Niet-Invasief Prenataal Testen: Nevenbevindingen, regionale en landelijke resultaten en een blik vooruit Dr BHW Faas Laboratorium Specialist Klinische Genetica Radboud Universiteit Nijmegen Afdeling Genetica Regionale SPN bijeenkomst 12 november 2015
Niet-Invasief Prenataal Testen: TRIDENT-1 en TRIDENT-2 Update, tips en tricks Dr BHW Faas Laboratorium Specialist Klinische Genetica Radboud Universiteit Nijmegen Afdeling Genetica Regionale SPN bijeenkomst 12 november 2015
Introductie 1997: Lo et al.: Free fetal DNA in the maternal plasma/serum (Lancet 1997;350:485-487) Aanwezig vanaf week 5 van zwangerschap 5-15% van het vrije DNA in het maternale plasma is van placentaire origine
Introductie Lo LYM, Chiu RWK. Nat Rev Genet, 2007;8:71-77. Trisomie 21 sample % foetaal DNA chr 21 (%) chr 21 (-voud) vruchtwater 100% 50% 1.5 maternale plasma ~10% 5% 1.05 maternale plasma 4% 2% 1.02
Introductie Chiu et al., PNAS, 2008 Dec 23;105(51):20458-63
Trisomie 21
Discrepante bevindingen Mogelijke oorzaken voor discrepanties: Technisch (waaronder lage foetale fractie) Confined Placental Mosaicism Maternale genetische afwijkingen (Vanishing) twin Maternale maligniteit
TRIDENT-1 studie TRIDENT
TRIDENT-1 studie TRIDENT-1 I. Implementatie van NIPT: 1. Uptake van NIPT? 2. Test karakteristieken (sensitiviteit, specificiteit, pos. voorspellende waarde)? 3. Technische performance in een real-time setting (bv doorlooptijden, failure rate)? 4. Kosten? II. Evaluatie meningen van zwangere vrouwen: (vragenlijsten & diepte interviews) 1. Redenen waarom wel of geen NIPT, informed choice 2. Psychologische gevoelens na testen 3. Tevredenheid
TRIDENT-1 studie 1 april 2014: TRIDENT-1 start, NIPT wordt aangeboden in alle centra!! Aan zwangeren met een verhoogd risico op een kindje met T13/18/21 op basis van eerste trimester screening, translocaties bij een der ouders, eerder kind met T13/18/21 (niet maternale leeftijd, niet NT, geen echo-afwijkingen) NIPT wordt aangeboden in alle 8 academische centra, uitvoering in 5 centra Analyse niet alleen gefocust op T13/18/21, maar andere afwijkingen kunnen ook gezien worden en worden in dat geval ook gerapporteerd ( nevenbevindingen ) Geen geslacht of geslachtschromosomale afwijkingen Uitslagtermijn max 15 werkdagen Klinische en/of genetische follow-up na de geboorte Bloed afname en informed consent in centra voor prenatale diagnostiek
Flow Nijmegen Week 1, ma / di: Binnenkomst materiaal Afdraaien plasma scheiden van buffy coat Week 1, di / woe: Week 1, do / vrij DNA isolatie Library prep Doorlooptijd (vanaf binnenkomst lab): 6-14 dgn (meeste uitslagen <10 dgn) Week 2, ma /di epcr en starten NGS machine (5500xl) t/m week 3, woe Runnen NGS machine Week 3, do / vrij Data analyse en interpretatie Uiterlijk week 4, ma uitslag
Data Nijmegen sinds 1 april 2014. TRIDENT samples Ontvangen Gerapporteerd Normaal Afwijkend Follow-up 783 774 733 T18 (3) T21 (27) T13 (1) 3x bevestigd 24x bevestigd, 3x geen follow-up bevestigd Anders: T9 T14 T15 T16 5x mat del or dup 20 Mb del 10q Follow-up bij geboorte: laag mozaiek Geen follow-up, vanishing twin AP normaal, geen UPD15 AP normaal, kind normaal, mos in placenta Geen foetale follow-up AP normaal, moeder normaal (technisch?) % afwijkingen: totaal: 4.6% T13/18/21: 86% Anders: 14% afwijkingen anders dan T13/18/21 ( nevenbevindingen ): 0.6% (landelijk 1.6%)
Data Nijmegen sinds 1 april 2014. Niet-TRIDENT samples Ontvangen Gerapporteerd Normaal Afwijkend Follow-up 288 287 259 T18 (6x) T21 (13x) T13 (3x) 4x bevestigd, 2x geen follow-up 10x bevestigd, 3x geen follow-up 3x bevestigd Anders: T8 dup 18p inv dup 8p dup 21q T22 T16 Geen follow-up Geen invasief, geen follow-up Bevestigd In ieder geval maternaal (geen invasief) Vanishing twin, gezond kind, geen tekenen van T22 Twin AP normaal, 1 kind UPD16 mat % afwijkingen: totaal: 9.4% T13/18/21: 81% anders: 19% afwijkingen anders dan T13/18/21 ( nevenbevindingen ): 1.7%
(Vanishing) twin zwangerschappen Tweeling zwangerschap, 12.5 wkn 1 foetus omphalocele 1 foetus normaal Enkele weken later: 1 foetus omphalocele 1 foetus tekenen van T21 AP: T21 EN T13 Herhaling NIPT bij17.6 wks #13 #21
12.4 wkn (Vanishing) twin zwangerschappen 15.4 wkn
TRIDENT-1 studie TRIDENT-1 samenvattend: % afwijkingen: 4.6% T13/18/21: 86% Anders: 14% Voor zover bekend op dit moment: geen foutief-positieven of -negatieven afwijkingen anders dan T13/18/21 ( nevenbevindingen ): 0.6% (landelijk 1.6%) TRIDENT-1 loopt tot 1 april 2016 er is een verlenging voor deze vergunning aangevraagd
TRIDENT-2 studie TRIDENT
TRIDENT-2 studie Verzoek aan minister: Per 1 april 2016: TRIDENT-2: NIPT aanbieden aan alle zwangeren!! Op eigen kosten Tarief nog niet bekend, maar zal minder dan 535,- zijn Studieverband (incl voorwaarden voor studie, waaronder data registratie) Over logistiek voor opschaling (counseling, bloedafname, informed consent, lab) wordt nagedacht
Tip van Flip! 2x10 ml Streck buis, vol, let op positie sticker!! Streck buis: glas rubber dop met camouflage print vaccuum is suboptimaal X X X X
Vragen? brigitte.faas@radboudumc.nl