IORP II & QIS 23 oktober Infosessie BVPI - Pension B, Koningstraat 132/3, 1000 Brussel

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "IORP II & QIS 23 oktober 2012. Infosessie BVPI - Pension B, Koningstraat 132/3, 1000 Brussel"

Transcriptie

1 IORP II & QIS 23 oktober 2012 Infosessie BVPI - Pension B, Koningstraat 132/3, 1000 Brussel

2 De Europese Commissie overweegt een herziening van de Europese IORP Directive

3 IORP II & QIS (quantitative impact study) De objectieven van de Europese Commissie om deze IORP richtlijn te wijzigen zijn: Aanmoedigen van grensoverschrijdende activiteiten (pan-europese pensioenfondsen) Invoeren van een risk-based prudentieel toezicht op IORPs. Onder risk-based prudentieel toezicht gaat men marges aanleggen op basis van risico s die door de IORP en/of de inrichter worden gedragen. Hiertoe creëerde men de zogenaamde holistic balance sheet Bevorderen van een level playing field Moderniseren van de prudentiële regelgeving voor IORP s die een DC plan (zonder garantie) uitvoeren

4 BVPI standpunt aangaande IORP II en & QIS (Quantitative Impact Study)

5 IORP II & QIS (Quantitative Impact Study) De belangrijkste opmerkingen die de BVPI aan EIOPA formuleerde in het kader van de consultatie rond de technische aspecten zijn: België heeft vandaag reeds een adequate prudentiële regelgeving Is Solvency II een goede inspiratiebron? Het huidig voorstel mengt de prudentiële regelgeving voor een pensioenfonds met de risico s verbonden aan het pensioenplan maar gedragen door de inrichter De holisticbalancesheet toont expliciet de mogelijke tussenkomst van de sponsor indien de ingeschatte risico s zich ook echt zouden voordoen De berekening van de verschillende elementen van de holistic balance sheet is vrij complex

6 IORP II & QIS (Quantitative Impact Study) Het volledige kader is zeer sterk gebaseerd op parameters (hypotheses) en op een rigide model De rating van de sponsor heeft een belangrijke impact op de waardering van de sponsorconvenant en de extra kapitaalsvereisten Er worden risico s gemeten, namelijk buffers opdat extreme stress situaties, namelijk zij die slechts 1 op 200 keer voorkomen, over de periode van het volgende jaar zouden kunnen worden doorstaan Pensioenverplichtingen worden berekend aan een risicovrije interestvoet curve -rekening houdend met de duurtijd van de verschillende cash flows Onduidelijkheid over de risicomarge Geen informatie beschikbaar over welke activavormen welke verplichtingen kunnen afdekken, noch over de maatregelen die moeten genomen worden of de herstelperioden die moeten gerespecteerd worden, in geval van onderfinanciering

7 IORP II & QIS (Quantitative Impact Study) De combinatie van kennis over IORP s en Solvency II is momenteel vrij schaars Verdere vereenvoudigingen en/of het beschikbaar stellen van bruikbare modellen zijn noodzakelijk Negatieve impact op de verdere ontwikkeling van de tweede pijler en de opbouw van pensioenreserves in het algemeen Duwt DB-plannen in de richting van DC-plannen Bevordert de verdere ontwikkeling van de 2 pijler niet Veroorzaakt belangrijke onzekerheden en kostenverhogingen ten laste van de inrichter Is een sterke bedreiging voor de pensioenfondsen in België IORP richtlijn slechts relevant in beperkt aantal landen (goede leerlingen worden nog strenger behandeld - slechte leerlingen blijven buiten schot)

8 Wat kan BVPI voor u doen?

9 Wat. Oproep om mee te werken Met als doel om impact te hebben op regelgeving, rekening houdend met Belgische specificiteiten: proportionaliteit, WAP, DCplannen, kleine IBP s, Als we ze niet tonen, hebben we geen impact en verdwijnt België ( 16 mia) onder de grote

10 Wat. BVPI heeft technische specificaties voor u geanalyseerd Tegen 08/11/2012 is i.s.m. IA BE een model klaar om te gebruiken bij invullen van de enquête Op 08/11/2012 i.s.m. IA BE: Invul -training voor degenen die ze invullen Spilfiguur = aangewezen actuaris aanvullend = asset-manager BVPI: Beschrijving van op te vragen info (bv.: cash flows, info over assets) Vragen consolideren Bijstand bij invullen Basis antwoord voor Qualitatieve vragenlijst, door elk te gebruiken

11 Dank U Wel Vragen? Belgische Vereniging voor Pensioeninstellingen A. Reyerslaan 80 B-1030 Brussel Tel. : 02/ Fax : 02/ info@pensionfunds.be

CROSS BORDER PENSIONS Bedreiging, opportuniteit of realiteit? Organisme voor de Financiering van Pensioenen en Prudentieel toezicht

CROSS BORDER PENSIONS Bedreiging, opportuniteit of realiteit? Organisme voor de Financiering van Pensioenen en Prudentieel toezicht CROSS BORDER PENSIONS Bedreiging, opportuniteit of realiteit? Organisme voor de Financiering van Pensioenen en Prudentieel toezicht 27 mei 2008 Lut Sommerijns BVPI Belgische Vereniging van Pensioeninstellingen

Nadere informatie

De Ultimate Forward Rate Methodiek

De Ultimate Forward Rate Methodiek De Ultimate Forward Rate Methodiek Notitie van het Actuarieel Genootschap 23 augustus 2012 Inleiding Voor het zomerreces heeft de Tweede Kamer een aantal debatten gevoerd over de Hoofdlijnennota herziening

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

European Commission Att. mr. Michel Barnier mr. László Andor BERL 10/034 B-1049 BELGIUM. Geachte heer Barnier en heer Andor,

European Commission Att. mr. Michel Barnier mr. László Andor BERL 10/034 B-1049 BELGIUM. Geachte heer Barnier en heer Andor, European Commission Att. mr. Michel Barnier mr. László Andor BERL 10/034 B-1049 BELGIUM Den Haag : 6 september 2012 Ons kenmerk Uw kenmerk : Betreft : S.A. 12.066.10 K/JS : reactie van sociale partners

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Solvency voor pensioenfondsen. Actuariaatcongres 2011 VSAE Agnes Joseph

Solvency voor pensioenfondsen. Actuariaatcongres 2011 VSAE Agnes Joseph Actuariaatcongres 2011 VSAE Agnes Joseph Agenda Pensioenfondsen Huidig toezicht op Nederlandse pensioenfondsen Europees toezicht financiële instellingen Solvency II voor pensioenfondsen Tot slot: Aangekondigde

Nadere informatie

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Tweede Kamer der Staten-Generaal Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar 2017 2018 34 934 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Wet op het financieel toezicht in verband met de implementatie

Nadere informatie

Evaluating Solvency II. Fred Treur Verbond van Verzekeraars 15 september 2017

Evaluating Solvency II. Fred Treur Verbond van Verzekeraars 15 september 2017 Evaluating Solvency II Fred Treur Verbond van Verzekeraars 15 september 2017 Inhoud Inleiding Wat was het doel van Solvency II? Is het doel bereikt? Conclusies 2 Inhoud Inleiding Wat was het doel van Solvency

Nadere informatie

Invulling Solvency II proportioneel. Presentatie voor FOV, Nardus, Verbond van Verzekeraars 13 oktober 2010

Invulling Solvency II proportioneel. Presentatie voor FOV, Nardus, Verbond van Verzekeraars 13 oktober 2010 Invulling Solvency II proportioneel Presentatie voor FOV, Nardus, Verbond van Verzekeraars 13 oktober 2010 Solvency II proportioneel In vorig overleg werd nog gesproken over het schrappen van elementen

Nadere informatie

Amsterdam School of Economics Actuaris Maakt Garanties Waar?! Prof. dr. Roger J. A. Laeven

Amsterdam School of Economics Actuaris Maakt Garanties Waar?! Prof. dr. Roger J. A. Laeven Amsterdam School of Economics Actuaris Maakt Garanties Waar?! Prof. dr. Roger J. A. Laeven 2 oktober 2012: Actuarisdag ACTUARIS MAAKT GARANTIES WAAR?! Actuarisdag dinsdag 2 oktober 2012 door Prof. dr.

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Betreft: De Ultimate Forward Rate Methodiek / Notitie van het AG

Betreft: De Ultimate Forward Rate Methodiek / Notitie van het AG De heer dr. P.H. Omtzigt Rapporteur Pensioenen Europa namens de Regering en de Tweede Kamer Postbus 20018 2500 EA 's Gravenhage Utrecht, 23 augustus 2012 Betreft: De Ultimate Forward Rate Methodiek / Notitie

Nadere informatie

Impact van de nieuwe Europese pensioenfondsenrichtlijn Het doel voorbij geschoten? Frank Doornik 12 december 2018

Impact van de nieuwe Europese pensioenfondsenrichtlijn Het doel voorbij geschoten? Frank Doornik 12 december 2018 Impact van de nieuwe Europese pensioenfondsenrichtlijn Het doel voorbij geschoten? Frank Doornik 12 december 2018 Allen & Overy LLP 2018 Allen & Overy 2018 2 Het totale pensioenvermogen in de Europese

Nadere informatie

Nieuw kader voor aanvullende pensioenen

Nieuw kader voor aanvullende pensioenen Nieuw kader voor aanvullende pensioenen Ref 241128 Nieuw kader voor aanvullende pensioenen Seminars All levels 1 dag - 7 uren Omzetting van Europese richtlijnen IORP II, IDD, Portability en VAPW: wat verandert

Nadere informatie

Toelichting crossborder project

Toelichting crossborder project Toelichting crossborder project Informatie sessies januari februari 2016 Ton van der Linden Business Services Manager & Treasurer Gerda Shultz Pension & Benefit Finance Manager Introductie Voorstellen

Nadere informatie

21/03/2012. Echtscheiding en Aanvullend Pensioen. Verdeling op het ogenblik van de echtscheiding. Verdeling bij echtscheiding Pensioentoezegging

21/03/2012. Echtscheiding en Aanvullend Pensioen. Verdeling op het ogenblik van de echtscheiding. Verdeling bij echtscheiding Pensioentoezegging Echtscheiding en Aanvullend Pensioen Verdeling op het ogenblik van de echtscheiding Philippe Demol Actuaris 19/03/2012 Aangeslotene(n)? Echtgeno(o)t(en)? Ex-echtgeno(o)t(en) Pensioentoezegging Werkgever

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Solvency II: Impact op Financiële instellingen

Solvency II: Impact op Financiële instellingen Solvency II: Impact op Financiële instellingen Op weg naar een risico georiënteerde financiële branche Eye on Insurance 9 December 2009 Niek Hoek Agenda Belang risico management voor financiële instellingen

Nadere informatie

Prudentieel toezichtsproces

Prudentieel toezichtsproces Prudentieel toezichtsproces Het door de Controledienst opgezette prudentieel toezichtsproces volgt een risicogebaseerde ( risk-based ) toezichtsaanpak, die prospectief is en in verhouding staat tot de

Nadere informatie

INDIVIDUELE RESERVE-OVERDRACHT VOOR AANVULLENDE PENSIOENEN TUSSEN VERZEKERINGSONDERNEMINGEN EN INSTELLINGEN VOOR BEDRIJFSPENSIOENVOORZIENING

INDIVIDUELE RESERVE-OVERDRACHT VOOR AANVULLENDE PENSIOENEN TUSSEN VERZEKERINGSONDERNEMINGEN EN INSTELLINGEN VOOR BEDRIJFSPENSIOENVOORZIENING LEVEN 2015-14 / BIJLAGE 2 LEVEN/ TECHN. COMM. COLLECTIEF 2015-88/B INDIVIDUELE RESERVE-OVERDRACHT VOOR AANVULLENDE PENSIOENEN TUSSEN VERZEKERINGSONDERNEMINGEN EN INSTELLINGEN VOOR BEDRIJFSPENSIOENVOORZIENING

Nadere informatie

Update UFR. Update UFR 17 juli 2015 For professional investors. Inleiding

Update UFR. Update UFR 17 juli 2015 For professional investors. Inleiding 1 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50 55 60 65 70 75 80 85 90 95 100 Zero rentes Update UFR 17 juli 2015 For professional investors Update UFR Voor een gemiddeld pensioenfonds stijgt de waardering van de verplichtingen

Nadere informatie

Naar een Europese pensioenrichtlijn: over holisme, rekenrente en pensioen

Naar een Europese pensioenrichtlijn: over holisme, rekenrente en pensioen Naar een Europese pensioenrichtlijn: over holisme, rekenrente en pensioen De Raad voor de Europese Unie heeft ingestemd met de aanpassing van de Europese pensioenfondsenrichtlijn (IORP II). 1 Een dergelijke

Nadere informatie

KENMERKEN VAN TWEEDE PIJLER PENSIOENFONDSEN

KENMERKEN VAN TWEEDE PIJLER PENSIOENFONDSEN EXECUTIVE SUMMARY Een OFP-pensioenfonds is het meest geschikte vehikel voor de opbouw en het beheer van de pensioenen in de tweede pijler, m.a.w. de beroepsgebonden aanvullende pensioenen. Pensioenfondsen

Nadere informatie

Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling Sociale Zekerheid

Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling Sociale Zekerheid Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling Sociale Zekerheid SCSZ/14/018 BERAADSLAGING NR. 13/061 VAN 4 JUNI 2013, GEWIJZIGD OP 4 FEBRUARI 2014, WAARBIJ BEPAALDE PENSIOENINSTELLINGEN

Nadere informatie

HERVORMING VAN DE WET OP DE AANVULLENDE PENSIOENEN: WAT IS NIEUW?

HERVORMING VAN DE WET OP DE AANVULLENDE PENSIOENEN: WAT IS NIEUW? HERVORMING VAN DE WET OP DE AANVULLENDE PENSIOENEN: WAT IS NIEUW? De hervorming van de aanvullende pensioenen die werd aangekondigd in aansluiting op de hervorming van de 1 ste pijler van de pensioenen

Nadere informatie

De Europese pensioenagenda Ontwikkelingen t.a.v. pensioen in/vanuit Brussel/Europa

De Europese pensioenagenda Ontwikkelingen t.a.v. pensioen in/vanuit Brussel/Europa De Europese pensioenagenda Ontwikkelingen t.a.v. pensioen in/vanuit Brussel/Europa paul.roels@procrea.be Juni 2012 Ontwikkelingen t.a.v. pensioen in/vanuit Brussel/Europa : waarover zou ik dan kunnen praten?

Nadere informatie

Deze notitie geeft informatie over het proces en de inhoud rond de Call for Advice. Eerst wordt het proces geschetst, vervolgens de inhoud.

Deze notitie geeft informatie over het proces en de inhoud rond de Call for Advice. Eerst wordt het proces geschetst, vervolgens de inhoud. N O T I T I E Deze notitie geeft informatie over het proces en de inhoud rond de Call for Advice. Eerst wordt het proces geschetst, vervolgens de inhoud. Proces rond de herziening IORP richtlijn In de

Nadere informatie

PENSIOENRECHTLUNCH VVPJ

PENSIOENRECHTLUNCH VVPJ PENSIOENRECHTLUNCH VVPJ IORP II: SPANNINGEN IN HET NEDERLANDSE PENSIOENGEBOUW AMSTERDAM 12 DECEMBER 2018 MR. J.A. (JOS) GIELINK CPL GIELINK PENSIOENRECHT B.V. PROGRAMMA 1. IORP-Richtlijn 2003/41 2. IORP

Nadere informatie

Planning toezichtthema s verzekeraars

Planning toezichtthema s verzekeraars Planning toezichtthema s verzekeraars 2014 dec Q1 jan feb mrt Q2 apr mei jun 2015 jul Q3 Q4 aug sept okt nov dec jan 2016 Q1 feb mrt De Nederlandse financiële sector voldoet tijdig en adequaat aan nieuwe

Nadere informatie

IORP II: De gevolgen

IORP II: De gevolgen Karel Bunte Februari 2018 Aanleiding De Europese Unie zet zich in voor de duurzame ontwikkeling van een economische en monetaire unie met een vrije interne markt. Binnen de wereld van pensioenen ontwierp

Nadere informatie

Kasterlee, studieavond KVK, dinsdag 20 januari 2009

Kasterlee, studieavond KVK, dinsdag 20 januari 2009 Kasterlee, studieavond KVK, dinsdag 20 januari 2009 1 Inleiding Rosita Mares Voorzitter KVK 2 Hoe veilig zijn levensverzekeringen? Wim Aurousseau Verantwoordelijke Asset Management, Delta Lloyd Life Tak

Nadere informatie

Datum 24 november 2015 Betreft Kamervragen van het lid Krol over het bericht 'In 2020 veel meer mensen gekort dan ufr-rapport veronderstelt'

Datum 24 november 2015 Betreft Kamervragen van het lid Krol over het bericht 'In 2020 veel meer mensen gekort dan ufr-rapport veronderstelt' > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

De gelijkwaardigheid wordt uitsluitend getoetst voor een 25 jarige alleenstaande voltijdse werknemer die op 1 januari 2016 in dienst is getreden;

De gelijkwaardigheid wordt uitsluitend getoetst voor een 25 jarige alleenstaande voltijdse werknemer die op 1 januari 2016 in dienst is getreden; BIJLAGE 3 AANVULLEND PENSIOEN CHEMIE TECHNISCHE NOTA Hoe de gelijkwaardigheid van een aanvullend ondernemingspensioenstelsel met het aanvullend sectoraal pensioenstelsel chemie toetsen? 1. Berekenen van

Nadere informatie

Bestuursthema s voor pensioenfondsen in 2019 en het voorkomen van DNB-interventies

Bestuursthema s voor pensioenfondsen in 2019 en het voorkomen van DNB-interventies Bestuursthema s voor pensioenfondsen in 2019 en het voorkomen van DNB-interventies Seminar Juridisering van de pensioensector, IVP en Jones Day, 30 januari 2018 Jan Nierop en Marion Gloudemans, De Nederlandsche

Nadere informatie

Aankondiging aanvullende nationale staten. Geachte,

Aankondiging aanvullende nationale staten. Geachte, De Nederlandsche Bank N.V. Toezicht beleid Verzekeraars Postbus 98 1000 AB Amsterdam 0205249111 www.dnb.nl Onderwerp Aankondiging aanvullende nationale staten Handelsregister 3300 3396 Geachte, Met deze

Nadere informatie

Vergelijking verzekeraars en banken

Vergelijking verzekeraars en banken Vergelijking verzekeraars en banken Level playing field vanuit toezicht en kapitaaleisen? Presentatie door drs. Juriaan Borst AAG ACIS Symposium - Universiteit van Amsterdam 5 september 2014 2014 Towers

Nadere informatie

EIOPA ontwierp een vliegtuig

EIOPA ontwierp een vliegtuig FOTO EIOPA ontwierp een vliegtuig Van Solvency II naar IORP II Van ORSA naar ERB Utrecht, 14 november 2018 CPI Governance Jeroen Breen Partner CPI Risk, Finance & Governance 1 Onderwerpen EIOPA ontwierp..

Nadere informatie

Besluit van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Van 21 december 2012, AV/PB/2012/17948, tot instelling van de Commissie UFR

Besluit van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Van 21 december 2012, AV/PB/2012/17948, tot instelling van de Commissie UFR Besluit van de Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid Van 21 december 2012, AV/PB/2012/17948, tot instelling van de Commissie UFR De Staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,

Nadere informatie

Opgelet voor de "WAP-rendementsgarantie" in uw groepsverzekering!

Opgelet voor de WAP-rendementsgarantie in uw groepsverzekering! Opgelet voor de "WAP-rendementsgarantie" in uw groepsverzekering! Mrs. Alexia Hoste alexia.hoste@marlex.be Heel wat grote bedrijven maar ook KMO s in Vlaanderen, hebben intussen wel één of meerdere aanvullende

Nadere informatie

Belgian Pension Academy Curriculum

Belgian Pension Academy Curriculum BELGISCHE VERENIGING VAN PENSIOENINSTELLINGEN ASSOCIATION BELGE DES INSTITUTIONS DE PENSION BELGIAN ASSOCIATION OF PENSION INSTITUTIONS Belgian Pension Academy Curriculum V. 20131011 Vooraf Doelpubliek

Nadere informatie

Enquête financière 2013 Financiële enquête 2013

Enquête financière 2013 Financiële enquête 2013 Enquête financière 2013 Financiële enquête 2013 Bart De Wit, Senior Advisor BVPI-ABIP Diamant, Brussels 24/04/2014 Ordre du jour - Agenda Echantillon Répartition des avoirs Rendements Financement Attente

Nadere informatie

Wat te doen met je pensioen? Grip op je Vermogen - Dirk van Ommeren - 3 oktober 2014

Wat te doen met je pensioen? Grip op je Vermogen - Dirk van Ommeren - 3 oktober 2014 Wat te doen met je pensioen? Grip op je Vermogen - Dirk van Ommeren - 3 oktober 2014 2 Pensioen: turen naar de vrijheid 50 jaar lang werken we toe naar ons pensioen Dan willen we onafhankelijk zijn En

Nadere informatie

Een Crossborder in Pensioenfonds in België Vragen & Antwoorden Informatief hieruit kunnen geen rechten worden ontleend.

Een Crossborder in Pensioenfonds in België Vragen & Antwoorden Informatief hieruit kunnen geen rechten worden ontleend. 1. Wat is een Crossborder IORP? Een Crossborder in Pensioenfonds in België Sedert 2003 staan Europese richtlijnen toe dat grensoverschrijdende pensioenfondsen worden opgericht binnen de Europese Unie.

Nadere informatie

berekening van het solvabiliteitskapitaalvereiste met behulp van de standaardformule

berekening van het solvabiliteitskapitaalvereiste met behulp van de standaardformule de Berlaimontlaan 14 BE-1000 Brussel tel. +32 2 221 38 12 fax + 32 2 221 31 04 ondernemingsnummer: 0203.201.340 RPR Brussel www.nbb.be Circulaire Brussel, 25 april 2016 Kenmerk: NBB_2016_16 uw correspondent:

Nadere informatie

ADVIES CRB 2011-0346

ADVIES CRB 2011-0346 ADVIES CRB 2011-0346 De harmonisering en de verwerking van de statistieken inzake de aanvullende pensioenen CRB 2011-0346 DEF De harmonisering en de verwerking van de statistieken inzake de aanvullende

Nadere informatie

BIJLAGE: CIJFERS OVER AANVULLENDE PENSIOENEN

BIJLAGE: CIJFERS OVER AANVULLENDE PENSIOENEN BIJLAGE: CIJFERS OVER AANVULLENDE PENSIOENEN Deze bijlage bevat enkele steekkaarten met kerncijfers over aanvullende pensioenen. Het gaat telkens om de situatie op 1 januari 2016, zoals die gekend was

Nadere informatie

CIJFERS OVER AANVULLENDE PENSIOENEN

CIJFERS OVER AANVULLENDE PENSIOENEN CIJFERS OVER AANVULLENDE PENSIOENEN Dit document bevat enkele steekkaarten met kerncijfers over aanvullende pensioenen. Het gaat telkens om de situatie op 1 januari 2017, zoals die gekend was in DB2P (databank

Nadere informatie

De consequenties van de Omnibus II Richtlijn en het Wijzigingsbesluit financiële markten 2011

De consequenties van de Omnibus II Richtlijn en het Wijzigingsbesluit financiële markten 2011 De consequenties van de Omnibus II Richtlijn en het Wijzigingsbesluit financiële markten 2011 Door: Peter Franken en Dennis de Vries De Omnibus II Richtlijn geeft ruimte voor overgangsbepalingen met uitstel

Nadere informatie

Ultimate forward rate: The way forward?

Ultimate forward rate: The way forward? Ultimate forward rate: The way forward? Drs. Dr. Ir. David van Bragt RBA Senior Consultant Investment Solutions, AEGON Asset Management Drs. Erica Slagter FRM 1 Principal Pensioen Actuaris, AEGON Nederland

Nadere informatie

Statistische Valkuilen in Solvency II. Miriam Loois

Statistische Valkuilen in Solvency II. Miriam Loois Statistische Valkuilen in Solvency II Miriam Loois Statistiek Vinden mensen moeilijk en saai Tegen intuïtief Een moeder heeft twee kinderen, een ervan is een jongen. Wat is de kans dat de ander ook een

Nadere informatie

Persvoorstelling Een breed draagvlak voor aanvullende pensioenen voor contractanten

Persvoorstelling Een breed draagvlak voor aanvullende pensioenen voor contractanten Een breed draagvlak voor aanvullende pensioenen voor contractanten Pensioenstelsels voor lokale besturen Pagina 2 Het Belgisch pensioenstelsel steunt op drie pijlers: Eerste pijler: wettelijk pensioen

Nadere informatie

COMMISSIE VOOR AANVULLENDE PENSIOENEN ADVIES nr. 24

COMMISSIE VOOR AANVULLENDE PENSIOENEN ADVIES nr. 24 COMMISSIE VOOR AANVULLENDE PENSIOENEN ADVIES nr. 24 de dato 8 januari 2008 Gelet dat de Commissie voor aanvullende pensioenen, samengesteld krachtens art. 53 van de Wet van 28 april 2003 betreffende de

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Update over Advies Commissie UFR Alleen voor professionele beleggers

Update over Advies Commissie UFR Alleen voor professionele beleggers Investment Solutions & Research Update oktober 2013 Update over Advies Commissie UFR Alleen voor professionele beleggers Door Peter van der Spek, Remmert Koekkoek, Daniel Lai - Customized Overlay Management

Nadere informatie

De financiële sector 2,5 jaar na de crisis Ervaring en visie van Febelfin

De financiële sector 2,5 jaar na de crisis Ervaring en visie van Febelfin De financiële sector 2,5 jaar na de crisis Ervaring en visie van Febelfin Stefaan Decraene Voorzitter Febelfin 27 januari 2011 Fifo Mechelen Status Belgische bank- en financiële sector Agenda regelgeving

Nadere informatie

Rendementsgarantie 2e pensioenpijler: eindelijk oplossing! De tweede pijler wordt gevormd door ondernemingspensioenstelsels en sectorale stelsels

Rendementsgarantie 2e pensioenpijler: eindelijk oplossing! De tweede pijler wordt gevormd door ondernemingspensioenstelsels en sectorale stelsels Rendementsgarantie 2e pensioenpijler: eindelijk oplossing! De tweede pijler wordt gevormd door ondernemingspensioenstelsels en sectorale stelsels waarvan het beheer is toevertrouwd aan instellingen voor

Nadere informatie

Vereniging voor Pensioenrecht 17 juni Ringfencing

Vereniging voor Pensioenrecht 17 juni Ringfencing Vereniging voor Pensioenrecht 17 juni 2015 Ringfencing Sander Steneker Jan Van Gysegem Programma Bespreking naar Nederlands en Belgisch recht van: - Context en historiek - Nut en noodzaak van ringfencing

Nadere informatie

COMMISSIE VOOR AANVULLENDE PENSIOENEN ADVIES. nr. 15. de dato. 7 december 2006

COMMISSIE VOOR AANVULLENDE PENSIOENEN ADVIES. nr. 15. de dato. 7 december 2006 COMMISSIE VOOR AANVULLENDE PENSIOENEN ADVIES nr. 15 de dato 7 december 2006 Gelet dat de commissie voor aanvullende pensioenen, samengesteld krachtens art. 53 van de Wet van 28 april 2003 betreffende de

Nadere informatie

Samenvatting/Doelstelling Deze circulaire verschaft informatie over de richtsnoeren van de Bank inzake contractgrenzen.

Samenvatting/Doelstelling Deze circulaire verschaft informatie over de richtsnoeren van de Bank inzake contractgrenzen. de Berlaimontlaan 14 BE-1000 Brussel tel. +32 2 221 35 88 fax + 32 2 221 31 04 ondernemingsnummer: 0203.201.340 RPR Brussel www.nbb.be Circulaire Brussel, 25 april 2016 Kenmerk: NBB_2016_24 uw correspondent:

Nadere informatie

Hoe te beleggen onder Solvency II regelgeving t.a.v. verdiscontering verplichtingen?

Hoe te beleggen onder Solvency II regelgeving t.a.v. verdiscontering verplichtingen? Hoe te beleggen onder Solvency II regelgeving t.a.v. verdiscontering verplichtingen? 1 Impact regelgeving t.a.v. beleggingsbeleid! "! # $ %&! $' (" ' )* + *! " &,!,, --- 2 Verdisconteringscurve: van economisch

Nadere informatie

14 mei 2013 Erasmus Universiteit Rotterdam Albert Röell, voorzitter RvB, KAS BANK. Scenarioplanning: Stuurmiddel voor het Pensioenfondsbestuur?

14 mei 2013 Erasmus Universiteit Rotterdam Albert Röell, voorzitter RvB, KAS BANK. Scenarioplanning: Stuurmiddel voor het Pensioenfondsbestuur? 14 mei 2013 Erasmus Universiteit Rotterdam Albert Röell, voorzitter RvB, KAS BANK Scenarioplanning: Stuurmiddel voor het Pensioenfondsbestuur? 1 Agenda 1 KAS BANK 2 Scenarioplanning voor pensioenfondsbestuurders

Nadere informatie

Ultimate forward rate: The way forward?

Ultimate forward rate: The way forward? Ultimate forward rate: The way forward? Drs. Dr. Ir. David van Bragt RBA Senior Consultant Investment Solutions, AEGON Asset Management Drs. Erica Slagter FRM 1 Principal Pensioen Actuaris, AEGON Nederland

Nadere informatie

Recente ontwikkelingen in Solvency II. Drs. Ir. Erwin Bramer De Nederlandsche Bank 20 september 2011

Recente ontwikkelingen in Solvency II. Drs. Ir. Erwin Bramer De Nederlandsche Bank 20 september 2011 Recente ontwikkelingen in Solvency II Drs. Ir. Erwin Bramer De Nederlandsche Bank 20 september 2011 Inhoud 1. Achtergrond: van SI naar Solvency II 2. Solvency II - Pilaar 1 beginselen 3. QIS5 (vijfde impactstudie)

Nadere informatie

Risicomanagement functie verzekeraars onder Solvency II

Risicomanagement functie verzekeraars onder Solvency II Risicomanagement functie verzekeraars onder Solvency II AG Commissie ERM Leidraad: overzicht wetgeving en vereisten Introductie In dit document is een overzicht opgenomen van de vereisten aan de risicomanagement

Nadere informatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22XA Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333

Nadere informatie

Regelgeving versus sturing: De spagaat van een verzekeraar. Annemarie Mijer 7 november 2013

Regelgeving versus sturing: De spagaat van een verzekeraar. Annemarie Mijer 7 november 2013 Regelgeving versus sturing: De spagaat van een verzekeraar Annemarie Mijer 7 november 2013 Wet- en regelgeving in een overgangsfase Solvency I Interim Measures TSC ERB Solvency II 2014 2016 2 De spagaat

Nadere informatie

Agenda. 2011, een bewogen jaar Waarheen met onze pensioenen? Besluit Questions & Answers

Agenda. 2011, een bewogen jaar Waarheen met onze pensioenen? Besluit Questions & Answers 1 Persontmoeting 28 maart 2012 Agenda 2011, een bewogen jaar Waarheen met onze pensioenen? 1 ste pijler waarborgen 2 de pijler verder uitbouwen 3 de pijler stimuleren Besluit Questions & Answers 2 Persontmoeting

Nadere informatie

Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling «Sociale Zekerheid»

Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling «Sociale Zekerheid» Sectoraal Comité van de Sociale Zekerheid en van de Gezondheid Afdeling «Sociale Zekerheid» SCSZ/10/043 BERAADSLAGING NR 10/022 VAN 6 APRIL 2010 MET BETREKKING TOT DE MEDEDELING VAN PERSOONSGEGEVENS DOOR

Nadere informatie

De actuariële aspecten van het nieuw prudentieel kader voor IBP s. Verband tussen het nieuw prudentieel kader en de actuariële praktijken

De actuariële aspecten van het nieuw prudentieel kader voor IBP s. Verband tussen het nieuw prudentieel kader en de actuariële praktijken De actuariële aspecten van het nieuw prudentieel kader voor IBP s Verband tussen het nieuw prudentieel kader en de actuariële praktijken 6 december 2007 1 Verband tussen het nieuw prudentieel kader en

Nadere informatie

Martine du Jardin Martine du Jardin Fonds de Pensions Suez OFP de pension Suez OFP

Martine du Jardin Martine du Jardin Fonds de Pensions Suez OFP de pension Suez OFP ACTUARIELE ASPECTEN VAN HET NIEUW PRUDENTIEEL KADER VAN DE IBP S Toepassing / Praktijkvoorbeeld Martine du Jardin Martine du Jardin Fonds de Pensions Suez OFP de pension Suez OFP 6 déce 6 décembre 2007mbre

Nadere informatie

Deugdelijk bestuur van instellingen voor bedrijfspensioenvoorziening Zelfevaluatievragenlijst

Deugdelijk bestuur van instellingen voor bedrijfspensioenvoorziening Zelfevaluatievragenlijst Toezicht op de aanvullende pensioenen Brussel, 23 mei 2007 Deugdelijk bestuur van instellingen voor bedrijfspensioenvoorziening Zelfevaluatievragenlijst * In de tekst moeten de woorden de CBFA / de Commissie

Nadere informatie

United Pensions voor de Nederlandse pensioenmarkt

United Pensions voor de Nederlandse pensioenmarkt United Pensions voor de Nederlandse pensioenmarkt Even voorstellen Risk. Reinsurance. Human Resources. Pensioenregelingen Regelgeving en fondsbeheer 1. Introductie Op 8 februari 2006 is de Europese richtlijn

Nadere informatie

Update@Work Januari 2013 Nummer 1 Jaargang 9

Update@Work Januari 2013 Nummer 1 Jaargang 9 Update@Work Januari 2013 Nummer 1 Jaargang 9 Programmawet van 27.12.2012: de bijzondere RSZ-bijdragen van 1,5% en van 8,86% betreffende de 2 de pijler Het Belgisch Staatsblad van 31 december 2012 publiceerde

Nadere informatie

Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen

Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen Overzicht Beleid & Wet- en regelgeving pensioenen 25 januari 2019 NIEUW ONGEWIJZIGD Vooraf 07 Acceptatie eid-middelen (eidas en WDO) 01 Toekomst pensioenstelsel 08 Pensioenverevening 02 Tijdelijke wet

Nadere informatie

Info sessie voor de aangewezen actuarissen van de IBP s. Feed back over de actuarisverslagen 2015 Johanna Secq 20 maart 2017

Info sessie voor de aangewezen actuarissen van de IBP s. Feed back over de actuarisverslagen 2015 Johanna Secq 20 maart 2017 Info sessie voor de aangewezen actuarissen van de IBP s Feed back over de actuarisverslagen 215 Johanna Secq 2 maart 217 Inhoud I. Inleiding II. Verwachtingen van de FSMA III. Thematische bevindingen IV.

Nadere informatie

De onmisbare actuaris. VSAE congres 20 september 2011 Sabijn Timmers

De onmisbare actuaris. VSAE congres 20 september 2011 Sabijn Timmers De onmisbare actuaris VSAE congres 20 september 2011 Sabijn Timmers Eigenaar van de Black Box Inhoud Introductie Ontwikkelingen in S2 Waar we vandaan komen Waar we heen gaan Waarom we onmisbaar zijn En

Nadere informatie

Governance-eisen IORP2 vormen puzzel voor pensioenfondsen

Governance-eisen IORP2 vormen puzzel voor pensioenfondsen Sameer van Alfen PP Governance-eisen IORP2 vormen puzzel voor pensioenfondsen Pensioenfondsen moeten nu al aan de slag met de governance-eisen van IORP2 voor drie belangrijke sleutelfuncties binnen de

Nadere informatie

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 EERSTE KWARTAAL 2019

KWARTAALVERSLAG. Philips Pensioenfonds. 1. In het kort. 2. Financiële positie Philips Pensioenfonds 1/5 EERSTE KWARTAAL 2019 KWARTAALVERSLAG EERSTE KWARTAAL 2019 1. In het kort De beleidsdekkingsgraad per 31 maart 2019 bedroeg 118,7%. Het rendement van 1 januari tot en met 31 maart 2019 bedroeg 7,1%. Het pensioenvermogen per

Nadere informatie

Gekantonneerd Fonds. 1 29/09/2014 Infosessie Mercer Marsh Benefits

Gekantonneerd Fonds. 1 29/09/2014 Infosessie Mercer Marsh Benefits 1 29/09/2014 Infosessie Mercer Marsh Benefits Inhoud Gekantonneerd fonds Korte beschrijving Samenstelling 31/12/2013 Even terug in de tijd naar het jaar 2011 en 2012 Knipperlichtreserve Communicatie NBB

Nadere informatie

Wat verwacht de CBFA inzake compliance? Seminarie CBFA- BVPI 30 november 2009

Wat verwacht de CBFA inzake compliance? Seminarie CBFA- BVPI 30 november 2009 Wat verwacht de CBFA inzake compliance? Enkele aandachtspunten Caroline Vandevelde, Coördinator CBFA Maria Di Romana, Adviseur CBFA Seminarie CBFA- BVPI 30 november 2009 De "nieuwe" functie van compliance

Nadere informatie

Advies Commissie Parameters

Advies Commissie Parameters Advies Commissie Parameters Voorstel tot herziening van verwachte rendementen Sprenkels&Verschuren Maart 2014 Copyright 2014 Sprenkels & Verschuren. Geen enkele reproductie van het document of een deel

Nadere informatie

Interne controle, interne audit, compliance, externe controle

Interne controle, interne audit, compliance, externe controle De prudentiële verwachtingen van de CBFA inzake het deugdelijk bestuur van de IBP s Toepassing: Amonis Interne controle, interne audit, compliance, externe controle Françoise Leclercq 20/6/07 Agenda Actieplan

Nadere informatie

Newsletter: Pensioenen overheidssector: wat verandert er?

Newsletter: Pensioenen overheidssector: wat verandert er? Newsletter: Pensioenen overheidssector: wat verandert er? mei 2018 Inhoudstafel 1 Nieuwe berekeningswijze wettelijk pensioen... 2 1.1 Verschillend pensioen... 2 1.2 Latere vaste benoeming... 2 1.3 Wat

Nadere informatie

Eerste Kamer der Staten-Generaal

Eerste Kamer der Staten-Generaal Eerste Kamer der Staten-Generaal 1 Vergaderjaar 2015 2016 33 972 Wijziging van de Pensioenwet, de Wet verplichte beroepspensioenregeling en de Invoerings- en aanpassingswet Pensioenwet in verband met aanpassing

Nadere informatie

Voorontwerp van decreet houdende bepalingen tot begeleiding van de aanpassing van de begroting

Voorontwerp van decreet houdende bepalingen tot begeleiding van de aanpassing van de begroting Advies Voorontwerp van decreet houdende bepalingen tot begeleiding van de aanpassing van de begroting 2017 Brussel, 28 april 2017 Mobiliteitsraad Wetstraat 34-36 1040 Brussel T +32 2 209 01 11 info@mobiliteitsraad.be

Nadere informatie

IPFOS. Bestuurders Conferentie. Scenario planning voor verzekeraars onder solvency II Onno de Vrij, Head of Risk andfraud-sas

IPFOS. Bestuurders Conferentie. Scenario planning voor verzekeraars onder solvency II Onno de Vrij, Head of Risk andfraud-sas IPFOS Bestuurders Conferentie Scenario planning voor verzekeraars onder solvency II Onno de Vrij, Head of Risk andfraud-sas SCENARIO PLANNING DE TOEKOMST VOOR PENSIOENFONDSEN? Onno de Vrij, SAS HET

Nadere informatie

qis4 legt de risico s van verzekeraars langs de meetlat

qis4 legt de risico s van verzekeraars langs de meetlat Afgelopen zomer hebben maar liefst 125 Nederlandse verzekeraars vrijwillig de impact van een conceptversie van een nieuw Europees kapitaalraamwerk (Solvency ii) op hun financiële positie berekend. Uit

Nadere informatie

Vergelijking Nederland-België

Vergelijking Nederland-België Vergelijking Nederland-België Anne Claes BELGIUM Mei 2008 2 Vergelijking Nederland - België Prudentiële regels Financiering Beleggingen Solvabiliteit Afzonderlijke vermogens Belastingen Communicatievereisten

Nadere informatie

Datum 13 september 2016 Betreft Kamerbrief beantwoording nadere vragen ufr-methode pensioenfondsen

Datum 13 september 2016 Betreft Kamerbrief beantwoording nadere vragen ufr-methode pensioenfondsen > Retouradres Postbus 90801 2509 LV Den Haag De Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 22 2513 AA S GRAVENHAGE 2513AA22 Postbus 90801 2509 LV Den Haag Parnassusplein 5 T 070 333 44

Nadere informatie

Marktrisico Non-life risico Tegenpartij kredietrisico Operationeel risico Correlatie effecten totaalniveau 500,0% 400,0% 300,0% 200,0% 100,0% 0,0%

Marktrisico Non-life risico Tegenpartij kredietrisico Operationeel risico Correlatie effecten totaalniveau 500,0% 400,0% 300,0% 200,0% 100,0% 0,0% Aan: Van: Directie, XYZ verzekeraar Arcturus Datum: 25 oktober 2010 Betreft: Rapportage QIS 5 op basis boekjaar 2009 (FICTIEF) Management Samenvatting DNB heeft in augustus 2010 verzekeraars gevraagd om

Nadere informatie

RIZIV. Grensoverschrijdende patiëntenmobiliteit. H. De Ridder RIZIV. Dienst voor geneeskundige verzorging

RIZIV. Grensoverschrijdende patiëntenmobiliteit. H. De Ridder RIZIV. Dienst voor geneeskundige verzorging RIZIV Grensoverschrijdende patiëntenmobiliteit. Visie van de Belgische overheid. H. De Ridder RIZIV Dienst voor geneeskundige verzorging Inhoud I. voor een goed begrip II. tanende zekerheid III. waar worden

Nadere informatie

Regeling theoretisch solvabiliteitscriterium levensverzekeraars Wft

Regeling theoretisch solvabiliteitscriterium levensverzekeraars Wft Regeling theoretisch solvabiliteitscriterium levensverzekeraars Wft Reactie van het Koninklijk Actuarieel Genootschap op consultatie Utrecht, 21 november 2013 Koninklijk Actuarieel Genootschap Postbus

Nadere informatie

Instelling voor bedrijfspensioenvoorziening (IBP)

Instelling voor bedrijfspensioenvoorziening (IBP) CLAEYS & ENGELS Advocaten Vorstlaan 280 1160 Brussel Tel +32 2 761 46 00 Fax +32 2 761 47 00 Pensioenfonds info@claeysengels.be www.claeysengels.be Instelling voor bedrijfspensioenvoorziening (IBP) www.iuslaboris.com

Nadere informatie

TRANSPARANTIEVERSLAG. Vaste Prestatie pensioenplan - sectie DuPont België Jaar Inleiding

TRANSPARANTIEVERSLAG. Vaste Prestatie pensioenplan - sectie DuPont België Jaar Inleiding TRANSPARANTIEVERSLAG Vaste Prestatie pensioenplan - sectie DuPont België Jaar 2017 Inleiding Het OFP DuPont European Pension Fund (hierna DEPF) is een pan-europees pensioenfonds dat pensioenplannen van

Nadere informatie

Van Johan de Witt naar Solvency II: Waerdije van Lyfrenten

Van Johan de Witt naar Solvency II: Waerdije van Lyfrenten Amsterdam School of Economics Van Johan de Witt naar Solvency II: Waerdije van Lyfrenten Prof. dr. Roger J. A. Laeven 24 april 2013 Van Johan de Witt naar Solvency II: Waerdije van Lyfrenten woensdag 24

Nadere informatie

Toepassingsveld Verzekerings- en herverzekeringsondernemingen naar Belgisch recht

Toepassingsveld Verzekerings- en herverzekeringsondernemingen naar Belgisch recht de Berlaimontlaan 14 BE-1000 Brussel tel. +32 2 221 38 12 fax + 32 2 221 31 04 ondernemingsnummer: 0203.201.340 RPR Brussel www.nbb.be Circulaire Brussel, dd mm 2015 Kenmerk: NBB_2015_xx uw correspondent:

Nadere informatie

Opleidingsfiche voor "Het Belgisch pensioenlandschap in een notendop"

Opleidingsfiche voor Het Belgisch pensioenlandschap in een notendop Opleidingsfiche voor "Het Belgisch pensioenlandschap in een notendop" Doelstellingen Deze kortlopende "pensioen" opleidingscyclus is vooral op de praktijk gericht. Aan de hand van een duidelijk overzicht

Nadere informatie

Principes voor de Ultimate Forward Rate Een bijdrage van het Actuarieel Genootschap ten behoeve van de Commissie UFR

Principes voor de Ultimate Forward Rate Een bijdrage van het Actuarieel Genootschap ten behoeve van de Commissie UFR Principes voor de Ultimate Forward Rate Een bijdrage van het Actuarieel Genootschap ten behoeve van de Commissie UFR 1. Inleiding In de politieke discussie over de Hoofdlijnennota herziening financieel

Nadere informatie

30/11/2011. AG Insurance Jean-Michel Kupper 30/11/2011 page 1

30/11/2011. AG Insurance Jean-Michel Kupper 30/11/2011 page 1 AG Insurance Jean-Michel Kupper 30/11/2011 page 1 1 Sécurité des pensions Solvabilité Solvency II Chaire UCL Sécurité des pensions Crise financière 2008 Evolution Solvency II Crise financière 2011 Obligations

Nadere informatie

VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD

VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD EUROPESE COMMISSIE Brussel, 6.1.2016 COM(2015) 685 final VERSLAG VAN DE COMMISSIE AAN HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD over het effect van de herziene International Accounting Standard (IAS) 19 op de

Nadere informatie