SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT. Mobiliteitsbeleid Schiermonnikoog

Transcriptie

1 SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT Mobiliteitsbeleid Schiermonnikoog

2 SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT Mobiliteitsbeleid Schiermonnikoog Gemeente Schiermonnikoog Simen Stamhuis AGV-Movares Bart Brenninkmeijer kenmerk: 2949 Utrecht, 21 december 2007

3 Inhoudsopgave Inleiding 3 1 OOG voor langzaam verkeer Leefbaarheid Bereikbaarheid Verkeersveiligheid Afstemmen van inrichting op gebruik Naar een autovrije dorpskern 5 2 Afstemmen van inrichting op gewenst gebruik Functie, vorm gebruik Plaats voor het autoverkeer Personenauto s Vrachtverkeer Openbaar vervoer Langzaam verkeer Voetgangers Fietsers 8 3 Uitwerking per modaliteit autoverkeer Verkeersveiligheid Bereikbaarheid Vrachtverkeer Verkeersveiligheid Bereikbaarheid Openbaar vervoer Verkeersveiligheid Bereikbaarheid Langzaam verkeer Fietsers Voetgangers 14 Bijlagen 16 1a: Hoofd wegenstructuur 1b: Toe- en afname verkeersintensiteit 2: Fysieke maatregelen verkeersveiligheid 3: Dorpskern, inclusief functies 4: Busroutes en (nieuwe) haltes 5: Hoofd fietsroutes SchiermonnikOOG op mobiliteit

4 Inleiding Voor u ligt het mobiliteitsplan voor de gemeente Schiermonnikoog. Het plan heeft betrekking op de periode In deze notitie geeft het college van B&W van de gemeente Schiermonnikoog het verkeer en vervoerbeleid voor de komende jaren weer. Dit beleidsplan is tot stand gekomen op basis van een uitgebreide evaluatie van het bestaande beleid. Daarnaast is de mening van toeristen over het autoluwe karakter geïnventariseerd. Ook de bevolking van Schiermonnikoog is in de gelegenheid gesteld haar mening over het verkeer- en vervoerbeleid te geven. Hiervan is in ruime mate gebruik gemaakt waar wij erg blij mee zijn. Met de maatregelen die in deze beleidsnotitie worden aangegeven zijn wij er van overtuigd dat een solide basis is gelegd voor een nog aantrekkelijker en verkeersveiliger eiland. SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT - 3 -

5 1 OOG voor langzaam verkeer 1.1 Leefbaarheid Op Schiermonnikoog wordt de leefbaarheid gekenmerkt door het karakter van rust, historie, natuur en toerisme. Deze belangrijke waarden wil de gemeente Schiermonnikoog verder versterken. In dit mobiliteitsplan worden alle maatregelen dan ook in dit licht beschouwd. In het mobiliteitsplan wordt invulling gegeven aan de wens de historische- en natuurwaarden van het eiland te waarborgen maar tevens ruimte te bieden aan het toerisme. 1.2 Bereikbaarheid 1.3 Verkeersveiligheid 1.4 Afstemmen van inrichting op gebruik De bereikbaarheid is geen eenduidig begrip. Bereikbaarheid is altijd gebonden aan een tijd, richting en een plaats. De bereikbaarheid kan door de wijzigende verkeersbelasting zeer sterk variëren. Bereikbaarheid wordt in dit mobiliteitsplan gedefinieerd als: de moeite die men moet doen (of de moeite die men ervaart) om een bepaalde locatie op een bepaald moment te bereiken. Het is dan ook van belang het begrip te splitsen om het hanteerbaar en meetbaar te maken. In dit mobiliteitsplan worden daarom de volgende deelbegrippen gebruikt: De interne bereikbaarheid: de bereikbaarheid van de diverse locaties binnen Schiermonnikoog van uit het eiland. De externe bereikbaarheid: de bereikbaarheid van het eiland voor het van buiten komende en naar buiten gaande verkeer. De bereikbaarheid van de dorpskern: de bereikbaarheid van dit voor Schiermonnikoog zeer belangrijke gebied. De bereikbaarheid voor speciale doelgroepen: gedoeld wordt hier op de bereikbaarheid van gebieden voor bijvoorbeeld fiets- of vrachtverkeer of hulpdiensten. Het beleid van de gemeente Schiermonnikoog is er in de komende jaren op gericht om gedacht van uit een zo leefbaar mogelijk eiland - in te zetten op een verdere vermindering van het autoverkeer door het aantrekkelijker maken van de alternatieven zoals de fiets. Daarnaast wordt geïnvesteerd in ruimtelijke/ verblijfskwaliteit in de dorpskern. De verkeersveiligheid is een belangrijk thema binnen de gemeente. Gezien het autoluwe karakter van het eiland is het aantal verkeersslachtoffers in de afgelopen jaren beperkt geweest. Het is echter de wens de verkeersveiligheid verder te vergroten bij een gelijkblijvend of zelfs groeiend aantal bezoekers/ toeristen. Om dit te realiseren is op een aantal punten aanpassing van de weginrichting voorzien. Daarnaast zet de gemeente in op meer educatie onder de eilanders en betere voorlichting voor de bezoekers van het eiland. Schiermonnikoog is sinds jaar en dag het eiland van rust en ruimte. Dit komt mede doordat auto s van het eiland worden geweerd. Met dit mobiliteitsplan wordt voortgebouwd op dit uitgangspunt. Er wordt nog meer aandacht gegeven aan ruimte voor fietsers en voetgangers, het langzaam verkeer. Hierbij wordt uiteraard zorg gedragen voor het feit dat ook het gemotoriseerd verkeer een plek op het eiland behoudt. Een belangrijk aspect is het afstemmen van e inrichting van een weg op de functie hiervan. Het gaat hierbij om meer factoren dan verkeerstechnische aspecten, ook het cultuurhistorische karak- SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT - 4 -

6 ter van het dorp weegt zwaar. Een logische en herkenbare inrichting is extra belangrijk vanwege het grote aantal weggebruikers dat onbekend is met het eiland (de toeristen). Naast de inrichting kan ook duidelijke en begrijpelijke informatie bijdragen aan het creëren van het gewenste verkeersgedrag. Om de effectiviteit van de overige maatregelen te optimaliseren is uiteraard een strikte handhaving van de regels noodzakelijk. 1.5 Naar een autovrije dorpskern De dorpskern van Schiermonnikoog (Reeweg, Middenstreek, Nieuwestreek) is het hart van het eiland, voor zowel eilanders als toeristen. Het is de plaats waar mensen samen komen voor het kopen van dagelijkse levensbehoeften, maar ook voor ontspanning en vermaak. Het is zeker tijdens de zomermaanden een verblijfsgebied, waar het leven zich grotendeels afspeelt op straat. Door het aanpassen van de inrichting van de dorpskern als verblijfsgebied blijft er vanwege de beperkte ruimte onvoldoende plaats over om andere functies een plek te geven. Dit betekent dat de dorpskern een minder belangrijke functie voor het verkeer krijgt. De dorpskern wordt voor al het autoverkeer afgesloten. Om te voorkomen dat delen van Schiermonnikoog vrijwel onbereikbaar worden wordt de Heereweg doorgetrokken naar het bedrijventerrein aan het Melle Grietsjespad. Het is dan mogelijk om zowel van de oostzijde via de Oosterreeweg naar de Badweg te komen als via het Melle Grietjespad aan de westzijde van de dorpskern. SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT - 5 -

7 2 Afstemmen van inrichting op gewenst gebruik 2.1 Functie, vorm gebruik 2.2 Plaats voor het autoverkeer Personenauto s De maatregelen die in dit mobiliteitsplan worden voorgesteld hebben als uitgangspunt een optimale afstemming van functie, vorm en gebruik. Dit betekent dat de functie van een weg of gebied tot uitdrukking moet komen in de vormgeving hier van. Op deze wijze zal ook het gebruik hierna zijn. Uit een inventarisatie die voorafgaand aan het opstellen van dit mobiliteitsplan is gehouden blijkt dat de afstemming van functie vorm en gebruik nu nog te wensen over laat. Ondanks dat Schiermonnikoog een autoluw eiland is betekent dit niet dat er getracht wordt het autoverkeer substantieel te verminderen. Op basis van de huidige randvoorwaarden met betrekking tot de locatie van de veerhaven en het type veerboten blijft de auto een essentieel onderdeel van het verkeer op Schiermonnikoog uitmaken. Vandaar dat het noodzakelijk is voor het autoverkeer ruimte te creëren op het eiland. Hierbij wordt onderscheid gemaakt tussen: personenauto s, vrachtverkeer en openbaar vervoer. Onder personenauto s worden tevens kleine bedrijfsvoertuigen verstaan. De afstanden op Schiermonnikoog zijn klein. Toch heeft een deel van de bewoners zijn/ haar auto op het eiland. De bewoners gebruiken de auto zowel voor verplaatsingen op het eiland als voor verplaatsingen naar de boot en verder het vaste land op. Ook toeristen die vanwege een lichamelijke beperking zijn aangewezen op de auto mogen deze mee naar het eiland nemen. Het gebruik van de auto is voor deze groep echter beperkt tot de reis van en naar de accommodatie. Verplaatsingen op het eiland kunnen vanwege de korte afstanden prima op een andere wijze worden gemaakt dan met de auto. De relatie tussen het dorp en de veerhaven heeft echter wel een belangrijke functie voor het autoverkeer. Het mobiliteitsplan voorziet dan ook in een goede verbinding tussen het dorp en de veerhaven. Deze verbinding loopt via de Veerweg en Heereweg. Op deze wegen wordt voor het langzaam verkeer voorzien in goede alternatieven zodat zo min mogelijk menging met het autoverkeer optreed. Voor de interne verplaatsingen op Schiermonnikoog is de fiets het meest ideale vervoermiddel. Daarom worden voorzieningen juist hierop optimaal afgestemd. Dit betekent dat de dorpskern exclusief voor langzaam verkeer wordt ingericht. In de directe omgeving van de dorpskern wordt voldoende parkeergelegenheid gerealiseerd. Door het maken van logische, korte en veilige looproutes is de bereikbaarheid van de in de dorpskern gelegen voorzieningen gewaarborgd. Het aantal parkeerplaatsen aan de rand van het dorp zal beter in evenwicht worden gebracht met de vraag Vrachtverkeer Bij vrachtverkeer wordt onderscheid gemaakt tussen verkeer dat van de vaste wal komt voor het leveren van goederen of diensten en vrachtverkeer van bedrijven op het eiland. Voor de bevoorrading van het eiland is het noodzakelijk vrachtwagens in te zetten. De huidige veerboten zijn namelijk niet toegerust op het vervoeren van goederen in eenheden anders dan vrachtwagens. Dit betekent dat er een dagelijkse stroom blijft bestaan tussen de veerhaven en het dorp (externe bereikbaarheid). Deze route dient hiervoor goed toegerust te zijn. SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT - 6 -

8 Om het laden en lossen in de dorpskern beter te faciliteren worden speciale laad- en losplaatsen ingericht. Het op straat laden en lossen in de dorpskern is alleen toegestaan op tijdstippen dat er nauwelijks andere gebruikers zijn. Gezien het ruimteprofiel van de dorpskern wordt ook het gebied rondom het voor autoverkeer afgesloten gebied ontoegankelijk voor vrachtverkeer. Eilanderbedrijven die veelal gebruik maken van het bedrijventerrein aan het Melle Grietjespad worden beter bereikbaar. Het is vanwege het doortrekken van de Heereweg niet langer nodig over de Middenstreek te rijden naar het oostelijk deel van het eiland. Op verschillende plaatsen in het dorp worden de parkeermogelijkheden verbeterd. Met het verbeteren van de parkeervoorzieningen worden de eventuele langere loopafstanden als gevolg van het parkeerverbod gecompenseerd. De taxi krijgt een meer herkenbare plek in de dorpskern. Hier kunnen passagiers veilig wachten en opstappen..3 Openbaar vervoer 2.3 Langzaam verkeer Voetgangers Het openbaar vervoer vervult een belangrijke functie op Schiermonnikoog voor het vervoer van met name toeristen tussen de veerhaven en het dorp en vakantiewoningen langs de Badweg en het Karrepad. Vanwege het feit dat de boot een grote capaciteit heeft zijn bij iedere aankomst of vertrek van de veerboot meerdere bussen nodig om de stroom reizigers te vervoeren. De huidige lijvoering van het openbaar vervoer geeft een zeer fijnmazig bediening. De grote bussen passen echter niet binnen de structuur van Schiermonnikoog. Met het afsluiten van de dorpskern voor autoverkeer kunnen ook bussen hier niet meer komen. Door een slimme routevoering en indien noodzakelijk nieuwe halteplaatsen wordt de dorpskern nog steeds prima per openbaar vervoer bediend. Daarnaast dienen de belangrijkste haltes aangepast te worden aan de landelijke eisen op het gebied van toegankelijkheid die in 2010 van kracht worden. Hierbij verdient de halte op de veerdam de hoogste prioriteit aangezien hier vrijwel alle reizigers in- of uitstappen. Bij de beslissing andere halten aan te passen wordt rekening gehouden met het authentieke karakter van Schiermonnikoog. De gemeente staat positief ten opzichte van experimenten met gratis of goedkoop openbaar vervoer. De gemeente is graag bereid binnen haar mogelijkheden medewerking te verlenen aan initiatieven om alternatieve brandstoffen voor het openbaar vervoer mogelijk te maken. Op Schiermonnikoog heeft het langzaam verkeer op vrijwel alle verbindingen voorrang op het autoverkeer. Het is dan ook zaak de verschillende verkeersdeelnemers gezamenlijk het verkeersbeeld te laten bepalen. Hierdoor blijft het attentieniveau van de verschillende verkeersdeelnemers hoog en de snelheden van met name het autoverkeer laag. Bij het langzaam verkeer wordt onderscheid gemaakt tussen recreatieve en functionele verplaatsingen. In dit plan wordt enkel ingegaan op functionele verplaatsingen. Het gaat daarbij dus niet om de toeristische fiets- of wandelroutes door bijvoorbeeld de duinen. Op het eiland wordt veel gelopen. Binnen het dorp is het vooral tijdens de zomermaanden erg druk met voetgangers. Het gebied wordt dan gebruikt als verblijfsgebied waar o.a. wordt gewinkeld. Vanwege het ontbreken van trottoirs in grote delen van het dorp hebben voetgangers de mogelijkheid zich over de volle breedte van de weg te verspreiden. In de huidige situatie wordt deze mogelijkheid voor voetgangers beperkt door de aanwezigheid van motorvoertuigen. Dit is één van de redenen om motorvoertuigen niet langer toe te staan in de dorpskern. Hiermee komt het karakter van het verblijfsgebied meer tot uitdrukking. Op enkele plaatsen in het dorp is wel een speciaal SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT - 7 -

9 trottoir aanwezig. Dit blijkt echter niet voor alle verkeersdeelnemers als zodanig duidelijk te zijn. Met een aangepaste inrichting wordt het gewenste gebruik gestimuleerd Fietsers Waarschijnlijk de belangrijkste verplaatsingswijze op het eiland is de fiets. Dit mobiliteitsplan gaat alleen in op de functionele verplaatsingen en dus niet op recreatieve verplaatsingen op de verschillende fietspaden door de duinen. Ook de toeristen op het eiland verplaatsen zich met name per fiets. Op vrijwel alle wegen op het eiland zijn de verkeerssoorten gemengd en is dit voldoende om de grote groepen fietsers comfort en veiligheid te bieden. Op de route tussen de veerhaven en de dorpskern wordt een exclusief alternatief voor fietsers gerealiseerd. De vormgeving hiervan is zodanig dat ook hier grote groepen fietsers zich comfortabel kunnen verplaatsen. Met de komst van meer en duidelijkere fietsenstallingen op strategische plekken wordt de noodzaak tot het lukraak parkeren van fietsen weggenomen. Op deze manier kan zonder extra handhaving toch een prettiger verblijfsgebied worden gerealiseerd. SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT - 8 -

10 3 Uitwerking per modaliteit In dit hoofdstuk wordt aangegeven welke maatregelen in de periode tot en met 2012 worden uitgevoerd om tot concretisering van het beleid te komen. Hierbij is onderscheid naar modaliteit en indien relevant naar thema. 3.1 autoverkeer Verkeers veiligheid Het autoverkeer is vanwege de keuze voorrang te geven aan langzaam verkeer een modaliteit waar een aantal sturende maatregelen nodig is. De maatregelen zijn echter van dien aard dat alle gewenste activiteiten op het eiland mogelijk blijven. Na aanleiding van de beleidsnotitie mobiliteit 2002 zijn aanpassingen aan de Heereweg en Badweg uitgevoerd. Dit met het doel de verkeersveiligheid te verbeteren. Uit de in 2007 gehouden beleidsevaluatie blijkt dat de genomen maatregelen niet tot het gewenste resultaat hebben geleid. De verkeersveiligheid is met name in het geding op de Heereweg en de Badweg. Aangezien de verkeersveiligheid een speerpunt blijft binnen het gemeentelijk mobiliteitsbeleid, zijn aanvullende maatregelen noodzakelijk. De meest kans op ongevallen doet zich voor op kruisingen. De maatregelen zijn dan ook gericht op het verhogen van de attentiewaarden op deze punten. Vanwege de beperkte omvang van de maatregelen kunnen deze op korte termijn, binnen 1 à 2 jaar worden gerealiseerd. Voor de Heereweg wordt in attentieverhogende wegmarkering voorzien. Het gaat hierbij om de kruisingen van de Heereweg met de: Reeweg; Oosterreeweg; Herdersdam Voor de Badweg wordt voorzien in vakpoorten in combinatie met FLEX-drempels. Door de combinatie van deze 2 maatregelen wordt de attentiewaarde van het autoverkeer optimaal verhoogd en worden de overige verkeersdeelnemers niet gehinderd. De vakpoorten bieden fietsers namelijk de mogelijkheid langs de drempel te rijden en de FLEX-drempels zakken in wanneer er zware voertuigen overheen rijden. Dit betekent dat er geen hinder ontstaat voor bussen en bijvoorbeeld de brandweer. De combinatie wordt voorzien tussen de kruisingen van de Badweg met: Karrepad - Seeduné weg Seeduné weg Lieuwe Trientjespad De hiervoor benoemde maatregelen zijn uiteraard ook bestemd voor het overig gemotoriseerd verkeer als vrachtverkeer en openbaar vervoer. In figuur 3.1 is een voorbeeld opgenomen van een wegvakpoort zoals deze op de Badweg worden voorgesteld. SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT - 9 -

11 Figuur 3.1, voorbeeld van wegvakpoort De gemeente gaat de verkeersveiligheid verder verbeteren door in te zetten op educatie. Aan de eilander scholen wordt een lespakket aangeboden. Middels dit lespakket wordt de aankomend automobilisten verkeersveilige verkeersgedrag aangeleerd. Vanwege de beperkte omvang van het eiland is het mogelijk op concrete aspecten in te gaan, waarmee de effectiviteit wordt vergroot. De voorlichting aan volwassen eilanders met betrekking tot verkeersveiligheid verdient eveneens aandacht. Dit krijgt vorm via advertenties in de dorpsbode en informatie in de gemeentelijke nieuwsbrief en internetpagina. Hierin wordt informatie gegeven over de verkeersstructuur en tips voor het veilig en milieuvriendelijk verplaatsen. Het merendeel van de verkeersdeelnemers op het eiland bestaat op Schiermonnikoog uit bezoekers. Het is belangrijk deze groep vertrouwd te maken met de specifieke regels die daar gelden. Op uitingen voor de doelgroep dient dit duidelijk te worden. De automobilisten die naar het eiland komen dienen nog nadrukkelijker dan nu te worden gewezen op de beperkingen die er zijn aan het gebruik van hun auto op het eiland. Hierbij gaat het zowel om de routes die mogen worden gebruikt als om de plaatsen waar mag worden geparkeerd. Verhogen attentiewaarde en verlagen snelheid op Heereweg middels aanleggen wegmarkering ter hoogte van kruisingen met: Reeweg, Oosterreeweg en Herdersdam. Verlagen van snelheid en verhogen attentiewaarde op Badweg middels aanleg FLEXdrempels en vakpoorten, tussen de kruisingen van de Badweg met: Karrepad - Seeduné weg, Seeduné weg Lieuwe Trientjespad. Vergroten van de educatie en informatie voor eilanders en bezoekers. De verschillende fysieke maatregelen zijn weergegeven op een kaart en te vinden in bijlage 1, onderdeel maatregelen verkeersveiligheid Bereikbaarheid In de externe bereikbaarheid blijft het autoverkeer een belangrijke positie innemen. Dit betekent dat de verbindingen tussen de veerdam en alle delen van het dorp van goede kwaliteit moeten zijn. Concreet betekent dit dat er voor langzaam verkeer op de Heereweg in principe geen plaats is. De maatregel die hiervoor is voorzien is het doortrekken van de Heereweg tot aan het Melle Grietjespad. Hiermee is het uiteraard noodzakelijk dat ook de inrichting van het Melle Grietjespad wordt aangepast op de belangrijkere functie die het krijgt. SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT

12 Deze nieuwe verbinding betekent dat de verkeersstructuur op Schiermonnikoog wordt gewijzigd. Om de noordzijde van het eiland te bereiken kan niet meer via de Reeweg worden gereden. Het verkeer wordt om de dorpskern heen geleid waarbij de volgende straten een belangrijke positie innemen: Heereweg, Oosterreeweg, Melle Grietjespad, Karrepad en Langestreek. Naast aanpassing van de Heerweg en Melle Grietjespad dient ook het Karrepad op een aantal punten te worden aangepast aan de nieuwe functie. Voor het Melle Grietjespad wordt hierbij onder andere gedacht aan het uitbreiden van inhaalmogelijkheden. Het autoverkeer heeft bij de interne bereikbaarheid minder prioriteit. Dit betekent dat goede en directe autoverbindingen tussen locaties op het eiland niet noodzakelijk zijn. Zeker in de dorpskern botst het autoverkeer met het verblijfskarakter van dit gebied. Daarom kiest de gemeente er voor dit gebied dat wordt begrenst door de Reeweg, Middenstreek en Nieuwestreek af te sluiten voor gemotoriseerd verkeer. De exacte omvang van het gebied is weergegeven op een bijgevoegde kaart. Ondanks dat de dorpskern niet meer toegankelijk wordt voor autoverkeer blijft de bereikbaarheid van het gebied per auto gewaarborgd. Hiervoor wordt in de direct omgeving van het autovrije gebied gezorgd voor aanvullende parkeermogelijkheid, aangezien het parkeerverbod in het gehele dorp van kracht blijft. De parkeergelegenheid is voorzien aan de achterzijde van het gemeentehuis en bij het Melle Grietjespad. De parkeerplaats biedt ruimte aan circa tien auto s. Dit aantal is ruim voldoende om aan de behoefte van de voorzieningen in het afgesloten deel van de dorpskern te voldoen. Middels een duidelijke en directe looproute wordt de parkeerplaats verbonden met de autovrije dorpskern. Bij de uitvoering van de looproute wordt rekening gehouden met de toegankelijkheid voor minder validen en het vervoeren van boodschappen. Het autoverkeer wordt middels een aangepaste inrichting en bebording om de dorpskern geleid. Voor een snelle verbinding buiten de dorpskern om wordt de Heereweg doorgetrokken tot aan het Melle Grietjespad. Om de bereikbaarheid van het centrum te behouden wordt aan de achterzijde van het gemeentehuis een parkeerplaats gerealiseerd die middels een goede looproute met het autovrije gedeelte van de dorpskern wordt verbonden. In bijlage 1 is de hoofdwegenstructuur op een kaart opgenomen. Hierbij is eveneens aangegeven op welke wegen aanpassingen van de inrichting noodzakelijk zijn. 3.2 Vrachtverkeer Verkeers veiligheid Bereikbaarheid Het vrachtverkeer neemt een belangrijke functie in bij het bevoorraden van o.a. horeca en bouwplaatsen. Uit de evaluatie van het mobiliteitsbeleid en de voorbereiding van deze notitie is gebleken dat veel inwoners van Schiermonnikoog hinder ondervinden van vrachtverkeer. In de hierna volgende paragrafen wordt aangegeven welke maatregelen de gemeente wil nemen om het vrachtverkeer op het eiland te beperken zonder dat hiermee de functies die het heeft vervallen. In aanvulling op de maatregelen die reeds in paragraaf zijn beschreven wordt voor de verkeersveiligheid verder ingezet op voorlichting. Samen met de ontheffing krijgen bestuurders een duidelijk overzicht van de rechten en plichten die voor hen gelden. De bereikbaarheid voor vrachtverkeer op het eiland wordt beperkt, zowel naar plaats als naar gewicht. Hierbij zijn de regels geen beperking voor het ontwikkelen of voortbestaan van maatschap- SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT

13 pelijke of economische activiteiten. Indien de vervoerder kan aantonen dat er werkelijk geen andere methode is de activiteit te bevoorraden wordt ontheffing verleend. Hierbij gelden uiteraard de fysieke beperkingen die het eiland kent. In het tijdvak tussen 06:00 uur s ochtends en 9:30 uur s ochtends mag in het autovrije gebied worden geladen en gelost. Vanwege de beschikbare wegenstructuur is het ook enkel tijdens deze periode mogelijk met vrachtwagens de Middenstreek te bedienen. Om het laden en lossen tijdens de venstertijden mogelijk te maken wordt het gebied voorzien van verzinkbare palen. In de huidige situatie is het overdag niet mogelijk voor vrachtwagens om in de drukke dorpskern veilig goederen te lossen en/of laden. Door de ingebruikname van laad- en losplaatsen komt daar verandering in. Er worden plaatsen voorzien aan de achterzijde van het gemeentehuis en voor het oude politiebureau. Deze speciaal op vrachtwagens ingerichte locatie maakt het mogelijk veilig en zonder het veroorzaken van hinder voor andere weggebruikers te lossen en laden, zij het op een wat grotere afstand dan in de huidige situatie. Het gebied is buiten de venstertijden alleen toegankelijk voor langzaam verkeer en kan zo meer het karakter van een verblijfgebied krijgen. Dit gebied kan een andere inrichting krijgen, waarbij wel de toegankelijkheid voor de vrachtwagens tijdens de venstertijden en voor brandweer en hulpdiensten gewaarborgd is. Het realiseren van een veilige laad- en losplaats op korte afstand van de voor motorvoertuigen afgesloten dorpskern. Plaatsing van verzinkbare palen die er voor zorgen dat de dorpskern alleen tussen 06:00 uur s ochtends en 09:30 uur s ochtends gebruikt kan worden voor laden en lossen. In de bijlage is op kaart aangegeven welke gebied speciaal wordt ingericht als verblijfsgebied en waar de speciale laad en losplaatsen zijn voorzien. 3.3 Openbaar vervoer Verkeersveiligheid Het openbaar vervoer moet een belangrijke positie op het eiland blijven vervullen. Het gaat daarbij met name om het vervoer tussen de veerhaven en de dorpskern en verschillende accommodaties. Om dit te faciliteren wordt een aantal maatregelen voorgesteld die hierna zijn beschreven. Onder openbaar vervoer wordt in dit document zowel het busvervoer als het taxivervoer verstaan. Het openbaar vervoer krijgt uiteraard te maken met de maatregelen ter verbetering van de verkeersveiligheid zoals aangegeven in paragraaf Specifiek voor het openbaar vervoer heeft de gekozen oplossing op de badweg als voordeel dat de FLEX-drempels geen hinder voor de zware bussen veroorzaken. Tevens zorgen de vak-poorten er voor dat de fietsers worden gescheiden van het busverkeer wat de kans op gevaarlijke situaties beperkt. De educatie van buschauffeurs vergt aandacht. Het is belangrijk afspraken te maken over de te gebruiken routes en het reisgedrag. Gezien de kleine groep chauffeurs die actief is op Schiermonnikoog kan dit door de gemeente makkelijk worden ingevuld Bereikbaarheid Het openbaar vervoer vervult een belangrijke functie om (voornamelijk) bezoekers tussen de veerhaven enerzijds en het dorp en de verschillende accommodaties anderzijds te verplaatsen. De dorpskern wordt niet alleen voor autoverkeer en vrachtverkeer afgesloten ook voor het openbaar vervoer is hier geen plaats meer. Dit betekent dat de halte op de Reeweg ter hoogte van de snackbar komt te vervallen. Direct buiten het autovrije gedeelte van de dorpskern worden nieuwe halten SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT

14 gerealiseerd zodat het nog steeds mogelijk is dicht bij belangrijke bestemmingen in- of uit te stappen. De routes van de bussen worden aangepast zodat snelle verbindingen ontstaan naar de verschillende belangrijke bestemmingen op het eiland. Concreet wordt hierbij gedacht aan de volgende busroutes: via de verlengde Heereweg en het Melle Grietjespad naar het Karrepad; via de Oosterreeweg direct naar de Monnik of de Badweg; via de Oosterreeweg, de Van Starkenborghstraat, de Burgemeester van de Wormstraat naar de Badweg of de Monnik. Daarnaast wordt de optie open gehouden bussen te laten rijden vanaf het Melle Grietjespad naar de Langestreek. Deze verbinding is met standaard materieel niet te rijden maar kan mogelijk met aangepast materieel of het aanpassen van de hoek (Middenstreek/ Karelspad) wel worden uitgevoerd. Voor taxi s wordt een speciale standplaats ingericht in de directe nabijheid van het autovrije gedeelte. Op deze wijze kunnen de passagiers op een herkenbare en veilige locatie in en uitstappen. Een apart punt om de bereikbaarheid te verbeteren is de halte inrichting. Vanaf 2010 is het verplicht dat het gehele openbare busvervoer toegankelijk is voor minder validen. De gemeente hoogt de halten op zodat makkelijk in- en uitgestapt kan worden. Hierbij is het niet noodzakelijk dat direct alle haltes aangepast zijn. Het is echter wel de bedoeling dat de meest gebruikte halten worden aangepast. Op Schiermonnikoog is een beperkt aantal haltes dat door zeer grote groepen reizigers wordt gebruikt, waaronder de veerdam en een aantal haltes in het dorp. Gezien het historisch dorpsgezicht wordt bij de halten in de kern veel aandacht aan inpassing besteed. Hierbij wordt eveneens aandacht geschonken aan de bereikbaarheid/ toegankelijkheid van deze bushaltes. Snelheidsremmende maatregelen die nauwelijks hinder voor bussen veroorzaken. Aangepaste busroute via de doorgetrokken Heereweg om de accommodaties aan het Karrepad snel te bedienen. Nieuwe goed toegankelijke bushaltes op de drukste locaties. Een speciale taxistandplaats in de directe nabijheid van de autovrije dorpskern. In de bijlage is op kaart opgenomen wat de busroutes zijn en de nieuwe haltes 3.4 Langzaam verkeer Fietsers Bereikbaarheid Het langzaam verkeer is de meest belangrijke modaliteit op Schiermonnikoog. In de hierna volgende paragrafen wordt zowel aandacht besteed aan fietsers als aan voetgangers. Fietsers nemen een belangrijke plaats in op het eiland, zo niet de meest belangrijke. Het gaat daarbij om zowel externe als interne verplaatsingen op het eiland. De fiets heeft op vrijwel het gehele eiland een prominente plaats in het verkeersbeeld. Fietsers kunnen over vrijwel het gehele eiland gebruik maken van de rijbaan waardoor het comfortabel is per fiets over het eiland te verplaatsen. De gemeente wil het gebruik van de fiets verder stimuleren en zet daarvoor een aantal maatregelen in. Op plaatsen waar aparte fietspaden zijn worden deze dusdanig vormgegeven dat ze herkenbaar, comfortabel en geschikt zijn voor grote groepen. Dit betekent concreet dat de niet-recreatieve fietspaden worden uitgevoerd in rood asfalt (om te zorgen voor de herkenbaarheid) en een breedte SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT

15 hebben waarbij het mogelijk is om 2 aan 2 te fietsen. Het gaat hierbij in ieder geval om het fietspad van de Veerdam via de Waddendijk naar het dorp. De inrichting is dusdanig dat het voor fietsers logisch is welke route te gebruiken. Door dergelijke verbindingen aan te bieden die duidelijk herkenbaar zijn wordt het gebruik van de fiets op andere routes beperkt. De routes die niet uitnodigend zijn voor fietsers blijven uiteraard wel voor hen bruikbaar. Het is de verwachting dat dit gebruik echter beperkt blijft tot bestemmingsverkeer. De inrichting van wegen die een belangrijke functie hebben voor het autoverkeer als de Heereweg en het Melle Grietjespad wordt dusdanig dat het voor fietsers niet uitdagend is daar te rijden. In de dorpskern is de fiets van ondergeschikt belang. De gemeente streeft er naar het verblijfklimaat in de dorpskern te optimaliseren. Dit betekent dat de Reeweg, Middenstreek en Nieuwestreek geen functie als externe of interne ontsluiting hebben. Door het plaatsen van fietsenklemmen aan de randen van het autovrije gedeelte van de dorpskern en een aangepaste inrichting wordt dit beleid ondersteund. Op deze wijze blijft het mogelijk het centrum per fiets te bereiken maar wordt de doorgaande verbinding voor fietsers minder aantrekkelijk. Het plaatsen van fietsenstallingen zorgt voor een meer geordend straatbeeld, waarin het prettiger verblijven is Verkeers veiligheid Om de verkeersveiligheid te vergroten zijn tal van snelheidsremmende maatregelen bij het autoverkeer genomen. Hierbij is rekening gehouden met het grote aantal fietsers op het eiland. Zo zijn de drempels op de Badweg vormgegeven in combinatie met vakpoorten waadoor fietsers ongehinderd kunnen doorrijden. Aangezien het merendeel van de fietsers op Schiermonnikoog bezoekers betreft is het belangrijk de communicatie richting deze groep te verbeteren. De gemeente maakt informatiemateriaal dat aansluit bij de inrichting op het eiland. Hierin wordt onder andere duidelijk aangegeven waar voorzieningen zijn om fietsen veilig en makkelijk te stallen. Fietspaden zijn dusdanig vormgegeven dat ze herkenbaar, comfortabel en geschikt zijn voor grote groepen. De dorpskern maakt geen deel uit van de fietsstructuur. In en om de dorpskern worden de stallingmogelijkheden voor fietsen aanzienlijk uitgebreid. De snelheidsremmende maatregelen voor autoverkeer zijn fietsvriendelijk. Uitgebreide informatie voor bezoekers over (on)mogelijkheden van fietsen op het eiland. De belangrijkste fietsroutes zijn op kaart weergegeven en te zien in bijlage Voetgangers Bereikbaarheid De overige belangrijke groep langzaam verkeer op het eiland zijn de voetgangers. In dit mobiliteitsplan wordt niet ingegaan op de recreatieve wandelroutes die op het eiland zijn. Dit onderwerp komt in specifieke nota s aan de orde. Voor voetgangers op Schiermonnikoog is eigenlijk alleen de interne bereikbaarheid van belang. Er zijn weinig mensen die de verplaatsing tussen de veerhaven en het dorp te voet maken. Naast de recreatieve voetpaden die er op Schiermonnikoog zijn, zijn vooral de mogelijkheden in het dorp Schiermonnikoog van belang. Hierbij ligt een duidelijke nadruk op de dorpskern. In de huidige situatie blijkt dat voetgangers hier nog veelal worden beperkt door andere verkeersdeelnemers. Gemotoriseerd verkeer maar ook fietsers hinderen het ongestoord verblijven. De gemeente Schiermonnikoog wil hier verandering in brengen door de inrichting van de dorpskern meer af te stemmen op de wensen van voetgangers. Hierbij worden de mogelijkheden om in de dorpskern te SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT

16 verblijven vergroot door bijvoorbeeld extra bankjes en de ruimte activiteiten te organiseren. De inrichting van de dorpskern wordt op deze nieuwe functie aangepast. Hiervoor wordt een op dit mobiliteitsplan aansluitende stedenbouwkundige visie ontwikkelt..2.2 Verkeers- veiligheid In de dorpskern is op de meeste plaatsen geen trottoir aanwezig. Op enkele plaatsen zoals langs de Langestreek en Noorderstreek zijn wel trottoirs aanwezig. Uit de evaluatie die voorafgaand aan deze notitie is uitgevoerd blijkt dat ook fietsers hier veelvuldig gebruik van maken. Deze situatie leidt tot onveilige situaties. Vanuit het oogpunt het dorpsgezicht zo veel mogelijk te behouden is het niet gewenst een hogere trottoirband aan te brengen die de scheiding markeert. Om toch de verkeersveiligheid op de voetpaden te vergroten worden verkeersborden geplaatst die aangeven dat het een voetpad betreft en geen fietspad. Met het plaatsen van het bord wordt het mogelijk om overtreders te sanctioneren. In figuur 3.2 is een voorbeeld van een dergelijk bord te zien. Figuur 3.2, verkeersbord, voetpad. Op de informatie voor de toerist wordt niet alleen informatie over de (on)mogelijkheden van fietsen op het eiland aangegeven (zie paragraaf ) hierop is ook aandacht voor de positie van voetgangers. Het gaat daarbij om het aangegeven welke routes geschikt zijn voor fietsers en voetgangers. Speciaal voor de schoolkinderen van Schiermonnikoog zet de gemeente in op verkeerseducatie. Deze lessen bereiden de kinderen voor op de afwijkende verkeerssituatie waarmee ze op de vaste wal worden geconfronteerd. Inrichten van de dorpskern als verblijfsgebied. Dit wordt nader uitgewerkt in een op te stellen stedenbouwkundige visie. Het plaatsen van verkeersborden nabij een aantal voetpaden zodat oneigenlijk gebruik door fietsers wordt voorkomen. Duidelijke informatie over (on)mogelijkheden van voetgangers op Schiermonnikoog. Les over de verkeerssituatie op de vaste wal voor kinderen op Schiermonnikoog. SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT

17 Bijlagen Bijlage 1a: Hoofd wegenstructuur Bijlage 1b: Toe- en afname verkeersintensiteit Bijlage 2: Fysieke maatregelen verkeersveiligheid Bijlage 3: Dorpskern, inclusief functies Bijlage 4: Busroutes en (nieuwe) haltes Bijlage 5: Hoofd fietsroutes SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT

18 1a. Hoofdwegenstructuur SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT

19 1b. Toe- en afname verkeersintensiteit SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT

20 2. Fysieke maatregelen verkeersveiligheid SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT

21 3. Dorpskern SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT

22 4. Busroutes en (nieuwe) bushaltes SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT

23 5. Hoofd fietsroutes SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT

24 Colofon Opdrachtgever Gemeente Schiermonnikoog Contactpersoon S. Stamhuis Auteur drs. ing. B.G.M. (Bart) Brenninkmeijer Projectnummer mr Kenmerk , AGV-Movares All rights reserved. No part of this edition may be reproduced, stored in an automated database or published in any form or by any means, electronic or mechanical, including photo-copying and recording, without permission in writing from AGV-Movares SchiermonnikOOG OP MOBILITEIT