voor wie JA zegt tegen actief en inspirerend onderwijs. Dolf Janson. 1

Transcriptie

1 voor wie JA zegt tegen actief en inspirerend onderwijs Dolf Janson 1

2 energie Teken eens het verloop van het energieniveau van je leerlingen tijdens een ochtend. tijd Hoe komen ze binnen? Wat vraag je dan van hen? Wat doe je om ze betrokken te krijgen bij de essentie van de stof? Hoe benut je de energie van de leerlingen? Hoe benut je natuurlijke rustmomenten? 2

3 Bekijk het filmpje. Wie werkt er het hardst? tiek/9_spelling/praktijk/1_woorden_met_k orte_en_lange_klinkers_groep_5.htm 3

4 effectief is een kwaliteit van het proces goed is een oordeel vanuit een bepaald perspectief Een manier van lesgeven waarbij de leraar niet doet wat de leerlingen moeten doen. 4

5 ..\filmpjes\roltrap stopt.flv.flv fasen die de leraar volgt: 1. Voorkennis activeren. 2. Benoemen essentie. 3. Laten proberen en zelf observeren. 4. Kort laten oefenen /uitproberen en begeleiden daarbij. 5. Terugblik en feedback. onderwerp activiteit van de leerlingen: 1. ddu: Herken ik het probleem? Wat weet ik er al / nog van? 2. Ontdekken: wat is er voor mij te leren? 3. Begrijp ik die essentie? hoe kunnen we elkaar helpen? 4. Nagaan of het werkt en verwoorden in duo. 5. Herken ik wat ik kan / weet? Snap ik wat ik nog moet oefenen en hoe dat zou kunnen? doel ddu: denken (alleen) delen (samen in duo) uitwisselen (met ander duo of in hele groep) 5

6 De rol van de leraar Geringe motivatie werkinstructie nodig? inhoudelijke instructie voor wie zinvol? verlengde instructie meer hetzelfde? INSPIREREN Grote vaardigheid DELEGEREN Vergroot motivatie Wek interesse Onderzoek reden verloren motivatie Stimuleer tot kortdurende activiteiten Benadruk positieve kwaliteiten Werk eraan om zowel motivatie als vaardigheden te vergroten Stel korte-termijndoelen Structureer het leerproces door opeenvolgende korte taken Houd nauw contact Volg de vorderingen Moedig aan tot durf te experimenteren en fouten te maken Bied uitdagingen aan maar regel niet te veel Houd de interesse vast Moedig aan anderen te coachen Werk aan het vergroten van de vaardigheden Bied perspectief op het effect als die vaardigheden beheerst worden Stel de mogelijkheden om te leren veilig Maak gebruik van feedback en reflectie Laat meer los als het vertrouwen in het resultaat groeit Grote motivatie STUREND Geringe vaardigheid BANEND 6

7 Stelt uitdagende vragen en doelen; heeft diepe representaties van leerstof, van onderwijzen en van leren; heeft beter georganiseerde kennis, waardoor in staat verbanden (uit) te leggen; maakt koppeling tussen leerinhoud en voorkennis en tussen domeinen en vakken; monitort beter problemen leerlingen; geeft relevante en bruikbare feedback. 7

8 Ik snap het niet! probleem oplossing aanpak 8

9 context antwoord bewerking tekst antwoorden vragen 9

10 taalles aanvulzinnen invulwoorden Was dit een oplossing voor het probleem? probleem Wat is hier aan de hand? Wat heb ik ervan geleerd? Wat is hiervan te leren? oplossing aanpak Wat weet ik nu? Is dit de beste manier? Wat moet ik daarvoor doen? 10

11 4 Integreren Toepassen Vieren Delen Oriënteren Ontdekken Problematiseren 1 3 Generaliseren Evalueren Bewijzen Oefenen Systematisch onderzoeken 2 vragen naar de al bekende weg zijn gericht op dat ene (goede) antwoord versterken afhankelijkheid leerling zijn bijna altijd gesloten Wil jij even in mijn hoofd kijken? 11

12 om meer te weten te komen uit nieuwsgierigheid of belangstelling omdat je het antwoord niet weet Problematiseren Vragen die hogere orde denken uitlokken Verwondering wekken Eigen ervaring delen

13 62 58 = 62?

14 Begrijp ik wat er te leren is? Herken ik wat ik hieraan nog lastig vind? Wat heb ik nodig om het beter te gaan doen? Wie kan me daarbij helpen? Welke oefeningen passen daarbij? Zijn er momenten om extra te oefenen? Heb ik nog meer uitleg nodig? Creëren Evalueren Analyseren Toepassen Begrijpen/beschrijven Weten/onthouden

15 Cognitieve processen onthouden begrijpen toepassen analyseren evalueren creëren Kennisdimensies feiten concepten procedures metacognitie Wat zijn de overeenkomsten en verschillen tussen naamwoorden en voornaamwoorden? Waardoor weet je zeker dat dit alle getallen zijn die je met deze 5 cijfers kunt maken? Wat zou je de volgende keer dat je dit gaat oefenen anders aanpakken? Bedenk een symbool of een ezelsbruggetje waarmee jij dit beter kunt onthouden. 15

16 naamwoorden voornaamwoorden 16

17 Lettervrek: Hoor je een lange klinker (die je altijd met twee dezelfde letters zou schrijven) aan het eind van een klankdeel, dan mag je nu maar één letter gebruiken. [loo][pǝn] lopen klinkers lange klinkers [aa] [ee] [eu] [ie] [oe] [oo] [uu] korte klinkers [a] [e] [i] [o] [u] tweeklanken [ei] [ou] [ui] sjwa [ə] 17

18 medeklinkers [p] [f] [t] [s] [k] [ch] [b] [v] [d] [z] [g] [m] [n] [ng] [r] [l] [w] [j] [h] comfortzone kennissysteem voldoet of lijkt te voldoen zone van naaste ontwikkeling(sprong) a. óf kennissysteem staat licht onder druk b. óf beheersbaar discomfort; vluchten en vechten hoort hierbij om ontwikkelingssprong te maken zone van (voortdurend) discomfort kennissysteem schiet tekort / sluit niet aan verzetten vermijden verlammen 18

19 Bron Robert-Jan Simons kwalificatie competent socialisatie verbonden / in relatie subjectwording (prof. Gert Biesta) autonoom / eigenaar (prof. Luc Stevens) Ontoereikende coping elke actie is niet toereikend; einde is nabij Reactieve coping reageert op wat zich aandient; overleeft net Actieve coping omgevingsveranderingen gebruikt als motor Proactieve coping stuurt veranderingen & spelregels zelf aan Niveaus van coping door leraar 19

20 20

21 verandering gedrag vorm overtuigingen verandering 21

22 vorm gedrag overtuigingen verandering vorm gedrag overtuigingen verandering 22

23 Wat is ons probleem Hoe maken het effect duurzaam? Wat willen we bereiken? Verander-proces Hoe volgen we de ontwikkeling? Wat is nodig? Hoe pakken we het aan? Wat wil jij afleren? Wat wil jij je eigen maken? Waarmee ga jij oefenen? Waarmee ga jij je collega s inspireren? 23

24 Mijn presentatie kunt u downloaden vanaf 24