Screen & Treat. Sjef Berendsen

Transcriptie

1 Screen & Treat Sjef Berendsen

2 Handboek PTSS

3 Natuurlijk verloop stress reacties

4 Het IVP stepped care model watchfull waiting door interne opvang, professionele back-up en monitoring eerste opvang door interne mensen: opvang op maat door vertrouwde personen psychologische eerste hulp bij twijfel telefonisch overleg/coaching/crisisadvisering mogelijkheid telefonisch contact met getroffene alleen indien nodig professionele opvang: in 5-10% van de gevallen na 1 à 2 weken monitoring middels de verwerkingsscan na 4 à 6 weken intake & therapie kosteneffectief

5 Signalen hoog risico mensen (Verwerkingsscan na 1 à 2 weken) Blijvend intense herbelevingen > 8 Blijvend gevoel van onveiligheid of dreiging > Angstige prikkelbaarheid en paniek, motorische onrust, slechte concentratie > Overmatige veiligheidsmaatregelen (gaan slapen met de lichten aan en met extra sloten op de deuren) Blijvende vermijding: > Plaats ongeval / overval / geweldsdelict vermijden > Niet over de schokkende gebeurtenis willen praten

6 Secundaire problemen hoog risico mensen Betrokkene is niet meer in staat om adequaat te functioneren (m.b.t. werk of privé-leven) > Verzuim en werkproblemen > Sociaal terugtrekgedrag > Relatieproblemen Persoonlijkheids-veranderingen ( niet meer hetzelfde ) depressieve en spannings-klachten Alcohol/middelengebruik vluchtgedrag

7 Post Traumatische Stress Stoornis (PTSS, DSM-IV) (Verwerkingsscan na 4 à 6 weken = groen) A. Blootgesteld aan traumatische ervaring B. Herbeleving 1 symptoom* C. Vermijding 3 symptomen D. Prikkelbaarheid 2 symptomen E. lijden + functiebeperking F. Duur 1 maand

8 Verwerkingsscan (Ernstig) Schokkende gebeurtenis Verwerkingsscan na 1 à 2 weken Uitslag groen: geen klachten, goed lopende verwerking Uitslag oranje: milde klachten, mogelijk niet goed lopende verwerking Uitslag rood: veel klachten, verontrustend verlopende verwerking Leidinggevende sluit nazorg betrokken medewerker af: 1. Medewerker is zelf verantwoordelijk om bij alsnog opspelende symptomen contact te zoeken met leidinggevende of bedrijfsarts 2. Medewerker kan voor alle zekerheid na enkele weken nogmaals zelfscan invullen Telefonische begeleiding van betrokken medewerker door IVP Bij stagnerende verwerking korte EMDR interventie door IVP Opvang medewerker ter plaatse of bij IVP therapeut op de praktijk Herstel en werkhervatting Verwerkingsscan na 4 à 6 weken

9 NS verwerkingsscan: vroegsignalering NS medewerkers meer dan de gemiddelde burger blootgesteld aan schokkende gebeurtenissen: hoger percentage met een PTSS of PTSS-klachten. Algemeen: van diegenen die een PTSS ontwikkelen zoekt slechts 10% actief hulp in het eerste jaar na de schokkende gebeurtenis (Wang e.a., 2005) Het tijdig signaleren van een stagnerende verwerking is belangrijk, zowel voor betrokkenen zelf als vanwege het voorkomen ziekteverzuim en uitval.

10 Verwerkingsscan: uitslag oranje/rood De uitslag van het stoplicht is oranje/rood, dit betekent dat de verwerking weliswaar op gang is gekomen maar ondersteuning door een IVP deskundige nuttig kan zijn. Deze zal telefonisch contact met je opnemen en samen met jou een inschatting maken of telefonische begeleiding kan volstaan of dat voor alle zekerheid een afspraak gemaakt wordt voor één of meerdere nazorggesprekken. Deze begeleiding wordt afgesloten door na een aantal weken nog een keer de verwerkingsscan in te vullen. Niet schrikken: voor alle zekerheid, vinger aan de pols, better safe than sorry

11 Telefonische begeleiding: coping adviezen Tastbare ondersteuning: > Inventariseren of er praktische hulp en ondersteuning is bij werkhervatting Psychologisch houvast geven: > door psycho-educatie (informatie-verstrekking en adviezen over stresshantering) Inventariseren of waardering is uitgesproken: erkenning de 2 sociale steunvragen Stressmanagement technieken: mensen leren hoe ze hun stresssymptomen kunnen hanteren (afleiding en ontspanning) Graduele exposure in vivo op het werk = hervatting

12 Vermijding stapsgewijs aanpakken (exposure in vivo) back on track! lijst van objectief veilige situaties die betrokkene vermeden had sinds de schokkende gebeurtenis graduele blootstelling volgens angsthiërarchie van vermeden situaties alle situaties moeten doorlopen worden > betrokkene wordt gevraagd zich eerst in de minst angstige situatie te begeven > blijft daar net zo lang in te blijven totdat de spanning met minstens 50% is gezakt. > daarna naar volgende situatie etc.

13 Verwerkingsscans NS Groen 57,54% Oranje 22,61% Oranje 19,85% Therapeut 13,82% 0 Totaal 398

14 Ervaringen met verwerkingsscan Medewerkers positief, voelen zich > Gehoord door een deskundige > Telefonisch op maat begeleid door een deskundige > Snel verwezen naar een deskundige Teammanagers positief, voelen zich > ondersteund en geadviseerd door een deskundige > Tevreden over snelle ondersteuning / verwijzing > Tevreden over snelle terugkoppeling

15 IvP Therapeuten (landelijk netwerk) Passen evidence based therapeutische interventies toe: EMDR: BIG geregistreerde GZ-psycholoog of psychotherapeut (bij voorkeur lid van de Vereniging EMDR Nederland) cognitieve gedragstherapie: BIG geregistreerde GZ-psycholoog of psychotherapeut (bij voorkeur lid van de Vereniging voor Cognitieve en Gedragstherapie) (

16