Plan van aanpak fase 2

Transcriptie

1 Plan van aanpak fase 2 Project Risicogestuurd toezicht in de asbestketen door betere informatie-uitwisseling Versie 1.0 Status Definitief Datum 4 april 2012

2 Management samenvatting Voor het project Risicogestuurd toezicht in de Asbestketen door betere informatieuitwisseling zijn in fase 1 de informatiebehoeften (en informatiebronnen) van de toezichthoudende organisaties uit de asbestketen geïnventariseerd. Aansluitend daarop is een fit/gap analyse uitgevoerd met inspectieview. Op basis van de geïnventariseerde informatiebehoefte is geconstateerd is dat Inspectieview Bulkvoorziening een goede bijdrage kan leveren aan de informatie-uitwisseling in de asbestketen, met name daar waar dit het opstellen van een lijst met risicobedrijven betreft. De bulkvoorziening zal echter niet dekkend zijn om een analyse volledig te maken: daarvoor is ook informatie nodig uit andere bronnen; bronnen die buiten het gedefinieerde bereik van inspectieview liggen (bijvoorbeeld, opsporingsgegevens, internet, andere bronnen). Inspectieview Milieu enkelvoudige uitvraag kan ondersteuning bieden bij de voorbereiding van individuele inspecties. Ook is geconstateerd dat om beide instrumenten goed te positioneren binnen de keten het noodzakelijk is een globaal informatiemodel te maken. De onderstaande vervolgactiviteiten zijn op basis van de resultaten van de fit/gap analyse gedefinieerd. Inhoud Fase 2 heeft zes onderdelen. De eerste vier daarvan bouwen verder op de resultaten van de fit/gap. In het kort: 1. Uitwerking context- en informatiemodel In fase 1 is de aandacht uitgegaan naar de eerste twee stappen in de keten (analyse en het kunnen bepalen wanneer een inspectie het beste kan plaatsvinden). In fase 2 zal het (bredere) contextmodel worden beschreven en zal een gedetailleerder informatiemodel worden opgesteld. 2. Ondersteuning van de analyse Dit onderdeel richt zich op het faciliteren van het werk van de analisten in het Landelijk Asbest Analyse Team. Dit team is door het project Versterking Ketensamenwerking Asbest geïnitieerd en geeft het PIM project Asbest de gelegenheid direct betrokken te zijn bij de inrichting van programmatisch en risico gestuurd handhaven binnen de asbestketen. Binnen dit onderdeel worden twee deelprojecten onderscheiden: a. Het geschikt maken van inspectieview voor het ondersteunen van toezichtsen handhavingstaken in de asbestketen. Hiervoor wordt aangesloten bij de ontwikkeling van de Bulkvoorziening en Inspectieview Milieu/Bedrijven. Om hieraan te kunnen bijdragen is een verdere detaillering van het informatiemodel nodig. b. Een verkenning van de inzet van een instrument waarmee de analysefunctie ondersteund kan worden. 3. Ontwikkelen van een toepassingsgericht instrumentarium Dit onderdeel richt zich op de ondersteuning van de informatie-uitwisseling tijdens de pilots van het project Versterking Ketensamenwerking Asbest. Hiermee kan direct gehouden worden met de nieuwe realiteit in de ketensamenwerking rond het thema asbest. Binnen dit onderdeel worden twee deelprojecten onderscheiden: a. Ondersteuning van de pilots van het project Versterking Ketensamenwerking Asbest met een virtuele samenwerkruimte. b. Inzet van Inspectieview Bedrijven 4. Ondersteuning uitvoering toezicht Ontwikkeling van instrumentarium waarmee toezichthouders in het veld op laagdrempelige, gebruiksvriendelijke wijze controlegegevens kunnen invoeren en koppelen aan de interventie- en sanctiestrategie. Het gaat hierbij om het uniformeren van controlelijsten en standaardiseren van de gegevens-opslag. Dit 2 van 25

3 laatste is een belangrijke voorwaarde voor informatie-uitwisseling tussen ketenpartners. 5. Doelmeting Om te kunnen beoordelen of de doelstellingen van de het project 'risicogestuurd toezicht in de asbestketen door betere informatie uitwisseling' worden gerealiseerd zullen twee metingen worden uitgevoerd: een nulmeting worden uitgevoerd voor de start van de feitelijke uitvoering en een tweede meting aan het einde van de pilots van het project Versterking Ketensamenwerking Asbest (laatste kwartaal 2012). 6. Voorbereiding landelijke uitrol De komst van de RUD s heeft het veld van het milieutoezicht in beweging gebracht. Niet alleen bij de beoogde RUD s zelf, maar ook bij de samenwerkende ketenpartijen. Met het oog op de landelijke uitrol van de werkwijze en ictondersteuning die voor het thema asbest op dit moment worden ontwikkeld, is het van belang vroegtijdig met de betrokken organisaties afspraken te maken hoe deze geïmplementeerd kunnen worden. Omdat Inspectieview Milieu een belangrijk instrument in de facilitering van de ketensamenwerking is, zal hierin nauw worden samengewerkt met het PIM spoor Inspectieview Milieu en met het project Inspectieview Bulkvoorziening. 3 van 25

4 Planning De tabel geeft de (globale) planning van fase 2 van het project Asbest weer en de relatie met projecten waarmee nauw wordt samengewerkt. De rode pijlen geven aan waar de samenwerking start, de groene waar de samenwerking eindigt. De gearceerde cellen in de tabel geven aan dat in de betreffende projectactiviteiten niet volwaardig geparticipeerd kan worden omdat het informatiemodel nog niet vastgesteld is. Afhankelijkheid planningen Benadrukt wordt dat de planningen van de Inspectieview Milieu en Inspectieview bulkvoorziening kunnen veranderen. Wijzigingen in hun planningen kunnen daarom gevolgen hebben voor de planning van het project Asbest. jaar kwartaal maand Inspectieview Milieu Bulkvoorz. Bedrijven & Milieu resp. Asbest Inspectieview Milieu / asbest Project Asbest jan Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec 3.1 Ketenbreed Context, proces en informatiemodel 3.2 Ondersteuning analyse Release IvM- asbest en bulk Verkenning businessintelligence 3.3 Ondersteuning pilots Inrichten Viadesk, gebruik IvBedrijven 3.4 Ondersteuning uitv. toezicht Fase 1: start deelproject Fase 2: vervolg 3.5 Doelmeting Eerste meting Tweede meting 3.6 Voorbereiding landelijke uitrol Reguliere - frequente - berichtgeving Pilots VKA* * Versterking Ketensamenwerking Asbest 4 van 25

5 Documenthistorie Versie Datum Status Auteur Opmerkingen concept Berend Timmer Initiële versie concept Berend Timmer Aanvullingen verwerkt van Peter Berrevoets, Nico Ouwehand, Tico Lievers Concept Berend Timmer Aanvullingen verwerkt van Remo Oudshoorn, Otto Hegeman, Kiek Singels, Tom Troquay. Toevoeging extra instrument ( 3.3.2) Concept Berend Timmer Aangepast o.b.v. gesprek met Nico Ouwehand, Ton van Riet, Henk Spaan, Otto Hegeman, Kiek Singels, Rianne Dobbelsteen. Toegevoegd: Doelmeting, Voorbereiding landelijke uitrol, planning aangepast Definitief Berend Timmer Aanvullingen verwerkt van Titia van Leeuwen 5 van 25

6 Inhoudsopgave Management samenvatting Inleiding Van fase 1 naar fase Fit Gap Samenwerking met project Versterking Ketensamenwerking Asbest Aanpak fase Context-, proces- en informatiemodel Ondersteuning Analyse Inspectieview Milieu Bulkvoorziening Verkenning business intelligence Ondersteuning pilot Versterking Ketensamenwerking Asbest Virtuele samenwerkruimte voor pilots Inspectieview Bedrijven Signalerings- en abonnementsfunctie Ondersteuning uitvoering toezicht Doelmeting Voorbereiding landelijke uitrol Planning Projectorganisatie Afstemmingsoverleg Werkgroep Projectteam Bijlage 1: Projectfasen Bijlage 2: Projectdoelen Bijlage 3: Lijst met bronnen van 25

7 1. Inleiding In de zomer van 2011 is gestart met de nadere invulling van de informatie-uitwisseling milieuhandhaving in de asbestketen in het kader van PIM. Allereerst is een inventarisatie gemaakt van de informatiebehoeften die de deelnemers in de asbestketen hadden ten aanzien van toezicht en handhaving. De aandacht om hierin verbetering aan te brengen bleek aanzienlijk. Dit kwam onder andere tot uiting in de verschillende projecten die zich specifiek hierop richten. Naast PIM en het thema Asbest, was er ook vanuit ICTU / SGGV en I&M (het project Versterking Ketensamenwerking Asbest) aandacht voor verbetering van het toezicht en handhaving. Dit resulteerde in een nauwe samenwerking. Tijdens de uitvoering van de eerste fase van het PIM project Risicogestuurd handhaven in de asbestketen door betere informatie-uitwisseling (hierna: Project Asbest) is nadere invulling gegeven aan deze samenwerking, onder andere door gebruik te maken van dezelfde werkgroepen. In de tweede fase van het project asbest zal de samenwerking worden gecontinueerd en geïntensiveerd. Deze zal zich richten op het ondersteunen van de drie pilots die zijn opgezet in het kader van project Versterking Ketensamenwerking Asbest. De pilots beproeven risicogestuurd toezicht aan de hand van een uniforme sanctie- en interventiestrategie en inventarisatie van aandachtsbedrijven zoals die wordt aangeleverd door het Landelijk Asbest Analyseteam (LAAT). Ook zullen de bij de pilots betrokken ketenpartijen betrokken worden bij de ontwikkeling van inspectieview Milieu en zal contact onderhouden worden met de pilots van het PUmA spoor Samenwerking Bestuur - OM. Leeswijzer Hoofdstuk twee vat de resultaten van de eerste projectfase samen. Hoofdstuk drie werkt de aanpak van fase 2 in detail uit. Hoofdstuk vier gaat in op de planning en hoofdstuk vijf geeft de projectorganisatie aan. 7 van 25

8 2. Van fase 1 naar fase 2 Fase 1 had tot doel om de informatiebehoeften in de asbestketen in kaart te brengen. De aandacht is hierbij grotendeels uitgegaan naar de eerste twee stappen in de keten: de analyse van beschikbare gegevens om tot een lijst met bedrijven te komen die extra toezicht behoeven en de koppeling van deze aandachtslijst met de actualiteit. Daarbij zijn de volgende resultaten gerealiseerd: 1. Het vaststellen van de informatiebehoefte; 2. Het vaststellen van de benodigde informatiebronnen; 3. Het maken van een fit/gap analyse met Inspectieview Milieu. Op basis van de behaalde resultaten worden hieronder een korte duiding gegeven van de vervolgstappen. 2.1 Fit Op basis van de geïnventariseerde behoefte aan informatie en de achterliggende bronnen, kan gesteld worden dat Inspectieview Milieu en de bulkvoorziening deels voldoen aan de behoeften tot informatie (bulk) opvragen, -verzamelen, -uitwisselen voor toezicht en handhaving in de asbestketen. Inspectieview Milieu Een systeem waarmee handhavingspartners informatie met elkaar uitwisselen en waarmee landelijke bronnen ontsloten worden. Inspectieview is gericht op het samenstellen van een integraal dossier over één object of subject uit de informatie die in verschillende bronnen aanwezig is. De implementatie hiervan houdt in dat bronnen worden aangesloten, het gebruik door medewerkers en het inrichten van de informatieorganisatie bij de aangesloten partijen. Bulkvoorziening Binnen PIM wordt een bulkopvraagsystematiek ontwikkeld die moet dienen als functionaliteit voor alle inspectieviews die in ontwikkeling zijn. Het systeem wordt eerst toegepast op Inspectieview Bedrijven en vervolgens, wanneer de functionaliteit er is, op Inspectieview Milieu. Voor het thema Asbest dient een onderscheid gemaakt te worden tussen de informatiebehoeften van de (landelijke, regionale) analisten en de toezichthouders (in het veld). Om een risicoanalyse te kunnen maken hebben analisten behoefte aan data uit een zo groot mogelijk aantal bronnen (Inspectieview Bedrijven, LMA, LAVS, etc.). De toekomstige bulkvoorziening zal hier voor een (beperkt) deel in kunnen voorzien omdat dit slechts een meervoudige uitvraag (bulk) is van de gegevens die in Inspectieview Milieu worden ontsloten. Om een analyse te kunnen maken zullen de gegevens uit inspectieview Milieu aangevuld moeten worden met gegevens uit andere bronnen. 8 van 25

9 Medio 2013 zal er gebruik gemaakt kunnen worden van inspectieview Milieu resp. de bulkvoorziening. Tot die tijd kan er gebruik gemaakt worden van Inspectieview Bedrijven. Deze view biedt inzage in een beperkt aantal gegevens (bronnen van AI, ILenT, nvwa) en voldoet daarmee zeer beperkt aan de informatiebehoeften van de inspecteurs. In fase 2 zal specifiek aandacht gegeven worden aan het mogelijke gebruik van Inspectieview Bedrijven, vooruitlopend op het gebruik van Inspectieview Milieu/asbest. 2.2 Gap De gap betreft de bronnen die analisten voor hun risicoanalyse willen betrekken en de mogelijkheden deze te kunnen analyseren. Zoals hierboven al aangegeven zal de bulkvoorziening hierin beperkt in kunnen voorzien omdat deze slechts bestaat uit het beschikbaar stellen van de gestructureerde gegevens die door inspectieview Milieu ontsloten worden (niet meer en niet minder). De analisten willen echter ook graag gebruik maken van informatie die niet voldoet aan de strikte (technische) eisen om door inspectieview ontsloten te kunnen worden en, direct hieraan verbonden, de mogelijkheden hebben om deze systematisch te kunnen analyseren. Met het oog hierop zal een verkenning gedaan worden naar bestaande initiatieven op het vlak van business intelligence (extra handelingen die nodig zijn om (niet gestructureerde) informatieproducten en bestanden bij elkaar te brengen en te analyseren) en in hoeverre hier vanuit het perspectief van toezicht en handhaving in de asbestketen kan worden gefaciliteerd. En omdat het werkproces als gevolg van de samenwerking tussen organisaties in beweging is, verdient de wijze waarop inspectieview in de werkwijze ingepast kan worden nadere aandacht. In de pilots van het project Versterking Ketensamenwerking Asbest (zie hieronder) is hier expliciet aandacht voor. Twee punten verdienen daarbij specifiek aandacht: 1. de juridische belemmeringen bij het uitwisselen van bestuurs- en strafrechtelijke informatie. Hierin zal de samenwerking met het juridische spoor van PIM gezocht worden; 2. de toepassing van een risicomodel voor risicogestuurd handhaven en de mogelijkheden om dit geautomatiseerd te ondersteunen. 2.3 Samenwerking met project Versterking Ketensamenwerking Asbest Tijdens de eerste fase heeft de samenwerking met project Versterking Ketensamenwerking Asbest meer vorm gekregen. Binnen het kader van het project zijn in januari 2012 drie pilots gestart (regio IJmond-Amsterdan, regio Gelderland, regio Rijnmond). Deze pilots hebben een looptijd van een jaar. De pilot in de regio IJmond-Amsterdam loopt gelijk met de pilot Samenwerking Bestuur - OM aldaar. Vanuit de pilots is er op korte termijn behoefte aan ondersteuning. Vanuit het project asbest zal in fase 2 aan deze behoefte tegemoet gekomen worden. Voor het uitwisselen van informatie tussen de deelnemers in de pilots zal gebruik worden gemaakt van de virtuele samenwerkruimte die door AgentschapNL beschikbaar is gesteld voor asbest. Voor de werkzaamheden van het Landelijk Asbest Analyseteam (dataverzameling en analyse) wordt, zo is het voorstel, gebruik gemaakt van de voorzieningen van het KLPD (ibase, software voor gegevensanalyse). 9 van 25

10 3. Aanpak fase 2 Fase 2 heeft vier onderdelen. Deze onderdelen zijn een nadere uitwerking op basis van de fit/gap. In het kort: 1. Uitwerking context- en informatiemodel In fase 1 is de aandacht uitgegaan naar de eerste twee stappen in de keten (analyse en de koppeling met de actualiteit). In fase 2 zal het (bredere) contextmodel worden beschreven en zal deze op onderdelen nader gedetailleerd worden naar een informatiemodel. 2. Ondersteuning van de analyse Dit onderdeel richt zich op het faciliteren van het werk van de analisten in het Landelijk Asbest Analyse Team. Binnen dit onderdeel worden twee deelprojecten onderscheiden: a. Het geschikt maken van inspectieview voor het ondersteunen van toezichtsen handhavingstaken in de asbestketen. Hiervoor wordt aangesloten bij de ontwikkeling van de Bulkvoorziening en Inspectieview Milieu/Bedrijven. Om hieraan te kunnen bijdragen is een nadere detaillering van het informatiemodel nodig. b. Een verkenning van de inzet van business intelligence ten behoeve van analysefunctie. 3. Ontwikkelen van een toepassingsgericht instrumentarium Dit onderdeel richt zich op de ondersteuning van de informatie-uitwisseling tijdens de pilots van het project Versterking Ketensamenwerking Asbest. Binnen dit onderdeel worden twee deelprojecten onderscheiden: c. Ondersteuning van de pilots van het project Versterking Ketensamenwerking Asbest met een virtuele samenwerkruimte. d. Inzet van Inspectieview Bedrijven 4. Ondersteuning uitvoering toezicht Ontwikkeling van een instrument waarmee toezichthouders in het veld op laagdrempelige wijze controlegegevens kunnen invoeren en koppelen aan interventie- en sanctiestrategie. In onderstaande figuur zijn de vier onderdelen lijnen schematisch weergegeven. In de volgende paragrafen volgt de nadere beschrijving hiervan. 10 van 25

11 Door op korte termijn in te zetten op de ondersteuning van de pilots wordt al in een vroeg stadium resultaat behaald op het halen van de projectdoelen (zie Bijlage 2: Projectdoelen). Daarnaast zijn de ervaringen die worden opgedaan in pilots van het project Versterking Ketensamenwerking Asbest input voor de vormgeving van de inspectieview instrumenten. 3.1 Context-, proces- en informatiemodel Fase 1 had tot doel om de informatiebehoeften in de asbestketen in kaart te brengen. De aandacht is hierbij grotendeels uitgegaan naar de eerste twee stappen in de keten: de analyse van beschikbare gegevens om tot een lijst met bedrijven te komen die extra toezicht behoeven en de koppeling van deze aandachtslijst met de actualiteit. In fase 2 wordt dit aangevuld met de informatiebehoeften binnen het domein van de uitvoering van het toezicht (inclusief de daarop volgende rapportage). Daarmee wordt de gehele cirkel van activiteiten afgedekt. De informatiebehoeften uit de drie domeinen (analyse, koppeling aan actualiteit en uitvoering toezicht) dienen onderling op elkaar afgestemd te worden. Dit wordt gedaan door het alle activiteiten binnen de drie domeinen als één bedrijfsproces te beschouwen. Hiervoor zal het high-level procesmodel (zie afbeelding) worden uitgewerkt naar een contextmodel. Het doel van het contextmodel is om van buiten naar de ketensamenwerking te kijken en zo vast te stellen wat de kernfuncties bij het toezicht zijn. Dit geeft inzicht in welke producten en diensten de ketenpartners moeten leveren en daarmee welke bedrijfsfuncties essentieel zijn voor de toezichthouders. Het contextmodel vorm daarmee de basis (en onderbouwing) voor alle overige (informatie- en syteem-) modellen. Uit onderdelen van dit project zullen eisen wensen naar voren komen die input zullen zijn voor release- en changemanagement, voor PIM inspectieview als mogelijk ook voor de andere instrumenten die ter ondersteuning van het ketentoezicht worden ingezet. Activiteiten Opstellen van context- en procesmodel dat gedragen wordt door de doelgroep; Het opstellen van informatiemodel per informatieproduct (bijvoorbeeld, het product van de analyse: een lijst met aandachtsbedrijven), inclusief een nadere specificatie van de set uit te wisselen gegevens. Afstemming met het spoor standaarden; Afstemmen met juridisch spoor over welke informatie kan worden uitgewisseld en onder welke voorwaarden. Hierbij zal worden uitgegaan van de tijdens fase 1 geïnventariseerde lijst met bronnen (zie bijlage 3). Resultaat Contextmodel van de hele toezichtcyclus; Procesmodel van de hele toezichtcyclus; Informatiemodel van de hele toezichtcyclus; Planning Het in detail uitwerken van het informatiemodel zal als eerste worden opgepakt en voortbouwen op de resultaten uit fase 1 (inventarisatie informatiebehoefte en bronnen, globaal informatiemodel). Inclusief de benodigde tijd voor afstemming is de verwachte doorlooptijd hiervoor zeven maanden. 11 van 25

12 3.2 Ondersteuning Analyse Inspectieview Milieu Stand van zaken Inspectieview Milieu staat aan het begin van de voorbereiding van de realisatie: er worden nu voorbereidingen getroffen voor de aanbesteding. Uitgangspunt daarbij is om niet per release een nieuwe aanbesteding te doen, maar de verschillende releases kort na elkaar te kunnen uitvoeren. Voor release 1 staan de specificaties vast, voor de latere releases is dat nog niet het geval. De voorbereiding hiervan zal parallel aan de voorbereiding van de eerdere releases plaatsvinden, waardoor eerder tot resultaat gekomen kan worden dan als men dit sequentieel zou doen. Activiteiten Net als bij de bulkvoorziening wordt voorgesteld om vanuit programma PIM / thema asbest vanuit gebruikersperspectief te laten participeren. Bij Inspectieview Milieu heeft dit dan betrekking op de voorbereiding van de releases volgend op de eerste. Het gaat daarbij dan om het maken van aanvullende specificaties (specifiek voor de informatie-uitwisseling in de asbestketen). Omdat binnen de asbestketen de enkelvoudige uitvraag waarin inspectieview voorziet mogelijk door individuele inspecteurs zal worden gebruikt zal aan de deelnemers in pilots van het project Versterking Ketensamenwerking Asbest gevraagd worden in de voorbereidingen te participeren. Resultaat Een release van inspectieview die tegemoet komt aan de informatiebehoeften vanuit de asbestketen. Waarschijnlijk zal dit de release ná de bulkvoorziening zijn (medio 2013). Planning De planning voor de realisatiefase van inspectieview is nog niet definitief. Na parallel aan de aanbesteding wordt begonnen met de voorbereidingen van de realisatie (begin Q2). Vanaf dat moment zal ook participatie vanuit de asbestketen gevraagd worden Bulkvoorziening Stand van zaken In 2011 is door ICTU een proof of concept bulkbevraging uitgevoerd (PoC bulk). Op basis van de uitkomsten hiervan is besloten hieraan nadere invulling te geven, maar niet nadat een aantal randvoorwaarden dat buiten de scope van het project was geplaatst nader te onderzoeken. Deze betreffen enerzijds randvoorwaarden van juridische aard (voor het verzamelen, verrijken en daarna verspreiden van datasets ten behoeve van decentrale analyse) en hebben anderzijds 12 van 25

13 betrekking op het vaststellen van een informatiemodel waaruit kan worden afgeleid wélke gegevens via een bulkvoorziening gedeeld zullen worden. De uitkomsten van een juridisch onderzoek naar de randvoorwaarden voor gebruik van een bulkvoorziening zijn bepalend voor de start van de realisatie van de definitieve voorziening. Omdat de sector 'bedrijven' al beschikt over een vastgesteld informatiemodel en in bedrijf is bij ruim 350 gebruikers, ligt de start van een eerste implementatie in deze sector voor de hand. De ervaringen die in de sector 'bedrijven' wordt opgedaan, kunnen vervolgens worden gebruikt als lessons learned bij de implementatie van de bulkvoorziening in de sector 'milieu' (PIM). De eerste release van de bulkvoorziening (op basis van Inspectieview Bedrijven) zal volgens de projectplanning eind 2012 gereed zijn. 1 De realisatie van de bulkvoorziening bestaat uit de volgende onderdelen: 1. realisatie van het generieke deel, toepasbaar voor alle inspectieviews; 2. een generiek deel op basis van de sectorgegevens Bedrijven; 3. een aanvullend deel op basis van de sectorgegevens Milieu. Deze drie onderdelen worden in een apart project gerealiseerd. Voor asbest zal er voortgebouwd op de resultaten hiervan. Dit is dan het vierde onderdeel: 4. een aanvullend deel op basis van de sectorgegevens Asbest. Op dit moment is ICTU gestart met de voorbereidingen van het opstellen van een plan van aanpak voor realisatie van deze bulkvoorziening. Activiteiten 1. Vanuit programma PIM / thema asbest wordt actief geparticipeerd in de voorbereidingen van de implementatie van de bulkvoorziening voor de sector Milieu. 2. Het realiseren van de bulkvoorziening specifiek voor het thema asbest. Voorwaarde hiervoor is een vastgesteld informatiemodel. Dit laatste wordt als apart deelproject uitgevoerd (zie verder 3.1) 3. Het (geschikt maken van het) ontsluiten van bronnen voor toezicht op asbest. Omdat binnen de asbestketen de bulkvoorziening als instrument vooral door analisten gebruikt zal worden, zal aan het Landelijk Asbest Analyseteam (LAAT) gevraagd worden bij dit de realisatie van de bulkvoorziening te participeren. Resultaat Een werkende bulkvoorziening die in tegemoet komt aan de informatiebehoeften van analisten die zich met toezicht en handhaving in de asbestketen bezighouden. Planning Op dit moment is alleen een globale planning beschikbaar voor de realisatie van de bulkvoorziening: hij zal medio 2013 operationeel zijn. 1 Bron: oplegnota eindrapportage bulk, not_pocbulk. 13 van 25

14 Verkenning business intelligence 2 Om programmatisch en risicogestuurd toezicht en handhaven te kunnen faciliteren is het niet alleen van belang te kunnen beschikken over grote hoeveelheden data, maar ook om deze goed te kunnen analyseren. In eerste instantie zal dit door het Landelijk Asbest Analyse Team gedaan worden. Op termijn zal ook hier de samenwerking met andere (milieu-) thema s belangrijker worden. Verkend zal worden op welke wijze informatiebronnen ontsloten kunnen worden (waaronder de bulkvoorziening) 3 en op welke wijze aangesloten kan worden bij andere initiatieven op het vlak van business intelligence bij inspecties met milieutaken. Daarbij zal de aandacht onder ander uitgaan naar de initiatieven die door de rijksinspecties op dit vlak ondernomen worden. Activiteiten Opstellen opdrachtformulering verkenning business intelligence bij inspecties. Uitvoeren opdracht, inclusief afstemming met de leden van het LAAT. Resultaat Advies aan programmamanager over vervolg, inclusief plan van aanpak. Planning De verkenning van mogelijkheden tot samenwerking op het vlak van business intelligence bij inspecties zal in de tweede helft van 2012 plaatsvinden. 3.3 Ondersteuning pilot Versterking Ketensamenwerking Asbest Virtuele samenwerkruimte voor pilots Van januari tot en met december 2012 vinden er in het kader van het project Versterking Ketensamenwerking Asbest pilots plaats. De wijze waarop wordt samengewerkt is hierbij van doorslaggevend belang voor het succes van deze pilots. Hierin neemt informatie-uitwisseling een centrale plaats in. Voor de toezichthouders die betrokken zijn in de pilots van het project Versterking Ketensamenwerking Asbest wordt een aparte voorziening binnen het bestaande virtuele samenwerkingsplatform (Viadesk) gefaciliteerd. Hier kan aan de basale informatie-uitwisselingbehoeften tijdens de pilots voldaan worden. 2 Onder business intelligence wordt verstaan: het systematische proces waarbij op basis van de strategie en de daaruit voortvloeiende informatiebehoefte data wordt verzameld en geanalyseerd met als product kennis en informatie. Deze kennis en informatie dragen op hun beurt weer bij aan de strategie. 3 Hierbij zou bijvoorbeeld gedacht kunnen worden aan een centrale catalogus waarin alle gegevens over bestanden (dus niet de bestanden zelf) die voor risicoanalyse gebruikt kunnen worden zijn opgenomen als ook de voorwaarden waaronder van deze bestanden gebruik gemaakt kan worden. 14 van 25

15 Tevens wordt hiermee nader inzicht verkregen over de nadere informatiebehoeften tijdens de samenwerking in regionaal samenwerkingsplatform en het LAAT. Omdat de Regionale Samenwerkplatforms (RSPs) als ook het LAAT samenwerkingsverbanden zijn van meerdere organisaties wordt geadviseerd een centraal platform in te richten waar informatie kan worden gedeeld. Het is aan te bevelen hierbij gebruik te maken van de al bestaande Viadesk-omgeving. Deze heeft als voordeel dat: deze kan faciliteren in de behoeften voor informatie-uitwisseling; al bekend is bij een groot deel van de doelgroep; eenvoudig te beheren is; autorisaties eenvoudig zijn toe te passen en beheren (dit in verband met juridische issues); de kosten voor gebruik niet groot zijn (exacte omvang hiervan moet nog in kaart worden gebracht). Activiteiten PIM / project Asbest zal advies uitbrengen hoe gebruik gemaakt kan worden van de samenwerkruimte, inclusief content- en functioneel beheer; Tijdens de pilot zal waar nodig extra ondersteuning geboden worden bij het gebruik. Dit zal gedaan worden door een speciaal daartoe aan te trekken moderator die niet alleen een informatiemakelaarsfunctie vervuld in Viadesk, maar ook inhoudelijk de asbestketen en de daarin opererende partijen goed kent. Planning Het advies zal bij het begin van de pilots worden uitgebracht. Ondersteuning zal plaatsvinden gedurende de gehele pilotperiode Inspectieview Bedrijven Stand van zaken Inspectieview Bedrijven is operationeel en in beheer bij de SZW inspectie. Activiteiten Bekeken zal worden op welke manier Inspectieview Bedrijven gebruikt kan worden in de pilots. Resultaat Korte verkenning op welke wijze Inspectieview Bedrijven ondersteuning kan bieden in de uitvoering van de werkzaamheden in het kader van de pilot. Gebruik van Inspectieview Bedrijven in de pilots van het project Versterking Ketensamenwerking Asbest. Planning De toets met Inspectieview Bedrijven zal in april en mei gedaan worden. De daadwerkelijke inpassing in het gebruik zal daarop nauw aansluiten Signalerings- en abonnementsfunctie In het kader van de PoC Bulk heeft ICTU in december 2011 een analyse gemaakt van de mogelijkheden en implicaties van een signalerings- en abonnementsfunctie, gekoppeld aan 15 van 25

16 de PoC Bulk. ICTU adviseerde om voor een signaleringstraject samen te werken met c.q. aan te sluiten op Digilevering aangezien dit hetzelfde proces ondersteunt en ervaring heeft met zowel de functionele kant, het afstemmen van de door te geven wijzigingen en signalen, als de technische kant, hoe te implementeren. Binnen het kader van het project Asbest (en aansluitend hierop het project Versterking Ketensamenwerking Asbest) zou de signaleringsfunctie kunnen worden ingezet om op basis van voorgedefinieerde datacombinaties vroegtijdig signaleren te kunnen afgeven over risico s. Gezien de ontwikkeling van de bulkvoorziening en de voorwaarden die gesteld worden aan het kunnen toepassen van Digilevering (namelijk de aanwezigheid van een (inspectieview-) stelselcatalogus) is het op dit moment niet zinvol om een verkenning naar signalerings- en abonnementsfunctie te starten. Om deze reden is dit onderdeel niet in fase 2 opgenomen. 3.4 Ondersteuning uitvoering toezicht De werkgroep Strategie van het project Versterking Ketensamenwerking Asbest heeft in het najaar van 2011 een Landelijke handreiking Interventies en Sancties Asbest opgesteld. Doel hiervan is om de samenwerkende partners in staat te stellen om de meest effectieve mix van interventies te kiezen, leidend tot gewenst gedrag of tot het van de markt halen van malafide spelers. Het document biedt toezichthouders ook een handreiking om op een eenduidige wijze invulling te geven aan toezicht en handhaving en om te weten welke partners ze (zowel bij reguliere controles als in situaties waarbij alert opgetreden dient te worden) moeten betrekken. Hiervoor is een tabel opgesteld met per fase de kernbepalingen in het asbestverwijderingsproces en de daaraan verbonden actoren, handhavende instanties en de bevoegdheden en interventies. De handreiking zal worden tijdens de pilots van het project Versterking Ketensamenwerking Asbest worden gebruikt. Doel daarvan is om te komen tot een uniformering van de opvolging van het toezicht: bij dezelfde fout wordt dezelfde sanctie gegeven. PIM zal parallel hieraan onderzoeken op welke wijze de toepassing van deze interventie- en sanctiestrategie met ICT ondersteund kan worden. Daarbij zal aansluiting worden gezocht bij de registratie van inspectiegegevens zoals die al door een toezichthouder gedaan moeten worden, vooral als deze rechtstreeks digitaal wordt gedaan. Binnen PIM is hier aandacht voor binnen het spoor Standaarden, binnen het project Versterking Ketensamenwerking Asbest is hier interesse voor vanuit de pilot IJmond / Amsterdam. Voor de ondersteuning gaan de gedachten uit naar het ontwikkelen van een instrument waarmee toezichthouders in het veld op laagdrempelige wijze ter plekke controlegegevens kunnen invoeren (bijvoorbeeld op een i-pad of tablet) en deze kunnen koppelen aan interventie- en sanctiestrategie. Hierdoor worden niet alleen de gegevens op eenduidige wijze ingevoerd maar kunnen tegelijkertijd de juiste ketenpartners bij de inspectie betrokken worden. Hieronder worden de activiteiten beschreven voor Q1 en Q Dit is de eerste fase. Beoogd in de tweede helft van dit jaar een prototype van het beoogde instrument te kunnen realiseren en daarop aansluitend deze in de pilots van het project Versterking Ketensamenwerking Asbest te beproeven. 16 van 25

17 Activiteiten In nauw overleg met de ketenpartners: beschrijving proces en informatiebehoefte, in kaart brengen randvoorwaarden; Organiseren van de samenwerking met ketenpartners en leveranciers, resulterend in opdrachtformulering; Opstellen gezamenlijk plan van aanpak. Resultaten eerste fase Beschrijving proces en informatiebehoefte, randvoorwaarden Opdrachtformulering Plan van aanpak Planning Beschrijving proces, informatiebehoefte en randvoorwaarden zullen maart en april plaatsvinden. Het organiseren van de samenwerking en het opstellen van de opdrachtformulering zal in mei en juni plaatsvinden. Het plan van aanpak zal in juli gereed zijn. 3.5 Doelmeting Om te kunnen beoordelen of de doelstellingen van de het project 'risicogestuurd toezicht in de asbestketen door betere informatie uitwisseling' worden gerealiseerd zullen twee metingen worden uitgevoerd: een nulmeting worden uitgevoerd voor de start van de feitelijke uitvoering en een tweede meting aan het einde van de pilots van het project Versterking Ketensamenwerking Asbest (laatste kwartaal 2012). Daarbij zal specifieke aandacht uitgaan naar de doelstelling dat ondernemers die zich aan de regels houden in de loop van het project minder toezichtlasten ervaren als het toezicht effectiever wordt ingezet op bedrijven die het niet zo nauw nemen (waaronder freeriders). De nulmeting zal de kwantitatieve toezichtlasten in termen van controlefrequentie en -tijd bij asbestverwijderings en asbestinventarisatiebedrijven onderzoeken. Als het gaat om ondernemers is toezichtlast vooral gekoppeld aan erkende (gecertificeerde, geaccrediteerde) bedrijven omdat deze alleen asbest mogen inventariseren, verwijderen en eindcontrole uitvoeren. Deze ondernemers zijn in beeld en worden structureel gecontroleerd door CKI, ISZW en gemeenten. Op basis van de informatie over (structureel) toezicht kan een representatief beeld worden gekregen van de toezichtlasten van erkende bedrijven. Naast deze informatie zal ook de kwalitatieve toezichtlast worden onderzocht. Dit kan door na te gaan welke eisen aan de ondernemers worden gesteld bij de controle (welke bescheiden moeten worden overlegd) en met de vraag of er sprake van uniformiteit in de aanpak en de opvolging? Eigenaren, die door derden asbest laten verwijderen en freeriders die zich aan toezicht onttrekken zijn niet in beeld omdat deze informatie incidenteel en niet-centraal beschikbaar komt en deze info beperkt wordt gedeeld. Op termijn is wel voorzien in beschikbaar komen van deze informatie door dit project. De nulmeting zal hier ook beperkte informatie over kunnen verzamelen en verkrijgen. Incidenteel geeft hoogstwaarschijnlijk een niet verifieerbare indicatie van de toezichtlasten. De metingen zullen worden uitgevoerd door vragenlijsten (websurvey) uit te zetten bij het (georganiseerde) bedrijfsleven, aangevuld met een aantal interviews. Activiteiten Nadere uitwerking van de aanpak voor de evaluatie: operationalisering van de doelstellingen (inclusief uitwerken inrichten websurvey); Afstemming van deze opzet met project Versterking Ketensamenwerking Asbest ; Uitzetten websurvey voor eerste meting (de nulmeting); Afnemen interviews; Verwerken eerste resultaten nulmeting, inclusief rapportage; 17 van 25

18 Uitzetten websurvey voor tweede meting, evt. aan te vullen met interviews; Verwerken eerste resultaten tweede meting, inclusief evaluatie rapportage. Resultaten Plan van aanpak Websurvey Rapportage met resultaten nulmeting Rapportage met resultaten tweede meting, inclusief evaluatie. Planning De nulmeting zal in de periode april worden uitgevoerd. Een evaluatie zal plaatsvinden in het laatste kwartaal. 18 van 25

19 3.6 Voorbereiding landelijke uitrol De komst van de RUD s heeft het veld van het milieutoezicht in beweging gebracht. Niet alleen bij de beoogde RUD s zelf, maar ook bij de organisaties die daar mee samenwerken (in ketens). Dit houdt in dat er door veel organisaties wordt nagedacht over de wijze waarop invulling gegeven kan worden aan risicogestuurd handhaven en er initiatieven worden ontplooid om hier invulling aan te geven. Daarbij worden de activiteiten van PIM en SGGV over het thema asbest met aandacht gevolgd. Met het oog op de landelijke uitrol van de werkwijze en ict-ondersteuning die voor het thema asbest op dit moment wordt ontwikkeld, is het van belang de ketenpartners goed op de hoogte te houden van wat ontwikkeld wordt, welke mogelijkheden dat op termijn voor hen kan bieden. Redenen hiervoor zijn: Er lopen meerdere asbestketenprojecten in het land. Belangrijk onderwerp is daar ontwikkelen/opzetten van risico gestuurd toezicht; Voorkomen dat ketenpartners nodeloos gaan investeren in oplossingen die er al zijn; Voorkomen dat er bij het begin van de landelijke uitrol een inhaalslag gemaakt moet worden in de communicatie; Om ketenpartners in 2013 breder gebruik te kunnen laten maken van de ontwikkelde instrumenten moet dit opgenomen zijn in de jaarplannen. Hiermee komen tijdig capaciteit en middelen beschikbaar. Activiteiten Opstellen communicatieplan, in nauwe samenwerking met het PIM spoor Implementatie en Communicatie. Daarin zal ook aandacht gegeven worden aan de bijdrage vanuit SGGV en de redenen dat deze zal worden afgebouwd in de loop van 2012; De diverse asbest-overleggen in de regio s op de hoogte houden van de ontwikkelingen en zo nodig faciliteren bij de introductie van risico gestuurd asbesttoezicht; Frequente berichten vanuit PIM (site, bijeenkomsten, etc.) over stand van zaken van het project Asbest (en de andere thema s); Organisatie van een kennisconferentie over ketensamenwerking m.b.t. toezicht en handhaving op asbest; Concretisering voorbereiding landelijke uitrol: Frequente contacten met het management van RUDen met als doel de ontwikkelde thema-aanpak in de jaarplannen van 2013 op nemen. Aan deze activiteit zal extra aandacht gegeven worden in het laatste kwartaal van Resultaten Eind 2012 zijn er met tenminste 10 RUDen concrete plannen om aan te sluiten bij de ontwikkelde ketenaanpak zoals die rond het thema asbest is ontwikkeld. Planning Genoemde activiteiten zullen het gehele jaar plaatsvinden. 19 van 25

20 4. Planning De tabel geeft (1) de (globale) planning van fase 2 van het project Asbest weer en (2) de relatie weer met projecten waarmee nauw wordt samengewerkt. De rode pijlen geven aan waar de samenwerking start, de groene waar de samenwerking eindigt. De gearceerde cellen in de tabel geven aan dat in de betreffende projectactiviteiten niet volwaardig geparticipeerd kan worden omdat het informatiemodel nog niet vastgesteld is. Afhankelijkheid planningen Benadrukt wordt dat de planningen van de Inspectieview Milieu en Inspectieview bulkvoorziening niet door betreffende projecten zijn vastgesteld. Wijzigingen in hun planningen kunnen daarom gevolgen hebben voor de planning van het project Asbest. jaar kwartaal maand Inspectieview Milieu Bulk Bulkvoorz. Bedrijven & Milieu / asbest Inspectieview Milieu Project Asbest jan Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec jan feb mrt apr mei jun jul aug sep okt nov dec 3.1 Ketenbreed Contextmodel Procesmodel Informatiemodel 3.2 Ondersteuning analyse Release IvM / asbest & bulk Verkenning businessintelligence 3.3 Ondersteuning pilots Inrichten Viadesk Verkenning ondersteuning door IvB 3.4 Ondersteuning uitv. toezicht Fase 1: start deelproject - proces & informatiebehoefte - gezamenlijke opdrachtformulering - opstellen plan van aanpak Fase 2: vervolg 3.5 Doelmeting Plan van aanpak Eerste meting & rapportage Tweede meting & rapportage 3.6 Voorbereiding landelijke uitrol Opstellen communicatieplan Contacten met het veld Reguliere - frequente - berichtgeving Concretisering landelijke uitrol Pilots VKA* - start - uitvoering - evaluaties (tweemaal) 20 van 25

21 5. Projectorganisatie Regiegroep is afstemmingsoverleg geworden: kort nieuwe inbedding beschrijven Dan per onderdeel benodigde capaciteit en middelen duiden. Rollen (gedelegeerd) opdrachtgever (gedelegeerd) budgethouder Persoon Titia van Leeuwen (programmamngr. PIM) Ila Bujar (projectmanager PIM/ICTU) 5.1 Afstemmingsoverleg De in het plan van aanpak d.d.14 november beschreven (nieuwe) Regiegroep in het leven worden geroepen, is omgezet in een afstemmingsoverleg. Behalve I&M (PIM), EL&I (SGGV), I&M / Risicobeleid en SZW (AI) zullen ook de beleidsverantwoordelijke voor het LAVS en de projectleider Versterking Ketensamenwerking Asbest (IL en T) daarin participeren. De taken van het afstemmingsoverleg zijn: het bewaken van de voortgang; advisering aan de programmamanager PIM aangaande faseovergangen in het project, het verkrijgen bestuurlijk draagvlak voor de gekozen wijze van risicogestuurd werken Afstemmingsoverleg project Asbest Voorzitter Vertegenwoordiger EL&I (SGGV) Vertegenwoordiger Inspectie SZW Projectleider Versterking Ketensamenwerking Asbest (ILenT) Vertegenwoordiger I&M / LAVS Titia van Leeuwen (Programmamngr. PIM) Ton van Riet Flip Noordam, Henk Spaan Frank Peen Rianne Dobbelsteen 5.2 Werkgroep Tijdens fase 2 zal nauw worden samengewerkt met het project Versterking Ketensamenwerking Asbest. Dit komt onder andere tot uiting in de daartoe ingerichte werkgroep, het Landelijk Asbest Analyse Team. Hierin participeren naast de analisten ook de coördinatoren van de drie pilots die in het kader van het project Versterking Ketensamenwerking Asbest worden uitgevoerd. De werkgroep komt elke vier weken bij elkaar en waar nodig is vaker. Landelijk Asbest Analyse Team Projectleider Versterking Ketensamenwerking Asbest Pilotcoördinator regio IJmond / Amsterdam Pilotcoördinator Gelderland Pilotcoördinator regio Rijnmond Inhoudelijk adviseur Analist Politie Analist IL en T Analist Inspectie SZW Projectleider PIM / project Asbest Frank Peen Nico Hulsman Harry Kremer Chris Smit Otto Hegeman Remo Oudshoorn Angela Mol Geon Plas Berend Timmer 21 van 25

22 5.3 Projectteam Het projectteam bestaat uit drie kernteamleden en medewerkers die afhankelijk van de fase waarin het project zich bevindt bij het team betrokken worden. Projectteam Projectleider Inhoudelijk adviseur Adviseur enterprise architectuur Berend Timmer Otto Hegeman Nico Ouwehand 22 van 25

23 Bijlage 1: Projectfasen 23 van 25

24 Bijlage 2: Projectdoelen Bron: Plan van aanpak fase 1, van 25

25 Bijlage 3: Lijst met bronnen Lijst met bronnen die het Landelijk Asbest Analyseteam graag ontsloten zou zien worden. Daarbij werden de volgende bronnen als prioritair aangemerkt: NMA Ascert LMA AI meldingen AI boetelijst politie informatie, Tracopol (2e lijns) 25 van 25