Aanpak van CVA. Robin Lemmens

Vergelijkbare documenten
Robin Lemmens. Acute behandeling van CVA Preventie van CVA bij VF

PRO. De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten

Preventie van CVA: Zijn NOACS altijd superieur. Stand van zaken klinische trials met NOACS bij VKF

Antistolling bij de oudere patiënt met atriumfibrilleren. Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis UMCG

De Carotis (halsvaat OK) WJ Schuiling Anja van Schelven

(Acute) hypertensiebehandeling bij herseninfarct/bloeding. Bert-Jan van den Born

Vasculaire urgenties. Karen Peeters, Wen Wen, Stefanie Pecceu o.l.v. moderator prof. Dr. I. Fourneau

nieuwe behandelingen voor het herseninfarct

Nieuwe Richtlijn Herseninfarct en Hersenbloeding: wat verandert er in de zorg vanuit neurologisch perspectief?

Lipiden behandelen bij de oudere patiënt: starten, stoppen of doorgaan?

Behandeling van het acute herseninfarct

TIA/ herseninfarct van spoed- naar ketenzorg

Ruimte voor endovasculaire behandeling voor het herseninfarct. Begin van een nieuw tijdperk

Opvang van het acute CVA/TIA in RZ Tienen

Bloedingen onder antitrombotische medicatie

Cardiale oorzaken CVA

Internistisch perspectief

CVA herseninfarct. Beleid na TIA/ 9 juni J.L.W. Bosboom Neuroloog, OLVG

CVRM addendum (kwetsbare) ouderen

Doel behandeling bij DM: verhinderen/vertragen complicaties. Haffner, NEJM 1998 UKPDS. T2DM, HbA1c, en HVZ

En plots lig je op de stroke Wat nu?

Stroke basisprincipes en nieuwe ontwikkelingen. Dr. S. (Sander) M. van Schaik Neuroloog Zaans Medisch Centrum & OLVG 24 november 2017

Antistolling: Kunt u het bijhouden?

Carotischirurgie, een halszaak. BRV jaarcongres Reehorst, Ede

Combinatietherapie van TARs en NOACs

Voortgezette behandeling van longembolie in 2016 visie van de 1.5 lijn Menno Huisman. Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Leiden

TIA/CVA update. HA-scholingsavond 10 september 2013 Dr Sarah Vermeer Neuroloog Rijnstate

CEA Carotis endarteriectomie. ASZ Vaat Event Rudolf Tutein Nolthenius vaatchirurg

Voorkamerfibrillatie: ontstolling anno Frank Provenier

Time is brain J.M.P. Rovers, Clinic Allemaal Transmuraal,

Nieuwste ontwikkelingen in de behandeling van het acute herseninfarct

Beroerte en een TIA zijn spoedeisende ziekten. Rob Bernsen en Marian van Zagten Neurologen JBZ

CARDIOVASCULAIR RISICO MANAGEMENT BIJ DEMENTIE

Update Mr. Clean en verder. Yvo Roos Neuroloog, AMC

NOAC s versus klassieke OAC s. Is het pleit beslecht?! Dr. Geert Valgaeren Cardiologie. NOAC s versus klassieke OAC s 1

Klinische casus. 15u52: ziekenhuis. Klinische casus

Atriumfibrilleren in de 2e lijn

5-jaars Follow-up van de FAME studie

Diabetes in ACS. Dr. M.A. Brouwer, UMC Nijmegen. No disclosures

Economisch aspect van acute beroertebehandeling

TIA en CVA. Inhoud. CVA in Nederland. Gert-Jan Luijckx. Afd. neurologie UMCG. Nascholingsdag Studiekring Noord 6 oktober 2016

Sekse en gender in hart- en vaatziekten: Implementatie in de praktijk

Atriumfibrilleren en het ischemisch CVA. Hands on!!! Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis Groningen

Inhoud. Data. Analyse van tijd tot event data: van Edward Kaplan & Paul Meier tot David Cox

Cerebrovasculaire aandoeningen. Patricia Halkes

MR CLEAN Trial Intra-arteriële behandeling van het herseninfarct

Directe orale antistollingsmiddelen. Pieter Willem Kamphuisen Internist vasculair geneeskundige Hoogleraar vasculaire geneeskunde

Boezemfibrilleren in de dagelijkse praktijk. Refik Kaplan Cardioloog SXB

Atriumfibrilleren anno Drs LJ Gerhards Martinin Ziekenhuis Groningen

Ondanks de geboekte vooruitgang op het gebied van

Thema: Beroerte. Nieuwe ontwikkelingen. Maarten Uyttenboogaart Neuroloog in opleiding. 3 maart

Behandelopties voor beroerte: wat is nieuw? IV Thrombolyse. 02/04/2019 dr. Adinda De Pauw Neuroloog

Opvang van beroerte op de spoedgevallen Status praesens 2016

Factsheet Indicatoren Beroerte (CVAB)

Content. AF & Nierfalen: Epidemiologie. AF & Nierfalen: Epidemiologie. Disclosures: Epidemiologie: AF en Nierfalen. AF en Nierfalen: kip of ei?

Belangrijke Veiligheidsinformatie over EFIENT (prasugrel)

Workshop hypertensie op jonge leeftijd

Antistolling: Oh FAQ!

Behandeling na een acuut coronair syndroom

Antistollingstherapie. Boezemfibrilleren. Charles Kirchhof Rijnland Ziekenhuis, Leiderdorp

GJ de Borst. Afdeling Vaatchirurgie

Soort Document Procedure. Code AZE.CVA.01. Titel Regionale procedure acute beroertezorg binnen Netwerk Acute Zorg Euregio

Cardiovasculair Risicomanagement bij DM2

Vernieuwingen in stroke preventie in atrium fibrilleren. Joep Hufman, Medical Scientific Liason

CVRM onderwijs 17 april Vaatchirurgie

Bloeddrukstreefwaarden bij diabetes mellitus: lager of toch niet? Erik Serné Internist- vasculair geneeskundige

Pradaxa Dr. W.H. Roemer

TROMBOTISCHE COMPLICATIES TIJDENS DE ZWANGERSCHAP

Dienst neurologie CVA. Informatiebrochure voor de patiënt en de familie

De nieuwe orale anticoagulantia

Welke behandeling voor obese type 2 patiënten? Gewoon insuline?

Opvang van beroerte op de spoedgevallen

KGBN. Zin en onzin van statines bij de hoogbejaarde patiënt. De neuroloog & statines.

NOAC en coronairlijden. Drs. N. Bennaghmouch, arts-onderzoeker Cardiologie NICE Congres 7 oktober 2016

Dissectie van de A. carotis door een stomp trauma. Fanny Vuik Keuze Coassistent IC

Klinische implicaties van de EVOLVE studie

Medische Publieksacademie

JA! Voor optimale preventie van cardiovasculaire eindpunten dient gestreefd te worden naar HbA1c <53 mmol/mol (<7.0%)

Nederlandse samenvatting

HIT. MDO-onderwijs d.d Claire Slegers Fellow Intensive Care

Behandeling type 2 diabetes in 2011

Atriumfibrilleren. Ineke Baas-Arends Verpleegkundig Specialist Cardiologie Poli Atriumfibrilleren en Hartfalen Martini Ziekenhuis

Stroke Risk Analysis

Gender differences in heart disease. Dr Danny Schoors

Oncologische geneesmiddelen langs de lat. Anne-Marie C. Dingemans, longarts AIOS special 28 sept 2017

Bloeddruk en CV risico. Bert-Jan van den Born Vasculaire geneeskunde AMC

Atriumfibrilleren. Programma. Atriumfibrilleren UFO 1 november 2012 Tom Schalekamp

Chronische NIV bij stabiele COPD patiënten

Scherpe behandeling of kan het ook wat minder?

Boezemfibrilleren en antistolling: consequenties voor de kwetsbare bejaarde

Factsheet Indicatoren CVA (CVAB) 2017 Versie: 2017 Registratie gestart: 2014

TIA-service. Afdeling Neurologie. Onderzoek en uitslag in 1 dag. Locatie Purmerend/Volendam

Bloeddruk: hoe lager hoe beter?

17/12/2013. Inhoudsweergave. Hoe kunnen zorgverleners dagdagelijks meehelpen bij de preventiestrijd tegen T2DM en zwangerschapsdiabetes?

VELE HANDEN. In kader van CVA. Chinette Verhagen, Physician Assistant neurologie

Lange termijn follow up van coarctatio aorta

Medicatie Risico bij Nierschade. Nictiz symposium 15 november 2016 Chris Hagen nefroloog

Toekomst van de reanimatie: standpunt van de cardiolooog. Prof dr Johan Bosmans Interventiecardioloog Universitair Ziekenhuis Antwerpen

Geert Jan Biessels VCI poli UMC Utrecht Stroke Centre

Casus bespreking De patiënt met een CVA. Astrid Hoedemaekers

Transcriptie:

Aanpak van CVA Robin Lemmens 25-4-2018

Casus 81 jarige man Risicofactoren: Hypertensie, diabetes Plotse hemiplegie rechts en spraakstoornis om 19u Volgende stap? 1. Huisarts laten komen 2. 112 bellen 3. Zoon laten rijden naar spoedgevallen

Harraf, BMJ 2002; Kwan, Age and Ageing 2004

Casus 81 jarige man Risicofactoren: Hypertensie, diabetes Plotse hemiplegie rechts en spraakstoornis om 19u Op spoedgevallen om 19u45 NIHSS is 16 CT schedel om 19u55 toont geen herseninfarct

Vraag Hoe zou u deze 85 jarige patiënt behandelen? 1. IV tpa 2. Aspirine 3. IV heparine

Trombolyse NINDS, NEJM 1995

Geen tijd te verliezen Emberson Lancet Neurol 2014; Lees Lancet 2010; Donnan G, Nat Rev Neurol 2011

Effect op mrs 0-1 en tijd Emberson, Lancet Neurol 2014

Geen effect van leeftijd of ernst Emberson, ISC 2014

Te verwachten effecten van behandeling herseninfarct Behandeling NNT Hoeveel minder handicap per 1000 behandelde patienten In België n=20000 Aspirine 83 12 240 (100%) Trombolyse 10 100 400 (20%) Stroke unit opname 18 56 1120 (100%) Heparine - - -

Intra-arteriële behandeling Bewezen behandeling voor CVA tgv occlusie van grote bloedvaten

Intra-arteriële behandeling

Intra-arteriële behandeling

Intra-arteriële behandeling

Acute behandeling

Acute behandeling Herstellen van bloedvoorziening dmv mechanische thrombectomie Tot 2017: Begin van interventionele behandeling moet gebeuren binnen de 6 uur na het begin van de symptomen Hoe eerder, hoe beter!

Reperfusion Tijd

Variatie in progressie Wheeler Int J Stroke 2015

Case: vrouw 67 jaar VKF Onset 0:30 linkszijdige verlamming Opname 07:48 NIHSS: 12

Case: vrouw 67 jaar VKF Onset 0:30 linkszijdige verlamming Opname 07:48 NIHSS: 12

Thrombectomie?

Case: vrouw 67 jaar Reperfusie succesvol NIHSS na 24h: 4

DAWN: klinsische symptomen en core Nogueira NEJM 2017

DEFUSE 3 Albers IJS 2017

DEFUSE 3 Albers NEJM 2018

Casus 81 jarige man Risicofactoren: Hypertensie, diabetes Plotse hemiplegie rechts en spraakstoornis om 19u De patiënt heeft een beperkte handicap na acute behandeling en kan na enkele dagen naar huis

Stroke etiologie Hart Lancet Neurol 2014

Technische onderzoeken LDL 105 mg/dl, totaal cholesterol HbA1C 5,8%, Nuchtere glycemie 95 mg/dl BD 150/90 mmhg Duplex halsvaten: 20-50% stenose ACI links VKF werd niet ontdekt op monitor, holter en EKG

Vraag: Is VKF voldoende uitgesloten? 1. Ja 2. Nee, holter te herhalen 3. Nee, lange termijn recorder is te verkiezen

Resultaten: CRYSTAL AF studie

CRYSTAL AF: Na 36 maanden

VKF: NOAC meta-analysis Stroke or systemic embolism Ruff et al. Lancet 2013

Meta-analysis Efficacy and Safety Ruff et al. Lancet 2013

Meta-analysis Major bleeding Ruff et al. Lancet 2013

Effects of NOACs vs warfarin on stroke or systemic embolism in patients with AF and previous stroke or TIA Study or subgroup NOACs Warfarin Peto odds ratio Events Total Events Total Weight Peto, fixed (95% CI) ARISTOTLE 73 1694 98 1742 22.1% 0.76 (0.56 1.03) RE-LY 110 55 1195 65 1195 15.5% 0.84 (0.58 1.21) RE-LY 150 51 1233 65 1195 15.0% 0.75 (0.52 1.09) ROCKET AF 179 3754 187 3714 47.4% 0.94 (0.77 1.17) Total (95% CI) 7876 7846 100% 0.85 (0.74 0.99) Total events 358 415 ARISTOTLE RE-LY 110 RE-LY 150 ROCKET AF Total Ntaios G et al. Stroke 2012;42:3298 304

Effects of NOACs vs warfarin on ischemic stroke in patients with AF and previous stroke or TIA Ntaios G et al. Stroke 2012;42:3298 304 Heterogeneity: 2 =7.07, df=3 (P=0.07); I 2 =58% Test for overall effect: Z=4.79 (P<0.00001) Ntaios G et al. Stroke 2012;42:3298 304

Effects of NOACs vs warfarin on haemorrhagic stroke in patients with AF and previous stroke or TIA Study or subgroup NOACs Warfarin Peto odds ratio Events Total Events Total Weight Peto, fixed (95% CI) ARISTOTLE 12 1694 31 1742 31.1% 0.42 (0.23 0.77) RE-LY 110 2 1195 18 1195 14.5% 0.20 (0.08 0.48) RE-LY 150 5 1233 18 1195 16.7% 0.31 (0.14 0.70) ROCKET AF 2 3754 30 3714 37.8% 0.73 (0.32 0.62) Total (95% CI) 7876 7846 100% 0.44 (0.32 0.62) Total events 41 97 ARISTOTLE RE-LY 110 RE-LY 150 ROCKET AF Total Ntaios G et al. Stroke 2012;42:3298 304

Effects of NOACs versus warfarin on major bleeding in patients with AF and previous stroke or TIA Study or subgroup NOACs Warfarin Peto odds ratio Events Total Events Total Weight Peto, fixed (95% CI) ARISTOTLE 77 1694 106 1742 20.4% 0.75 (0.55 0.99) RE-LY 110 65 1195 97 1195 17.8% 0.65 (0.48 0.90) RE-LY 150 102 1233 97 1195 21.5% 1.02 (0.76 1.36) ROCKET AF 178 3754 183 3714 40.4% 0.96 (0.75 0.99) Total (95% CI) 7876 7846 0.86 (0.75 0.99) Total events 422 483 ARISTOTLE RE-LY 110 RE-LY 150 ROCKET AF Total Ntaios G et al. Stroke 2012;42:3298 304

Carotis ingreep Waarom? Wie? Wanneer? Hoe?

Nascet Barnett 1998 NEJM

Graad van stenose Rothwell Lancet 2003

Leeftijd Rothwell Lancet 2004

Tijd na aanmelding Rothwell Lancet 2004

Stenting: EVA 3S Mas NEJM 2006

CREST Stroke, MI, Dood 4 jaar Brott NEJM 2010

Leeftijd interactie

Carotischirurgie of stenting? In de meeste patiënten kunnen beide ingrepen technisch uitgevoerd worden Uitzonderlijk is stenting de eerste keuze: short neck, radiofibrose CEA blijft eerste keuze In België geen terugbetaling

PFO en CVA

PFO: Incidenteel vs pathogeen Alsheikh-Ali Stroke 2009

Farb NEJM 2017

RESPECT Carroll NEJM 2013

RESPECT 10 jaar follow up Saver NEJM 2017

RESPECT conclusies NNT van 42 om 1 CVA te voorkomen gedurende een periode van 5 jaar Geen verschil in voorkomen van VKF Groter effect in patiënten met een ASA of grote shunt Groter effect wanneer vergeleken met patiënten die gerandomiseerd werden naar antiplaatjestherapie

Gore REDUCE Sondergaard NEJM 2017

GORE REDUCE conclusies NNT van 28 om 1 CVA te voorkomen gedurende een periode van 2 jaar Meer voorkomen van VKF van voorbijgaande aard Enkel vergeleken versus antiplaatjestherapie Geen verschil in silent brain infarction

CLOSE: Uitkomst Mas NEJM 2017

CLOSE conclusies NNT van 20 om 1 CVA te voorkomen gedurende een periode van 5 jaar Enkel patiënten met PFO en ASA/grote shunt Meer voorkomen van VKF in eerste maand Anticoagulatie versus antiplaatjestherapie niet kunnen bekijken

Cumulative event rate (%) Antiplaatjes: CAPRIE 16 P = 0.043 n = 19,185 Aspirin 8.7%* Overall relative risk reduction (RRR) 12 Clopidogrel 8 4 Cumulative Event Rate (Myocardial Infarction, Ischaemic Stroke or Vascular Death) 0 0 3 6 9 12 15 18 21 24 27 30 33 36 * ITT analysis Months of follow-up CAPRIE Steering Committee. Lancet 1996; 348 (9038): 1329 1339.

Aggrenox vs Aspirine The ESPRIT Study Group; Lancet 2006

Clopidogrel vs Aggrenox Sacco NEJM 2008

Risicofactoren Op voorwaarde van perfecte compliantie en cumulatief effect van interventie, hoe groot is de te verwachten risicoreductie van deze strategie? 1. 20% relatieve risicoreductie 2. 40% relatieve risicoreductie 3. 60% relatieve risicoreductie 4. 80% relatieve risicoreductie

Conclusie Acute behandeling is mogelijk, snelle doorverwijzing indien nodig Zoek naar paroxysmale VKF Carotischirurgie bij symptomatische stenose Evidentie voor sluiting PFO Systematische implementatie van secundaire preventiemaatregelen is zeer doeltreffend