Naar een efficiëntere taalverwerving in het B.S.O. door een betere lesorganisatie en door aangepaste didactische middelen.

Transcriptie

1 Nr een effiiëntere tlverwerving in het B.S.O. oor een etere lesorgnistie en oor ngepste itishe mielen. 1 Profiel vn e leerlingen. In 1B. - Sommige leerlingen komen uit het B.L.O., neren uit het zese leerjr, sommigen zelfs op sis vn leeftij - uit het vijfe leerjr. In e loop vn het shooljr is er n een instroom uit e T.S.O.-omponent vn het eerste gemeenshppelijke leerjr. - Proentueel he je ook meer kns t e leerlingen uit proleemgezinnen komen. De ouers en e leerlingen voelen zih vk weinig etrokken ij het shoolgeeuren. De kns is ook groter t je te mken het met kineren uit éénouergezinnen en/of gezinnen ie finnieel miner vermogen zijn. - Het tlgeruik is vk weinig ivers. Om iets te ereiken gn ze roor vlugger over op gressief tlgeruik, net omwille vn ie tlrmoee. Bij sommigen is e shool e enige plts wr ze in ontt komen met Algemeen Neerlns en wr het geruik ervn geëist wort. In BVL. - In het tweee eroepsvoorereien jr wort e klsgroep ngevul met leerlingen ie in het eerste gemeenshppelijk jr zten. In e 2 e en 3 e gr. - We stellen e ltste jren een evolutie vst in e zin vn meer en meer finniële onfhnkelijkhei vn e leerlingen. Heel wt leerlingen heen een qusi volwrig ijeroep, tijens het weeken, mr ook s vons. Voor shool heen ze meestl weinig tij over. 2 De oelstellingen vn e eintermen en e leerplnnen. In 1B en BVL. - De elngrijkste oelstelling in BSO is het nkweken vn spreekurf en liefe voor het vk Frns. Dit ereik je oor e leerlingen sueservringen (veel punten geven) te lten eleven voor het vk Frns. Dit kn oor: - het vrgen nr ijvooreel trnsprnte woorensht ij oefeningen en toetsen. - stees ezelfe itishe npk. De leerlingen herkennen e oprht onmiellijk en kunnen vlug n het werk gezet woren. - Het vreeme tlenonerwijs moet geriht zijn op het orret reproueren vn het geleere met e qusi uitsluitene nruk op het gesprokene. - N e eerste gr zouen e leerlingen voorl e voorzetsels ie een plts nuien, e getllen vn 1 tot en met 40 en het flezen vn e juiste tij moeten eheersen. In e 2 e en 3 e gr. - De lesinhou is sterk fhnkelijk vn e rihting. De leerplnnen formuleren heel speifieke oelstellingen nr e gevolge rihtingen toe. Drij ligt e klemtoon op het iret ruikre en op het utilitire, nmelijk wt in e ltere eroepssitutie vn elng zl zijn. - De elngrijkste oelstelling is het verwerven vn psse-prtoutzinnetjes, ie ook in nere situties ngewen kunnen woren. De oefeningen moeten geriht zijn op het orret reproueren, het eheersen vn ie uitrukkingen en een nzet geven tot trnsfer nr nere situties. 3 De gepste ttitues voor e lerr. Een onsequente houing. - Die is fhnkelijk vn e shoolultuur. De ireteur en e leerkrhten moeten hiern mee willen werken. Het is elngrijk t je ls groep leerkrhten ezelfe eisen stelt. Dit hout onermeer het volgene in: - De leerlingen lten rehtstn ij e nvng vn e les en whten tot het stil is. NAAR EEN EFFICIËNTERE TAALVERWERVING IN B.S.O. 1/5

2 - Slehts één leerling per keer n het woor lten, en eerst e hn lten opsteken. - De lerr wort ngesproken met mijnheer, mevrouw, juffrouw gevolg oor e fmilienm. - Stipthei eisen met een ontrolel en ij het invullen vn het gen. - Stees ezelfe hnelingen op hetzelfe moment in e les stellen. - Je moet een zekere fstn ehouen, een soort strenge verfiguur of moeerfiguur zijn. - Hoe je voor roel over olleg s. - Let op je uitsprken. Wooren woren heel vlug verri. Hun gevoel voor humor is meestl niet hetzelfe ls t vn jou. Ze nemen vk lles letterlijk op. Je wooren woren vk uit e ontext gehl, meestl omt ze ook niet e hele tij nhtig zijn en slehts flren opvngen vn wt je zegt. - Mk nooit llusie op hun minere piteiten op theoretish vlk of op hun eventueel peniele thuissitutie. - Wees hun ogen. Kijk wr zij nr kijken. Controleer regelmtig of ze wel op e juiste lzije n het volgen zijn. Sympthie en ffetie opwekken. - Hoe kn het eventueel wel? Dit is hoofzkelijk een kwestie vn nvoelen. Het is moeilijk hierin r te geven. Toh enkele tips: - Luisterereihei tonen ij prolemen, mr it ook eperken in e tij en r fsprken ron mken (mximum 5 minuten). - Vrienelijke houing. - Klm lijven. - Consequent zijn. - Respet tonen. - Op uw tnen ijten, nooit zelf vervllen in gressief tlgeruik of gerul. - Geen sues zoeken oor e lown uit te hngen. 4 De prktishe orgnistie vn e les Het inleien moment. - Doel: e nht wekken. - Dit uurt est niet lnger n vijf minuten. - Bij een proleemsitutie, moet je onsequent lijven en e eperking in tij nhouen. - Dit moment einigt met het invullen vn het gen. Vernering vn spijs oet eten. - Dit etekent niet t je veel moet iversifiëren in het soort oefeningen. B.S.O.-leerlingen heen t ij eenzelfe itishe npk. Drom geruik je est eenzelfe wier vn oefeningen. - De kls verlten om ijvooreel e weg te lten uitleggen op strt voor e shool. - Nr een werktelier trekken om het voorzetsel vn plts in te oefenen. «Il est où le mrteu?» - In e ere gr. Een stgeg inlssen in een Frnstlige zk. Dit hoeft niet ltij een winkel te zijn. Dt kn ook in een telier of een ouwerijf in Wllonië. Doel: spreekurf nkweken vi een tl. Het effet lijkt soms miniem voor e leerkrht, mr e leerlingen heen e inruk vn niet. - Regelmtig werken met ICT, uio en vieo, mr je moet rin ook niet overrijven. Het puzemoment, eventueel n 20 minuten les. - Is niet eht noig, inien e les vlot verloopt. - Een prtje sln over een epl onerwerp t hen interesseert. - Opnieuw onsequent zijn wt e uur etreft. Beperk het tot vijf minuten. Shikking vn het lokl. - We pleiten om lle lessen lgemene vkken in éénzelfe lokl te lten oorgn. Het vooreel hiervn is t e oeken ltij ter eshikking zijn, het lesmteril ltij nwezig is en je eventueel woorenoeken kn nkopen. - U-vorm is niet geshikt voor e eerste gr. Uitermte geshikt voor e tweee en e ere gr, op voorwre t e klsgroepen klein zijn. Vooreel: e leerlingen kijken niet e hele tij om. - Groepswerk geeurt ij voorkeur per twee. Zo wort er miner mkkelijk fgeweken vn e oprht. NAAR EEN EFFICIËNTERE TAALVERWERVING IN B.S.O. 2/5

3 5 Het persoonlijk lesmteril vn lerr en leerling Hoe effiiënt zelf een gen ijhouen? - Je moet in één oogopslg zien wt je ie g te oen het. Alle fsprken met e leerlingen stn erin genoteer met tumvermeling.(zie ijlge 1) Het invullen vn het lesonerwerp in e shoolgen. - In e eerste gr, moet je stees ontroleren of ze het op e juiste plts invullen. Het ijhouen vn e notities in een mp. - Overleg met nere leerkrhten is noozkelijk om op een uniforme mnier te werken. - Je kn tips geven om te zorgen t ze lles ijheen. Dit hout in t lle lesmteril zoveel ls mogelijk geonentreer wort in één mp: tken, toetsen, oprhten en ijkomen lesmteril. Hiervoor is een overzihtelijke ineling noozkelijk. - Je werkt est met gekleure lzijen. Zo vinen ze gemkkelijk iets terug. (werkwooren: luw / phrses utiles: roze / shutl vonwerken groen / shutl overhoringen geel) - De overhoringen en e vonwerken horen prt in een plsti flp, ie smen met het nere lesmteril in ezelfe ringmp of ezelfe shuifmp woren ingevoeg. Het werken met een hnoek. - Je zorgt est voor een hnoek of een ursus lles in één met invulmogelijkhei in het oek of e ursus.vooreel: e leerlingen moeten niet voorturen ner lesmteril zoeken en ze weten onmiellijk ij het egin vn e les wr ze mee zullen moeten eginnen. Zo kn je ook eisen t hun oek open ligt ij e les vn e g. - Een hnoek of een ursus moet veel vritie nieen. De lesonerelen moeten heel kort zijn. Dit heeft te mken met e zpultuur. Ook voor leerkrhten ie in het systeem vn PAV (projet lgemene vkken) zitten, zijn korte lesonerelen nuttig. De leerlingen kunnen mximl 20 minuten nhtig zijn. e Prktishe orgnistie in vern met toetsen en tken. - Tken. - Geef lleen huistken ie helpen leren. (zinnen lten kopiëren zoner fouten of ollges lten mken om e woorensht in te oefenen (ijv. les fournitures pour l éole) - Mk een overzihtsl voor e tken (zie ijlge 2). Dit is een geplooi DIN A3- l (= 2x A4 formt). Je prfeert hierop tweeml. De eerste keer wnneer het vonwerk ingeien wer, een tweee keer ls het vonwerk vereter wer oor e leerling. - Toetsen - Voor e toetsen geef je est ook een overzihtsl (zie ijlge 3), wrtussen lle toetsen vn een trimester komen. Op e voorknt stt geetilleer vermel welke leerstof ze moeten leren of wt e oelstelling (wt ze moeten kennen of kunnen) is, lsook e tum. De tum vn een overhoring wort us 2 ml ingevul, één keer op het overzihtsl en een tweee keer in het gen. Vooreel hiervn is t ze ltij weten wt ze preies moeten leren en hoeveel toetsen hen nog te whten stn. - Wht niet te lng om veretere toetsen terug te geven. 6 Conreet ruikre itishe mielen per vrighei De spreekvrighei. - Reproutieve ilogen (zie ijlge 4). - Miniilogen (zie ijlge 5). - Trnsferilogen (zie ijlge 6). - Rollenspelen (= reproutie met eventueel een lihte trnsfer). - Het werken met spinnen (in e ere gr) (zie ijlge 7). - Het werken met een menu (ijlge 8). - De weg uitleggen met plnnetje, mr ook uiten op strt. NAAR EEN EFFICIËNTERE TAALVERWERVING IN B.S.O. 3/5

4 De luistervrighei. - Die moet trnsfereerr zijn nr e spreekvrighei. Drom werk je est met invulfihes of moelletjes. De leesvrighei (ijlge 9). - Ook hier mg het niet ij lezen lleen lijven. Vn e nlyse einig je met een vorm vn monelinge reproutie. De shrijfvrighei. - 1 ste gr. Voorl kopieeroprhten. - 2 e en 3 e gr. Het werken met moellen, ie moeten ngevul woren (ijlge 10). e De woorensht en e sprkkunst. - Je onjugue pour mieux prler, us lleen werkwooren en werkwoorsvormen ie gelijks geruikt woren. - Dril lijft elngrijk, est vi vrg en ntwoor of in miniilogen. - Woorensht wort est ngeleer vi zoekoefeningen of n e hn vn uthentieke foto s of tekeningen (ijlge 11). - Het ngeleere moet e ommunitie ienen en louter funtioneel ingeoefen woren. - Shem s zijn er lleen om strutuur en inziht te geven in het ngeleere en komen us est n e oefeningen. - Het elng vn het inoefenen vn e getllen kn niet genoeg herhl woren. Die moeten eigenlijk ieere week oner een of nere vorm herhl woren. (zie ijlge 12) Dit kn ijvooreel oor e werkvorm vn e slng (zie ijlge 12 pgin 3 oefening 3 en enum pgin 8). Dit mg ehter geen fvlkoers woren wrij e zwkkere leerlingen er eerst uitvllen. - Zorg voor integrtie vn e vier vrigheen, voorl e spreekvrighei in BSO. De oeienste lessen zijn e lessen wrin woorensht, sprkkunst en e vier vrigheen in één les geïntegreer woren. (zie ijlge 13) 7 De evlutie - We houen een pleiooi voor permnente evlutie zoner exmenperioes. - De puntenvereling Er zijn veel moellen in geruik. Voor spreekvrighei en shrijfvrighei stn hieroner twee mogelijkheen. spreekvrighei (1 ste, 2 e en 3 e gr) Voor een totl vn 10 punten: 4 punten voor e inhou Komt e ooshp over? Kn een Frnstlige eze zoner veel prolemen egrijpen? 2 punten voor e sprkkunst Wort e grmmti niet te veel gewel ngen? 2 punten voor e uitsprk Alleen een perfete uitsprk verient 2. De mielmtige leerling krijgt hiervoor 1. 2 punten voor e vlothei en e présene Wort e iloog vlot geeiteer? Komt e leerling geloofwrig over? Pst zijn houing ij ie vn een verkoper of eiene? shrijven vn riefjes en krten (3 e gr) Voor een totl vn 10 punten: 4 punten voor e inhou Bentwoort e rief n e oprht? 2 punten voor spelling en sprkkunst De lerr eplt zelf hoeveel fouten kunnen getolereer woren. 2 punten voor e vorm Is hij geshreven volgens e opgelege normen? 2 punten voor e stijl Weren pssene formules geruikt? - Je moet e leerlingen feek geven, mr ook voorf uitleggen wrom ze iets moeten kennen of kunnen. NAAR EEN EFFICIËNTERE TAALVERWERVING IN B.S.O. 4/5

5 8 Omgn met ysletishe leerlingen Definitie. - Dyslexie is een lees- en spellingsstoornis ij normlegfe mensen en heeft een negtieve weerslg op e shoolprestties. Kenmerken. - Leesfouten (verwrring vn letters, lettergrepen omwisselen ij het luiop lezen, ). - Spelfouten (ontmintie vn een woor oor een ner, het lten wegvllen vn letters, ). Welke houing neem je n ls leerkrht? - Bij het vststellen vn ie prolemen, neem je est ontt op met het CLB, t n e efinitieve ignose lt stellen oor een speilist. - Zet e leerling niet oner ruk. - Hulpmielen toestn ij toetsen en tken: woorenoek, utomtishe spellingsorretie vn het tekstverwerkingsprogrmm. - Lt ie leerlingen NIET of zo weinig ls mogelijk n het or komen voor shrijfoefeningen. - Wnneer vn e leestekst een gesproken versie estt op, geef ie n mee met e leerling, zot hij thuis kn oefenen in het lezen met e erij. - Die leerlingen moeten over notities eshikken zoner fouten om iets in te stueren.zie rom hun notities n en vereter ze. Je kn ook elen uit e lerrenhnleiing vn je hnoek voor hen kopiëren. Vk is het ook eter ls ie kopieën ietsje vergroot woren. (Je moet hierin niet overrijven, Times New Romn 16-punt is het mximum.) - Verpliht hen stees een regel over te lten ij het shrijven. Dit mkt het voor hen gemkkelijk om te lezen, om fouten te eteteren en te orrigeren. - Vereter niet met roo in het shrift. Dit werkt emotiveren. Geruik in e plts een mrkeerstift. - Lt e leerling ltij het volleige woor opnieuw shrijven inien het fout geshreven ws. - Lt hen ij het lezen een krtje, een lt of een lwijzer geruiken. Zo kunnen ze elen vn het l, ie hen in verwrring rengen, fshermen. - Zeg hen e g voorien t ze e volgene les luiop zullen moeten lezen. Zo heen ze tij om te oefenen, eventueel met. - Neem toetsen wr spelling niet vn elng is, moneling f. 9 Omgn met ADHD-ers. Drie ftoren. - een moeilijk te ontroleren rng tot ewegen - een grote istrtiiliteit (= een zwk onentrtievermogen) - gerekkige soile vrigheen Welke houing neem je n ls leerkrht? - Stel zelf geen ignose. Het ADHD-synroom moet vstgestel woren oor een rts. - In een klsgroep leit het gerg tot ergernis ij meeleerlingen, leerkrht en ADHD-er zelf. - Je mg zeker geen eshuligene vinger uitsteken, geen kleinerene opmerkingen geven, wnt zo isoleer je e leerling nog meer - Een leerling met ADHD heeft noo n strutuur en externe ontrole. Je moet regeren, mr niet oor te rullen, mr oor vk nst e leerling te gn stn en ijvooreel met je vinger te wijzen in het shrift op het ehnele leerstofonereel. - Bespreek het proleemgerg uiten e les, ervoor of ern, nooit met e nere leerlingen erij. - Leerlingen met ADHD zijn vk heel geienstig. Wen us hun energie in e les in positieve zin n. Heel vk zijn ze erei krweitjes op zih te nemen, zols or shoonmken, kopieën uitelen, enz. NAAR EEN EFFICIËNTERE TAALVERWERVING IN B.S.O. 5/5