15 juli T.a.v. de directie 2010/ Stijnen, H.M. (drs. mw) AAG. Geachte heer, mevrouw,

Transcriptie

1 Toezicht verzekeraars en trust- en geldtransactie kantoren Postbus AB Amsterdam Uw kenmerk Behandeld door Stijnen, H.M. (drs. mw) AAG Doorkiesnummer Bijlage(n) Onderwerp Antwoordbrief consultatie Solvency II Basic Geachte heer, mevrouw, Vorige maand is de consultatietermijn voor het nieuwe toezichtkader Solvency II Basic afgesloten. Met deze brief geeft De Nederlandsche Bank NV, in overleg met het Ministerie van Financiën, antwoord op de vragen en opmerkingen en wordt zicht geboden op het verdere proces. Er zijn inzendingen binnengekomen van de twee meest betrokken koepelorganisaties, FOV en Nardus, en van zes individuele instellingen. Over het algemeen waren de reacties meedenkend doch bezorgd van toon. Voordat deze brief op de opmerkingen ingaat, ter verduidelijking nog eens het voorgestelde toezichtlandschap onder Solvency II: - Solvency II regulier: voor ca. 260 grote schade- en levensverzekeraars. - Solvency II Basic: voor ca. 100 verzekeraars die voldoen aan minimum- en maximumeisen1. - Geen toezicht: ca. 75 verzekeraars vallen niet meer onder toezicht. De uitgangspunten voor het Basic regime zijn ook bekend: Er komt goed toezicht, gebaseerd op Solvency II. Toezicht is uitvoerbaar en brengt beperkte lastenverzwaring met zich mee. Basic betekent op kleine verzekeraars toegesneden toezicht, zonder hoge drempels 1 Grote natura-uitvaartverzekeraars vormen een aparte subgroep in Basic. Voor hen gaan de kwantitatieve eisen en mogelijkheden gelden als voor grote verzekeraars onder Solvency II.

2 2 Samengevat ziet het beeld op basis van de consultatie er als volgt uit: Pilaar/ Onderdeel Kern van het commentaar Reactie en/ of follow up Pilaar 1 Risicokwantificering SCR Te complex, vereenvoudigingen nodig DNB zal een vereenvoudigde standaardformule voorstellen Werksessies met verzekeraars zijn ingepland. Hoogte AMCR Hoogte is buiten proportie; toetredingsbarrière en sanering dreigt. Randvoorwaarden verder uitwerken en AMCR daar evt op aanpassen; Extra aandacht voor toetreding en proportionaliteit. Pilaar 2 Risicobeheer Vier financiële functies Zware belasting voor kleine verzekeraar Essentieel in Solvency II, ook bij Basic ; derhalve goed kijken naar proportionele invulling Vier-ogen principe Idem Idem Eisen niet evenredig Toepassing eisen vergt ondersteuning; DNB komt met specificatie van Pilaar 2 vereisten. Rondetafelconferentie om input sector te verkrijgen Geen formele eisen stellen Concretere guidance nodig Pilaar 3 - Transparantie Rapportagetermijnen Versnelling haalbaar noch zinvol Versnelde afronding kwartaalrapportages handhaven, doch streven naar meer eenvoud; Kwartaalrapportages Criterium voor ontheffing voorgesteld Ideeën over een dergelijk criterium zijn welkom en worden meegenomen in uitwerking. Belasting/ kostenaspect Hogere rapportage eisen kost geld Rapportages voorzien tevens in een behoefte aan betere controls ; extra belasting dient wel beperkt te blijven o.a. door toepassing proportionaliteit Diversen Nulregime handhaven Behoefte aan toezichtregime waarbij geen buffer wordt vereist. Basic betekent ook dat Solvency II een fundament kent, inclusief (minimum-) kapitaalseisen. Ongelijk speelveld / tweedeling Verzekeraars die niet onder toezicht staan, zijn in het voordeel Toezicht is niet alleen een last maar ook een bate. Meldingsplicht niet onder toezicht moet verzekerde bewuster maken van keuze. Er is door de verzekeraars gewezen op het speelveld voor verzekeraars die wel en niet onder toezicht staan. Met de voorgestelde knip in het toezicht wordt expliciet een groep buiten toezicht geplaatst. Echter, ook nu al zijn er diverse vrijstellingen in het toezicht. Verderop in deze reactie zal ook nadere aandacht worden besteed aan de vraag over toetredingsbarrières en groeibelemmeringen in Solvency II Basic. Nardus wijst voorts op de toenemende tweedeling doordat grote natura-uitvaartverzekeraars met meer dan verzekeringsnemers aan steeds hogere eisen moeten voldoen, en kleinere (verenigingen) vrijgesteld zijn van toezicht. Deze laatste groep moet voortaan vermelden dat zij niet onder toezicht staan, om verzekerden goed voor te lichten over deze situatie. Andersom mag verwacht worden dat een zekere kunde en organisatiegraad bij de wel onder toezicht staande instellingen aanwezig is.

3 3 In het vervolg van deze reactie worden de belangrijkste opmerkingen en vragen per pilaar langsgelopen. Enkele specifieke vragen worden met de betreffende instellingen opgenomen. Pilaar 1 Kwantitatieve vereisten De kleine schade- en levensverzekeraars en de natura-uitvaartverzekeraars zien haken en ogen aan de talrijke risico s die meegenomen moeten worden in de kapitaalseis SCR. In dit kader wijst DNB graag op de gezamenlijke oefening die april 2010 is gehouden met alle naturauitvaartverzekeraars. Hierdoor hebben zij meer begrip gekregen voor de berekeningswijze van Solvency II. In het najaar van 2010 zal DNB aan de hand van nadere werksessies verdere vereenvoudigingen voorstellen. Het voorstel van Nardus om per type verzekeraar alleen de 5 meest relevante risico s te kwantificeren, wordt hierin betrokken. Streven is te komen tot goed werkbare standaardformules. Naast vereenvoudiging, is hiervoor ook tijdige training nodig. De minimumkapitaalseis AMCR leidt, getuige de inzendingen, tot zorgen bij de verzekeraars. Meer specifiek gaat het om onevenredigheid voor verzekeraars met een laag risicoprofiel en zorg omtrent belemmering van de toetreding tot de markt. DNB en Financiën zullen nagaan of bij Solvency II Basic, net als voor Solvency II regulier, nieuwe of groeiende (levens-) verzekeraars pas na enkele jaren overschrijding van een premie en/of voorzieningengrens (volledig) op het AMCR criterium worden getoetst. Daarnaast hecht DNB eraan te stellen dat de zes randvoorwaarden uit het consultatiedocument verder worden uitgewerkt. De opmerkingen uit de consultatie worden daarbij vanzelfsprekend meegenomen. Ook voor verzekeraars die voorzien dat zij een zeer lage SCR krijgen, zullen de werksessies najaar 2010 helderheid bieden. Solvency II Basic biedt in dit opzicht nog ruimte voor nadere afweging. Pilaar 2 Kwalitatieve vereisten Het commentaar op het risicobeheer en- management betrof onder meer de onhaalbaarheid en onevenredigheid van het vier-ogen principe en van invoering van de vier functies (o.a. FOV). Tevens is zowel de wens vernomen om géén formele eisen in pilaar 2 te formuleren, als om juist concretere leidraad te geven. Deze cruciale pilaar ontmoet daarmee gevarieerde doch stevige kritiek. Deze opmerkingen vragen om een reactie. Ook in het huidige toezicht gelden er voor alle betreffende verzekeraars (ook onder het VOW regime) eisen rond integere en beheerste bedrijfsvoering, die materieel vergelijkbaar zijn met Solvency II Basic. Het komt in de huidige praktijk voor dat sommige verzekeraars op onderdelen niet volledig compliant zijn met deze vereisten. Zoals in het consultatiedocument gesteld, is DNB al enige tijd bezig met de toetsing van de compliance. Voorbereidend op de komst van Solvency II wordt deze aanpak voortgezet. Kleine verzekeraars hebben in aanloop naar Solvency II behoefte aan duidelijkheid, zo begrijpt ook DNB. Voor onderdelen van pilaar 2 zal daarom gewerkt worden aan concrete voorschriften waar een kleine verzekeraar aan moet voldoen vanaf 1 januari 2013, rekening houdend met aard, omvang en complexiteit van de onderneming. Gedacht wordt daarbij aan onder meer het systeem van risicomanagement en de invulling van de vereenvoudigde ORSA.

4 4 Dit vergt dan tevens dat verzekeraars een meldingsplicht krijgen, om zelf aan te geven wanneer niet meer aan de eisen van de tweede pilaar wordt voldaan. Om de nodige input van de sector te verkrijgen organiseert DNB dit najaar een brede bijeenkomst (rondetafelconferentie) over de kwalitatieve vereisten. Eén schadeverzekeraar heeft gevraagd naar de wijze waarop deskundigheid en betrouwbaarheid wordt getoetst door DNB. Waar mogelijk wordt aansluiting gezocht bij het begrippenkader van Solvency II, uit hoofde waarvan bestuurders en sleutelfunctionarissen getoetst gaan worden op professionele kwalificaties, kennis en ervaring en integriteit en geschiktheid. Bestaande methodes zoals de deskundigheidsmatrix, zullen daarbij worden gebruikt. DNB streeft ernaar om met de AFM op korte termijn een nieuwe beleidsregel deskundigheidstoetsing van kracht te laten worden. Voor kleine verzekeraars geldt dat de toets met maatwerk en proportionaliteit wordt ingevuld en een accent op doorlopend toezicht zal liggen. Het beleggen van vier financiële functies bij tenminste twee personen (vier ogen principe), zal in de eerste tijd dat Solvency II operationeel wordt, voor sommige instellingen mogelijk als een verzwaring van het toezicht kunnen voelen. Om te voorkomen dat risicokwantificering en -beheer tezamen een onevenredig beslag leggen op de capaciteit van de organisatie, wordt in overgangsmaatregelen voorzien. Pilaar 3 - Transparantie Kleine verzekeraars verwelkomen de lichtere verantwoordingseisen ten opzichte van grote verzekeraars (Solvency II), maar plaatsen wel enige kanttekeningen. Onder meer Nardus stelt voor kwartaalrapportages niet verplicht te stellen voor bepaalde verzekeraars, bijvoorbeeld boven een bepaalde solvabiliteitsratio. Daarnaast wordt de noodzaak van versnelling van de rapportagetermijn, in het bijzonder na de jaarafsluiting, ter discussie gesteld. Onduidelijkheid en bezorgdheid is er over de kosten die met extra rapportage-inspanningen gepaard kunnen gaan. Een versnelling van de rapportagetermijnen is niet voor alle verzekeraars even gemakkelijk te realiseren. Hoewel Solvency II Basic betrekking heeft op kleine Nederlandse verzekeraars, wordt snelle oplevering van (kwartaal-)rapportages voor verzekeraars in Europa haalbaar en nodig geacht. Voor kleine organisaties werken er ten aanzien van versnelling twee effecten tegen elkaar in: een geringere capaciteit, en tegelijkertijd een grotere overzichtelijkheid van de financiële stromen. DNB zal op basis van een steekproef nagaan waar eventuele bottlenecks in het proces zitten, uitgaande van een eenvoudig(er) rapportageformat. De verwachting is dat versnelling mogelijk blijkt. In het consultatiedocument is gesteld dat als Solvency II Basic een jaar operationeel is, wordt gekeken of ontheffing van kwartaalrapportages mogelijk is. Gevraagd is naar invulling van de criteria voor ontheffing. Deze komen op een later moment gedetailleerder beschikbaar. Gedacht kan worden aan een ruime beschikbare solvabiliteit en een kwalitatief hoogwaardige invulling van de tweede pilaar (w.o. vereenvoudigde ORSA). Ook wordt nagedacht over de mogelijkheid om over te gaan op uitvraag van een beperkte set kengetallen, zodat te allen tijde zicht op de instellingen blijft bestaan.

5 5 Toezichthouderproces Er zijn vragen gesteld over de situaties waarin het nieuwe instrument capital add-on wordt ingezet en hoe dit instrument wordt gemotiveerd. De capital add-on als laatste in te zetten maatregel vergt dat eerst andere instrumenten zijn bekeken en ingezet. Een concreet voorbeeld van een situatie waarin de add-on toegepast kan worden, is bijvoorbeeld het tijdelijk onvoldoende invullen van de interne controle, waarbij de oplossing niet binnen afzienbare tijd gerealiseerd kan worden. Er zal geen uitputtende lijst worden opgesteld van mogelijke situaties, met name omdat de inzet van de add-on altijd een specifieke afweging betreft. Verdere proces en planning Het traject-solvency II Basic zal, gelet op de uit te werken punten, nog diverse stappen moeten doorlopen tot aan definitieve besluitvorming en omzetting in regelgeving, waarbij de volgende volgorde wordt aangehouden: 3e kwartaal 2010: rondetafelconferentie pilaar 2; werksessies pilaar 1;. 4 e kwartaal 2010: QIS 5 Basic; voorbereiding besluitvorming SII Basic; Begin 2011: uitwerking in Wft en lagere regelgeving; 2011 e.v.: training en voorbereiding op voldoen aan SII Basic-eisen. De eerste stap is dan ook verder te werken aan vereenvoudigingen en guidance. De sector wordt in dit traject betrokken. Ik hecht eraan te vermelden dat de dialoog die hierbij plaats vindt met de sector, uniek is in Europa, en door andere landen met belangstelling wordt gevolgd. Hoewel sommige landen vergelijkbare kaders ontwikkelen, zal sprake blijven van maatwerk in het toezicht op kleine verzekeraars. DNB vertrouwt op een constructieve uitwerking van bovengenoemde stappen. Hoogachtend, De Nederlandsche Bank NV mw. mr. A.J. Kellermann