GGD Hart voor Brabant. GGD Hart voor Brabant s-hertogenbosch, maart Jaarrekening 2006 ontwerp

Transcriptie

1 Jaarrekening 2006 GGD Hart voor Brabant GGD Hart voor Brabant shertogenbosch, maart 2006 GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp

2 GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 1 van 129

3 Inhoudsopgave Inhoudsopgave Algemeen Algemeen Beslispunten en vervolg besluitvorming Algemene ontwikkelingen Gezondheidsbevordering Wat zijn de ontwikkelingen? Wat hebben we in 2006 allemaal gerealiseerd? Wat heeft het gekost? Jeugdgezondheidszorg Wat zijn de ontwikkelingen? Wat hebben we in 2006 allemaal gerealiseerd? Wat heeft het gekost? Algemene gezondheidszorg Wat zijn de ontwikkelingen? Wat hebben we in 2006 gerealiseerd? Wat heeft het gekost? GHOR Wat zijn de ontwikkelingen? Wat hebben we in 2006 allemaal gerealiseerd? Wat heeft het gekost? Financiën Algemeen Gemeentelijke bijdragen Verplichte paragrafen Weerstandsvermogen Onderhoud kapitaalgoederen Treasury Bedrijfsvoering Verbonden partijen Rechtmatigheid Personeel Kwaliteit Missie, visie en kwaliteitsbeleid Kwaliteitsdoelstellingen, activiteiten en verbeteracties Kwaliteitsmetingen Contact met klanten en ketenpartners Jaarrekening Bijlage Bijlage GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 1 van 129

4 GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 2 van 129

5 1. Algemeen In deze jaarrekening leggen wij verantwoording af over de vraag of wij de begrote prestaties hebben gehaald binnen de begrote exploitatiecijfers. Hierna vindt u eerst, gegroepeerd per productgroep, een inhoudelijk en financieel verslag over 2006, met daarin een verklaring voor de eventuele verschillen tussen en realisatie, de ondervonden knelpunten en de mogelijke oplossingen daarvoor. Daarna volgt de cijfermatige vertaling van dit alles in de jaarrekening en tot slot nog enkele bijzondere (wettelijk verplichte) onderwerpen. De accountant heeft inmiddels een goedkeurende verklaring afgegeven bij deze ontwerp jaarrekening. De exploitatie van de GGD sluit af met een overschot van Omdat de GGD ook optreedt als beheerder van gelden voor derden moet dit nog gecorrigeerd worden met het negatieve resultaat van Er resulteert voor de GGD dus uiteindelijk een resultaat van De jaarrekening is een onderdeel van de planning en controlcyclus zoals het Algemeen Bestuur van de GGD Hart voor Brabant die heeft vastgesteld. Daarnaast is het een verantwoordingsdocument van de directie van de GGD aan ons als Dagelijks Bestuur. Aan het Algemeen Bestuur van de GGD Hart voor Brabant komt de bevoegdheid toe om, na bespreking, de jaarrekening 2006 vast te stellen. shertogenbosch, (datum) Het Dagelijks Bestuur van de GGD Hart voor Brabant, P. van der Velpen A. Frankfort secretaris voorzitter GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 3 van 129

6 1.1 Algemeen De GGD Hart voor Brabant is een gemeenschappelijke regeling van en voor 29 gemeenten in de regio s MiddenBrabant, shertogenbosch en BrabantNoordoost. De GGD werkt, vanuit de openbare verantwoordelijkheid voor gezondheid aan een optimale gezondheidssituatie van de samenleving, door twee kernfuncties uit te oefenen: preventie en acute zorg. Extra aandacht is er voor die groepen in de samenleving die: niet of beperkt in staat zijn hun verantwoordelijkheid voor de eigen gezondheid te nemen; de meeste gezondheidsrisico's lopen; voor zorg en preventie moeilijk bereikbaar zijn; acute gezondheidsrisico's lopen; door hun activiteiten of gezondheidssituatie de gezondheid van anderen bedreigen. De GGD opereert daarmee vooral aan de voorkant van de zorg en speelt een belangrijke rol bij de toegang tot zorg. Voor de gemeente, verzekeraars, het rijk en anderen is de GGD een organisatie die zij direct kunnen inzetten. Het primaire proces staat centraal: alles draait daarbij om de productgroepen, die geordend zijn in vier afdelingen: Jeugdgezondheidszorg (JGZ), Algemene Gezondheidszorg (AGZ), Gezondheidsbevordering (GB), Geneeskundige Hulp bij Ongevallen en Rampen (GHOR) Deze jaarrekening is een onderdeel van de planning en controlcyclus zoals het Algemeen Bestuur die heeft vastgesteld. Het is voornamelijk een verantwoordingsdocument van de directie van de GGD. Wij geven een verklaring voor de eventuele verschillen tussen en realisatie, de knelpunten en de oplossingen die de GGD daarvoor zelf heeft gevonden of voorstelt. Het gaat daarbij om de financiële, de bedrijfseconomische en beleidsinhoudelijke aspecten in relatie tot de geleverde producten. 1.2 Beslispunten en vervolg besluitvorming Bij de vaststelling van de jaarrekening 2006 van de GGD Hart voor Brabant leggen wij de volgende beslispunten voor aan het Algemeen Bestuur: 1. de resultaatbestemming; 2. de inwonersbijdrage; 3. de slotwijzing RAV; 4. de jaarrekening 2006 en de toelichting daarop. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 4 van 129

7 Besluitvorming De besluitvorming over de jaarrekening 2006 ziet er als volgt uit: wanneer wat door 27 april 2006 verzenden conceptjaarrekening 2006 naar directiesecretariaat leden Dagelijks Bestuur 1 mei 2006 verzenden conceptjaarrekening 2006 naar directiesecretariaat colleges en griffiers 9 mei 2006 vaststelling conceptjaarrekening 2006 Dagelijks Bestuur GGD 23 mei 2006 informatiemiddag ambtenaren 1 juni 2006 ontvangst schriftelijk opmerkingen gemeenten 4 juni 2006 verzenden stukken naar Commissie afdeling MO Onderzoek en rekening 11 juni 2006 verzenden jaarrekening 2006 naar leden directiesecretariaat Algemeen Bestuur 13 juni 2006 bespreking jaarrekening ontvangen opmerkingen gemeenten Commissie Onderzoek en rekening 15 juni 2006 zo nodig: nazending advies Commissie directiesecretariaat Onderzoek en rekening 28 juni 2006 vaststelling jaarrekening 2006 Algemeen Bestuur 6 juli 2007 verzending jaarrekening 2006 naar Gedeputeerde Staten directiesecretariaat GGD 6 juli 2007 info genomen besluiten naar B&W gemeenten directiesecretariaat GGD GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 5 van 129

8 1.3 Algemene ontwikkelingen Het rijksbeleid Om de kosten van de zorg ook in de toekomst te kunnen blijven dragen, zet het rijk in op een nieuw zorgstelsel. Onderdelen van dit stelsel zijn: een nieuwe Zorgverzekeringswet (voor de curatieve zorg); een aangepaste AWBZ; een nieuwe Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO). In dit nieuwe stelsel zullen de rollen van partijen veranderen. Zorgconsumenten krijgen een grotere verantwoordelijkheid om gezond te leven. Ongezond gedrag veroorzaakt namelijk 30 tot 50% van de ongezondheid/ziekte. Verder moet de consument zich kritischer en kostenbewuster opstellen en ook financieel meer verantwoordelijk worden voor de zorg. Verzekeraars hebben een acceptatieplicht voor het basispakket, maar moeten ook meer met elkaar concurreren. Concurrentie vindt plaats via de hoogte van de nominale premie, het aanvullend pakket, de kwaliteit en de service. Zorgaanbieders moeten een betere prijskwaliteitverhouding en service bieden. Op basis hiervan kopen de zorgverzekeraars wel of geen zorg in. Benchmarks (prestatievergelijkingen) zijn hiervoor een instrument. Gemeenten krijgen een veel grotere rol met de invoering van de WMO. Uitgangspunt is dat mensen vanuit hun eigen verantwoordelijkheid zelfredzaam moeten zijn. Die zelfredzaamheid wordt vergroot door de ondersteunende diensten dicht bij de burger aan te bieden. Deze diensten worden gebundeld in de WMO (Welzijnswet, WVG en delen van de Awbz). Gemeenten worden verantwoordelijk voor het aanbieden van deze diensten, die liggen op het gebied van wonen, welzijn en zorg. De rol van de GGD daarbij, is afhankelijk van de eigen rol van de gemeenten: zij zijn immers verantwoordelijk en voeren de regie. Enkele gemeenten en een regio hebben zich bij het rijk aangemeld voor een pilot bij de invoering van de WMO; mogelijk zullen wij daarin participeren. Vooruitlopend hierop zullen wij met de gemeenten onze mogelijke rol bespreken. Te denken valt aan: het verwerven en analyseren van gegevens (gericht op de WMO); het vervullen van een evaluatiefunctie; het (mede)uitvoeren van (extra) collectiefpreventieve activiteiten; het adviseren over door de gemeente(n) voorgenomen activiteiten; het ondersteunen van de beleidsvorming rond de WMO. Bij het indiceren voor individuele voorzieningen en bij het opzetten van een informatiepunt ligt een rol voor de GGD niet voor de hand. Het nieuwe zorgstelsel gaat sterk uit van ieders eigen verantwoordelijkheid en zelfredzaamheid. Maar niet iedereen is even gezond of heeft dezelfde kansen op gezondheid. Ook zal niet ieder zijn weg kunnen vinden in dit nieuwe stelsel. Het is mogelijk dat meer mensen in dit stelsel buiten de boot zullen vallen, maar zorg zal dan toch nodig zijn. Wij verwachten daarom een grotere inzet van bemoeizorg en van de vangnetfunctie van de GGD. Afhankelijk van de ontwikkelingen en de keuzes van de gemeenten zullen wij nadenken over mogelijke (nieuwe) taken. Landelijke standaarden Er komen steeds meer landelijke standaarden voor GGDprocessen, bijvoorbeeld: integrale jeugdgezondheidszorg (incl. het elektronisch dossier); infectieziektebestrijding; medische milieukunde; certificering voor GGDtaken. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 6 van 129

9 Daarnaast werkt de GGD steeds meer samen met andere GGD en en de provincie. De GGD en dus de gemeenten krijgen daardoor minder vrijheid om taken lokaal in te richten. Toch blijven wij samen met de gemeenten nadenken over de beste (lokale) vormgeving van de basistaken. Een voorbeeld: de wijze waarop wij schoolgezondheidsbeleid implementeren in het Tilburgse voorgezet onderwijs. Relatie gemeenten GGD De GGD wordt door 29 gemeenten in stand gehouden en voert de door hen opgedragen taken uit. Zij hebben daarvoor de kaders gesteld waarbinnen de GGD die opdrachten moet uitvoeren. Veel van deze afspraken zijn gemaakt in de aanloop naar de fusie op 1 januari In 2004 bleken de gemaakte afspraken niet altijd meer bekend bij alle gemeenten. Het is ook wenselijk om die afspraken opnieuw te bekijken: de setting waarin ze gemaakt zijn, is immers veranderd. Ook moeten er misschien nieuwe afspraken komen omdat afspraken uit het verleden niet goed hebben gewerkt of omdat gemeenten en de GGD voor nieuwe uitdagingen staan. Samengevat: de relatie tussen gemeenten en GGD moet worden herijkt. Het Dagelijks Bestuur heeft daarom de volgende opdracht geformuleerd: Inventariseer de inhoudelijke, procedurele en financiële kaders waarbinnen de GGD functioneert. Onderzoek welke kaders moeten worden herijkt vanuit het perspectief van de gemeenten en vanuit het perspectief van de GGD en formuleer hiertoe voorstellen. Dit traject heet Herijking relatie gemeentenggd en gaat over de volgende onderwerpen: missie en visie; productenpakket; aansturing door de gemeenten (concurrentie of keten); financiële kaders (waaronder de reserves). Leefstijl Het bevorderen van gezond gedrag blijft een belangrijk punt. Speerpunten van het rijk zijn roken, overgewicht en diabetes. Overgewicht is het gevolg van te veel of verkeerd eten en van te weinig bewegen. De GGD ontwikkelt een integraal programma voor overgewicht, dat vanaf 2006 in het uniforme pakket zit. Wij zullen samen met gemeenten bekijken of we hieraan activiteiten kunnen koppelen in het kader van de Tijdelijke stimuleringsregeling buurt, onderwijs en sport. Bij het landelijk programma Diabeteszorg Beter oriënteren we ons welke rol gemeenten en GGD zouden moeten spelen. Jeugd Als het gezin of de omgeving opvoedingsproblemen niet kan oplossen, moet de overheid een rol spelen. Vooral de gemeenten en de provincie hebben in de nieuwe Wet op de jeugdzorg een taak om zorg te bieden voor jongeren met ontwikkelingsachterstanden, opvoedingsproblemen of problemen zoals voortijdig schoolverlaten of criminaliteit. De jeugdgezondheidszorg (JGZ) moet zijn zorgaanbod plaatsen in de sluitende keten van voorzieningen en zit daarbij aan de voorkant van de zorg. Dat aanbod moet aansluiten op de zorgstructuren in de school, de buurt en de gemeente. Belangrijke aandachtspunten in het te ontwikkelen van het JGZaanbod in die keten zijn: opvoedingsondersteuning (samen met de thuiszorg); schoolgezondheidsbeleid (op basis van het gezondheidsprofiel en de zorgvraag van de school doet de GGD een passend aanbod); ontwikkeling risicoprofiel risicokinderen (Operatie Jong); preventie ziekteverzuim voortgezet onderwijs. Wij zullen hiervoor (verdere) activiteiten ontwikkelen. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 7 van 129

10 Sociaaleconomische gezondheidsverschillen Het Grote Stedenbeleid noemt als doelstelling: het bevorderen van een gezonde wijk. Het doel is het inlopen van de gezondheidsachterstand van mensen met een lage opleiding en laag inkomen. Expliciet aandachtspunt is hierbij het bestrijden van overgewicht. Wij zetten hierop in via het wijkgericht werken in de grote steden (maatwerkproduct). Ook in de andere gemeenten is er sprake van sociaaleconomische gezondheidsverschillen. Wij zullen methodieken ontwikkelen om ook deze (nietwijkgerelateerde) problemen aan te pakken. Leefbaarheid en veiligheid Leefbaarheid en veiligheid zijn belangrijke politieke thema s. Ze raken onderwerpen als verslavings en psychische problematiek, huiselijk geweld en overlast en daarmee het werk van de GGD. Voorbeelden: pestgedrag op school; kindermishandeling en de signalering daarvan door de JGZ; preventie ziekteverzuim voortgezet onderwijs; huiselijk geweld; bemoeizorg; openbare geestelijke gezondheidszorg; ouderenmishandeling. De GGD zal zijn producten ook hier laten passen in de lokale leefbaarheids en veiligheidsketen. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 8 van 129

11 2. Gezondheidsbevordering 2.1 Wat zijn de ontwikkelingen? Met preventieve programma's zullen we in 2006 (nog meer) aansluiten bij de landelijke speerpunten (roken, overgewicht en diabetes). De GGD ontwikkelt zich daarbij als een kenniscentrum en adviseert de gemeenten op basis van hun vragen. Daarbij maken we zoveel mogelijk gebruik van preventieprogramma s die hun effectiviteit hebben bewezen. We werken samen met andere GGD en, universiteiten en landelijke organisaties en onderbouwen en evalueren onze activiteiten. De aandacht voor de groepen met een lage sociaaleconomische score (SES) blijft, maar wel meer toegespitst op de drie landelijke speerpunten. 2.2 Wat hebben we in 2006 allemaal gerealiseerd? Algemeen De confrontatie tussen en realisatie laat een verschil zien. De belangrijkste oorzaak hiervan is dat gemeenten in lokale accenten en aanvullende dienstverlening andere producten of de producten in een andere omvang kozen dan bij het opstellen van de werd verwacht. Hierdoor sloten de aangeboden producten beter aan bij de daadwerkelijke wensen van de gemeenten. Ook nieuwe inzichten in de meest optimale wijze om producten vorm te geven en gemeenten te ondersteunen hebben geleid tot een gedeeltelijke aanpassing van het aanbod van de afdeling Gezondheidsbevordering. In de product worden prestaties benoemd. De afdeling beschikte in 2006 nog niet over een verrichtingenregistratie waardoor wel de ingezette uren maar niet de gerealiseerde prestaties kunnen worden benoemd. In 2007 zal de afdeling een verrichtingenregistratie implementeren. De rapportage over de realisatie beperkt zich daarom vooral tot ingezette uren. Lokaal Gezondheidsbeleid In 2006 is gewerkt aan producten voor de gemeenten die in 2007 input zullen zijn voor de nieuwe/tweede nota s lokaal gezondheidsbeleid die voor veel gemeenten weer in zicht komen. De belangrijkste producten zijn de regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning (rvtv) en de lokale kernboodschappen per gemeente die voor een groot deel aan de gemeenten zijn aangeboden. Het ingezette uren dat op onderdeel is geregistreerd blijft achter. De uren die voor de ontwikkeling van de rvtv en de lokale kernboodschappen zijn ingezet zijn geregistreerd bij de productgroep Epidemiologisch Onderzoek en Advisering. De ontwikkeling van beleidsinstrumenten heeft extra inzet gevraagd in verband met de ontwikkeling van het Regionaal Kompas. Het Regionaal Kompas is een beleidsinstrument dat gemeenten kunnen inzetten bij de ontwikkeling van het lokale gezondheidsbeleid. Uit het haalbaarheidsonderzoek rvtv bleek een grote behoefte bij gemeenten voor een dergelijk instrument. In het kader van dit product zijn in 2006 weinig lokale accenten gekozen. Eind 2007 is 1 gemeente gestart met de nieuwe nota volksgezondheid en maakt hierbij ook gebruik van de ondersteuning door de GGD. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 9 van 129

12 Producten Uniform Begroot Realisatie Ondersteunen lokaal gezondheidsbeleid uren 321 uren Adviseren gezondheidsbeleid 750 uren 701 uren Ontwikkelen van beleidsinstrumenten 275 uren 642 uren Producten Maatwerk Begroot Realisatie Ondersteunen bij nota gezondheidsbeleid Ondersteunen thematische beleidsontwikkeling Ontwikkelen van beleidsinstrumenten 50 0 Bedrijfsbureau LGB 0 64 Jeugd In algemene zin zijn de activiteiten gericht op jeugd/scholen conform uitgevoerd. Bij de uitvoering is de bereidheid van scholen om te participeren van groot belang en kan een reden voor zijn. De pilotcampagne Move Your Hart, eat smart is op 1 juli afgerond. De begrote uren zijn geconcentreerd in de eerste helft van het jaar ingezet. Bij dit project was sprake van een overschrijding. Dit was een gevolg van de extra tijd die de diverse pilotprojecten vroegen. Schoolgezondheidsbeleid (SGB) is een belangrijk speerpunt. De afdeling JGZ en Gezondheidsbevordering investeren nadrukkelijk in het vraaggericht ondersteunen van scholen bij het formuleren, vaststellen en uitvoeren van het SGB. De aan SGB gerelateerde producten laten als gevolg hiervan een verhoogde inzet zien. Producten Uniform Begroot Realisatie Tandheelkundig gezondheidsvoorlichting 60 speelzalen 404 uren Gezonde school en genotmiddelen 75 scholen 620 uren Seksuele en relationele vorming 27 scholen 657 uren Themadozen en andere voorlichtingsmat. 50 uren 84 uren Campagne Move your hart, eat smart uren uren Advisering over lesmaterialen 155 uren 151 uren Hellup Brochures broch. 0 brochures Consultatie en advies 870 uren uren Schoolgezondheidsbeleid voortgezet onderwijs 250 uren 92 uren Schoolgezondheidsbeleid basisonderwijs 72 scholen uren Producten Maatwerk Begroot Realisatie Project doe effe normaal 4 projecten 62 uren Opvoedingsondersteuning 200 uren 303 uren Project weerbaarheid 0 uren 8 uren Psychosociale gezondheid 0 uren 0 uren Project Het zal mij niet gebeuren 4 scholen 0 scholen Projecten levensvaardigheden 75 uren 0 uren eten +gymmen = gewicht dimmen Loon op Zand 0 uren 69 uren Programma preventie overgewicht Uden 0 uren 111 uren Zorgnetwerk Boekel 0 uren 35 uren Algemeen Publiek De uitvoering in het uniformpakket is conform planning verlopen. In het maatwerkpakket en de dienstverlening aan derden werden meer uren ingezet dan begroot in de product. Het themajaar Overgewicht wordt in de gemeente shertogenbosch uitgevoerd op verzoek van deze gemeente. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 10 van 129

13 Producten Uniform Begroot Realisatie Consultatie BRAVOthema s 5 adviezen 3 adviezen Stoppen met roken (algemeen publiek) 10 cursussen 9 cursussen Ontwikkelingen gemeentelijk aanbod BRAVO 340 uren 413 uren Producten Maatwerk Begroot Realisatie Preventie aanpak themajaren 1 1 Aanbod Stoppen met roken risico groepen 3 0 Advisering en ontwikkeling BRAVOaanpak 6 projecten 3 projecten Diensten van Derden Begroot Realisatie Stoppen met roken 4 cursussen 0 cursussen Ouderen Het beleid ten aanzien van 50+voorlichtingen is in 2006 aangepast. In plaats van voorlichtingen op aanvraag aan te bieden is er voor gekozen voorlichtingen planmatig en gekoppeld aan de belangrijkste gezondheidsthema s aan te bieden. Dit heeft ertoe geleid dat er minder voorlichtingen zijn aangeboden. Bij de ondersteuning aan gemeenten (adviezen en ontwikkeling gemeentelijk aanbod en maatwerkproducten) zijn de vragen van de gemeenten leidend geweest. Producten Uniform Begroot Realisatie 50+ voorlichting 250 voorlicht. 102 voorlicht. Adviezen gemeenten 20 0 Ontwikkeling gemeentelijk aanbod 0 3 Consultatie ouderen 5 5 Preventie activiteiten 0 0 Provinciaal ouderenbeleid 40 uren 13 uren Producten Maatwerk Begroot Realisatie Advisering/ontwikkeling gemeentelijk aanbod 300 uren 147 uren Proces begeleiding 7 projecten 10 projecten Preventie activiteiten 3 projecten 3 projecten Deelname lokale samenwerkingsverbanden 4 2 Gezondheidsbevordering gericht op bijzondere groepen en OGGZ Ook het beleid ten aanzien van de losstaande voorlichtingen in eigen taal en cultuur (VETC) werden in het najaar afgebouwd. Gekoppeld aan projecten zullen de voorlichtingen wel gegeven blijven worden. Verder zijn er veel meer projecten SEGV geleverd in het maatwerk. Voorbeelden hiervan zijn de pilot SEGV kleine kernen en het project bestrijding meisjesbesnijdenis. Op de projecten huiselijk geweld wordt minder ingezet doordat de projecten aflopen en bijvoorbeeld stuurgroepen minder vaak bij elkaar komen. Binnen het project zorgketens OGGZprojecten worden juist meer projecten geleverd op verzoek van gemeenten (bijvoorbeeld 24uurs crisisdienst). Er zijn fors meer uren ingezet op het product Vangnet en bemoeizorg. Reden hiervoor is dat in de de verpleegkundige (0,5 fte) die in september 2005 van AGZ naar GB is overgegaan en de verpleegkundige die in januari 2006 (0,8 fte) in dienst is gekomen bij GB niet in de waren voorzien. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 11 van 129

14 Producten Uniform Begroot Realisatie Voorlichtingen in eigen taal en cultuur uren uren Adviezen SEGV 100 uren 207 uren Innovatie SEGV in kleine kernen 100 uren 116 uren Innovatie inzet VETC 100 uren 85 uren Producten Maatwerk Begroot Realisatie Wijkgericht gezondheidswerk uren uren Voorlichting eigen taal en cultuur 500 uren 395 uren Zorgbemiddeling allochtonen uren 906 uren Lokaal aanbod SEGV in kleine kernen 200 uren 782 uren Producten Uniform OGGZ Begroot Realisatie Regionale OOGZ platforms 150 uren 27 uren Adviezen OOGZ 100 uren 222 uren Huiselijk geweldplatforms/werkgroepen 250 uren 96 uren Vangnet en bemoeizorg 200 uren uren Innovatie OGGZpreventie 100 uren 22 uren Psychosociale hulpverlening bij incidenten 150 uren 204 uren Meldingen Meldpunt bemoeizorg 60 meldingen 115 meldingen Dot Spot 360 uren 326 uren Producten Maatwerk OGGZ Begroot Realisatie Vangnet en bemoeizorg uren 994 uren Huiselijk geweld lokale/subregionale projecten 800 uren 547 uren Preventie psychosociale problematiek 100 uren 146 uren Zorgketens OGGZprojecten 100 uren uren Diensten van Derden Begroot Realisatie Uitvoeren koppelingsfonds 600 uren 410 uren Informatie en documentatiecentrum De geraamde cijfers voor het centrum zijn vastgesteld op het moment dat het centrum nog in opbouw was. Deze cijfers waren voor de GGD Hart voor Brabant. Het centrum werkt voor zowel GGD Hart voor Brabant als GGD WestBrabant. De cijfers wijken daarom af. In de toekomst zullen de cijfers beter op basis van de werkelijkheid geschat kunnen worden. Inmiddels zijn ook de eerste stappen gezet om de publieksinformatie te digitaliseren zodat gezondheidsinformatie voor het algemene publiek maar ook ondersteunende materialen voor het onderwijs tijd en locatieongebonden kan worden aangeboden. Dit vergroot de toegankelijkheid van de informatie. Dit betekent wel het vervangen van oude media voor nieuwe media en de hieraan gekoppelde middelen. Dit is een van de aanleidingen geweest om de voorlichtingsbus te verkopen. Dit heeft uiteraard tot een daling van de inzet van deze bus geleid. Producten Uniform Begroot Realisatie Infopunten 17 infopunten 35 infopunten Wachtkamervoorlichting 13 wachtkamer 13 wachtkamer Folders folders folders Lesmaterialen 110 leners 475 leners Krantenartikelen 60 artikelen 12 artikelen Publieksevenementen 44 evenement. 17 evenement. Beantwoording vragen vragen vragen Internet 1 website 2 websites Zorgwel Brabant.nl bezoek bezoek. Digitale publieksinformatie 300 uren 760 uren Projecten publieksinformatie 922 uren 450 uren GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 12 van 129

15 Epidemiologisch onderzoek en advisering De regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning (rvtv) en de hierbij aansluitende lokale kernboodschappen zijn eind 2006 gepresenteerd op een symposium voor de gemeenten en andere geïnteresseerden. De inzet vanuit epidemiologie hiervoor is groter dan begroot. Daarnaast is de ouderenmonitor gepresenteerd tijdens een symposium in het voorjaar en is deze daar waar een verzoek door gemeenten werk gedaan lokaal gepresenteerd. De gegevens van de monitor 011 jarigen zijn aan gemeenten gepresenteerd via tabellenboeken en infokaarten. De resultaten van deze monitor zijn verwerkt in de lokale kernboodschappen. Tenslotte zijn de gegevens van de volwassenenmonitor geanalyseerd. Deze monitor zal in 2007 aan de gemeenten worden gepresenteerd. Verder is de vragenlijst in het kader van de jeugdmonitor 1117 jaar uitgezet en is een start gemaakt met de analyse. In het kader van de intensivering van het Schoolgezondheidsbeleid is meer geïnvesteerd in het opstellen van de schoolprofielen. Producten Uniform Begroot Realisatie Gezondheidsmonitor Hart voor Brabant Onderzoek naar determinanten en risicogroepen Evaluatie onderzoek Informatie gezondheidssituatie 125 uren 0 uren Advisering en begeleiding onderzoek Advisering en gezondheidsbeleid 750 uren 35 uren Opstellen schoolprofielen 85 uren 463 uren Producten Maatwerk Begroot Realisatie Opstellen onderzoeksplan 3 0 Epidemiologisch onderzoek op verzoek 3 0 Advisering en begeleiding onderzoek 0 6 Advisering gezondheidsbeleid 0 0 Onderzoek en Advies op verzoek 0 0 Bureau epidemiologie 0 85 Bevolkingsonderzoek Borstkanker en Baarmoederhalskanker Het uitnodigingen is teruggelopen als gevolg van het groter huisartsen dat zelf de uitnodigingen verstuurd. Dit vergt nader overleg en ondersteuning van de huisartsen. Het voorlichtingsbijeenkomsten is afgenomen. Producten Uniform Borstkanker Begroot Realisatie Voorlichting 275 uren 229 uren Standplaatswijzingen 20 wijzigingen 22 wijzigingen Terugrapportage gemeente 20 rapportages 14 rapportages Voorlichtingsbijeenkomst 20 bijeenkomst. 4 bijeenkomst. Producten Uniform baarmoederhalskanker Begroot Realisatie Coördinatie 375 uren 329 uren Uitnodigingen uitnod uitnod. Voorlichting 275 uren 254 uren Voorlichtingsbijeenkomsten 20 bijeenkomst. 4 bijeenkomst. Vragen informatiepunt (telefoon en ) vragen vragen Labkaarten en herhalingsuitstrijkjes 600 kaarten 503 kaarten GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 13 van 129

16 2.3 Wat heeft het gekost? Het resultaat van de afdeling Gezondheidsbevordering is positief. Algemeen De afdeling Gezondheidsbevordering biedt naast het uniforme pakket producten aan in het kader van het lokale accent en aanvullende dienstverlening. Het en de omvang van deze extra opdrachten zijn bij het opstellen van de bij benadering in te schatten. In 2006 zijn er extra projecten gegenereerd bij de gemeenten en andere subsidieverleners (meisjesbesnijdenis, Symfonie, project overgewicht). Voor deze extra opdrachten zijn extra kosten gemaakt voor tijdelijke krachten. De afdeling Gezondheidsbevordering heeft in 2006 een transformatie doorgemaakt. De afdeling is gekanteld en stelt in zijn structuur de gemeente als klant centraal. De transformatie heeft een extra inzet van management/teamleiders gevraagd. De extra kosten hiervoor zijn opgenomen in de Jaarrekening. De kanteling van de organisatie is ook vertaald in het benoemen van drie inhoudelijke programma s. Dit leidt er mede toe dat de prestaties, uren en euro s rondom producten op onderdelen bij verschillende productgroepen zijn geboekt. Dit is mede het gevolg dat de organisatie en de financiële administratie niet in het zelfde tempo is aangepast. Lokaal Gezondheidsbeleid (LGB) De belangrijkste producten zijn de regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning (rvtv) en de lokale kernboodschappen. In tegenstelling tot de uren zijn een deel van de extra kosten voor de inzet wel geboekt bij de productgroep LGB. Voor het opstellen van de Lokale Kernboodschappen is extra formatie ingehuurd ( ). De kosten zijn op LGB geboekt. Door het verkrijgen van een subsidie van ZonMw voor het project regionale VTV en lokale kernboodschappen kunnen deze kosten gedekt worden. De opbrengsten van deze subsidie zijn geboekt bij de productgroep Epidemiologisch Onderzoek en Advisering. Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Opbrengsten Opbrengsten Gemeentelijk bijdrage Gemeentelijk bijdrage Resultaat Resultaat Jeugd In algemene zin zijn de activiteiten gericht op jeugd/scholen conform uitgevoerd. Door het genereren van extra opdrachten zoals preventie projecten jeugd in het kader van lokale accenten zijn de kosten en daarmee ook de gemeentelijke bijdrage verhoogd. Het verlies voor deze productgroep is ontstaan door de implementatie van de site De implementatie van deze site heeft meer inzet van uren en materiële kosten met zich meegebracht dan vooraf begroot. De subsidie, die voor dit project door de Provincie was verstrekt, bleek ontoereikend voor de kosten. Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Opbrengsten Opbrengsten Gemeentelijk bijdrage Gemeentelijk bijdrage Resultaat Resultaat GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 14 van 129

17 Algemeen Publiek Door meer dienstverlening (met name het project themajaar Overgewicht ) aan derden zijn er meer inkomsten gegenereerd. In het kader van Stoppen met roken zijn er minder cursussen uitgevoerd. Door deze beide ontwikkelingen is er een klein overschot in deze productgroep. Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Opbrengsten Opbrengsten Gemeentelijk bijdrage Gemeentelijk bijdrage Resultaat Resultaat Ouderen Het beleid ten aanzien van 50+voorlichtingen is in 2006 aangepast. Het voorlichtingen is teruggebracht. Deze voorlichtingen werden door externe voorlichters uitgevoerd. Deze zijn minder ingezet. Hierdoor zijn de kosten teruggebracht en is er sprake van een beperkt positief resultaat in deze productgroep. Verder zijn op dit onderdeel minder activiteiten in het kader van lokale accenten met gemeenten afgesproken. Hierdoor zijn de gemeentelijke bijdragen lager dan begroot in de product. Verder is in de product uitgegaan van de uitvoering van een project voor derden gericht op ouderen. Een dergelijke opdracht is niet verstrekt. Daardoor zijn de opbrengsten en de kosten door derden lager dan begroot. Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Opbrengsten Opbrengsten Gemeentelijk bijdrage Gemeentelijk bijdrage Resultaat Resultaat Gezondheidsbevordering gericht op bijzondere groepen en OGGZ In het kader van deze productgroepen zijn een grote projecten uitgevoerd als aanvullende dienstverlening (onder andere: Gelijke Gezondheid Gelijke Kansen, Wijkgericht werken in shertogenbosch en Oss, Sociaaleconomische gezondheidsverschillen in kleine kernen, project Allochtonen en Gezondheid, Stichting Koppeling, project Meisjesbesnijdenis, Bemoeizorg shertogenbosch, project Symfonie, Digitaliseren in bewaringstelling). Beide projectgroepen (Bijzondere groepen en OGGZ) worden hier samen gepresenteerd in verband met de inhoudelijke samenhang en in verband met de inzet van dezelfde disciplines. De opbrengsten en kosten van deze productgroepen zijn in evenwicht. Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Opbrengsten Opbrengsten Gemeentelijk bijdrage Gemeentelijk bijdrage Resultaat Resultaat Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Opbrengsten Opbrengsten Gemeentelijk bijdrage Gemeentelijk bijdrage Resultaat Resultaat GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 15 van 129

18 Informatie en documentatiecentrum In 2005 is het Centrum voor Publieksinformatie ingericht. Deze ombouw brengt tijdelijk extra kosten met zich mee. De beheers laat hierdoor tijdelijk een tekort zien. In 2007 is dit tekort opgelost. Door de digitalisering van de publieksinformatie zijn een kosten verschoven: minder voorlichtingskosten door minder inzet van de bus; kosten voor de omzet van papieren materiaal en leskisten naar digitaal materiaal. Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Opbrengsten Opbrengsten Gemeentelijk bijdrage Gemeentelijk bijdrage Resultaat Resultaat Epidemiologisch onderzoek en advisering Deze productgroep laat een positief resultaat zien. Dit is het gevolg van: een kosten die zijn geboekt bij het product lokaal gezondheidsbeleid; een extra subsidie van ZonMw in verband met het project regionale Volksgezondheids Toekomst Verkenningen en de lokale kernboodschappen; er is in 2006 geen veldonderzoek voor een monitor uitgevoerd, dit geeft een voordeel in de materiële kosten van ; kosten boekjes voor de regionale VTV voor meegenomen. Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Opbrengsten Opbrengsten Gemeentelijk bijdrage Gemeentelijk bijdrage Resultaat Resultaat Bevolkingsonderzoek Borstkanker en baarmoederhalskanker Het positief resultaat is bij deze producten lager dan verwacht bij de product. Dit is het gevolg van: extra kosten voor de gegevens uit het GBA in verband met actualisatie van de GBA gegevens; minder inkomsten in het kader van de contracten met de Stichtingen bevolkingsonderzoeken. Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Opbrengsten Opbrengsten Gemeentelijk bijdrage Gemeentelijk bijdrage Resultaat Resultaat Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Opbrengsten Opbrengsten Gemeentelijk bijdrage Gemeentelijk bijdrage Resultaat Resultaat GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 16 van 129

19 3. Jeugdgezondheidszorg 3.1 Wat zijn de ontwikkelingen? De afspraken in het beleidsplan Integrale Jeugdgezondheidszorg lopen deels parallel met de landelijke ontwikkelingen: het realiseren van een naadloze aansluiting van de zorg voor de 019 jarigen, door bijvoorbeeld accommodatie en personeelsbeleid; de aansluiting tussen jeugdzorg en jeugdgezondheidszorg; opvoedingsondersteuning: het aanleren van opvoedingsvaardigheden bij alle ouders en het ondersteunen bij lichte opvoedingsproblemen; een groter bereik van sociaal zwakkere groepen met relatief veel risicokinderen; het signaleren en begeleiden van risicokinderen en het vroegtijdig onderkennen van stoornissen; de ontwikkeling van het elektronisch dossier jeugdgezondheidszorg. 3.2 Wat hebben we in 2006 allemaal gerealiseerd? Indien per afzonderlijk (deel)product wordt gekeken zijn er verschillende en ten opzichte van de, bij sommige producten is meer gedaan dan begroot en bij andere producten minder. Wanneer gekeken wordt naar de kritieke succesfactoren (KSF) van de afdeling JGZ dan kunnen er een zevental gedefinieerd worden. Met zes hiervan wordt de voortgang van de productie gemeten. Net zoals in de vorige marap baart met name zorg de uitgevoerde onderzoeken in het speciaal onderwijs. Nadere analyse van de onderzoeken SO per team heeft inzichtelijk gemaakt dat er verschillen per team zijn. De hoeveelheden onderzoeken op verzoek zijn afhankelijk van de aanvragen hiervoor en de verwachting is bijgesteld Deze producten zijn: Gezondheidsonderzoek Producten uniform De aanwezige achterstand met betrekking tot de PGO s in het jaarcohort 5/6 jaar wordt iets ingelopen, vandaar dat de realisatie hoger is dan begroot. Voor de meeste andere producten zoals PGO speciaal onderwijs is minder aangeboden dan begroot, omdat er minder onderzoeken zijn aangemeld door de scholen voor speciaal basisonderwijs. Voor de onderzoeken op verzoek en voor nieuwkomers zijn veel minder onderzoeken aangevraagd dan verwacht. Dit komt onder andere door minder instroom van migranten. Producten maatwerk De producten zijn hoger begroot dan er daadwerkelijk door de gemeenten gekozen is. De product wordt opgesteld voordat de gemeenten de keuzes voor het lokaal accent vaststellen. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 17 van 129

20 Producten Uniform Begroot Realisatie PGO jaarcohort 5/6 jaar onderz onderz. Screening jaarcohort 10/11 jaar onderz onderz. PGO jaarcohort 10/11 jaar speciaal onderwijs 300 onderz. 193 onderz. PGO jaarcohort 13/14 rec 100 onderz. 64 onderz. PGO klas 2 voortgezet onderwijs onderz onderz. PGO op verzoek onderz onderz. PGO nieuwkomers 100 onderz. 46 onderz. PGO speciaal onderwijseerste medisch onderzoek onderz. 886 onderz. Producten Maatwerk Begroot Realisatie Extra PGO jaarcohort 8/9 jaar onderz onderz PGO jaarcohort 10 / 11 jaar onderz onderz. Logopedie Producten uniform Er is minder aanbod geweest dan begroot bij logopedisch onderzoek op indicatie groep 1 t/m 8 omdat er door de leerkrachten minder verzoeken zijn ingediend bij de logopedisten. Producten maatwerk Er is minder aanbod geweest dan begroot, waardoor zowel voor begeleiding logopedie als groepsvoorlichting logopedie minder is geleverd dan begroot. Het verschil wordt veroorzaakt omdat de product eerder wordt vastgesteld dan de gemeenten een definitief besluit hebben genomen. Producten Uniform Begroot Realisatie Logopedisch screening jaarcohort 5 jaar onderz onderz. Logopedisch onderzoek indicatie groep 1 t/m onderz onderz. Producten Maatwerk Begroot Realisatie Logopedisch onderzoek jaarcohort 5 jaar onderz onderz. Begeleiding logopedie 217 leerlingen 154 leerlingen Onderzoek logopedie 04 jaar 0 0 Consultatieve logopedie 04 jaar 0 0 Groepsvoorlichting logopedie 280 uren 106 uren Psychologische zorg Vanwege de herijking (beleidsadvisering) is de vakgroep psychologie veel bezig geweest met de ontwikkeling van nieuwe producten voor Bovendien is de vacature psycholoog in MiddenBrabant (0,82 fte) in 2006 niet ingevuld. Vandaar een onderprestatie van psychologische onderzoeken. Producten Uniform Begroot Realisatie Beleidsadviezen 0 uren 169 uren Producten Maatwerk Begroot Realisatie Psychodiagnostisch onderzoek 160 onderz. 145 onderz. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 18 van 129

21 Schoolgezondheidsbeleid Producten uniform Er doen minder scholen mee aan SGB dan begroot, dit komt omdat slechts 28 scholen mee wilden doen, ondanks herhaalde verzoeken onzerzijds. In de zorgteams van het voortgezet onderwijs zijn 80 scholen begroot. Dit komt overeen met 800 uur. Deelname hangt af van de daadwerkelijke realisatie van de zorgteams en zijn enkele zorgteams niet doorgegaan. Crisisinterventie is begroot op 10 scholen wat overeenkomt met 100 uur, maar is iets hoger uitgevallen. Er wordt veel gedaan aan hoofdluisbestrijding, dit gebeurt veelal telefonisch en dit wordt slecht of niet geregistreerd, maar er kan geen realisatiecijfer gegeven worden. Producten maatwerk Deze producten zijn minder aangevraagd dan we begroot hebben. Uren voor zorgteams zijn vooral besteed aan spreekuren en kortdurende begeleiding (zie ook verder). Producten Uniform Begroot Realisatie Schoolcontactpersoon basis en speciaal onderwijs 48 scholen 28 scholen Zorgteams voortgezet onderwijs 800 uren 661 uren Crisisinterventie 100 uren 119 uren Hoofdluisbestrijding 120 scholen Producten Maatwerk Begroot Realisatie Extra deelname PCL en CVI 408 uren 250 uren Zorgteams basisonderwijs uren 557 uren Rijksvaccinatieprogramma Bij het rijksvaccinatieprogramma 9 jarigen (DTP+BMR) halen we een bereik van 90 tot 95%. Dit is gerealiseerd. Producten Uniform Begroot Realisatie Rijksvaccinaties vacc vacc. Spreekuren Producten uniform en producten maatwerk Er zijn meer spreekuren en uren kortdurende begeleiding door gemeenten gekozen en gerealiseerd, zowel voor het basisonderwijs als het voortgezet onderwijs. Dit quotum was beschikbaar, omdat er minder uren zijn besteed aan PCL en zorgteams. Producten Uniform Begroot Realisatie Spreekuren voortgezet onderwijs 330 spr.uren 403 spr.uren Producten Maatwerk Begroot Realisatie Spreekuren basisonderwijs spr.uren spr.uren Pedagogisch spreekuur 360 spr.uren 457 spr.uren Kortdurende begeleiding Producten Uniform Begroot Realisatie Kortdurende begeleiding op indicatie uren Producten Maatwerk Begroot Realisatie Kortdurende vervolgbegeleiding 0 0 GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 19 van 129

22 Netwerken Preventieve jeugdzorg Producten Maatwerk Begroot Realisatie Netwerken preventieve jeugdzorg 600 uren 627 uren Cursussen en voorlichtingsbijeenkomsten Vanaf september 2006 worden poetsinstructies niet meer ingekocht door gemeenten en daarom is de realisatie achter gebleven. Producten Maatwerk Begroot Realisatie Voorlichtingsbijeenkomsten 130 bijeenk. 169 bijeenk. Cursussen 0 0 Poetsinstructies 320 instructies 209 instructies Advisering leerplicht en leerlingenvervoer Dit product is helemaal afhankelijk van de aanvraag. Er is in 2006 minder advies gevraagd door gemeenten. Medische indicatie kinderdagverblijven zijn in 2006 niet meer gevraagd. Producten Maatwerk Begroot Realisatie Adviezen leerplicht/leerlingenvervoer 77 adviezen 39 adviezen Medische indicatie kinderdagverblijven 10 indicaties 0 indicaties Extern Vertrouwenspersoon Dit product wordt ingekocht, als een soort verzekering, vandaar dat realisatie gelijk is aan de. Diensten voor Derden Begroot Realisatie Extern vertrouwenspersoon leerling leerling. Preventie ziekteverzuim voortgezet onderwijs In 2006 is dit product meer ingekocht door de gemeenten, maar was minder inzet nodig, omdat de scholen minder beroep gedaan hebben op de jeugdarts. Producten Maatwerk Begroot Realisatie Preventie ziekteverzuim voortgezet onderwijs 360 uren 173 uren 3.3 Wat heeft het gekost? Algemeen De exploitatie levert een voordeel op van ca op jaarbasis. Dit is voor een groot deel veroorzaakt door het niet invullen van de vacatures psychologie in verband met de herijking van dit product. Ook het gemiddeld pas na 3 maanden invullen van de vacatures van 7 vertrekkende medewerkers die in juni met de FPU zijn gegaan heeft een voordeel opgeleverd. Het voordeel wordt gedeeltelijk teniet gedaan door de extra kosten vanwege de inzet van uitzendkrachten. Daarnaast zijn ook extra inkomsten binnengekomen van het ESF (Europese subsidie) ten bedrage van waarvoor de compensatieuren (180 mandagen) nog niet zijn ingevuld. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 20 van 129

23 Financiën In totaal heeft de afdeling JGZ een positief resultaat behaald van Hieronder volgt een analyse per product. Gezondheidsonderzoeken Het positieve financiële resultaat is te verklaren door het niet tijdig in kunnen vullen van verschillende vacatures. Er zijn veel uitzendkrachten ingehuurd om de planning te realiseren. Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Inkomsten Inkomsten Gemeentelijke bijdrage Gemeentelijke bijdrage Resultaat Logopedie De kosten van logopedie zijn hoger uitgevallen door inhuur van extra mensen, in afwachting van de resultaten van de herijking. De tijdelijke krachten kosten meer tijd aan inwerken en zijn duurder dan vaste krachten. Dit alles heeft geleid tot een negatief financieel resultaat. Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Inkomsten Inkomsten Gemeentelijke bijdrage Gemeentelijke bijdrage Resultaat Psychologische zorg Het positieve financiële resultaat voor het product psychologische zorg is te verklaren door het niet ingevuld hebben van een bijna fulltime vacature in afwachting van de herijking in Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Inkomsten Inkomsten Gemeentelijke bijdrage Gemeentelijke bijdrage Resultaat Schoolgezondheidsbeleid Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Inkomsten Inkomsten Gemeentelijke bijdrage Gemeentelijke bijdrage Resultaat GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 21 van 129

24 Rijksvaccinatieprogramma In 2006 is het vaccinaties achtergebleven bij de, wat zorgt voor minder inkomsten. Er zijn extra kosten gemaakt door het verlopen van vaccin, dat niet gebruikt kan worden doch wel betaald is. Begroting Bedrag Realisatie bedrag Kosten Kosten Inkomsten Inkomsten Gemeentelijke bijdrage Gemeentelijke bijdrage Resultaat Spreekuren Begroting Bedrag Realisatie bedrag Kosten Kosten Inkomsten Inkomsten Gemeentelijke bijdrage Gemeentelijke bijdrage Resultaat Kortdurende begeleiding Begroting Bedrag Realisatie bedrag Kosten 0 Kosten 0 Inkomsten 0 Inkomsten 0 Gemeentelijke bijdrage 0 Gemeentelijke bijdrage 0 Resultaat 0 Netwerken preventieve jeugdzorg Begroting Bedrag Realisatie bedrag Kosten Kosten Inkomsten Inkomsten Gemeentelijke bijdrage Gemeentelijke bijdrage Resultaat 964 Cursussen en voorlichtingsbijeenkomsten Begroting Bedrag Realisatie bedrag Kosten Kosten Inkomsten Inkomsten Gemeentelijke bijdrage Gemeentelijke bijdrage Resultaat Advisering leerplicht en leerlingenvervoer Begroting bedrag Realisatie bedrag Kosten Kosten Inkomsten Inkomsten 825 Gemeentelijke bijdrage Gemeentelijke bijdrage Resultaat 174 GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 22 van 129

25 Externe vertrouwenspersoon Begroting bedrag Realisatie bedrag Kosten Kosten Inkomsten Inkomsten Gemeentelijke bijdrage Gemeentelijke bijdrage Resultaat 87 Preventie ziekteverzuim voortgezet onderwijs Dit product is meer verkocht aan de gemeenten, maar er zijn minder aanmeldingen geweest door scholen dan volgens contract te verwachten waren. Begroting bedrag Realisatie bedrag Kosten Kosten Inkomsten Inkomsten Gemeentelijke bijdrage Gemeentelijke bijdrage Resultaat GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 23 van 129

26 4. Algemene gezondheidszorg 4.1 Wat zijn de ontwikkelingen? De dreiging van (grootschalige uitbraak van) infectieziekten (vogelpest, SARS, bioterrorisme) neemt toe. De bestrijding krijgt daarom versterking door centrale aansturing en financiering: er komt een Landelijk Centrum Infectieziekte dat kennis en ervaring bundelt en zo de regio s ondersteunt. Mogelijk verandert de organisatorische en bestuurlijke aansturing van de infectieziektebestrijding in de toekomst. Zelfs Europese regels worden meer bepalend dan de landelijke, waardoor het nodig wordt om te zoeken naar samenwerkingspartners binnen Europa. De risicogroep groeit door het stijgende OostEuropese werknemers. De concurrentie bij de taak reizigersvaccinatie wordt groter. Een van de doelstellingen van het project versterking infectieziektebestrijding is het terugdringen van de seksueel overdraagbare aandoeningen (SOA). Hiervoor zijn in Nederland acht SOAcentra ingericht, onder andere bij onze GGD (met o.a. SOAspreekuren). Samen met andere GGD en de provincie bieden wij in 2006 producten aan (bijv. medische milieukunde, tuberculosebestrijding en reizigerszorg). 4.2 Wat hebben we in 2006 gerealiseerd? Infectieziektebestrijding De verminderde aangiftecijfers zijn te verklaren door een afname van het kinkhoestgevallen. Dit is mogelijk veroorzaakt door het effect van de aanpassing in het Rijksvaccinatieprogramma op basis van een toename van het kinkhoestgevallen in de voorafgaande jaren. Het artikel 7meldingen en meldingen overige infectieziekten is hoger dan begroot. Geconstateerd dient te worden dat de activiteiten die met deze meldingen gepaard gaan toenemen en daardoor meer tijd in beslag nemen (o.a. vaker bezoek op locatie). Er komen steeds meer landelijke protocollen voor de andere infectieziekten waardoor de GGD hierop actie moet ondernemen wat voorheen niet gedaan werd (bijvoorbeeld MRSA). De afname in de adviezen bij publieksvragen is toe te schrijven aan een interne verschuiving van deze werkzaamheden naar het team reizigerszorg. Het gaat hier om de vragen over de hepatitis Bvaccinatie voor risicogroepen en instellingen. Het team IZB heeft in 2006 te kampen gehad met diverse niet aan elkaar gerelateerde personele problemen waardoor de begrote uren niet gerealiseerd zijn. Te weten: langdurig nietarbeidsgerelateerd ziekteverzuim, vertrek van drie verpleegkundigen, niet tegelijkertijd kunnen invullen van vacatureruimte (gelijktijdige invulling geeft voor een relatief klein team een te grote belasting ten aanzien van het inwerken) en langer openstaande vacature voor een arts. (Het inwerken van nieuwe medewerkers op deze specialistische functies vergt extra veel tijd.) Daarnaast is één arts in 2006 gestart met de nieuwe opleiding arts maatschappij en gezondheid, profiel infectieziektebestrijding. (Deze opleiding is eind 2005 drastisch veranderd. Er wordt gerekend met een productieverlies van 25% plus cursorisch onderwijs van 40 dagen per jaar.) Het is moeilijk om op artsenniveau vervanging te realiseren. De uren die begroot zijn voor o.a. surveillance en beleid op basis van de resultaten project VISInorming in 2003 blijken inmiddels door ontwikkelingen binnen het werkveld IZB achterhaald en behoeven aanpassing. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 24 van 129

27 Producten Uniform Begroot Realisatie Aangifteplichtige ziekten 700 meldingen 435 meldingen Art. 7meldingen door instellingen 100 meldingen 105 meldingen Meldingen andere infectieziekten 170 meldingen 177 meldingen Adviezen bij publieksvragen adviezen adviezen Surveillance uren 549 uren Beleidsadvisering 420 uren 92 uren Regiefunctie en netwerk 600 uren 564 uren Outbreak management 400 uren 582 uren Onderzoek 320 uren 99 uren Preventie projecten uren 433 uren Soabestrijding Het Soaspreekuur en de hivtesten van de polikliniek zijn vanaf 2006 gratis. Daardoor komen meer cliënten op het spreekuur die zich ook laten testen op HIV. De partnerwaarschuwingen blijven achter bij de prognose, vooral in de regio Midden Brabant; externe behandelaars verwijzen in die subregio minder door naar de GGD. Individueel advies bij publieksvragen is afgenomen door het invoeren van een callcenter per 2006 waarbij bellers met inhoudelijke vragen doorgeschakeld worden naar de landelijke soa/aidsinfolijn. (In het callcenter worden afspraken gemaakt voor alle spreekuren in Brabant/ Zeeland.) Het uren van collectieve preventie is meer dan begroot. Deze uren zijn inclusief de realisatie van een extra hepatitis B risicogroepenproject dat gefinancierd is door GGD Nederland. Producten Uniform Begroot Realisatie SOAspreekuur cliënten cliënten Hivtesten 500 testen testen Partnerwaarschuwing 600 cliënten 465 cliënten Individueel Advies bij publieksvragen adviezen adviezen Collectieve preventie SOA/HIV uren uren Tuberculosebestrijding Het aangiftes, vaccinaties en screeningen zijn minder dan begroot omdat er geen zeer uitgebreide contactonderzoeken noodzakelijk zijn geweest. Ook is de verplichting tot vaccinaties bij o.a. Turkse kinderen komen te vervallen daar Turkije en enkele andere landen niet meer valt onder de risicolanden. Binnen het werkgebied is door landelijk beleid een penitentiaire inrichting gesloten zodat het screeningen minder is dan begroot. Screeningen in het eigen werkgebied voor asielzoekers zijn toegenomen doordat er in 2006 extra opvangplaatsen gerealiseerd zijn in het uitzetcentrum Vught. Producten Uniform Begroot Realisatie Aangiftes nieuwe patiënten met tuberculose 70 aangiftes 56 aangiftes Aangiftes recente patiënten met recente besmet. 120 aangiftes 73 aangiftes Preventies door BCGvaccinaties 650 vaccinaties 239 vaccinaties Screening door röntgenfoto s screen screen. Screening mantouxtesten screen screen. Screening risicogroepen screen. 956 screen. Producten Maatwerk Begroot Realisatie Screening gedetineerden in eigen werkgebied screen screen. Screening asielzoekers in eigen werkgebied 500 screen. 686 screen. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 25 van 129

28 Tuberculosebestrijding asielzoekers ZuidNederland Het screeningen is afgenomen door de verminderde instroom van nieuwe asielzoekers. Personeel wordt volgens nieuw beleid COA niet meer gescreend. Diensten voor Derden Begroot Realisatie 1 e screening röntgenfoto s screen screen. Screening personeel 100 screen. 0 screen. Tuberculosebestrijding gedetineerden ZuidNederland Het screeningen van gedetineerden is gestegen door een toename van het plaatsen voor gedetineerden. Personeel hoeft niet meer gescreend te worden volgens nieuw beleid DJI zodat een afname te constateren is. Eén PI heeft ervoor gekozen om toch de werknemers te screenen waardoor er 570 screeningen gerealiseerd zijn. Diensten voor Derden Begroot Realisatie Screening röntgenfoto s screen screen. Screening personeel 700 screen 570 screen. Reizigerszorg De prestaties van het reizigersspreekuur liggen onder het verwachte niveau, waarschijnlijk door toedoen van de warme zomer, het WKvoetbal en terrorismedreiging (vooral in vakantieland Turkije). De landelijk toenemende concurrentie op dit terrein is in de regio Hart voor Brabant nog van beperkte betekenis. Daarnaast hoeven reizigers niet meer jaarlijks terug te komen voor hepatitis A omdat het vaccin langere bescherming geeft (van één jaar naar drie jaar). Overigens, landelijk is ook een daling van reizigers/klanten te constateren. Diensten voor Derden Begroot Realisatie Immunisaties Bezoekers spreekuur Reizigers/klanten Gezondheidsbeschermende producten Klanten hepatitis B beroepsgebonden groepen Medische Milieukunde Het adviezen aan gemeenten bij lokaal beleid is meer dan begroot, in verband met een toegenomen vraag van gemeenten naar met name adviezen over UMTS zendmasten en luchtvervuiling. Ook is de warme zomer een oorzaak van de toenamegenomen vragen over de eikenprocessierups en blauwalg. Producten Uniform Begroot Realisatie Adviezen bij publieksvragen en klachten 300 adviezen 316 adviezen Adviezen bij lokaal gemeentelijk beleid 5 adviezen 14 adviezen Collectieve voorlichtingsactiviteiten 200 uren 196 uren Signalering en ongevraagde advisering 120 uren 121 uren Milieugezondheidskundig onderzoek 120 uren 113 uren Producten Maatwerk Begroot Realisatie Ventilatie advies op maat 5 adviezen 5 adviezen Adviezen nieuwbouw scholen 0 adviezen 0 adviezen Quickscan milieurisico 1 quickscan 0 quickscan Specifieke milieu/gezondheidsprojecten 1 project 1 project GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 26 van 129

29 Technische hygiënezorg De uren van het uniform pakket collectieve hygiëne zijn onderling verschoven zowel door toegenomen vraagstelling van gemeenten als door een andere rubricering. Het totale uren is gerealiseerd. Zo is het uren beleidsadvisering aan gemeenten meer dan begroot. Dit komt door de invoering van de Wet kinderopvang waarvoor veel tijd besteed is aan scholing en opleiding van de toezichthouders. De uren voor begeleiding van risicovolle evenementen en instellingen zijn minder dan in de staan. Dit wordt veroorzaakt doordat de gemeenten nog niet alle evenementen doorgeven aan de GHOR (die vervolgens niet in staat is om een complete evenementenkalender te maken). De GGD mist hierdoor met name in de regio Brabant Noord het zicht op het en welke evenementen zich afspelen in de regio. Voor controle op peuterspeelzalen en scholen zijn minder opdrachten van de gemeenten gekomen dan verwacht (deze worden als extra opdracht gefinancierd of in 2006 ook vanuit de gelden uit het keuzepakket van elke gemeente individueel). Voor de kindercentra was met de gemeenten afgesproken dat in 2006 tweederde van het begrote reguliere inspecties zou zijn gerealiseerd (250 in plaats van de volgens 350). Dit resultaat is behaald, te weten 268 reguliere inspecties en 75 inspecties na melding/nader onderzoek. Voor diensten van derden (gemeenten) is meer gerealiseerd dan in de staat doordat meer seksinrichtingen zijn bezocht. Ook bij diensten voor derden zijn meer uren gerealiseerd dan begroot. Met instellingen en bedrijven zijn meer contracten afgesloten. Producten Uniform Begroot Realisatie Advies en ondersteuning 400 uren 282 uren Beleidsadvisering aan gemeenten 940 uren uren Begeleiding risicovolle evenementen en instellingen uren 777 uren Producten Maatwerk Begroot Realisatie Controle scholen 40 inspecties 33 inspecties Controle peuterspeelzalen 250 inspecties 170 inspecties Controle kindercentra 350 inspecties 343 inspecties Diensten voor Derden Begroot Realisatie Diensten voor derden gemeenten 7 10 Diensten voor derden 180 uren 249 uren Forensische geneeskunde Het lijkschouwen is afgenomen. De oorzaak hiervan is niet duidelijk. Met de technische recherche vindt een inventarisatie plaats naar de uitvoering van de procedure rondom lijkschouwen. De diensten voor politie (adviezen, arrestantenzorg en monsterafnames) zijn afgenomen; een doelmatigheidsoperatie van de opdrachtgever. Het personeel van de politie is beter geïnformeerd. Daardoor neemt de vraag naar advies aan de forensisch artsen af. Een toename van diensten voor derden is te verklaren door meer werkzaamheden voor de Penitentiaire Inrichting Tilburg. Producten Uniform Begroot Realisatie Lijkschouwen Producten Maatwerk Begroot Realisatie Diensten voor politie: adviezen en arrestantenzorg Diensten voor politie: monsterafnames Diensten voor derden GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 27 van 129

30 4.3 Wat heeft het gekost? Algemene Gezondheidszorg AGZ behaalt een positief resultaat op de producten voor de doelgroep gemeenten van Hieronder volgt per product een analyse. In de product 2006 zijn de performances aangepast. Bij de financiële is geen koppeling gemaakt tussen prestatie en financiën bij Reizigerszorg en Technische Hygiëne. Dit is gecorrigeerd bij de beheers Infectieziektebestrijding Het resultaat is te verklaren door de vacatureruimte van 0,2 fte arts en 0,6 fte verpleegkundige die pas medio augustus zijn ingevuld. Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Opbrengsten Opbrengsten Gemeentelijk bijdrage Gemeentelijk bijdrage Resultaat Resultaat SOAbestrijding De extra kosten voor het callcenter en de toename van de spreekuren, die gedekt worden door de subsidie van VWS, waren niet meegenomen in de. Ook de werkzaamheden op het gebied van het project hepatitis B, dat gesubsidieerd worden door GGD Nederland, waren niet meegenomen in de. Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Opbrengsten Opbrengsten Gemeentelijk bijdrage Gemeentelijk bijdrage Resultaat Resultaat Tuberculosebestrijding Een positief resultaat is te verklaren door lagere kapitaalslasten. Dit door afschrijving van de MRUbus die nog niet geïnvesteerd is nu. Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Opbrengsten Opbrengsten Gemeentelijk bijdrage Gemeentelijk bijdrage Resultaat Resultaat Tuberculosebestrijding asielzoekers Het negatieve resultaat wordt veroorzaakt door het ontwerpen van een COAdatabase ten behoeve van informatieopslag en uitwisselen van gegevens met betrekking tot asielzoekers. Deze informatievoorziening wordt dan gebruikt om de vervolgscreeningen goed administratief af te handelen. De GGD is nog in onderhandeling of de COA de extra kosten wil onttrekken uit de bestemmingsreserves. Verdere kosten worden doorbelast aan de COA. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 28 van 129

31 Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Opbrengsten Opbrengsten Gemeentelijk bijdrage Gemeentelijk bijdrage Resultaat Resultaat Tuberculosebestrijding gedetineerden De omzet (meer foto s) is flink toegenomen in relatie tot de. Maar de inzet voor personeel en bus zijn niet gestegen. Het positief resultaat is toegevoegd aan de bestemmingsreserve. Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Opbrengsten Opbrengsten Gemeentelijk bijdrage Gemeentelijk bijdrage Resultaat Resultaat Reizigerszorg De omzet is ten opzichte van de met gedaald. De kosten zijn gedaald door vacatureruimte van het callcenter en een sociaal verpleegkundige (niet in te vullen). Ook is de investering voor het verrichtingenpakket uitgesteld. Dit is niet meegenomen in de product Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Opbrengsten Opbrengsten Gemeentelijk bijdrage Gemeentelijk bijdrage Resultaat Resultaat Medische Milieukunde De resultaten zijn conform de. Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Opbrengsten Opbrengsten Gemeentelijk bijdrage Gemeentelijk bijdrage Resultaat Resultaat Technische Hygiënezorg In de beheers 2006 zijn de kosten met toegenomen waarvoor dekking is aangevraagd. De omzet is behaald ten opzichte van de en de kosten zijn daarbij lager uitgevallen dan de. Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Opbrengsten Opbrengsten Gemeentelijk bijdrage Gemeentelijk bijdrage Resultaat Resultaat GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 29 van 129

32 Forensische geneeskunde De omzet is gestegen ten opzichte van de. Het verrichtingen bij de politie is gedaald maar de tijdsbesteding is toegenomen door meer specialisme en complexere verslaglegging. De bedrijfskosten zijn gedaald door het uitstellen van investeringen (automatiseringspakket) en minder opleidingskosten van de artsen. Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Opbrengsten Opbrengsten Gemeentelijk bijdrage Gemeentelijk bijdrage Resultaat Resultaat GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 30 van 129

33 5. GHOR 5.1 Wat zijn de ontwikkelingen? De GHOR (geneeskundige hulpverlening bij ongevallen en rampen) richt zich op een betere aansluiting van de geneeskundige hulpverlening op de hulpverlening door politie en brandweer en op een betere afstemming binnen de witte (geneeskundige) kolom. Een van de landelijke speerpunten is: de GHOR inbedden in de publieke en preventieve infrastructuur van de GGD en. Deze inbedding vormt de basis voor de voorbereiding op grootschalige incidenten zoals een infectieziekteuitbraak of een milieuincident. Dit is bij de GGD Hart voor Brabant al gerealiseerd. Bij de voorbereidingen op grootschalige incidenten (bijv. vogelpest, pokken of grieppandemie) werkt de infectieziektebestrijding samen met de Brabantse GHORregio s in het zgn. Schakelpunt Brabant. 5.2 Wat hebben we in 2006 allemaal gerealiseerd? Versterking GHOR mono disciplinair De clustering GGD/GHOR/RAV is in BrabantNoord een feit. Dit blijkt uit de koppeling van de functie directeur GGD en RGF. Een tweede versterkende maatregel is het inbedden van de GHORtaken in de GGD waardoor de relatie met de reguliere openbare gezondheid (medische milieukunde, infectieziektebestrijding, jeugdgezondheidszorg en openbare geestelijke gezondheidszorg) is geborgd. Uitvoerend hebben we in 2006 voor de RAV 10 specifieke GHORscholingen verricht. Dit heeft te maken met een nieuw opschalingsbeleid waarbij we van de bestaande ambuteams (geselecteerde groep van 40 ambulancemedewerkers voor opschaling) zijn overgestapt naar opschalingen vanuit de totale poule. Dit betekent dat we nu 120 ambulancemedewerkers kunnen oproepen. Dit vraagt investering in communicatie en scholing. Ter ondersteuning van de communicatie is de brochure Van chaos naar GHOR ontwikkeld. De afdeling Infectieziektebestrijding is in 2006 actief geweest bij de 19 bestuurlijke oefeningen. Het thema was Uitbraak virusinfectie bij een groot evenement. De afdeling OGGZ heeft in 2006 de basis gelegd voor het digitaliseren van processen. Het proces Inbewaringstelling vanuit de wet Bijzondere Opneming Psychiatrische Ziekenhuizen is als eerste gedigitaliseerd in het pakket Crisis online. Vanuit het Schakelpunt Brabant hebben we in 2006 gezamenlijk met onze partners de kwaliteitscertificering behaald. Vanaf mei 2006 zijn we HKZ gecertificeerd. Tevens vanuit het Schakelpunt zijn we Brabant breed gestart met een opleidings en oefenplan voor alle Brabantse ziekenhuizen. Om de zorgcontinuïteit in de regio in beeld te brengen, te monitoren en te borgen zijn we gestart met de uitvoering van een continuïteitsplan. We hebben 72 ketenpartners gedefinieerd. Daarvan zijn 35 contactpersonen geïnformeerd en bij 10 contactpersonen is het plan intensief toegelicht. Bij 2 ketenpartners is er al een continuïteitsoefening uitgevoerd. Versterking GHOR multidisciplinair Het veiligheidsbureau speelt een belangrijke rol de in multidisciplinaire samenwerking. Een van de projecten waarbij de GHOR de voortrekkersrol vervult is het ontwikkelen van een digitale evenementkalender. Dit systeem leent zich goed om de multidisciplinaire advisering uit te voeren en te borgen. De ontwikkeling van het systeem is in 2006 afgerond. Hiervoor hebben we subsidie ontvangen van de Provincie. Ook in de operationele zin is er steeds meer afstemming met de partners. Dit blijkt uit de toename van inzetten van de sleutelfunctionarissen. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 31 van 129

34 In de preparatiefase treffen we de partners tijdens de vele oefeningen en opleidingen. In totaliteit heeft de GHOR 128 opleidingsactiviteiten uitgevoerd waarbij deelnemers zijn betrokken. Producten Begroot Realisatie Oefeningen opleidingen Cursisten oefeningen en opleidingen Standby (bij inzetten) Standby (evenementen) 10 8 Advies evenementen Officier van Dienst Werkelijke inzet Telefonische afhandeling Commandant van dienst 9 14 Hoofd sectie GHOR 6 5 Regionaal Geneeskundig Functionaris 5 0 Inzet traumahelikopter Bedrijven risico zwaar ongeval (BRZO) advies 5 4 Draaiboeken grootschalig infectieziekten 10 6 Advies gezondheidsadviseur 4 2 Voorlichtingen Controles materieel Inzet GSAS uren preventie/preparatie Wat heeft het gekost? De GHOR BrabantNoord sluit 2005 af met een overschot van De personeelskosten zijn hoger door extra ingezet personeel. Nagekomen kosten en projectkosten zijn er de oorzaak van dat de bedrijfskosten hoger zijn. Een uiteindelijk lagere doorberekening van de overhead van betekent in totaal ongeveer meer kosten. Daartegenover staan extra projectopbrengsten, detacheringen en provinciale bijdragen voor specifieke projecten van Begroting Bedrag Realisatie Bedrag Kosten Kosten Opbrengsten Opbrengsten Gemeentelijk bijdrage Gemeentelijk bijdrage Resultaat Resultaat GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 32 van 129

35 6. Financiën 6.1 Algemeen Met ingang van 2005 wordt de geautoriseerd op programmaniveau. Door het bestuur worden het totaal van de producten van een afdeling als een programma beschouwd. We kennen in deze dus het programma JGZ, het programma AGZ, het programma GB etc. Daarom zal er op programmaniveau een verschillenanalyse plaatsvinden tussen raming en werkelijkheid. In de praktijk kan er een verschil zitten tussen de product en beheers. De beheers is actueler omdat daar de laatste afspraken met de gemeenten in verwerkt zijn. Ze gaan echter beide uit van 2 basisprincipes: de vastgestelde inwonersbijdrage van de product en dat de moet sluiten. Daarnaast lost de GGD verschillen tussen en jaarrekening binnen de marges van de notitie Reserves en Voorzieningen' zelf op: waar tekorten zijn, lost de GGD deze zelf op, overschotten reserveert de GGD voor eventuele toekomstige risico's. Bovendien blijft voor de GGD 'good governance' een belangrijk uitgangspunt. De GGD zal helder en transparant laten zien wat de financiële resultaten zijn en hoe die gedekt of ingezet worden. Als dit is overeengekomen, zullen gelden worden teruggesluisd naar de gemeenten. De exploitatie van de GGD sluit af met een overschot van Omdat de GGD ook optreedt als beheerder van gelden voor derden moet dit nog gecorrigeerd worden met de resultaten van de volgende externe onderdelen: Samenwerkingsverband MOA TBCasielzoekers TBCgedetineerden Totaal N N V N Voor de GGD resteert uiteindelijk een positief bedrijfsresultaat van Dit is inclusief de geraamde inzet van bestemmingsreserves van Financiering De ondersteunende afdelingen hebben een positief resultaat bereikt van Dit is te wijten aan: hogere rentekosten lening voor onroerend goed in vergelijking met de van ; een overschot van op het concernbudget personeel vanwege het nog niet volledig aanwenden van het budget (o.a. cafetariamodel, ouderschapsverlof, voormalig personeel); een tekort van op facilitaire zaken vanwege hogere energiekosten (eindafrekening 2005) en extra eenmalige kosten vanwege herstructurering accommodaties; een overschot van vanwege uitgestelde investeringen; afrekening ESFgelden levert een subsidie op van ; verder zijn er nog overschotten betreffende vacaturevoordelen , voorlichtingsmateriaal en extra opbrengsten dienstverlening aan derden. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 33 van 129

36 6.2 Gemeentelijke bijdragen Conform het besluit van het Algemeen Bestuur van 29 juni 2005 bedraagt de gemeentelijke inwonersbijdrage in 2006: Regio MiddenBrabant 12,88 Regio shertogenbosch 14,39 Regio BrabantNoordoost 13,67 De oorspronkelijk bij de vastgestelde inwonersbijdragen voor de RAV waren: Regio MiddenBrabant 0,79 Regio 'shertogenbosch 1,65 Regio BrabantNoordoost 1,65 Door de ontvlechting van de RAV verviel binnen de GGD een structurele bijdrage voor de bestuurskosten: de RAV droeg daar in bij ( 0,38 per inwoner). In het product bestuurskosten veranderde niets: er zijn evenveel bestuurs en commissievergaderingen, overleggen met gemeenten, etc. Alleen de dekking van deze kosten door de RAV verviel dus. Wij hebben in juni 2006 daarop voorgesteld om dit deel van de RAVbijdrage structureel in te zetten voor dit product. De voorgestelde inwonersbijdrage 2006 wordt daardoor: Regio MiddenBrabant 0,38 Regio 'shertogenbosch 0,38 Regio BrabantNoordoost 0,38 Deze kosten zijn inmiddels bij de gemeenten gefactureerd. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 34 van 129

37 Bijdrage per gemeente in 2006 conform Gemeentelijke bijdrage 2006 Den Bosch regio inwoner bijdrage Bestuurskosten Boxtel RsH Haaren RsH 'shertogenbosch RsH Sint Michielsgestel RsH Schijndel RsH Vlijmen RsH Vught RsH Brabant Noord regio inwoner bijdrage Bestuurskosten Bernheze BNO Boekel BNO Boxmeer BNO Cuijk BNO Grave BNO Landerd BNO Lith BNO Maasdonk BNO Mill BNO Oss BNO Ravenstein BNO St. Anthonis BNO St. Oedenrode BNO Uden BNO Veghel BNO Midden Brabant regio inwoner bijdrage Bestuurskosten Dongen MB Gilze en Rijen MB Goirle MB Hilvarenbeek MB Loon op Zand MB Oisterwijk MB Tilburg MB Waalwijk MB Heusden (excl. Vlijmen) MB Totaal GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 35 van 129

38 7. Verplichte paragrafen 7.1 Weerstandsvermogen In de notitie Reserves en voorzieningen is vastgelegd wat de functies van de diverse vermogensbestanddelen zijn en welk deel ervan bestemd is om exploitatiesaldi en onvoorziene tegenvallers op te vangen. Voor het laatste is er de algemene reserve, in ondergrens en bovengrens genormeerd. Binnen deze bandbreedte moet de GGD de belangrijkste risico's zelfstandig kunnen opvangen zonder een beroep te doen op de gemeenten. De risico s zijn: Dienstverlening medische opvang asielzoekers (MOA) Het asielzoekers is teruggelopen en het contract met het COA is daarom opgezegd, wat gevolgen heeft voor de diensten die de GGD levert aan de Stichting MOA. Dit kan flinke consequenties hebben voor de GGD: er is niet meteen te bezuinigen op de indirecte kosten. Inmiddels lopen er nieuwe onderhandelingen voor een gecentraliseerde en afgeslankte MOA. Als onze GGD dit contract kan sluiten, zijn er geen desintegratiekosten. Aangescherpte rechtmatigheidseisen Er lopen een juridische geschillen over personele problematiek (o.a. voortkomend uit overname particuliere vervoerders) waarvan het financieel belang niet direct is in te schatten. Verder kunnen bij langer lopende projecten Europese aanbestedingscriteria in beeld komen (zie punt 5.6). Sanering Reserve aanvaardbare kosten (RAK ) In het traject van de ontvlechting van de RAV en de sanering van het negatieve RAK, loopt de GGD het risico dat de saneringscommissie niet het hele RAK saneert. Hoewel dit wel de inzet van deze ontvlechting is, genereert het wel een risico voor de GGD. Het voorstel wat is ingediend bij de commissie sanering is Het blijft een risico of het gehele bedrag wordt vergoed. Aanvullende dienstverlening Circa de helft van de omzet van de GGD komt uit markttaken of aanvullende diensten. Hierover loopt de GGD het gebruikelijke ondernemersrisico. Beveiliging ICT De risico s van ICTvoorzieningen nemen toe, vanwege het toenemende belang van ICT voor de reguliere bedrijfsvoering en door het steeds opener karakter van ICT (internet, keteninformatisering) en de bedreigingen die dat oplevert. Het treffen van adequate beveiliging zal beslag leggen op de middelen van de GGD. Momenteel bereiden wij passende initiatieven voor. Europese subsidie De GGD Hart voor Brabant neemt voor de 1 september 2004 t/m 31 augustus 2006 deel aan een ESFproject onder de naam Personeelszorg Centraal met projectnummer 2004/3d/0442. De totale geraamde projectkosten bedragen 2,6 miljoen, waarvan subsidiabel een bedrag van circa 1,3 miljoen. De uiteindelijke subsidie is vastgesteld op Daarvan is reeds ontvangen Resteert nog een bedrag te ontvangen van Hiervan is nog ongeveer zeer discutabel daar dit betrekking heeft op indirecte kosten. Het totaal percentage (17,7%) komt voor genoemd bedrag boven de norm (10%) uit. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 36 van 129

39 7.2 Onderhoud kapitaalgoederen De GGD huurt al zijn gebouwen, behalve het RAVgebouw in shertogenbosch en is dus alleen verantwoordelijk voor het klein onderhoud. Verder heeft de GGD dienstauto's die in eigen beheer worden onderhouden en vervangen. Ook de ICTvoorzieningen zijn eigendom en worden planmatig vervangen en onderhouden. 7.3 Treasury Op basis van de Wet financiering decentrale overheden is een financieringsparagraaf in de jaarrekening opgenomen en een treasurystatuut opgesteld. Centraal aspect in zowel de wet als het treasurybeleid is het beheersen van risico's op het gebied van treasury 1. De doelstellingen van de treasuryfunctie zijn: het beheersen van financiële risico's, liquiditeitsrisico's en kredietrisico's; het continue verzorgen van voldoende liquiditeit voor de organisatie; het minimaliseren van de rentelasten binnen het vastgelegde risicoprofiel; het maximaliseren van de renteopbrengsten binnen het vastgelegde risicoprofiel. Met het eigen vermogen van de GGD kunnen alle activa worden gefinancierd. Dit heeft als voordeel dat geen rente hoeft te worden betaald en de intern doorberekende rente ten goede komt aan de GGD zelf. Verder heeft de GGD hierdoor een goede solvabiliteit. De nieuwbouw van het RAVgebouw is gefinancierd met vreemd vermogen; de voorlopige financiering is per 1 maart 2005 omgezet in een lening van 15 jaren. De zorgverzekeraars hebben grenzen gesteld aan het doorberekenen van rentekosten in verband met het financieren van de negatieve RAK's van de RAV door de GGD; hiermee is dus een einde gekomen aan een substantieel treasuryvoordeel. De inkomsten van de (korte) beleggingen van liquiditeitsoverschotten komen ten goede aan de exploitatie. De belegging van de opbrengst ( ) van het vroegere GGDgebouw aan de St. Teunislaan in 'shertogenbosch levert jaarlijks een bijdrage ( ) aan de huisvestingslasten van het nieuwe gebouw. Een minimale waarde voor de ingelegde som ( ) aan het eind van de looptijd (15 jaar) is gegarandeerd. Op dit moment is de marktwaarde en daarmee hoger dan de boekwaarde De overige hieraan verbonden onttrekkingen ( jaarlijks gedurende 20 jaren) uit daartoe geoormerkte bestemmingsreserves ( ) worden ingevolge verslagtechnische regelgeving bruto verantwoord. Langlopende leningen De GGD Hart voor Brabant is in 2004 een kredietovereenkomst aangegaan met de ABN AMRO bank voor een lening van voor de financiering van een nieuw pand aan de Gruttostraat in Den Bosch. Deze lening heeft een looptijd van 15 jaar, is geconsolideerd per 1 maart 2005 en is aangegaan tegen een vaste rente van 4,71%. Deze vaste rente is gerelateerd aan een variabele rente gebaseerd op een 3 maands euribor. Dat betekent dat er nooit meer dan 4,71% rente betaald wordt. Zekerheden voor deze kredietverstrekking zijn op grond van artikel 18 van de algemene voorwaarden van de ABN AMRO bank. 1. Treasury is het sturen en beheersen van, het verantwoorden over en het toezicht houden op de financiële vermogenswaarden, de financiële kapitaal en geldstromen, de financiële posities en de hieraan verbonden risico s. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 37 van 129

40 Alle zaken, waardepapieren en effecten die ABN AMRO voor haar uit hoofde van of voor de kredietnemer onder zich heeft of krijgt en alle bestaande en toekomstige vorderingen van de kredietnemer op de ABN AMRO uit welke hoofde ook ABN AMRO tot pand voor al hetgeen zij uit welke hoofde ook van de Kredietnemer te vorderen heeft of zal hebben. 7.4 Bedrijfsvoering In de product 2005 hebben wij aangekondigd de doelmatigheid te willen verhogen. Doelstelling hierbij is om in 3 jaar tot een algemene efficiencyverhoging te komen. Deze efficiencyverhoging zullen wij gebruiken om: boventrendmatige kostenontwikkelingen en desintegratiekosten op te vangen; de tarieven van de aanvullende diensten daar waar nodig concurrerende te maken; nieuw beleid te kunnen financieren. De vrijkomende capaciteit zullen wij inzetten voor een groter volume van plusproducten. Met de komst van de Wet maatschappelijke ondersteuning zien wij hiervoor nuttige bestedingsdoelen. Om doelmatigheidsverhoging mogelijk te maken, moeten wij investeren in de ontwikkeling van de organisatie opdat deze daadwerkelijk efficiënter gaat opereren. Dat moet gebeuren met de bestaande budgetten, met incidentele overschotten of met externe additionele middelen (ESFsubsidie, scholingsaftrek). Hierover krijgt u een afzonderlijk voorstel. In het kader van organisatieontwikkeling staan wij een vier pijleraanpak voor: een tweejarig opleidingsplan (waarvoor ESF subsidie wordt aangevraagd); maximale benutting van ICThulpmiddelen opdat de arbeidsproductiviteit kan worden verhoogd; doorlichten van de bedrijfsprocessen op doelmatigheid en effectiviteit; aanscherpen van de resultaatgerichtheid van de organisatiecultuur. 7.5 Verbonden partijen De GGD heeft slechts een bestuurlijk en financieel belang in andere partijen voor zover dit bijdraagt in het bereiken van zijn doelen. 7.6 Rechtmatigheid Per 1 januari 2004 moet de accountant een verklaring verstrekken over de getrouwheid èn de rechtmatigheid (van de in de jaarrekening verantwoorde baten, lasten en balansmutaties). Deze verandering heeft ook gevolgen voor de manier waarop wij moeten omgaan met de invulling en uitvoering van wet en regelgeving, inclusief de door het bestuur vast te stellen verordeningen en besluiten. Deze rechtmatigheidscontrole brengt met zich mee dat het handhavingsbeleid strakker wordt getoetst en dat de beheersorganisatie wordt aangepast zodat het naleven van wet en regelgeving in de organisatie achteraf ook door de accountant gecontroleerd kan worden. De extra aandacht voor rechtmatigheid is voor ons een uitdaging omdat daardoor zowel de eigen regels als de feitelijke uitvoering tegen het licht moeten worden gehouden. Een nieuwe afweging van de rechtmatigheidsaspecten biedt kansen om een en ander doelmatiger, en wellicht ook doeltreffender in te richten. Dit doorlichtingsproces is in 2004 begonnen en zal de komende jaren nog voortdurend de aandacht vragen. De feitelijke stand van zaken komt jaarlijks beknopt terug in de accountantsverklaring en in het verslag van zijn bevindingen. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 38 van 129

41 8. Personeel Binnen de GGD Hart voor Brabant geven managers leiding aan de afdelingen vanuit het principe van integraal management. De verantwoordelijkheid voor het personeel en de interne organisatie ligt bij de managers. Mobiliteit Aantal In dienst gekomen (instroom) 27 Uit dienst getreden (uitstroom) 31 Intern andere functie (doorstroom) 8 Bestand totaal per Het verloop binnen de GGD is vrij stabiel gebleven. Formatie Afdeling Toegestaan (fte s) Werkelijk Verschil JGZ 87,39 80,02 7,37 MO 53,86 47,75 6,11 DS (+ directie/controller) 10,22 9,37 0,85 AGZ 67,59 64,47 3,12 GB 35,95 36,74 + 0,79 GHOR 8,80 8,94 + 0,14 Totaal 263,81 247,29 16,52 Arbo Het management vult het arbo en ziekteverzuimbeleid van de GGD Hart voor Brabant in, o.a. door het ontwikkelen en implementeren van het arbobeleid en jaarplan voor een gezonde en veilige werkomgeving. In de vorm van een Arbojaarplan en een jaarverslag is er een periodieke rapportage. Samen met de Arbodienst vindt de ziekteverzuimregistratie van medewerkers en de opvolging hiervan plaats en volgend de voorgeschreven acties volgens de Wet verbetering poortwachter en de wet Rea in uitvoering. Er zijn ook afspraken met de Arbodienst gemaakt over de traumaopvang van medewerkers die betrokken zijn geweest bij ernstige gebeurtenissen. Daarnaast zijn er vertrouwenspersonen op wie medewerkers een beroep kunnen doen bij het oplossen van persoonlijke problemen. Ziekteverzuim Kort verzuim (0 t/m 7 dagen) 0,98% Middenlang verzuim (8 t/m 43 dagen) 0,89% Lang verzuim (44 t/m 365 dagen) 2,49% Langdurig (366 dagen en langer) 0,19% Totaal 5,10% Het totaal ligt rond het landelijke gemiddelde. Het lang en kortdurig verzuim bij de GGD is ten opzichte van 2005 gedaald. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 39 van 129

42 Loonkosten Regionale Ambulancevoorziening (RAV) Het personeel van de voormalige RAV van de GGD hart voor Brabant stond in 2006 nog op de loonlijst van de GGD Hart voor Brabant. De financiële administratie wordt gevoerd bij de nieuwe GR. Bijgaand de loonkosten en sociale lasten van het personeel van de RAV BrabantNoord en MiddenBrabant. Salarissen en uitkeringen Sociale lasten Totale Loonsom kosten GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 40 van 129

43 9. Kwaliteit 9.1 Missie, visie en kwaliteitsbeleid Missie en visie De missie van de GGD is Samen werken aan een gezonde maatschappij. Gezondheidsrisico s vragen om een verschillende aanpak. De GGD oefent daarom twee kernfuncties uit: preventie en acute zorg. Visie op de preventieve functie Preventie richt zich op het behoud en het verbeteren van de gezondheid met als doel het behouden en zelfs laten stijgen van de totale levensverwachting en de gezonde levensverwachting (het in goede gezondheid doorgebrachte jaren). Visie op de acute zorg Acute zorg omvat die taken die uitgevoerd worden bij een plotselinge bedreiging van de gezondheid van individuen of bevolkingsgroepen. Het gaat hierbij niet alleen om het optreden tegen de bedreigingen zelf, maar ook om taken ter voorbereiding op dit optreden. Klanten De GGD onderscheidt twee groepen van klanten: De gemeenten (opdrachtgevers) als klant De 29 gemeenten zijn de belangrijkste klant van de GGD, zij zijn de grootste en belangrijkste opdrachtgevers. Uitgangspunt van de GGD is wie betaalt, bepaalt. Gemeenten bepalen de inhoud van het productenpakket (binnen de wettelijke kaders) en zij betalen daar een inwonersbijdrage voor. De gemeenten zijn als opdrachtgever en financier betrokken bij de beleidsontwikkeling en het bestuur van de GGD. Daarnaast zijn zij direct belanghebbenden als klanten/afnemers van de verschillende soorten zorgproducten. Dat de gemeenten de inhoud van het productenpakket bepalen, betekent niet dat de GGD passief afwacht totdat zij producten of diensten willen afnemen. Een belangrijke taak van de GGD is om gemeenten te adviseren om goed gezondheidsbeleid te voeren. De GGD heeft via relatiebeheer structureel contact met alle afzonderlijke gemeenten. De inwoners (afnemers) als klant De andere klantengroep bestaat uit de inwoners van de 29 gemeenten. De inwoners in het werkgebied zijn te verdelen in doelgroepen, als afnemer van bepaalde producten of als groep met een verhoogd gezondheidsrisico. De GGD onderhoudt periodiek contact met haar klanten door klantonderzoeken en via Zorgbelang, de belangenbehartiger van patiënten en consumenten uit het werkgebied. Kwaliteitsbeleid Kwaliteit betekent voor de GGD Hart voor Brabant het leveren van goede en verantwoorde dienstverlening. Deze diensten moeten zoveel mogelijk voldoen aan de verwachtingen van de klanten, gerelateerd aan de geldende wet en regelgeving en professionele standaarden. Het kwaliteitssysteem helpt om de diensten van de GGD af te stemmen op de eisen, wensen en verwachtingen van de opdrachtgevers, én op die van de afnemers. Zo kan de GGD de dienstverlening richting opdrachtgever en afnemer dus in balans brengen en tweezijdig klantgericht werken. Enerzijds moet de GGD verantwoorde diensten (doeltreffende en doelmatige zorg) met een goed kwaliteitsniveau leveren aan de GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 41 van 129

44 gemeenten. Anderzijds werkt de GGD klantgericht, waarbij de inhoud van de diensten past bij de individuele afnemer. Kortom, het kwaliteitssysteem zorgt er voor dat de GGD de verantwoorde zorg kan leveren die hij aan de klanten belooft. De GGD gebruikt twee normen: de HKZnorm voor die onderdelen waar een HKZ 2 certificeringschema voor staat en de ISO 9001:2000norm voor de andere onderdelen. HKZnormen zijn sectorspecifieke kwaliteitsnormen die de branche heeft opgesteld. De HKZcertificeringsschema s omvatten ook de ISOnormen; een organisatie die HKZgecertificeerd is, voldoet dus ook aan de ISOnorm. 9.2 Kwaliteitsdoelstellingen, activiteiten en verbeteracties Elke afdeling binnen de GGD heeft een werkplan met daarin haar specifieke (kwaliteits) doelstellingen. Om die doelstellingen te bereiken zijn verschillende activiteiten ondernomen. Ook zijn er in dit kader én met de focus op continue verbetering verschillende verbeteracties opgestart, deze zijn vooral gericht op procesverbetering en klantgerichtheid. Hieronder volgt een belangrijke kwaliteitsdoelstellingen, activiteiten en verbeteracties uit GGD en Brabant en Zeeland: ccentralisatie en regionalisering Op verschillende onderdelen is de ontwikkeling naar het regionaliseren van de werkzaamheden in gang gezet. Deze acties zijn nog niet afgerond in 2006 en lopen door tot in 2007/2008. Het gaat hier het centraliseren van de activiteiten voor de GGD en in Brabant en Zeeland. Een voorbeelden: regionalisering van de tuberculosebestrijding; oprichten van centraal SOAexpertisecentrum; intensieve samenwerking reizigerszorg. Transformatie Gezondheidsbevordering De afdeling Gezondheidsbevordering (GB) heeft in 2006 in het teken gestaan van een reorganisatie. Hierin zijn 3 regioteams gevormd, het centrum P&D en het Kenniscentrum Openbare Gezondheidszorg. De activiteiten zijn geclusterd in drie programmalijnen: Hart voor Brabant in Zicht: centraal staan epidemiologisch onderzoek en beleidsadvisering. Van Harte Gezond: centraal staan de fysieke gezondheid en een gezonde leefstijl. Geestkracht: centraal staan het emotioneel en psychosociaal welbevinden. Doelstelling van de transformatie is het nog beter kunnen bedienen van de gemeenten. Organisatiestructuur Jeugdgezondheidszorg De structuur van de afdeling Jeugdgezondheidszorg (JGZ) is aangepast door het terugbrengen van het regioteamleiders van 8 naar 3. Dit betekent dat iedere teamleider een groter team moet aansturen. De teamleiders zijn nu fulltime teamleider in plaats van halftime teamleider en halftime uitvoerder. Doel is om als afdeling slagvaardiger te zijn en beter te functioneren. Certificering GHOR BrabantNoord Het bureau GHOR BrabantNoord werkt voor 21 van de 29 gemeenten uit het werkgebied van de GGD Hart voor Brabant. In mei 2006 heeft het bureau het HKZcertificaat behaald. 2. HKZ: Stichting Harmonisatie kwaliteirsbeoordeling in de zorgsector. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 42 van 129

45 Managementondersteuning: samenwerking met GGD WestBrabant Twee ondersteunende afdelingen van de GGD Hart voor Brabant en van de GGD West Brabant hebben in 2006 een start gemaakt om de dienstverlening centraal te organiseren. Hiervoor is een projectorganisatie opgezet en zijn er projectplannen gemaakt voor de onderdelen financiën, ICT, P&O en facilitaire zaken. In 2007 krijgt dit verder vorm. De visie is om dit samenwerkingsverband de komende jaren uit te laten groeien tot een professionele, betrouwbare en resultaatverantwoordelijke leverancier van ondersteunende diensten, waarbij concentratie zowel kwalitatieve als kwantitatieve voordelen biedt voor klanten. De aangeboden diensten zouden minimaal moeten voldoen aan één van de volgende punten: van betere kwaliteit en hogere betrouwbaarheid zijn; klantgerichter en zakelijker worden uitgevoerd; sneller en efficiënter zijn; flexibeler uitgevoerd worden; meer innovatiemogelijkheden bieden. Klachtenfolder is klaagvriendelijker De klachtenfolder is vernieuwd. De belangrijkste wijziging is dat de folder klaagvriendelijker is gemaakt. Er zit een uitscheurbaar klachtenformulier in dat klanten kunnen invullen en versturen naar het antwoordnummer. Daarnaast is de tekst flink ingekort. Introductie ideeënkaart In september 2006 is de ideeënkaart geïntroduceerd. Deze ideeënkaarten zijn bedoeld om klanten uit te dagen om opmerkingen te melden. De ideeënkaart heeft de vorm van een ansichtkaart en staat bij alle centrale recepties. Klanten kunnen op de achterkant van de kaart anoniem hun verbeteridee kwijt en de kaart daarna afgeven bij een medewerker of opsturen (het antwoordnummer is voorgedrukt). De ideeënkaart heeft in een kwartaal 8 verbeterideeën opgeleverd, zoals: aankleedkussen om baby te kunnen verzorgen; ruimere openingstijden voor het soaspreekuur; betere telefonische bereikbaarheid van de soalijn; overzicht op de website plaatsen met verantwoorde piercingshops. Elke afdeling heeft haar ideeën via de verbetercyclus afgewerkt. Ontwikkeling website Vanaf 2006 kunnen klanten hun klachten en verbeterideeën ook via de website indienen. Daarnaast staat er op de website steeds meer inhoudelijke informatie voor klanten. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 43 van 129

46 Ontwikkeling Documentair Structuur Plan (DSP) In 2006 is een DSP gemaakt, dit is een plattegrond van alle informatiebestanden zoals procesdocumenten, procesapplicaties en archiefbestanden. Het DSP heeft als basis gediend voor het project Burger Service Nummer (dat eind 2006 gestart is). Ook zal het DSP de basis zijn voor het nog te ontwikkelen Document Managementsysteem. 9.3 Kwaliteitsmetingen De afdelingen voeren structureel kwaliteitsmetingen uit. Vooral de resultaten van deze metingen leveren een belangrijke bijdrage aan de ontwikkeling en invoering van het kwaliteitssysteem. De uitkomsten van de kwaliteitsmetingen leiden tot het bijstellen van het kwaliteitsbeleid, werkplannen, en/of onderdelen van het kwaliteitsmanagementsysteem. Klanttevredenheid Verschillende onderdelen van de GGD hebben in 2006 een klanttevredenheidsonderzoek uitgevoerd. Hieronder volgt een korte samenvatting van de resultaten. Jaarlijks klantonderzoek bij gemeenten In het najaar van 2006 is een kort tevredenheidonderzoek gehouden onder wethouders en ambtenaren. De gemeenten gaven de GGD een gemiddelde score van 7,0. Enkele conclusies uit het onderzoek: 85% is tevreden over de dienstverlening van de GGD; 85% is tevreden over de communicatie tussen GGD en gemeente; 91% is tevreden over het relatiebeheer; 91% vindt dat de GGD vraaggericht werkt, maar 82% gaf aan dat het nog beter kan; 65% is tevreden over de informatie van en over de GGD. 24% gaf aan dat het te veel is. De vraag naar duidelijkheid over de producten en verantwoording blijft een aandachtspunt De genomen maatregelen hebben vooral betrekking op informatie en communicatie. De bestuurlijke informatie is sinds kort beperkt: bestuurders krijgen minder en algemenere stukken dan de ambtenaren. De overige informatie naar colleges van burgemeester en wethouders en gemeenteraden gaat voortaan vooraf ter kennisname naar de directiesecretaris, die dan advies kan geven. Klanttevredenheidsonderzoek Jeugdgezondheidszorg Eind 2006 heeft de afdeling JGZ twee klanttevredenheidsonderzoeken uitgevoerd rond de periodieke gezondheidsonderzoeken bij de leerlingen van klas 2 van het voortgezet onderwijs en bij de ouders van leerlingen van groep 2 van het basisonderwijs. Conclusie: klanten zijn erg tevreden over de dienstverlening, ze gaven een gemiddeld rapportcijfer van respectievelijk 8,3 en 8,2. Aandachtspunt is het vooraf op een passende manier informatie geven over de onderzoeken. Als verbetermaatregel verwijst de uitnodigingsbrief nu duidelijk naar de website. Op de website staat meer informatie over de onderzoeken en een filmpje voor de leerlingen van klas 2 van het voortgezet onderwijs. Klanttevredenheidsonderzoek Centrum voor Publieksinformatie en Documentatie Het Centrum P&D heeft in het laatste kwartaal van 2006 een klanttevredenheidsonderzoek gehouden onder (potentiële) externe gebruikers in het (speciaal) basisonderwijs en voortgezet onderwijs en de kinderdagverblijven en peuterspeelzalen in de werkgebieden van de GGD Hart voor Brabant en de GGD WestBrabant. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 44 van 129

47 Een conclusies: de dienstverlening aan scholen en kindercentra meer promoten; bij (digitale) reservering is het belangrijk dat men gelijk te zien/te horen krijgt of materiaal beschikbaar is in een bepaalde ; realisatie digitaal te kunnen reserveren. Op basis van deze conclusies formuleert Centrum P&D in 2007 de verbeteracties. Evaluaties afdeling Gezondheidsbevordering Na elke voorlichting/cursus/training is er een evaluatie, waarmee de coördinatoren verbeteringen doorvoeren. Over het algemeen is het oordeel over de voorlichtingen positief. Klanttevredenheidsonderzoeken afdeling Algemene Gezondheidszorg De afdeling AGZ heeft eind 2006 klanttevredenheidsonderzoeken uitgezet. De uitkomsten zijn verwerkt, maar nog niet geanalyseerd. De teams infectieziektebestrijding, reizigerszorg en TBC hebben een doorlopend klanttevredenheidsonderzoek. De verbeteracties worden per team uitgezet. Externe klachten In 2006 zijn in totaal 25 klachten binnengekomen. De verdeling naar afdeling en onderwerp van deze klachten is als volgt: AGZ GB JGZ Onder Totaal steuning Financiële zaken 2 2 Medische zaken Bejegening, behandeling Omvang of aard van de dienstverlening Anders Totaal: De GGD registreert en bewaakt binnengekomen klachten centraal. Iedere afdeling gaat bij een klacht na wat de oorzaak is, of de klacht terecht is en welke acties hieruit volgen. Vervolgens neemt de afdeling, meestal schriftelijk, contact op met de klager. Het zorgvuldig afhandelen van de klacht leidt in de meeste gevallen tot begrip van de klant. Meestal is het voldoende om de werkwijze uit te leggen of de omstandigheden toe te lichten waarin iets gebeurd is, of excuses aan te bieden wanneer de GGD in gebreke is gebleven. De GGD streeft ernaar om de klacht binnen 4 weken af te handelen. Medewerkerstevredenheid Eind 2006 is een GGDbreed medewerkerstevredenheidsonderzoek uitgevoerd. Resultaten zijn nog niet bekend. De GGD is bezig met de analyse van de resultaten en formulering van een actieplan. Eind 2005 heeft de afdeling Algemene Gezondheidszorg een medewerkerstevredenheidsonderzoek uitgevoerd en de resultaten daarvan begin 2006 geanalyseerd. Over de hele linie is de tevredenheid groot (voor de meeste onderdelen rond de 75%). Veel medewerkers waren ontevreden over de doorgroeimogelijkheden binnen de eigen organisatie. De betrokkenheid bij het eigen team is groot en men waardeert het kwaliteitsbeleid. Directiebeoordelingen Elke afdeling voert elk jaar een directiebeoordeling uit. Doel van een directiebeoordeling is inzicht te krijgen in de werking van het kwaliteitsmanagementsysteem. Heeft het kwaliteitssysteem geholpen bij het realiseren van de doelstellingen en heeft het ons wat opgeleverd? Leidt het kwaliteitssysteem tot dat wat we willen bereiken? GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 45 van 129

48 In de directiebeoordeling evalueert de directie onder andere het beleid en het werkplan van het vorige jaar en stelt zij de doelstellingen voor het komende jaar vast. Daar waar van toepassing hebben teamleiders en manager vooraf voorbereidende beoordelingen uitgevoerd. Audits Interne audits Interne audits zijn onmisbaar voor het kwaliteitssysteem. De GGD heeft in 2006 in totaal ruim 50 interne audits uitgevoerd. Alle geconstateerde en zijn opgenomen in de verbetercyclus. Externe audits Jaarlijks voeren certificerende instellingen audits uit om de GGD te toetsen aan de ISO of HKZnormen. Dit is nodig voor het behoud van de ISO en HKZcertificaten. Verbetercyclus Verbeterrapporten zijn het middel voor iedere GGDmedewerker om verbetervoorstellen in te brengen of klachten en tekortkomingen te melden. Deze verbeterrapporten komen in de verbetercyclus van de afdelingen. In 2006 hebben de afdelingen 520 verbeterrapporten ontvangen. Meldpunt Incidenten Cliëntenzorg De GGD en Hart voor Brabant en GGD WestBrabant hebben een gezamenlijk Meldpunt Incidenten Cliëntenzorg, waar GGDmedewerkers incidenten kunnen melden. Een incident is een gebeurtenis bij de zorg voor de cliënt die tot schadelijk gevolg voor de cliënt heeft geleid (of geleid zou kunnen hebben), al dan niet veroorzaakt door menselijk handelen of nalaten. Het MIC heeft een intern karakter en is gericht op kwaliteitsverbetering van de organisatie. De MICcommissie bestaat uit medewerkers van beide GGD en en alle taakgebieden van de GGD zijn er in vertegenwoordigd. De MICcommissie analyseert de incidenten en brengt advies uit aan de directie. De MICcommissie brengt een eigen jaarverslag uit. Prestatieindicatoren In de staan prestaties die inzicht bieden in de processen. Deze worden elke 4 maanden in de managementrapportages en in de jaarrekening gerapporteerd. Tevens staan daarin onder andere productiegerelateerde kengetallen en prestatieindicatoren voor de management en ondersteunende processen. Kwaliteitshandvest en bloemenbon De GGD heeft 5 beloften naar de klant geformuleerd in een kwaliteitshandvest dat in alle centrale wachtruimten hangt. Eén van de beloften is dat klanten niet langer dan 15 minuten hoeven te wachten tussen de afgesproken tijd en de daadwerkelijke oproeptijd. Als zij langer dan 15 minuten moeten wachten, krijgen ze als compensatie een bloemenbon. In 2006 heeft de GGD 36 bloemenbonnen uitgegeven, 33 voor de afdeling AGZ en 3 voor de afdeling JGZ. In 2007 zal de GGD het kwaliteitshandvest actualiseren en samen met het gebruik van de bloemenbon opnieuw onder de aandacht brengen. 9.4 Contact met klanten en ketenpartners Relatiebeheer Met het relatiebeheer onderhoudt de GGD regelmatige contacten met de gemeenten in het werkgebied. Elke gemeente heeft een eigen relatiebeheerder en een (intern) klantenteam. Het klantenteam informeert de relatiebeheerder over de gesignaleerde knelpunten en wensen van de gemeente. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 46 van 129

49 De volgende onderwerpen komen in het gesprek met de gemeente aan de orde: de tevredenheid en klachten van de gemeente, de voortgang van de productie door de GGD en ontwikkelingen. Met deze informatie bereidt de relatiebeheerder de gesprekken voor en voert ze uit. De hieruit verkregen informatie wordt vertaald in concrete wensen en behoeften, met acties naar de uitvoerende afdelingen. Alle verbeterpunten uit de klantgesprekken gaan in een verbeterrapport naar de afdelingen en daar vervolgens opgenomen in de verbetercyclus. De acties worden centraal bewaakt en indien nodig zorgt de relatiebeheerder ervoor dat afspraken ook tijdig nagekomen worden. Twee keer per jaar bespreekt het MT de afwijkende of specifieke wensen, kritische opmerkingen en complimenten en gebruikt deze als input voor de nieuwe. Voorjaarsconferentie Elk jaar organiseert de GGD een voorjaarconferentie voor bestuurders en ambtenaren van de gemeenten. Tijdens de conferentie in 2006 hebben verschillende afdelingen, op basis van de kaders voor de, presentaties gegeven over belangrijke ontwikkelingen en producten. De kaders voor de worden in de interne najaarconferentie opgesteld. Patiëntenplatforms De GGD heeft elk jaar overleg met de patiënten en consumentenplatforms uit het werkgebied (Zorgbelang). In juni zijn daarbij de volgende onderwerpen besproken: HKZ/ ISOcertificering van de GGD, voorjaarsnota, kwaliteitsjaarverslag en de klanttevredenheidsonderzoeken. Ketenpartners & samenwerkingspartners De uitvoerende afdelingen maken deel uit de zogenaamde zorgketens. Daarom vinden naast het periodieke overleg met gemeenten en Zorgbelang, ook structurele overleggen plaats met de andere ketenpartners om tot een goede afstemming en invulling van de zorgketen te komen. De afspraken staan meestal in samenwerkingsovereenkomsten, convenanten of interne werkafspraken. Eventuele financiële afspraken worden vastgelegd in contracten. Enkele voorbeelden van belangrijke keten & samenwerkingspartners zijn: Voor de afdeling Jeugdgezondheidszorg zijn de scholen een belangrijke partner in het signaleren van gezondheidsproblemen en als intermediair tussen GGD en ouders. Daarnaast is de Thuiszorg een belangrijke ketenpartner in verband met de overdracht van het kinddossier en de afstemming van de zorg voor de jeugdigen. De GHOR BrabantNoord is via het Schakelpunt Brabant samen met GHOR Zuidoost Brabant en GHOR Midden en WestBrabant opgetrokken in verband met de opbouw van het kwaliteitssysteem en HKZcertificering. De afdeling Gezondheidsbevordering heeft een groot samenwerkingspartners: van scholen tot GGZ, van Novadic/Kentron tot de Thuiszorg. De afdeling Algemene Gezondheidszorg (Reizigerszorg) werkt samen met het Jeroen Bosch Ziekenhuis. In 2006 heeft de afdeling samenwerkingsafspraken gemaakt over de nazorg van reizigers die risicolanden bezocht hebben. Ook zijn er afspraken met de apotheker en trombosedienst. De belangrijkste ketenpartner van de forensische geneeskunde (afdeling Algemene Gezondheidszorg) is de politie. Hiermee is een contract afgesloten. Daarnaast werkt de GGD ook samen met onder andere de crisisdienst GGZ en huisartsenposten. GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 47 van 129

50 Samenstelling bestuur per Algemeen Bestuur A. Frankfort, voorzitter Veghel A.J.M. Donkers Bernheze H.M.W. van BoxtelArts Boekel M.C.G. Klaassen Boxmeer A.G.T. van Aert Boxtel J.J.P. Janssen Cuijk P.C.A.R. Panis Dongen H. CanEngin Gilze en Rijen M.C.A. de GrootHaen Goirle H.P.M. Opsteegh Grave F.H.G.M. Ronnes Haaren M.G.M. van der Poel Heusden C.W.F.M. van Mol Hilvarenbeek A.H.J.M. van Delft Landerd H.A.J. Tuerlings Lith W.J.J. Ligtenberg Loon op Zand M.J.M. van de Ven Maasdonk A.M. Ermers Mill en Sint Hubert L.J.M. van den Bosch Oisterwijk H. Hoeksema Oss J. Eugstervan Bergeijk shertogenbosch P.G.M.J. Roozendaal Schijndel R.M. AbenBellemakers Sint Anthonis B.A.G. Leenen SintMichielsgestel J. Hendriksvan Kemenade SintOedenrode H.A.M. Backx Tilburg M.C. Bakermans Uden J. Teulings Vught P. van Dongen Waalwijk P. van der Velpen secretaris Dagelijks Bestuur A. Frankfort, voorzitter H.A.M. Backx P. van Dongen A.M. Ermers J. Eugstervan Bergeijk H. Hoeksema F.H.G.M. Ronnes P. van der Velpen, secretaris Directie P. van der Velpen, directievoorzitter J. Wassenaar, directeur GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 48 van 129

51 GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 49 van 129

52 GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 50 van 129

53 GGD Hart voor Brabant Jaarrekening 2006 ontwerp Pagina 51 van 129