DYSLEXIEPROTOCOL. Versie 2.0 oktober De Sterrenwacht Hellevoetsluis

Vergelijkbare documenten
Handreiking invulling zorgniveau 2 en 3 bij vermoeden ernstige enkelvoudige dyslexie (EED) RSV Breda e.o. OOK

De leerkracht beschrijft in het groepsplan welke extra leesbegeleiding de kinderen krijgen.

Criteria zittenblijven / verlengde kleuterperiode

DYSLEXIEPROTOCOL VEURS LYCEUM per augustus 2016

DYSLEXIE. Vragenformulier onderwijsgeschiedenis lees- en spellingsvaardigheid

BEGELEIDING LEERLINGEN MET DYSCALCULIE

Verlenging of verkorting schooltijd. Concept protocol

Laurens Heuzinkveld mei Dyslexiebeleid

Dyslexie, Dyscalculie & Spellingsbegeleiding

DYSLEXIE. Naam:... Adres:... Postcode:... Woonplaats:... Geboortedatum:... Naam:... Adres:... Postcode:... Woonplaats:... Telefoonnummer:...

Dyslexie en dysorthografie

Dyslexieprotocol. Sint Maartensschool

Huiswerk. Waarom geven wij op school huiswerk? Wij vinden huiswerk zinvol, omdat we denken daar het volgende mee te kunnen bereiken :

Indelen (nieuwe) groepen. Concept beleidsnotitie

DYSCALCULIE. Naam:... Adres:... Postcode:... Woonplaats:... Geboortedatum:... Naam:... Adres:... Postcode:... Woonplaats:... Telefoonnummer:...

Iedere keer nadat er een tafel is aangeboden. 5 De tafels van 1 t/m 5 en 10 herhalen

Kwaliteitskaart Zorg en Begeleiding

Plaatsingsrichtlijnen Dr. Nassau College

Definitieve versie februari 2015

Een observatie door de IB-er en directeur. Bij kinderen die aangemeld worden voor de groepen 3 t/m 8: Een eerste gesprek met de ouders.

Beleidsplan directe instructie : 1. Verantwoording 2. Doelstellingen 3. Model 4. Kijkwijzer 5. -Werkwijze en tijdsplanning.

Aan de directies, intern begeleiders en leerkrachten groep 8 van de basisscholen in Schiedam, Vlaardingen, Maassluis en Maasland.

Handreiking invulling zorgniveau 2 en 3 bij vermoeden ernstige enkelvoudige dyslexie (EED) RSV Breda e.o. OOK

Huiswerk Informatie voor alle ouders

Ter voorbereiding op uw aanvraag vindt u in dit document de criteria en vragenlijst voor het themacertificaat Relaties en seksualiteit.

Ter voorbereiding op uw aanvraag vindt u in dit document de criteria en vragenlijst voor het themacertificaat Roken en alcohol.

Protocol lees- en spellingproblemen en dyslexie. informatie voor ouders

Passend Onderwijs. Tot wanneer is het nog passend?

Dyslexie & dyscalculie op het KWC

Aan de directies, intern begeleiders en leerkrachten groep 8 van de basisscholen in Schiedam, Vlaardingen, Maassluis en Maasland.

PROTOCOL FACILITERING VOOR LEERLINGEN MET EEN BEPERKING Winkler Prins. Versie d.d. 22 juni 2017

Samenwerkingsschool Balans

Criteria Plusklassen Samenwerkingsverband WSNS Kop van Noord-Holland

Notities bij Cito Spelling 3.0

INHOUD. Hoofdstuk 1 Inleiding 2

Begeleidende tekst bij de presentatie Ieder kind heeft recht op Gedifferentieerd RekenOnderwijs.

Scenario Onderwijstijd. Thuisles

Zorg op K.S.T.S. Temse-Velle

VOEL OOK DE MAGIE VAN KINDEROPVANG EN NATUUR!

Aan de directies, intern begeleiders en leerkrachten groep 8 van de basisscholen in Schiedam, Vlaardingen, Maassluis en Maasland.

Montessori College MAVO/HAVO

Lees-/spellinghulpvragen Dyslexieprotocol CBS t Speel-Kwartier maart 2016

Protocol bij het overlijden van een gezinslid van een leerling

Notities bij Cito Spelling 3.0

Notities bij Cito Spelling 3.0

Schade protocol Zuiderpark Stadswalzone

Protocol Versnellen en vertragen. Richtlijn m.b.t overgang naar een volgend leerjaar

Notities bij Cito Begrijpend lezen 3.0

LOGBOEK van: klas: 1

Routeplanner bij het OPP

cbs Bloemenhof CBS Bloemenhof januari

HANDLEIDING PROFIELWERKSTUK. Goese Lyceum, locatie Bergweg

Cursus Kinderen met motivatie problemen in het onderwijs, motiveren kun je leren 9

Protocol dyslexie Lees- en spellingproblemen

Zorgplan R.K. Basisschool WSKO De Zeester Rembrandtstraat AX Monster

Maatschappelijke Stage

Zorgplan. 1.Passend Onderwijs

Dyslexieprotocol Cbs Nije Kroost. (versie maart 2016)

Protocol dyslexie. De Rietlanden

Taal- en leescoördinator binnen 1 jaar!

Screening Nederlands & Dyslexie

Opdracht 1: Onderzoek naar protocollen persoonlijke verzorging.


Studeren zonder belemmeringen

Naam:.. Geboortedatum:... Adres:.. Postcode en woonplaats:

FACTSHEET SAMENWERKING COA

Opbrengsten VSO Panta Rhei College schooljaar

De missie van de school

Notities bij Cito Begrijpend lezen 3.0

Inhoud: Protocol Hoogbegaafdheid Van Dijckschool 2

Certificatieschema VIAG-WV G-meterkast

Schoolondersteuningsprofiel van: De scholen van Kind op 1

Stel uw inkomen zeker, sluit een arbeidsongeschiktheidsverzekering af

Werkwoordspelling op maat

Pestprotocol Cazemierschool 2012

Voor- en Vroegschoolse Educatie (VVE) Winterswijk

DEELPLAN 3 Opbrengst- en handelingsgericht werken

Onthaalbundel dyslexie 1ste graad

Klachtenbeleid Stichting KOM Kinderopvang

Verandertrajecten voor individuele medewerkers

Dyslexie. Protocol voor overdracht Primair Onderwijs - Voortgezet Onderwijs in de regio Waterland

Inhoudsopgave. Zorgplan OBS De Achtbaan Dordrechtplein VD Almere Telefoonnummer:

De burgemeester, het college en de raad van de gemeente Muiden;

D i e n s t A m b u l a n t e B e g e l e i d i n g W S N S

Certificatieschema VIAG-VP G-meterkast

Naam:.. Geboortedatum:... Adres:.. Postcode en woonplaats:

Inschrijfformulier Co-Curricular Activities LanguageOne

Naam:.. Geboortedatum:... Adres:.. Postcode en woonplaats:

Werkblad ontwikkelwijzer Gouden Standaard

PREVENTIEVE BASISZORG (fase 0)

Ondersteuningsplan De Ark

Meldcode bij een vermoeden van kindermishandeling voor scheidingsbegeleiders [versie ]

Certificatieschema BEI-BLS-WV LS-meterkast

Naam:.. Geboortedatum:... Adres:.. Postcode en woonplaats:

Getallen 1 is een programma voor het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip).

Schoolondersteuningsprofiel (SOP)

Dyslexie beleidsplan Maerlant Brielle

CBS DE VAART Informatieboekje groep 5 en 6

Pestprotocol basisschool Pieter Wijten

Inleiding. Veel succes met het maken van jouw profielkeuze! S. Koningsveld, decaan Havo H. Lubberdink, decaan Vwo - 1 -

Transcriptie:

Dy DYSLEXIEPROTOCOL Versie 2.0 ktber 2017 De Sterrenwacht Hellevetsluis

Inhud Inleiding... 2 Start situatie in beeld ktber 2017... 2 Definitie dyslexie... 3 Kenmerken van dyslexie... 3 Kenmerken vr de basisschltijd... 4 Kenmerken in de kleutertijd... 4 Kenmerken vanaf grep drie... 4 Psitieve kenmerken... 5 Signaleren en handelen in de klas... 5 Grep 1 en 2... 5 Grep 3... 6 Grep 4... 7 Grep 5-8... 8 Zrgniveaus... 9 Het cmputerprgramma Buw!... 10 Aanvraag dyslexienderzek... 11 Criteria wanneer iemand in aanmerking kmt vr een nderzek naar (mgelijke)dyslexie:... 11 He verlpt het traject van aanvragen van een nderzek naar dyslexie?... 11 Dyslexiekaart... 13 Remediëren... 13 Cmpenseren... 13 Dispenseren... 13 1

Inleiding Het ntwikkelen van gede technisch leesvaardigheden zijn cruciaal vr leerlingen in de basisschlleeftijd. Het niveau van deze leesvaardigheid in de middenbuw van de basisschl is mede bepalend vr het schlsucces en -plezier in het verdere van het nderwijsleerprces. Als een leerling ged kan lezen, dan geeft dit vlp mgelijkheden m (zelfstandig) ntdekkend te leren. Bij het leren lezen is ged leesnderwijs van grt belang. Op De Sterrenwacht hebben we hier in de achterliggende jaren frse stappen in gezet. Het aanvankelijk leesnderwijs in de grepen 1 en 2 krijgt vlp aandacht, gevlgd dr het werken met Veilig Leren Lezen in grep 3. Vanaf grep 4 wrdt structureel gewerkt met de methde Estafette m de leesvaardigheden verder te versterken. Vr veel leerlingen is dit aanbd vldende m zich adequaat te ntwikkelen. Dit prtcl gaat echter ver díe leerlingen die nvldende prfiteren van het leesaanbd zals hierbven beknpt beschreven staat. (zie vr een verdere uitwerking het taalbeleidsplan). Deze leerlingen stagneren in hun leesntwikkeling f lpen hierin vertraging p. Dit betekent hinder vr deze leerlingen in hun verder leerprces. Dit prtcl beschrijft he wij p schl signaleren welke leerlingen dit betreft en he we adequaat aanbd aan deze leerlingen bieden. Het del van dit prtcl is een werkbaar geheel van signalering en interventies beschrijven. Het grte nderliggende del is dat we willen dat alle leerlingen zich ptimaal ntwikkelen, k p het gebied van technisch lezen. Start situatie in beeld ktber 2017 Grep Ttaal aantal leerlingen Aantal leerlingen met een D f E-scre vr DMT Spelling Aantal leerlingen met een D f E vr AVI 1 17 2 18 3 20 4 15 1 X D 5 11 3x D 6 25 2x E 1 3x D 7 21 4x E 2 5x D 8 22 4x E 4x E 1x D 3 Aantal leerlingen met een dyslexieverklaring Aantal leerlingen met leesdssier 2

Definitie dyslexie In dit prtcl gebruiken we de vlgende definitie van dyslexie: "Dyslexie is een strnis die gekenmerkt wrdt dr een hardnekkig prbleem met het aanleren en/f vlt tepassen van het lezen en/f het spellen p wrdniveau." De nderkennende diagnse gebeurt p grnd van bjectief waarneembare kenmerken. De SDN nemt twee criteria - daaraan met vldaan zijn m te kunnen spreken van dyslexie. het vaardigheidsniveau van lezen p wrdniveau en/f spelling ligt significant nder hetgeen van het individu, gegeven diens leeftijd en mstandigheden, gevraagd wrdt (criterium van de achterstand) het prbleem in het aanleren en tepassen van het lezen en/f spellen p wrdniveau blijft bestaan, k wanneer vrzien wrdt in adequate remediërende instructie en efening (criterium van de didactische resistentie) Onder mstandigheden wrdt de situatie verstaan waarin de persn zijn lees- en spellingvaardigheid functineel met tepassen, i.c. de leermgeving in het nderwijs, de werkplek dan wel een andere situatie. De situatie waarin de betrkkene p basis van zijn aanleg en talent is terechtgekmen, vereist een beheersing van lezen p wrdniveau en spellen waaraan hij/zij, qua accuratesse en/f vltheid, duidelijk niet vldet. Onder adequate remediërende instructie wrdt verstaan hetgeen het nderwijs kan bewerkstelligen aan p het individu tegesneden maatregelen p het gebied van instructie en begeleide efening. Afgezien van een taakgerichte aanpak is zrgvuldige prtcllering een belangrijke vrwaarde. Uit: Diagnse van Dyslexie (brchure van de Stichting Dyslexie Nederland, herziene versie 2008). Bvenstaande definitie is een cncretisering van de werkdefinitie van Blmert (2006), zals beschreven in het Prtcl Dyslexie Diagnse en Behandeling: Dyslexie is een specifieke lees- en spellingstrnis met een neurbilgische basis, die wrdt verrzaakt dr cgnitieve verwerkingsstrnissen p het raakvlak van fnlgische en rthgrafische taalverwerking. Deze specifieke taalverwerkingsprblemen wijken prprtineel af van het verige cgnitieve, en m.n. taalverwerkingsprfiel en leiden tt een ernstig prbleem met het lezen en spellen van wrden ndanks regelmatig nderwijs. Dit specifieke lees- en spellingprbleem beperkt in ernstige mate een nrmale educatieve ntwikkeling, die p grnd van de verige cgnitieve vaardigheden geïndiceerd zu zijn. Samengevat kan gesteld wrden dat: Er sprake is van een significant lager leesntwikkeling dan passend is bij de intelligentie. Er sprake is van didactische resistentie, dus de (extra) begeleiding resulteert niet in het wegwerken f inlpen van de achterstanden. Kenmerken van dyslexie 1 Het is van grt belang m dyslexie vreg te signaleren. He eerder het kind passend nderwijs krijgt, he eerder een gede basis gelegd wrdt. Dit kan de ernst van de prblemen verminderen en ervr zrgen dat het kind beter meekmt in de klas. 1 https://wij-leren.nl/dyslexie-kenmerken.php 3

Hiernder vlgen kenmerken van dyslexie, nderverdeeld in drie grepen: Vr de basisschltijd. In de kleutertijd. Vanaf grep drie. Een kind heft niet aan alle symptmen te vlden m dyslexie te hebben. Kenmerken vr de basisschltijd Het kind kruipt en lpt laat. Het kind begint laat met praten en de spraakntwikkeling gaat langzamer dan bij leeftijdsgentjes. Het kind praat traag en heeft prblemen m wrden uit te spreken. De mtrische ntwikkeling blijft achter in vergelijking met leeftijdsgentjes. Een kind kan bijvrbeeld meite hebben met het hanteren van bestek. Kenmerken in de kleutertijd Het kind heeft meite met het schrijven van de eigen naam. Het kind schrijft letters vaak gespiegeld. Het kind heeft meite met het leren van basiskennis, zals de kleuren en getallen. Het kind werkt minder precies bij het knutselen, knippen en plakken. Kenmerken vanaf grep drie Vanaf grep drie zijn de meilijkheden met lezen, schrijven en spellen duidelijk merkbaar. Enkele signalen: Het kind ziet letters dansen en haalt letters dr elkaar: drp en drp. Het kind kan het temp van de klas niet bijhuden. Het kind kan last hebben van hfdpijn f het heeft vage gklachten. Het kind beheerst het alfabet slecht. Langzame letterherkenning, vral van klanken: eu en ui, e en u etc. Prblemen met het handschrift en met andere mtrische vaardigheden. Het kind is nhandig met (vul)pennen. Ondanks eindelze efeningen tch slechte cijfers vr dictees. Het kind blijft in spiegelschrift schrijven en draait klanken m: b en d, 6 en 9, q en p etc. Het kind maakt spelfuten bij het verschrijven. Lezen blijft achter p klasgenten. Het kind heeft weinig cncentratie bij het lezen en is snel me na het lezen. Vrlezen gaat hakkelend en sttterend. Sms heeft het kind achteraf geen idee wat hij gelezen heeft. Het kind kan links en rechts niet ged uit elkaar huden. Het kind heeft meite met het leren van analg klkkijken. Het kind heeft meite met het leren van tafels en andere lgische reeksen. De symptmen en futen nemen erg te nder tijdsdruk, emtinele spanning, bij een slechte gezndheid f als het kind in de war is. 4

Psitieve kenmerken Laten we vral de psitieve kenmerken niet vergeten: Kinderen met dyslexie zijn vaak creatieve, beeldende f lgische denkers. Kinderen met dyslexie kunnen vaak ged het verzicht bewaren. Ze blijven niet hangen in details, maar hechten juist aan het ttaalplaatje in hun hfd. Kinderen met dyslexie nemen infrmatie veel beter p. Als het kind nieuwe kennis heeft verwrven, blijft dat k veel beter hangen. Kinderen met dyslexie zijn vaak heel praktisch ingesteld. Signaleren en handelen in de klas Zwel de leerkracht, uders, leerling en de IB-er hebben een rl in het signaleren van (mgelijke) lees- en f spellingsprblemen. De leerkracht en k de IB-er maken hierbij gebruik van bservaties, methdetetsen en niet-methdetetsen. De leerling ervaart zélf f het leren lezen f spellen hem/haar veel meite kst. Ouders zien hun kind en kennen k de vrgeschiedenis en dienen alert te zijn p een mgelijke stagnatie in het leesprces. Zeker als er in de familie sprake is van dyslexie. In de nderstaande paragrafen met een beschrijving per grep staan nderdelen met rd aangegeven. Deze nderdelen zijn ng geen gerealiseerde praktijk (situatie kt. 2017). Alle verige beschreven zaken wel. Grep 1 en 2 Het beredeneerde aanbd vr de grepen 1 en 2 staat beschreven in het betreffende beleidsdcument dat in cursusjaar 2016-2017 is pgesteld. Cruciaal in dit aanbd is de afstemming p wat leerlingen ndig hebben. Ok het stimuleren van het vrbereidend lezen staat centraal. Aan de letterkennis wrdt planmatig gewerkt. Signaleringsmethde Vr wie Mgelijke specifieke interventies Dagelijkse bservaties dr leerkracht Screening spraak-taal dr lgpediste Alle leerlingen Alle grep 2 leerlingen (aug/sept) Vr de risic-leerlingen met betrekking tt hun leesntwikkeling wrdt in grep 2 het Invullen van de vr dit prtcl relevante kijk!-lijnen: 1. Auditieve waarneming 2. Mndeling taalntwikkeling 3. Beginnende geletterdheid Alle grep 1 en 2 leerlingen (nv en mei) cmputerprgramma Buw! ingezet. Afname CPS tets Beginnende Geletterdheid Invullen dyslexie signaleringslijst vr kleuters (bijlage 1 bij dit prtcl) Alle grep 1 leerlingen (mei) Alle grep 2 leerlingen (kt, nv, mei) Leerlingen waarbij de ntwikkeling p spraak-taal anders verlpt dan verwacht Gericht aanbd met bijv. behulp van de activiteiten uit de map Fnemisch bewustzijn 5

Grep 3 Signaleringsmethde Vr wie Mgelijke specifieke interventies Dagelijkse bservaties dr Alle leerlingen Verhgen aanbd in leerkracht Tetsen na afsluiting van elke kern van Veilig Leren Lezen (methdetets) De herfst-, winter-, lente- en zmersignalering. Alle leerlingen zrgniveau Bij eerste nvldende bij een kern: 1. Analyse waar dit dr kmt. 2. Vlgende kern, zrg bieden p zrgniveau 2. 3. Ouders infrmeren en betrekken bij het leesnderwijs. 4. Buw! in de klas inzetten. Bij tweede peenvlgende nvldende p een kern: 1. Bvenstaande cntinueren. 2. Buw! k thuis inzetten. Gebruik CITO-tetsen (DMT en AVI, vlgens tetskalender) Alle leerlingen Bij eerste D-scre vr DMT in cmbinatie met een E vr Spelling óf alleen een E vr DMT: Starten leesdssier p netwerk. Standaard inzetten: 1. Aanbd vr lezen p tenminste zrgniveau 2. 2. Inzetten Buw! 3. Infrmeren en betrekken uders. Bij de tweede (peenvlgende) D-scre vr DMT in cmbinatie met een E vr Spelling óf alleen een E vr DMT: 1. Bijwerken leesdssier 2. Aanbd vr lezen p tenminste zrgniveau 2 en 3. 3. Cntinueren Buw!, maar nu k thuis inzetten. 6

Grep 4 Signaleringsmethde Vr wie Mgelijke specifieke interventies Vr infrmatie uit grep 3 Alle leerlingen Drdachte indeling van leerlingen in niveaugrepen met bijpassend aanbd van.a. Estafette. Alle leerlingen met een ndersteuningsvraag wrden ingedeeld bij verlengde instructie en werkmmenten bij de leerkracht. Gebruik CITO-tetsen (DMT en AVI, vlgens tetskalender) Leerling met een achterstand p leesgebied (D f E-scre) f stagnatie in het leesprces. Alle leerlingen Op grepsniveau wrdt een leesstimuleringsprgramma ingezet, vr schl en thuis. Aanbd bieden p zrgniveau 3. Inzetten/drzetten van aanbd met Buw! Bij eerste D-scre vr DMT in cmbinatie met een E vr Spelling óf alleen een E vr DMT: Starten leesdssier p netwerk. Standaard inzetten: 1. Aanbd vr lezen p tenminste zrgniveau 2. 2. Inzetten Buw! 3. Infrmeren en betrekken uders. Bij de tweede (peenvlgende) D-scre vr DMT in cmbinatie met een E vr Spelling óf alleen een E vr DMT: 1. Bijwerken leesdssier 2. Aanbd vr lezen p tenminste zrgniveau 2 en 3. 3. Cntinueren Buw!, maar nu k thuis inzetten. 7

Bij de derde (peenvlgende) D-scre vr DMT in cmbinatie met een E vr Spelling óf alleen een E vr DMT: 1. Extra ndersteuning p zrgniveau 3 cntinueren. 2. Dyslexienderzek bij de gemeente aanvragen. Grep 5-8 Signaleringsmethde Vr wie Mgelijke specifieke interventies Vr infrmatie uit vrgaande grep Alle leerlingen Drdachte indeling van leerlingen in niveaugrepen met bijpassend aanbd van.a. Estafette. Gebruik CITO-tetsen (DMT en AVI, vlgens tetskalender) Alle leerlingen Alle leerlingen met een ndersteuningsvraag wrden ingedeeld bij verlengde instructie en werkmmenten bij de leerkracht. Bij eerste D-scre vr DMT in cmbinatie met een E vr Spelling óf alleen een E vr DMT: Starten leesdssier p netwerk. Standaard inzetten: 1. Aanbd vr lezen p tenminste zrgniveau 2. 2. Inzetten Buw! 8

3. Infrmeren en betrekken uders. Bij de tweede (peenvlgende) D-scre vr DMT in cmbinatie met een E vr Spelling óf alleen een E vr DMT: 1. Bijwerken leesdssier 2. Aanbd vr lezen p tenminste zrgniveau 2 en 3. 3. Cntinueren Buw!, maar nu k thuis inzetten. Leerling met een dyslexieverklaring Bij de derde (peenvlgende) D-scre vr DMT in cmbinatie met een E vr Spelling óf alleen een E vr DMT: 1. Extra ndersteuning p zrgniveau 3 cntinueren. 2. Dyslexienderzek bij de gemeente aanvragen. Specifieke aanpassingen maken bij de vakken waar dat vr ndig is. Zie Dyslexiekaart verderp in dit dcument. Zrgniveaus Zrgniveau 1: Ged lees- en spellingnderwijs in klassenverband Dit betreft alle leerlingen. Het nderwijs binnen de grep wrdt verzrgd dr de grepsleerkracht en daarin is aandacht vr verschillende nderwijsbeheften. De aanpak in de grep wrdt beschreven in het grepsplan. Dit nderwijs geven wij vrm dr gebruikmaking van kwalitatief gede instructie en klassenmanagement, juist gebruik van effectieve methdes vr lezen en spelling en het gebruik van een leerlingvlgsysteem. Wij geven hier ged lees- en spellingnderwijs met aandacht vr verschillen in nderwijsbeheften. Zrgniveau 2: Extra zrg in de grepssituatie dr de grepsleerkracht Wanneer de zrg die gebden wrdt in niveau 1 niet vldende is vr een leerling, wrdt deze leerling in niveau 2 geplaatst. De leerkracht biedt extra ndersteuning aan die leerlingen die dat ndig blijken te hebben. De extra ndersteuning wrdt mschreven in het grepsplan. De leerkracht infrmeert uders ver de specifieke aanpak van hun kind. Op dit niveau stellen wij ptentiële uitvallers vast en realiseren wij een aanpak binnen de klas. Hierbij wrdt het lees- en/f spellingnderwijs vr deze leerlingen geïntensiveerd dr uitbreiding van instructie- en efentijd. Zrgniveau 3: Specifieke interventies 9

Wanneer blijkt dat de zrg van niveau 2 niet vldende is vr de leerling, dan wrdt de leerling naar zrgniveau 3 verplaatst. De leerkracht bespreekt de leerling met de intern begeleider en er wrdt een leerlingdssier met handelingsplan pgesteld. Op dit niveau zrgen wij vr verdere intensivering van het lees- en/f spellingnderwijs. Wij rganiseren in de grep extra instructie p individuele basis f in kleine grepjes, dit gebeurt aan de instructietafel (verlengde instructie/begeleiding). Indien k p dit zrgniveau te weinig vruitgang wrdt behaald, is de hardnekkigheid bewezen en kan een vermeden van dyslexie wrden vastgesteld. Zrgniveau 4: Diagnstiek en behandeling Dit zrgniveau kunnen wij niet zelf vrmgeven. Hiernder valt de diagnstiek dr een extern nderzeksbureau (Bijv. Centraal Nederland) en de behandeling dr een specialist. Wij zullen deze leerlingen, in verleg met hun uders, drverwijzen naar deze instanties. Hiervr zijn specifieke criteria, zie hiervr de uitwerking verderp in dit dcument. Zrgniveau 5: Een individueel arrangement f verwijzing Dit zrgniveau is bij dyslexie ver het algemeen niet aan de rde, tenzij er sprake is van ernstige bijkmende andere prblematiek. De activiteiten in de zrgniveaus 1 en 2 zijn terug te vinden in nze grepsplannen. De activiteiten p zrgniveau 3 en 4 in individuele handelingsplannen (al dan niet als nderdeel van het leerlingdssier p het netwerk). Het cmputerprgramma Buw! Lexima heeft, in samenwerking met de universiteit van Amsterdam en nderwijsadviesbureau Het ABC, een cmputerprgramma ntwikkelt dat aantnbaar effectief is in het vrkmen van leesprblemen. Dit cmputerprgramma heet Buw! en is geschikt vr leerlingen in grep 2 tt en met 4. In het bvenstaande schema van interventies per grep staat beschreven wanneer we dit prgramma inzetten. Dit den we als een leerling (dreigt) te stagneren in zijn/haar leesntwikkeling. In eerste instantie zetten we dit p schl in. We maken daarbij gebruik van de schllicentie. Als dit nvldende blijkt, dan vragen we uders m dit k thuis in te zetten. Dan wrdt er gebruik gemaakt van een thuislicentie (die de schl -eventueel- bekstigd). 10

Aanvraag dyslexienderzek Vr een enkele leerling zal blijken dat het aanbd p zrgniveau 1, 2 en 3 niet afdende is m de achterstanden terug te dringen. Vr die leerlingen zal een dyslexienderzek wrden aangevraagd. Criteria wanneer iemand in aanmerking kmt vr een nderzek naar (mgelijke)dyslexie: De leerling heeft p drie fficiële peenvlgende tetsmmenten: Een E vr DMT óf Een D vr DMT én een E vr Spelling Het IQ van de leerling is >70 en bij een PV-klf is het verbale IQ tenminste >80. De schl heeft planmatig gewerkt aan de leesntwikkeling van de leerling: Tenminste 1 planperide (ca 20 weken) p zrgniveau 1 en 2 Tenminste 1 planperide (ca 20 weken) p zrgniveau 1, 2 én 3. Zie verder bijlage 2 vr de criteria Ouders gaan akkrd met de aanvraag vr het nderzek naar (mgelijke) dyslexie. He verlpt het traject van aanvragen van een nderzek naar dyslexie? Stap 1: planmatig werken: De leerkracht signaleert dat een leerling (weer) een E-scre heeft. (zie bvenstaande tabellen per grep). De leerkracht start een leesdssier p (dit is een wrd-dcument dat wrdt pgeslagen p het netwerk in de map van de leerling) en legt dit leesdssier vr aan de IB-er die vervlgens feedback geeft. De leerkracht bespreekt het plan met de leerling en betrekt hem/haar bij de plannen vr de extra ndersteuning die ingezet gaat wrden. De leerkracht mnitrt de uitvering van de gebden hulp en infrmeert de uders hiervan. Stap 2: de derde peenvlgende scre zals bij de criteria beschreven staat: De leerkracht infrmeert de IB-er dat er vr de derde keer een scre zals bij de criteria beschreven staat is behaald, ndanks alle extra ndersteuning. De leerkracht vraagt uders f ze akkrd zijn met de aanvraag van een dyslexienderzek. De ksten van dit nderzek (en de eventuele behandeling) wrden verged dr de gemeente. De IB-er vult, samen met de leerkracht, de bendigde infrmatie in. Dat betreft het ONLdyslexiefrmulier, incl. leesdssier, nderzek- en tetsgegevens en een vragenlijst vr uders. De IB-er stuurt de ndertekende frmulieren digitaal p naar de gemeente Hellevetsluis. De IB-er cmmuniceert wat de beslissing van de gemeente met uders en de leerkracht. De leerkracht cmmuniceert dit (k) met de leerling. Stap 3: afname nderzek De IB-er maakt met bijv. Centraal Nederland een afspraak vr het nderzek en rganiseert dit. Ok de uders wrden dr haar hierver geïnfrmeerd. Bij het nagesprek van het nderzek zijn naast de uders k de IB-er aanwezig. In dit nagesprek wrden de nderzeksuitkmsten besprken en wrdt afgestemd wat het vervlg ná dit nderzek gaat wrden. De IB-er zrgt dat het verslag van het nderzek in ParnasSys kmt: 11

Als bestand: de dyslexieverklaring + het nderzek Als IQ-test ingeverd: de uitkmsten van het bijbehrende intelligentienderzek Stap 4: de behandeling Als een leerling in aanmerking kmt vr een vergede behandeling, dan kan deze p schl wrden gerganiseerd (nder lestijd). De leerkracht is aanspreekpunt vr de dyslexiebehandelaar. Bij tussenevaluaties is de leerkracht aanwezig. Hij/zij zrgt dat de tussenevaluaties in ParnasSys wrden pgeslagen (als bestand). 12

Dyslexiekaart Als een leerling een fficiële dyslexieverklaring heeft, kan met hem/haar jaarlijks een dyslexiekaart ingevuld wrden. Op deze kaart staan de aanpassingen die de leerling in het dagelijkse nderwijs leerprces krijgt. De leerkracht vult deze kaart uiterlijk aan het eind van de eerste schlmaand met hem/haar in. De leerling bewaart deze dyslexiekaart in zijn/haar kastje. Dit is de dyslexiekaart van: Is in het bezit van een dyslexieverklaring (p nderkennend niveau) en kmt in aanmerking vr: Remediëren Extra ndersteuning binnen de grep p gebied van lezen/ spelling Extra ndersteuning buiten de grep p gebied van lezen/ spelling Cmpenseren Op basis van adviezen en handreikingen van deskundigen n.a.v. een dyslexienderzek. Extra tijd bij schriftelijke tetsen (methdegebnden en Cit LVS); Extra tijd bij schrijfactiviteiten; Ondersteuning dr tutr f leerkracht bij het verwerken van teksten en pdrachten; Crrecte antwrden van de zaakvakken mee naar huis m te leren; Methde gebnden tetsen mndeling herkansen bij nvldendes p tetsen en verhringen ( indien er sprake was van vldende inspanning); Mndeling aangebden tetsen, vr de vakgebieden..; Mndelinge verwerking van de pgaven, vr de vakgebieden ; Het gebruik van schema s en regelkaarten vanuit de methde ter ndersteuning van de spelling; Het gebruik van een tafelkaart vr de tafels..; Teksten die van het brd vergeschreven dienen te wrden, ter ndersteuning p een blad aanbieden; De mgelijkheid m schriftelijke taakactiviteiten te verwerken met de cmputer; Het gebruik van een laptp is tegestaan; Opgaven en teksten in vergrt lettertype f A3-frmaat bij afname tetsen (methdegebnden en Cit LVS); Gebruik van beschikbare digitale tetsen bij afname tetsen (Cit LVS); Pre-teaching binnen de grep p het gebied van lezen/ spelling/ zaakvakken/ begrijpend lezen; Het naar huis meenemen van beken vr de vrbereiding van grte leesteksten;. De gelegenheid bieden m de tekst van Cit begrijpend lezen, 1 week van te vren, te laten lezen ter vrbereiding p de tets. (p schl); Cit spelling in zijn geheel als dicteevrm afnemen. Dispenseren Geen (nvrbereide) hardp leesbeurten; Vermindering van het aantal vragen bij de verwerking van de leerstf; 13

Vermindering van het aantal taken f kleinere taken bij zelfstandig werken; Spellingfuten wrden alleen gerekend als specifiek de spelling getetst wrdt; (aankruisen wat van tepassing is) Datum: Ouders/ verzrgers: Leerkracht: Leerling: 14