De behandeling van complexe rouw. Jantien Piekstra GZ psycholoog / cognitief gedragstherapeut

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "De behandeling van complexe rouw. Jantien Piekstra GZ psycholoog / cognitief gedragstherapeut"

Transcriptie

1 De behandeling van complexe rouw Jantien Piekstra GZ psycholoog / cognitief gedragstherapeut

2 Disclosure of interest Mogelijke belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder Andere relatie, namelijk Geen Psychologenpraktijk J Piekstra Nvt Nvt Nvt Nvt

3 Doel van de workshop Kijkje in de keuken van de rouwtherapeut > betere inschatting nut van behandeling voor een cliënt.

4 Inhoud presentatie Verwijscriteria Intake en diagnostiek De behandeling Behandeling en reïntegratie Vragen De casussen in deze presentatie zijn geanonimiseerd en waar nodig aangepast.

5 Verwijscriteria

6 Verwijscriteria Klinisch significant lijden en disfunctioneren > 6 maanden na verlies van een dierbare Geen progressie < 6 maanden: Posttraumatische stress stoornis * Hopeloosheid, wroeging > suicide risico*

7 Intake en diagnostiek

8 Intake en diagnostiek Intakegesprek Vragenlijsten: RVL: rouwverwerkingslijst, BDI : Beck's Depression Inventory SVL: schokverwerkingslijst

9 De behandeling

10 De behandeling Psycho-educatie Cognitieve therapie Gedragstherapie Emdr (Schrijfopdrachten)

11 Psycho-educatie

12 Psycho-educatie Doel: Meer begrip en kennis over rouwprocessen: Herkenning (geruststelling) Normaliseren van klachten

13 Psycho-educatie Rouwtaken aanvaarding verlies voelen van de pijn emotioneel een plek geven doorgaan met het leven

14 Psycho-educatie Rouwtaken aanvaarding verlies voelen van de pijn emotioneel een plek geven doorgaan met het leven Rouwreacties emotionele reacties lichamelijke reacties gedachten gedrag

15 Psycho-educatie Rouwtaken aanvaarding verlies voelen van de pijn emotioneel een plek geven doorgaan met het leven Rouwreacties emotionele reacties lichamelijke reacties gedachten gedrag Familie betrekken: individuele verschillen

16 Cognitieve therapie

17 Cognitieve therapie Doel: Cognities die de verwerking en aanpassing aan de nieuwe situatie blokkeren opsporen en uitdagen, zodat de rouw niet langer stagneert

18 Cognitieve therapie Irrationele gedachten bij rouw: Als ik mijn verdriet toelaat, word ik gek Het moet nu maar eens klaar zijn Ik ben niks waard zonder hem/haar Het is mijn schuld (suïcide, moord) Anderen zijn niet (meer) geïnteresseerd Ik mag een ander niet met mijn verdriet opzadelen

19 Cognitieve therapie Welke gedachte maakt je in deze situatie het meest verdrietig? Wat betekent dat voor jou? En wat zegt dat over jou?

20 Cognitieve therapie Onderzoeken van de gedachte: 2 vragen: -Is het waar? > ja / misschien / nee -Is het helpend? > ja / nee Argumenten:?

21 Cognitieve therapie Keer de gedachte om: Zou dat ook waar kunnen zijn? -Ja Is het helpend? -Ja

22 Argumenten? Cognitieve therapie

23 Cognitieve therapie Nieuwe gedachte (waar en helpend): Resultaat: boosheid en verdriet zijn verminderd > toenadering

24 Gedragstherapie

25 Gedragstherapie Doel: Testen van negatieve, irrationele voorspellingen (gedragsexperimenten) Verminderen van vermijdingsgedrag (exposure)

26 Inventarisatie vermijdingsgedrag & hiërarchie

27 Gedragstherapie Interventie: graduele exposure

28 Gedragstherapie Resultaat: Toename van de pijn en het verdriet (normale rouw > realiteit van het verlies).

29 Gedragstherapie Resultaat: Toename van de pijn en het verdriet (normale rouw > realiteit van het verlies). Besef dat aan te kunnen Vermindering angst voor verdriet

30 EMDR Eye Movement Desensitisation & Reprocessing

31 EMDR Eye Movement Desensitisation & Reprocessing Doel: Verminderen van ptss-klachten: nachtmerries, herbelevingen, intrusies

32 EMDR Eye Movement Desensitisation & Reprocessing Doel: Verminderen van ptss-klachten: nachtmerries, herbelevingen, intrusies Afname van angst- en/of schuldgevoelens > Verstand versus gevoel

33 EMDR Casus Yvonne Dochtertje (8 jaar) vermoord Persoonlijke problemen

34 EMDR Resultaat: Spanningsreductie Voelt zich emotioneel sterker Geen nachtmerries meer Geen schuldgevoelens meer Verdriet en gepaste boosheid

35 Doel van de behandeling Het verminderen van de complicerende factoren, zodat er ruimte komt voor het normale rouwproces

36 Behandeling en reïntegratie

E M D R een inleiding

E M D R een inleiding E M D R een inleiding Lucinda Meihuizen GZ-psycholoog Zorgpartners Midden-Holland lucinda.meihuizen@zorgpartners.nl Wietske Soeteman GZ-psycholoog Pro Persona w.soeteman@propersona.nl Wat haal je uit deze

Nadere informatie

Rouw na een niet-natuurlijke dood

Rouw na een niet-natuurlijke dood Rouw na een niet-natuurlijke dood Yarden Symposium Afscheid na een niet-natuurlijke dood Donderdag 14 november 2013 Prof. dr. Paul Boelen Universiteit Utrecht Wat is rouw? Inhoud Wat is niet-natuurlijke

Nadere informatie

PTSS - diagnostiek en behandeling. drs. Mirjam J. Nijdam psycholoog / onderzoeker Topzorgprogramma Psychotrauma AMC De Meren

PTSS - diagnostiek en behandeling. drs. Mirjam J. Nijdam psycholoog / onderzoeker Topzorgprogramma Psychotrauma AMC De Meren PTSS - diagnostiek en behandeling drs. Mirjam J. Nijdam psycholoog / onderzoeker Topzorgprogramma Psychotrauma AMC De Meren Opbouw Diagnose PTSS Prevalentiecijfers PTSS en arbeid Preventie van PTSS Behandeling

Nadere informatie

Inhoud: Eye Movement Desensitisation and Reprocessing (EMDR) bij Autisme. Wat is EMDR?

Inhoud: Eye Movement Desensitisation and Reprocessing (EMDR) bij Autisme. Wat is EMDR? Eye Movement Desensitisation and Reprocessing (EMDR) bij Autisme Ank Goosen Gezondheidszorgpsycholoog GGzE 21 09 2012 Wat is EMDR Indicatie Doel Doelgroep Methode Aanpassingen Resultaten 2 cliënten Inhoud:

Nadere informatie

Behandeling informatie.

Behandeling informatie. Behandeling informatie. Bij een wachttijd langer dan een maand wordt de mogelijkheid geboden om door te verwijzen naar een andere GBGGZ- aanbieder. Psychologenpraktijk NK heeft nauwe contacten met een

Nadere informatie

Themabijeenkomst CCUVN 14 september 2017 Vermoeidheid en pijn bij IBD

Themabijeenkomst CCUVN 14 september 2017 Vermoeidheid en pijn bij IBD Themabijeenkomst CCUVN 14 september 2017 Vermoeidheid en pijn bij IBD Vermoeidheid en pijn bij IBD Behandelmogelijkheden Medische Psychologie Hanneke Robben Klinisch Psycholoog-Psychotherapeut IBD en vermoeidheid/pijn

Nadere informatie

Traumatische rouw Peta Schotanus juni 2017

Traumatische rouw Peta Schotanus juni 2017 Traumatische rouw Peta Schotanus juni 2017 Michael Dudok de Wit: Father and daughter 2 Normale rouw Rouw is een normale reactie op een ingrijpende verlieservaring Rouw treedt alleen op wanneer er sprake

Nadere informatie

Posttraumatische-stressstoornis en NET therapie. Sabina Brinkman, verpleegkundig specialist i.o Khady Sagna, sociaal psychiatrisch verpleegkundige

Posttraumatische-stressstoornis en NET therapie. Sabina Brinkman, verpleegkundig specialist i.o Khady Sagna, sociaal psychiatrisch verpleegkundige Posttraumatische-stressstoornis en NET therapie Sabina Brinkman, verpleegkundig specialist i.o Khady Sagna, sociaal psychiatrisch verpleegkundige Even voorstellen Arq Psychotrauma Expert Groep is een groep

Nadere informatie

De behandeling van de dwangstoornis. Else de Haan & Lidewij Wolters UvA / AMC / De Bascule Veldhoven, VGCT, november 2013

De behandeling van de dwangstoornis. Else de Haan & Lidewij Wolters UvA / AMC / De Bascule Veldhoven, VGCT, november 2013 De behandeling van de dwangstoornis Else de Haan & Lidewij Wolters UvA / AMC / De Bascule Veldhoven, VGCT, november 2013 Programma Behandeling en behandelstrategieën Per fase in de behandeling: Mogelijke

Nadere informatie

Traumabehandeling Emergis kinder- en jeugdpsychiatrie

Traumabehandeling Emergis kinder- en jeugdpsychiatrie Traumabehandeling Emergis kinder- en jeugdpsychiatrie Krijg je (binnenkort) traumabehandeling vanuit zorgprogramma Angst & stemming van Emergis kinder- en jeugdpsychiatrie? Ben je 6 tot 18 jaar? Dan is

Nadere informatie

Heeft positieve affectregulatie invloed op emotionele problemen na ingrijpende gebeurtenissen?

Heeft positieve affectregulatie invloed op emotionele problemen na ingrijpende gebeurtenissen? Heeft positieve affectregulatie invloed op emotionele problemen na ingrijpende gebeurtenissen? Lonneke I.M. Lenferink Rijksuniversiteit Groningen, Universiteit Utrecht Paul A. Boelen Universiteit Utrecht,

Nadere informatie

EMDR. Afdeling Psychiatrie en Medische Psychologie

EMDR. Afdeling Psychiatrie en Medische Psychologie EMDR Afdeling Psychiatrie en Medische Psychologie Wat is EMDR? Eye Movement Desensitization and Reprocessing, afgekort tot EMDR, is een therapie voor mensen die last blijven houden van de gevolgen van

Nadere informatie

Met therapie werken aan je problemen Sterker in de samenleving.

Met therapie werken aan je problemen Sterker in de samenleving. Met therapie werken aan je problemen Sterker in de samenleving. Powered by Pluryn Ik kreeg één keer per week therapie om beter in mijn vel te zitten. Ik leerde om te gaan met vervelende gebeurtenissen

Nadere informatie

Weerbaarheid tegen stigmatisering bij mensen met psychose

Weerbaarheid tegen stigmatisering bij mensen met psychose Weerbaarheid tegen stigmatisering bij mensen met psychose Catherine van Zelst Afdeling Psychiatrie en Psychologie, Universiteit Maastricht Masterclass Netwerk Vroege Psychose 6 februari 2015 Disclosure

Nadere informatie

Over trauma gesproken. Berber v.d. Vleugel & David v.d. Berg Oranjewoud

Over trauma gesproken. Berber v.d. Vleugel & David v.d. Berg Oranjewoud Over trauma gesproken Berber v.d. Vleugel & David v.d. Berg 13-3- 2015 Oranjewoud Disclosure (potentiële) belangenverstrengeling geen Geen / Zie hieronder Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met

Nadere informatie

..en. rouwend. VOOK 6 oktober 2011 ( )Carine. Kappeyne van de Coppello

..en. rouwend. VOOK 6 oktober 2011 ( )Carine. Kappeyne van de Coppello Jong, eigen-wijs..en rouwend VOOK 6 oktober 2011 ( )Carine Kappeyne van de Coppello Krijgen kinderen met de dood te maken? Internationaal onderzoek wijst uit dat van ongeveer 5% van de kinderen tot 16

Nadere informatie

EMDR Therapie voor mensen met een traumatische ervaring

EMDR Therapie voor mensen met een traumatische ervaring EMDR Therapie voor mensen met een traumatische ervaring Wat is EMDR Eye Movement Desensitization and Reprocessing, afgekort tot EMDR, is een therapie voor mensen die last blijven houden van de gevolgen

Nadere informatie

In de praktijk Casus carrousel

In de praktijk Casus carrousel In de praktijk Casus carrousel Symposium Sterkte met je tumor Maastricht, 13 april 2017 Marc Kamps, medisch maatschappelijk werker Alied van der Aa, gezondheidszorgpsycholoog Hans Mos, geestelijk verzorger

Nadere informatie

Haïti. Anneke Vinke, 19 januari 2010

Haïti. Anneke Vinke, 19 januari 2010 Haïti Anneke Vinke, 19 januari 2010 Opzet Korte introductie Feiten en verder Morgen... PAUZE --> daarna vragen/discussie 2 Situatie: RAMP in Haïti TV beelden & leed: zien van pijn van kinderen niet te

Nadere informatie

Complexe rouw. Prof. dr. Jos de Keijser. 8 oktober Zorg Diensten Groep. Symposium Kennis & kunde delen in de postmortale zorg

Complexe rouw. Prof. dr. Jos de Keijser. 8 oktober Zorg Diensten Groep. Symposium Kennis & kunde delen in de postmortale zorg faculteit gedrags- en maatschappijwetenschappen Datum 23-10-2014 Complexe rouw Prof. dr. Jos de Keijser 8 oktober Zorg Diensten Groep Symposium Kennis & kunde delen in de postmortale zorg Normale rouw

Nadere informatie

De wisselwerking tussen wetenschap & de (klinische) praktijk. Maaltijdsalade. Disclosure belangen. Hilde M.

De wisselwerking tussen wetenschap & de (klinische) praktijk. Maaltijdsalade. Disclosure belangen. Hilde M. De wisselwerking tussen wetenschap & de (klinische) praktijk Hilde M. Geurts @dutcharc 1 Disclosure belangen Belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring

Nadere informatie

Angst voor terugkeer van kanker. November 2011, VGCT. Coen Völker cvolker@hdi.nl GZpsycholoog & Eerstelijnspsycholoog

Angst voor terugkeer van kanker. November 2011, VGCT. Coen Völker cvolker@hdi.nl GZpsycholoog & Eerstelijnspsycholoog Angst voor terugkeer van kanker November 2011, VGCT Coen Völker cvolker@hdi.nl GZpsycholoog & Eerstelijnspsycholoog programma 1a Casus 1b Diagnostiek van angst voor terugkeer van kanker 1c Behandeling

Nadere informatie

faculteit gedrags- en maatschappijwetenschappen Februari 2014 Werken met verlies? Jos de Keijser Drachten 5-2-2015

faculteit gedrags- en maatschappijwetenschappen Februari 2014 Werken met verlies? Jos de Keijser Drachten 5-2-2015 Werken met verlies? Jos de Keijser Drachten 5-2-2015 Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Geen / Zie hieronder Indeling Werk en verlies Normale rouw en complexe rouw: diagnostiek

Nadere informatie

Dysthymie Aanpassingsstoornis Diagnoses met een beperking? Sascha Russo, psychiater

Dysthymie Aanpassingsstoornis Diagnoses met een beperking? Sascha Russo, psychiater Dysthymie Aanpassingsstoornis Diagnoses met een beperking? 04-10-2017 Sascha Russo, psychiater Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling voor deze bijeenkomst mogelijk relevante relaties

Nadere informatie

EMDR bij adolescenten

EMDR bij adolescenten EMDR bij adolescenten Een vorm van traumabehandeling Marijke de Koning-Groothuizen ZMC Kinderen en Jongeren van de Gelderse Roos Voorbeelden uit de praktijk Sofie, 16 jaar. Klachten, sinds ongeveer een

Nadere informatie

Chronische pijn rol van de mantelzorger. 7 oktober 2017 Toon van Helmond Marja Smit

Chronische pijn rol van de mantelzorger. 7 oktober 2017 Toon van Helmond Marja Smit Chronische pijn rol van de mantelzorger 7 oktober 2017 Toon van Helmond Marja Smit Inhoud 1. Wetenschappelijk onderzoek 2. Praktijk 3. Aanbevelingen Vooraf Zorgstandaard chronische pijn 2017 Uitgangspunt

Nadere informatie

Behandeling van nabestaanden met traumatische rouw na een dodelijk verkeersongeval

Behandeling van nabestaanden met traumatische rouw na een dodelijk verkeersongeval 11/9/2018 Behandeling van nabestaanden met traumatische rouw na een dodelijk verkeersongeval Jos de Keijser VGCT, 9 november 2018 11/9/2018 inhoud Verkeersdoden Traumatische rouw na een dodelijk verkeersongeval

Nadere informatie

De opvang van nabestaanden na een suïcide

De opvang van nabestaanden na een suïcide De opvang van nabestaanden na een suïcide Discussiegroep voorjaarscongres 2012 NVvP dr. Marieke de Groot Vrije Universiteit afdeling klinische psychologie mh.de.groot@psy.vu.nl dr. Remco de Winter Parnassia

Nadere informatie

Over hard werken, verbinden, humor & houden van!!!

Over hard werken, verbinden, humor & houden van!!! Over hard werken, verbinden, humor & houden van!!! Lonneke Mechelse, GZ psycholoog BIG, Registerpsycholoog NIP Arbeid & Organisatie bij Peptalk Delft, (generalistische basis GGZ) & Mentaal Beter Gouda

Nadere informatie

Gecompliceerde rouw na verlies van een dierbare. basis-ggz

Gecompliceerde rouw na verlies van een dierbare. basis-ggz Gecompliceerde rouw na verlies van een dierbare Denk biedt hulp aan mensen tussen de 18 en 75 jaar met lichte en matig-ernstige psychische klachten. Behandeling bij Denk past binnen de generalistische.

Nadere informatie

E. Snippe en F. Bos

E. Snippe en F. Bos Disclosure belangen sprekers De mogelijke waarde van smartphone-based dagboekonderzoek voor de klinische praktijk (potentiële) belangenverstrengeling Geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met

Nadere informatie

De Obsessief-Compulsieve stoornis: behandeling in de praktijk. 2013 Universitair Ziekenhuis Gent

De Obsessief-Compulsieve stoornis: behandeling in de praktijk. 2013 Universitair Ziekenhuis Gent De Obsessief-Compulsieve stoornis: behandeling in de praktijk Dr. Leyman Lemke Deswarte Annelies 2013 Universitair Ziekenhuis Gent Inhoud workshop Kapstok: Het neurotische lussenmodel (NLM) (R. Schacht

Nadere informatie

De CAMS Workshop R E M C O D E W I N T E R, S G A C U U T N I E N K E K O O L, S G P E R S O O N L I J K H E I D S S T O O R N I S S E N

De CAMS Workshop R E M C O D E W I N T E R, S G A C U U T N I E N K E K O O L, S G P E R S O O N L I J K H E I D S S T O O R N I S S E N De CAMS Workshop R E M C O D E W I N T E R, S G A C U U T N I E N K E K O O L, S G P E R S O O N L I J K H E I D S S T O O R N I S S E N DAG VAN DE INHOUD DEN HAAG 28 SEPTEMBER W W W. S U I C I D A L I

Nadere informatie

Screen & Treat. Sjef Berendsen

Screen & Treat. Sjef Berendsen Screen & Treat Sjef Berendsen 19-4-2012 Handboek PTSS Natuurlijk verloop stress reacties Het IVP stepped care model watchfull waiting door interne opvang, professionele back-up en monitoring eerste opvang

Nadere informatie

EEN NETWERKBENADERING

EEN NETWERKBENADERING EEN NETWERKBENADERING VOOR PSYCHOSE DE ROL VAN SYMPTOMEN EN TRAUMA dr. Hanneke Wigman Januari 2017 De Amsterdamse School DISCLOSURES (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante

Nadere informatie

Drs. D. van der Veen, UMCG

Drs. D. van der Veen, UMCG De beste exposure bedenk je samen van analyse naar expertise 10 maart 2017 Date van der Veen, klinische psycholoog en behandelcoördinator Afdeling Angst en Dwang UCP, Groningen Disclosure belangen spreker

Nadere informatie

Rondom Suïcide. Nieuwe inzichten over preventie en ondersteuning van nabestaanden. 26 oktober Jos de Keijser

Rondom Suïcide. Nieuwe inzichten over preventie en ondersteuning van nabestaanden. 26 oktober Jos de Keijser Rondom Suïcide Nieuwe inzichten over preventie en ondersteuning van nabestaanden 26 oktober 2016 Jos de Keijser onderdelen Suïcide in Nederland anno 2016 Preventie Richtlijnen Contact maken Impact van

Nadere informatie

Narratieve Exposure Therapie

Narratieve Exposure Therapie Narratieve Exposure Therapie MANP jubileumcongres Patricia Strijk Even voorstellen Wat doet Stichting Centrum 45: Diagnostiek en behandeling complexe psychotraumaklachten VS-GGZ: Werkzaam op de polikliniek

Nadere informatie

Ik ben veranderd het aanpassingsproces van vroeger naar nu

Ik ben veranderd het aanpassingsproces van vroeger naar nu Hersenletsel en dan...? Breuk in de levenslijn Ik ben veranderd het aanpassingsproces van vroeger naar nu Sven Stapert GZ-psycholoog/neuropsycholoog medische psychologie OMC Sittard & Faculty of Psychology

Nadere informatie

Seks over de grens 26 januari 2009

Seks over de grens 26 januari 2009 Seks over de grens 26 januari 2009 STEPS STEPS Iva Bicanic & Astrid Kremers Iva Bicanic & Astrid Kremers Programma Voorstellen Informatie eenmalig seksueel geweld Algemene informatie STEPS DVD STEPS Gedetailleerde

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting 134 Nederlandse samenvatting De inleiding van dit proefschrift beschrijft de noodzaak onderzoek te verrichten naar interpersoonlijk trauma en de gevolgen daarvan bij jongeren in

Nadere informatie

Exploring EMDR-therapy and tinnitus. Linda Hochstenbach-Nederpel Gz-psycholoog

Exploring EMDR-therapy and tinnitus. Linda Hochstenbach-Nederpel Gz-psycholoog Exploring EMDR-therapy and tinnitus Linda Hochstenbach-Nederpel Gz-psycholoog Introductie Voorstellen: GZ-psycholoog, gedragstherapeut en traumatherapeut (EMDR) eigen eerstelijnspraktijk (verwijzingen

Nadere informatie

Onze pappa kreeg een ongeluk in zijn hoofd. presentatie symposium Het Venijn zit in de staart Thema: Family Matters - 11 april 2017

Onze pappa kreeg een ongeluk in zijn hoofd. presentatie symposium Het Venijn zit in de staart Thema: Family Matters - 11 april 2017 Onze pappa kreeg een ongeluk in zijn hoofd presentatie symposium Het Venijn zit in de staart Thema: Family Matters - 11 april 2017 familie Kingma Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling:

Nadere informatie

Afstand ter adoptie. Astrid Werdmuller

Afstand ter adoptie. Astrid Werdmuller Afstand ter adoptie Astrid Werdmuller 1 Disclosure belangen Astrid Werdmuller en Annette van Hulst (Potentiële) belangenverstrengeling: geen Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven:

Nadere informatie

ASS in de verzekeringsgeneeskundige praktijk

ASS in de verzekeringsgeneeskundige praktijk ASS in de verzekeringsgeneeskundige praktijk Dr. P. Remijnse, psychiater UWV Breda, 4-7-2017 Disclosure belangen spreker (Potentiële) belangenverstrengeling Voor deze bijeenkomst mogelijk relevante relaties

Nadere informatie

EMDR in de kinderrevalidatie: het werkt echt!

EMDR in de kinderrevalidatie: het werkt echt! EMDR in de kinderrevalidatie: het werkt echt! Marjan Zuur orthopedagoog/klinisch psycholoog RC De Hoogstraat Maureen Stam orthopedagoog/gz-psycholoog RC De Trappenberg VOOR NA Inhoud 1. Traumaverwerking

Nadere informatie

Mindfulnesstraining Aandachttraining. Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT)

Mindfulnesstraining Aandachttraining. Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) Mindfulnesstraining Aandachttraining Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) 2 Deze folder geeft u informatie over Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT). De mindfulnesstraining wordt aangeboden

Nadere informatie

De CAMS Workshop REMCO DE WINTER, KD ACUUT DAG VAN DE INHOUD ROTTERDAM 29 SEPTEMBER

De CAMS Workshop REMCO DE WINTER, KD ACUUT DAG VAN DE INHOUD ROTTERDAM 29 SEPTEMBER De CAMS Workshop REMCO DE WINTER, KD ACUUT DAG VAN DE INHOUD ROTTERDAM 29 SEPTEMBER W W W. S U I C I D A L I T E I T. N L Disclosure belangen spreker Remco de Winter (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

psychologische hulp online

psychologische hulp online psychologische hulp online posttraumatische stress pathologische rouw paniekstoornis en agorafobie depressie bulimia nervosa Burn-out preventie en behandeling diagnostische screening & indicatie Geschiedenis

Nadere informatie

Een zaak van de behandelaar?

Een zaak van de behandelaar? HersenletselCongres 2014 3 november Disclosure belangen sprekers (potentiële) belangenverstrengeling Geen De betrokken relaties bij dit project zijn: C2 Onderpresteren bij mild hersenletsel: een zaak van

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker Wat maakt lijden ondraaglijk? Tjipke D. Ypma & Herman L Hoekstra SCEN-Drenthe KNMG SCEN 23 april 2015 Utrecht

Disclosure belangen spreker Wat maakt lijden ondraaglijk? Tjipke D. Ypma & Herman L Hoekstra SCEN-Drenthe KNMG SCEN 23 april 2015 Utrecht Disclosure belangen spreker Wat maakt lijden ondraaglijk? Tjipke D. Ypma & Herman L Hoekstra SCEN-Drenthe KNMG SCEN 23 april 2015 Utrecht (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante

Nadere informatie

Verstandelijk beperkte pa0ënten

Verstandelijk beperkte pa0ënten Verstandelijk beperkte pa0ënten Michiel Vermaak Arts voor Verstandelijk Gehandicapten Cephir Seminar Erasmus MC Maandag 25 januari 2016 Disclosure belangen spreker Michiel (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Brijder Verslavingszorg Hoofddorp

Brijder Verslavingszorg Hoofddorp Ons Team Ons team is zeer divers. We bestaan uit het secretariaat, psychologen, maatschappelijk werkers, sociaal psychiatrisch verpleegkundigen, cognitief gedragstherapeutisch werkers, ervaringsdeskundigen,

Nadere informatie

Wat is graded exposure in vivo?

Wat is graded exposure in vivo? Wat is graded exposure in vivo? Geleidelijke blootstelling aan situaties die als angstig worden ervaren Graded exposure in vivo Achtergrond in vivo is effectief bij diverse volwassen pijnpopulaties CRPS

Nadere informatie

Verminderen van suïcidale intrusies met oogbewegingen Jaël van Bentum, MSc

Verminderen van suïcidale intrusies met oogbewegingen Jaël van Bentum, MSc Verminderen van suïcidale intrusies met oogbewegingen Jaël van Bentum, MSc Vrije Universiteit Amsterdam, Klinische Psychologie 1 Suïcidale intrusies Repetitieve, oncontroleerbare, en indringende suïcidale

Nadere informatie

Ingrijpende gebeurtenissen Agressie en geweld Preventie Opvang Behandelen van PTSS. Jaap Dogger

Ingrijpende gebeurtenissen Agressie en geweld Preventie Opvang Behandelen van PTSS. Jaap Dogger Ik zal handhaven Ingrijpende gebeurtenissen Agressie en geweld Preventie Opvang Behandelen van PTSS Jaap Dogger Definitie. Onder een traumatische ervaring wordt verstaan: een gebeurtenis die een dreigende

Nadere informatie

Samen rouwen. Hoe u uw kind kunt helpen verlies draaglijk te maken

Samen rouwen. Hoe u uw kind kunt helpen verlies draaglijk te maken Samen rouwen Hoe u uw kind kunt helpen verlies draaglijk te maken Rouw De prijs die we betalen voor hechting Overlijden van een dierbare Gezondheidsproblemen (CVS, MS, afnemen zicht / gehoor etc.) Rouwen

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie. Afdeling Psychiatrie

Cognitieve gedragstherapie. Afdeling Psychiatrie Cognitieve gedragstherapie Afdeling Psychiatrie Cognitieve gedragstherapie Wat is cognitieve gedragstherapie? Cognitieve gedragstherapie bestaat uit twee onderdelen; cognitieve therapie en gedragstherapie.

Nadere informatie

Disclosure belangen spreker. (potentiële) belangenverstrengeling

Disclosure belangen spreker. (potentiële) belangenverstrengeling Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met bedrijven Sponsoring of onderzoeksgeld Honorarium of andere (financiële) vergoeding Aandeelhouder

Nadere informatie

Depressie en angst bij de ziekte van Parkinson Rianne van Gool Verpleegkundig specialist

Depressie en angst bij de ziekte van Parkinson Rianne van Gool Verpleegkundig specialist Depressie en angst bij de ziekte van Parkinson Rianne van Gool Verpleegkundig specialist Dopamine Ziekte van Parkinson: minder dopamine Dopamine is een signaalstof die de communicatie tussen hersencellen

Nadere informatie

Bijlage 1. Tabel 1. Doelenboom

Bijlage 1. Tabel 1. Doelenboom Bijlage 1 Tabel 1. Doelenboom Overkoepelend doel: 1. Een afname van het risico op een klinische depressieve stoornis (volgens de DSM-IV) door afname van bestaande subklinische of klinische depressieve

Nadere informatie

Leven met een amputatie. Chris Leegwater Vinke Psycholoog

Leven met een amputatie. Chris Leegwater Vinke Psycholoog Leven met een amputatie Chris Leegwater Vinke Psycholoog Amputatie 2 Amputatie is voor de geamputeerde meestal een ernstig trauma, niet alleen lichamelijk, maar ook geestelijk. Naast het verlies van de

Nadere informatie

Dokter, voelt U mijn pijn?! Over yellow flags en psychologische behandeling Tamara Sinnaeve, klinisch psychologe AZ Monica

Dokter, voelt U mijn pijn?! Over yellow flags en psychologische behandeling Tamara Sinnaeve, klinisch psychologe AZ Monica Dokter, voelt U mijn pijn?! Over yellow flags en psychologische behandeling Tamara Sinnaeve, klinisch psychologe AZ Monica 2 Geef me de kalmte om te accepteren wat ik niet kan veranderen, De moed om te

Nadere informatie

B6 ReAttach: een multimodale benadering met verrassende effecten bij mensen met NAH of dementie. Multimodale benadering van verwerking

B6 ReAttach: een multimodale benadering met verrassende effecten bij mensen met NAH of dementie. Multimodale benadering van verwerking HersenletselCongres 1 3 november Disclosure belangen sprekers B ReAttach: een multimodale benadering met verrassende effecten bij mensen met NAH of dementie (potentiële) belangenverstrengeling Geen De

Nadere informatie

Colin van der Heiden

Colin van der Heiden Workshop: Metacognitieve therapie voor de Gegeneraliseerde Angst Stoornis Colin van der Heiden PG-Dag van de Inhoud Complexiteit vraagt maatwerk Rotterdam, 5 oktober 2017 PROGRAMMA inleiding metacognitieve

Nadere informatie

Hou dat vast! EMDR bij mensen met ( C ) PTSS en een laag IQ

Hou dat vast! EMDR bij mensen met ( C ) PTSS en een laag IQ Hou dat vast! EMDR bij mensen met ( C ) PTSS en een laag IQ 16-06-2017 info@poli-plus.nl Kan ik wel..? De PTSS wel goed diagnosticeren? De EMDR behandeling bij deze patiënt wel doen? (anders?) Juist inschatten

Nadere informatie

Imagery in bipolaire stoornissen

Imagery in bipolaire stoornissen Imagery in bipolaire stoornissen Karin van den Berg Klinisch psycholoog, GGzE Promovendus, Maastricht University Prof. Ger P.J. Keijsers Maastricht University: promotor Dr. M. Voncken Maastricht University:

Nadere informatie

IMAGERY RESCRIPTING Bij PTSS na vroegkinderlijk herhaald interpersoonlijk trauma

IMAGERY RESCRIPTING Bij PTSS na vroegkinderlijk herhaald interpersoonlijk trauma toont deskundigheid en lef bij psychotrauma IMAGERY RESCRIPTING Bij PTSS na vroegkinderlijk herhaald interpersoonlijk trauma Onderdeel van Arkin Programma Inleiding: wetenschap en overzicht interventie

Nadere informatie

COMPLEX TRAUMA BIJ KINDEREN: SAMEN DOEN WAT WERKT. Mariska de Baat (NJi), Marie-José van Hoof (Rivierduinen), Leanthe van Harten (TNO)

COMPLEX TRAUMA BIJ KINDEREN: SAMEN DOEN WAT WERKT. Mariska de Baat (NJi), Marie-José van Hoof (Rivierduinen), Leanthe van Harten (TNO) COMPLEX TRAUMA BIJ KINDEREN: SAMEN DOEN WAT WERKT Mariska de Baat (NJi), Marie-José van Hoof (Rivierduinen), Leanthe van Harten (TNO) WIE IS WIE Complex trauma het meerkoppige monster in de praktijk Prevalentie

Nadere informatie

Depressieve symptomen bij verpleeghuiscliënten

Depressieve symptomen bij verpleeghuiscliënten Doen bij Depressie zorgprogramma Informatiefolder voor afdelingsmedewerkers Depressieve symptomen bij verpleeghuiscliënten Folder 2 Inleiding Deze folder is bedoeld voor afdelingsmedewerkers die betrokken

Nadere informatie

Hersenletselcongres

Hersenletselcongres B6b "Kop d'r veur": Gevolgen en herstel na een subarachnoïdale bloeding (potentiële) belangenverstrengeling - De betrokken relaties bij dit project zijn: - Sponsoring of onderzoeksgeld: Honorarium of andere

Nadere informatie

Inzicht in de praktijk van online therapie. Stijn Bornewasser Behandelcoördinatie Interapy

Inzicht in de praktijk van online therapie. Stijn Bornewasser Behandelcoördinatie Interapy Inzicht in de praktijk van online therapie Stijn Bornewasser Behandelcoördinatie Interapy Inhoud Kenmerken online therapie? Welke behandelingen biedt Interapy aan? Voor wie is het geschikt (en voor wie

Nadere informatie

Behandeling complexe rouw

Behandeling complexe rouw 28-03-2016 1 28-03-2016 Behandeling complexe rouw 1 Jos de Keijser Clinical masterclass VCGT 11 november 2016 28-03-2016 2 programma Complexe rouw/belemmerende factorenmodel Interventies: Psycho-educatie

Nadere informatie

7/11/2016. HersenletselCongres B7 - Iedereen is anders: aandacht voor de persoonlijke factoren na hersenletsel. Succes Marlou van Rhijn?

7/11/2016. HersenletselCongres B7 - Iedereen is anders: aandacht voor de persoonlijke factoren na hersenletsel. Succes Marlou van Rhijn? Disclosure belangen sprekers B7 - Iedereen is anders: aandacht voor de persoonlijke factoren na hersenletsel Caroline van Heugten & Ieke Winkens (Potentiële) belangenverstrengeling De betrokken relaties

Nadere informatie

INDIGO HET ANTWOORD OP DE BASIS GGZ

INDIGO HET ANTWOORD OP DE BASIS GGZ INDIGO HET ANTWOORD OP DE BASIS GGZ Inhoudsopgave Indigo Brabant 2 Wat is de Basis GGZ? 2 Wat kan Indigo mij bieden? 4 1. POH-GGZ 2. Generalistische Basis GGZ Specialistische GGZ 7 Heeft u vragen? 7 Contact

Nadere informatie

Rouwproces. Door Dorine Peters SPV, Indigo Gelderland

Rouwproces. Door Dorine Peters SPV, Indigo Gelderland Rouwproces Door Dorine Peters SPV, Indigo Gelderland Definitie rouwproces Rouwen is het verwerken van een groot verdriet. Het is een proces waarbij iemand geleidelijk aan leert omgaan met pijn, verdriet,

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie en bipolaire stoornissen Thema s uit de praktijk Máasja Verbraak GZ-psycholoog SCBS 19 juni 2018

Cognitieve gedragstherapie en bipolaire stoornissen Thema s uit de praktijk Máasja Verbraak GZ-psycholoog SCBS 19 juni 2018 Cognitieve gedragstherapie en bipolaire stoornissen Thema s uit de praktijk Máasja Verbraak GZ-psycholoog SCBS 19 juni 2018 Verschillende vormen psychotherapie CGT, IP/SRT, FFT en LGP Gemeenschappelijk

Nadere informatie

GT diagnostiek Analyse van klassiek geconditioneerd gedrag Analyse van operant geconditioneerd gedrag DSM-IV Evidence based behandelingen

GT diagnostiek Analyse van klassiek geconditioneerd gedrag Analyse van operant geconditioneerd gedrag DSM-IV Evidence based behandelingen Samenvatting *('5$*67+(5$3,(LQ92*(/9/8&+7 Wegbereiders Gedragstherapie Pavlov Watson Skinner Belangrijke Gedragstherapeuten Wolpe Emmelkamp Beck GT diagnostiek Analyse van klassiek geconditioneerd gedrag

Nadere informatie

Angst Stemming Psychose Persoonlijkheid Gebruik middelen Rest

Angst Stemming Psychose Persoonlijkheid Gebruik middelen Rest Ad Kaasenbrood, psychiater/psychotherapeut Congres Een te gekke wijk, Bunnik, 8 November 2017 Psychiatrische ziekten Komen vaak voor Zijn ernstig Zijn duur Zijn complex Verhouden zich tot geestelijke gezondheid,

Nadere informatie

HOARDING CARE. Hoarding. hoe te herkennen en hoe te behandelen. Ron de Joode Cognitief gedragstherapeutisch werker / verpleegkundig consulent

HOARDING CARE. Hoarding. hoe te herkennen en hoe te behandelen. Ron de Joode Cognitief gedragstherapeutisch werker / verpleegkundig consulent Hoarding hoe te herkennen en hoe te behandelen Ron de Joode Cognitief gedragstherapeutisch werker / verpleegkundig consulent Criteria volgens de DSM - 5 Er moet sprake zijn van duidelijk lijden en/of disfunctioneren

Nadere informatie

Psychosociale gevolgen van hersenmetastasen. Vera van Berkel, GZ-psycholoog i.o Marieke Damen, Klinisch psycholoog i.o.

Psychosociale gevolgen van hersenmetastasen. Vera van Berkel, GZ-psycholoog i.o Marieke Damen, Klinisch psycholoog i.o. Psychosociale gevolgen van hersenmetastasen Vera van Berkel, GZ-psycholoog i.o Marieke Damen, Klinisch psycholoog i.o. (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk relevante relaties met

Nadere informatie

Programma. Programma. Na zelfdoding: De hulpverlener als nabestaande. Inleiding

Programma. Programma. Na zelfdoding: De hulpverlener als nabestaande. Inleiding Na zelfdoding: De hulpverlener als nabestaande Ilse Conserriere Suïcidepreventiewerker CGG CGG Eclips Lange Violettestraat 84 9000 Gent 9000 Gent Email : i.conserriere@cggeclips.be Email : kdw@fdgg.be

Nadere informatie

Bijwerkingen onderzoek binnen het RVP: van melding tot aanpassing. Jeanet Kemmeren Epidemiologie en Surveillance

Bijwerkingen onderzoek binnen het RVP: van melding tot aanpassing. Jeanet Kemmeren Epidemiologie en Surveillance Bijwerkingen onderzoek binnen het RVP: van melding tot aanpassing Jeanet Kemmeren Epidemiologie en Surveillance Disclosure belangen spreker (potentiële) belangenverstrengeling Voor bijeenkomst mogelijk

Nadere informatie

Zorgprogramma Angststoornissen

Zorgprogramma Angststoornissen Zorgprogramma Angststoornissen Doelgroep Het Zorgprogramma Angststoornissen is bedoeld voor volwassenen die een angststoornis hebben. Mensen met een angststoornis hebben last van angsten zonder dat daar

Nadere informatie

PersonaCura. Uw specialist in persoonlijkheid & gedrag bij senioren

PersonaCura. Uw specialist in persoonlijkheid & gedrag bij senioren PersonaCura Uw specialist in persoonlijkheid & gedrag bij senioren Inleiding We willen allemaal oud worden, maar het liever niet zijn. Ouder worden betekent immers omgaan met verlies van gezondheid, van

Nadere informatie

Na een s uïcide s Jos de Keijser

Na een s uïcide s Jos de Keijser Na een suïcide Jos de Keijser 20-9-2013 2013 overzicht Rouw en gecompliceerde rouw professioneel handelen na een suïcide, volgens de MD richtlijn ihlij ( veilig melden ) Gz psycholoog als nabestaande Normale

Nadere informatie

Boek Slapende honden? Wakker maken!

Boek Slapende honden? Wakker maken! Boek Slapende honden? Wakker maken! A.Struik, ontwikkelingspsycholoog/ systeemtherapeut Joany Spierings Drie testen Weinig theorie en veel praktijk CD-Rom/ werkbladen Formulier zes testen Geen protocol

Nadere informatie

GGZ aanpak huiselijk geweld

GGZ aanpak huiselijk geweld GGZ aanpak huiselijk geweld Wat is er nodig en wat helpt Jeannette van Borren Mei 2011 Film moeder en zoon van Putten Voorkomen van problemen is beter en goedkoper dan genezen Preventieve GGZ interventies

Nadere informatie

Jonge mensen met dementie. Elly Prins Anja Peters

Jonge mensen met dementie. Elly Prins Anja Peters Jonge mensen met dementie Elly Prins Anja Peters Even voorstellen: Karin - heeft Alzheimer dementie op jonge leeftijd Annieke dochter van Karin Elly Prins GZ-psycholoog Anja Peters verpleegkundige Locatie

Nadere informatie

Behandelprogramma chronische pijn. Almere

Behandelprogramma chronische pijn. Almere Behandelprogramma chronische pijn Almere Voor wie is het behandelprogramma zinvol? Als eerdere behandelingen zoals fysiotherapie of een operatie niet geholpen hebben komen mensen met chronische pijn vaak

Nadere informatie

Iedereen is wel eens bang

Iedereen is wel eens bang Iedereen is wel eens bang Stichting nascholingscommissie voor Bedrijfs- en Verzekeringsartsen Noord Nederland 4 februari 2015 de Lawei, Drachten Dr. Kamini Ho Pian, psychiater Drs. Date van der Veen, klinisch

Nadere informatie

therapieën [ therapie voor positieve gedragsverandering ]

therapieën [ therapie voor positieve gedragsverandering ] therapieën [ therapie voor positieve gedragsverandering ] In het noorden en oosten van Nederland behandelen en begeleiden wij kinderen, jongeren en volwassenen met een licht verstandelijke beperking. Therapieën

Nadere informatie

Psychomotorische Therapie

Psychomotorische Therapie Expertisecentrum Psychomotorische Therapie 2 Psychomotorische Therapie (PMT) Voor wie Psychomotorische Therapie (PMT) is een behandelvorm voor mensen met psychische klachten of psychosociale problemen.

Nadere informatie

EFFECTIVITEIT VAN METHODIEKEN VOOR SLACHTOFFERS

EFFECTIVITEIT VAN METHODIEKEN VOOR SLACHTOFFERS EFFECTIVITEIT VAN METHODIEKEN VOOR SLACHTOFFERS WAT WETEN WEOVER DE EFFECTIVITEIT VAN METHODIEKEN IN DE VERSCHILLENDE FASEN VAN HET VERWERKINGSPROCES? Fasen in het verwerkingsproces Verschillende auteurs

Nadere informatie

Stressklachten bij werkenden, van inzicht naar interventie

Stressklachten bij werkenden, van inzicht naar interventie Stressklachten bij werkenden, van inzicht naar interventie Dr. Karen Nieuwenhuijsen voor Arbeid en Gezondheid, AMC, Amsterdam Amsterdam, 17 juni 2016 Disclosure belangenverstrengeling (potentiële) belangenverstrengeling

Nadere informatie

Zorgstandaard. Aanpassingsstoornis incl. overspanning en burn-out. San Oeij, bedrijfsarts Arnhem, 8 juni 2017

Zorgstandaard. Aanpassingsstoornis incl. overspanning en burn-out. San Oeij, bedrijfsarts Arnhem, 8 juni 2017 Zorgstandaard Aanpassingsstoornis incl. overspanning en burn-out San Oeij, bedrijfsarts Arnhem, 8 juni 2017 Zorgstandaard aanpassingsstoornis (inclusief overspanning & burn-out) Martijn Sijbom, huisarts

Nadere informatie

De psycholoog. Afdeling Psychiatrie en Medische Psychologie

De psycholoog. Afdeling Psychiatrie en Medische Psychologie De psycholoog Afdeling Psychiatrie en Medische Psychologie Inleiding In deze folder kunt u lezen over de manier van werken van de psycholoog in het Waterlandziekenhuis. Aan de orde komen onder meer de

Nadere informatie

Probleemgedrag beter duiden en behandelen. Aanvullende diagnostiek en specialistische behandeling

Probleemgedrag beter duiden en behandelen. Aanvullende diagnostiek en specialistische behandeling Probleemgedrag beter duiden en behandelen. Aanvullende diagnostiek en specialistische behandeling Oorzaken achter complexe problematiek achterhalen. Aanvullende diagnostiek en specialistische behandeling

Nadere informatie

3. Rouw en verliesverwerking

3. Rouw en verliesverwerking 3. Rouw en verliesverwerking 29 Voor de trainer De belangrijkste begrippen van dit gedeelte zijn: Grote verschillen tussen verschillende getroffenen Breuk in de levenslijn Rouw/Verliesverwerking/chronische

Nadere informatie

Herziene NVAB-richtlijn handelen van de bedrijfsarts bij werknemers met psychische problemen

Herziene NVAB-richtlijn handelen van de bedrijfsarts bij werknemers met psychische problemen Herziene NVAB-richtlijn handelen van de bedrijfsarts bij werknemers met psychische problemen 1 datum NVAB Inhoud presentatie Wat is gebleven in de richtlijn? Wat is nieuw in de richtlijn? Opbouw van de

Nadere informatie