De echte zorgrelatie als uniek geschenk voor kracht, veiligheid en bezieling. 18/10/ Hasselt Lon Holtzer, zorgambassadeur, Vlaamse Overheid

Transcriptie

1 De echte zorgrelatie als uniek geschenk voor kracht, veiligheid en bezieling 18/10/ Hasselt Lon Holtzer, zorgambassadeur, Vlaamse Overheid 1

2 Authentieke verhalen 2

3 De zorgrelatie: de kern van zorg Als zorgverlener draag je als mens zorg voor mensen samen met andere mensen 3

4 Overzicht De kern van zorg Disciplines en hun zorgrelatie De verpleegkundige zorgrelatie als uniek geschenk Kracht Veiligheid Bezieling Elementen van antwoord Conclusie Met authentieke en inspirerende verhalen 4

5 Kern van de zorg Waarom ben je zorgverlener geworden? Ik wil iets met mensen doen Ik wil iets voor mensen betekenen Wat motiveert je Kwaliteit van zorg kunnen bieden Net dat tikkeltje meer kunnen doen Hoe wil je zorg dragen voor patiënten Integrerende verpleegkunde blijft mijn ideaal 5

6 Kenmerken van zorgrelaties De presentietheorie van Baart De zorgrelatie is geen techniek, maar in zichzelf een goed. De zorgrelatie is een zorgzame en betrokkene reactie op wat al heel lang niet goed gaat. In de zorgrelatie prevaleren de belangen van de ander boven die van de presentieprofessional. De zorgrelatie is gefundeerd op evenwaardigheid. 6

7 Zorgrelaties verschillen van professie tot professie Verschillende professies Poetsvrouw verzorgende zorgkundige verpleegkundige vroedvrouw kiné ergo sociaal werk arts -. Discriminerende / gelijklopende aspecten van zorgrelaties Lichamelijke verzorging en/of psychosociale en/of morele zorg Volle of gedeeltelijke verantwoordelijkheid Continuïteit en/of discontinuïteit Verwachtingspatroon van de patiënt tov. de professional 7

8 Verpleegkunde versus zorg VPK Handelingen ADL Verpleegkunde vroeger jaar EBN Case Management Coordinatie zorgteam ADL Verpleegkunde vandaag 2013 Ontstaan zorgkundigen Thuiszorg - ouderenzorg 8

9 Zorg, zorgkunde en verpleegkunde C B2 B1 A VERPLEEGKUNDIGE HANDELINGEN ADL ZORG in ziekenhuis / thuissituatie / WZC ADL HULP in thuissituatie Huishoudhulp in thuissituatie + Relatie met patiënt + Wetenschappelijk OZ + Educatie van patiënten + Educatie van studenten + Multidisciplinair werken + Inter-professioneel Bij complexe patiënt Bij niet-complexe patiënt Bij niet-complexe cliënt Bij complexe patiënt Bij niet-complexe cliënt C A S E M A N A G E M E N T 9

10 De schakering van zorg tot gespecialiseerde verpleegkunde Ontwikkeling van evidence based verpleegkunde Gespecialiseerde verpleegkundige zorg Verpleegkunde VPK Handelingen Gegradueerde Bachelor BBK/BBT Master ZORG VERZORGING / HULP Zorg 10

11 Pyramide van Maslow ZORG ZORGKUNDE VERPLEEGKUNDE T IJ D S B E S T E D I N G 11

12 De kern van verpleegkunde Verpleegkunde is NIET alleen een verzameling van acten (KB 78) maar is OOK Observeren Klinisch redeneren Communiceren Kwaliteitsvolle EBN op maat Organiseren en Coördineren Educeren en coachen doorheen de opbouw van een professionele zorgrelatie 12

13 De verpleegkundige relatie Verpleegkundigen Zorgen voor continuïteit, maar ook voor discontinuïteit Bieden fysieke, psychische, sociale en morele ondersteuning in het beste geval Trachten (multidisciplinaire) zorg te integreren vanuit het standpunt van de patiënt én zijn omgeving Werken aan zelfzorg van patiënten door educatie Bouwen op professionele deskundigheid Bouwen aan een professionele zorgrelatie 13

14 De goede verpleegkundige (OZ door Chris Gastmans e.a.) Verpleegkundige Patiënt 14

15 De goede verpleegkundige door de Fysieke zorg ogen van de oudere patiënt Psychosociale en morele zorg 15

16 Uniek geschenk 16

17 Kracht geven en ontvangen Enkele casussen Jonge man op oncologie Eerste infuus Draadjes verwijderen Afscheid van een moeder Kracht geven aan patiënten en familie Maar ook kracht ontvangen van patiënten De kracht van de wederkerigheid 17

18 Echte eigen kracht! Focus op 3 criteria Betekenisvol werk: Je werk graag doen Betekenisvolle resultaten: Zelfbewustzijn van het impact van je werk Betekenisvolle relaties: Beseffen dat je deel uitmaakt van een groter geheel 18

19 Veiligheid bieden en voelen Ontwikkeling Geneeskunde Patiëntveiligheid Veiligheid van werknemers Verpleegkunde en zorgkunde / verzorging Tijd

20 Veiligheid bieden en voelen De parabel van de hand met zand Angst verkleint je empathie Veiligheid en vertrouwen creëert openheid 20

21 Een verhaal van demotie Bezield worden en bezield blijven Eén van de belangrijkste sleutels tot remotie is het terugvinden van de passie. Een stap terug is een stap vooruit Belang van patiëntencontact Voor managers Voor docenten Belang van Leidinggevenden Teams Rolmodellen Stagementoren GGZ in de basisopleiding 21

22 Bezield worden en bezield blijven RN4CAST Nurse forecasting in Europe: IMPACT OF NURSE STAFFING ON PATIENT SAFETY AND NURSE WELLBEING Walter Sermeus, University of Leuven On behalf on RN4CAST consortium 22

23 Bezield worden en bezield blijven Burnout bij ziekenhuisverpleegkundigen is lager in ziekenhuizen met een betere verpleegkundige werkomgeving Burnout wordt gemeten via 3 subschalen Emotionele uitputting Depersonalisatie Verminderde persoonlijke bekwaamheid

24 Casus: Broodje ethiek Een lamp brandt maar wanneer er energie toevoer is Zorgverleners kunnen maar bezield blijven indien ze mentale energie/ voeding krijgen Bezield worden en bezield blijven 24

25 Opleiding tot verpleegkundige Ethiek in de domeinspecifieke leerresultaten Bespreking tussen onderwijs en werkveld Stemming Onderwijs: overtuigd Werkveld: verdeeld Is zich bewust van de waarden en normen van zichzelf en de zorgvrager en hoe deze het professioneel handelen als verpleegkundige beïnvloeden. Handelt op ethisch verantwoorde wijze. Vervult een voorbeeldfunctie voor anderen. Onderwijs Werkveld

26 Elementen van antwoord Opdracht voor de opleidingen verpleegkunde Alle domeinspecifieke leerresultaten moeten behaald worden Authenticiteit in de opleiding verzekeren Opdracht voor de zorgverleners zelf In het reine zijn met zichzelf Permanente vorming i.f.v. voldoende deskundigheid Zelfzorg: regelmatig in de spiegel kijken Opdracht voor het management Zorgen voor een veilige werkomgeving waar zorgverleners het beste van zichzelf kunnen geven Omkadering verzorgen en ballast wegnemen Zorg dragen voor de mensen die zorg dragen energie geven zodat zij patiënten kracht kunnen geven 26

27 Conclusies De echte zorgrelatie als uniek geschenk voor kracht, veiligheid en bezieling 27

28 Een blik zegt meer dan 1000 woorden In de eenvoud van de dingen schuilt de grootste kracht. Leo De Bock, fotograaf 28

29 Enkele referenties M. Grypdonck, W. Sermeus, dec. 2013, Integrerende verpleegkunde revisited. Hefboom tot integrale zorg, Acco uitgeverij, ISBN: pp. ca 200 E. Van der Elst, B. Dierckx de Casterlé, C. Gastmans Elderly Patients and Residents Perceptions of the Good Nurse : A Literature Review. Journal of Medical Ethics 38: E. Van der Elst, B. Dierckx de Casterlé, R. Biets, L. Rchaidia, C. Gastmans Oncology patients perceptions of the good nurse : a descriptive study in Flanders, Belgium. Springer Science+Business Media Dordrecht T. Verheyen, B. Vermeir, Remotie. Een stap terug is een stap vooruit, Kluwer, pp

30 IV revisited Hefboom tot integrale zorg 30

31 Contactgegevens Eleonora (Lon) Holtzer Zorgambassadeur GSM: Facebook: een zorgjob ik ga ervoor én 31