Proefexamen Thermodynamica, april 2017 Oplossingen

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Proefexamen Thermodynamica, april 2017 Oplossingen"

Suzanna Verbeek
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Proefexamen Thermodynamica, april 017 Oplossingen 1 (In)exacte differentialen De eerste differentiaal is niet exact aangezien V Nk V NkT T V De tweede differentiaal is echter wel exact. Het voorschrift voor P is van de vorm met c R een willekeurige constante. P (T, V, N) = N T V + a N T + c Pompen doe je van beneden 1. Omdat ρ H O = 1 kg/l constant is en de pijp een constante diameter en dus een constante doorsnede A heeft, zien we uit massa-behoud ρav = Cte dat de stroomsnelheid v overal constant is doorheen de leiding.. In de wet van Bernoulli zien we dus dat enkel de termen P (h) en ρgh van de hoogte afhangen, en wel als volgt (met h in eenheden van meter) P (h) = 4 bar ρgh = ( h)bar (.1) 3. Een standaard-oefening (ook gemaakt in de oefenzittingen) leert ons dat de kookpuntsdrukverlaging bij de gegeven approximaties gegeven wor door (M = 18g/mol is de molaire massa van water) P 80 C P 100 C ( ( ML 1 = exp R 100K 1 )) = 0, 47 (.) 80K zodat de kookdruk bij 80 C 0,48 bar bedraagt. Als we vergelijken met (.1) zien we dat de hypothese van onsamendrukbare, laminaire, onvisceuze stroming zonder koken dan enkel kan indien P min = h max > 0, 48 Of nog h max < 40 4, 8 = 35, (meter) 1

2 3 Uitzetting a) Zoals we weten is Q k w + Q w k = 0, zodat m k c k (T h T f ) = m w c w (T f T h ), of ook b)we berekenen T f = m kc k T h + m w c w T f m k c k + m w c w 347 K. (3.1) β = 1 V V T V f = V 0 e β T V 0 e 3α T dm 3 (3.) 4 Container gevuld met ideaal gas Het volume in de cilinder, als functie van de hoogte h, wor gegeven door V (h) = V 0 + A(h h 0 ) Aangezien alle onderdelen die het opgesloten gas omringen geen warmtetransport toelaten, moet het gas adiabatisch transformeren. Daarom hebben we dat ( V0 P (h) = P 0 V (h) T (h) = T 0 ( V0 V (h) ) γ ) γ 1 waarin γ = cp c v c v > 1. Beweringen 1 en 6 zijn dus waar terwijl bewering 7 onwaar is. Voor bewering observeren we dat in de rusttoestand bij h = h 0 en bij de andere toestand (vlak voor loslaten) de piston in rust is, zodat er in beide situaties geen kinetische energie is. Enkel de interne energie E int (h) van het gas en de potentiële energie mgh van de piston spelen dus een rol (de gravitationele potentiële energie van het gas verwaarlozen we). We kunnen gebruiken dat bij adiabatische transformaties P (h) = de int dv (V (h)) = A 1 de int dh (h). Uit het kracht-evenwicht bij h = h 0 volgt ook dat = cv+r hetgeen dus herschreven kan worden als A(P (h 0 ) P atm ) mg = 0 de int dh (h 0) AP atm de pot dh (h 0) = 0 zodat E(h) = E int (h) + E int (h 0 ) een negatieve afgeleide heeft bij h = h 0 en daarom kleiner is dan E(h 0 ) indien we h een beetje groter nemen dan h 0. Bewering is dus waar. Voor de overblijvende beweringen moeten we een idee vormen van de beweging van de piston. Schrijven we de e wet van Newton op voor de piston: m d h = A(P (h) P atm) mg (4.1) (waar we alle wrijvingskrachten verwaarloosd hebben, hetgeen volgens de omschrijving in de opgave accuraat is op voldoende korte tijdschalen). Een mogelijke piste is nu om de krachten

3 in het rechterlid te gaan benaderen tot op lineaire orde rond de evenwichtshoogte h 0 (herinner dat we maar een kleine perturbatie hebben toegepast op de piston). Dan hebben we m d h = AP (h 0 )(h h 0 ) + O((h h 0 ) ) De tweede-orde fout negeren en de bekomen differentiaalvergelijking integreren geeft een oplossing van de vorm ( ) AP h(t) = h 0 + δh cos (h 0 ) m t + φ 0 + O(δh ) 3 is dus onwaar, 4 is onwaar, 5 is waar, 8 is onwaar. Voor een meer rigoureuze kijk op de beweging van de piston, vermenigvuldigen we de bewegingsvergelijking (4.1) met dh en integreren we naar de tijd, i.e. t 0... Men bekomt ( ) m dh = E tot E int(h) AP atmh mgh (4.) met E tot een integratieconstante die afhangt van de begintoestand bij t = 0 en de interpretatie van totale energie heeft. Men kan nagaan dat het rechterlid divergeert naar wanneer h + (o.w.v. de termen AP atm h mgh en wanneer h h MIN (o.w.v. E int (h)) en dus slechts positief is op een begrensde verzameling I, waarvan men kan nagaan dat I = [h min, h max ] een interval is. In het inwendige (h min, h max ) is het rechterlid strikt positief en heeft de piston een van nul verschillende snelheid die volledig door de hoogte h bepaald is. Wanneer h(t) aankomt in een eindpunt (h min of h max ) kan is h (t) = 0 (noodzakelijkerwijs) maar uit (4.1) ziet men dan weer dat h (t) resp. strikt positief of strikt negatief is. Bijgevolg verlaat de piston de eindpunten ogenblikkelijk na aankomst. Laten we met deze informatie aantonen dat t h(t) τ-periodisch is, met hmax τ = h min m(e tot E int (h) AP atm h mgh) dh Door in (4.) de wortel te nemen en de veranderlijken h en t te splisen in, i.e. dh = m(e tot E int (h) AP atm h mgh) en te integreren tussen h min en h max krijgt men dat de τ/ hierboven de benodigde tijd is waarin de piston oversteekt van h min naar h max of omgekeerd. Nu moeten we aantonen dat voor alle t, h(t) = h(t + τ) en dh dh (t) = (t + τ). 1. Na t reist de piston in één richting tot hij aankomt bij h min of h max daar komt hij tot stilstand maar maakt wel ogenblikkelijk rechtsomkeert (geen rustpauze).. Vervolgens steekt de piston het interval I in de omgekeerde richting over gedurende een tijdsinterval van lengte τ/. 3. Bij het andere eindpunt aangekomen maakt de piston weer ogenblikkelijk rechtsomkeert om finaal na een possje weer bij h(t) uit te komen 3

4 4. De gecombineerde tijdsduur van de reisjes beschreven in puntje 1. en 3. telt op tot τ/. Dit omdat we die twee stukken bij h = h(t) mooi aan elkaar kunnen plakken waarna het uit dit knip-en-plak-werk resulterend baanfragment overeenkomt met een enkele normale oversteek van het interval I. We zien bijgevolg dat t + τ = min { t > t h(t ) = h(t), dh (t ) = dh (t)}. Tussen haakjes: wanneer h(t 1 ) = h(t ) hebben we uit energie-behoud dat dh (t 1) = ± dh (t ). In puntje. van het boven geschetste reisverslag zien we dat de piston ook reeds ergens op hoogte h(t) terugkomt (vroeger dan t+τ) maar daar heeft de piston dus een snelheid die het tegengestelde (t) is. van dh 5 IJs smelten De verandering in entropie kan men als volgt uitrekenen: De verandering in enthalpie is: Voor de Gibbs vrije energie hebben we: 6 Mengsels Zie het einde van het eerste deel van de cursus. 7 Faseovergangen bij zwarte gaten a) De oppervlakte is gegeven door S = ml T J K. (5.1) H = E + P V = Q = J. (5.) G = H T S = 0. (5.3) A = 4πR (7.1) ( = π r s + rs 4rq) (7.) (GM = π GM ) c + c q G πε 0 c 4 (7.3) = π = 4πG c 8 GE c 4 + (GE ) c 4 q G πε 0 c 4 E + E q c 4 4πε 0 G (7.4) (7.5) = 4πG c 8 ( E + E Q ). (7.6) 4

5 Dus vinden we S BH = πk BG c 5 ( E + E Q ). (7.7) b) Als we E Q definiëren, dan hebben we dat (7.8) E = E. (7.9) Hiermee kunnen we het volgende uitrekenen: 1 T = S E = [ λ (E + ) ] (7.10) E ( = λ(e + ) 1 + E ) (7.11) Dus T = (E + ) = λ. (7.1) E Q λ (E + ). (7.13) E Q c) We rekenen verder uit: Hiermee hebben we dat T E = [ E λ (E + ) ] (7.14) = 1 E (E + ) (E + ) ( 1 + E λ (E + ) 4 (7.15) = 1 E λ (E + ) (7.16) = 1 E λ (E + ). (7.17) C BH = E ( ) T 1 T = λ (E + ) = E E E Q (E + ) E Q ) (7.18) = λ E E Q. (7.19) d) C BH zal divergeren wanneer E c E c Q = 0. Dus (7.0) E c = Q 3. (7.1) Men ziet dan dat C BH < 0 als E > E c en C BH > 0 als E < E c. Concreet ziet C BH er als volgt uit: 5

6 e) Met het resultaat van deel c), en door Q = 3E c /4 te stellen, vinden we dat T c = 1 9λE c = c 3 9πk B GM c, (7.) zo dat T c K. (7.3) 6

Vergelijkbare documenten

Examen Statistische Thermodynamica

Examen Statistische Thermodynamica Alexander Mertens 8 juni 014 Dit zijn de vragen van het examen statistische thermodynamica op donderdag 6 juni 014. De vragen zijn overgeschreven door Sander Belmans