Nazorg bij kanker. Corinne van den Dool Verpleegkundig specialist (oncologische) revalidatie & Oncologieverpleegkundige 5 oktober 2017

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Nazorg bij kanker. Corinne van den Dool Verpleegkundig specialist (oncologische) revalidatie & Oncologieverpleegkundige 5 oktober 2017"

Ine Cools
6 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Nazorg bij kanker Corinne van den Dool Verpleegkundig specialist (oncologische) revalidatie & Oncologieverpleegkundige 5 oktober 2017

3 Programma (Landelijke) ontwikkelingen Cijfers Gezondheid Casus Kankerbehandeling & lange termijn gevolgen (Na)zorg bij oncologie: wat kunnen we doen? POH GGZ- oncologieverpleegkundige: waar vinden we elkaar? Discussie

4 (Landelijke) Ontwikkelingen Transitie oncologische zorg van 2 e naar 1 e lijn Standpunt oncologische zorg NHG Toename oncologie patiënten HA Transmurale samenwerking Transmuraal zorgpad Individueel (na)zorgplan Nacontrole/nazorg naar 1 e lijn

5 Cijfers Incidentie- prevalentie Overleving Lokalisaties Migranten en kanker Oncologie in de huisartsenpraktijk

6 Incidentie- prevalentie Jaar Incidentie Prevalentie * *voorlopige cijfers Bron: kankerregistratie bijgewerkt tot

7 Overleving Periode 5 jaars overleving 10 jaars overleving % 40% % 48% %

8 Bron:

9 Oncologie in HA praktijk 1 op de 3 Nederlanders (landelijk) 3% van populatie van 2350 (normpraktijk)

10 Toename consultfrequentie Vrouwen met borstkanker komen tijdens de behandeling 24% vaker bij de huisarts dan leeftijdgenoten. (2-5 jr na diagnose) (Roorda et al, 2013). Voor patiënten met prostaatkanker ligt dit percentage op 33% (Heins et al, 2012)

11 Migranten bij niet-westerse migranten boven de 45 jaar 50% lager dan bij autochtone Nederlanders. lagere kans op kanker die geassocieerd is met een westerse leefstijl Niet-westerse migranten hebben meer kans op het ontwikkelen van kanker gerelateerd aan infecties Bij laag opgeleide Nederlanders komen de meeste vormen van kanker, afgezien van prostaat- en huidkanker, vaker voor en is de overlevingskans slechter Bron: Geraadpleegd op

12 Gezondheid Casus Kankerbehandeling & lange termijn gevolgen

13 Gezondheid 'Gezondheid als het vermogen om je aan te passen en je eigen regie te voeren, in het licht van de sociale, fysieke en emotionele uitdagingen van het leven.' Machteld Huber, 2005

14 Casus 1. Welke informatie heb je nodig om het spinnenweb in te vullen? 2. Waar liggen volgens jou de hiaten /potentiele problemen?

17 Immunotherapie Stimuleert een afweerreactie tegen kankercellen.deze medicijnen versterken het eigen afweersysteem, zodat het de kankercellen beter kan doden.

19 Hormonale- en radiotherapie Aanmaak en invloed Alleen bij hormoongevoelige tumoren Externe radiotherapie Brachytherapie

20 Lange termijn gevolgen Gewrichtsklachten Cardiotoxiciteit Orgaantoxiciteit Cognitieve veranderingen Neuropathie Vermoeidheid/ afname conditie Veranderde smaak- eetlust Emotionele veranderingen Seksuele veranderingen Secundaire maligniteit

21 Cardiotoxiciteit Reversibel Irreversibel 5-26% Farmacotherapeutisch kompas: Alkylerende middelen, Trastuzumab(Herceptin) Mamma, sarcoom, testis, leukemie, lymfoom, tumoren op kinderleeftijd

22 Cognitieve veranderingen Chemobrein ongeveer 30% na chemotherapie (AvL): Aanleren nieuwe dingen Geheugen Complexe aandachtstaken 15-70% (internationaal) Risicofactoren: genetica, leeftijd, lagere opleiding, co- morbiditeiten Behandeling: geheugentraining, bewegen (Van Riel,2012)

23 Neuropathie Pijn die geïnitieerd of veroorzaakt wordt door beschadiging of ziekte van het somatosensorische zenuwstelsel (Meijler 2010) Nociceptieve pijn: 50% Neuropatische pijn :10% Beide 40-50% (Richtlijn pijn bij kanker 2016)

24 Secundaire maligniteit 5% kans op hematologische aandoening MDS/AML (Praga, 2005)

25 Terug naar de casus Wat zou de oorzaak van haar klachten kunnen zijn? Wat zou jij kunnen doen?

27 aantal patienten

28 (Na)zorg bij oncologie: wat kunnen we doen? Inventariseren Sociale kaart: naar wie verwijzen? Ondersteunende zorg Wat vooral niet doen?

29 Inloophuizen: behoefte & evaluatie Behoefte en evaluatie onderzoek 2014 Bekend maakt bemind Zet verwachte voordelen in bij bekendmaking Persoonlijke redenen doorslaggevend Bekendmaking psychosociale ondersteuning via medici kan beter Een gevarieerd aanbod creëert aanloop

30 Meerwaarde Totaal Zelf kanker (gehad )(%) Naasten (%) Kon mijn verhaal kwijt Luisterend oor Acceptatie van ziekte Vertrouwen op eigen kracht Hoe om te gaan met kanker ondersteuning Meer grip op emoties Afleiding Qol Hoe om te gaan met overlijden rouwverwerking

31 Bewegen tijdens behandeling A randomized pilot study with daily walking during adjuvant chemotherapy for patients with breast and colorectal cancer. Backman M1, Wengström Y, Johansson B, Sköldengen I, Börjesson S, Tärnbro S, Berglund Å Multimodal exercise training during myeloablative chemotherapy: a prospective randomized pilot trial. Oechsle K1, Aslan Z, Suesse Y, Jensen W, Bokemeyer C, de Wit M. Exercise interventions on health-related quality of life for people with cancer during active treatment. Mishra SI1, Scherer RW, Snyder C, Geigle PM, Berlanstein DR, Topaloglu O. pagina 31

32 Bewegen tijdens behandeling (2) Exercise interventions on health-related quality of life for cancer survivors. Mishra SI1, Scherer RW, Geigle PM, Berlanstein DR, Topaloglu O, Gotay CC, Snyder C. Richtlijnen Oncoline: Oncologische revalidatie: , Versie: 1.0, Detecteren behoefte psychosociale zorg: , Versie: 1.0 Herstel na kanker: , Versie: 1.0 pagina 32

33 Toename Afname Resultaten HRQoL Lichamelijk functioneren Sociaal functioneren Emotioneel welbevinden vermoeidheid Angst (bij mammaca) depressie slaapstoornissen Intensieve oefeningen leiden tot een beter resultaat dan milde oefeningen Titel van de presentatie pagina 33

34 Waarom? beweging geeft via vele lichamelijke processen bescherming tegen kanker beweging stimuleert de werking van ons immuunsysteem een lichaam in goede conditie maakt meer en betere cellen: - wat een gezonde celdeling bevordert, - vorming van een tumor (ongeremde celdeling) tegengaat. Betere longfunctie: Meer zuurstof, betere bescherming agressieve inhalende stoffen Sterke spieren zorgen voor een toename van stoffen die een gunstig regulerende invloed hebben op het immuunsysteem. pagina 34

35 Endorfine Endogeen geproduceerde opioide peptide Pijnstillende eigenschappen Fungeert als neurotransmitter Kan pijnstillend werken Geeft gevoel van welbevinden en geluk pagina 35

36 Voeding Eiwit verrijkt

37 Dagelijkse bezigheden Denk aan spinnenweb! Moet geen obsessie worden!

38 Modules oncologische revalidatie Fysieke revalidatie Psychosociale begeleiding Voeding en dieet Energieverdeling en coaching Arbeids-re-integratie gezinssysteem pagina 38

39 ICF

40 Sociale kaart Arnhem/Velp &owner=da fb-4e1e-b113- ae c6&documenttype=pdf&contentid=1928

41 POH GGZoncologieverpleegkundige: waar vinden we elkaar? Oncologieverpleegkundige POH GGZ-Oncologieverpleegkundige Projecten

42 De oncologieverpleegkundige Vakinhoudelijke kennis oncologie Psychosociale oncologie: wat is (ab)normaal? Contactpersoon/casemanager Ondersteunende zorg gericht op oncologie Kennis van netwerk( aanbod voor ondersteuning)

43 Oncologieverpleegkundige Aanspreekpunt Informatie &begeleiding Regisseur behandelproces Patiënt oncologieverpleegkundige

44 POH GGZ- oncologieverpleegkundige Aanvullend op elkaar Maak gebruik van elkaars kwaliteiten POH: contactpersoon namens HA Oncovpk: contactpersoon namens ZH/ patient Interactie/samenwerking de patiënt en naasten Wees geïnformeerd over het oncologisch netwerk bij jou in de buurt en zoek de samenwerking!

45 Regionaal OncologieNetwerk Nijkerk (RONN) Project Nijkerkerveen RONN: Oncologiefysiotherapeut Ergotherapeut GZ Psycholoog oncologie Diëtiste Oncologie Oncologieverpleegkundige(MANP)

46 Aanvullende informatie

47 Take home massage Schoenmaker hou bij je leest! Weest geïnformeerd over de sociale kaart Denk aan de vraag achter de vraag

48 Literatuur Roorda C, Berendsen AJ, Groenhof F, Van der Meer K, De Bock GH. Increased primary health care utilisation among women with a history of breast cancer. Support Care Cancer. 2013;21(4): De Bock GH, Musters RF, Bos HJ, Schroder CP, Mourits MJ, De Jongvan den Berg LT. Psychotropic medication duringendocrinetreatment for breast cancer. Support Care Cancer 2012;20(7): Heins M, Schellevis F, Rijken M, Van der Hoek L, Korevaar J. Determinants of increased primary health care use in cancer survivors. J ClinOncol, 2012.

49 Literatuur (2) Praga C., J. Bergh, et al. Risk of acute myeloid leukaemia and myelodysplastic syndrome in trials of adjuvant epirubicin for early breast cancer: correlation with doses of epirubicin and cyclophosphamide. J Clin Onc 2005; 23; Behoefteonderzoek-inloophuizen.pdf

50 Hier alleen het logo plaatsen Gedurende de toespraak van mw Klein Schuurs deze dia

Vergelijkbare documenten

Bijeenkomst POH: oncologische patiënten, do you care? 12 april 2016

Bijeenkomst POH: oncologische patiënten, do you care? 12 april 2016 Programma 17.00 uur Inloop 17.30 uur Opening door Caransscoop 17.45 uur Inhoudelijk thema; oncologische zorg in de eerste lijn door Corinne