Taalbeleidsplan

Transcriptie

1 Taalbeleidsplan Taal coördinator: Carolien Pesman

2 Adres Boslaan HG Zuidhorn 1 Tel dir.brug@noorderbasis.nl Directeur: T. Faber Taal coördinator: K. Pesman-Folkers Schoolvereniging Bezoekadres Industrieweg TG Noordhorn Postadres Postbus AA Zuidhorn Tel info@noorderbasis.nl

3 Voorwoord Voor u ligt het taalbeleidsplan van GBS De Brug. In eerste instantie zou dit een taalbeleidsplan worden van GBS t Klimop uit Enumatil. Maar die school is aan het eind van schooljaar 2012 opgeheven. Als schrijver van dit taalbeleidsplan heb ik dus moeten switchen. t Klimop is op 1 augustus 2012, samen met GBS De Regenboog uit Aduard gefuseerd met GBS De Brug in Zuidhorn. Op dit moment zitten er 251 kinderen op De Brug. De Brug is gelegen in Zuidhorn. De school valt onder de vereniging voor gereformeerd onderwijs NoorderBasis. 2 Belang van goed taalonderwijs Het onderwijs in de Nederlandse taal zien we als een heel belangrijk onderdeel van het onderwijsprogramma, omdat een goede actieve en passieve taalbeheersing van grote invloed is op de kansen van kinderen in de samenleving. Taal- en leesonderwijs neemt op onze school een belangrijke plaats in, binnen het leerstofaanbod. Taal is een instrument dat kinderen in bijna alle dagelijkse situaties nodig hebben: om te communiceren, om de wereld om je heen te ordenen en te verkennen. In het onderwijs bij ons op school willen we daarom ruim aandacht besteden aan de ontwikkeling van zowel de mondelinge als de schriftelijke taalvaardigheden. We willen dat kinderen passief, actief, creatief en expressief met taal bezig kunnen zijn. Motto van de Brug: Op De Brug leer je meer! We zijn op De Brug druk bezig met het analyseren van het taal- en leesonderwijs. We hebben hierin al een aantal stappen gezet. Door een taalbeleidsplan willen we het taalonderwijs op De Brug professionaliseren, inzichtelijk te maken en borgen. Carolien Pesman Taal coördinator De Brug Januari 2015

4 INHOUDSOPGAVE: 1 Inleiding Interne aanleiding blz 5 Externe aanleiding blz 5 Taaldenkkader van onze school : uitgangspunten en visie van onze school blz 6 3 De populatie van de school blz 7 Beschrijving van de groepen blz 8 Beschrijving van het team blz 9 Externe relaties blz 9 Contacten met ouders blz 9 2. Beschrijving van de huidige situatie Taal-/leesaanbod Resultaten tussendoelenmonitor blz 10 Voorbereidend taal- en leesonderwijs in groep 1 en 2 blz 13 Aanvankelijk taal- en leesonderwijs in groep 3 blz 13 Taal- en leesonderwijs groep 4 tot en met groep 8 blz 14 Overzicht methodegebruik blz 16 Bestede tijd aan taalonderwijs blz 16 Vastleggen van leerling resultaten blz 17 Toets kalender blz 18 Monitoring Analyse van de grafieken en trendtabellen blz 19 Zorgleerlingen blz 20

5 Deskundigheidsbevordering blz Reflectie op huidige situatie In relatie tot de school en het team blz 23 In relaties tot ouders blz 23 In relaties tot externe relaties blz 24 Vastleggen leerling resultaten blz 24 Monitoring blz Prioriteiten en uitwerking Prioriteiten voor verbetering taalonderwijs blz 25 Uitwerking prioriteiten blz 25 Bijlage Kerndoelen basisonderwijs Nederlandse taal blz 29 Schoolanalyse weergegeven in grafieken blz 31 Schoolanalyse weergegeven in trendtabellen blz 43 Eindtoets CITO blz 45 Checklist leerlingbegeleiding Noorderbasis blz 46 Analyse model Noorderbasis Blz 49 Early Warning System Noorderbasis blz 52

6 Inleiding Interne aanleiding We hebben bij ons op school nog geen taalbeleid. Dit heeft ook te maken met een fusie die er 3 jaar geleden is geweest. Belangrijk was om eerst een fusietraject in de gaan en de kwaliteit van het onderwijs op voldoende niveau te houden. Vanuit ons schoolplan ( ) is er in het schooljaar een begin gemaakt met het analyseren van het taal- en leesonderwijs. We zijn begonnen met technisch lezen en leesbeleving. Ook hebben we gekeken naar het begrijpend lezen, omdat dit in de bovenbouw wat terugzakte. Woordenschat is daarbij een belangrijk aspect. We volgen wel de woordenschatlijn in de methode, maar deze voldoet niet meer aan de kerndoelen. Onze taalmethode is sterk verouderd. Daarom willen we als school daar eerst aan gaan werken. In het schooljaar hebben we daar een begin mee gemaakt. En dat heeft dit schooljaar een vervolg gekregen. We willen dit schooljaar een nieuwe taalmethode uitzoeken en invoeren vanaf schooljaar We willen een meer doorgaande lijn creëren door de school. Een taalbeleidsplan kan daar een heel belangrijk middel in zijn. Je komt toch met 3 teams bij elkaar. Ieder met eigen ideeën, meningen en visies. Ondanks dat we eerst op de manier van de Burg aan het werk zijn gegaan, merk je dat er wel behoefte is aan een doorgaande lijn door de school. Hier en daar zie je dat ook al ontstaan. Een taalbeleidsplan is een belangrijke stap om het taal-leesonderwijs op een professionele manier te benaderen en uit te voeren. En daarmee kinderen zoveel mogelijke bagage mee te geven op taalgebied. 5 Externe aanleiding In het schooljaar hebben we de inspectie op bezoek gehad. We hebben een basisarrangement gekregen voor de komende 4 jaren. Als school moeten we kritischer gaan kijken naar de individuele aanpak, groepsaanpak en handelen van de leerkrachten. In de groepsplannen ontbreekt de analyse en de gekozen aanpak is te globaal. Voor kwaliteitszorg zijn er ook een aantal verbeterpunten: de verbeteronderwerpen voor schoolontwikkeling concretiseren, beter borging van afgeronde verbeteronderwerpen en een beredeneerde visie en verantwoording passend bij schoolconcept, afgestemd op de onderwijsbehoeften van de groep leerlingen. Door te gaan werken met een taalbeleidsplan, werken we aantoonbaar en planmatig aan kwalitatief goed taalonderwijs en zullen de schoolprestaties van de leerlingen verbeteren. Ook hebben we te maken met boven schools beleid. Boven schools is er een systeem voor kwaliteitszorg vastgesteld. Als school moeten we ons daar aan houden. Onze tussenresultaten voor taal/lezen moeten minstens 10% hoger liggen dan het landelijk gemiddelde. Details zijn te vinden in boven schoolse notitie opbrengstgericht werken en toetsen als onderdeel van integrale kwaliteitszorg (december 2010). Ook vanuit de overheid is bepaald dat we aan bepaalde kerndoelen moeten voldoen. Deze kerndoelen zijn bij wet vastgelegd. De kerndoelen beschrijven wat leerlingen in het

7 basisonderwijs aangeboden moeten krijgen bij de verschillende vakgebieden. In Tule (zie zijn de kerndoelen uitgebreid beschreven en worden er voorbeelden gegeven van onderwijsactiviteiten en leerling activiteiten. De kerndoelen zijn uitgewerkt in tussendoelen en leerlijnen. De tussendoelen, of stappen in de ontwikkeling van kinderen, geven aan hoe het onderwijsaanbod over de hele schoolperiode verdeeld kan worden zodat aan het eind van groep acht de kerndoelen zijn bereikt. Voor taal zijn er 12 kerndoelen beschreven. (zie bijlage blz 29 ) Taaldenkkader van onze school: Uitgangspunten en visie van onze school GBS De Brug wil een school zijn waarin een open en veilige sfeer geleefd wordt vanuit Bijbelse normen en waarden. Het team probeert daarin voortdurend het goede voorbeeld te geven, zodat de leerlingen zich in de dagelijkse praktijk daaraan kunnen spiegelen. Als de leerlingen van school gaan, willen we dat ze voldoende kennis en algemene ontwikkeling hebben meegekregen om op hun plek in de wereld (kerk en maatschappij) te kunnen functioneren. Ze moeten zich zelfstandig kunnen redden op een aantal gebieden en ze gedragen zich op een manier die past bij hun leeftijd. Ze zijn zich bewust van hun eigen persoonlijkheid en verantwoordelijkheden. De Brug streeft naar een veilig en positief klimaat. Elke leerling wordt uitgedaagd om te leren en het maximale uit zichzelf te halen. We hebben oog voor waarden en normen. Binnen onze school willen wij de zelfstandigheid en het verantwoordelijkheidsgevoel van de kinderen zoveel mogelijk bevorderen. Dit doen we onder andere door de kinderen zelfstandig aan (week) taken te laten werken. De school stemt het pedagogisch en onderwijskundig handelen af op de mogelijkheden van het individuele kind. Dit blijkt onder andere hieruit dat we leerstof, instructie, verwerking en beschikbare tijd afstemmen op de onderwijsbehoefte van de kinderen. We hanteren het IGDI model. 6 Ons onderwijsdoel formuleren wij zo: de kinderen dat geheel van de basiskennis, inzicht, sociale, culturele en lichamelijke vaardigheden en houdingen bijbrengen, dat nodig is voor de veelzijdige (emotionele, verstandelijke, creatieve etc.) ontwikkeling op weg naar de volwassenheid. Wij streven daarbij naar optimale prestaties, zowel als het gaat om het behalen van leerresultaten, maar ook op het gebied van vaardigheden, houdingen en het ontwikkelen van andere talenten. Opvoeden en onderwijzen beweegt zich altijd tussen leiden en begeleiden, tussen sturen en banen. Belangrijk is om zo goed mogelijk aan te sluiten bij en rekening te houden met de zone van de feitelijke ontwikkeling van het kind op onderscheiden terreinen. Anderzijds proberen we het kind voortdurend vooruit te helpen door het net een stapje voor te zijn (zone van de naaste ontwikkeling). En hierbij is taal dus heel belangrijk. Taal is één geheel. Door taal kun je met anderen communiceren. Door mondelinge taalvaardigheid, kun je overleggen, kun je reageren, kun je verslag geven, kom je tot samenwerken. Doordat leerlingen leren lezen ervaren ze de functie van taal, zien ze taal om zich heen. Door schriftelijk taalonderwijs leren ze informatie te achterhalen, leren ze een verslag, een brief, een werkstuk te maken. Door taalbeschouwing verwerven ze een adequate woordenschat en strategieën voor het begrijpen van voor hen onbekende woorden. Kinderen leren over taal te denken en te spreken. Door dus structureel en planmatig te werken aan taalonderwijs op school, zullen de schoolprestaties van leerlingen verbeteren.

8 Op basis van bovengenoemde uitgangspunten hebben we voor onze school de volgende mission statement gekozen: Op de brug leer je meer! Taalbeleid is een structurele en strategische poging van een schoolteam om de onderwijspraktijk aan te passen aan de taalleerbehoeften van de leerlingen met het oog op het bevorderen van hun algehele ontwikkeling en het verbeteren van hun onderwijsresultaten (Van den Branden, 2004: 51). In dit taalbeleidsplan willen we een beschrijving geven van de huidige situatie bij ons op school met betrekking tot het taalonderwijs. Ook stellen we een aantal prioriteiten die we belangrijk vinden om het taalonderwijs bij ons op school te verbeteren. Hier hebben we al een eerste aanzet gegeven in het vorige schooljaar met begrijpend lezen en woordenschat onderwijs. Een pijler voor goed kunnen begrijpend lezen is een grote woordenschat. 7 De populatie van de school De Brug is in het schooljaar 2012/2013 gefuseerd met de scholen uit Enumatil en Aduard. We zijn nu een school met ongeveer 251 leerlingen. De leerlingen komen uit de dorpen: Oldekerk, Niekerk, Noordhorn, Aduard, Enumatil, Den Ham, Den Horn en Zuidhorn. Zuidhorn is een dorp in het Westerkwartier. Onze school is gevestigd in een woonwijk. Samenwerking met andere scholen ligt vooral op het niveau van gezamenlijke sportdagen en incidenteel overleg. Tot en met 2015 zullen er 1140 nieuwe woningen worden gebouwd in een nieuwbouwproject de oostergast in Zuidhorn. De verwachting is dat dit voor onze school een positieve uitwerking zal hebben met betrekking tot het leerlingenaantal. Wij hanteren een aanmeldingsbeleid. Met alle ouders volgt er een aanmeldingsgesprek. Er zitten geen allochtone kinderen bij ons op school. Het opleidingsniveau van de ouders is gemiddeld. In onderstaand diagram is dat weergegeven: Hierbij de weergave in cijfers met een cirkeldiagram, van het opleidingsniveau van de ouders van de kinderen van GBS De Brug Van de 251 kinderen die op dit moment naar school gaan, zijn er van 466 ouders/verzorgers de opleidingen bekend in Parnassys. Een enkele leerling heeft maar 1 ouder en sommige ouders hebben hun opleidingsniveau nooit vermeld op het aanmeldingsformulier van hun kind(eren) In onderstaande cirkeldiagram is een onderverdeling van de totalen van alle ouders/verzorgers weergegeven.

9 8 opleiding aantal percentage WO 40 8,0% HBO ,3% MBO ,6% LBO 28 5,6% Basisonderwijs 2 0,4% Onbekend 36 7,2% Beschrijving van de groepen We werken sinds de zomervakantie (2014) met 10 groepen. Het leerlingenaantal in januari 2015 was 251 kinderen tegen 246 kinderen in december We zijn in augustus gestart met een 3 e kleutergroep. De groepssamenstelling voor het schooljaar ziet er als volgt uit: Verdeling Aantal leerlingen per Bijzonderheden leerlingen: groepen: groep: Groep 1a 18 leerlingen - Groep 1b/2a 27 leerlingen Adoptie leerling, ADHD, Autisme en Cluster 1 slechtziend. Groep 2b 24 leerlingen Epilepsie Groep 3 31 leerlingen Adoptie leerling Groep 4 19 leerlingen Dyslexie? Groep 5 32 leerlingen ADHD, dyslexie, dyslexie?, rugzak cluster 4, ADD, dyslexie Groep 6 33 leerlingen Rugzak cluster 4 ADHD, ADD Groep 7 29 leerlingen Hechtingsstoornis, dyslexie, ADD, Asperger, ADD Groep 8a 19 leerlingen Cluster 2 taal spraak stoornis, cluster 4 ADHD, cluster 4 ADHD, ADD Groep 8b 19 leerlingen Dyslexie, ADD, dyslexie

10 Beschrijving van het team We werken op De Brug met 20 leerkrachten. Daarvan werken er 4 fulltime (met BAPO). Ook hebben we een fulltime-directeur, die ook nog 2 dagdelen voor de groep staat. Verder hebben we een leerkracht die 1 dag per week werkt als adjunct-directeur. Er werken 6 onderwijsassistenten en 1 administratief medewerker bij ons op school. Ook hebben we dit jaar nog een vakleerkracht voor gym. Er zijn 2 internbegeleiders, die samen 3 dagen werkzaam zijn bij ons op school. Verder hebben we binnen het team een reken-coördinator en een taal-coördinator (in opleiding). Externe relaties Als school hebben we contacten met het zorg advies team (ZAT), met het centrum voor jeugd en gezin (CJG) en de GGD. Ook is er samenwerking met de peuterspeelzaal. Wij krijgen informatie over de leerlingen die een peuterspeelzaal hebben bezocht. Een aantal kinderen maakt gebruik van de buitenschoolse opvang (BSO). De tussenschoolse opvang (TSO) wordt bij ons op school verzorgd door de ouders. De schoolvereniging Noorderbasis heeft een orthopedagoog en een schoolpsycholoog in eigen dienst. De Brug kan altijd een beroep op hen doen en vragen om advies. Zij komen ook in beeld als een kind uitgebreider getest moet worden. 9 Verder hebben we contact met de bibliotheek. De school heeft meerdere abonnementen Ook wordt er door groep 3 vaak een bezoek gebracht aan de bibliotheek of komt er een medewerker bij ons op school. Aan het eind van groep 3 krijgen de kinderen bezoek van de bibliotheek en worden zo gestimuleerd om in de zomervakantie door te blijven lezen. Dit doen ze door middel van een leespaspoort. De andere groepen brengen ook wel eens een bezoek aan de bibliotheek. Dit schooljaar hebben alle groepen zich ingeschreven voor activiteiten van de bibliotheek. Ouders krijgen informatie over het voorgezet onderwijs. De informatie krijgen ze via de leerkrachten van groep 8. De meeste kinderen bij ons op school gaan naar het Gomarus College in Zuidhorn/Groningen of naar het AOC Terra. Vanaf dit schooljaar gaan we de ouders van groep 7 in februari al een indicatie geven voor hun kinderen ten aanzien van het voortgezet onderwijs. Verder wordt er gebruik gemaakt van de Friese plaatsingswijzer om tot een advies te komen voor het voortgezet onderwijs. Contacten met ouders Informatieavonden aan het begin van het schooljaar in alle groepen Wekelijks verschijnt er een digitale nieuwsbrief Spreekavonden: in november en februari (na het 1 e rapport) worden alle ouders uitgenodigd voor een 10 minuten gesprek. In juni alleen door aanmelding. De ouders van groep 1 en 2 worden in juni wel allemaal uitgenodigd voor een gesprek. We werken met 4 zorgperiodes en na elke zorgperiode zijn er ook spreekavonden voor de zorgleerlingen. Ouders kunnen inschrijven en leerkrachten kunnen ouders uitnodigen. Twee keer per jaar krijgen de kinderen een rapport (groep 3-8). De kinderen van groep 1 en 2 alleen in juni. Ouderavonden

11 Kinderen die voor het eerst naar school gaan, komt de groepsleerkracht een kennismakingsbezoek brengen. Website Wanneer kinderen extra begeleiding krijgen, worden ouders hiervan eerst op de hoogte gebracht. Inloop bij groep 1-4. Beschrijving van de huidige situatie 10 taal-/leesaanbod We werken op dit moment met een verouderde taal methode. Deze zal dit cursusjaar worden vervangen, zodat we in het schooljaar met een nieuwe taalmethode kunnen beginnen. We willen natuurlijk een methode die bij ons past en welke ook voldoet aan de kerndoelen zoals vastgesteld in de wet primair onderwijs. Om een beeld te krijgen hoe het taalonderwijs er bij ons op school er momenteel uitziet hebben we de tussendoelenmonitor afgenomen. Hieronder staan in het kort de resultaten weergegeven. Resultaten tussendoelenmonitor : Van de 22 deelnemers hebben 9 deelnemers de tussendoelenmonitor ingevuld. (een aantal deelnemers hebben het samen ingevuld) Op basis van de ingevulde lijsten zijn er 2 typen resultaten: 1. De objectieve stand van zaken: deze resultaten zijn gebaseerd op de schoolleidersvragen. Op basis van die lijst is er een sterkte-zwakte analyse gemaakt. 2. De subjectieve stand van zaken en wens tot verandering: deze resultaten zijn gebaseerd op de leerkrachtvragen lijsten. In de grafieken zie je het verschil tussen de huidige situatie en wat de leerkrachten als wenselijke situatie zien. Het verschil tussen de staven in de grafiek geeft dus de wens tot verandering aan. Bij elk taaldomein wordt zo het verschil gegeven voor de volgende vier onderwijskundige aspecten: doelen, activiteiten, evaluatie en specifieke leerbehoeften. Hoe hoger de staaf, des te hoger is de gemiddelde score van de leerkrachten op een onderwijskundige aspect. Hoe groter het verschil tussen de 2 staven, des te groter is de wens tot verandering. Na aanleiding van de SWOT (Strengths, Weaknesses, Opportunities and Threats): sterkte-zwakte analyse valt op dat we meer zwakke dan sterke punten hebben. Werk aan de winkel dus. Sterke punten: groepsbezoeken om kwaliteit van instructie te verhogen. De school maakt minimaal 1 keer per jaar een trendanalyse. Er zijn activiteiten gepland voor leerkrachten die er op gericht zijn om hun handelen in de groep daadwerkelijk te richten op het realiseren van de na te streven doelen. Zwakke punten zijn: er zijn geen afspraken met leerkrachten ingepland om de voortgang te bewaken met betrekking tot het behalen van de streefdoelen. De helft of minder van de leerkrachten geeft

12 dagelijks gedifferentieerde instructie. Minder dan 75% van de teamleden heeft de laatste 3 jaar scholing gehad op gebied van taal. Slechts de helft of minder van de leerkrachten heeft een zodanig klassenmanagement dat ze zich met enkele leerlingen kunnen bezighouden, terwijl de anderen doorwerken. Onze school gebruikt een verouderde methode voor aanvankelijk technisch lezen, voor spelling en voor taal. We hebben geen taalbeleidsplan. Voor dit schooljaar hebben we geen streefdoelen geformuleerd op het gebied van taal/lezen met betrekking tot de leerling prestaties die aan het eind van het schooljaar behaald moeten worden. Onderstaande grafiek geeft een samenvatting weer van de leerkrachtresultaten. De grafiek laat zien bij welke taaldomein het grootste verschil tussen de huidige en gewenst situatie is aangetroffen. Een verschil kleiner wordt beschouwt als klein verschil tussen huidige en gewenst situatie, weinig behoefte aan verandering. Bij verschil van 2 of hoger is de wens tot verandering groot. 11 Je ziet heel duidelijk dat dat er vooral wens tot verandering is met betrekking tot woordenschat. Nu hebben we bij ons op school daar in het schooljaar al een begin mee gemaakt. We zijn van verhogen van begrijpend lezen eerst tot de conclusie gekomen dat het dan belangrijk is om de woordenschat van de kinderen te vergroten. Naar aanleiding van een studiedag zijn 3 leerkrachten zich bezig gaan houden met een andere opzet van woordenschat. Om met een 0-meting te beginnen hebben alle groepen eind schooljaar cito woordenschat afgenomen voor groep 3-8. En vanaf schooljaar zijn we begonnen met structureel meer aandacht voor woordenschat dan alleen via de taalmethode. In onze ogen voldeed deze niet aan de normen. Nu is onze taalmethode sterk verouderd en zal deze ook na dit schooljaar worden vervangen. In onderstaande grafieken geven per leerkrachtvragenlijst de subjectieve stand van zaken en de wens tot verandering aan. Hierin hebben we de schoolgemiddelde opgenomen. Dit ook omdat van de middenbouw maar 1 lijst is ingevuld en dit niet geheel subjectief is.

13 12 Verder wordt er een hele lijst met aanbevelingen gedaan. Voor de taaldomeinen woordenschat, geletterdheid en mondelinge communicatie geldt dat we laag scoren op onderwijskundige aspecten als activiteiten, doelen, evaluatie, speciale leerbehoeften. Het schoolgemiddelde geeft aan dat er duidelijk meer behoefte is aan activiteiten, doelen, speciale leerbehoeften en evaluatie. Bij woordenschat komt duidelijk naar voren dat er een groot verschil is tussen de huidige en gewenst situatie. Hier is dus duidelijk sprake van een wens tot verandering ten aanzien van dit onderwijskundig aspect.

14 Voorbereidend taal- en leesonderwijs groep 1 en 2 Leesonderwijs in groep 1-2: Verouderd beredeneerd aanbod, verwerking in thema s Letters worden aangeboden in de loop van het schooljaar Auditieve oefeningen passend bij thema s. Woordkaarten, woordparaplu Interactief voorlezen Kleine kring Ook wordt er gebruik gemaakt van schatkist, map fonemisch bewustzijn, wat zeg je. Maar dit gebeurt niet systematisch. Basboeken als extra ondersteuning Er wordt gewerkt aan een duidelijker visie op taal bij kleuters en daarvoor zal Onderbouwd worden ingevoerd. Registratie in de kinderdagboeken en in leerlingvolgsysteem van Parnassys. Cito taal voor kleuters wordt 2 keer per jaar afgenomen. En verder wordt ook de kleuter risico screening van Anneke Smits afgenomen. Hierop is een extra aanvulling gemaakt voor auditieve synthese en analyse. In groep 3 is het belangrijk dat de auditieve analyse en synthese goed is. 13 Aanvankelijk taal- en leesonderwijs groep 3 Aanvankelijk leesmethode groep 3: We werken met de methode: Veilig leren lezen, 2 e maanversie met 12 kernen. Leren lezen: In kern 1 tot en met 6 leren de kinderen structureerwoorden en letters die bij die woorden horen. Vanaf kern 7 tot en met 12 ligt de nadruk op woordherkenning, het correct en vlot leren lezen. Er worden langere woorden gelezen en er komt aandacht voor begrijpend lezen. Na elke kern krijgen de kinderen de woordrijen van veilig en vlot mee naar huis om extra te oefenen. Spelling: Met spellen leren de kinderen klankzuivere woorden van 2 of 3 letters te schrijven en onveranderlijke woorden van meer dan 3 letters die als dan niet volledig klankzuiver zijn.

15 Woordenschat: Hiervoor worden de thema s van Veilig leren lezen gebruikt. Computerprogramma: Er wordt gebruik gemaakt van het ondersteunende computerprogramma van veilig leren lezen. Deze biedt oefenstof bij alle 12 de kernen. De kinderen oefenen technisch lezen, spellen en begrijpend lezen. Differentiatie: De methode gaat uit van een convergente differentiatie: zon, maan en steraanpak. Zo wordt er recht gedaan aan de snelle en langzame lezers. Na elke kern krijgen de kinderen woorden van veilig en vlot mee naar huis om thuis extra te oefenen. 14 Toetsen: De kinderen worden gevolgd door de herfst-, winter-, lente-, en eindsignalering. Dit zijn 4 meetmomenten. Na elke kern volgt er een methodetoets. En 2 keer per jaar de toetsen van Cito leerlingvolgsysteem. Taal- en leesonderwijs groep 4 tot en met groep 8 technisch lezen: Wij hebben voor het technisch lezen geen methode. Vanaf groep 4 lezen de kinderen ongeveer een half uur per dag. De kinderen lezen dan een boek op hun eigen niveau. In groep 4 lezen we 2 keer per week hardop in duo s. Er wordt gedifferentieerd in verschillende leesvormen: stillezen, lezen met een cd, informatieboeken lezen, AVI lezen met de computer, in de hogere groepen boekpresentaties maken en elkaars boekverslagen lezen. De teksten van nieuwsbegrip gebruiken we ook voor het technisch lezen. Kinderen die moeite hebben met het voortgezet technisch lezen, krijgen extra instructie en leestijd. Dit kan binnen of buiten de groep met de leerkracht of onderwijsassistente. We proberen dan het tempo en correct lezen te verhogen. Elke klas heeft zijn eigen bibliotheek met boeken. Voor het schooljaar heeft elke groep voor 200 euro aan boeken mogen aanschaffen. Ook worden er regelmatig boeken van de bibliotheek gehaald. Dit allemaal om het leesplezier te vergroten en het lezen te bevorderen. Begrijpend lezen: Voor begrijpend lezen gebruiken wij vanaf groep 4 de methode Nieuwsbegrip en Nieuwsbegrip XL. Nieuwsbegrip maakt gebruik van actuele onderwerpen die kinderen aanspreken. Kinderen zijn gemotiveerd om de teksten te lezen. Ook komen de verschillende leesstrategieën systematisch aan de orde. Door gebruik te maken van filmpjes en computer wordt het leesplezier extra gestimuleerd. Verder maken we nog gebruik van moddelen. We maken niet standaard alle opdrachten. Hier gaan we flexibel mee om. Doel is het begrijpend lezen van de tekst. We maken meestal wel de bloktoetsen van Nieuwsbegrip.

16 Taal: Op De Brug werken we met een verouderde taalmethode in de groepen 4 t/m 8. We gebruiken Taalactief. Deze voldoet niet meer aan de kerndoelen van het SLO. De methode zal na dit schooljaar worden vervangen. Het komende half jaar (januari 2015-juni 2015) zullen we gebruiken om een nieuwe methode uit te zoeken. Deze staat dan ook hoog op onze prioriteiten lijst. Spelling: Bij de methode Taalactief hoor een spellingslijn. Ook deze is sterk verouderd en zal net als taal worden vervangen na dit schooljaar. Verder wordt er gebruikt gemaakt van het computerprogramma behorende bij de methode en van BLOON. Naast de methode wordt en ook gebruikt gemaakt van de spellingsregels uit het opzoekboekje van Braams, taalspelletjes om de spellingsregels eigen te maken en passen we verschillende vormen van coöperatief leren toe. 15 Woordenschat: Ook zit er in Taalactief een woordenschatlijn. Hierin merk je weer duidelijk de veroudering van de methode. De woordenschat in de methode vonden we niet voldoende. Een goede woordenschat is belangrijk voor het begrijpend lezen. We zijn vorig schooljaar begonnen met woordenschat meer zichtbaar te maken in alle groepen. We zijn begonnen met een 0-meting. In juni heeft iedereen Cito woordenschat afgenomen. Deze gegevens hebben we gebruikt voor schooljaar In alle klassen maken we gebruik van de 4-takt om woorden aan te bieden en te laten beklijven. Dit didactische model geeft de leerkracht houvast. De kapstokhaken zijn: voorbewerken, semantiseren, consolideren en controleren. Het meer zichtbaar maken in de groepen doen we door middel van: woordkaarten, woordparaplu, woordmuur, woordenschriftje enzovoort. We zijn nu een stuk bewuster bezig met woordenschat binnen de school. Wel zijn we hierin zoekende, je kunt woordenschat overal bij betrekken, maar dan wordt het zo veel. We moeten nog een duidelijke lijn gaan uitzetten wat haalbaar is, wat werkt, om een duidelijke, haalbare, doorgaande lijn daarin te creëren. De relatie tussen woordenschat en andere schoolse vakgebieden.

17 Mondelinge taalvaardigheid: In alle groepen houden we kring- en klassengesprekken. Het oefenen van de mondelinge taalvaardigheid komt ook tot uiting in het werken in kleine groepjes, in tweetallen, samen overleggen, samen opdrachten maken. In de taalmethode worden er ook lessen aangeboden die met een thema, eigen onderwerp, boekverslag. Dit gebeurt dan vaak met behulp van een PowerPoint. Overzicht methodegebruik Groep 1-2 Groep 3 Groep 4-8 Wat zeg je? taalmethode Interactief voorlezen Auditieve oefeningen bij thema s Woordkaarten Computer en smartbord Boekenhoek Digitale prentenboeken Kring Aanvankelijk lezen en spelling: Veilig leren lezen Computer met software veilig leren lezen Mondelinge taal: Kring Woordenschat: Veilig leren lezen, 4-tact model Taal: Taalactief (ouder versie) Spelling: taalactief, bloon, spellingsregels van Braams en opzoekboekje Begrijpend lezen: nieuwsbegrip en nieuwsbegrip XL Mondelinge taal: kring Woordenschat: taalactief, 4-tactmodel 16 Bestede tijd aan taalonderwijs Groep Geplande tijd per week Groep 1a, 1b, 2a en 2b 400 minuten Hieronder valt mondelinge taal, doelgerichte taalactiviteiten vanuit het werken met een thema. Verder is er ook aandacht voor taalonderwijs bij speelwerktijd. Maar die tijd staat niet bij de geplande tijd. Groep minuten Deze tijd wordt besteed aan mondeling taalonderwijs, het aanvankelijk lezen met de methode veilig leren lezen, voorlezen, woordenschatontwikkeling. Groep minuten Deze tijd wordt besteed aan mondelinge taal, voortgezet technisch lezen,

18 woordenschatontwikkeling, taal, spelling, nieuwsbegrip, stillezen, voorlezen, leesvormen, duolezen. Groep minuten Deze tijd wordt besteed aan mondelinge taal, voortgezet technisch lezen, woordenschatontwikkeling, taal, spelling, nieuwsbegrip, stillezen, voorlezen, leesvormen. Groep minuten Deze tijd wordt besteed aan mondelinge taal, voortgezet technisch lezen, woordenschatontwikkeling, taal, spelling, nieuwsbegrip, stillezen, voorlezen, leesvormen. Groep minuten Deze tijd wordt besteed aan mondelinge taal, voortgezet technisch lezen, woordenschatontwikkeling, taal, spelling, nieuwsbegrip, stillezen, voorlezen, leesvormen. Groep 8a en 8b 450 minuten Deze tijd wordt besteed aan mondelinge taal, voortgezet technisch lezen, woordenschatontwikkeling, taal, spelling, nieuwsbegrip, stillezen, voorlezen, leesvormen. 17 Vastleggen van leerlingenresultaten: De leerlingenresultaten worden vastgelegd in het administratiesysteem Parnassys. Hierin worden alle resultaten van de methode gebonden toetsen en niet-methode gebonden toetsen (CITO) in vermeld. De zorgleerlingen worden gesignaleerd door middel van observatie en toetsing. Het leerlingvolgsysteem van CITO staat centraal in onze school. De volgende toetsen van CITO nemen wij af: groep 1 en 2: CITO taal voor kleuters, analyse en synthese toets, kleuter-risicoscreening van Anneke Smits groep 3 t/m 8 CITO DMT, AVI leestoets, CITO begrijpend lezen, CITO Spelling en CITO woordenschat (is nog een proef, CITO eindtoets groep NB. Voor groep 3 en 4 gaan we in het schooljaar de vernieuwde CITO toetsen afnemen voor spelling en begrijpend lezen, de zogenaamde 3 e generatietoetsen.

19 sep okt nov dec jan feb mrt apr mei jun Toets kalender Wij maken gebruik van de toets kalender van het LVS (leerlingvolgsysteem) van CITO. Toets** Taal voor kleuters Viseon voor kleuters Kleuter risico screening Protocol Dyslexie meetmomenten Toets begrijpend lezen Toets begrijpend lezen 3.0 Spelling Spelling 3.0 Woordenschat DMT en AVI Viseon Eindtoets *alleen de risico leerlingen M1 - M2 E1 E2 Eenmaal per jaar in de periode november t/m juni bij voorkeur in januari B2 - M3* M2 E3* B3 3-8* 3-8* 3-8* 3-7* M4 M8 M4 M3 M8 M3 M4 M3 M8 M3 - M8 Tweemaal per jaar in de periode november t/m juni 8 E3-E4 E3-E4 E3-E7 E3 E7 E3-E7 E3-E7 18 Monitoring Zoals al eerder gezegd is De Brug in 2012 gefuseerd met Enumatil en Aduard. Vanaf het schooljaar Dus is het lastig om de gegevens van voor die tijd met elkaar te vergelijken omdat het 3 verschillende scholen waren. Daarom gebruiken we de gegevens van en

20 (de gegevens zijn van de groepen van vorig jaar, dus groep 8 is de groep 7 van vorig jaar, groep 7 de groep 6 van vorig jaar enzovoort.) We kijken naar de volgende vakken: technisch lezen, spelling, begrijpend lezen, woordenschat en taal voor kleuters. Analyse van de grafieken en trendtabellen In de bijlage vanaf blz 31 staat de schoolanalyse weergegeven in grafieken en trendtabellen. Technisch lezen: AVI: Als kinderen hun AVI niveau hebben gehaald, dan worden ze bij ons op school eigenlijk niet weer getoetst. Hierin willen we op school verandering in brengen, want kinderen kunnen wel degelijk achteruit gaan in hun leesniveau. Je ziet bij groep geen scores en groep geen scores. Waar dit mee te maken heeft weet ik niet. Misschien niet in Parnassys ingevoerd. Verder prima scores in de andere groepen. Ze laten een mooie groei zien. Je ziet wel in de bovenbouw dat de scores gelijk blijven, weinig groei meer. Om te controleren of leerlingen op leesniveau blijven, is het belangrijk om de AVI toetsen te blijven afnemen. 19 DMT: Hier valt groep 4 op. De rest van de groepen laat een mooie groei zien. Groep 4 scoort wisselend. Ze gaan van M3 een A naar E4 een C score. Het is geen sterke leesgroep. van de woorden is een groot probleem. En dit terwijl er veel tijd besteed is aan het lezen. De volgende interventies zijn er gedaan na de toetsen van januari: Elke dag woordjes lezen, op maandag een nieuw blad en deze de hele week lezen op verschillende manieren. Deze woorden halen we van de site: Ook lieten we kinderen zelf deze woorden lezen achter de computer op tempo (De lage C, D en E kinderen). Teksten van nieuwsbegrip dagelijks lezen en woorden bespreken en lezen. De D en E kinderen uit de klas, extra leeshulp met de onderwijs-assistente met de methode: Lezen naar een hoger plan. In deze groep zitten wel een aantal bijzondere leerlingen: (vermoeden van) dyslexie (3 leerlingen), ADD, ADHD, rugzak cluster 4. Die halen het groepsgemiddelde behoorlijk naar beneden. Deze groep zal op gebied van technisch lezen goed in de gaten worden gehouden. Dit doen we door middel van groepsplannen, IB gesprekken en analyses. Na de herfstvakantie is er een leerling uit deze groep naar het speciaal basisonderwijs gegaan. Spelling: Je ziet hier dat de groep 3 t/m 6 mooie scores en groei laten zien. Groep 7 scoort op de midden toetsen een C. Deel 2 van de spelling toets is meerkeuze en ze moeten dan het foute woord eruit halen. Dit is voor veel kinderen best heel lastig. Er is veel extra spelling ingezet op deze groep door meer lestijd voor spelling te creëren, extra oefenen met werkbladen waarin woorden fout gespeld waren, daardoor hebben alle kinderen het doel gehaald, leren omgaan met de vraagstelling van cito en gebruik maken van computerprogramma BLOON. Eind groep 7 zie je de resultaten ook weer omhoog gaan.

21 Begrijpend lezen: Mooie scores in alle groepen. Groep 6 laat een hele lage score zien op de CITO eind 6. Deze toets is gemaakt door 1 kind. Geeft dus niet een reële weergave weer. Je ziet wel dat er in groep 7 de scores ietsjes terug lopen. Dit kan te maken hebben doordat ze deel 1 goed gemaakt hebben (verwijswoorden, antwoorden uit de tekst)en deel 2 minder goed. (vooral oorzaak gevolg) Woordenschat: Wij hebben schooljaar besloten om de woordenschat toets af te nemen. En dan de eindversie. Wel zie je dat er in in groep 6 de woordenschat toets is afgenomen. Dit was een pilot. Opvallend is groep 4. Zij scoren laag. Mogelijke oorzaken kunnen liggen in het technisch lezen, moeite hebben om de woorden te lezen, onbekende woorden. Opvallend was ook dat veel kinderen fouten maakten in het onderdeel wat is het tegenovergestelde van. Dit begrip kenden ze niet en maakten daar veel fouten in. Voor ons als school was deze toets ook een 0-meting. Aangezien we het woordenschatonderwijs wat structureler willen gaan aanpakken in schooljaar Ondanks dat we een gemiddelde school zijn, qua ontwikkeling ouders, merken we toch moeiten in de woordenschat. Woorden waarvan wij als leerkrachten denken dat ze bekend zijn, kennen de kinderen niet. 20 Resultaten taal voor kleuters: Je ziet hier een opvallende groei van groep 1 naar groep 2. In Groep 1 waren de scores een C op M1 en een B op E1, en in groep 2 een A. Hier hebben we niet echt een verklaring voor. Een mogelijke verklaring kan de schoolrijpheid van de kinderen zijn. Een kleuter ontwikkelt zich nogal met sprongen. Hier houden we op school rekening mee. Je merkt dat sommige kinderen in groep 1 nog niet rijp zijn voor toetsen, ze kunnen het wel mondeling, maar nog niet op papier. Uitstroom voortgezet onderwijs : HAVO-VWO 15 TL/GL 7 Basis/Kader/Vakcollege 8 Praktijkonderwijs 1 Zorgleerlingen De zorg bij ons op school is als volgt geregeld: De leerkrachten in de groepen werken handelingsgericht. Het uitgangspunt zijn de onderwijsbehoeften van de leerlingen. De leerkrachten zijn eerste verantwoordelijke voor het signaleren van welke leerlingen extra aandacht nodig hebben. Dit doen ze door middel van: Observeren Hanteren van registratie-en signaleringslijsten Afnemen en registeren van methode gebonden toetsen

22 Afnemen en registeren van niet-methode gebonden toetsen Analyseren van toets gegevens van alle leerlingen Afnemen van een eenvoudig didactisch onderzoek Opstellen, uitvoeren, evalueren en analyseren van groepsplannen Bespreken van groepsgegevens met de IB-er Inbreng van leerlingen in leerling-besprekingen Voeren van oudergesprekken Werken met diverse protocollen (Overgangsprotocol van groep 1 naar groep 2 en van groep 2 naar groep 3, Protocol doubleren en versnellen, Protocol toetsen speciale leerlingen, Protocol leesproblemen en dyslexie, Protocol meer- en hoogbegaafdheid Noorderbasis) 21 Op school maken we gebruik van interne en externe deskundigen ter ondersteuning van de uitvoering van de zorg en begeleiding in de groepen. Ook beschikken we over onderwijsassistenten. De taak van onderwijsassistenten is het assisteren van de groepsleerkracht, hulp aan individuele kinderen of werken met kleine groepjes leerlingen. De intern begeleider is verantwoordelijk voor het beleid en uitvoering van alle zorg en begeleiding binnen de school. 2 keer per jaar stellen de leerkrachten van de groepen 1 t/m 8 de groepsresultaten vast aan de hand van de CITO LVS toetsen. De toetsen staan in de toets kalender. Procedure leerlingenzorg: We hebben in ons zorgtraject een indeling gemaakt op drie niveaus: 1. Basiszorg: reguliere cyclus. Dit is zorg op maat voor alle leerlingen van groep 1 tot en met 8 2. Breedtezorg: interne en licht zorg. Extra zorg voor leerlingen door middel van een hulpplan, welke verweven zit in een groepsplan. 3. Dieptezorg: externe en zware zorg. De zorgvraag wordt onderzocht door een externe instantie. Dit is heel mooi uitgewerkt in een checklist leerlingbegeleiding Noorderbasis. Zie bijlage blz 46. We werken op De Brug op dit moment met 4 zorgperiodes. Voor elke zorgperiode wordt er een groepsplan gemaakt voor de vakken: rekenen, spelling, begrijpend lezen en technisch lezen. De plannen lopen 8 weken, daarna 1 week om alle plannen te evalueren en 1 week om nieuwe plannen te maken. In de groepsplannen worden de kinderen verdeeld in subgroepen: A+: reguliere aanpak en verrijking B: basis, reguliere aanpak C: risico, reguliere aanpak en verlengde instructie D/E: S-Groep: zeer zwak, gerichte individuele aanpak eigen leerlijn.

23 Voor elke groep beschrijven we het doel, de analyse (alleen voor de oranje en rode groep en eigen leerlijn), de inhoud, de aanpak en methodiek, de organisatie en evaluatie/observatie. Na elke zorgperiode stellen we de pannen bij aan de hand van toets gegevens, evaluaties en observatie. Ook werken we voor zo ver mogelijk volgens het IGDI-model. Na elke zorgperiode is er een zorgspreekavond. De ouders van zorgleerlingen worden dan uitgenodigd voor een spreekavond. Met de ouders wordt gesproken over de individuele en gerichte aanpak van hun kind. Als het nodig is, kan er een gesprek plaatsvinden met de IB-er. Ook kan er hulp ingeschakeld worden vanuit Noorderbasis. Dit wordt wel eerst met de ouders besproken. Van dit gesprek komt een verslag in Parnassys te staan. Ook worden na elke zorgperiode IB-gesprekken gevoerd met de leerkrachten na aanleiding van de groepsplannen: evaluatie en nieuwe plannen. Elk half jaar volgt er een IB-gesprek over de analyse van de Cito toetsen. 22 We hebben een onderwijszorgprofiel passend onderwijs. Daarin staat uitgebreid beschreven hoe de zorg bij ons op school werkt. Deskundigheidbevordering Onze school gebruikt zowel interne als externe deskundigen ter ondersteuning van de uitvoering van zorg en begeleiding in de groepen. De groepsleerkrachten kunnen hun deskundigheid en vaardigheden vergroten door middel van: scholing (individueel of in teamverband), bijhouden van vakliteratuur, collegiale consultatie, coachen door de intern begeleider, adviseren en coachen door externe deskundigen. Daarnaast hebben we jaarlijks een aantal studiedagen/-middagen in teamverband en in Noorderbasisverband.

24 Reflectie op huidige situatie In relatie tot de school en het team We hebben de afgelopen jaren de kwaliteit van onderwijs op voldoende niveau weten te houden, maar het is ook de tijd om verder te kijken. Als school willen we graag voldoen aan de referentieniveaus zoals beschreven in Referentiekader taal en lezen. Onze huidige methode Taalactief voldoet niet meer aan de wettelijke eisen. Nog dit schooljaar gaan we op zoek naar een nieuwe taalmethode. Daar zullen we ons de komende maanden op gaan richten. We willen in het schoolseizoen beginnen met de nieuwe taalmethode. 23 We hebben ook een begin gemaakt met woordenschatonderwijs. We willen het woordenschat onderwijs versterken, ook in relatie tot begrijpend lezen. Er is een werkgroep gevormd en we zijn begonnen met het afnemen van de toets CITO woordenschat in juni Daarna zijn we dit schooljaar begonnen met structureel meer aandacht voor woordenschatonderwijs in de klassen. We volgen daarbij het 4tact-model. We proberen het ook zichtbaar te maken in de klassen door middel van woordvelden, woordparaplu, woord van de week, woordkaarten, woordenschriftje. De komende maanden zullen we als team in een 3-tal bijeenkomsten ons daar meer in gaan verdiepen en ons gaan bijscholen. Ook zijn een aantal teamleden begonnen met bijscholing over hoogbegaafdheid. De komende 3 jaren zullen ook de andere teamleden zich daarin gaan bijscholen. In de groepen 1 en 2 is een begin gemaakt met de methode Onderbouwd. Dit om zo een betere doorlopende lijn voor taal (en rekenen) te creëren en de overgang naar groep 3 te versoepelen. De invoering van deze methode zal in dit schooljaar nog mee worden begonnen. In Onderbouwd zit een registratiesysteem om zo het aanbod te kunnen borgen. Deze is zeer uitgebreid en er zal worden gekeken of dit makkelijker kan. Ook wordt er in groep 2 nu systematisch de kleuter risicoscreening afgenomen met als extra een aanvulling voor auditieve synthese en analyse. Voor groep 3 is het namelijk erg belangrijk dat de auditieve analyse en synthese goed is, voor het aanvankelijk lezen. Ander beginnen kinderen al met een achterstand aan het leren lezen proces. De afgelopen 2 jaar hebben we ons als team sterk bezig gehouden met groepsplannen. We zijn begonnen met het maken van groepsplan voor 1 vak. Dit hebben we ondertussen uitgebreid naar groepsplannen voor rekenen, technisch lezen, spelling en begrijpend lezen. Ook maken we na de CITO toetsen in januari en juni een analyse van de groepen. Zo reflecteren we nog beter op ons eigen handelen, ons onderwijssysteem, onze methoden. En kunnen we beter voldoen aan de onderwijsbehoeften van onze leerlingen. In relatie tot de ouders Dit schooljaar zijn we begonnen met spreekavonden in november te houden in plaats van pas februari. Ouders en leerkrachten gaven aan dat ze de eerste spreekavond in februari wel wat laat vonden. Ook al spreek je ouders wel eens voor of na schooltijd. Voor de zorgleerlingen zijn er 4 spreekavonden per jaar. Na elke zorgperiode. De groepen 1, 2 en 3 hielden wel in november spreekavonden. In is er een oudertevredenheidsonderzoek geweest. Het onderzoek is

25 gedaan door DUO. De uitkomt was zeer positief. Ouders krijgen wekelijks een algemene nieuwsbrief. In de groepen worden er regelmatig nieuwsbrieven uitgegeven naar ouders. Vaak gebeurt dit per mail. In relatie tot externe relaties Onze school behoort tot de verenging Noorderbasis. Binnen de vereniging zijn er richtlijnen waar wij aan moeten voldoen. Deze zijn opgenomen in het Early Warning System, afgekort EWS. Hierin staan de normen van de inspectie met betrekking tot de CITO toetsen. Ook staan daarnaast de normen van Noorderbasis. Deze liggen net even hoger dan de normen van de inspectie. (weet niet zo goed hoe ik dit moet omschrijven)deze normen geven tijdig een signaal wanneer het kind scores haalt die risico s met zich meebrengen. De leerkracht kan dan tijdig actie ondernemen. Deze richtlijnen zijn opgenomen in de bijlage, zie blz Vastleggen leerling resultaten Bij ons op school maken we gebruik van het administratiesysteem Parnassys. Daarin leggen we de resultaten vast van de methode gebonden toetsen en de CITO toetsen. Deze toets gegevens gebruiken we voor het maken, analyseren en evalueren van onze groepsplannen. Monitoring Na de CITO toetsen in januari en juni vullen we een analyse formulier in. Vanaf dit schooljaar maken we gebruik van een nieuw model groepsplan. In dit groepsplan verwerken we de analyses voor de kinderen van de oranje en rode groep. Deze is dit schooljaar een stuk overzichtelijker. Vorig schooljaar hebben we van de inspecteur een basisarrangement gekregen. Er waren nog wel een aantal punten waarop we ons kunnen verbeteren. In onze groepsplannen hebben we daarom nu het kopje analyse opgenomen. Van de leerlingen in de oranje en rode groep (zie punt 2.2.4) maken we nu een duidelijke analyse in het groepsplan. En het kopje aanpak en methodiek specificeren we nu voor de blauw, oranje en rode groep, waardoor de aanpak meer kindergericht is en niet meer globaal. Ook in de kwaliteitszorg zijn we stappen aan het maken. Het schoolplan zal dit jaar worden herzien en herschreven. Hier is al een begin mee gemaakt. We zijn bezig met een beredeneerde visie en verantwoording passen bij ons schoolconcept. Dit doen we onder andere door een nieuwe taalmethode uit te zoeken voor de groepen 4 t/m 8 en in de groepen 1 en 2 Onderbouwd in te voeren.

26 Prioriteiten en uitwerking Prioriteiten voor verbeteren taalonderwijs 1. Vervanging van de bestaande taalmethode: we willen een nieuwe taalmethode gaan invoeren die voldoet aan de kerndoelen met een doorgaande leerlijn. 2. Woordenschatontwikkeling: het woordenschatonderwijs bij ons op school versterken. 3. Begrijpend lezen: verbeteren van het begrijpend lezen in de bovenbouw 4. Leesbeleving: plan van aanpak voor leesbevordering nog eens onder de loep nemen en aandacht aan besteden. 25 Uitwerking prioriteiten Prioriteit 1: Doel: Activiteit 1: Vervanging van de bestaande taalmethode Nieuwe taalmethode uitzoeken die voldoet aan de kerndoelen met een doorgaande lijn. En de tijd nemen om deze taalmethode goed in te kunnen voeren. Inventariseren van de bevindingen van de huidige taalmethode Taalactief, op een teamvergadering, een werkgroep vormen die gaan inventariseren welke gangbare taalmethoden er zijn en zichtzendingen aanvragen, mail sturen naar andere scholen en vragen naar bevindingen van 3 gangbare taalmethoden. Planning: Teamvergadering van 22 januari 2015 inventariseren, voor de voorjaarsvakantie 2015 werkgroep formeren en mail naar andere scholen sturen. Wie: Tussenevaluatie: Kosten: Activiteit 2: Planning: Taal coördinator en directie Na de voorjaarsvakantie als werkgroep de zichtzendingen bestellen. De begroting is goedgekeurd om een nieuwe taalmethode te kunnen aanschaffen. De leerkrachten gaan de methoden uitproberen. De zichtzendingen uitproberen in maart en april Meerdere lessen geven uit een methode. Kopiëren van de betreffende hoofdstukken. Wie: Taal coördinator, werkgroep, leerkrachten groep (3)4-8 Tussenevaluatie: Activiteit 3: Planning: Wie: Tussenevaluatie Activiteit 4: Leerkrachten hebben lessen uit de methoden gegeven en kunnen hun bevindingen weergegeven door middel van een checklist en dit met elkaar delen tijdens een teamvergadering in april of mei Kiezen van een methode uit de zichtzendingen die het beste bij onze school past. In het werkgroep (eventueel met directie) inventariseren van de bevindingen van de leerkrachten na de gegeven lessen uit de methoden. Bestellen van de taalmethode, uitzoeken wat er allemaal besteld moet worden. Voor de zomervakantie Taal coördinator, werkgroep, directie Bestellen van de methode en de bij behorende materialen. De leerkrachten verdiepen zich in de handleiding van de methode. Na de zomervakantie beginnen met het werken uit de nieuwe taalmethode door de leerkrachten van groep (3)4-8. Iedereen gaat werken zoals in de methode staat

27 Planning: aangeven. Augustus 2015 oktober 2015 (van zomervakantie tot herfstvakantie) Wie: Leerkrachten uit de groepen (3)4 8. Tussenevaluatie: Activiteit 5: In een teamvergadering voor de herfstvakantie inventariseren hoe het nu gaat. Waar lopen we tegen aan, wat loopt goed, wat moeten we eventueel veranderen. Kijken naar de opbrengsten van de methodetoetsen. Voortgang bewaken invoering nieuwe taalmethode en afspraken borgen. Planning: Oktober 2015 Juni 2016 Wie: Tussenevaluatie: Eindevaluatie: Taal coördinator (en directie) Door middel van gespreken met collega s de invoering en voortgang van de taalmethode bewaken. We laten de taalmethode regelmatig op de agenda terugkomen om zo de voortgang en invoering te reguleren. Dit doen we gedurende de komende 2 jaar. Juni Prioriteit 2: Doel: Activiteit 1: woordenschatontwikkeling Planning: 19 maart 2014 Wie: Tussenevaluatie: Activiteit 2: Planning: Mei/juni 2014 hoe kunnen we woordenschatonderwijs bij ons op school versterken, in relatie tot begrijpend lezen? Studiedag met team over begrijpend lezen/woordenschat Directie, taal coördinator en team Na de vergadering vormen een aantal teamleden een werkgroep woordenschat. Zij gaan zich bezighouden met de ontwikkeling van woordenschat binnen de school. Afnemen van cito toets woordenschat Wie: Leerkrachten van groep 3 t/m 8 Tussenevaluatie: Activiteit 3: Met de gegevens van de toets woordenschat willen we na de zomervakantie gerichter aandacht geven aan het woordenschatonderwijs binnen de school. Tot de herfstvakantie besteden alle leerkrachten aandacht aan woordenschat onderwijs binnen de groep, binnen een aantal vakken. Gebruik maken van het viertakt model van Verhallen om woorden aan te bieden in alle groepen. Zichtbaar maken van woordenschatonderwijs in de groepen. Planning: Oktober 2014 december 2014 Wie: Tussenevaluatie: Werkgroep woordenschat en alle leerkrachten Het is best lastig om woorden te kiezen. Je kunt bij elk vak wel woorden kiezen. We spreken af dat we ons beperken tot 2 a 3 vakken. Bij Nieuwsbegrip worden altijd woorden besproken. Woordenschat van de taalmethode is niet altijd even zinvol. Het zichtbaar maken in de klassen blijkt vooral in de bovenbouw lastig. In sommige klassen hangen woordvelden en verder hebben ze een woordenschatschriftje in hun vak. In de onderbouw zien we de woordparaplu, woordenvelden, woordkaarden.