Atriumfibrilleren. Programma. Atriumfibrilleren UFO 1 november 2012 Tom Schalekamp
|
|
- Theodoor Jacobs
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Atriumfibrilleren UFO 1 november 2012 Tom Schalekamp Programma Definitie, indeling, risico s Pathofysiologie Farmacotherapie atriumfibrilleren Ritmecontrole Frequentiecontrole Diverse middelen afzonderlijk Antistolling bij atriumfibrilleren Nieuwe antistollingsmiddelen (NOAC s) Medicatie-analyse Atriumfibrilleren Meest voorkomende ritmestoornis Risicofactoren: klepgebreken, hartfalen, hypertensie, diabetes, ischemische hz Prevalentie: 0,5 %. Echter > 75: 4,5 % Ongecoördineerde atriumcontracties Indien onbehandeld harfrequentie tot /min Li-ventrikeldisfunctie en pompfunctie Risico longembolie en herseninfarct 1
2 Prikkelgeleiding en atriumfibrilleren Atriumfibrilleren: indeling Eerste aanval. Paroxismaal: aanvallen Persisterend: > 7 dagen Permanent: > 7 dagen en geaccepteerd (geen poging tot cardioversie). 2
3 Pathofysiologie Depolarisatie: pacemakercel Atrium- en ventrikelcel 3
4 Refractaire periode Hart: prikkelgeleiding Pacemakercellen met automaticiteit (kunnen spontaan depolariseren): SA-knoop AV-knoop Purkinjevezels Bundel van His Atrium- en ventriculaire myocyten: geen automaticiteit Ritmestoornis: oorzaken Veranderde automaticiteit: bv schade aan spiercellen ionlekkage membraan hogere rustpotentiaal prikkeldrempel spontaan bereikt automaticiteit. (early en delayed afterdepolarisations) Veranderde geleiding: Vooral re-entry circuits door veranderingen in voortgeleiding prikkels. 4
5 Behandeling atriumfibrilleren Ritmecontrole Herstel van sinusritme met anti-aritmica klasse I en III. Frequentiecontrole Acceptatie hoge frequentie atria Blokkade AV-knoop voor normalisatie ventrikelfrequentie. Anti-aritmica: indeling Vaughan Williams I. Membraanstabiliserende middelen, remming instroom Na. II. Bètablokkers III. Actiepotentiaalverlengende middelen IV. Calciumantagonisten: verapamil en diltiazem 5
6 Anti-aritmica: aangrijpingspunten Anti-aritmica klasse I Anti-aritmica klasse III 6
7 Prikkelgeleiding en atriumfibrilleren Ritmecontrole Ia: disopyramide (n.b. anticholinerg) Ic: flecaïnide, propafenon III: sotalol, amiodaron Problemen: QT-verlenging, pro-aritmisch: TdP, ventrikelfibrilleren Cave hypokaliëmie Negatief inotroop (muv amiodaron) Racemisch mengsel: Sotalol l-sotalol = niet-selectieve bètablokker d-sotalol = klasse III anti-aritmicum. Cave: niet verwarren met bètablokkers! 7
8 Amiodaron Problemen Jodium! Extreem lange t 1/2 Schildklierproblemen Fototoxiciteit Longproblemen Cornea-neerslagen Ritmecontrole vs frequentiecontrole Geen verschil in mortaliteit Geen verschil in QOL Bij ritmecontrole meer ziekenhuisopnames (vaker terugval en pro-aritmisch). Ritmecontrole bij: Aanhoudende klachten van boezemfibrilleren Patiënten < 65 jaar Frequentiecontrole Middelen die AV-geleiding vertragen: Bètablokkers (bv metoprolol) Diltiazem, (verapamil) Digoxine Cave: interactie tussen digoxine en verapamil! Doel: slagen in rust, tot 110 bij geringe inspanning. 8
9 Antistolling boezemfibrilleren: CHADS 2 score C = Hartfalen 1 H = Hypertensie 1 A = Leeftijd > 75 jaar 1 D = Diabetes 1 S = Eerder CVA, TIA 2 CHADS 2 score en risico CVA (Eur Heart J 2010;31: , Gage BF et al. JAMA 2001;285: ) CHADS 2 Aantal patiënten Incidentie CVA (%/jaar) Gecorrigeerd (95 % BI) ,9 (1,2-3,0) ,8 (2,0-3,8) ,0 (3,1-5,1) ,9 (4,6-7,3) ,5 (6,3-11,1) ,5 (8,2-17,5) ,2 (10,5-27,4) Beleid NHG standaard 2010 CHADS 2 2 (= > 4 % / jaar) OAC CHADS 2 1 (= < 4 % / jaar) TAR 9
10 Nieuwe risicostratificatie: CHA 2 DS 2 Vasc (Lip GYH et al. Stroke 2010;41:2731-8) C = Hartfalen 1 H = Hypertensie 1 A = Leeftijd 75 jaar 2 D = Diabetes 1 S = CVA, TIA 2 V = Vaatziekte 1 A = Leeftijd S = Geslacht V 1 Europese Richtlijn Atriumfibrilleren (Eur Heart J 2010; 31: ) CHA 2 DS 2 Vasc 2 CHA 2 DS 2 Vasc = 1 voorkeur OAC CHA 2 DS 2 Vasc = 0 voorkeur niets OAC OAC of TAR, TAR of niets, NOACs vs cumarines Warfarine, acenocoumarol en fenprocoumon Versus Dabigatran, rivaroxaban en apixaban 10
11 Meta-analyse Miller et al. (Am J Cardiol 2012;110: ): NOAC s vs warfarine Figure 2 Forest plot for <ce:italic> (A)</ce:italic> all-cause stroke and systemic embolism, <ce:italic> (B)</ce:italic> ischemic and unspecifiedstroke, and<ce:italic> (C)</ce:italic> hemorrhagicstroke,neworalanticoagulants (NOA) versus... Meta-analyse Miller et al. (Am J Cardiol 2012;110: ): NOAC s vs warfarine Figure 2 Forest plot for <ce:italic> (A)</ce:italic> all-cause stroke and systemic embolism, <ce:italic> (B)</ce:italic> ischemic and unspecifiedstroke, and<ce:italic> (C)</ce:italic> hemorrhagicstroke,neworalanticoagulants (NOA) versus... Meta-analyse Miller et al. (Am J Cardiol 2012;110: ): NOAC s vs warfarine Figure 3 Forest plot for <ce:italic> (A)</ce:italic> major bleeding, <ce:italic> (B)</ce:italic> intracranial bleeding, and <ce:italic> (C)</ce:italic> gastrointestinal bleeding, new oral anticoagulants (NOA) versus warfarin in patientswith A... 11
12 Nieuwe orale anticoagulantia (NOACs): PRO Geen INR monitoring nodig (minder intra-individuele variatie in dosisbehoefte). In de (gesponsorde) studies gunstiger effecten op embolie/cva Cave: risico dabigatran op MI hoger dan warfarine! Lager risico intracraniële bloedingen Geen interactie met vitamine K bevattend voedsel Nieuwe orale anticoagulantia (NOACs): CONTRA INR-controle = controle op therapietrouw: valt weg Antidota NOAC s? Inter-individuele variatie? Outliers? Dosisaanpassingen bij verminderde nierfunctie: Dabigatran niet bij creatinineklaring < 30 ml/min Zijn er wel minder interacties? Zie vage aanduidingen / ontraden in IB teksten dabigatran en rivaroxaban. Minder interacties? Cumarines: substraat voor CYP2C9 Farmacokinetisch via CYP2C9-remming (vnl miconazol, amiodaron, co-trimoxazol). Dabigatranetexilaat (prodrug): substraat voor P-gp Farmacokinetisch via P-gp-remmers (n.b.: een lange lijst middelen!) Rivaroxaban: substraat voor P-gp en CYP3A4 Farmacokinetisch: via CYP3A4-remmers en P-gp-remmers 12
13 Man 70 jaar, verpleeghuis Lisinopril Bumetanide Spironolacton Digoxine Verapamil 1 x daags 10 mg 2 x daags 1 mg 1 x daags 25 mg 1 x daags 0,125 mg 3 x daags 80 mg V 71 jaar Omeprazol 20 Metformine 850 Lanoxin 0,25 HCTZ 12,5 Sotalol 80 Amlodipine 5 Enalapril 20 Simvastatine 40 M 78 jaar Pantoprazol 40 Calci Ch D3 50/400 Acenocoumarol Clopidogrel 75 Flecainide 100 Furosemide 20 Sotalol 40 Metoprolol 50 Metoprolol 100 Perindopril 4 13
NOAC s. Bossche Samenscholingsdagen 2014 N. Péquériaux Laboratoriumarts/Medisch leider trombosedienst M. Jacobs Cardioloog
NOAC s Bossche Samenscholingsdagen 2014 N. Péquériaux Laboratoriumarts/Medisch leider trombosedienst M. Jacobs Cardioloog Antistollingsmedicatie Toegepast ter preventie en behandeling van arteriële en
Nadere informatieZorgpad Atriumfibrilleren (AF)
Zorgpad Atriumfibrilleren (AF) Highlights Ziekenhuizen 2017 Hans Ros, ziekenhuisapotheker Inhoud Wat is AF? Hoe ontstaat een CVA (beroerte)? Behandeling AF: 4 peilers Orale antistolling 1 2016 ESC Guidelines
Nadere informatiePILLENCOCKTAILS: HARTVEROVEREND. Aspecten van geneesmiddelen bij atriumfibrilleren
PILLENCOCKTAILS: HARTVEROVEREND Aspecten van geneesmiddelen bij atriumfibrilleren INHOUD Presentatie (20-25 minuten) Inleiding Medicamenteuze behandeling atriumfibrilleren Geneesmiddelgroepen Bijwerkingen
Nadere informatieAtriumfibrilleren, je zou er hartkloppingen van krijgen!
Atriumfibrilleren, je zou er hartkloppingen van krijgen! ATRIUMFIBRILLEREN EN ANTISTOLLING RECENTE ONTWIKKELINGEN WETENSCHAPPELIJKE BIJEENKOMST 2012 Drs. S Rutten- de Jong, cardioloog Elkerliek ziekenhuis
Nadere informatieCardiologie Polikliniek Atriumfibrilleren (AF-poli)
Cardiologie Polikliniek Atriumfibrilleren (AF-poli) Uw afspraak U wordt verwacht op: datum:. tijdstip:... Inhoudsopgave Inleiding... 1 De AF-poli... 1 Atriumfibrilleren... 2 Het ontstaan van atriumfibrilleren...
Nadere informatieRichtlijnen voor de behandeling van voorkamerfibrillatie. Dr E Raymenants Cardiologie St Maarten
Richtlijnen voor de behandeling van voorkamerfibrillatie Dr E Raymenants Cardiologie St Maarten Inhoud o Epidemiologie Prevalentie Prognose Associatie met CV en andere aandoeningen o Definities & types
Nadere informatieBoezemfibrilleren bij ouderen
Boezemfibrilleren bij ouderen Thema Jong tot Oud CarVasZ 20 november 2015 Cyril Camaro, cardioloog Programma: boezemfibrilleren 1. is een ziekte van de oudere patiënt! 3. een casus uit de praktijk Probleemstelling,
Nadere informatieHartfalen. Programma 1-11-2012. UFO 1 november 2012 Tom Schalekamp
Hartfalen UFO 1 november 2012 Tom Schalekamp Programma Verschijningsvormen, epidemiologie, diagnostiek Behandeling hoofdlijnen Behandeling in relatie tot pathofysiologie Afzonderlijke middelen bij hartfalen
Nadere informatieAtriumfibrilleren anno Drs LJ Gerhards Martinin Ziekenhuis Groningen
Atriumfibrilleren anno 2014 Drs LJ Gerhards Martinin Ziekenhuis Groningen Onderwerpen Epidemiologie Atriumfibrillerren (AF ) Indeling AF Behandeling AF - rate versus ritme therapie - ontstolling anno 2104
Nadere informatieAtriumfibrilleren in de 2e lijn
Atriumfibrilleren in de 2e lijn Robert Tieleman Martini Ziekenhuis Inhoud Waarom werkt de cardioloog mee aan ketenzorg AF? Uitgangspunt van AF behandeling Antistolling, wie doet wat? Ritme controle in
Nadere informatieBoezemfibrilleren in de dagelijkse praktijk. Refik Kaplan Cardioloog SXB
Boezemfibrilleren in de dagelijkse praktijk Refik Kaplan Cardioloog SXB Boezemfibrilleren Ontbreken van relatie tussen sinusknoop activiteit en ventriculaire activiteit Elektrische activatie uit meerdere
Nadere informatieAnti-artimica Marieke Aalbers Ziekenhuisapotheker Treant Zorggroep NVZA: SIG cardiologie
Anti-artimica Marieke Aalbers Ziekenhuisapotheker Treant Zorggroep NVZA: SIG cardiologie Syncope Syncope als bijwerking van geneesmiddelen: Anti-aritmica Diuretica Anti-depressiva Antihypertensiva Geneesmiddelen
Nadere informatieProgramma. Atriumfibrilleren (AF) Ketenzorg. Welkom en inleiding NHG standaard AF. Hoofdbehandelaar 1 e en 2 e lijn 2014
Atriumfibrilleren (AF) Ketenzorg Programma Welkom en inleiding NHG standaard AF de standaard en ontwikkelingen Hoofdbehandelaar 1 e en 2 e lijn 2014 resultaten van pilot studie Diagnostiek en behandeling
Nadere informatieAntistollingstherapie. Boezemfibrilleren. Charles Kirchhof Rijnland Ziekenhuis, Leiderdorp
Antistollingstherapie Boezemfibrilleren Charles Kirchhof Rijnland Ziekenhuis, Leiderdorp ESC Guidelines 2010 ESC Guidelines 2010 Do: 1.Preventie van AF gerelateerde complicaties 2.Optimale veiligheid van
Nadere informatieBloedingen onder antitrombotische medicatie
Bloedingen onder antitrombotische medicatie Timing van herstarten Marieke Gimbel, arts-onderzoeker cardiologie 06-11-2018 Disclosure belangen spreker Marieke Gimbel - St. Antonius ziekenhuis Geen (potentiële)
Nadere informatieScholingsset. Connect Atriumfibrilleren
Scholingsset Connect Atriumfibrilleren Versie 171129 Paul Smits, Huug van Duijn, Erik van Duin kaderhuisartsen hart- en vaatziekten disclosure dia van de sprekers (potentiële) belangenverstrengeling voor
Nadere informatieAtriumfibrilleren. Ineke Baas-Arends Verpleegkundig Specialist Cardiologie Poli Atriumfibrilleren en Hartfalen Martini Ziekenhuis
Atriumfibrilleren Ineke Baas-Arends Verpleegkundig Specialist Cardiologie Poli Atriumfibrilleren en Hartfalen Martini Ziekenhuis Inhoud Atriumfibrilleren De polikliniek Atriumfibrilleren in het MZH Casuïstiek
Nadere informatieContent. AF & Nierfalen: Epidemiologie. AF & Nierfalen: Epidemiologie. Disclosures: Epidemiologie: AF en Nierfalen. AF en Nierfalen: kip of ei?
Disclosures: Zeg eens A. Over Atrium fibrilleren en Antistolling in ESRD Geen Marjolijn van Buren Internist-Nefroloog Content Epidemiologie: en Nierfalen & Nierfalen: Epidemiologie whites ARIC study Atheroslerosis
Nadere informatieAtriumfibrilleren & NOAC s. Dionne van Kessel
Atriumfibrilleren & NOAC s Dionne van Kessel S Disclosures (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of
Nadere informatieScholingsset. Connect Atriumfibrilleren
Scholingsset Connect Atriumfibrilleren Versie 180613 Paul Smits, Huug van Duijn, Erik van Duin kaderhuisartsen hart- en vaatziekten disclosure dia van de sprekers (potentiële) belangenverstrengeling voor
Nadere informatieGeneesmiddelen die de stolling beïnvloeden bij atrium fibrilleren
27-10-2016 Geneesmiddelen die de stolling beïnvloeden bij atrium fibrilleren Wobbe Hospes, ziekenhuisapotheker Agenda Waarom en wanneer antistolling? Stollingscascade en aangrijpingspunten geneesmiddelen
Nadere informatieHF & AF: Antistolling
HF & AF: Antistolling Ron Pisters Cardioloog - Rijnstate ziekenhuis, Arnhem Nationale Hartfalendag 2017, Zeist Disclosure belangen spreker (potentiële) Belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk
Nadere informatieNOAC en coronairlijden. Drs. N. Bennaghmouch, arts-onderzoeker Cardiologie NICE Congres 7 oktober 2016
NOAC en coronairlijden Drs. N. Bennaghmouch, arts-onderzoeker Cardiologie NICE Congres 7 oktober 2016 Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties Geen
Nadere informatieAntistolling bij de oudere patiënt met atriumfibrilleren. Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis UMCG
Antistolling bij de oudere patiënt met atriumfibrilleren Dr Robert G Tieleman Martini Ziekenhuis UMCG Epidemiologie van atriumfibrilleren (AF) Meest voorkomende ritmestoornis in de westerse wereld Gemiddeld
Nadere informatiePatiënteninformatie. Uitleg. benodigde cardiomedicatie. 1234567890-terTER_
Patiënteninformatie Uitleg benodigde cardiomedicatie 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Antistolling 4 Bloedplaatjesremmers 5 Stollingsremmers of orale anticoagulantia 5 Directe antistollingsmiddelen
Nadere informatiePRO. De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten
PRO De afwachtende houding t.o.v. NOACs in Nederland schaadt patiënten Prof. dr. Saskia Middeldorp, internist Afdeling Vasculaire Geneeskunde Academisch Medisch Centrum, Amsterdam Wat zegt de NHG standaard
Nadere informatieFTO: het gebruik van (N)OAC s in de eerste lijn
FTO: het gebruik van (N)OAC s in de eerste lijn Publicatiedatum: maart 2019 1 Casus: mevrouw AF Hart 79 jaar Mevrouw komt op uw spreekuur voor controle van haar bloeddruk Anamnese: Sinds enkele maanden
Nadere informatieNEDERLANDSE SAMENVATTING
Chapter 9 NEDERLANDSE SAMENVATTING Boezemfibrilleren is een zeer frequent voorkomende hartritmestoornis en daardoor een belangrijk klinisch probleem. Onder de westerse bevolking is de kans op boezemfibrilleren
Nadere informatieDisclosure. (potentiële) belangenverstrengeling. Voor bijeenkomsten mogelijke relevante relaties met bedrijven
Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomsten mogelijke relevante relaties met bedrijven Sponsering of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoedingen. Aandeelhouder.
Nadere informatieBoezemfibrilleren en antistolling: consequenties voor de kwetsbare bejaarde
Boezemfibrilleren en antistolling: consequenties voor de kwetsbare bejaarde Dr. T.A. Simmers, cardioloog Verenso, 25-11-2011 De mythe van de vallende bejaarde Dr. T.A. Simmers, cardioloog Verenso, 25-11-2011
Nadere informatieNOAC s: New Oral Anticoagulants
NOAC Safety protocol NOAC s: New Oral Anticoagulants Willem Bax, Internist-nefroloog-vasculair geneeskundige Namens Werkgroep NOAC s Werkgroep safety protocol NOAC s Matthijs Westerman, Internist Hematoloog
Nadere informatieIndicatie antistolling. NOAC/DOAC Is de praktijk net zo verwarrend als de naam.? Indicaties VKA in NL Wat gebruikten we. Het stollingsmechanisme
Indicatie antistolling NOAC/DOAC Is de praktijk net zo verwarrend als de naam.? Behandeling DVT/ longembolie Atriumfibrilleren Mechanische hartklep Arterieel vaatlijden Hartfalen met kamerdilatatie ( alleen
Nadere informatieAntistolling Oh FAQ. Ze prikken mij lek. Pt, een man van 58 komt bij huisarts, VG PAF sinds 2009, 3 x cardioversie RR, TIA, normaal echo cor
Antistolling Oh FAQ Casus, aan de hand van FAQs Congressponsoren AstraZeneca Bayer BoehringerIngelheim Pfizer/BMS Paul Smits, kaderarts HartVaatziekten io. Zoetermeer Eelko Ronner, cardioloog Reinier de
Nadere informatiekwetsbaar en oud: wat doet de huisarts met AF? WDH Rijnstate 28 maart 2017 sander van doorn huisarts, phd student
kwetsbaar en oud: wat doet de huisarts met AF? WDH Rijnstate 28 maart 2017 sander van doorn huisarts, phd student inhoud atrium fibrilleren: kwetsbaar en oud nhg standpunt anticoagulantia 2016 lacunes:
Nadere informatieAtriumfibrilleren: Altijd naar de cardioloog?
Atriumfibrilleren: Altijd naar de cardioloog? Epidemiologie 1 op de 4 volwassenen in westerse wereld ontwikkelt AF In 2030 naar schatting 120.000 tot 215.000 nieuw AF per jaar Prevalentie hoger bij oudere,
Nadere informatieVoorkom bloedingen. de achtergrond van antistollingsmiddelen, interacties en risicofactoren. Eindhoven, 19 juni 2014
Voorkom bloedingen de achtergrond van antistollingsmiddelen, interacties en risicofactoren Eindhoven, 19 juni 2014 dr. M.R. Nijziel, internist-hematoloog Indeling stollingssysteem oude antistollingsmiddelen
Nadere informatieSamenvatting van de standaard Atriumfibrilleren (eerste herziening) van het Nederlands Huisartsen Genootschap
richtlijnen Samenvatting van de standaard Atriumfibrilleren (eerste herziening) van het Nederlands Huisartsen Genootschap Wim Opstelten, Bep S.P. Boode, Jan Heeringa, Frans H. Rutten en A.N. (Lex) Goudswaard
Nadere informatieBoezemfibrilleren in de praktijk
Boezemfibrilleren in de praktijk Outline - Part II Huisartsen - interactief: Verwijsbeleid huisarts- cardioloog en terug Casuïstiek - CHADS-VASC / HASBLED - VKA versus NOAC - Rate versus rhythm control
Nadere informatieNOACs in de dagelijkse praktijk. Menno Huisman Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Leiden m.v.huisman@lumc.nl
NOACs in de dagelijkse praktijk Menno Huisman Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Leiden m.v.huisman@lumc.nl Belangen Voordrachten tijdens wetenschappelijke verenigingen ondersteund door farma; honoraria
Nadere informatieVan harte welkom! 25 juni 2015
Van harte welkom! 25 juni 2015 Programma 20.00: Welkom en opening Wendy Valk, verpleegkundig specialist cardiologie 20.05: De Hart&Vaatgroep; patiëntenbelang telt! Margo Weerts, directeur 20.15: Boezemfibrilleren,
Nadere informatieFRAIL-AF studie Switchen van anticoagulatietherapie bij kwetsbare ouderen met atriumfibrilleren
FRAIL-AF studie Switchen van anticoagulatietherapie bij kwetsbare ouderen met atriumfibrilleren Linda Joosten, arts-onderzoeker WDH Arnhem, 28 maart 2017 Inhoud Casus en inleiding FRAIL-AF studie Vraagstelling
Nadere informatieFarmacokinetiek en dynamiek
Farmacokinetiek en dynamiek Het toepassen van informatie uit het farmacotherapeutisch kompas Douwe van der Meer Ziekenhuisapotheker 20-03-2018 Wie schrijf het Kompas? VWS ZI Verzekeraars Wat is de bron?
Nadere informatieM79 NHG-Standaard Atriumfibrilleren (derde partiële herziening)
M79 NHG-Standaard Atriumfibrilleren (derde partiële herziening) NHG-Standaard Deze standaard moet worden geciteerd als: NHG-werkgroep Atriumfibrilleren. NHG-Standaard Atriumfibrilleren (derde partiële
Nadere informatieNieuwe Orale Anticoagulantia (NOACs)
Nieuwe Orale Anticoagulantia (NOACs) Regionaal Formularium Zwolle Daphne Bertholee, ziekenhuisapotheker i.o. Douwe van der Meer, coördinator Regionaal Formularium Zwolle FTO 15 oktober 2013 Isala Inleiding
Nadere informatieZorg voor de patiënt met atriumfibrilleren in Twente Optimale zorg in samenhang geleverd
Zorg voor de patiënt met atriumfibrilleren in Twente Optimale zorg in samenhang geleverd Auteur: Anja van Kempen Juni 2018, THOON Uitgegeven in eigen beheer Sabina Klinkhamerweg 21 7555 SK Hengelo Tel
Nadere informatieAtriumfibrilleren. Hartkloppingen (plotseling bonzen, fladderen of rammelen in de borst) Gebrek aan energie Vermoeidheid
Atriumfibrilleren Wat is het atrium? De boezem (het atrium) is een deel van het hart. Het hart is een spier met daarin 4 holtes. De bovenste twee holtes noemen we boezems (atria) en de onderste twee holtes
Nadere informatieDe nieuwe orale anticoagulantia ter preventie van trombo-embolische events bij voorkamerfibrillatie: efficaciteit en veiligheid
Academiejaar 2013 2014 De nieuwe orale anticoagulantia ter preventie van trombo-embolische events bij voorkamerfibrillatie: efficaciteit en veiligheid De Beule Griele, Universiteit Gent Promotor: professor
Nadere informatieVoorkamerfibrillatie: ontstolling anno Frank Provenier
Voorkamerfibrillatie: ontstolling anno 2014 Frank Provenier 26/4/2012 Voorkamerfibrillatie, definitie eerste episode voorkamerfibrillatie paroxysmale voorkamerfibrillatie persisterende voorkamerfibrillatie
Nadere informatieDe medicamenteuze behandeling van VKF. Do s & Don ts. Dr. Guy Lenders, MD Cardioloog Interventiecardioloog Afdelingshoofd cathlab AZ Monica
De medicamenteuze behandeling van VKF Do s & Don ts Dr. Guy Lenders, MD Cardioloog Interventiecardioloog Afdelingshoofd cathlab AZ Monica 1 Voorkamerfibrillatie 2 Meest voorkomende aritmie wereldwijd Immense
Nadere informatieDR SELLESLAGH ST JOZEF KLINIEK BORNEM 29/09/2016
DR SELLESLAGH ST JOZEF KLINIEK BORNEM 29/09/2016 Bloedverdunners en voorkamerfibrillatie Probleem van voorkamerfibrillatie 1% wereldbevolking Prevalentie : x3 tegen 2050 5x meer risico op ischaemisch
Nadere informatieNOAC bij niet-valvulair AF. Visie cardiologie
NOAC bij niet-valvulair AF Visie cardiologie Boezemfibrilleren Nadelen Meestal versneld ritme Geen optimale bloedstroom Verlies van boezemcontractie Pompfunctiestoorniss en 2 Trombus in hartoor Screening
Nadere informatiePreventie van CVA: Zijn NOACS altijd superieur. Stand van zaken klinische trials met NOACS bij VKF
Preventie van CVA: Zijn NOACs Altijd Superieur? Preventie van CVA: Zijn NOACS altijd superieur Stand van zaken klinische trials met NOACS bij VKF o Superioriteit versus warfarine o Superioriteit versus
Nadere informatieNHG-Standaard Atriumfibrilleren
M79 NHG-Standaard Atriumfibrilleren Tweede partiële herziening NHG-werkgroep Atriumfibrilleren Huisarts Wet 2013;56(8):392-401. De standaard en de wetenschappelijke verantwoording zijn deels geactualiseerd
Nadere informatieProtocol: NOACs bij boezemfibrilleren en hartfalen
Protocol: NOACs bij boezemfibrilleren en hartfalen Indicaties: Boezemfibrilleren met CHADSVASC2 score 2 bij hartfalen door zowel HFREF (hartfalen door systolische dysfunctie) als bij HFPEF (hartfalen door
Nadere informatie(N)OAC s bij atriumfibrilleren. Samenwerking huisarts en specialist, het transmurale protocol
(N)OAC s bij atriumfibrilleren Samenwerking huisarts en specialist, het transmurale protocol Casus 1 mw Grote Bromhaar Mw GB 68 jr CVRM 3 maandelijkse controle VG: Hypertensie, Diabetes Mellitus II, stress-incontinentie,
Nadere informatieCombinatietherapie van TARs en NOACs
NECF nascholing 27-9-2016 Combinatietherapie van TARs en NOACs Margreet Warlé-van Herwaarden, openbaar apotheker, Groesbeek Harvey Fijn, cardioloog i.o., CWZ Inhoud Inleiding (dilemma en gevolgen combineren,
Nadere informatiePatiënteninformatie. Uitleg. benodigde cardiomedicatie terTER_
Patiënteninformatie Uitleg benodigde cardiomedicatie 1234567890-terTER_ Inhoudsopgave Pagina Antistolling 4 Bloedplaatjesremmers 5 Stollingsremmers of orale anticoagulantia 5 Directe antistollingsmiddelen
Nadere informatieBehandeling van Voorkamerfibrillatie anno 2014 Dr Peter Geelen
Behandeling van Voorkamerfibrillatie anno 2014 Dr Peter Geelen Arrhythmia Unit, Hartcentrum OLV Aalst Atriale Fibrillatie Atriale fibrillatie is de meest voorkomende hartritmestoornis: Eén kans op 4 om
Nadere informatieAntistolling. in de dagelijkse praktijk van de poliklinische apotheek. Inhoud In de media. Voorschrijfgedrag
Antistolling in de dagelijkse praktijk van de poliklinische apotheek Fiona Liem, poliklinisch apotheker i.o.s. Albert Schweitzer ziekenhuis f.f.e.liem@asz.nl Inhoud In de media Voorschrijfgedrag Problemen
Nadere informatieVernieuwingen in stroke preventie in atrium fibrilleren. Joep Hufman, Medical Scientific Liason
Vernieuwingen in stroke preventie in atrium fibrilleren Joep Hufman, Medical Scientific Liason Agenda/ Content Atrium fibrilleren & Stollingscascade Heden Toekomst Discussie Atrium fibrilleren en Stollingscascade
Nadere informatieNieuwe orale anticoagulantia
Martini Ziekenhuis Groningen Nieuwe orale anticoagulantia Werking, toepassing en risico s in de dagelijkse klinische praktijk Dr. René van Hulst, ziekenhuisapotheker Martini Ziekenhuis Conflicts of interest:
Nadere informatieVRM Praktijk op orde - aanvulling atriumfibrilleren
VRM Praktijk op orde - aanvulling atriumfibrilleren 1 Inhoudsopgave Aanvulling atriumfibrilleren... 3 Stappenplan includeren patiënten met atriumfibrilleren... 4 Stap 1: Selecteren patiënten met AF reeds
Nadere informatiePraktische handvaten voor het gebruik van Antistolling in de eerste lijn
Praktische handvaten voor het gebruik van Antistolling in de eerste lijn Jan Hendriks, Apotheker te Veldhoven Aafke Snoeijen, Huisarts te Asten, kaderhuisarts Hart- en Vaatziekten Programma Casuïstiek
Nadere informatieWat is nieuw in Antistollingswereld?
Wat is nieuw in Antistollingswereld? Peter Verhamme Bloedings- en vaatziekten UZ Leuven NOACs/DOACs - Antistolling bij VKF: Waarom we NOACs verkiezen! - Peri-operatief beleid 1 Nieuwe orale anticoagulantia
Nadere informatiePreventie en behandeling trombo-embolische aandoeningen. FTO 15-10-13 Paul van Buuren
Preventie en behandeling trombo-embolische aandoeningen FTO 15-10-13 Paul van Buuren Inhoud Trombo-embolische preventie bij ouderen Preventie bij atriumfibrilleren en behandeling longembolie Formularium
Nadere informatieAan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG
> Retouradres Postbus 320, 1110 AH Diemen Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 20350 2500 EJ DEN HAAG 0530.2015107627 Zorginstituut Nederland Pakket Eekholt 4 1112 XH Diemen Postbus
Nadere informatieNOAC S E N D E H U I S A R T S.
NOAC S EN DE HUISARTS. NOAC/ DOAC/ NOAC? CADO/DOCA/NOCA/CANO/ONAC/ACDO? NOAC = New oral anticoagulant DOAC = Direct oral anticoagulant t Nieuwe is er wel vanaf, werken direct NOAC = Non vitamin K
Nadere informatieChronisch Atriumfibrilleren
Chronisch Atriumfibrilleren Wanneer terugverwijzen naar de huisarts? Dr. C.J.H.J. Kirchhof, cardioloog Alrijne Zorggroep, Leiderdorp Disclosure potential conflicts of interest Geen Atriumfibrilleren 165
Nadere informatieOnderwijsmateriaal voor toetsgroepen
1. Toelichting 1 Dit programma is gebaseerd op de NHG-Standaard van december 2009 Huisartsen en cardiologen werken vaak samen bij de diagnostiek en behandeling van atriumfibrilleren. Het beleid bij atriumfibrilleren
Nadere informatieStand van zaken antistolling 2017
Stand van zaken antistolling 2017 Karina Meijer internist-hematoloog UMCG Transmuraal Trombose Expertise Centrum Groningen Disclosures Lokale PI voor Einstein (rivaroxaban), Resonate (dabigatran), Hokusai
Nadere informatieWilhelmina Ziekenhuis Assen. Vertrouwd en dichtbij. Informatie voor patiënten. Boezemfibrilleren
Wilhelmina Ziekenhuis Assen Vertrouwd en dichtbij Informatie voor patiënten Boezemfibrilleren z Boezemfibrilleren is een hartritmestoornis waarbij in de hartboezems sprake is van een snelle en onregelmatige
Nadere informatieNHG-Standaard Atriumfibrilleren (tweede partiële herziening) NHG-werkgroep Atriumfibrilleren
Atriumfibrilleren (tweede partiële herziening) NHG-werkgroep Atriumfibrilleren NHG-Standaard M79 Kernboodschappen De diagnose atriumfibrilleren wordt gesteld op basis van een ECG. Tijdens elke bloeddrukmeting
Nadere informatieKetenzorg antistolling Het regioprotocol
Ketenzorg antistolling Het regioprotocol Qudrat Alikhil, huisarts en kaderarts hart- en vaatziekten Remy Bemelmans, Internist-vasculair geneeskundige ZGV Disclosures Remy Bemelmans: vergoeding van Bristol-Meyers
Nadere informatiePolyfarmacie in de cardiologie
Polyfarmacie in de cardiologie CarVasZ congres 21 november 2014 Alina Constantinescu cardioloog Indeling Casus 1: - patient met hartfalen - belangrijkste medicatieklassen - introductie medicatie in de
Nadere informatieBijspijkeren op gebied CVRM blijkt zinvol. door Marc de Leeuw - 25-04-2013
Bijspijkeren op gebied CVRM blijkt zinvol Cursus eyeopener voor apothekers door Marc de Leeuw - 25-04-2013 Tom Schalekamp en Prem Adhien bundelden hun kennis om apothekers nascholing op het gebied van
Nadere informatieNascholing Antistolling
Nascholing Antistolling Algemene module nivo 3 Een initiatief van de Stuurgroepketen Antistollingsbehandeling Dr. R. Fijnheer, versie 4, juli 2012 de stollingsbalans trombose te veel stolling antistolling
Nadere informatieBoezemfibrillatie (atriumfibrillatie)
Boezemfibrillatie (atriumfibrillatie) In overleg met uw arts bent u doorverwezen naar de Boezemfibrillatie poli voor de behandeling en begeleiding van de hartritmestoornis boezemfibrilleren (ook wel atriumfibrilleren
Nadere informatieDirecte orale antistollingsmiddelen. Pieter Willem Kamphuisen Internist vasculair geneeskundige Hoogleraar vasculaire geneeskunde
Directe orale antistollingsmiddelen Pieter Willem Kamphuisen Internist vasculair geneeskundige Hoogleraar vasculaire geneeskunde Kerngetallen Gebruikers orale antistolling Nederland 350.000 patiënten acenocoumarol
Nadere informatieHandleiding Plusmodule Atriumfibrilleren
Handleiding Plusmodule Atriumfibrilleren Pagina 1 van 15 Auteurs: Anja van Kempen Mieke Wijnen augustus 2018 THOOZ Uitgegeven in eigen beheer Sabina Klinkhamerweg 21 7555 SK Hengelo Tel 074 256 87 98 Fax
Nadere informatiePraktische handvatten voor het gebruik van Antistolling in de eerste lijn
Praktische handvatten voor het gebruik van Antistolling in de eerste lijn Aafke Snoeijen, huisarts te Asten, kaderhuisarts Hart- en Vaatziekten Ineke van Woerkom, apotheker te Asten Programma Casuïstiek
Nadere informatieZorgprotocol Atriumfibrilleren
Zorgprotocol Atriumfibrilleren 2015-2016 Versie 25 maart 2015 Inhoudsopgave 1 Inleiding... 3 1.1 Over Atriumfibrilleren... 3 1.2 Incidentie en prevalentie... 3 1.3 Ketenzorg AF... 3 1.4 Pijlers van GHC
Nadere informatieNOAC s: Antistolling bij atriumfibrilleren
NOAC s: Antistolling bij atriumfibrilleren Uitgangspunten Handige websites NHG standaard Atriumfibrilleren M79 European Society of Cardiology Atrial Fibrillation (ESC) Leidraad begeleide introductie NOAC
Nadere informatieOpschonen! In 6 stappen schoon! Marieke Zeeman Internist-ouderengeneeskunde/klinisch farmacoloog io
Opschonen! In 6 stappen schoon! Marieke Zeeman Internist-ouderengeneeskunde/klinisch farmacoloog io Medicijnen: jaarlijks 1254 doden Van onze verslaggeefster Margreet Vermeulen AMSTERDAM - Gemiddeld sterven
Nadere informatieFarmacotherapeutisch rapport rivaroxaban (Xarelto ) bij de indicatie Preventie van CVA en systemische embolie bij patiënten met nonvalvulair atriumfibrilleren 5 10 15 20 Geneesmiddel. Rivaroxaban (Xarelto
Nadere informatieVragen/ Antwoorden n.a.v. Boezemfibrilleren-bijeenkomst 05-11-2011 in het Martini Ziekenhuis te Groningen
Vragen/ Antwoorden n.a.v. Boezemfibrilleren-bijeenkomst 05-11-2011 in het Martini Ziekenhuis te Groningen Algemeen Wat is de rol van de omschakeling van waak- naar slaapsituatie? Twee verschillende zenuwsystemen
Nadere informatieInteractiemeldingen: wegklikken of niet? Kees Kramers, internist, Klinisch Farmacoloog UMC St. Radboud Afd. Farmacologie-Toxicologie.
Interactiemeldingen: wegklikken of niet? Kees Kramers, internist, Klinisch Farmacoloog UMC St. Radboud Afd. Farmacologie-Toxicologie. Interacties Kinetisch of Dynamisch Interacties Kinetisch Absorptie
Nadere informatieCasus geriatrie. Symposium klinische farmacie 06 oktober Veerle Grootaert
Casus geriatrie Symposium klinische farmacie 06 oktober 2012 Veerle Grootaert VG: permanente VKF, TIA, syst. Hartfalen, Dementie (MMSE = 15/30) RVO op geriatrie: val met rugpijn ontregelde INR =7 hartslag
Nadere informatiePerioperatief beleid. van patiënten behandeld met bloedverdunners
Perioperatief beleid van patiënten behandeld met bloedverdunners Perioperatief beleid van patiënten behandeld met plaatjesremmers Aspirine en/of ADP receptor inhibitor (Plavix of clopidogrel, Efient of
Nadere informatieNieuwe anticoagulantia in de praktijk De evidence in vogelvlucht en interactieve casuïstiek
Nieuwe anticoagulantia in de praktijk De evidence in vogelvlucht en interactieve casuïstiek Dr. P.W. Kamphuisen - internist Universitair Medisch Centrum Groningen Nieuwe orale antistollingsmiddelen in
Nadere informatieHartmedicijnen: werking en bijwerking Krijn Dekens apotheker, aandachtsgebied cardiologie
Van harte welkom! Hartmedicijnen: werking en bijwerking 20.00 Opening door Wendy de Valk 20.05 Harteraad 20.15 Krijn Dekens apotheker, aandachtsgebied cardiologie 20.40 Bert Schuurman, P.A. i.o. cardiologie
Nadere informatieNOAC BEHANDELING EN BEGELEIDING. Stappenplan (uitgebreide versie) Stap Verantwoordelijk Opmerkingen. HA / Specialist
NOAC BEHANDELING EN BEGELEIDING Stappenplan (uitgebreide versie) HA=huisarts S=Specialist TD= Trombosedienst A=Apotheker Stap Verantwoordelijk Opmerkingen 1 Verdenking non-valvulaiir atriumfibrilleren.
Nadere informatieBoezemfibrillerenbijeenkomst in het Martini Ziekenhuis. Vragen en antwoorden
Boezemfibrillerenbijeenkomst in het Martini Ziekenhuis Vragen en antwoorden 05-11-2011 Vragen/Antwoorden n.a.v. Boezemfibrillerenbijeenkomst in het Martini Ziekenhuis Algemeen Wat is de rol van de omschakeling
Nadere informatieElective electrical cardioversion
Elective electrical cardioversion Han Deuling Verpleegkundig specialist cardiologie UMCG Short-stay cardiologie 14 bedden. 2700 opnames per jaar. Sinds 2005 verpleegkundig specialist in plaats van artsassistent.
Nadere informatieSecundaire preventie na een TIA/CVA
Consultatiedocument Farmacotherapeutisch Kompas voor registratiehouders Graag reactie voor 31 januari 2018 van de registratiehouders die volgens de consultatieprocedure kunnen reageren. Secundaire preventie
Nadere informatiecasuistiek: bloedingscomplicaties bij het gebruik van de nieuwe generaties antistollingsmiddelen
casuistiek: bloedingscomplicaties bij het gebruik van de nieuwe generaties antistollingsmiddelen Dr. Marieke JHA Kruip Internist- hematoloog Erasmus MC inhoud casus indica>es nieuwe orale middelen risico
Nadere informatieAtriumfibrilleren, thrombose en nieuwe antistollingsmiddelen
Prevalentie (%) Jaarlijks CVA risico (%) Percentage patienten (%) Fatal strokes (%) 21-11-214 Atriumfibrilleren, thrombose en nieuwe antistollingsmiddelen Ewout-Jan van den Bos Cardioloog Albert Schweitzer
Nadere informatieDOACs, vanuit klinisch perspectief. Karina Meijer Afdeling Hematologie, UMCG 10 e DHC 2016
DOACs, vanuit klinisch perspectief Karina Meijer Afdeling Hematologie, UMCG 10 e DHC 2016 Financiële disclosures Lokale PI voor Einstein (rivaroxaban), Resonate (dabigatran), Hokusai (edoxaban) en Reverse
Nadere informatieBoezemfibrilleren. Cardiologie
Boezemfibrilleren Cardiologie Inhoudsopgave Inleiding...4 Wat is boezemfibrilleren?...4 Wat gebeurt er bij een normaal ritme?...5 Wat veroorzaakt boezemfibrilleren?...6 Hoe wordt de diagnose gesteld?...6
Nadere informatieDeze online versie bevat alle beschikbare updates over de aanpak van voorkamerfibrillatie, gevolgd door de Transparantiefiche van juni 2008.
Deze online versie bevat alle beschikbare updates over de aanpak van voorkamerfibrillatie, gevolgd door de Transparantiefiche van juni 2008. Voorkamerfibrillatie Zoekdatum tot 1 september 2013 Nieuwe gegevens
Nadere informatieUw brief van Uw kenmerk Datum 14 februari 2013 Farma februari 2013
Aan de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport Postbus 0350 500 EJ s Gravenhage Uw brief van Uw kenmerk Datum 14 februari 013 Farma-315693 5 februari 013 Ons kenmerk Behandeld door Doorkiesnummer
Nadere informatie