Recente ontwikkelingen in Solvency II. Drs. Ir. Erwin Bramer De Nederlandsche Bank 20 september 2011

Transcriptie

1 Recente ontwikkelingen in Solvency II Drs. Ir. Erwin Bramer De Nederlandsche Bank 20 september 2011

2 Inhoud 1. Achtergrond: van SI naar Solvency II 2. Solvency II - Pilaar 1 beginselen 3. QIS5 (vijfde impactstudie) 4. Overige recente ontwikkelingen 5. Discussie en laatste stellingen 2

3 1. Achtergrond: van SI naar Solvency II

4 Solvency I Richtlijn tot stand gekomen in de jaren 70 daarna aangepast aan interne markt, etc. Prudente technische voorzieningen als basis Prudente aannames kansgrondslagen Prudente disconteringsvoet Solvabiliteitsmarge (vereist kapitaal) als algemene buffer afhankelijk van bedrijfsomvang Aanvullende beleggingsregels voor dekking technische voorzieningen Verstandige bedrijfsvoering 4

5 Tekortkomingen SI Geen inzicht in actuele financiële positie Geen marktconsistente waarderingsgrondslag Geen consistentie in waardering activa en passiva Onvoldoende inzicht in risicogevoeligheid, en daarmee in toekomstige financiële positie Mate van polishouderbescherming onduidelijk en ongelijk Waarderingsgrondslagen lopen uiteen Prudentie in technische voorzieningen niet vergelijkbaar Kapitaalseisen onvoldoende risicogevoelig 5

6 Dus.. hoog tijd voor Solvency II! Herziening en bundeling van de Europese verzekeringsrichtlijnen Repareren van tekortkomingen via: Marktconsistente waardering Risicogevoelige kapitaalseisen Tiering aanwezig kapitaal: kwaliteit maakt uit Explicitering mate van zekerheid, geen impliciete marges! Interne modellen -> stimuleert risicobeheer verder SII eisen gelden ook voor verzekeringsgroepen Aansluiten op intern risicobeheer en verslaggevingseisen 6

7 2. Solvency II pilaar 1 beginselen

8 Kernbegrippen SII 3-Pijlerstructuur Solvency II Pillaar I Balans en toereikendheid kapitaal (meten) Pillaar II Risicobeheer en toezicht (beheersen) Pillaar III Transparantie (publiceren) Pilaar 1 Marktconsistente balanswaardering (total balance sheet) Twee kapitaaleisen: SCR en MCR Solvency capital requirement (SCR) meet markt-, krediet-, verzekeringstechnisch- (L, S, Z) en operationeel risico En: Interne modellen + Groepstoezicht 8

9 Waardering Waar mogelijk direct waarneembare marktprijzen in voldoende liquide markten -> veel activa Anders modelmatig -> geldt met name voor de bepaling van de technische voorzieningen: er is immers geen diepe liquide markt, waarin permanent verzekeringsportefeuilles kunnen worden verhandeld Waardering technische voorzieningen: gelijk aan de theoretische waarde van de portefeuille -> waarde die een derde partij eist om de portefeuille over te nemen. 9

10 Eigen vermogen Eigen vermogen = excess of assets over liabilities Onderscheid aanwezig en beschikbaar eigen vermogen: niet al het aanwezige eigen vermogen is van voldoende kwaliteit om de kapitaaleisen (MCR en SCR) te mogen dekken Indeling 3 klassen ( tiers ) obv zes karakteristieken: subordination of total amount on winding-up; full loss-absorbency in going concern; undated or of sufficient duration (perpetuality); free from requirements/incentives to redeem the nominal amount; absence of mandatory fixed charges; absence of encumbrances. 10

11 11 Balans: opbouw bezittingen en verplichtingen

12 Kapitaalseisen SII Solvency Capital Requirement (SCR) Horizon van één jaar, 99,5% Value at Risk Gebaseerd op ongunstige ontwikkeling van een aantal kwantificeerbare risico s -> m.n. marktrisico, tegenpartijkredietrisico, verzekeringstechnisch risico en operationeel risico Aggregatie modules via correlatiematrix Vereenvoudigde methoden mogelijk onder voorwaarden Risicomitigatie meenemen, waaronder Verliesabsorberend vermogen winstdeling en uitgestelde belastingen Berekening SCR via standaardformule of intern model Minimum Capital Requirement (MCR) Lineair model; cap en floor (tussen 25% en 45% SCR) Absolute ondergrens AMCR in mln 12

13 Standaardformule opbouw SCR Let op: stand QIS5 13

14 Stelling van de dag VSAE De echte grote risico s volgen uit menselijk falen hiertegen is geen kapitaaleis bestand 14

15 Bepaling risico per module Bereken gevolg voor surplus van een scenario ten opzichte van het centrale pad (best estimate) Scenario Bepaling effect van scenario Voordelen: flexibel, schaalbaar, risicogevoelig Toegepast: market (bijvoorbeeld interest rate) Factor Eenvoudige formule Voordelen: eenvoud Wordt het risico correct meegenomen? Toegepast: market (spread and concentration), 15 non-life, health, operational

16 Diversificatie Tussen subcategorieën Tussen hoofdrisicocategorieën Zie opbouw SCR 16

17 Stelling van de dag VSAE De eerste pilaar is bij uitstek een arena voor actuarissen 17

18 3. QIS5 vijfde impactstudie

19 QIS5 5e Europese studie ter voorbereiding op Solvency II, uitgevoerd op gegevens ultimo Doelstellingen Toetsen financiële impact Solvency II Testen uitvoerbaarheid Solvency II modules Opzet impactstudie kwantitatieve en kwalitatieve vragen Solo inzendingen + groepsinzendingen Interne Modellen 19

20 Verwachte impact systeemwijziging Vrijval in de technische voorzieningen (inclusief unit-linked) Toename van aanwezig en beschikbaar kapitaal Hogere kapitaaleis (effect op surplus niet op voorhand evident) Verschuiving van prudentie in technische voorzieningen naar aanwezig kapitaal Solvabiliteitsratio zal doorgaans dalen door verschuiving buffer: teller en noemer nemen toe. Ook bij eenzelfde kapitaalsurplus daalt de verhouding beschikbaar kapitaal / kapitaaleis. Voorbeeld: S1: TP = 295 EV = 40 SCR = 15 kapitaalsurplus: 25 en ratio = 273% QIS5: TP = 287 EV = 48 SCR = 23 kapitaalsurplus: 25 en ratio = 209% 20

21 Economische Balans - totaal QIS5 (bedragen afgerond op 0,5 mrd) Activa Solvency I QIS5 Herverzekering 8 5½ Beleggingen ½ Unit linked beleggingen ½ Geactiveerde eerste kosten 1½ - Overig 69½ 69½ Totaal Passiva Solvency I QIS5 Opgevraagd of gestort standaard (aandelen)kapitaal; en reserves 38½ 46 Achtergestelde verplichtingen 1½ 2 Andere financiële verplichtingen 4 5½ Unit-linked passiva 103½ 89½ SII: Best estimate van verzekeringsverplichtingen; S1 Verzekeringsverplichtingen 191½ 183 Risicomarge (inclusief UL verplichtingen) 9 Overig Totaal

22 Marktrisico Tegenpartij kredietrisico Verzekeringtechnisch risico Leven Verzekeringtechnisch risico Zorg Verzekeringtechnisch risico Schade Immateriële activa risico Diversificatie tussen modules BSCR Operationeel risico Aanpassingen voor belastingen / winstdeling SCR QIS5 in a nutshell (bedragen afgerond op 0,5 mrd) Standaard Formule S1 QIS5 Marktrisico domineert Aanwezig kapitaal Beschikbaar kapitaal 39½ 47½ Kapitaaleis (SCR) 14½ 30 Minimumkapitaaleis (MCR) % 160% 140% 120% 100% 80% 60% 40% 20% 0% Kapitaalsurplus 25 17½ Solvabiliteitsratio (macro) 273% 158% Toename SCR, surplus blijft op peil 22

23 Voornaamste bevindingen QIS5 NL verzekeraars doorstaan de test goed; het kapitaalsurplus daalt, maar blijft op een comfortabel niveau. De Nederlandse uitkomsten in lijn met de Europese uitkomsten, zowel qua financiële impact als qua uitvoerbaarheid. De NL verzekeringssector heeft in groten getale deelgenomen aan QIS5: majeure stap gezet SII op de goede weg, nog wel veel werk te doen, raamwerk vergt verdere uitwerking 23

24 Stappen na QIS5 De Europese Commissie signaleerde een probleem in de volatiliteit van lange termijn verplichtingen Working Group on Long Term Guarantees: oplossing? EC liet kalibratie van belangrijke parameters verder uitwerken en definitie van contractgrenzen Centrale rol EIOPA SII raamwerk wordt nu (pas) afgerond, belangrijke discussies in 2011 gevoerd o.b.v. QIS5 en marktontwikkelingen 24

25 Stelling van de dag VSAE Publicatie van allerlei financiële gegevens door SII leidt tot chaos ipv disciplinering 25

26 4. Overige recente ontwikkelingen -Kalibratie en contractgrenzen -Werkgroep Long Term Guarantees -Complexe Europese regelgeving (Omnibus 2)

27 Kalibratie en contractgrenzen Definitie grenzen verzekeringscontract Impact definitie groot voor lopende issues (m.n. alles wat te maken heeft met toekomstige premies) Unit linked blijft buiten het contract Kalibratie parameters schade- en zorg Gezamenlijk rapport EIOPA en sector Stroomlijning EIOPA parameterschattingsmethode Ontwikkeld onder voorzitterschap DNB Kern: variantie ook kwadratisch in portefeuille-omvang Task force Catastrophe risico 27

28 Werkgroep Long Term Guarantees Discussie over rekenrente: aanpassing risicovrije curve Noodklep voor onvoorziene marktomstandigheden: Countercyclische premie (CCP) discussie over objectivering van toepassing van de CCP (formule, rol EIOPA?) Bepaalde landen met bepaalde producten ondervinden problemen: matching premium (MP) voor discontering van een specifieke productgroep. vnl. politiek belangrijk, conceptueel niet heel sterk Extrapolatie -> toepassing Ultimate Forward Rate ipv swap curve 28

29 Complexe Europese regelgeving Solvency II lijkt een beetje een proeftuin Financiële EU-regelgeving tussen doolhof en drukke verkeersrotonde: wie heeft nog het overzicht? Toepassing Verdrag van Lissabon: Europees Parlement, Raad en Commissie strijden om invloed op regelgeving Solvency II Richtlijn hangt op de Omnibus 2 richtlijn, waarin datum SII, overgangsregelingen en bevoegdheden EIOPA worden geregeld 29

30 Complexe regelgeving (2) Maar wanneer wordt SII precies ingevoerd? Antwoord ligt in Europa, eind 2011 onderhandelingen Eur. Raad, Parlement en Commissie Worst case: nieuwe vertraging en heronderhandeling level 2 compromissen reporting, valuation etc. DNB hanteert de lijn: Omnibus 2 presidency voorstel: volledige invoering SII per Implementatieplannen in 2013 dwingen sector zich tijdig voor te bereiden Verder uitstel is onacceptabel 30

31 Marsroute: belangrijke momenten 7 okt 2011: Sluiting consultatie Wft (door MinFin) Eind 2011: nieuwe versie Level 2 teksten Eind 2011: Europese onderhandelingen Omnibus 2 Feb 2012: Stemming Omnibus 2 in EP Q1 2013: SII omgezet in nationale wetgeving (Wft) Medio 2013: implementatieplannen SII verzekeraars Voorbereiding in gang: Parallel Run, ORSA-pilot 14 Dec 2011: DNB Seminar Solvency II pilaar 2 Volg DNB Open Boek Toezicht (update volgt spoedig) 31

32 5. Discussie en laatste stellingen

33 Stelling van de dag VSAE Marktrisico s domineren de SCR Leven; de actuaris zal hier meer tijd en opleiding in moeten steken 33

34 Stelling van de dag VSAE Marktwaardering is een neutrale waarderingsgrondslag; deze weerspiegelt de werkelijkheid voldoende 34

35 Stelling van de dag VSAE SII kan alleen worden ingevoerd als het model de werkelijkheid perfect beschrijft 35

36 36 Dank voor jullie aandacht