van elke leerling worden de ontwikkelingen op het gebied van leerstof, speel- en werkhouding, gedrag en sociaal emotionele ontwikkeling bijgehouden. Hierdoor houdt de leerkracht goed overzicht van de doelen die individuele leerlingen behaald hebben en waar nog aan gewerkt gaat worden in de komende periode. De kinderen krijgen eens in de 6 tot 8 weken een verzamelmap mee naar huis met daarin foto s en gemaakt werk. 4.5 Onderwijs in de midden- en bovenbouw Lezen In de onderbouw hebben de kinderen al gewerkt met letters en met de grote en kleine letterdozen en de boekjes en werkbladen van de Leeslijn. In groep 3 wordt die ontwikkeling voortgezet en is er structureel aandacht voor het technisch lezen. De Leeslijn-methode sluit goed bij onze visie op leesontwikkeling. Er wordt dagelijks in groepjes instructie gegeven. Ook wordt gebruik gemaakt van tutor-lezen. Hierbij leest een (meestal) oudere leerling met een jongere, waarbij de oudere als coach optreedt. Zodra de kinderen eraan toe zijn, houden zij voor de groep een boekbespreking. Op deze manier raken kinderen enthousiast over een boek en leren ze dat over te brengen op klasgenootjes. Schrijven Volgens de nieuwste inzichten besteden wij in groep 3 tot de tweede helft van het schooljaar alleen aandacht aan motorische oefeningen, nog niet aan de schrijfletters. Inmiddels is namelijk bekend dat het werken met de verschillende lettervormen (druk- en schrijfletters) het leesproces kan verstoren. De kinderen schrijven voornamelijk met potlood. Naast schrijfoefeningen is er ook aandacht voor motorische oefeningen, waarbij gebruik gemaakt wordt van verschillende materialen. Taal Dit schooljaar zijn wij gestart met de methode STAAL voor taal en spelling. In deze methode is veel aandacht voor woordenschatontwikkeling en verschillende creatieve werkvormen. Alle leerlijnen en kerndoelen van het taalonderwijs komen aan de orde. Onze leerlingen schrijven verhalen en gedichten, maken werkstukken en presentaties en stellen een krant samen. Voor het woord-benoemen en ontleden wordt gebruik gemaakt van de montessori taaldozen. 17
Voor het begrijpend lezen gebruiken we vanaf groep 4 de methode Goed Gelezen. Met deze methode leren de kinderen de essentie van teksten begrijpen en kritisch en onderzoekend te lezen. Daarnaast worden andere materialen ingezet zoals de jeugdkrant Kidsweek. In groep 8 werken we dit jaar met Nieuwsbegrip. Engels Vanaf groep 1 wordt er gewerkt met de methode Take it Easy voor het leren van de Engelse taal. Take it Easy dompelt kinderen onder in de Engelse taal. Met een lied of filmpje maken de kinderen kennis met een thema. In de bovenbouw wordt het thema daarna verwerkt in verschillende opdrachten, waarin schrijf- luister- en spreekvaardigheid en woordenschat aan bod komen. Kinderen werken in groep 7-8 aan een taalportfolio. In dit portfolio staan o.a. de ervaringen van de leerlingen en de toetsen. Dit portfolio gaat mee naar het voortgezet onderwijs zodat er rekening gehouden kan worden met de beginsituatie van de leerling. Rekenen De rekenvaardigheid wordt ontwikkeld door het combineren van de nieuwste versie van de methode Wereld In Getallen en de montessori rekenmaterialen ter ondersteuning. Deze materialen zijn in het begin concreet (bijvoorbeeld het gouden materiaal) en later schematisch (bijvoorbeeld het telraam). Wereld In Getallen is gekozen omdat er goed zelfstandig mee te werken is, op verschillende niveaus en omdat deze methode goed aansluit en voorbereidt op de rekentoets die in het voortgezet onderwijs gehanteerd wordt. Kosmisch Onderwijs Alle groepen werken aan kosmisch onderwijs. Bij komisch onderwijs worden alle wereldoriëntatie vakken in samenhang behandeld. In de tijdlijn komen onderwerpen aan bod als: de oerknal, het heelal, continenten, hoe mensen zich kleden en wonen. We werken daarbij met de methode Da Vinci. We maken ook gebruik van de lessen van de NTR School-TV, het aardrijkskunde materiaal van montessori en informatieve boeken uit de bibliotheek. In de bovenbouw worden de lessen gegroepeerd rond de Tijdlijn van de Beschaving. De onderwerpen worden benaderd vanuit voorbeeldvolken, zoals de Grieken, Romeinen, Indianen, en Maori s. Het maken van werkstukken en presentaties is een onderdeel van het kosmisch onderwijs. Verkeer Verkeerslessen worden naar aanleiding van situaties uit de praktijk groepsgericht gegeven. We werken hierbij met lesmateriaal van Veilig Verkeer Nederland. In de bovenbouw besteden we aandacht aan goed gedrag in het verkeer. In groep 7 wordt zowel een theoretisch als een praktisch verkeersexamen afgenomen. 18
Expressie activiteiten. Onder expressie verstaan we muzikale vorming, tekenen, handvaardigheid, en het spelen van toneelstukjes (drama). In de teken- en handvaardigheidslessen komen zoveel mogelijk verschillende technieken aan bod. We gebruiken voor deze vakken de methode Moet je Doen en er wordt op projectbasis gebruik gemaakt van de lessen van vakdocenten. De kinderen werken wekelijks aan een creatieve opdracht. Soms is die opdracht geïnspireerd op het thema van kosmisch onderwijs. Verder gebruiken we projecten (onder andere van Pier K of Globe) op het gebied van drama, literatuur, beeldende vorming en muziek. Lichamelijke opvoeding. De kinderen in de groepen 3 en 4 krijgen om de week een uur zwemles in het zwembad De Meent (zie ook gymnastiek en zwemmen ). Zij worden per bus van en naar het zwembad vervoerd. Daarnaast krijgen zij één keer per week gymnastiek van onze vakleerkracht in de gymzaal aan de Damwand. Kinderen nemen zelf zwemkleding, gymkleding, gymschoenen en een handdoek mee naar de lessen. Vanaf groep 5 hebben de kinderen één keer per week gymles van de vakleerkracht, en daarnaast om de week van de eigen leerkracht. Alle onderdelen van spel en bewegen komen aan bod in de lessen. Jaarlijks wordt er een grote sportdag georganiseerd en doen verschillende teams mee aan het schoolvoetbal. Extra aanbod Leerlingen die meer uitdaging nodig hebben krijgen extra opdrachten op verschillende vakgebieden en lesmateriaal dat op een andere manier, dieper ingaat op aangeboden leerstof. We maken daarbij in de groepen 7-8 bijvoorbeeld ook gebruik van methodes voor Frans en wiskunde in het VO. Lees meer hierover op pagina 26, bij Leerlingenzorg. 19
4.7 Overzicht van de methodes en de materialen Vak- en vormingsgebied Methode Materiaal Nederlandse taal Technisch lezen Leeslijn Groep 1-2: Werkmap fonemisch bewustzijn Montessorimateriaal: letterdozen, schuurpapieren letters etc. Educatieve software: Leeslijn Nederlandse taal Begrijpend lezen Nederlandse taal Spelling Goedgelezen STAAL Sterrenwerk Boeken, kranten (Kidsweek), tijdschriften Nieuwsbegrip Educatieve software: Goed Gelezen, Taalzee Spelling PP Educatieve software: STAAL, Taalzee, BLOON Taalonderwijs STAAL Montessorimateriaal: Taalsets Sterrenwerk Varia De Spraakwaterval Schrijven Pennenstreken Montessorimateriaal en materiaal ter ondersteuning van de motorische ontwikkeling Rekenen Wereld in getallen: nieuwe versie WIG 4 Groep 1-2: Werkmap gecijferd bewustzijn (CPS) Montessorimateriaal Ontwikkelingsmateriaal Educatieve software: Rekentuin Sterrenwerk Varia Wis en Reken Engels Take it Easy Gynzy - digibordlessen Oriëntatie op jezelf en de wereld Mens en samenleving, Democratisch burgerschap, Natuur Kosmisch onderwijs: Da Vinci Sociaal / emotionele ontwikkeling: Hoe gaan Roos en Tom met elkaar om gaan Nieuws uit de natuur NTR School tv Ontdekkaarten Ajodact, informatieverwerking Activiteiten uit ZIEN Sociale redzaamheid en gezond gedrag. Natuur en Techniek Proeven van Techniek Da Vinci Sterrenwerk Kunstzinnige oriëntatie Bewegingsonderwijs Verkeer Diverse vakgebieden Muziek en tekenen: Moet je Doen Basislessen bewegingsonderwijs Praktijksituaties bewegingsonderwijs basisschool Lesmateriaal van VVN (Veilig Verkeer Nederland) Instrumentarium van Orff Inspiratie uit: Praxis, Tekenvaardig en Handvaardig Laat maar zien kaarten Tekenenzoblogspot.com Jaarlijks Kunstproject Vooruit en Kant en klaar Plus (voor hoogbegaafde leerlingen) 20
4.8 Inzet van ICT De Gouden Kraal gaat in 2015 over op een draadloos netwerk. De kinderen gebruiken de computers en laptops om vaardigheden op te doen die in deze tijd belangrijk zijn. Denk daarbij aan: Kennis verwerven, bijvoorbeeld spellingsvaardigheid Informatie zoeken en verzamelen Werkstukken, verhalen en andere teksten schrijven Presentaties maken Ook zetten we educatieve programma s in, die aansluiten bij de methodes. Zo worden de lees-, spellings- en rekenvaardigheden vergroot. 4.9 Veilig omgaan met internet en social media Onze school heeft een gedragscode voor het gebruik van e-mail en internet. Daarbij leren de kinderen om verantwoord om te gaan met media. Aan het begin van elk schooljaar bespreekt de groepsleerkracht de gedragscode en afspraken over het internetgebruik: Schrijf nooit je naam met je adres of telefoonnummer in een e-mailbericht. Krijg je berichtjes die je niet leuk of raar vindt? Vertel dat dan meteen aan je leerkracht. Op vragen om te downloaden is het antwoord in principe nee. Bij twijfel ga je naar je leerkracht. Fotograferen en filmen in de school is alleen toegestaan voor intern gebruik en in overleg met je leerkracht. In de bovenbouw wordt aandacht besteed aan het omgaan met social media. Daarbij maken we gebruik van educatief materiaal van bijvoorbeeld de Kidsweek of er wordt een workshop gegeven door een specialist op dit gebied. 4.10 Internet protocol Wij hebben het veilig gebruik van internet en e-mail vastgelegd in een protocol. Hierin staat omschreven welke stappen er ondernomen worden als er sprake is van misbruik van internet, social media en e-mailadressen. Het protocol wordt gepubliceerd op de website. 21
4.11 Extra activiteiten Activiteiten die jaarlijks of een paar keer per jaar plaatsvinden zijn: De traditionele feesten zoals Sinterklaas, Kerst en seizoensfeesten, zoals de Lente. De gezamenlijke presentaties: De Gouden Kraal presenteert. De Kinderboekenweek. Excursies, bezoekjes aan de gemeentelijke bibliotheek of culturele centra. Dit gebeurt meestal per bouw of per jaargroep. De excursies sluiten aan bij de onderwijsactiviteiten in de klas. Een groot creatief project rondom een thema. Het schoolreisje, bijvoorbeeld naar natuurmonumenten of een dierentuin. De sportdag. Het schoolvoetbaltoernooi. De Avondvierdaagse. Leerlingen kunnen vanaf groep 3 meedoen. Dit wordt door de ouders van de school georganiseerd. Deze activiteit vindt plaats onder de schoolnaam, onder verantwoordelijkheid van de ouders. De musical en het afscheidsdiner van groep 8. 4.12 Schoolkamp Op onze school gaan alle leerlingen vanaf groep 6, 7 en 8 met elkaar op schoolkamp. De kinderen fietsen onder begeleiding van leerkrachten en ouders naar Ermelo. Het kamp staat altijd in het teken van een bepaald thema. Tijdens het kamp wordt er veel aandacht besteed aan verschillende taalactiviteiten, sport, spel, samenwerken, creativiteit en natuur. Er wordt natuurlijk s avonds samen gegeten, er zijn workshops, een bonte avond met optredens en het spannende avondspel heeft altijd weer een verassende afloop! Voor de begeleiding zijn er altijd minimaal drie leerkrachten aanwezig. Daarnaast is er een aantal ouders bij voor begeleiding en organisatie. De schoolkampcommissie bereidt het kamp intensief voor. Medische- en andere gegevens van de kinderen worden van tevoren bij u opgevraagd. We vragen een extra bijdrage voor het kamp. Deze kosten kunnen in termijnen worden betaald. Alle ouders worden bijtijds over de gang van zaken rondom het schoolkamp geïnformeerd. 22
5. Leerlingenzorg 5.1 Kiezen voor De Gouden Kraal Aanmelding Als u overweegt uw kind op onze school in te schrijven, maakt u een afspraak voor een kennismakingsgesprek. Tijdens dit gesprek krijgt u informatie over de school, een rondleiding en kunt u volop vragen stellen. In Huizen en de omliggende gemeentes, in de gemeente Blaricum en binnen ons bestuur hebben we de afspraak dat leerlingen slechts op één school worden ingeschreven. Uiterlijk een maand voor de vierde verjaardag wordt u geïnformeerd over de groep waarin uw kind is geplaatst. De leerkracht neemt dan contact op met de ouders om afspraken te maken voor drie wenochtenden. Uw kind krijgt een kaartje en u ontvangt als ouders alle informatie voor de eerste schooldag. Nieuwe ouders worden ook uitgenodigd voor de Algemene Informatieavond aan het begin van het schooljaar. Kinderen die na juni hun 4 e verjaardag vieren, starten in het volgende schooljaar. De kinderen mogen wel voor de zomervakantie op bezoek komen in de onderbouw. Het is gebruikelijk dat de kinderen de dag na hun vierde verjaardag starten op school. De 23
directeur zal u vragen om toestemming voor het ontvangen van de overdracht van de peuterspeelzaal of het kinderdagverblijf dat uw kind bezocht heeft. 5.2. Zij-instroom Als u een kind aanmeldt dat van een andere school komt, is de procedure als volgt: 1. De directie van de huidige school is op de hoogte gesteld van uw vertrek/ oriëntatie. 2. U voert een gesprek met de directeur van onze school. 3. U vult het zij-instroom formulier in. 4. Er wordt gekeken naar de samenstelling van de groep waar uw kind geplaatst zou kunnen worden. Het aantal kinderen, de zorgstructuur en de sociaal emotionele structuur van de groep worden daarin meegenomen. 5. Er worden gegevens en rapportages opgevraagd bij de school van herkomst. 6. Er is contact met de intern begeleiders en/of leerkrachten van de huidige school. 7. Het kind komt een ochtend op bezoek en wordt geobserveerd door de leerkracht (optioneel). 8. Het kind wordt door onze intern begeleider op de huidige school geobserveerd (optioneel). 9. Het kind maakt een aantal testen op onze school (optioneel). 10. Op basis van de observatie- en schoolgegevens wordt uw kind al dan niet geplaatst. Als uw kind geplaatst wordt ontvangt u altijd een bevestiging van inschrijving. We maken dan een afspraak om uw kind een of meerdere dagdelen mee te laten draaien in de toekomstige groep. Zo krijgt uw kind de gelegenheid om kennis te maken met klasgenoten en te wennen aan de nieuwe school. Mochten wij, op basis van de gegevens en observaties, besluiten een kind niet toe te kunnen laten, dan zal de directie contact met de ouders opnemen om dit toe te lichten en te wijzen op de mogelijkheid om bezwaar te maken. Ons aannamebeleid is ter inzage bij de directie. Dit beleid is afgestemd op het Aannameprotocol van Talent Primair. Voor meer informatie hierover zie Passend Onderwijs blz. 26. 5.3 Het volgen, registreren en analyseren van de ontwikkeling De jonge, vierjarige kleuter die start op onze school, zal gedurende zes weken de tijd krijgen om te wennen aan de nieuwe, schoolse situatie. In die periode zal de leerkracht uw kind observeren en als het nodig is een gesprekje met u aangaan. De kinderen in groep 1 worden gevolgd door middel van een observatie en registratiesysteem. De kinderen worden getoetst in januari en april/mei, voorafgaand aan het jaar dat zij naar groep 2 gaan. Ze hebben minimaal vier maanden onderwijs genoten voordat er een toetsing plaatsvindt. Wij gaan uit van de verschillen in de ontwikkeling van leerlingen. We hebben, aan de hand van de leerlijnen die de grondslag vormen van het leerlingvolgsysteem van het CITO, minimumdoelen vastgesteld, die na een bepaalde periode bereikt moeten zijn. 24
De groepsleerkracht beoordeelt aan de hand van observaties en toetsen of die doelen bereikt zijn en maakt daarbij gebruik van de volgende gegevens: Observaties tijdens een les of tijdens vrij spel. Antwoorden naar aanleiding van vragen van de leerkracht. Observaties, bijvoorbeeld tijdens een groepsles. Het gemaakte werk. De toetstaken uit de gebruikte methode. De toetsen van het Leerling Volgsysteem van het CITO. Twee maal per jaar beoordelen de leerkrachten het gedrag en de werkhouding van de leerlingen aan de hand van het digitale gedragsinstrument ZIEN!, dat onderdeel uitmaakt van ParnasSys. Wanneer een kind stagneert in de ontwikkeling, of beneden zijn of haar kunnen werkt, wordt dit besproken door de leerkracht en de intern begeleider, Anne-Mieke Boor. Er worden dan afspraken gemaakt hoe het kind verder begeleid gaat worden. Alle afspraken worden vastgelegd in het digitale leerling dossier in ParnasSys. U wordt als ouder uiteraard hiervan op de hoogte gesteld. In het zorgplan van onze school staan de procedures hiervoor beschreven. U kunt het zorgplan bij de directie inzien op aanvraag. Vanaf de leeftijd van vier jaar en vier maanden toetsen we de vorderingen op het gebied van (voorbereidend) lezen, rekenen en taal twee maal per jaar met landelijke, genormeerde toetsen, ontwikkeld door het CITO. De intern begeleider stelt een toetskalender op aan het begin van het schooljaar met daarin de momenten van afname en zorgt ervoor dat de resultaten op de juiste manier worden verwerkt. Daarnaast werken we met de toetsen die bij de lesmethodes horen. Deze zijn vooral bedoeld om te controleren of de kinderen de lesstof van de afgelopen periode voldoende beheersen. De leerkrachten houden de gegevens digitaal bij in het leerling administratie systeem, ParnasSys. 5.4 Intern begeleider De Intern begeleider (IB-er) richt zich zowel op de school- en groepsresultaten als op de individuele ontwikkelingen van een kind via ons leerlingvolgsysteem. De IB-er voert gesprekken met de leerkrachten over de ontwikkeling van de kinderen, de sfeer, de resultaten en de uitslagen van de toetsen. Ook onderhoudt de begeleider contacten met ouders en externe instanties. 5.5 Leerlingenbesprekingen Het belangrijkste is dat er vooruitgang zit in de ontwikkeling van kinderen. Als de ontwikkeling stagneert meldt de leerkracht dit bij IB-er. De vorderingen van de leerlingen worden drie keer per jaar doorgesproken met de groepsleerkrachten en de intern begeleider. Een verslag hiervan bespreken we in het hele team, in een zgn. leerlingen bespreking. Tijdens de voortgangsbespreking twee keer per jaar voorafgaand aan de rapportage naar ouders, bespreken we alle kinderen. Kinderen bij wie de voortgang achterblijft 25
krijgen extra begeleiding van de groepsleerkracht. Dit wordt vastgelegd in een (groeps)handelingsplan. Ook kan besloten worden advies van derden te vragen. Dat is de taak van de IB-er, Anne-Mieke Boor. Hiervoor vragen we altijd eerst toestemming van de ouders. 5.6 Verslagen en oudergesprekken Aan het begin van het schooljaar, rond september, plannen we de eerste gespreksronde waarin de ontwikkeling van uw kind wordt besproken. Alle kinderen krijgen vanaf groep 2 een verslag mee naar huis in februari en in juni/juli. In het verslag worden de ontwikkelingen van uw kind op verschillende gebieden beschreven en er staat een persoonlijke boodschap van de leerkracht voor uw kind. Iedere leerling schrijft ook zelf een stukje in het verslag. We werken met een 5 puntschaal van onvoldoende matig voldoende ruimvoldoende goed. In groep 1 krijgt uw kind alleen een verslag mee als het voor februari op school gekomen is. De tweede gespreksronde vindt plaats nadat het februari verslag mee naar huis is gegaan. Aan het einde van het schooljaar is er een extra gespreksronde voor ouders die nog vragen hebben, of als de leerkracht vindt dat daar aanleiding voor is. Uiteraard kunt u altijd tussentijds een afspraak maken met de leerkracht. Door met elkaar in contact te blijven en samen te werken kan uw kind beter begeleid worden. 5.7 Dyslexie Op De Gouden Kraal wordt gewerkt met het Protocol leesproblemen en dyslexie. We volgen de leerlingen systematisch in hun leesontwikkeling. Wanneer blijkt dat de leesvoorwaarden zich onvoldoende ontwikkelen in groep 1-2, zal de leerkracht dit met u bespreken. Als de leesontwikkeling in groep 3-4, ondanks extra inzet, onvoldoende op gang komt, kan uw kind worden aangemeld voor een onderzoek. De intern begeleider is betrokken bij dit proces. 5.8 Zorg op maat Als een leerkracht bij één van de kinderen problemen signaleert, kan hulp voor dat kind via een aantal stappen worden geboden. In de eerste plaats zoekt de leerkracht zelf een oplossing. Werkt deze extra hulp onvoldoende, dan volgt overleg met de intern begeleider. Zij is belast met het coördineren van alle zaken rond de speciale leerlingbegeleiding. De ouders worden ingelicht en er wordt een plan opgesteld voor extra hulp en begeleiding in de groep. Blijkt na een periode van 8 weken dat deze extra hulp onvoldoende effect heeft, dan kan in overleg met de ouders een beroep worden gedaan op de expertise van ons samenwerkingsverband UNITA. 5.9 Hoog- en meerbegaafde leerlingen Het beleid Plusleerlingen op De Gouden Kraal is stap voor stap ingevoerd. Ons doel is daarbij dat we de leerlingen op onze school voldoende uitdaging en een rijke leeromgeving bieden die past bij hun capaciteiten, zodat zij zich verder kunnen ontwikkelen. De eerste stap is het bijtijds signaleren van leerlingen met een ontwikkelingsvoorsprong. Ons protocol is zo opgebouwd dat na het proces van signalering en diagnose iedere leerkracht zelfstandig de meer- en hoogbegaafde leerlingen kan begeleiden. Aan deze groep leerlingen wordt extra verdiepingsstof 26