Wokshop 28 maart Talentontwikkelend werken, welke criteria komen boven drijven? Griet Liebens griet.liebens@khlim.be
L zijn als boer en tuinder hun vak: helpen groeien
Talentontwikkeling: werken aan positief leerklimaat Naar analogie met positieve psychologie: Wat doet groeien, ontwikkelen, florish Expliciteren, verzamelen en uitwerken van sterktes: wat werkt? Waar liggen sterktes van lln, L, organisatie? Welke interventies bevorderen het leerproces? -10 0 +10
Talentontwikkeling was het een rage? Heel veel boeken Veel filmpjes Veel werkvormen Veel sites Veel coaches Veel praktijken Welke criteria zien we?
Talentontwikkelend werken heeft te maken met: Methodes: hier komen de 4 elementen terug: doel, sterktes, belemmeringen, actie Visie: een positieve visie op leren en onderwijzen ( analoog aan pos psychol.) Hieronder zit een mensbeeld: de mens als actor, keuze voor positieve benadering van mensen, vraagt inzet van de persoon van de leerkracht/begeleiders, vraagt heelheid en authenticiteit, is value-based, heeft spirituele dimensie.
Wat verstaan we onder talentontwikkeling? Een definitie in ontwikkeling: Iedereen heeft talenten (in de zin van groeipotentieel) die in verbinding met anderen in een ondersteunende en uitdagende context geëxpliciteerd en versterkt kunnen worden waardoor bezieling en flow ontstaat die leiden tot breed en diep leren (veranderen) = doel van de hele persoon
Criteria voor talentontwikkeling:
1 ste criterium: toekomstgericht van probleem naar wat wil ik a. Mogelijkheden Denken vanuit mogelijkheden i.p.v. uit problemen ( A.I.) Oplossingen zoeken vanuit wat kan zijn in de toekomst. ( Theorie U, O. Sharmer) Om oplossingen te bedenken voor nieuwe problemen (in de toekomst) (P. Senge, 2000) Creatief, concreet en narratief voorstellen van toekomstbeeld.
b. Trekkracht van het verlangen, het willen Willen = een krachtige motor tot groei, tot veranderen, tot leren. Doel is immers: leren, veranderen, groeien. Om te bereiken wat mensen willen, worden ook krachtige instrumenten ingezet: onze sterkste kanten zetten we in om onze idealen te bereiken, onze behoeftes te bevredigen.
Wat willen we? Verschillende soorten behoeftes (Maslow) a) Materiële behoeftes b) Psychologische behoeftes (Ryan &Deci, 2009, Self Determination Theory) a) Competent zijn b) Autonoom zijn c) Verbonden zijn c) Behoefte aan zinvolheid: zelfactualisatie
Talentontwikkeling = aanspreken van het willen Op niveau van de student? Wat wil de student? Als actor, eigenaar van zijn leren. Hoe bevorderen wij autonomie, verbondenheid en competent willen zijn?
Talentontwikkeling = aanspreken van het willen Op niveau van de docent? Wat wil de docent? Behoefte aan Ontwikkeling van bekwaamheid Vergroten van autonomie: ruimte om zelf invloed uit te oefenen op wijze en inhoud van werken. Versterken van verbinding, op basis van gedeelde waarden, toekomstbeeld.
2 de criterium: inzetten a. Interne sterktes op/van sterktes. Potentieel aanspreken Uit domeinen, levensfases. Expliciteren en versterken: taal geven Wezenlijk relationeel en wederkerig Waarderen van het beste wat er is als basis voor innovatie en groei.
2 de criterium: inzetten op/van sterktes. Niet statisch: geen fixed mindset, maar een growing mindset. Filmpje Prof. Lafosse. Leren volhouden, werken aan realisatie van eigen droom (ook op lange termijn).
2 de criterium: inzetten op/van sterktes. b. Externe Hulpbronnen Leren zien en durven aanspreken Zijn ook indicatoren van eigen sterktes (Offman) Werken aan een positief leerklimaat is werken aan relationele praktijken van hoge kwaliteit. ( R. Bouwen, 2001) Competentie zit misschien tussen de oren, talentontwikkeling zit tussen de neuzen.
2 de criterium: inzetten op/van sterktes. Hoe creëren wij een rijke context waar sterktes en relationele sterke praktijken kunnen groeien? Naar studenten Naar docenten Naar organisatie Kan je een voorbeeld geven uit je eigen praktijk op één of meerdere niveaus?
3 de criterium: leren omgaan met belemmeringen Externe belemmeringen Interne belemmeringen (Korthagen, 2011)
1. In de omgeving: alles buiten mij Wat helpt vooruit? Onderzoeken van mogelijke impact Interventies Hulpbronnen
2. Op niveau van mijn gedrag: Wat ik doe, waarneembaar voor anderen Wat helpt vooruit? Feedback Zelfreflectie
3. Op niveau van bekwaamheden: wat ik kan, wat ik weet competenties Wat helpt vooruit? Studie Oefening
4.5.6. Op niveau van overtuigingen, identiteit, betrokkenheid: belemmeringen zijn vaak mentale constructies Zijn eigen gemaakte mentale constructies Wij hanteren ze als feitelijkheden Zij bieden ordening en houvast Waren vroeger heel nuttig voor ons overleven
Maar Ze zijn zo ingeslepen dat ze een leidraad worden Gaan ons handelen bepalen Ze zijn weerspannig t.o.v. verandering Veranderingen op dit vlak zijn mogelijk, maar erg krachtig
Gevolgen: Mentale constructies worden gedemodeerde autostrades Geven self- fulfilling profecies Bepalen hoe wij onze omgeving zien Bepalen hoe wij reageren: Fight, Freeze, Flight
Wat helpt vooruit? Support: intern en extern Expliciteren en bevragen Besef van succeservaringen Meestal worden ze opgelost op een hoger niveau.
3 de criterium: leren omgaan met belemmeringen Welke belemmeringen zien wij Voor het leren van studenten? Voor het groeien van docenten? Voor het leervermogen van onze organisatie? Welke sterktes kunnen we inzetten om om te gaan met deze belemmeringen?
Durven of doen
4de criterium: Actie Filmpje : durf In gegeven context Eigen ruimte creëren (cirkels van Covey, 2004) Cirkel van betrokkenheid Cirkel van invloed
4de criterium: Actie Ruimte voor impact vergroten. Sterker maken van verantwoordelijkheid. Zelfsturend vermogen laten groeien. Ruimte en vrijheid geven. Uitdagen, oproepen, excelleren.
4 de criterium: Actie Hoe kunnen we de vrije ruimte voor impact vergroten: Op niveau van studenten? Op niveau van docenten? Op niveau van organisatie?
5 de Criterium: Bezielend en verbindend Verbindend: met zichzelf: met alle lagen, voelen, willen en denken. Verbinden met anderen: opzetten van relationele praktijken met hoge kwaliteit bevordert groei en leren. Verbinding met de wereld: engagement. Verbinding met het groter geheel: eigen invulling van roeping.
Bezielend: bv vuur werkt, energie van mensen verbinden tot teamkracht (Griet Bouwen, 2011) Talentontwikkeling is ook ethische keuze: Keuze voor positieve benadering van mensen. Pygmalion effect 5 de Criterium: Bezielend en verbindend Michelangelo effect
Pygmalion effect Het beeld dat ik van je heb bepaalt hoe ik met je omga. En die omgang zorgt ervoor dat jij na een tijd beantwoordt aan het beeld dat ik bij aanvang van je had.
Michelangelo fenomeen. Toen Michelangelo zijn wereldberoemd beeld David maakte, zei hij: Ik zag een engel in dat marmer. Ik moest er alleen de overbodige steen wegkappen om hem eruit te halen.
Talentontwikkeling = doe -woord: