Kwaliteitsjaarverslag

Kwaliteitsjaarverslag HZD 2012 Definitieve versie

INLEIDING De HZD houdt zich bezig met het organiseren van de ketenzorg voor patiënten met de chronische ziekten Diabetes type 2. Dit doet zij door de zorg in te kopen bij de zorgverzekeraars en de betrokken zorgprofessionals in het veld te contracteren. Om te zorgen dat de gecontracteerde zorgprofessionals goede kwaliteit van zorg leveren, heeft de HZD een aantal kwaliteitsinstrumenten tot haar beschikking die geborgd zijn in het kwaliteitsbeleid wat zij voert. Op basis van het beleid en met ondersteuning van de kwaliteitsinstrumenten, zoals benchmarking van uitkomst indicatoren, scholingen, etc, borgt de HZD de door haar ingekochte zorg. In dit jaarverslag kunt u lezen wat de HZD in 2012 op het gebied van kwaliteit heeft gedan. In hoofdstuk 1 treft u beschrijving van de organisatie van de kwaliteit. Hierin staat hoe de HZD de kwaliteit organisatorisch heeft geregeld. De HZD maakt voor gebruik voor de chronische zorg van zorgprogramma s. In hoofdstuk 2 leest u welke zorgprogramma s dit zijn. Voor 2011 en 2012 heeft de HZD een aantal speerpunten benoemd waar zij extra aandacht aan wil besteden. Welke dit zijn en wat de HZD daarin gedaan heeft leest u in hoofdstuk 3. Hoofdstuk 4 beschrijft de uitkomsten van de geleverde diabeteszorg in Drenthe. U treft hier een analyse zowel op provinciaal, als regionaal niveau. Hier treft u ook de uitkomsten van het NAD onderzoek, waar de HZD nu voor het tweede jaar aan mee doet. Wij wensen u veel leesplezier. Ron Wissink Directeur a.i. 1

INHOUDSOPGAVE 1. ORGANISATIE VAN KWALITEIT... 3 1.2. ORGANISATIE HZD... 3 1.3. KWALITEITSBELEID... 4 1.4. KWALITEITSTEAM... 5 1.5. KETENPARTNERS... 6 1.6. ICT... 7 1.7. SCHOLING... 8 2. ZORGPROGRAMMA S... 10 2.1. DIABETESZORG BETER... 10 2.2. COPD ZORG GOED IN BEELD... 10 3. SPEERPUNTEN KWALITEIT 2011-2012... 11 3.1. INSTELLEN OP INSULINE... 11 3.2. AFREMMEN VOORSCHRIJVEN VAN NIET IN DE STANDAARDEN OPGENOMEN DIABETES MIDDELEN... 11 4. KWALITEIT VAN DE GELEVERDE ZORG... 12 4.1. UITKOMSTEN BENCHMARK DIABETES KETENZORG 2012... 12 4.2. ACTIES OP UITKOMSTEN... 19 4.3. NAD ONDERZOEK... 19 5. BIJLAGEN... 21 5.1. BIJLAGE AANGESCHERPTE PDCA-CYCLUS 2012... 21 5.2. BIJLAGE KKK S 2012... 22 5.3. BIJLAGE MEDEWERKERS KWALITEITSTEAM... 23 5.4. BENCHMARKRAPPORTAGES PER REGIO... 26 2

1. ORGANISATIE VAN KWALITEIT In dit hoofdstuk kunt u lezen hoe de HZD haar kwaliteit heeft georganiseerd. Wij delen met u wat haar beleid daarin is, wie daarbij betrokken zijn en welke instrumenten zij heeft en inzet. Dit alles om te voldoen aan door de verzekeraar en overheid gestelde kwaliteitseisen. En vanzelfsprekend om er zorg voor te dragen dat de patiënten in Drenthe met Diabetes type II de beste zorg krijgen. 1.2. ORGANISATIE HZD De HZD is de werkmaatschappij van de Drentse Huisartsen Coöperatie, waarin zij namens haar leden diverse activiteiten uitvoert. De diabeteszorg wordt uitgevoerd in de Huisartsenzorg Drenthe Diabetes Mellitus BV (HZDM). In deze werkmaatschappij is het contract voor de keten DBC Diabetes type II ondergebracht. Dit contract is afgesloten met haar preferente verzekeraar Achmea. Ook alle andere zorgverzekeraars in Nederland volgen dit contract. Voor de keten DBC COPD is de Huisartsenzorg Drenthe Chronische Longziekten BV (HZDCL) in 2010 opgericht. Helaas was het ook voor het jaar 2012 niet gelukt om tot overeenstemming te komen voor de keten DBC COPD. We zijn dan ook verheugd om te melden dat het in 2012 wel is gelukt om voor 2013 een keten DBC COPD te hebben gesloten met onze preferente verzekeraar. In 2012 heeft de HZD haar visie voor de toekomst aangescherpt. Reden hiervoor is dat er enorm veel uitdagingen en ontwikkelen zijn en naderen die effect hebben op de eerstelijnszorg. De HZD wil vanuit haar facilitaire rol een grote bijdragen leveren aan het versterken van de eerste lijn. De missie van de HZD is: De HZD is een facilitaire organisatie die zorgprocessen in zo breed mogelijke zin ondersteunt. Daarbij staat het verhogen en borgen van de kwaliteit van de (chronische) patiëntenzorg voorop. De HZD richt zich op de zorgprofessional. De huisarts is een belangrijke spil in de (chronische) patiëntenzorg. De HZD wil de zorgprofessional versterken door haar te faciliteren. De wortels van de HZD liggen in Drenthe. Om die slagvaardige organisatie te zijn, die een goede bijdrage kan leveren aan het versterken van de eerstelijnsgezondheidszorg is ook de organisatie structuur van de HZD versimpeld en ziet er nu als volgt uit: HZD Staf Zorg HZDM HZDCL Innovatie Kwaliteit Academie Facilitair Personeel Financien Kwaliteitsteam Praktijkbeheer HZDPO 3 Organogram HZD

In de organisatiestructuur is nu een aparte poot voor kwaliteit opgenomen. Deze bestaat uit een tweetal onderdelen: Kwaliteitsteam HZD HZD Academie Het kwaliteitsteam HZD is het kwaliteitsorgaan van de HZD. Zij heeft als taak toezicht te houden op de kwaliteit van zorg die geleverd wordt. Hiervoor heeft zij een aantal instrumenten tot haar beschikking. Het kwaliteitsteam HZD bestaat uit een kernteam, dat op provinciaal niveau zorgdraagt voor de kwaliteit en ontwikkeling van de diverse zorgprogramma s. Daarnaast zet zij de inhoudelijke hoofdlijnen op het gebied van kwaliteit uit. Drenthe bestaat uit vier regio s. Deze regio s zijn ontstaan rondom de vier regionale ziekenhuizen: de zogenaamde HEMA regio s (Hoogeveen, Emmen, Meppel en Assen). Elke regio heeft een eigen kernteam en een flexibele schil van zorgprofessionals die afhankelijk van de vraag ingezet kunnen worden. De HZD Academie maakt ook onderdeel uit van HZD Kwaliteit. Binnen de HZD Academie worden alle scholingen vormgegeven die de ketenpartners nodig hebben om de binnen de HZD Zorg gecontracteerde zorg goed uit te kunnen voeren. Wilt u meer lezen over wat de HZD in 2012 naast kwaliteit nog meer aan activiteiten heeft ondernomen? U kunt dit lezen in het HZD jaarverslag 2012 op de website www.hzd.nu, onder over HZD 1.3. KWALITEITSBELEID Aanscherpen PDCA- cyclus De HZD heeft in 2011 haar kwaliteitsbeleid geschreven. Dit beleid wordt jaarlijks op basis van de uitkomsten en de laatste landelijke ontwikkelingen en trends verder aangepast. De HZD maakt gebruik van de kwaliteitscirkel van Deming. De PDCAcyclus is in 2012 verder aangescherpt. Hierdoor zijn er voor de zomervakantie niet alleen analyses van de benchmarkgegevens uitgevoerd, maar zijn ook de praktijken die onder maat scoren al bezocht en/of bevraagd. Met hen zijn daar waar nodig verbeterplannen opgesteld met acties die gemonitord worden. Een overzicht van de aangescherpte PDCA cyclus vindt u in bijlage 5.1. (Bent u geïnteresseerd in ons kwaliteitsbeleid? Deze kunt u vinden op onze website hzd.nu) Kritische Kwaliteit Kenmerken De HZD is lid van de Landelijke organisatie voor Ketenzorg (LOK). Dit is de beroepsvereniging van de zorggroepen. De LOK heeft voor 2012 dertien kritische kwaliteit kernmerken (KKK s) beschreven. Dit is de eerste stap naar een kwaliteitssysteem voor zorggroepen. De HZD heeft bijgedragen aan het ontwikkelen van deze KKK s door deel te nemen in de commissie kwaliteit van het LOK. Deze KKK s gaan zowel over kwaliteit van organisatie als kwaliteit van de geleverde zorg. Doel is om elk jaar de KKK s te evalueren en bij te stellen en nieuwe toe te voegen en behaalde te laten vervallen. Een overzicht van de KKK s 2012 vindt u in bijlage 5.2. NAD Het Nationaal Actieplan Diabetes is in 2011 begonnen met een project genaamd: Aan de slag met kwaliteitsbeleid. Hiertoe heeft zij zes domeinen geformuleerd waaraan het kwaliteitsbeleid van een zorggroep zou moeten voldoen. Jaarlijks houden zij een enquête onder de Diabeteszorggroepen om inzicht te krijgen en te geven in de stand van zaken omtrent het kwaliteitsbeleid van de Diabeteszorggroepen. De HZD doet hier ook aan mee. De uitkomsten hiervan kunt u lezen in hoofdstuk 4.3. 4

1.4. KWALITEITSTEAM Een belangrijk instrument van de HZD is het kwaliteitsteam. Deze bestaat uit een kernteam kwaliteit, een kwaliteitsteam Diabetes en een kwaliteitsteam Chronische Longziekten. Kernteam kwaliteit De taken van het kernteam kwaliteit zijn: Het vertalen van landelijke- en regionale ontwikkelingen naar het kwaliteitsbeleid van de HZD Ontwikkelen en onderhouden van de zorgprogramma's Jaarlijks vaststellen van de speerpunten Verzorgen van de rapportage van de kwaliteitscyclus aan de directie van de HZD Vaststellen van het scholingsprogramma van de HZD in overleg met de overige kwaliteitsteams Zorgen voor een goede afstemming met de andere kwaliteitsteams Kwaliteitsteam Diabetes De taken van het kwaliteitsteam Diabetes zijn: Rapporteren aan het kernteam over de uitvoer en de resultaten van de kwaliteitscyclus Uitvoeren van de kwaliteitscyclus Zorgdragen voor de casuïstiek besprekingen, lokale scholingen en het organiseren van spiegelbijeenkomsten Input leveren aan het kernteam Vertalen van gesignaleerde knel- en verbeterpunten in de uitvoering van de kwaliteitscyclus Begeleiden van praktijken in de organisatie en uitvoering van de zorgprogramma's Kwaliteitsteam Diabetes groot Een onderdeel van het kwaliteitsteam Diabetes is het kwaliteitsteam Diabetes groot. Deze komt eenmaal in de twee maanden bij elkaar. Hierin zitten dan naast de leden van het kleine overleg ook een afvaardiging van de diëtisten, fysiotherapeuten, podotherapeuten en apothekers. In dit overleg informeren wij elkaar over de laatste ontwikkelingen en initiëren wij nieuwe multidisciplinaire samenwerkingsinitiatieven. Kwaliteitsteam Chronische Longziekten Rapporteren aan het kernteam over de uitvoer en de resultaten van de kwaliteitscyclus Uitvoeren van de kwaliteitscyclus Zorgdragen voor de casuïstiek besprekingen, lokale scholingen en het organiseren van spiegelbijeenkomsten Input leveren aan het kernteam Vertalen van gesignaleerde knel- en verbeterpunten in de uitvoering van de kwaliteitscyclus Begeleiden van praktijken in de organisatie en uitvoering van de zorgprogramma's Wilt u weten wie er allemaal zitting hebben in de verschillende kwaliteitsteams? Dan verwijzen wij u naar bijlage 5.3. Een schematische weergaven van de structuur van het kwaliteitsteam van de HZD is op de volgende pagina weergeven. 5

kernteam kwaliteit Kwaliteitsteam DM (povinciaal) kwaliteitsteam CL Groot overleg Regio Hoogeveen Regio Assen Regio Emmen Regio Hoogeveen Regio Emmen Regio Meppel Regio Meppel Regio Assen Schematische weergave kwaliteitsteam HZD 1.5. KETENPARTNERS De HZD organiseert en coördineert de ketenzorg op het gebied van de Diabetes en is in de voorbereiding om dit ook voor de COPD te gaan doen. Hiervoor heeft zij vele ketenpartners nodig die allen een bijdrage leveren aan de zorg voor de Diabetes en COPD patiënt. Huisarts De HZD heeft in 2011 2012 reeds 220 huisartsen gecontracteerd voor het leveren van de chronische Diabeteszorg. Zij hebben gezamenlijk de zorg voor 29898 Diabetes type II patiënten. Hiervan krijgen 4936 patiënten hun zorg in de tweede lijn. De overige 24962 Diabetes type II patiënten worden behandeld in de eerste lijn. Internist Van de consultatiefunctie van de internist wordt weinig gebruik gemaakt in Drenthe. Dit komt mede doordat er vanaf 2009 zeer intensief geïnvesteerd is in scholingen om insulinetherapie in de eerste lijn te verzorgen. De internisten participeren in het regionale kwaliteitsteam Diabetes. Daarnaast worden zij betrokken bij de casuïstiekbesprekingen en de spiegelavonden. Verder heeft de HZD voor 2012 ook contracten gesloten met de perifere ziekenhuizen als Rafaja in Stadskanaal en Martini in Groningen. Longarts Er is een afvaardiging aanwezig van de longartsen van de vier Drentse ziekenhuizen in het kwaliteitsteam Chronische Longziekten. Deze samenwerking gaat heel goed. Zij bepalen mede het beleid omtrent de COPD. Vanaf 2013 zullen zij actiever betrokken worden, omdat dan de DBC COPD gecontracteerd is. Zij zullen dan dezelfde actieve rol hebben als de internisten nu hebben bij de Diabetes. Oogarts De HZD heeft alle oogartsenmaatschappen in Drenthe gecontracteerd voor het verzorgen van de fundusscreening. Tevens zijn ook een aantal perifere oogartsenmaatschappen gecontracteerd, zodat ook patiënten die binnen de keten vallen en aan de rand van Drenthe wonen de mogelijkheid hebben om naar hun ziekenhuis van keuze te gaan voor de fundusfoto. De fundusfoto wordt in 2012 eenmaal in de anderhalf jaar gedaan. Voor het contract 2013 wordt dit eenmaal in de twee jaar. 6

Diëtist In het eerste diabetes contract dat de HZD met haar preferente zorgverzekeraar Achmea heeft gesloten zat ook de diëtistenzorg. Helaas is het toen niet gelukt om hen te kunnen contracteren. Er zat een te groot gat tussen de beloning en het budget dat de HZD had voor de inkoop van de diëtistenzorg. Voor 2011-2012 zit de diëtistenzorg niet in de keten. Dit gaat wel gebeuren in 2013. De diëtisten nemen deel in het kwaliteitsteam DM. Zij zijn inhoudelijk betrokken bij de diabeteszorg. Podotherapeuten De voetzorg is niet ingekocht in de keten. Ook voor 2013 zal dit niet het geval zijn. Toch is het een belangrijk deel van de Diabeteszorg. Om die reden zijn de podotherapeuten in 2011 aangesloten bij het provinciaal overleg van het kwaliteitsteam DM. Zij leveren een inhoudelijke bijdrage aan het proces van de diabeteszorg. Fysiotherapeuten De HZD heeft een goed contact met de beroepsvereniging van de fysiotherapeuten, Fynon. Een vertegenwoordiger van Fynon neemt deel in het provinciaal overleg van het kwaliteitsteam DM. Op deze manier is ook de fysiotherapeutische zorg vertegenwoordigd in de Diabetesketen. Apothekers Voor de apothekers geldt hetzelfde als voor de fysiotherapeuten. Er is een vertegenwoordiger van de Drentse Apothekers Coöperatie (DAC) uitgenodigd om deel te nemen aan het kwaliteitsteam. Op dit moment is men binnen de DAC op zoek naar iemand die rol gaat vervullen binnen het kwaliteitsteam. 1.6. ICT ICT wordt steeds belangrijker binnen de zorg. Er wordt ook wel eens gezegd dat het de aorta van de zorg is. Voor de HZD geldt dat een goede ICT infrastructuur erg belangrijk is. Niet alleen om te kunnen communiceren, maar ook om inzicht te krijgen in de diverse uitkomst indicatoren en een beeld te krijgen hoe bepaalde processen verlopen. Omdat ICT voor de HZD belangrijk is, stoppen we daar ook veel tijd en energie in. Met het Kenniscentrum voor Ketenzorg zijn wij druk bezig om BSIS steeds verder door te ontwikkelen, zodat we niet alleen beter zicht krijgen op kwaliteit van zorg, zowel inhoudelijk als procesmatig, maar we hopen ook onze ketenpartners beter te faciliteren. Een aantal voorbeelden hiervan zijn: Datadump Medicom en Mira Formulier in BSIS met registratie uitkomst en proces indicatoren Facturatie via BSIS De datadump maakt het mogelijk dat huisartsenpraktijken die Medicom en Mira als HIS hebben, niet meer zelf hun medische en financiële data hoeven aan te leveren. Dit scheelt heel veel werk want het wordt nu automatisch gedaan. De praktijk dient alleen de gegevens te controleren en akkoord te geven. Verder is er een formulier in BSIS toegevoegd, waardoor er ook zicht komt op de processen binnen de praktijk. Is er werkoverleg, zijn er werkafspraken en is er overleg met andere disciplines? Welke scholingen zijn gevolgd en door wie? Dit met als doel de praktijken te ondersteunen en adviseren over hoe zij de kwaliteit van de zorg die zij leveren kunnen verbeteren. Niet alleen op inhoud, maar ook op het efficiënt en effectief maken van processen. Daarnaast zijn we in 2012 gestart met kijken of we de facturatie via BSIS kunnen vormgeven. Reden hiervoor is dat er een discrepantie is tussen financiële data en medische data. Op deze manier willen we de data koppelen, zodat deze synchroon lopen. Dit zal in 2013 verder worden ontwikkeld. 7

1.7. SCHOLING De HZD maakt gebruik van scholingsmatrixen. Deze worden jaarlijks opgesteld, mede naar aanleiding van de benchmarkanalyse en praktijkbezoeken, maar ook op basis van de speerpunten van de HZDM en HZDCL. Deze scholingsmatrixen beschrijven het aanbod aan scholingen waarvan de kwaliteitsteams vinden dat het goede scholing is (zie bijlage 6: scholingsmatrix HZDM en HZDCL). Het aanbod in de scholingsmatrix kan regionaal, dan wel provinciaal worden aangeboden. Tevens vinden er door de regionale kwaliteitsteams ook casuïstiekbesprekingen plaats in de regio. Zoals de naam al zegt wordt er transmuraal een casus besproken en uitgediept. Verder dragen zij ook zorg voor de regionale benchmarkbijeenkomsten. Tijdens deze bijeenkomsten worden niet alleen de benchmarkcijfers gedeeld, maar wordt er ook scholing gegeven over diverse thema s. Een overzicht van de scholing, casuïstiekbesprekingen en spiegelavonden per regio, vindt u in onderstaande tabel. Provincie breed Scholing Onderwerp Data Aantal deelnemers COPD Het opzetten van een 07-03-2012 20 COPD Diabetes Diabetes astma-copd spreekuur Dubbeldiagnose astma/copd Langerhans Insuline opvolgavond Diabetische voetzorg & Simm s classificatie in de huisartsenpraktijk 24-04-2012 20-03-2012 11-04-2012 22-05-2012 18 20 20 20 27-11-2012 18 03-07-2012 05-07-2012 12-09-2012 19-09-2012 Regio Hoogeveen Scholing Onderwerp Data Aantal deelnemers Spiegelinformatiebijeenkomst Simm s classificatie 08-05-2012 ± 35 Diabeteszorg Scholingsavond De kwetsbare oudere diabeet 21 19 24 24 11-10-2012 ± 25 Regio Meppel Scholing Onderwerp Data Aantal Casuïstiekbespreking Diabeteszorg / COPD Spiegelinformatiebijeenkomst Diabeteszorg Diabetes en tensie Astma/COPD en voeding De diabetische voet 24-04-2012 29-05-2012 deelnemers 15-03-2012 ± 20 ± 30 ± 30 8

Regio Noord en Midden Drenthe (Assen) Scholing Onderwerp Data Aantal deelnemers Casuïstiekbespreking Diabeteszorg DPP4remmers: richtlijn 15-11-2012 ± 20 Spiegelinformatiebijeenkomst Diabeteszorg NHG versus NICE Presentatie: Richtlijnen bij kwetsbare oudere DM type 2 patiënten Workshops: 1. Denk aan de zenuwen! 2. Denk aan de vaten! 3. Casuïstiek diabetische voet 23-05-2012 30-05-2012 Regio Zuidoost Drenthe Scholing Onderwerp Data Aantal deelnemers Spiegelinformatiebijeenkomst Diabeteszorg Diabetes bij ouderen 09-05-2012 15-05-2012 40 30 ± 50 ± 40 9

2. ZORGPROGRAMMA S De HZD maakt gebruik van zorgprogramma s voor Diabetes en COPD. Deze zorgprogramma s beschrijven waaraan de zorg betreffende Diabetes en COPD moet voldoen. In dit hoofdstuk kunt u lezen van welke zorgprogramma s de HZD gebruik maakt. 2.1. DIABETESZORG BETER Voor de Diabetes maakt de HZD gebruik van het zorgprogramma DiabeteszorgBeter (www.diabeteszorgbeter.nl). Dit zorgprogramma bestaat al ruim twaalf jaar. Uit onderzoek blijkt dat een diabetespatiënt die volgens dit zorgprogramma zorg geleverd krijgt, een levensverwachting heeft die gelijk is aan een patiënt zonder Diabetes. Hiermee is dus een enorme gezondheidswinst ontstaan. In Drenthe hebben we het zorgprogramma geïmplementeerd met een lokale kleuring, zoals we dat noemen. Elke regio heeft zijn eigen transmurale afspraken. Wat hierin overeind blijft is het fundament van goede gestructureerde zorg. Deze wordt dan ook geleverd aan alle patiënten met Diabetes type II die onder behandeling van de huisarts staan. Dit zijn voor de provincie bijna alle patiënten met deze aandoening, omdat alle huisartsen mee doen met de Diabetes keten DBC. 2.2. COPD ZORG GOED IN BEELD Het zorgprogramma COPD Zorg Goed In Beeld (www.copdzorggoedinbeeld.nl) vormt de basis voor het COPD project. Dit zorgprogramma is in 2009 ontwikkeld. Het zorgprogramma moet nog verder in Drenthe geïmplementeerd worden en een regionale vertaling krijgen. In 2011 zijn de deelnemende praktijken vooral bezig geweest met het in kaart brengen van hun patiëntenpopulatie. Dat betekent dat alle patiënten worden gescreend en er opnieuw wordt gekeken of iemand Astma, dan wel COPD heeft. Als dit duidelijk is en het is een COPD patiënt dan kan deze instromen in het zorgprogramma. Eind 2012 is het kwaliteitsteam Chronische Longziekten weer actief aan de slag gegaan met het implementeren van het zorgprogramma. Reden hiervoor is dat het de HZD gelukt is om met ingang van 2013 een Keten DBC COPD te contracteren. Hierdoor kan de zorg nu geleverd worden volgens het zorgprogramma. 10

3. SPEERPUNTEN KWALITEIT 2011-2012 De HZD heeft voor de contractperiode 2011 2012 een aantal speerpunten opgesteld waar zij zich in die jaren op wil gaan richten, naar de organisatie en coördinatie van de ketenzorg voor Diabetes. 3.1. INSTELLEN OP INSULINE Er is wederom ingestoken op 4% extra insuline behandeling in de praktijken. Afgesproken is om deze 4% in de contactperiode van 2011-2012 te realiseren. Dit betekent 2% extra insuline behandelingen per contractjaar. De benchmarkresultaten laten zien dat dit doel bereikt is. Zie ook hoofdstuk 4; kwaliteit van de geleverde zorg 3.2. AFREMMEN VOORSCHRIJVEN VAN NIET IN DE STANDAARDEN OPGENOMEN DIABETES MIDDELEN Ook in 2012 is door het kwaliteitsteam stilgestaan bij de plaats van incretines en DPP-4 remmers. Vanuit de farmaceutische industrie is er nog steeds een grote druk op de individuele huisartsen om het voorschrijven van dit soort zeer dure geneesmiddelen te stimuleren. Deze medicatie leggen een grote druk op het gezondheidszorg budget, temeer om dat nog onvoldoende wetenschappelijk onderbouwd is dat het voorschrijven van dit soort middelen in de eerste lijn een meerwaarde heeft. 11

4. KWALITEIT VAN DE GELEVERDE ZORG Dit hoofdstuk beschrijft op provinciaal en regionaal niveau de indicatoren van de Diabetes type II patiënten in Drenthe. U treft hier een analyse van de kwaliteit van de geleverde zorg in Drenthe op provinciaal niveau. Tevens treft u van elke Drentse regio op geaggregeerd niveau een benchmarkrapport. Verder worden de uitkomsten weergegeven van de het NAD onderzoek waar de HZD jaarlijks aan mee doet. 4.1. UITKOMSTEN BENCHMARK DIABETES KETENZORG 2012 De gecontracteerde huisartsenpraktijken leveren hun indicatoren aan bij het Kenniscentrum voor Ketenzorg in Zwolle. Dit is een van de regionale datacentra van Nederland. Het Kenniscentrum verwerkt deze data tot benchmarkrapportages, op provinciaal, regionaal en praktijkniveau. De regionale rapportages worden in de regionale teams geanalyseerd en er worden acties op gezet indien nodig. Op provinciaal niveau vragen wij professor Henk Bilo, internist, een analyse te maken van de benchmark van de diabetes data. Deze treft u hieronder. Daarna treft u een overzicht van de regionale data middels de benchmarkrapporten van de Drentse Regio s Assen, Emmen, Hoogeveen en Meppel. Analyse professor Bilo Naar aanleiding van de benchmarkrapportages 2010 en 2011 zijn suggesties door de deelnemers en deelnemende zorggroepen gedaan om veranderingen in de rapportage door te voeren. Daarbij is met name gekozen voor een rapportage, waarbij de uitkomsten in verschillende leeftijdscategorieën worden weergegeven, dit in aansluiting aan de (terechte) gedachte, dat een eerste stap naar individualisering van streefdoelen in ieder geval een andere insteek per leeftijdscategorie zou kunnen zijn. Zo zal iemand van 83 jaar in principe andere streefdoelen moeten kennen dan iemand van 48 jaar, een open deur, die bij de huidige standaarden niet weerklinkt n de officiële adviezen in de NHG standaard DMT2 2005-2006. In de dagelijkse praktijk wordt dit natuurlijk al onderkend en toegepast; om dan toch te zien hoe de resultaten per praktijk zijn in verschillende leeftijdscategorieën, is de rapportage beduidend uitgebreid. Zeker ook in het licht van de meest recente CVRM standaard, waarbij bijvoorbeeld wordt aangeraden om bij mensen boven de 80 jaar naar een systolische bloeddruk beneden de 160 mmhg te streven in plaats van naar een waarde beneden de 140 mmhg, en het hierop aansluitende advies in de inmiddels verschenen nieuwe NHG standaard DMT2, gericht op individualisering van de behandeling, leek het in overleg met een aantal regionale kwaliteitsteams verstandig om nu al meer gedifferentieerde informatie aan de hulpverleners aan te bieden De belangrijkste veranderingen zijn daarbij als volgt geweest: de proces- en prestatieparameters worden nog steeds weergegeven voor de volledige populatie, maar er is nu ook een indeling met de gegevens in drie leeftijdscategorieën: < 70 jaar, 70-80 jaar, en > 80 jaar. Dit sluit bijvoorbeeld aan bij de (in ieder geval in de regio Zwolle gevolgde) praktijk, dat in deze drie leeftijdscategorieën ook andere HbA1c streefwaarden passen, namelijk lager van respectievelijk 53, 59 en 64 mmol/mol. Hoe de exacte uitwerking in de nieuwe DMT2 standaard zal zijn, is nog niet bekend Bij de weergave van de gegevens aangaande het HbA1c, het vetspectrum, en de bloeddruk is gekozen voor een weergave, waarbij in één oogopslag de gegevens van de eigen praktijk kunnen worden vergeleken met de andere praktijken in de regio; daarbij wordt in één balkenreeks de eigen uitkomst in rood weergegeven. Ook bij de weergave van de bloeddrukgegevens is voor een indeling gekozen met allereerst de algemene gegevens, en dan de gegevens per genoemde leeftijdsgroep. Als andere verandering is 12

er gekozen voor het afkappunt 140 mmhg in plaats van < 140 mmhg. Bij de groep mensen boven de 80 jaar is als afkappunt 160 mmhg ingevoerd; dit in aansluiting op de CVRM standaard en de te verwachten veranderingen in de DMT2 standaard. Beïnvloeden van de mate van (micro)albuminurie blijkt nog steeds een van de meest effectieve manieren om de kans op progressief nierfalen en cardiovasculaire complicaties tegen te gaan. Echter, naarmate iemand ouder wordt, is het de vraag of deze beïnvloeding even effectief en noodzakelijk blijft. Bij de jongere leeftijdscategorie is dat normaal gesproken zonder meer het geval. Daarom ook voor de genoemde leeftijdscategorieën uitbreiding van de informatie aangaande het ACE-remmer of ARB gebruik in relatie met de mate van albumineverlies. Zeker in de leeftijdscategorie beneden de 70 jaar zal ongeacht de bloeddruk bij micro- of macroalbuminurie een RAAS-remmer onderdeel van de behandeling moeten zijn cq bewust moeten worden overwogen. Niét behandelen is daarbij veeleer iets om te verantwoorden dan wél behandelen. De gegevens aangaande de trendgetallen zijn eveneens uitgebreid, zodat in één oogopslag een aantal gegevens zichtbaar zijn van de jaren 2011 en 2012. De trendlijnen zijn blijven bestaan, waardoor ook een vergelijking met nog eerdere jaren mogelijk blijft. Bij het beoordelen van de gegevens uit Drenthe blijkt, dat er goede resultaten worden bereikt. Deze goede resultaten komen niet alleen naar voren in vergelijking met de gegevens van de andere zorggroepen, die bij het Kenniscentrum hun gegevens laten verwerken, maar ook in vergelijking met landelijke cijfers, zoals weergegeven in de rapportage van de Landelijke Organisatie voor Ketenzorg over 2012 (zie op https://www.google.nl/#q=landelijke+organisatie+ketenzorg ). Daarnaast is de situatie in met name Assen uniek, omdat daar een benchmark en spiegeling wordt aangegaan niet alleen door de huisartsen, maar direct ook door de internisten. Dit is een vrijwillig initiatief, dat landelijk navolging verdient. Rapportage Benchmark Diabetes provincie Drenthe Diabeteszorg is veelomvattend en vraagt aandacht en motivatie van betrokken hulpverleners (o.a. huisarts, POH, assistente) en van de patiënt op meerdere fronten. Kwaliteitsbeleid is een cyclisch proces. In de loop van de jaren is binnen de HZD aandacht besteed aan het stimuleren van verbeteringen in de diabeteszorg als totaal en op alle afzonderlijke onderdelen. Gezien de trendlijnen in de afgelopen jaren blijkt specifieke aandacht op alle onderdelen van belang om de goede kwaliteit van die zorg van hoog niveau te houden. Afgezet tegen de landelijke benchmark van het LOK is vermeldenswaard, dat de proces- en prestatieparameters van de HZD in het algemeen tot de hogere waarden behoren in vergelijking met andere zorggroepen. Benchmark In 2012 is een verdere uitwerking gegeven aan verfijnen en interpreteren van benchmarkgegevens. Samen met het Kenniscentrum Ketenzorg is door het kwaliteitsteam aan verschillende instrumenten 1. benchmarkrapport praktijk, waarin a. uitkomstparameters uitgesplitst naar leeftijdscategorieën om inzicht te geven in geleverde zorg aan diabetespatiënten < 50 jaar, 50-70 jaar en > 70 jaar b. inzicht in behaalde streefwaarden in relatie tot ingestelde behandeling (o.a. statinegebruikers, antihypertensiva, nierfunctie, RAAS-remmers bij microalbuminurie) 2. checklist praktijk, waarin a. toelichtende opmerkingen en vragen t.a.v. uitkomsten in de benchmark b. inventarisatie van eerder gevolgde scholing en vragen over scholingsbehoefte c. vragen ter interpretatie van bepaalde specifieke streefwaarden (zie onder 1b), die in BSIS onder de signaleringsfunctie herleid kan worden naar patiëntniveau 13

3. geautomatiseerd aangeleverde rapportages op regioniveau, waarmee a. de regioteams met een voorselectie behaalde resultaten van praktijken kwaliteit geïnterpreteerd kunnen worden en vervolgacties gepland kunnen worden (praktijkbezoeken, spiegelinformatiebijeenkomsten etc) Om de interpretatie van benchmarkgegevens binnen de regio s van het kwaliteitsteams en de vervolgacties te uniformeren en ervaringen in het kernteam te kunnen afstemmen is een indeling in categorieën gemaakt. Aan de hand van een aantal afkappunten zijn praktijken ingedeeld in categorieën rood, geel en groen. Deze indeling maakt het voor het kwaliteitsteam mogelijk om prioriteiten te stellen in vervolgacties en verbeterplannen. 1. rode praktijken met 3 afwijkende parameters worden aangeschreven met vragen ter nadere toelichting en worden bezocht (15 praktijken in Drenthe) 2. oranje praktijken met 1-2 afwijkende parameters worden aangeschreven met suggesties en vragen omtrent afwijkende bevindingen en zo nodig bezocht (81 praktijken in Drenthe) 3. groene praktijken met 0 afwijkende parameters zijn aangeschreven met compliment en suggesties t.a.v. een aantal opvallende onderdelen in de uitkomstparameters (71% praktijken in Drenthe) Het blijkt, dat deze indeling bruikbaar is. Daarnaast blijken op onderdelen in de benchmark evenwel zeker nog verbetering mogelijk, die aan de praktijken en op de spiegelinformatiebijeenkomst zijn gecommuniceerd. Opvallende items in bijgaande tabellen: het gemiddeld aantal op insuline ingestelde diabetespatiënten is 15% 85-95% van de praktijken in de regio s Assen, Meppel en Emmen heeft < 20% niet beoordeelde patiënten in BSIS (geen jaarcontrole, zorgweigeraar, uitgesloten (wegens bijv. dementie of beperkte levensverwachting of niets ingevuld), in Hoogeveen is het % niet beoordeelde patiënten met 39% opmerkelijk hoger in de regio Hoogeveen is er een opvallend groot aantal praktijken met > 20% patiënten met diabetes type 2 in de 2 e lijn (57%), dit is in de andere regio s rond de 30% van de praktijken 18% van de praktijken in Drenthe hebben >30% patiënten alleen met dieet behandeld (deze gebruiken geen diabetesmedicatie), het verdient in deze praktijken aandacht voor het juist ICPCcoderen van diabetes (zijn er bijvoorbeeld pre-diabeten ten onrechte met de code T90 ingevoerd? andere verklaring? in de regio Assen wordt bij 94% van de patiënten een bloeddruk < 140mmHg behaald, in andere regio s is dat rond 65% extra aandacht verdient het voorschrijven van RAAS-remmers aan diabetespatiënten met microalbuminurie (m.u.v. de regio Assen, die goed scoort, terwijl de regio Emmen 45% van de praktijken bij <60% van patiënten met microalbuminurie RAAS-remmers voorschrijft) HBA1C-streefwaarden worden in alle regio s goed gehaald, m.u.v. de regio Emmen, waar 23% van de praktijken een gemiddeld HBA1C >53 heeft. Spiegelbijeenkomsten Tijdens regionale spiegelbijeenkomsten zijn de benchmarkrapporten besproken aan de hand van een aantal opvallende items, afgezet tegen landelijke ontwikkelingen en achtergrondinformatie uit de literatuur. 14 Kwaliteitsformulier praktijk In 2012 zijn in BSIS gegevens verzameld betreffende de praktijkorganisatie en de taakdelegatie binnen de praktijk. Doel hiervan is inzicht te krijgen in de uitvoering van de diabeteszorg in de praktijk en de betrokkenheid + bekwaamheid van verschillende hulpverleners (huisarts, POH, assistente). Door het uitvragen van deze gegevens verwacht de HZD tevens dat het denken over en werken aan verantwoorde taakdelegatie en werkafspraken binnen de praktijk wordt bevorderd. Opvallende bevindingen: - het % huisartsen dat zelf de jaarcontroles doet varieert van 34-61% (in 2013 zal een nadere uitsplitsing in patiëntencategorieën uitgevraagd worden)

- in het formulier wordt aangeven dat 41-74% van de praktijkondersteuners dieet/medicatie instelt (in 2013 zal worden uitgesplitst hoe dit staat t.a.v. opstarten en wijzigen van medicatie) - 74-91% van de praktijken die insulinetherapie toepassen geven aan ook gebruik te maken van een flexibel schema (de HZD heeft randvoorwaarden hiertoe geformuleerd o.a. t.a.v. scholingen) In 2013/2014 wil het kwaliteitsteam de benchmarkrapporten en de gegevens uit het kwaliteitsformulier praktijk gekoppeld interpreteren en daarmee verdere invulling geven aan speerpunten in verbetertrajecten en scholing. Scholingsmatrix De scholingsmatrix is onderverdeeld in generieke scholing, specifieke scholing (diabetes/copd) en scholing op speerpunten in het kwaliteitsbeleid van de HZD. Bijgaande tabellen: Niet beoordeeld 88% 94% 85% 85% Emmen % praktijken 61% 26% 9% 11% 6% 11% 13% 4% 4% 0% 4% Hoogeven Assen Meppel Drenthe < 20% 20-25% > 25% % patienten Patienten in 2e lijn 82% 72% 70% 68% Emmen % praktijken 43% 21% 22% 18% 18% 13% 35% 15% 12% 7% 5% Hoogeveen Assen Meppel Drenthe 5-20% 20-25% > 25% % patienten 15

Insuline 83% % praktijken 33% 26% 24% 20% 54% 69% 65% 65% Emmen Hoogeveen Assen Meppel Drenthe 11% 5% 7% 4% 4% 6% 8% 3% 3% 0% 9% geen < 5% 5-12% > 12% % patienten m et insuline Aantal rode parameters 70% % praktijken 55% 53% 43% 35% 22% 47% 48% 44% 41% 18% 9% 9% 6% 2% Emmen Hoogeveen Assen Meppel Drenthe 0 1-3 3 % patienten 16

Alleen dieet 74% 68% 62% 63% Emmen % praktijken 47% 29% 22% 22% 24% 18% 20% 14% 16% 18% 4% Hoogeveen Assen Meppel Drenthe < 25% 25-30% > 30% % patienten Bloeddruk 94% % praktijken 67% 65% 62% 70% 35% 30% 25% 25% Emmen Hoogeveen Assen Meppel Drenthe 6% 9% 4% 4% 0% 5% < 140 140-145 > 145 % patienten met bloeddrukcategorie 17

RAAS-remmers bij microalbuminurie 89% 70% 76% 72% Emmen % praktijken 47% 30% 11% 24% 28% 53% Hoogeveen Assen Meppel Drenthe < 60% > 60% % patienten HBA1C % praktijken 77% 100% 100% 100% 92% 23% 0% 0% 0% 8% Emmen Hoogeveen Assen Meppel Drenthe 53 > 53 % patienten Rapportage Benchmark Diabetes regio Assen Zie bijlage 5.4. voor het rapport Rapportage Benchmark Diabetes regio Emmen Zie bijlage 5.4. voor het rapport Rapportage Benchmark Diabetes regio Hoogeveen Zie bijlage 5.4. voor het rapport 18 Rapportage Benchmark Diabetes regio Meppel Zie bijlage 5.4. voor het rapport

4.2. ACTIES OP UITKOMSTEN Eén van de instrumenten in het kwaliteitsbeleid van de HZD is het gebruik van afkappunten bij de uitkomsten van de indicatoren. Het voordeel hiervan is dat in één oogopslag duidelijk is op welke indicatoren en bij welke praktijk extra aandacht nodig is. We hebben de afkappunten verdeel in drie categorieën: Groen = volgens verwachting van de uitkomst Oranje = zit in een marge van 5% onder de verwachting van de uitkomst Rood = meer dan 5% negatieve afwijking ten opzichte van de verwachting Op basis van een deze criteria, wordt gekeken hoeveel indicatoren men groen, oranje en rood scoort. Scoort een praktijk tussen één tot drie indicatoren oranje, dan wordt in de systematiek, deze praktijk als oranje gelabeld. Scoort de praktijk meer dan drie indicatoren rood, dan wordt in de systematiek, de praktijk als rood gelabeld. Bij de oranje praktijken wordt middels telefoon, dan wel e-mail een verklaring gevraagd aan de praktijk waarom men op deze indicatoren oranje scoort. Op basis van de verklaring van de praktijk wordt gekeken of er nog verder afspraken nodig zijn voor verbeteracties, of dat het legitieme verklaring is. Bij een rode praktijk, maakt het regionale kwaliteitsteam een afspraak met de praktijk en wordt er een bezoek afgelegd. In het bezoek wordt gekeken naar de oorzaken waarom de praktijk rood scoort op de betreffende indicatoren. Op basis van die inzichten wordt er met de praktijk een verbeterplan opgesteld en deze wordt door de regionale kwaliteitsteams gemonitord. Regio Assen Emmen Hoogeveen Meppel Groen gelabeld 35 29 6 29 Oranje gelabeld 37 35 27 16 Rood gelabeld 1 10 3 2 Totaal 73 74 36 47 Beschrijving van de uitkomsten van de bezoeken en bevragingen 4.3. NAD ONDERZOEK Het NAD onderzoek is een onderzoek van het Nationaal Actieplan Diabetes. Zij vragen alle zorggroepen van Nederland deel te nemen aan de benchmark. De HZD doet hier voor het tweede jaar aan mee. Deze benchmark gaat over het kwaliteitsbeleid van de HZD op het gebied van Diabetes. Als zorggroep word je middels een enquête gescoord op zes domeinen. Op basis van de hieronder aangegeven uitkomsten in het spinnenwebgrafiek kijkt de HZD met haar kwaliteitsteam hoe zij zich kan verbeteren op het gebied van deze domeinen. Dit met als doel de geleverde kwaliteit van de door HZD gecontracteerde ketenpartners te blijven verbeteren. 19

In bovenstaande spinnenwebgrafiek kan de zorggroep hun huidige score op de zes aandachtsgebieden (blauwe lijn) vergelijken met de score van afgelopen jaar (de rode lijn) en de huidige gemiddelde score van alle respondenten (groene lijn)(n= 60). Er valt op vele domeinen een verbetering waar te nemen. Een aantal domeinen zijn ook minder geworden ten opzichte van het jaar erop. De HZD zal in 2013 verder analyseren waar dit in zit en welke acties zij hier verder op kan nemen. 20

5. BIJLAGEN 5.1. BIJLAGE AANGESCHERPTE PDCA-CYCLUS 2012 Aanscherpen PDCA-cyclus 2012 In het kwaliteitsbeleid wordt gebruik gemaakt van een PDCA- jaarcyclus. Deze cyclus is aangepast, omdat de uitkomsten te lang op zich laten wachten. Om die reden is de cyclus aangepast. Jaarplanning activiteiten kwaliteitsteam Sluitingsdatum aanlevering benchmarkgegevens individuele praktijken. medio januari Digitale publicatie in BSIS van de benchmarkrapporten met checklist beoordeling benchmark praktijk en gegevens van alle praktijken door het Kenniscentrum. Februari Data beschikbaar voor praktijken (HZD verstuurt een e-mail naar de praktijken waarin huisartsen en POH s erop worden gewezen dat de rapporten door kwaliteitsteams worden bekeken en dat verwacht wordt dat praktijken het rapport bespreken) en kwaliteitsteams; Februari Benchmark op regionaal niveau door BSIS. Dat inzicht geeft in de regio, de analyse is dan al gemaakt. Februari Analyse benchmarkrapporten op regio- en praktijkniveau door kwaliteitsteams. (Rood/oranje praktijken worden bezocht op basis van o.a. afkappuntenlijst) Maart Signaalpraktijk bezoeken bij rode praktijken onder de benchmark scorende huisartspraktijken. Rode praktijken van tevoren via een standaard brief per e-mail informeren. De oranje praktijken (bijv. telefonisch) benaderen. Maart Spiegelavonden: Doel meer interactie op inhoud + de presentatie van de benchmarkresultaten op regionaal dan wel Hagro niveau. Maart Definitieve analyse en verbeterplan. Bespreking met HZD. Eind mei Uitvoering door de praktijk op basis van de analyse; kwaliteitsteam houdt vinger aan de pols. Vanaf eind mei Bespreking verbetertraject met betrokken praktijk en start implementatie. Duur implementatietraject maximaal 12 maanden. Mei Op basis van SMART afspraken (2 of 3 keer per jaar een terugkoppeling in het kwaliteitsteam) Tijdens deze terugkoppeling kan nog worden bijgestuurd. Evaluatie jaarplanning November Versie November 2012 21

22 5.2. BIJLAGE KKK S 2012

Omschrijving en strekking van Kritische kwaliteitskenmerken In onderstaande tabel zijn de SMART geformuleerde definities van de korte omschrijvingen uit het overzicht weergegeven. Tevens is voor elk van de KKK s aangegeven wat de strekking ervan en/of de rationale erachter is. KKK s waaraan zorggroepen nu of op korte termijn zullen voldoen KKK Definitie Strekking / Rationale Optimale Zorg en uitkomsten (A1) (A) Gezamenlijk zorgprogramma gebaseerd op zorgstandaard Alle zorgprogramma s van de zorggroep zijn gebaseerd op de vigerende zorgstandaard en op de onderliggende standaarden en Het volgen van de zorgstandaard draagt door de wetenschappelijke onderbouwing van onderliggende standaarden en richtlijnen bij aan optimale zorg en zorguitkomsten. richtlijnen. (M) Maakt feedbackrapportage Feedbackrapportages bevatten gegevens over structuur, proces en uitkomsten van de geleverde zorg en zijn beschikbaar op zorggroep-, praktijken zorgverlenersniveau. Het geven van feedback maakt deel uit de van de PDCA cyclus en levert daarmee een belangrijke bijdrage aan optimale zorg en zorguitkomsten. Sommige zorggroepen gebruiken hiervoor de termen interne benchmark en/of spiegelinformatie. Voor het beschrijven van de KKK s hebben we ervoor gekozen om de term feedback te hanteren. (V) Geeft persoonlijke feedback De zorggroep geeft alle zorgverleners persoonlijke feedback over de verleende zorg op structuur, proces en uitkomstniveau en organiseert Het geven van feedback maakt deel uit de van de PDCA cyclus en levert daarmee een belangrijke bijdrage aan optimale zorg en zorguitkomsten. Een persoonlijke benadering van zorgverleners draagt bij aan de actiebereidheid om tot verbeteringen te komen. intercollegiale toetsing aan de hand van de cijfers (V) Ondersteunt uitvoering in de praktijk De zorggroep beschikt over stafcapaciteit die praktijken op indicatie helpt bij het implementeren In aanvulling op het geven van feedback levert ondersteuning op het niveau van de praktijk bij het realiseren van verbeteringen een belangrijke bijdrage aan het verbeterproces en daarmee aan Adviesgroep Ketenzorg LVG Systematisch kwaliteitsbeleid concept 7 juni 2012 5

(S) Prakijken hebben adequaat zorgteam (S) Biedt scholing aan zorgverleners Samenwerking (B1) (A) Samenwerkingsafspraken en kwaliteitseisen met alle ketenpartners (SLA s) (V) Biedt trainingen voor multidisciplinaire samenwerking Patiëntenparticipatie (C1) (S) Heeft een adequate klachtenregeling en uitvoeren van de zorgstandaard. Alle praktijken beschikken over voldoende, bevoegde en bekwame zorgverleners en ondersteuning voor het optimaal uitvoeren van de taken ten behoeve van de door de zorggroep gecontracteerde zorg. De zorggroep biedt inhoudelijke scholing aan zorgverleners zodat hun competentie past bij de van hen verlangde taken in het kader van de gecontracteerde zorgprogramma s. De zorggroep heeft schriftelijke samenwerkingsafspraken in de vorm van SLA s 1 met alle ketenpartners; deze bevatten tevens kwaliteitseisen t.a.v. de ketenpartners Organiseert scholing voor alle ketenpartners met betrekking zorginhoud en teambuilding De zorggroep ziet erop toe dat alle gecontracteerde zorg is voorzien van een klachtenregeling die voldoet aan het realiseren van optimale zorg en zorguitkomsten. De beschikbaarheid van zorgverleners met de benodigde competenties en vaardigheden vormt een belangrijke randvoorwaarde voor het leveren van optimale zorg en het realiseren van de gewenste uitkomsten van zorg. In het verlengde van de aanwezigheid van een adequaat zorgteam draagt het aanbieden van scholing bij aan de aanwezigheid van de benodigde competenties en vaardigheden die nodig zijn voor het realiseren optimale zorg en het realiseren van de gewenste uitkomsten van zorg. Goede samenwerking en afstemming tussen zorgverleners vormt één van de bouwstenen van de programmatische aanpak van chronische aandoeningen. Goede, zakelijke afspraken met ketenpartners vormen een belangrijke voorwaarde voor samenwerking binnen de keten. Het aanbieden van multidisciplinaire scholing draagt bij aan bijdragen aan goede samenwerking en afstemming tussen zorgverleners. Goede samenwerking en afstemming tussen zorgverleners vormt één van de bouwstenen van de programmatische aanpak van chronische aandoeningen. Een van de elementaire stappen op het gebied van patiëntenparticipatie is het beschikken over een goede klachtenregeling waarmee patiënten zo nodig invulling kunnen 1 SLA: Servicelevel agreement: zakelijke overeenkomst over de te verlenen diensten met welke kwaliteit met benoeming van wederdiensten. Adviesgroep Ketenzorg LVG Systematisch kwaliteitsbeleid concept 7 juni 2012 6

Continuïteit en overdracht (D1) (A) Er zijn verwijs- en terugverwijsafspraken (S) Er is een centrale zorgverlener Bestuur en organisatie (E1) (A) Heeft missie, visie en jaarplan (M) Heeft Kwaliteitsjaarverslag de vigerende eisen en voorwaarden. Er bestaan onderlinge verwijs- en terugverwijsafspraken tussen de zorgverleners binnen de zorggroep Per patiënt zijn er afspraken over een eenduidig aanspreekpunt voor de patiënt en diens omgeving De zorggroep beschikt over een vastgestelde missie en visie op de inhoud en de organisatie van de zorg en werkt met jaarplannen om deze te realiseren. De zorggroep stelt jaarlijks een kwaliteitsjaarverslag op met geven aan het uitoefenen van hun klachtenrecht. Het is belangrijk dat in elk geval alle betrokken zorgverleners beschikken over een klachtenregeling. Afhankelijk of een zorggroep wordt beschouwt als een zorginstelling, zou ook de zorggroep aansluiting moeten zoeken bij een regionale klachtenregeling. Continuïteit van de zorg vormt één van de bouwstenen van de programmatische aanpak van chronische aandoeningen. Goede onderlinge verwijs- en terugverwijsafspraken tussen de zorgverleners leveren een belangrijke bijdrage aan de overdracht van patiënten. De continuïteit van de zorg wordt hiermee gewaarborgd. Continuïteit van de zorg vormt één van de bouwstenen van de programmatische aanpak van chronische aandoeningen. De aanwezigheid van een centrale zorgverlener die voor de patiënt en zijn omgeving fungeert als een eenduidig aanspreekpunt waarborgt de continuïteit van de zorg. Door het werken met een missie, visie en jaarplan vergroten zorggroepen hun grip op de koers van de organisatie. Dit draagt bij aan het realiseren van korte en lange termijn doelstellingen. Het behoort tevens tot de gangbare wijzen van informatieverstrekking aan belanghebbenden, zoals vastgelegd in de governance code die gangbaar is binnen de gezondheidszorg. 2 Een kwaliteitsjaarverslag behoort tot de basiselementen van de verbetercyclus voor organisaties. Het behoort tevens tot de 2 Zorgbrede Governance Code 2010 Brancheorganisaties Zorg (BOZ). Bunnik. December 2009. Adviesgroep Ketenzorg LVG Systematisch kwaliteitsbeleid concept 7 juni 2012 7

(S) Zorggroep is statutair vastgelegd Informatiesysteem (F1) (S) Verzamelt landelijke indicatoren (A) Voldoet aan privacy richtlijnen aandachtspunten voor het verbeteren van de kwaliteit. De bestuurlijke organisatie van de zorggroep is statutair vastgelegd. De zorggroep conformeert zich aan de landelijk vastgestelde set indicatoren, verzamelt deze en stelt deze beschikbaar in een landelijke benchmark Het datamanagement van een zorggroep voldoet aan de geldende privacyregels gangbare wijzen van informatieverstrekking aan belanghebbenden, zoals vastgelegd in de governance code. Door te werken met kwaliteitsjaarverslag is de zorggroep in staat de behaalde resultaten te beoordelen en het beleid dienovereenkomstig bij te stellen. Met het kwaliteitsjaarverslag leggen zorggroepen verantwoording af over de geleverde zorgen dienstverlening en stellen ze zich op als een aanspreekbare organisatie. Het beschikken over statuten, eventueel aangevuld met een bestuursreglement zorgt ervoor dat eenduidig benoemd is wie de belangen van de patiënten en cliënten vertegenwoordigt. Het behoort tot de uitgangspunten van de governance code. Door de aanwezigheid van statuten stellen zorggroepen zich op als een aanspreekbare organisatie. Door het verzamelen van indicatoren krijgt de zorggroep in de eerste plaats inzicht in het eigen functioneren en wordt de verbetercyclus gevoed. Met het delen van deze gegevens in een landelijke benchmark kunnen zorggroepen zich onderling vergelijken om tot verbetering te komen. Het voldoen aan de privacy richtlijnen is een wettelijke verplichting. Ook voor zorggroepen. Adviesgroep Ketenzorg LVG Systematisch kwaliteitsbeleid concept 7 juni 2012 8

5.3. BIJLAGE MEDEWERKERS KWALITEITSTEAM Kernteam kwaliteit Anita Faasse, coördinator kwaliteitsteam Taco Eisenga, coördinator kwaliteitsbeleid Jolanda Groothuis, coördinator kwaliteitsbeleid Ron Wissink, directeur a.i. Karin Meppelink, secretaresse Kwaliteitsteam DM klein Baucke Jongebreur, huisartscoördinator regio Meppel Frans van Soest, huisartscoördinator regio Assen Reinout van der Eijk, huisartscoördinator regio Hoogeveen Jaap Haaije, huisartscoördinator regio Emmen Anita Faasse, coördinator kwaliteitsteam (voorzitter) Taco Eisenga, coördinator kwaliteit Jolanda Groothuis, coördinator kwaliteit Henk Bilo, adviseur Janita Minderhoud, kaderarts ouderenzorg i.o. Karin Meppelink, secretaresse Kwaliteitsteam DM groot Naast de leden van het kwaliteitsteam klein zitten hierin ook: Diëtisten Jeanette van der Laan, diëtiste en voorzitter DDV Stijn van der Graaf, diëtiste en bestuurslid DDV Fysiotherapeuten Margreet Schutselaars, fysiotherapeut, regiovoorzitter Fynon Drenthe Podotherapeuten Mariska Wassink, podotherapeut en bestuurslid Nederlandse Podotherpeutenvereniging regio Noord Nathalie Klok, podotherapeut en bestuurslid Nederlandse Podotherpeutenvereniging regio Noord Apothekers De heer T.G. Tjan, apotheker en bestuurslid Drentse Apothekers Coöperatie MCC Hardenberg Monica Windt, programmacoördinator DM Kwaliteitsteam DM regio Hoogeveen Reinout van der Eijk, huisartscoördinator Marijke Ng-A-Tham, kaderarts diabetes i.o. Annemieke Bruins-Slot, praktijkondersteuner Jeannette van Faassen, diabetesverpleegkundige Theja Pruys, praktijkondersteuner Annie Endeman, diabetesverpleegkundige Icare 23

Kwaliteitsteam DM regio Emmen Jaap Haije, huisartscoördinator Annet Schenkel, diabetesverpleegkundige Icare René Wouters, internist Jeanet Winkel, diabetesverpleegkundige Scheperziekenhuis Kwaliteitsteam DM regio Meppel Baucke Jongebreur, huisartscoördinator Sylvia Oosterveen, verpleegkundig specialist i.o. diabetespoli Annie Endeman, diabetesverpleegkundige Icare Jan Jager, internist Kwaliteitsteam DM regio Assen Frans van Soest, huisartscoördinator Gretha Bos, diabetesverpleegkundige Icare en WZA Rob Gonera, internist Kwaliteitsteam Chronische Longziekten (provinciaal) Johan de Jonge, huisartscoördinator regio Hoogeveen Corrie Hosper, POH en CIT consulent, regio Hoogeveen Rene van Heerde, verpleegkundig specialist longziekten, regio Hoogeveen Jos Horsch, longarts, regio Hoogeveen Baucke Jongebreur, huisartscoördinator regio Meppel Rianette Seubers, verpleegkundig specialist Longziekten, regio Meppel René van Haartsen, praktijkondersteuner en verpleegkundige, regio Meppel Arnold Huisman, longarts, regio Meppel Jaap Haije, huisartscoördinator regio Emmen Steven Rutgers, longarts, regio Emmen Annet Setz, longverpleegkundige, regio Emmen Frans van Soest, huisartscoördinator regio Assen Martin Visser, longarts, regio Assen Antje Boon, longverpleegkundige, regio Assen Chantal Groefsema, teamleider long poli, regio Assen Huub van Gijsel, kaderarts, regio Assen Anita Faasse, coördinator kwaliteitsteam (voorzitter) Ron Wissink, directeur a.i. HZD Karin Meppelink, secretaresse Kwaliteitsteam CL regio Hoogeveen Johan de Jong, huisartscoördinator Corrie Hospers, praktijkondersteuner René van Heerde, longverpleegkundige Bethesda Ziekenhuis Jos Horsh, Longarts Bethesda Ziekenhuis Kwaliteitsteam CL regio Emmen Jaap Haije, huisartscoördinator Annet Setz, longverpleegkundige, Scheperziekenhuis Steven Rutgers, longarts, Scheperziekenhuis Kwaliteitsteam CL regio Meppel Baucke Jongebreur, huisartscoördinator Renée van Haartsen, praktijkondersteuner en verpleegkundige 24

Rianette Seubers, specialistisch longverpleegkundige, Noorderboog Arnold Huisman, longarts, Noorderboog Gré van der Belt, longverpleegkundige Astma/COPD Tineke Bal, longverpleegkundige Kwaliteitsteam CL regio Assen Frans van Soest, huisartscoördinator Huub van Gijssel, huisarts en kaderarts Antje Boon, longverpleegkundige, Icare Martin Visser, longarts, WZA Chantal Groefsema, teamleider longpoli, WZA Aiko Kok, huisarts Heleen Manning, praktijkverpleegkundige en CIT consulent Wessel Kuper, apotheker 25

5.4. BENCHMARKRAPPORTAGES PER REGIO Regiorapport Hoogeveen Regiorapport Emmen Regiorapport Meppel Regiorapport Assen 26

Benchmark Diabetes 2012 Management rapportage Regio Hoogeveen Diabetes Totaal Kenniscentrum voor Ketenzorg

Benchmark Diabetes 2012 Populatiegegevens Omvang praktijk * Totaal aantal DM-2 DM-2 beoordeeld DM-2 in tweede lijn DM-2 niet beoordeeld Alle huisartsen 66489 4099 6% 2483 61% 881 21% 735 18% Specificatie DM-2 niet beoordeeld Geen jaarcontrole Overleden Uitgesloten Zorgweigeraar Niets geregistreerd 124 106 182 179 144 3,0% 2,6% 4,4% 4,4% 3,5% Geslacht Mannen Vrouwen 1193 1290 48% 52% Leeftijd Gemiddeld < 50 jaar 50-60 jaar 60-70 jaar 70-80 jaar 80 jaar 143 400 761 739 440 68,5jaar 5,8% 16,1% 30,7% 29,8% 17,7% Diabetesduur Gemiddeld Nieuwe diabeten 8,0jaar 4,5% * gebaseerd op bekende aantallen pagina 2

Benchmark Diabetes 2012 DM-2 beoordeeld Proces- en prestatie-parameters Alle huisartsen 2483 Uitslagen - procesparameters HbA1c Totaal chol HDL LDL Chol/HDL-ratio Alb/Kreat-ratio Systolische bloeddruk Body Mass Index Roken bekend Voetonderzoek verricht Oogonderzoek verricht Diabetische retinopathie l/r bekend Volledig risicoprofiel geregistreerd 2400 2374 2370 2284 2374 2257 2434 2370 2370 2335 2267 2223 1925 97% 96% 95% 92% 96% 91% 98% 95% 95% 94% 91% 90% 78% Uitslagen - prestatieparameters HbA1c Totaal chol HDL LDL Chol/HDL-ratio Alb/Kreat-ratio Systolische bloeddruk Body Mass Index Roken ja Roken ja met stoppen roken advies Voetonderzoek afwijkend Diabetische retinopathie l/r ja 403 273 1019 153 48mmol/mol 4,5mmol/L 1,30mmol/L 2,4mmol/L 3,7 3mg/mmol 139mmHg 29,5kg/m² 17% 68% 44% 7% Gegevens behandeling Dieet Tabletten Insuline Combinatie behandeling 20% 65% 3% 12% Een volledig risicoprofiel omvat: 1. HbA1c 2. Systolische bloeddruk 3. Lipidenprofiel = Totaal Cholesterol èn HDL èn LDL èn Triglyceriden 4. Nierfunctie = (kreatinine òf kreatinineklaring òf MDRD òf Cockcroft) èn (alb/kreat ratio òf albumine (micro-) urine portie) 5. BMI 6. Roken 7. Voetonderzoek 8. Oogonderzoek pagina 3

Benchmark Diabetes 2012 Management rapportage Regio Emmen Diabetes Totaal Kenniscentrum voor Ketenzorg

Benchmark Diabetes 2012 Management rapportage Regio Meppel Diabetes Totaal Kenniscentrum voor Ketenzorg

Benchmark Diabetes 2012 Management rapportage Regio Assen Diabetes Totaal Kenniscentrum voor Ketenzorg